Gujaratna Hastprat Bhandarona Sandharbhma Amdavadna Hastprat Bhandaro Ek Adhyayan

Author(s): Navalsinh K Vaghela, Rasesh Jamindar
Publisher: Gujarat Vidyapith

Page 22

12 ચાર ૮ ઉપરથી ઉતારવામાં માવતી ને કયારે છ થી મઢા૨ ફૂટ લાળ અને રજી સત્તાવીસ ઇંચ પહોળી પર મળની. મા છાલને સાતમા દિવસ સુધી જહામાં આવી ત્યારબાદ લાકડા પર ધસી તેનું ખરાડાપણું દૂર કરવામાં માવતું. તે પછી માખી રાત પાણીમાં ૨ાખી સવારમી છાનું ૫ણું પડ સાવધાનીથી ઉતારી લેવામાં અાવી, યા શુધ્ધ છાલના જરૂર મુજબ નાના ટુકડા કરી એક કલાક ડા પાણીમાં રાખી મા પ૨ કાર કાઢવામાં આવતો. પછી શખાથી સપાટીને ચહ ધોનરી તેના પર લટ ધરીને થોડધવું રહેતું પરબડાપણું પણ દૂર કરવામાં અાવતું. એ છેલ્લે બ્રા પર માટી કે બનકના ઇઠાનો લેપ કરી પીળા રંગથી રજી તડામાં ચુકવવામાં આવતું. આમ કરવાથી તે મ જ ચળકાટ ધરાવતું.
પરંતુ આ વિધિ વધારે કમાનક હોવાથી તેના પર લખાયેલા પુસ્તકો ખાસ જોવા મળતા નથી. આસામમાં જે પ્રતો મળે છે તે પંદરમી સોળમી સદીથી
બી નહીં હોય. જયપુરના રહસ્થાનમાં મહાભારતના કેટલાક પર્વ અગકુપત્ર અથવા સાચીપાત પર લખાયેલા જોવા મળે છે.*
પુસ્તક લખવા માટે કે ચિતપતપટ ચાલવા માટે કાપડ ઉપર લખાણ કરવામાં ભાવતું. કપડાને લેખનયોગ્ય બનાવવા કપડાની બંને બાજુ ના છિદ્દો પુરાય એમ એકસરખી રીતે પહની કે ચોખાની પેર લગાડવામાં ચાવતી. બે બે દિવસ પલાળી તેમાથી દૂધ કાઢી તેમા ટકડી મને મોસ્થ ભેળવી તેયાર કરી હતી પર અથવા શોખાને પલાળી તેમીિ તેયાર કરેલું મિશ્રણ કે પૈર કપડા ઉપર લગાવી ને સુકાઈ ગયા પછી મીક, કસોટી કે પથ્થરના બૂટા વડે ધંટી તેની સપાટી બીજી બનાવી કપડાને લખવા યોગ્ય બનાવાતું.
૪.
એજન, પૃ.૧૪૮.