Book Title: Gujaratna Hastprat Bhandarona Sandharbhma Amdavadna Hastprat Bhandaro Ek Adhyayan
Author(s): Navalsinh K Vaghela, Rasesh Jamindar
Publisher: Gujarat Vidyapith
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
6
ગુજરાતમાં બભાતના 'નીતિવિજયજી શાસ્ત્રીના શાનબડારમાં વિ.સં. ૧૨૨માં કાગળ પર લખાયેલી નકથાક' નામની પ્રત પ્રાપ્ત થઈ છે એ ગુજરાતની પ્રાચીનતમ પ્રત માનવામાં આવે છે. યા ઉપર પાટણના રાબડારમાં વિસં. ૨૦૬ ની કાગળ પર લખાયેલી પ્રત અને અમદાવાબા વાદ ભારતીય સંસ્કૃતિ વિદ્યામંદિરમી વિ. ૧૮૬ ની કાકબોધ નામની વ્યાકરણનીયની છત મળી માવે છે. પાટના સિંધવીના પડાના સાનભંડારમાં વિ.સં. ૧૨૧૧ મી લખાયેલી યાચાચી બપભદ્દી કૃત "તુનિતુવિકતિકા-૨૮ીક' ની પ્રાચીન ન મળે છે પરંતુ તેમાંની સંવત અને દકા જોવાય છે. ૨૯
ભારતમાં લેખકળાની પ્રવૃત્તિ માસ્કૃતિ - વેદિક સંસ્કૃતિના સમયથી વિકસતી રહી છે. હસ્તપ્રતો મુખ્યત્વે તાવ, ભૂપત મને કાગળ પર તૈયાર
તી. ગુજરાતમાં ઈ.સના પંદરમાં એઠા પછી માફકળાના અભાવે એક જ થિની એક હસ્તપ્રત નકલો લહિયાનો વારા તેયાર થતી. હસ્તપ્રતોની દ્રષ્ટિએ ભારત વિશ્વનો સૌથી સમૃધ્ધ દે છે, તો ભારતમાં પણ ગુજરાત કે %િાળ હસ્તપ્રત સ્મૃધ્ધિ ધરાવતો છે. અનેક સ્થળોએ માંગ હસ્તપ્રતમંડા વાવેલા છે, જેમાં અનેક પ્રકારની હરતાનો હાયેલી જોવા મળે છે. ગુજરાતની ધણી હસ્તપ્રતો મમ્મા વહોણની સાથે અનેક કુદરતી તેમજ માનવસર્જિત પામોના કારણે નાશ પામ્યાના અથવા તો વિદેશોમાં પડાઈ રયાના ઉલ્લેખો મેનિયા રિહAીમાં મળે છે. તેમ છતાં ગુજરાતમાં ચારે પણ તાડપત્ર અને કાગળ પર લખાયેલી અનેક હસ્તપ્રતો સચવાયેલી રહી છે.
૨૮. લા. ભારતીય સંરફતિ વિદ્યામંદિરમાથી મુળી ચિંગભાગે માપેલી
માહિતીના આધારે વિગતો મુકી છે. ૨૯. પાબંધ ૧૧ મુજબ, પૂ.રપ,
For Private and Personal Use Only
