________________
મધુર મિલન થતી નથી. નાગિનીના ધન ભંડારમાં અઢળક સુવર્ણ હતું, મોતી હતાં, રત્ન હતાં.
એ જ રીતે નાંદુરી નગરીનાં કુબેરને પણ લજે એવા નાગ નામના શ્રેષ્ઠિ હતા.
અને નગરીના બહારના વન પ્રદેશમાં છેલ્લા ચાર વર્ષોથી આવીને વસેલે એક પેગી હતો...એનું નામ હતું. યોગી નાગાર્જુન. તે પિતાની કુટિર છેડીને ક્યાંય જતો નહિ, ખાસ કરીને વસતિમાં જ નહિ. માત્ર વરસમાં એકવાર તે દેવી ચામુંડાના મંદિર દર્શનાર્થે આવતો.
કુળ અને જાતિ ઉચ્ચ હોય એટલે ધન અઢળક ઉભરાય એવું બનતું નથી. દેશમાં ઉચ્ચ કુળ અને ઉચ્ચ જાતિની પરખ ધન ભંડાર પરથી થતી નહોતી. સંસ્કાર, સદાચાર, સત્ય, વિનય, સંતોષ અને ધર્મશ્રદ્ધા જ્યાં બિરાજતાં હોય ત્યાં જ કુલ જાતિની શ્રેષ્ઠતા ગણાતી હતી.
આ નાંદરી નગરીમાં એક સમયે ઉકેશ વંશ સમગ્ર માલવદેશમાં પ્રખ્યાત બન્યો હતો. આ વંશનું પદ્મકુળ અતિ ઉત્તમ ગણાતું હતું. આવા ઉત્તમ પદ્મકુળમાં પણ પુણ્યદય અને પાપોરયના છાયાં તડકા આવતા જતા હોય છે.
આવા મહાન અવકુળમાં દેદ નામના શ્રાવકને જન્મ થયો હતો. એના જન્મ સમયે કુળની જાહેરજલાલી અપૂર્વ હતી. સમગ્ર જૈન સંઘમાં પદ્મકુળ મુગટમણિ સમાન ગણાતું.
પરંતુ કર્મ વિપાકની લીલા આ કુળને સ્પર્શી ગઈ. દેદ માત્ર ત્રણ વર્ષનો હતો ત્યારે તેના માતાપિતા અવસાન પામ્યાં. દેદ છત્ર વિહેણો બની ગયો. દૂરની માસીએ તેને ઉછેર્યો. પણ ધણી વગરના ધંધા હંમેશા કથળતા હોય છે. તે ન્યાયે દેશની સંપત્તિને પગ આવવા માંડયા. નેકર ચાકર, મહેતા, મુનીમ વગેરેએ ધનને વગેસગે કરવા માંડયું અને દેદ જ્યારે વીસ વર્ષને નવજવાન થયો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
