Book Title: Gujaratna Hastprat Bhandarona Sandharbhma Amdavadna Hastprat Bhandaro Ek Adhyayan
Author(s): Navalsinh K Vaghela, Rasesh Jamindar
Publisher: Gujarat Vidyapith
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કાગળ - કપડા ઉ૫ર લખવાની કાળી શાહી :
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
મુનિશ્રી પુણ્યવિજયજીને કાગળ પર લખવા માટેની શાહી તૈયાર કરવાની ઇ રીતો બતાવી છે. પરંતુ તેમના કખ મુજબ મામીની એક જ રીતથી, 'કાજળ, બીજાબોળ અને સુંદર કે તાજેશ્મા મિલાથી, બનેલી શાહી ઉત્તમ મનાય છે.
આ પ્રક્રિયામાં કાગળ અને બીનાબોલનું પ્રમાણ સરખું લેવું. સ્વચ્છ ગુંદર મને બીરાબોળને પાણીમાં ભીંજાવી, કપડાથી ગાળી, તાબાની કઢાઈમાં એને ભેગા કરી છે બરાબર એકરસ થાય ત્યાં સુધી તાબાની ધોળી ચડાવેલા લીંબડાના ધંટા વડે ખૂબ ઘૂંટવાથી મી- કાળી શાહી તૈયાર થાય છે. આ પ્રમાણે તેયાર થયેલી શાહીને સુકવીને રાખી મુકવી. જયારે જરૂર પડે ત્યારે તેને પાણીમાં મસળવાથી લખવા માસી શાહી તૈયાર થાય છે.'
"બોક્ષત પર લખવા માટે બદામના ફોતરાને બાળી તે ભૂકાને ગોમુદ્રમાં ઉકાળીને શાહી તેયાર કરવામાં આવતી.
યા સિવાય બીજી રીતોથી આવેલી શાહી પાછી તો હોય છે પરંતુ કાગળ-કપડાને નુકસાન કરનાર હોય છે. સોનેરી અને રૂપેરી શાહી !
•કોઈપણ જાતના કચરા નાના ઘના ગુંદરનું પાણી કરી એ કાચની રકાબીમાં ચોપડના જવું. મને સોનેરી કે રૂપેરી જે શાહી બનાવવી હોય તો વરખ લઈ તેના પર વળે નહીં તેવી રીતે લગાવો અને ભાગી છૂટવો. મામ કરવાથી થોડીવારમાં જ તે સોનાના કે ચાંદીના વરખનો ભૂકો થઈ જશે. આ રીતે કરીથી સુંદર લગાડી વરખ લગાવતા જવું અને પૂંટતા જવું.
૧૪. મણિભાઈ ઈ.પ્રજાપતિ, 'હસતત વિદ્યા અને અરિ પ્રદેશની હસ્તપ્રત સમૃધ્ધિ,
ગુજરાન દીપોત્સવી અંક, સં.૨૦૪૦, લેનવિભાગ, પૂ.૨૮,
For Private and Personal Use Only