Book Title: Gujaratna Hastprat Bhandarona Sandharbhma Amdavadna Hastprat Bhandaro Ek Adhyayan
Author(s): Navalsinh K Vaghela, Rasesh Jamindar
Publisher: Gujarat Vidyapith
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
62
ગુજરાતમાં વલ્લભીપુરના સમવાય'ના નિર્ણય પછી પુસ્તકલેખની પ્રવૃત્તિ ઘણી જગ્યામે વ્યાપક પ્રમાણમાં શરૂ થઈ. પરિણામે ધણા ગ્રંથગેંડારોની સ્થાપના થઈ, હસ્તપ્રતોની મૂલ્યવાન પ્રતોની નકલો કરાવવામાં અને તેનો રીં કરાવવામાં અનેક માત્રયદાતાઓ તરફથી ઉત્તેજન મળ્યું, માથક સહાય પણ મળી. જૈન શ્રાવકો ભેારા ગ્રંથોનો સંગ્રહ કરવાની અને ગ્રંથભંડારોના વહીવટી પ્રવૃત્તિને બધા પ્રચલિત ભારતીય ધમોમાં જેનધમૅ સૌથી મહત્વની માની છે.
ગુજરાતમાં ખાસ કરીને જૈન શ્રાવકોએ મા પ્રવૃત્તિને અનેક કારણોસર વિકસાવી છે મને તે નિમિત્તે યથાયોગ્ય ફાળો માપ્યો છે. જેન ના સમર્થ જ્ઞાનપ્રિય ચાચાએઁ માદિ મુનિના ઉપદેશથી કે પોતાના ચૂત ઉલ્લાસથી એક રાજામોયે અને કેંદ્રીયોને તેમજ અનેક ધનિક જૈન ગૃહસ્થોયે કોઈ ધાર્મિક કે સામાજિક પ્રસઁગોએ નવાં પુસ્તકો લખાવીને કે વેચાતા લો માનસૈંરક્ષાણના મ મહાન કાદી વેગવંત બનાવ્યું અને નાના મોટા અનેક જ્ઞાનભંડારોની સ્થાપના કરી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હસ્તમ્રુતોના માાયદાતાઓમાં રાજામો, અંતીમો તેમજ અનેક ધનિક ગૃહસ્થોના પ્રયત્નો ઉલ્લેખનીય છે,
રાજાયોમે સ્થાપેલા જ્ઞાનભંડારો :
รู
a.
ગુજરાતમાં અણહિલપુર પાના સાહિત્યરકિ રાજા સિધ્ધરાજ જયસિંહ તેમજ જૈનધર્મ પ્રતિપાદક રાજા કુમારપાલે મખ્ય હસ્તપ્રતો લખાવ્યાના તેમજ હસ્તપ્રતભંડારો સ્થાપ્યાના સાહિત્યિક ઉલ્લેખો પ્રાપ્ત થાય છે. રાજા સિધ્ધરાજે વસો લહિયાઓ એકઠા કરી સદનના ગ્રંથો લખાવી રાજકીય ગ્રંથભંડારની સ્થાપના કંચનો અને માચાય હેમચંદ્ કૃત વ્યાકરણ ગ્રંથની સેંકડો પ્રતિમો લખાવી
૪.
રમણીક વિજયની (સૈંપા.) નાનાજલિ, સાગર ગચ્છ જૈન ઉપાશ્રય, વડોદરા, ૧૯૬૯, ૨.૧૭-૧૮ *
ચતુર વિજયની, લીંબડીના જેમ જ્ઞાનભંડારની હસ્તલિખિત પ્રત્યોનું સૂચિપત, માગમોદય સમિતિ, મુંબઈ, ૧૯૩૮, પૃ.૨૩.
For Private and Personal Use Only
