Book Title: Agam Suttani Satikam Part 06 Bhagvati
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
View full book text
________________
३३३
शतकं-२४, वर्गः-, उद्देशकः-२ इह पल्योपमासङ्घयेयभागग्रहणेन पूर्वकोटी ग्राह्या,यतः संमूर्छिमस्योत्कर्ष पूर्वकोटीप्रमाणमायुर्भवति, सचोत्कर्षतः स्वायुष्कतुल्यमेवदेवायुर्वघ्नाति नातिरिक्तं, अतएवोक्तंचूर्णिकारेण"उक्कोसेणंसतुल्लपुव्वकोडीआउयत्तं निव्वत्तेइ, न य संमुच्छिमो पुव्वकोडीआयत्ताओ परोअस्थि त्ति।असङ्ख्यातवर्षायुःसज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्गमेषु उक्कोसेणंतिपलिओवमट्टिइएसुउववजेज्जत्ति, इदं देवकुर्वादिमिथुनकतिरश्चोऽधिकृत्योक्तं, ते हि त्रिपल्योपमायुष्कत्वेनासङ्ख्यात- वर्षायुषो भवन्ति, ते च स्वायुःसदृशं देवायुर्वजन्तीति।
संखेना उववजंति'त्ति असङ्ख्यातवर्षायुस्तिरश्चामसङ्ख्यातानां कदाचिदप्यभावात्, 'वयरोसहनारायसंघयणी'ति असङ्ख्यातवर्षायुषांयतस्तदेव भवतीति, 'जहन्नेणंघनुहपुहुत्तंति इदंपक्षिणोऽधिकृत्योक्तं, पक्षिणामुत्कृष्टतो धनुःपृथकत्वप्रमाणशरीरत्वात्, आह च–“घणुयपुहुत्तं पक्खिसुत्तिअसङ्ख्यातवर्षायुषोऽपिते स्युर्यदाह- पलियअसंखेजपक्खीसुत्तिपल्योपमासङ्खयेयभागः पक्षिणामायुरिति, 'उक्कोसेणंछ गाउयाईति ।
इदं च देवकुर्वादिहस्त्यादीनधिकृत्योक्तं, 'नो नपुंसगवेय'त्ति असङ्ख्यातवर्षायुषो हि नपुसकवेदा न संभवन्त्येवेति, 'उक्कसेणं छप्पलिओवमाईति त्रीण्यसङ्ख्यातवर्षायुस्तिर्यग्भवसम्बन्धीनि त्रीणि चासुरभवासम्बन्धीनीत्येवंषट्, न च देवभवादुवृत्तः पुनरप्यसङ्घयातवर्षायुष्केषूत्पद्यत इति । सो चेव अप्पणा जहन्नकालद्वितीओ'इत्यादिश्चतुर्थो गमः, इह च जघन्यकालस्थितिकः सातिरेकपूर्वकोटयायुः सच पक्षिप्रभृतिकः प्रक्रान्तः ‘उक्कोसेणं सातिरेगपुव्वकोडिआउए सो'तिअसङ्ख्यातवर्षायुषांपक्ष्यादीनांसातिरेकं पूर्वकोटिरायुः तेच स्वायुस्तुल्यं देवायुः कुर्वन्तीतिकृत्वा सातिरेकेत्याधुक्तमिति, ‘उक्कोसेणं सातिरेगं घणुसहस्सं'ति यदुक्तं तत् सप्तमकुलकरप्राक्कालभाविनो हस्त्यादीनपेक्ष्येति संभाव्यते ।
तथाहि-इहासङ्ग्यातवर्षायुर्जघन्यस्थितिकः प्रक्रान्तः सच सातिरेकपूर्वकोट्यायुर्भवति तथैवागमे व्यवहृतत्वात्, एवंविधश्च हस्त्यादि सप्तमकुलकरप्राक्काले लभ्यते, तथा सप्तमकुलकरस्य पञ्चविंशत्यधिकानि पञ्च धनुःशतानि उच्चैस्त्वं तत्प्राक्कालभाविनां च तानि समधिकतराणीति तत्कालीनहस्त्यादयश्चैतद्विगुणोच्छ्रायाः अतः सप्तमकुलकरप्राक्कालभाविनामसङ्ख्यातवर्षायुषां हस्त्यादीनां यथोक्तमवगाहनाप्रमाणं लभ्यत इति, 'सातिरेगाओ दो पुव्वकोडीओ' इति एका सातिरेका तिर्यग्भवसत्काऽन्या तु सातिरेकैवासुर भवसत्केति ४।।
_ 'असुरकुमारट्टिई संवेहं च जाणिज्जत्ति तत्र जघन्याऽसुरकुमारस्थितिर्दशवर्षसहस्राणि संवेधस्तु सातिरेका पूर्वकोटी दशवर्षसहासणि चेति ५, शेषगमास्तु स्वयमेवाभ्यूह्याः ९ ।
एवमुत्पादितोऽसङ्ख्यातवर्षायुःसज्ज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यगसुरे, अथ सङ्ख्यातवर्षायुरसावुत्पाद्यते-'जइ संखेज्जे त्यादि, 'उक्कोसेणं सातिरेगसागरोवमद्वितीएसुत्ति यदुक्तं तद्वलिनिकायमाश्रित्येति 'तिसुविगमएसुत्ति जघन्यकास्थितिकसम्बन्धिषुऔधिकादिषु चत्तारिलेसाओ'त्ति रलप्रभापृथिवीगामिनां जघन्यस्थितिकानां तिनता उक्ताः एषु पुनस्ताश्चतसः असुरेषु तेजोलेश्यावानप्युत्पद्यत इति, तथारलप्रभापृथिवीगामिनां जघन्यस्थितिकानामध्यवसायस्थानान्यप्रशस्तान्येवोक्तानि इह तु प्रशस्तान्येव, दीर्घस्थितिकत्वे हि द्विविधान्यपि संभवन्ति न त्वितरेषु कालस्याल्पत्वात्, ‘संवेहो सातिरेगेण सागरोवमेण कायव्वोतिरत्नप्रभागमेषुसागरोपमेणसंवेध
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532