Book Title: Gujaratna Hastprat Bhandarona Sandharbhma Amdavadna Hastprat Bhandaro Ek Adhyayan
Author(s): Navalsinh K Vaghela, Rasesh Jamindar
Publisher: Gujarat Vidyapith
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગુજરાન્ના હતભારોમાં ગુજરાતી ભાષા અને સાહિત્ત્વના ઈતિહાસ મારા વિપુલ સામગ્રી છે. તેમાં બારમા સૈકાથી માંડી એકપણ દસકો એવા નથી માં રચાયેલી રાધા-પદ્ય કૃતિ પ્રાપ્ત થતી ન હોય. સચવાયેલી આ ચા હિત્યિક સામગ્રી પરથી અનેક પ્રકાશનો થયાં છે. ખાસ કરીને મહારાજા સયાજીરાવ ગાયકવાબી પ્રેરણાથી વડોદરા રાજય સી.ડી.દલાલના મુખ્ય સંપાબ વયે ગાયકવાડ મોરિએન્ટલ સિરીઝ (ગાયકવાડ પ્રાપ્ય થમાલામો ચાબ કરેલો,
પ્રથમ પુસ્તક ૨ોપર ત કાવ્ય મીમાંસા' પ્રકાશિત થયું હતું. મા પ્રવૃતિ ભાજપત ચાલુ છે જેમાં લગભ્ય પોણાબસો કરતાં પણ વધુ થી પ્રસિધ્ધ થયા છે. ૫
મા સિવાય લા.ઠ.ભારતીય સંસ્કૃતિ વિદ્યામંદિર જેવી અન્ય કેટલીક સંજોઘા રાયોએ પણ આ પ્રકારની પ્રકાશન પ્રવૃત્તિ હાથ ધરી છે જેને પરિણામે અનેક પ્રાચીન ગ્રંથો હાથવગા બન્યા છે.
પિકાણ મને ચોધનના કેન્દ્ર તરીકે
પ્રાચીન ભારતમાં તાધ્ધિા, વિક્રમશિલા, નાલંદા, વલભી વગેરે વિધાધામના પુસ્તકાલય મહત્વના કાણિક તેમજ યોધનના માધારસ્તંભો હતા, દેના તેમજ પરદેશના અનેક વિનાનો ત્યાં રહીને થોનું અધ્યયન કરતા, માને પણ મા ઉદેચથી જ હસ્તપ્રતોની જાળવણી કરવામાં આવે છે,
રક્ષોધકો પ્રાચીન હસ્તલિખિત પ્રતોના પા–મેઇન અભ્યાર કરી તેમને પ્રાચીનતા, તેમન વિધિષ્ઠતા, મા લેખનના દોબ વગેરે નકકી કરી પ્રજા મળ સુધી જવાનો પ્રયત્ન કરતા હોય છે. ગુજરાતમાં મોટાભાગની હતપ્રતો ઈ.સ.ના બારમા સકા પછીથી કમ વધતી જતી સંખ્યામાં પ્રાપ્ત થાય છે. આ જે હસ્તપ્રતો છે તેમાંની કેટલીક બહુ પ્રાચીન કાળ સુધી જઈ શકતી નથી. મોટેભાગે વરતાતોમાં જે પાક્યમાંથી સચવાયેલા છે તે પાયથોની મૂળ પ્રત
૧૫. પાબંધ ૧ મુજબ, ૫-૧૦,
For Private and Personal Use Only