________________ 38 જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા-૨ વર્ણન આપતાં તેઓશ્રીએ લખ્યું છે : “પદે પદે પ્રખલન્તી, વિશ્રામ્યન્તી તૌ તૌ મહાસતી ડગલે ડગલે પછડાતા, કૂટાતા, અથડાતા હતા. વૃક્ષે વૃક્ષે વિસામો લેતા હતા. પણ મનની આગને વૃક્ષની છાયા શે હરી શકે ? રદયન્તી દિશપિહિ.” રુદન તે એવું હતું કે, સાંભળનાર પત્થર હૃદયની આંખમાંથી પણ આંસૂને ચુવાક થવા માંડે. સામાન્ય માણસ તે ધ્રુસકે ધ્રુસકે જ રડી પડે એ રુદન સાંભળીને. ચરિત્રકાર લખે છેઃ મનુષ્યની ક્યાં વાત કરે છે, આખું વાતાવરણ રુદનમય, આકન્દમય બની ગયું હતું. દશે દિશાઓ અને સમગ્ર આકાશ પૃથ્વી જાણે ડૂસકાં ભરતા હતા. આગળ જે નગરે અને ગામે આવ્યા ત્યાં પણ મહાસતીને આસરો ન મળી શક્યો. પિતા રાજાએ કુળકલંકિની (2) પુત્રીને ક્યાંય આશ્રય આપવાની, પોતાના રાજ્યમાં, મનાઈ ફરમાવી હતી! થાકેલાં હારેલાં મહાસતી ભયંકર અટવીમાં આવેલ એક પર્વતની તળેટી પાસે પહોંચ્યાં. એક વૃક્ષ નીચે બેસી મહાસતી વિલાપ કરે છે. સાથે છે એક ફક્ત સખી વસન્ત તિલકા. એની આંખે પણ અનરાધાર વરસી રહી છે. ત્યાં એ પરમ સખીને શી રીતે આશ્વાસન આપે? અંજનાને પૂર્વભવ ત્યાં વસન્તતિલકાની દષ્ટિ પર્વતની ગુફો પડી. ગુફા માં એક મુનિરાજ કાઉસ્સગ્ગ ધ્યાનમાં લીન ઊભા છે.