________________
૪૭
ગ્રીક-ભારત ચિંતનાત્મક ઐક્ય however, are those who come simply to look on." The greatest purification of all is therefore, disinterested science and it is the man who devotes himself to that, the true philosopher who has most effectally released himself from the wheel of birth” (p. 98 Early Greek Philo. 4th Ed) અર્થાત્ : સર્વોચ્ચ કક્ષાના (આત્માઓ) તો તેઓ છે કે જેણે ફક્ત દૃષ્ટાભાવ જ કેળવ્યો છે. જેની વૈજ્ઞાનિક શક્તિ તદ્દન નિરપેક્ષ બની છે તેનો આત્મા નિર્મળ બને છે અને ખરો તત્ત્વજ્ઞાની (જ્ઞાતા-દષ્ટાના ભાવવાળો) જન્મ-મરણના ફેરાને ટાળનારો બને છે.”
પાયથાગોરસ હાલના મોટાભાગના ઘણા જૈનો કરતાં ઘણી ઊંચી કક્ષાના જૈન હતા તે તેમની નીચેની માન્યતાઓથી સ્પષ્ટ થશે.
(૧) આત્માનું પરમ લક્ષ્ય પરમાત્મ-સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરવાનું હોવું જોઈએ તેમ તેઓ માનતા.
(૨) તેઓ એમ માનતા કે આત્મા અમર છે અને કર્મના બળથી તે જુદા જુદા દેહે પુનર્જન્મ પામે છે.
(૩) “જ્ઞાન”ની સર્વોત્કૃષ્ટતામાં તેઓ માનતા.
(૪) ઈશ્વર નામની કોઈ બાહ્ય-શક્તિની હસ્તીમાં તેઓ માનતા નહિ.
(પ) કપીલના સાંખ્યની પેઠે તેઓને સંખ્યાના રહસ્યમાં વિશ્વાસ હતો અને માનતા કે “All things are numbers" (વિશ્વ રચના સંખ્યામય છે.)
(૬) તેઓ આંતરિક શુદ્ધિ ઉપર ભાર મૂક્તા અને તેમના અનુયાયીઓને શુદ્ધ અહિંસા આચરવાનો અને કઠોળ જેવી અમુક
Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
