Book Title: Sanskrit Margopdeshika
Author(s): Ramkrishna Gopal Bhandarkar
Publisher: Jayant Book Depo
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005745/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ st ( [S (AradiAmautaro ( gujarAtI ) zrI sa2la saMskRta pAThamAlA nI sudhArelI pUti sAthe IceCccouco -: lekhaka :De, rAmakRSNa gopAla bhAMDArakara ema.e.ela ela DI, pI.eca.DI. ke.sI.esa, AI.I.I. ta) 7 ASSSSSB)D&888888 CS.. . hajI. oil Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgopadezikA lekhaka - sva. rAmakRSNa gopALa bhAMDArakara ema e. elaelA. ii, pIeca.DI. sI. esa. AII.. saMzodhaka lIdhara zAmakRSNa bAMhArakara ema. je. gujarAtI bhASAMtara racanAra bahA2 bhikAjI belArakAra, mAcha vAIsa prinsipAla-gujarAta TreniMga leja, ApatvAla prakAzaka : jayaMta buka je - 106/2, gAMdhImArga, amadAvAda Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satAvIsamI AvRtti saM. 2040 Printed by Ajanta Offset Works, Behind Calico Mills, Bahempura, Ahmedabad - Pin. 380022 Phone : 391087, 392618 and Published by S. N. Shah Jayant Book Depot 106/2, Gandhi Road, Ahmedabad. Phone : 366621 sane 1984 prata 2000 [ pustakanA sarva hakka svAdhIna rAkhyA che. ] Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjI AvRttinI prastAvanA (sAra) sAvadara kA paTa mAMDAnI mArA vivAthone saMskRta bhASAne abhyAsa karavAmAM hAla ghaNI upayogI che. enI paddhati ane racanA sarvatra pratiSThA pAmI che. tenA abhyAsathI vidyAthIo ekeka pagaluM AgaLa vadhIne, TUMkI mudatamAM saMskRta jevI na9-jIvana paNa prauDha bhASAmAM vyutpanna banI, gIrvANavidyAbhaMDAranA adhikArI thAya che. mAravAnI saraNIne lAbha gujarAtI vidyAthIo laI zake evA hetuthI rA. rA. kezavalAla harSadarAya dhruva bI. e. taraphathI AgaLa ene gujarAtI tarajume prasiddha karavAmAM Avyo hato, tenI nakale khI thayAthI, pharI chapAvavAnI jarUra joI, haidarAnI rajAthI A vAta sAvRtti taiyAra karI che. te pahelAMnI AvRtti che. rA. kezavalAle ghaNe zrama laI banAvelI hatA, tethI A navI AvRttimAM thoDo ja pheraphAra kara pADI che. A lAMeka durbodha sthaLAmAM sugamatA lAvavAno yatna karyo che. hAlanA vakhatanA keLavaNInA vadhArAno lAbha laIne vidyArthIone ama ocho karavAno prayatna karIe te "para" zabdano artha ApavAnI jarUra nathI. saMskRta bhASAmAM zabdanI je jAti heya te ja jAti enI gujarAtImAM paNa hoya che e niyama sAmAnya che. ene apavAda che kharA, paNa e ghaNA thayA che. tethI apavAdanAM sthaLAmAM ja saMskRta zabdanI jAti kahevAnI jarUra che; bAkInA zabdonI jAti paNa kahevAnI jarUra nathI. temaja "su" dhAtuno "bodha thavo" evuM kahevAthI saMskRta zIkhavuM emAM kAMI navuM nathI evuM jANIne vidyArthIone hiMmata Ave ane e utsAhathI saMskRta zIkhe--eTalI ja asara A AvRttithI thAya te e paNa eka moTo lAbha ja che. saMskRtanI vAkyaracanA gujarAtImAM AvelI che, tethI gujarAtI vAkAnuM saMskRtamAM bhASAMtara karavuM ghaNuM sugama che. tethI sugamatA lAvavA sAru gujarAtInI aprasiddha vAkayaracanAne upayoga karIne te tethI evAM vAkayo Adhunika rUDha bhASA vAMcanAranI najare athAgya dekhAya, gujarAtImAM sAmAnya rIte bhUtakALamAM sakarmaka kriyApadano kartari prANa thatuM nathI. evAM vAkayamAM kartA trIjI vibhaktimAM Ave che; paNa saMskRtika Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evAM vAkayamAM kartari prayAga thAya che. ane vaLI judo kamaNi prAga paNa thAya che. evAM vAkayA-rAme rAvaNane cho, I--ravIne, "rAma rAvaNane chato hato" che. zuddha 5Nu aprasiha prayogamAM lakhyAthI gujarAtInI vAkyaracanA te je saMskRtanI paNa che e tattvanuM daDhIkaraNa thAya che. temaja saMskRtamAM prathama puruSamAM tathA tRtIya puruSamAM AjJArtha thAya che ane gujarAtImAM sAdhAraNa rIta thato nathI, paNa keTalIeka vakhate thAya che kharo ene lAbha vidyArthIone ApavA sAru "Izvara rANInuM kayANa karo" evo prayoga sAmAnya rIte vAparI zakAya. have vidhya mAM : gujarAtI vAkayone koI paNa prakAre kartari prayoga thatuM nathI e nirapAyanI vAta che; ene ThekANe karmaNi prayoga ja vApa paDe che. mArA rAnI paddhati pramANe je ThekANe je niyamanI jarUra dekhAI te ThekANe te niyama dAkhala karyo che. tathA thApAnAM judAM judAM prArA batAvavA sAru mULa pustakanA 22 mA spaSTa rIte darzAvyA che. amadAvAda 0. okTobara, 1895 ... zi. belasare covIsamI AvRttinI prastAvanA saMskRta bhASAnA zarUAtanA abhyAso mATe atyaMta upayogI evI A sva. sara Do. bhAMDArakaranI saMskRtamArgopadezikAnA gujarAtI, bhASA ntaranAM prapho sudhAravAnuM kAma amArA hAthamAM AvyuM tyArabAda ame sUjha 'paNa Avazyaka umerA karyA che. A AvRttinI prastAvanAmAM ame amArA saMskRta bhaNAvavAnA anubhavane AdhAre eka amuka prakAra raju karavA mAgaye chiye. te prakAra saMskRta bhaNAvavAnuM kArya ane tene laI saMskRta bhaNavAnuM kArya saraLa banAvaze. saMskRta e vyavahArabhASA nathI, paraMtu sAhityAsvAdabhASA che. saMskRtamAM bolI ke lakhI zake e sAdhAraNa janatA mATe atyAre jarUranuM nathI. saMskRtamAM bolavuM ane lakhavuM e saMskRtane rakSakavarga je saMskRta zikSako che tene mATe Avazyaka che, bIjA mATe nahi. bIjAo mATe te teo saMskRta samajI zake eTaluM ja paryApta che. saMskRta samajavuM ghaNuM saheluM che; saMskRtamAM bolavuM ane lakhavuM agharuM che. paratu A niyama te dareka bhASA mATe ekasarakhe che. kudaratane kema paNa eja cheH bhacuM paheluM samajatAM zIkhe che. saMskRta zikhavavAmAM paNa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ja kramanuM anusaraNa karavAmAM Ave teA kAma ghaNuM saheluM thai jAya. atyAre te samajavuM, lakhavuM, mAlavuM badhuM ekI sAthe zikhavavAmAM Ave che. vidyArthIne te adharu paDe che ane pariNAme te saMskRta tA durlakSya ApatA thai jAya che. zikSakAnA samagra prayatna A rIte eLe jAya che. AAne khale pahelAM karo saMskRta samajatA ja thAya eTaluM ja tenA upara dhyAna apAya tA zikSaka tema ziSya bannenuM kAma ghaNuM ja sahelu thaI paDe. A vAta panAthI nahi, parantu anubhavathI lakhI che. A prakAranI vistRta vigata A pramANe che. svataHkaraNa karatAM anukaraNa sahelu che. mATe niyamAnusAra rUpasiddhinI mAthAkUTamAM na nAkhatAM namunAnAM rUpe taiyAra karAvavAM ane tenA gujarAtI athaeN taiyAra karAvavA. tyArabAda te namunAnAM rUpA sAthe sarakhAvI khInta zabdonAM rUpe oLakhatAM zikhavavuM ane rUpA eLakhatAM zIkhe eTale temanuM gujarAtI karatAM zikhavavuM. mATaluM AvaDayuM; pachI sandhi chUTI pADavavAnA khUba abhyAsa karAvavA. sandhinA niyameAnI jhINavaTamAM na paDavuM. aH tA kayAMka e thAya che; kyAMka visarga UDI jAya che; kayAMka visa+A r thAya che ema zikhavavuM. kyAM ane zA mATe tenI mAthAkUTamAM na paDavuM. pachI gadyakrama, kartA, krama, kriyApada e krama anusAra gAThavatAM zikhavavuM. A vAyu' eTale saMskRta samajavuM e eka ramata jevuM thai paDaze. zaruAtamAM te AkhI mArgopadezikA A rIte ja zikhavavI. bIjA AvanamAM kevala sa MskRtamAM rasa letA haiAziyAra chekarAone gujarAtInuM saMskRta karavAnuM batAvavuM. khAsInA upara A bhAra na lAveA. zikSakabhAione amArI namra vinaMtI che ke mA prakAra svIkArI potapAtAnA anubhavathI amane vAkepha kare eTale ame AgaLa upara tene upayAga karI vadhAre sArA prakAra jagata AgaLa raju karI zakiye. nAgaradAsa kAzIrAma khAMbhaNiyA prinsipAla, ya. vA. saMskRta pAThazALA kezavarAma kAzIrAma zAstrI prAdhyApaka, zrI bhe. je. vidyAbhavana, gujarAta vijJAAAM tA. 1-2-54 amadAvAda Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA viSaya akSara * * * * bhAga 1 lo 1 kriyApada vartamAnakALa parapada-evacana >> , , -bahuvacana 8 , , , dvivacana " - samagra sArAMza tathA savAla ... ... .. upasarga .. ... .. bhAga 2 jo pAma sakArAMta (puliMga tathA napuMsakaliMgI prathama vibhakita , dakArAMta ( , , , , 6 , sakArAMta ( , , ) dvitIyA , .. , kArAMta ( , , ) cha , sakArAMta ne kArAMta , , ) tRtIyA " . " ( ' , ) caturthI, paMcamI 9 , , , ( , ) pachI, saptamI, ane saMbodhana sArAMza tathA savAla ... * * * * * avyaya * * * * * * * " mAga 3 10 vartamAnakALaH Atmane pada-ekavacana .. 11 , , dvivacana ane bahuvacana .. 12 karmaNirUpa ane bhArUpa - sArAMza tathA savAla ... * * * * * * - 45 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya bhAga 5 mo 13 bAkArAMta ane kArAMta strIliMga nAme prathama ane dvitIyAvibhakti 47 14 e tRtIyA, catuthI, ane paMcamI ... 50 * pachI, saptamI, ane saMbodhana ... 57 * sArAMza tathA savAla .* * * * * mAM ja che. 19 vastana bhUtakALa ? parasnepA-ekavacana ane divacana cha cha cha bacana tathA mAtmapada- ekavacana Atmane pada-dvivacana ane bahuvacana * sArAMza tathA savAla ... ... .* * * bhAga 7 mo 19 kArata ane sArAMta puliMga tathA napuMsakaliMga nAme - prathama, dvitIyA, tRtIyA, ane caturthI vibhakti * 66 20 sakArAMta ane kArAMta puliMga tathA napusakaliMga nAme paMcamI, pachI, sasaNI ane saMbodhana 1 vAla .. ******. * 21 dakArAMta, sakArAMta, gAkArAMta ane sakArAMta strIliMga nAme savAla ... - * * * * * 80. . mA 8 je 22 zAnArtha paraaipada * *** * * * 22 Atmapada *** savAla ... ... * * * 24 keTalAMka bahu upayogI kudata savAla" *** .. *** . * * 25 aMjanAMta nAmaH , 66 , mA aMtavALAM nAma - savAla ' * * * * * Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma 1 ; 125 A viSaya , para, saMtavALAM nAma sa la ; . * ::. , rU, varu, ne viSNu athavA saMtavALA " bhAga 11 mo 28 vitha * * savAla : | bApa 22 je 29 sarvanAma * * savAla 30 pahelA ane bIjA puraSanAM sarvanAma 31 varSa ne vinA rUpa ** savAla *** prakIrNa 2 subhASita-sahi, .. pariziSTa saMdhi-niyamo -vAparayanA *** * saMsa-gujarAtI zabdakoza . ... gujarAtI saMskRta , , - varNasa to bA. } AtmapadI mAne. upa. uparAga wya. ubhayapadI e. va. ekavacana maNiraV ba. 1, bahu : * 138 .. 144 .. 179 - parae. } paraspedI maNi paMcamI puliMga prAmA bahuvacana kamaraNita data rivartamAna vizeSa catu kutIyA triliMga hitAyA divana kadara saptamI mAdhana bhAvanAma hi. va. na nA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgopadezakA akSara svara ph, 3, e, ke ma, o A a, A mA, 6 4, hyu lU, 6 anusvAra ya. . rk tAlavya . z sUryanya T * tya 51, Aya ', aMtaHstha athavA ardhasvara * USmAkSara k D nyujana s ja, , tAlavyuM............ mUrdhanya tya daMtya. k k ........... ................. s ................ o, au . visarge tAlubdha.............................. mUrdhanya daMtya .................................. badhA svagata ma ............... * na mahAmANu akSaro paNuMkharuM gujarAtI uththAmAM zuddha rUpe jaNatA nathI, maganA uccAra kAMI thayuM vatAne mATe zIkhI hovA * Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelA pAMca vargo mAMhelA darekanA chellA traNa ja ane aMtaspa, tathA mahAprANane gheSa vyaMjana kahe che, bAkInA vyaMjanone aSa aMjana kahe che. svara jyAre vyaMjanamAM maLe che tyAre enI AkRti nIce pramANe thAya che. jyAre vyaMjana nIce () evo che ke na hoya tyAre e aMjanamAM ja maLe che, ema jANavuM , , , , , 3, 3, 5, 2, o, o A svAranuM umeraNa chekA vinAnA vyaMjanane t, , , , 8, , , , , , evI nizAnI lAgelI hovAthI samajAya che; udAharaNa- ka, A kA, vi ki, ku, , che , ka, vaha kla, che ke, che ke, jo ke, A kau. paraMtu , bahAra = =e. mukhya saMyukta vyaMjana ke jeDAkSara nIce pramANe che tha dha ve ca-chuva | sa tya ja, phata [ ma gUna. A cama U - ja kata-va >> ga-2 kya caya guma ja phana tha-gara ja ju-ja otha Naya jama kuma ke gula wtha Nava guva jaya java jaya phaya stha ghanya cha tata-2 3 phala * dhUna Tya Tuca ratha tatha 6 kavi gra ghu.2 Tra 82 a dha-va vya - 5 -5 ThU 12 a ta-5-2 >> kuchyuM tpha 2-3 jaya kanya paNa cUca lma tema 3 cucha | Daca kharca | Jca2 | nava - a ta-nya Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA pozikA va ya-va ye 2-05-5 dhye 2-5-5 nyAya nasa ndha nava STaya 5-6-5 va ta-sa-na SNa -1 sya (sa-ya ptya Y--4 lka hai rupa 5-5 sthya -ya-5 pna 5-na laga - pra 5-5-2 pma 5-4 lpa sa-5 ma pa-ma pya 55 lma - vya 55 kha-4 pra 5-2 lya sa-ya pla 5-6 lla s ska sapsa 5-sa lva -1 skha sa.sa mana bja m vya 55 sta s-ta mama bda 5-6 vra 2 stha su-4 ghaya bdha -5 zva za-ya bya mya stra s-5.2 tha6-2.5 bra 5-2 zu-ma spha 2-3 bhaNa m-5 sma sa-ma dvaya 6.-4 na mana bhya -- * za bhra -2 zva zava dhma dhUma bhva - ka jya -5 mma bha-ma kra 1-3-2 '. dhra 5-2 mra 5-2 . mya bhanya STaya 52.5 bhanna mla bhansa STra 5-2-2 mana .. / mva bhava evA saraLa paDe, mATe aAkSaramAM kAra meLavI joDAkSara ApyA che. ma. 1-5 zu-2 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga 1 lo deravuM pATha 1 lo kriyApada vartamAnakALa : paruSa ekavana pratyayaH puruSa 1, ba, purUSa 2, hi; puruSa , ji. pahelA jANunA dhAtu vaLa [T ] gamana | 6 (cha) badhA ya vadhavuM, bolavuM karavuM, javuM tha, jANavuM | huM vasavuM, rahevuM (ba ) laI javuM, mU () hAvuM, tha | ra (rA) sarakavuM, | ( rakSaNa karavuM, | uNapatana pAmavuM, paDavuM, bacAvavuM, saMbhALavuM : khasavuM, javuM * saMskRtamAM kriyApadanAM rUpAkhyAnenA pratyaya be prakAranA che: parameSa ane AtmA . keTalAka dhAtu kevaLa paramaipa pratyaya lenAsa eTale paramaive, keTalAka kevaLa Atmapara pratyaya lenAra eTale mAtmAne paDI; ane keTalAka e prakAranA prayAmAMthI game te prakAranA pratyaya lenArA eTale ubhayapatI hoya che gaNakArya thatAM eTale vikaraNa pratyaya athavA gaNunI nizAnI hAgatAM keTalAka dhAtuonuM je vizeSa rU5 [ jemake vA ne badale na ] athavA esa (jema ke dara ne badale varU ] thAya che, te kATakhUNa[ ] kausamAM batAveluM che. { pahelA gaNanA vikaraNa pratyaca A pUrve dhAtunA aMtanA hrasva ke svarane tathA upAMtya (eTale chellA vyaMjananI pUrvenA) hu9 svarane guNa thAya che. 1 ne guNa : 3 4 ne mo; ra ja ne mApha ane ne bahu thAya che. para kahyA pramANe nI dhAtunuM ne rUpa thAya, tene vikaraNa pratyaya ane5 puruSodhaka pratyaya hi lagADavAne che. saMtamAM be vAra ja pAke te saMdhi thAya che. tethI karIne che ane banI saMdhi karavI joIe. have eka Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA paziyA * * bIja gaNanA dhAtu - a3 hevuM | maNa khAvuM pahelA gaNanA dhAtuomAM prathama vikaraNa pratyaya 4 umerAya che, ne tyAra pachI e taiyAra thayelAM rUpane eTale aMgane puruSa dhAka pratyaya vagADAya che. bIjA gaNunA dhAtuone puruSodhaka pratyaya lAgatA ja lagADAya che. pahelA puruSanA ane s thI zarU thatA pratyaya lagADavAnA heya ane e ja ane 6 nI pahelAM ja hoya te e ane bI thAya che. vAmiA | rANA | jayati | mIti tA. thAmA thavA ati aa vAtA pati. | mAtA matiyA bodhsi| pahelA gaNa. d caravuM, cAlavuM vat dAha kare, bALavuM jaNa jIvavuM ? nam namavuM cara tyAga kare, tajavuM ja pakavavuM, rAMdhavuM niyama evo che ke g, che, zo ane dhI pachI koI paNa vara Ave, te ene badale anAme gA, mA, caDyuM ane bhAra mUkavAmAM Ave che; tethI karIne je nama = nara + za==A ane ri lAgavAthI nathati thAya che, e ja pramANe magajaba bhaga=mava; A rItanA svaravikArane lIdhe dhAtanAM je pa thAya che. te ardhacaMdra ( ) kausamAM ApyAM che.. , x bIja gaNanA dhAtuonuM rUpAkhyAna ghaNuM kaThaNa hoya che, tethI A copaDImAM bIba gaNanA be ja dhAtu ApyA che. bIjo gaNa bIjI copaDImAM savistara Apyo che. anunAsika sivAyanA koI paNa sparza vyaMjana pachI aASa bhaMjana Ave te e sparza ejanane badale enA ja vargane pahele akSara mukavAmAM Ave che, Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (d) khAle che. (te) khele che. (d) jAya che. (i) jAu' (4) rahe che. (5) rahuM chu. (6) paDe che. (d) cAle che. sattamapirazikA (te) jANe che. (d) dAra che. (te) khase che. (huM) thAuM chuM. (d) khAya che. (huM) chuM. (g) 3.* (te) rahe che. . paNa nAza pAmatu` sad nRtya karavuM, nAcavu kula poSavu, pASaNa karavu mu meAha pAmavu, mUMjhAvu, ghelA thavu, bebhAna thavu ma lAbha karavA (te) taje che. (tuM) name che. (hu) rAMdhu chuM. (d) bALe che. (huM) bacAvu` chuM': (te) cAle che. jIvu. '. (te) rAMdhe che. (huM) taju chuM. pATha 2 e bahuvacana . prathama 3 puruSa 1, ma; puruSa ra, tha; puruSa 3, anti+ rAdhA gaNu chaThTho gaNu sAha 2 z[2] icchavu macchu [puch] pUchyu mujU [mujja] mUkavu, cheDavu vidhA praveza karavA, pesavu sujJa cheADI devu'; pedA karavuM jUrA paNa karavA, aDakavuM udA. DamnastrAnta$=jIbrAntaH ane dArU+pati=dAvasati / *tti pratyayanI pahelAM traNa dhAtunA atya k leApAya che. * saMskRta bhASAmAM dvitra (e-pa') darzAvavuM DAya tyAre dvivacana vAparavAmAM Ave che. e dvivacana navA vidyArthIone kevaLa navatara hovAthI trI pAThamAM ApyuM che, kharA anukrama ekavacana. dvivacana, ne bahuvacana evA che. +mAMthI zarU thatA pratyayanI pahelAM jJa Ave te e la leApAya che: kendrita vizaSanti | Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 2 sAtamA zikA puruSodhaka pratyaya lagADatAM pahelAM, gAthA gaNanA dhAtumAM che ane brA gaNanA dhAtumAM ja lagADavuM joIe. * tivacananA tathA bahuvacananA pUrvabodhaka pratyenI pahelAM paNa (ga. 2) dhAtumAMne pahelAM ja ne lepa thAya che. | | udhyAna: gacchanti / madanti / nshynti| ti .. poSaNA tyayA kathAH rati hamaH. virA jAvAyA vizA yuni patti! | karinA pahelo gaNa the paNa ki (su) jaya pAme, chatavuM | mA pheMkavuM [u] darzana karavuM, jevuM puNe bheTavuM tu saMtoSa pAmave, saMtuSTa ke prasana rASTra dhAvuM, deDavuM na thavuM, rIjhavuM " [pitta pAna karavuM, pIvuM |. 6 loTavuM, ALoTavuM thayA kara, pUjavuM | guda sukAI javuM, sosAvuM pad vahevuM, vAvuM, laI javuM : | chaThTho bhaNI rada (umA) smaraNa karavuM, saMbhAravuM - kSipa, 34 [ su pADavuM, kanaDavuM, satAvavuM () haraNa karavuM, laI levuM, | lera dekhADavuM, batAvavuM laI javuM A li (hi sIMcavuM, chAMTavuM A be gaNumAM pahelA gaNamAM jema guNa thAya che tema dhAtunA svarane guNa thata nathI; (jemake pati ane vizati). ' padane aMte 6 hoya te ene visarga thAya che, temaja pAMta ne avAja baMdhanI pahelAM, agara kazuM ya na Ave te visarga thAya che, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chIe jAtakAzi (tame) bAle che. | (ta) piSe che. | (ame) pIe chIe.' (ame) jaIe chIe. | (ame) nAza pAmIe | (tame) yA kare che. teo) samaje che. | (te ) vahe che. (tame) dero cho. (o) nAce che. | (ame) saMbhArIe ) thAya che. (tame) ghelA thAo che. | chIe. (ame) rahIe chIe. | (ame) lebha karIe | (tame) pheMke che. ta) khAo che. chIe. . o) bheTe che. game chIe. | (teo) aDake che. | (ame) saMtoSa pAmIe te) bALe che. | (ame) chatIe chIe. * chIe. (a) jIvIe chIe. | (tame) harI jAo che. (te ) sukAya che. tio) pIDe che. (o) jue che. | (tame) ALoTo che. (tame) cha che. | (ame) pheMkIe chIe. J (tame) choTe che. pATha 3 je vivacana pratyayaH puruSa 1, sa; purUSa 2, zaNa; puruSa 3, tA. rAmA gaNanA dhAtu vadhu kathana karavuM, kahevuM | gu () caravuM || jAva, khuza karavuM gaNavuM | vIra pIDavuM, duHkha devuM pR jhaMkhavuM, spRhA ke pU jAherakaravuM. tRSNa rAkhavIne vicAravuM | za [zI prema upa- | ja racavuM, goThavavuM je sAmAnya rIte kahetAM dazamA gaNanA dhAtu ubhayapaka che. * vikaraNa pratyaya gaya lagADavuM hoya tyAre dhAtanA aMtya svaranI tathA pAMtya sanI vRddhi thAya che, ane ra sivAyanA bAkInA pAMtya harava svarane guNa thAya che. A pheraphAra , gaNa, ra, vraNa, cU, tathA bIna keTalAka dhAtuomAM tha nathI, arthAta A dhAtane svara badalAtA nathI. 2 - 2 , nuM ja ane 4 nI vRddhi anukrame Ave che, ba, , mApha che. citana karavuM | zuM prasiddha karavuM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patharAda | paTha 3 * sAmAnyaraziyA dazamA gaNanA dhAtumAM vikaraNa pratyaya paNa umerAya che. tArA | kavitA | zivaH | viza: thatA | ghoSathatharA | nArA kolI viLayAvaHA | yArA | vitaH ratyAvI bAlArA | jayatA | pahele vaNa ceAthe maNa cha gaNa aTana karavuM, bhaTakavuM | g kopa kara, kApavuM ( 3 vINavuM hari cAlavuM, khasavuM |_| 46 AkarSaNa karavuM, babaDavuM zu khaLabhaLavuM, gabharAvuM. kheMcavuM, kheDavuM vinuM nidavuM skUti thavI, dhaDavAM prazaMsA karavI, kahevuM | kig bheTavuM | kavuM, pharakavuM, taraphaDavuM. daza gaNa pUra pUjavuM; va varNavavuM, vakhANavuM; tAruM zAMta pADavuM. (tame be) cora che. | (tame be prasiddha kare che. (tame be) varNave che. (teo be) pIDe che. ' (teo be) khuza kare che. ' (ame be) bheTIe chIe. (ame be) kahIe chIe. | (ame be nirdIe chIe.' (tame be) babaDe che. (tame be) gaNo che. | (tame be) kepa che. ! (teo be) zAMta pADe che. teo be) e che. | (teo be) kheDe che. (ame be vakhANIe (ame be) racIe chIe. ] (ApaNe be) pUchae (tame be) jhaMkhe che. ' chIe. (teo be) jAhera kare che. | (tame be) bhaTake che. | jaba (ame be) vicArIe | (teo be) gabharAya che. | (teo be) thAya che. chIe. | ame be) vINIe chIe.! (tame be rAdha che. citti( vRddhi thavAthI) vai+mA+ti=A+mA+ti rAti sakaLa ti= vRddhi thavAthI) tAjjata tAta yu+mA+ti (guNa thavAthI) po+jaya+ti jovA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pATha sAtamA paziyA (ame be) samajIe | (ame besatoSa pAmIe | (teo be) leTe che. chIe. - chIe. (ame be aDakIe ja chIe. (teo be khAya che. | (tame be) lobha karI che. te (tame be) pUche che. pATha 4. vartamAna samaya pahelo gaNa | zam ziAna zAMta levuM, zAMta Si (6) kSaya thavo, ghasAI javu | rahevuM-thavuM 6 (kara) bhIjAvuM, pIgaLavuM ama [ zrama lAge, thAkI ja (ta) UgavuM sthA [ti sthAnamAM hevuM, | dazamo gaNa sthitimAM hevuM, UbhA rahevuM va () pakhALavuM, dhovuM de () belAvavuM ta (tAra) tADana karavuM, mAravuM, | mAra mAra - je gaNa tu (g) taLavuM, jokhavuM mAmA masta thavuM, gAMDA thavuM, | mU AbhUSaNa paherAvavuM, zaNagAravuM, bhUlavuM, cUkavuM, , suzobhita karavuM bdsi| muhyti| tADayasi kApA | kAkAnA ji. tathANI | yutha ..| FAni vinitA tA. viSyamAM pshyaavH| pariNA.. ra thayA .yalA padi | hatA ! jANatA. | DijitA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ !i sANa tathA savAla saMskRtamAre paziyA baraNaHL | titiA thatadA sudAna ! ajA. cAracAra. pAyathI javAba: gnnyti| sthiti mAyazaH sthAthI 0 : pitA | thayAmi | nitA () piSe che. | (_) thAke che. (ame)harI jaIe chIe. (9) nAcuM chuM. (huM) IcchuM chuM. | (tame) kahe che (tame) lAbha kare che, | (ame be) pIe chIe. (0) aDake che. (te) pese che. (tame) bALe che. | (teo) jhaMkhe che. (d) Icche che. (teo) dhue che. (tame be) jAo cho. (6) pU chuM. (te) ghasAI jAya che. | (te) core che. () kanaDe che. (8) kahe che (ApaNe be) chIe. (te) Uge che. (te) toLe che. (C) khuza kare che. (ame) bolAvIe chIe. | (te) core che | (6) peruM chuM. ti) ghelo thAya che. * | (tame) goThave che. | (teo) mAre che. ' (te) saMtoSa pAme che. (te) jAhera kare che. | (ame be) rAMdhIe chIe. (9) jIvuM chuM. ! (huM) saMbhAruM chuM. (tame pUcho che. (tame jAo cho. ' (teo be) vase che. | sArAMza tathA savAla - vartamAnakALa pahelo gaNa - dvivacana bahuvacana 525 1 . bodhAmi bodhAvaH varAja purUSa 2 . . koSaNi - ropA boghatha 15...... bodhati bodhataH bodhanti ekavacana Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAramANi prAraMza tathA sAha puSyasi gukhyataH ' 55 1 puSyAmi puSyAva: puNyAmaH paSa 2 puSyathaH puNyaya pa35 3 puSyati puSyanti o maNa ma25 1 vijJAna vizAva: vizAmaH puraSa 2 visa virA hipa puruSa ke vizati vizataH hiti : | dazamo gaNa purUSa 1 corayAmi pArayAvaH borayAmaH purUSa 2 porayasi borayathaH / borayatha ghorAta corayataH borayanti 1. kaMTha, tAlavya, mUrdhanya, datya, ochapa, aMtAstha, zeSa vyaMjana ane aASa bhaMjana kayA che, e gaNAve. 2. 1, 3, 4 ane 2nAM guNa ane vRhinA rUpa Ape. che. pahelA, cothA, chaThThA, dasamA tathA bIjA gaNanA vizeSa lakSaNa (ddhi yatha) zA che? 4. vartamAnakALanA puruSodhaka pratyaya Ape. 5. pahelA puruSanA 6 ane 2 thI zarU thatA pratyayanI pahelAM pUrvanA pa mAM ze pheraphAra thAya che? 6. 6 che, je ane e pachI svara Ave che, eene ThekANe anukrame kayAM rUpa mUkavAmAM Ave che? udAharaNa Ape. - 7. kaI paNa vyaMjana pachI adhoSa vyaMjana Ave te pUrvanA aMjanamAM je pheraphAra thAya che te udAharaNa sAthe samajAve. 8. padata. ane 6 nuM zuM thAya che? e pheraphAra nA saMbaMdhamAM yAra thAya che? 9. nIcenAM dhAtuonAM vartamAnakALanAM rUpa ApeDa| (vivAthInA manamAM pAkA ThasI jaya eTalA mATe zikSakanI najaramAM jeTalA dhAtu mApavAnI jarUra jaNAya teTalA ahIM ApavA.) Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upasa upaga dhAtunI pUrve oNvI, dhaNuM karIne dhAtunA asala arthamAM vadhArA ghaTADo karI, viroSa aya upajAve che. ( AmAM keTalAka upasa pachI dhAtunAM padma badalAya che, te kayAMka artha badalAtAM dhAtu AkramakatA samaka ane tethI UlaTuM paNa bane che. ) mukhya upasarga nIce mApyA che : ati-hada bahAra; atizAsyati te hada bahAra pagaluM bhare che, te ullaMdhana kare che. (m ga. 4 ane 1, paraai. javu) aci--upara; adhipati te upara thaI jAya che, eTale te meLave che, jANe che. anu--pAchaLa, sarakhuM, jevuM, anulati, anuti, te pAchaLa joSa che, te anusare che. ami -tarapha, pAse; abhiLajIta te tarapha jAya che, athavA pAse jAya che atha--nIce, dUra; avatatti te nIce jAya che, Utare che. (lU ga. 1, paramaiM. taravu) A----hada athavA maryAdAnA athe, UlaTApaNAnA athe, "sudhI"nA ame, Apa isa te Ave che; AIpatti te ( amuka UMcAI sudhI ) vadhe che, caDe che. pu ta upa--pAse, saheja ochuM, najIkanuM, upapati te pAse jAya che, 3 UMce, upara, vizeSa; jIvatatti te U Mce jAya che, kUde che; te upara jAya che, UMce caDe che. * jaI maLe che. ni-aMdara nIce; niSIvRtti te nIce bese che. (lay ga. 1, pararamaiM, vu) pA---UlaTApaNAne arthe+; sAmA, UlaTuM, vAgayo te harAve che. prasi--pAchu" evA athe'; sAmA, UlaTu', pratimAne te sAmA kahe che, javAba de che. ( mApu ga. 1 leA, Atmane. khelavuM ) pra--AgaLa, prayAti te AgaLa jAya che. (thA ga. 2, paraai. javuM) tri--nahi, juduM, dUra, vizeSa karIne; vijiti te judo paDe che, lakh-sAthe, ekaThAM; +saMjIte te sAthe jAya che. maLe che. - padmAta maiM pachI kAi paNa sparzI vyaMjana AvyA hoya te ema Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga 2 jo pATha 5 mo nAma prathamA vibhakti 1. akArAMta nAma ekavacana dvivacana bahuvacana puMliMga napuMsakaliMga 6 mAni nRpaH nRpo nRpAHt badale vikalpa pUrvanA akSara upara anusvAra thAya che; athavA mane ThekANe pachInA vyaMjananA sthAnane anunAsika thAya che. je padAMta meM pachI 2, 3 ke 4 heya te mane badale pUrvanA akSara upara anusvAra, athavA vikalpa ma ne ThekANe anukrame nAsikAsthAne bolAte 2, 6, ke jU thAya che; paraMtu je padAMta pachI g, 6, 3, , Tu hoya te mane badale pUrvanA akSara u5ra avazya anusvAra ja lakhAya che. * gujarAtI bhASAmAM sAta vibhakitaone mATe pahelI, bIjI, trIjI, cothI, -pAMcamI, chaThThI, ane sAtamI e zabda vaparAya che; e badala saMskRta bhASAmAM prathama, dvitIyA, tRtIyA, catuthI, paMcamI, SaSTI, saptamI e zabdo vAparavAmAM Ave che; temaja narajAti, nArInati, ne nAnyatarajAti kahevA badala puMliMga, sIliMga, ane napuMsakaliMga ema kahevAya che. che ja ke mA pachI chuM ke je Ave, te pAse AvelA svara maLI jaIne, e baMnene ThekANe te thAya che. vaLI A ke A pachI mo ke bhI Ave, te pAse AvelA svara maLI jaine baMnene ThekANe ja thAya che; arthAta ma ke bag ke che ane ka ke bAno ke ba=za | . { lA cAra svaro (g. che. zo, ja) sivAyanA bAkInA koIpaNa Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDe che , saMskRtamA zikA pa phalAni nAma (puliMga) paNa ami nRpa zana zika vAdaLuM paNa gheDa pavana pavana jAma rAma jhiTara Izvara * kAcabe putra putra, dIkaro ya vRkSa, jhADa jana jana, leka | rahi bALaka, chokare samudra dariye, samudra vAva jIva, prANI | gupa DAvo mANasa dura rasoI ja nara, puraSa bhUrva mUkha, murkha | dura hasta, hAtha (napuMsakaliMga). jAmaha kamaLa ( dhana dhana, dalita pitA mitra ghara je netra, AMkha guNa mukha, moTuM naja jaLa, pANI " | pAMdaDuM ja sukha ja duHkha | phaLa | dara haya, haiyuM vAkayo Furt =ti | hu zahi | H tA. have athavA dIrdha para pachI sajAtIya (tene te hasva ke dIrdha ) svara Ave to pAse AvelA e svara maLI jaI baMnene ThekANe dIrdha svara thAya che. udA. - vaiyAriyAri; viza==%A, i. (5. 6 TIpa + prathamAnA rUpane lAgu paDatI nathI.) * za ke aA pachI hasva ke dIrdha 6 3, 4 ke tuM Avyo hoya te pAse AvelA be svarene badale para (pachInA) svarane guNa mukAya che; arthAta ma ke thAkya ke zag; ma ke mAka ke u=No; ma ke kAkA ke mA, ja ke bA+=mA | 1 visarganI pUrve bha hoya temaja enI pachI zake cheSa vyaMjana Avyo - hoya tyAre visagane 3 thAya che ane e 3 pUrvanA ( pahelAMnA) mAM maLI jatAM, thAya che. (5nI tapa juo.) 6 5. 13nI TIpa + . Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ is #Tag: I janA vadanti / bAlaH spRhayati / gRhANi rakSanti / traNa meghaH siJcati / budhau muJcataH / pavano harati / rAjAe rahe che. (khe) chekarA ALATe che. dIkarA khuza kare che. gheADA kUde che. pavana vAya che. Izvara saraje che. vRkSA Uge che. e kAcabA sarake che. puliga sattamArgodezikA jIvo muhyati / hastau harataH / mukhAni dravanti / duHkhaM pIDayati / rAmaH pUjayati / putrau tuSyataH / jalaM zuSyati / mUrkho kupyataH / prANIo nAza pAme che, hAya pheMke che. agni bALe che. AMkha pharake che. (e) samudra khaLabhaLe che. DAddo mANasa rahe che. murkhA bake che. zAnta 2. kArAnta nAma pratyayA ekavacana s dvivacana he prAtaH| dhana gati / 1 narA gachati / kamale nRtyataH mitrANi kathayanti / sUdo vizati / samudraH zAmyati / mitra pUche che. pAMdaDAM paDe che. haiyuM rIjhe che. rasoIyA rAMdhe che. leka nirda che. mAsa kahe che. kramaLa RNagAre che. mukha khele che. mahuvacana as * pu. 4 TIpa juo. * visa pUrve A hAya ne pachI svara ke dveSa vyaMjana Ave te visa UDI jAya che. vaLI visanI pUrve A hAya ne pachI A sivAyanA kAi paNa svara DAya te paNa visaga lepAya che; visarganA leApa karyAthI pAse AvelA svarAnI saMdhi thatI nathI: udA. nAH menA me; suSa: kitiyuSa ti| * samAnapade (eka ne eka ja rAkhtamAM), haiM, pachI lAgalA ja maiM AnyA DAya teA e maiM nA j thAya che. vaLI, r, z ane 6nI vacce svara, haiM sivAyane asvara mahAprANa tema ja kaDapa ke objhaSa varganA vyaMjana mAnyA hAya te paNa natA nU thAya che. paraMtu je na paTTAMte AvyA rAyatAe jUnA j thata nathI; udA. nAna Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha : saMskRtamAdezikA prathamAnA dvivacanamAM 6 dIdha thAya che, ane bahuvacanamAM javuM pratyaya lAgatAM 6 ne guNa thAya che; e niyama pramANe. hi te hareza=); napuMsakaliMga 0 6 kArAMta napuMsakaliMga nAmone svarAdi pratyaya lAgatAM 6 umeravAmAM Ave che, vaLI prathama ane dvitIyAnAM bahuvacanamAM 6 dIrgha thAya che; ene lIdhe- zAri vALI vANi nAma (puliMga) ati agni, devatA | hari vAMda, vAnara | va IndranuM vaja gari zatru, duzmana | vAla kavi pani hAtha talavAra jiri giri parvata ja jatI, yogI haraSi mahAsAgara | pUri ziva , zApi vyAdhi, roga kavi RSi | sUti rAjA ri hari, indra ja (ahu) nahi vAri (napuMsakaliMga) pANI vAkara hari juti jhUrthikati | jili ti paraH hirAnA | zArIji sunitA | zA mAyaji RSI cintytH| paritikA ' ati upayariA | mArA zani ! mArA para ne pUratA | para mAri = | vijaya 6 jeone vibhaktinA pratyaya lAgatA nathI, eTale enuM lina lina upAkhyAna thatuM nathI, teone avyaya kahe che. - 5 athavA visarganI pahelAM ja ke bA sivAya koI paNa avarahema ane pachI svara ke lepa baMjana Ave te e 3 apavA visagane ra thAya che. = 5. 14 capa jA . Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 ajarAmApadazikA vivara raNe che. ] rAjAe laI jAya che. ) tavAra paDe che. vizAna thAya che | (be) manisrAnta thAya che.! (be) duzmana jIte che. vAMdarA reDe che. hari krodha kare che. kavi varNave che. | yogIo taLu rAkhatA | hAtha choTe che.. - parvata UbhA rahe che - pATha 6 che. dvitIyA vibhakti 1. nakArAMta nAma ekvacana zivacana bAvacana puliMga An budhAn napuMsakaliMga-prathama pramANe. napuMsakalina nAmanI dvitIya vibhaktinA rUpa haMmezAM prathama vibhakti jevAM ja hoya che. nAma (puliMga) apara esiDa '! thAra vAra ' o bhAta, radheilA | gas puruSa, gAya zikArI cokhA ( DAvo mANasa thai khaLa, lucce ni cAkara di bilADe para tIra, bANa to khajAne, laMkAra grAhA brAhmaNa. vikhya ziSya hA hAthI maha bhAra, bojo | sita siMha prAva gAma moha mokSa, mukti. sUrNa sUrya, sUraja sajA bApa poSa ho, laDavaiyA | rona cAra je deha, zarIra | ya veda 1 ya svarga ( t 1 pachI Ave te pUrva pahelA) lepAya che, tathA (aa sivAyanA) enI pUrva svara kA hoya e kaI thAya che. 1 t visarga pachI , ke huM Ave to visarga kAyama rahe che athavA vikalpa e dine badale anukrame , 6 ke huM mukAya che. sigavI pachI ke i Ave to visaga za thai jAya che ke tu Ave che ke te sUke zuM Ave te thai jAya che, jemake sthiti ri Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wat sAtamA zikA (Ayala) bharaNya 129ya, dhAnya dhAnya, anA | mAMsa mAMsa , 431, rAna nagara nagara, DeravA , ERS tasva tatpa, satya pApa 5 . viSa viSa, 2 daNa ta, bAsa . | pustaka pusta. suvarNa menu gaNa 1bhA nA dhAtu daNDa 67. 12vI, zikSA 425; mam mA 32, bhA: mArga sAya: IzvaraM janaH puujyti| / kaSirbudhau zaMsati / nRpaH zaThAn dnnddyti| putro anakaM saantvyti| raamo'shvmaarohti| pustakaM maargyaami| vyAghrA mAMsamatti / suvarNa tolyaamH| harihastau kSAlayati / *praamaanttaavH| phale bhkssyaami| yodhaH zarAn kssiti| kamalAni pshyti| steno dhAnyaM coryti| mAraM vahati kirH| nagaraM gcchaami| prazAn varNayanti bnaaH| pApaM vdsi| vale tyajati muurkhH| smarasi mitrANi / tuNAnyatyazvaH / budho mokssmicchti| . / yatidehaM munycti| - fpadAnta 9 ke te hoya ke pachI ja Ave, te e ja pUrvanA sAmAM eTale 9 ke momAM DUbI jAya che, eTale e bolAtA nathI ne e lakhAteya nathI, paNa ene ThekANe (Da) avagraha cihana dhaNuM karIne mUkavAmAM Ave che, * kriyApada gativAcaka hoya che je sthAne javAnuM hoya te sthAna batAvanAra zabda dvitIyA vibhaktimAM, ne kaI vakhata catuthI vibhakitamAM Ave che. _xseqAi, u, R bhane la 57 nidi (gii tari) ra bhAve to, me i, u, Rbhane la 2 le manus, 5, nela INR Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha jAtapANi vyAghayo narAn posynti| biDAlAM+stADayati puruSaH / gRhaM prvishaamH| rAma vAdhAne jae che. * (ta) cAkarone pUche che. A ghoDA khajAnAne vahe che. (e) mu jhera pIe che. hAvo mANasa svarge caDe che. rAjAo corane sajA kare che. siMha hAthIone khAI jAya che. (te) pustaka gaThave che. ta, phaLo gaNe che. (tame) bhAta khAo che. yogI vanamAM jAya che. . rAmane mitre saMbhAre che. ho (be) tIra pheke che. leke rAjAone vakhANe che. DAhyA mANasa lene dere che. paramezvara mANasone saMbhALe che. (huM) satya samajuM chuM. (be) gAmamAM (ame) pesIe chIe. vedo sUrajane vakhANe che. (le) 5ga dhue che. bApa (pitAnA be dIkarAone dIkare bApane khuza kare che. bolAve che. mANaso phaLo khAya che.' mukha DAhyA mANasane nide che. vadirA vRkSa para caDha che. ! rAjA yehAne kahe che. 2. sakArAMta nAma ekavacana dvivacana bahuvacana puliMga - bahuvacanamAM pratyaya lAgatAM, temaja divacanamAM paNa aMtya : dIva thAya che; tethI karIne harim harI harIn - + padAnta pachI zuM che, tathA tA Ave te, e ne ThekANe anavAra ane visarNa thAya che. A saMdhimAM evA visagane paNa zuM thAya che co TIpa paNa 18) 8 ditIyA vApI , kemake (zA sAro, upara caDavuM 5hANa) dhAtu maka che.. miNa (praveza , pesavuM) sakarmaka che, mATe TivI vAparavI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 6. saMskRtamArgo paraNikA nAma (puliMga) tti paNe | 4i baLidAna | vAyara kAgaDe dhati uparI, ghaNI ! milsA bhikhArI vidhi adaSTa, nasIba ahi bhamara, madhamAkha | mana maNi | loka judI judI jAtanA khA ke dANu ahi kajiye, kaliyuga | vi ravi, sUraja |_| sArathi sArathi, ratha zira bhaMDa, Dukkara gza Dhaga, Dhagale hakinAro kAr ga. 10, pakhALavuM, chevuM | gamavuM; vadhAvavuM , 1 ga. 10, gaNakAravuM | gAmanI ga. 1, ANavuM, lAvavuM Raa cira ga. 1, devuM, ApavuM ! anurU ga. 1, anusaravuM makara ga. 1, AnaMda pAma, | api (avyaya) 5Na, e vAka vAyaso baliM bhakSayati / maNi corayati stenH| nRpatirarI jayati / / adhipatIkiGkarA anusrnti| hari pIDayati vyaadhiH| . udadhiM gacchAvaH / megho vAri siJcati / rAthI nAnA kamalamalon pronnyti| vyAghraH kiriintti| rAmo raviM namati / . saarthiinaaddhyaamH| pANI prkssaalyaamH| masInvahanti yodhaaH| Izvaro vidhi jyti| karpi muJcAmi / pa tathA nRpati varNayanti kvyH| brIhInunchati bhikssukH| * jyAre ka ke anya datya vyaMjana, ke tAlavya vyaMjana sAthe joDAya tyAre datyane ThekANe ene maLato tAlavya mukAya che, eTale ke 4 ne ThekANe zu ne ThekANe , ne ThekANe gaI. thAya che. jyAre daMtya ne mUrdhanya joDAya tyAre paNa evI ja rIte daMtyane ThekANe mUrdhanya thAya che; eTale ke kune ThekANe , tane ThekANe 3, 6 ne ThekANe 6 i. thAya che; arthAta tAlavya ke mUrdhanya sAthe datyanA saMgamAM daMtyane anukrame maLato tAlavya ke mUrdhanya thAya che.. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vilIhu bhAve aai 1 viM naH pati yadi pRcchanti ziSyAH / vize RSione vakhANe che. rAma kavione name che. rAgI parvata (tarapha)ga jAya che. (G) vAMdarAone (9) mAruM chuM. hira DhagalA lAve che. te hAyane spara kare che. zeraDA rAgonuM harajI kare che. (be) pAradhI (be) ThukarAne jue che. hira (pAtAnA) zatrune mAre che puliMga tamAme raziyA sthApti meM mAni / atithImpUjayanti brAhmaNAH / kalInAbhinandati budhaH / cAho talavAra pheMke che. (huM) maNi ccui chuM; (te) dariyA (upara) laTake che. mANasa agnimAM pese che.jha (ge) sArathione (te) pUche che. leAkA rAjAone khuza kare che. rAjA paNa yAgIone name che. dhADA pANI pIe che. mANasA aLiAne Ape che. pATha 7 mA tRtIyA vibhakti AprasaMta tathA dArAMta nAma pratyayA ekavacana akArAMtanaba kArAMtat pratyaya lAgatAM pUtra'nA A DI { * pu. 12 rIpa * juma * dvatIyA vAparavI, kAraNa x 1. 20 TIpa' jue. dvivacana "bhyAm "" thAya che. bahuvacana bes mis huM be svara pAse AvyA chatAM saMdhi thatI nathI evuM ceDe ja prasa Mge bane che, A DemaNe evA niyama lAgu paDe che ke jyAre nAma ke kriyApadanA dvivacanane gere (da) OM OM OM chu AvyA haiAya tyAre pachInA svara sAthe eenI saMdhi thatI nathI. bhaT gativAcaka che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAraziSa paNDAbhyAm maNibhyAm maNimiH kArAMta napuMsakaliga nAmenA rUpa pahelI napuMsakaliMgI ! be vibhakti sivAyanI bAkInI badhI vibhUtiomAM | | kakArAMta puliMga nAma jevAM ja thAya che. napusakaliMga kArata- zAka sthAna bis tAjA rivyA, paricita nAma (puriMga) rAIvara alaMkAra | lAkaDI, daMDa | | cAra jajamAna, ! gharadhaNuM pApa tAke nara nadI thata prayatna, mahenata gANika nAva calAvanAra, pa raNa japa ha bheTa , khalAsI pA rAvaNa, laMkAno = hAtha, kara fsa pALa (sipAI) | hatA taLAva AzA vaMzaja, kauzika | nA maMtra, (vedanA) | gIto , kavitAnI gAtrane paraNa. | sunI kaDI (napuMsakaliMga) ja bArAka | no hetra, vaMza, kuLa | na javAhira paNa artha, pUjAne | cA cA paDuM, cAka | zIra zarIra, deha sAmAna vaha nakha, nahera | rAja zAstra thi baLataNa jutha puNya | zI zIza, ke di kAdAne | ba yaMtra, sacina ' ra sUkta,veda, vizeSaNa laMgaDe; paNa puSkaLa . TIpa-vizeSaNa ane vizeSyanAM jati, vacana ane vibhakita eka* sarakhAM hoya che. * 5. 17ne niyama (paMkti 5-6) tathA pa. 11nI TIpat juo. varSa vidhi, vAmana Gita kaNikane | kha bANa, tIra Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 satamArga padezima dhAtu khan bha. 1, pazuvu, mohavu . 1, lagavu ava + gam cal ga. 1, yAsavu, jasa pra+ha. 1, asAra 2vo, bhAravu, mAra mAravA puruSaH stenaM daNDena tADayati / zarIramalaMkArairbhUSayati / nAvikA nadena samudraM pravizanti / yodho vANairi jayati / saha (avyaya) sahita, sAthai vAiyo * pAdena khaJjaH / putraiH *saha grAmaM gacchati hariH / . cakrAbhyAM calati rathaH / khanitreNa khanati / rAmo'ryeNa RSi pUjayati / kavayaH zlokairnRpaM varNayanti / budhAH sukhena jIvanti / netrAbhyAM pazyati janaH / vAriNA hastau kSAlayati / * ava+nam . 1, nabhavu, nabhI baMM vi+rAj] 1. 1, avu, prakAza, sundara dekhAvu` r3ha (dAra ) . 10, 3 Davu pATha pANibhyAM spRzati zIrSam / siMho nakhejAna dArayati / agninA gRhaM daddati / budhaH zAstra stattvamavagacchati / * pattibhirgacchati yodhaH / pAdAbhyAM dhAvanti bAlAH / puNyena hariM pazyati / kareNAhvayati rAmaM hariH / rAmaH kapibhirjayati rAvaNam / gotreNa kauziko'smi / duHkhena muhyati jIvaH / indhanaiH pacatyodanam / * je nAmane sahaiM avyaya joDavAmAM Ave che te nAma tRtIyA vibhaktimAM (saha adhyAhArya hoya to ya tRtIyA yAve. ) bhU SS e, ai, o, bhane au sivAyanA svara pachI svaRR Ave to saMdhi ravI, athavA tA saMdhi na karatAM mAtra pUrvInA svara dI hAya tA hasva * karavA. * yU. 18 nI TIpa tho Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vha 8 saMskRtamApa zikA rAma ratna vaDe zarIra zaNagAre che ! le ghaNuM ratnathI paNa khuza mANasa sukha vaDe bole che. thatA nathI. mANasa anna vaDe zarIra piSe che. (ame) rathamAM besIne (=vaDe) gAma jaIe chIe. (teo) mAthe bhAra vahe che. (te) devAne balidAna vaDe khuza kare che. hari prayatnothI RSine khuza kare che. vAgha mAMsa vaDe jIve che. rAjAo bheTe vaDe prasanna thAya che. (te) cittathI IzvaranuM ciMtana kare che. ra yaMtro vaDe cAle che. IMdra (pitAnA) vaja vaDe parvatane brAhmaNa (be) sUkta vaDe devane mAre che. bolAve che. vRkSo pANI vaDe Uge che. (te) vidhithI Izvarane pUje che. vAMdarA phaLo vaDe saMtoSa pAme che. be zleka vaDe (te) rAmane vakhANe che. vasaMtaRtu jhADane pAMdaDAM vaDe mANasa zatrune talavAra vaDe mAre che. zaNagAre che. (karaNa 5). rAma sArathi sAthe jAya che. taLA taDakA vaDe sukAI jAya che. taLAva kamaLo vaDe zobhe che. huM mAthuM bhAra vaDe nIce namI jAya che. pATha 8 mo - catuthI ane paMcamI vibhakti pratyaya * ekavacana dvivacana bahuvacana bakArAMta, | | ca0 2 , bhyAm yuliMgI 50 sakArAMta ci | napuMsakaliMga 1 paM0 puliMga pramANe 50 31" na 2 tathA sthAna pratyaya lAgatAM pUrvane ja dIrgha thAya che, e pratyaya lAgatAM pUrvanA ja ne pa thAya che. rAmAbhyAm ciH rAmAt kArata puliMga che ca0 thANa bhyas tathA napusakaliMga 1 50 karuM , ekavacana Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArAmANika 20-bhopabhAraye haribhyAm paM- =aa , ca-A - rivyAna pira nAma (puliMga) mAsivizeSa nAma | gira sonAmahera paNa vadha, lAta bAnA AcArya | va parvata vAha bhaMDa, Dukkara . dharmagura, guru papa papI. kuSTa | vijaya namratA kRSIvala ina hA mahela IhilA zikhara, Taca paNa vizeSa nAma aya cAkara. sAthe sAtha, kAphale, bApa aDada 'TALuM che ke be mAIla zera lADu | rabAri senApati jika tala yAta yAcA, mAgaNa | nika lazkarI ja dIpa, beTa, khaMDa 1 ja le, duniyA ' sipAI (napuMsakaliMga). ja ajJAna | ba zAna, samaja | roja jejana, cAra kAkA AkAza tA tAre, cAMdara. | keya, cAra gAu sAhana Asana, beThaka ghara pagaluM rAjya pAna vADI, bAya | jaya talAvavuM, na vana pAra kalyANa, bhaluM khAbociyuM pata se ja bhojana ja khetara kaka (vizeSaNa) maMguM | jalpa svadharma vAra ALasa, jAtA | mana zAMtatA - pitAnI pharaja * taNI, paMcamI ane pachInA ekavacananA pratyaya lAgatAM, kaya dhvasaMta tathA kAsaMta puliMga nAmanA aMtya svarano gaNa thAya che. * 50 50nA hAra prayanI pUrva che ke jo hA, to ja lApa che. ' Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 8 saMtamAhima meLavavuM | ma ga 1, bhajavuM, Azare kare pratiwNa pAchuM AvavuM 3 udbhava , utpanna thavuM, nIpajavuM kavitA (ca) nA badalAmAM | raNA [ti) UThavuM, UbhA ApavuM | thavuM. 32 iga. 6, upadeza kare, zikhavavuM, samajAvavuM. 9 ga. 10, dhAraNa karavuM, paheravuM; deNadAra hevuM, devuM hovuM. adhyayana nAma namaskAra vijA sivAya; svati svasti, akhaMDa kayANuM. vAkayo haribrAhmaNebhyo niSkAn ! modakebhyo bAlaH spRhayati / __ ycchti| nagarAdAgacchati / manuSyo grAmAya gchti| adhyApaka kalyANAya hari bhjti| matithibhyo'naM ycchti| phalebhyo gcchaami| tilebhyaH pratiyacchati xmASA / haraye nRpatiH kupyati / / mAsanebhya itiSThantyAcAryAH / * jyAre 9 dhAtuno artha "deNadAra hovuM (karaja paTa devAnuM-karadAra levuM thAya che, tyAre leNadAranuM nAma caturthImAM Ave che ane tenuM batAvanAra zabda dvitIyAmAM Ave che, tathA devAdAra prathamAmAM Ave che. I ! je nAmane namaH ke varita joDavAmAM Ave te caturthImAM Ave che. vinA joDavAmAM Ave te dvitIya, tRtIyA ke paMcamImAM Ave che. [t:dha, droha (va), IrSyA (=sAcaDasI), ke asUyA (adekhAinA arthanAM kriyApada sAthe keodha vagere jenA pratye batAvavAmAM Ave che tene thatI vibhakita Ave che. kriyApadanI sAthe icchita vastuvAcaka zabda (eTale kama) paNa cothImAM Ave che. 4 ( itisAnuM karmadinIyAmAM, ane badalAmAM levAnuM hoya te paMcamImAM Ave che.) 6 anunAsika sivAyanA koi paNa sparza vyaMjana pachI ghoSa vyaMjana ke zabdane prathamAkSara svara Ave to pUrvanA vyaMjanane badale pUrva bhaMjananA vargane trIje akSara mukAya che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamApAlikA pATha 8. ' zAriri zAsi | nava vAgarA. . he guNAyikA chatA no H prAsAdAjinaM pazyati nRpH| ziSyA zAmapupavitA svasti hrye| jio suzAcu jA palbalebhyo varAhA uttiSThanti / risAyAtpatti karI dIpAda dvIpamaTati saarthH| vina luNI mati mRtyaM krodhaadraamstaaddyti| nizAn pAri rAma ri rAma bhajanane vAste ghera jAya che. phaLo vRkSo uparathI paDe che. brAhmaNo rAjAo pAsethI dhana meLave che. (huM) yAcane dhana ApuM chuM. parvata samudrathI (be) yojana che. harie azvapatine se (mahora). hari phUlene mATe bAga tarapha jAya che. (karaja paTe) devI che. huM duHkha pApamAMthI nIpaje che. kAle mANasa mokSa sAru Izvarane deve pApIone svargamAMthI pheMkI bhaje che. senApati lazkarI sipAIone rAma svadharmathI cUke che. (eka) gAmathI (bIja) gAma | (ba) DhagalAomAMthI (te) rekhA laI jAya che lAve che. ( 5. 21 nI TIpa juo. * "ApavuM" e arthamAM kriyApadanuM pradhAna karma dvitIcAmAM ane gauNu.karma catuthImAM Ave che. huM pR. 27nI TIpa0 juo. # keTalAka dhAtu kika che, jema ke nI, ghag, rAka vagere. vaLI A yAtanA jevA arthavALA bIja dhAtu paNa dikarmaka che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha .. saMta mApasihA vikhyAM (pAtAmAM) AcAryo pAsethI | vinayane lIdhe (ta) maMgo Ubho rahe che.. jJAna meLave che. (huM) bAgamAMthI pAchA pharuM chuM. rAjAo (pitAnA) rAjAne kheDUta dhAnyane mATe khetara kheDe che. zatruothI rakSe che. chokare bApa pAsethI dhana meLave che. rAjA siMhAsana uparathI (pitAnA) sukha anAnane lIdhe babaDe che. senApatine kahe che. kare taLAvamAMthI pANI pIe cheALasane lIdhe (te) (eka) pagaluM AkAzamAMthI tArA paDe che. paNa cAlato nathI. | kavione akhaMDa bhANa! pATha 9 me SaSThI, samI, ane sAdhana vibhakti " . " pratyaya ekavacana dvivecana , I 10 A akarAMta puliMga -1 .... kAma sa. 6 zae jo >> arati napuMsakaliMga puliMga pramANe nA pratyayanI pahelAM aMtya hasva svara dIla thAya che; gauNa tathA 9 pratyaya lAgatAM aMtya ja ne ra thAya che. patrAMta higa : zera au pratyaya lAgatAM pUrvanI 4 lopAya che. . kArAMta nAmanA saMbaMdhana ekavacanamAM maLa rUpaja vaparAya che, ane kArAMta nAmanuM ebedhana e vacana paNa 15nA anya kArane karavAthI thAya che; banenA divAna ne bavAcana prazamAnAM te te ja jevI ja che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zANApasiyA pas * rAmasya rAmayoH rAmANAm lAThI sAmI samAdhana vaDI sasamAM . sAdhana po rAmA harINAm . parAMta napusakaliMga { * A nA - kArAMta napuMsakaliMganA saMbelananuM ekavacana, mULa rUpanA aMtya kArane vije. guNa karavAthI thAya che, ane divacana ne bahuvacana prathamAnAM te te rUpa jevAM ja che. pachI jAtinA ni vArINAm masamI rAja che ! vAriSu saMbaMdhana che, ri vALI vArINi mAma (puliMga) havAi jagyA, pati kubera | kAla maherabAnI avakAza janaka paisAdAra, tavaMgara | zA kuberane cAkara mA AcAra, yogya che ane dharma, karaja | parva varNa, jAti, raMga nahi bhaMDAra, khajAne ! vAra vAsa, raheThANa na khaDaga, talavAra | hA parAma, | vIra vIra, laDavaiyo pApa grISma, uSNa- | puruSArtha guja baLada kAla, unALo | vaTavA pALanAra, raNaNa ! zApara zikArI pazu pAna canaja karanAra amArA rAmane sArathi para dI 1 prakA, teja ! : (vizeSa nAma) t . ra6nI Dhapat juo. cAla Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - khUbasuratI saMsamANikA (Ayaular) mauSadha auSayamAsA | citta vitta, mana vacana pavana, ve kAraNa // 21 | pramANa pramANa, samitI vaira 32, manA ghRta bI yukha , as saundarya bhuER carita saMsAramA yUtha thA, rANahima hima, 136 patavAnI zata | lAla yug harmya 52, kSI vizeSaNa mAhAdaka muzA caNDapraya,garama, SA | prazasya sAne pAtra, gaI nA dIrgha hI, sAnu bhAva yA zreSTha zreSTha, sarvottama / prathama prathama, paDe lavaNa bhA(nae.)bhAI pAtuzrI sam [kSAma] 2. 4, samA 42vI, prasana bhAI 32j | upa+vira mesaj va (avyaya) yA ! narANAM pAlako nRpH| grISme sUryasya prakAzacaNDo bhvti| samudrasya jalaM lvnnm| varNAnAM brAhmaNaH shresstthH| devasva prasAdena jovaami| . RSINAM vacanaM pramANam / zAlANAM tattvaM prako bodhti| zaThAnAM caritaM grym| porayoyuddhaM bhvti| kavayo lokeSu vIrANAM parAkramAna pAroNAM nidhiruddhiH| prthynti| maasnessuupvishnti| hareH pustaka kaasti| gireH zikharAda vRSaH ptti| / nagare manA vsnti| kAsAre kamalAnyudbhavanti / rAmasya putrA prAmaM gcchnti|. gabAnAM yUthaM prti| banebhApadAH snti| - x zreSTha, prathama olI - R - - Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAsikA paTha AzA. zizAmAM vadha | mIti giriSu vasanti siNhaaH| manuSyANAmagadena vyAghayo nshynti| | aroNAM sainikAn nRptirjyti| rAmasya sArathiH sumantro vanaM rathaM / yodhasya pANI khddgo'sti| jANatA dhUrjaTau yatInAM cittamasti / paNa prakAranA tAra (huM) devatAmAM ghI nAkhuM chuM. harinA be dIkarAnI cAla vakhANavA lAyaka che. ' khalAsIonuM vera laDAInuM kAraNa che. verAmAM dIvA che. murkhAone (sudhAravAne) mATe kahyuM) yakSo kuberanA cAkara che. osaDa nathI. vAMdarAonI pUchaDI lAMbAM hoya che. he hari, loke vinayathI saMtuSTa kaviomAMkAlidAsa prathama che. thAya che. mANasane cAkara gAma jAya che. rAjAe mahelamAM rahe che. " vAdaLAM AkAzamAM cAle che. pasAdAra havelIomAM rahe che. gIonuM raheThANa jaMgalomAM hoya che, rAma mANasAmAMzreSTha che. dariyAmAM ghaNAM ratna heya che. sarovaranuM pANI khAruM che. parvatanA zikhara upara barapha che. le bAgamAM jhADane zaNagAre che. cora brAhmaNonuM dhana cAre che. DAhyo mANasa (tAnA) manamAM (3) vADIonAM saundaryavaDe khuza kolane jagA ApatuM nathI. thAuM chuM. Izvara pApIonAM pApa kSamA kare che. (3) jhADanuM pada lAve che. kamaLo pANImAM Uge che. *5, 28 TIpa ? jue. 5.1 nI TIpa gajue. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamA dvitIyA tRtIyA rakAraza tathA savAla zupa-pulisa ekavacana dvivacana nRpaH nRpau nRpam nRpeNa nRpAbhyAm nRpau catuthI nRpAya bahuvacana nupA: nRpAn nRpaH nRpebhyaH nRpebhyaH nRpANAm nRpeSu nRpAH paMcamI pachI saptamI saMbodhana nRpAt nRpasya napayoH prathama dvitIyA .... napI kali-siMga kaliH kalI kalim " kalinA kalibhyAm kalaye tRtIyA caturthI paMcamI kalayaH kalIna kalimiH kalibhyaH . kaleH . kalyoH kalInAm kalau sasasI saMbodhana . " kaliSu kalayaH vana-nAsiMga vanam vane prathama, ditIyA vanAni tRtIyA caturthI banAbhyAm panena banAya ghanAta vamebhyaH paMcamI banayoH vanasya bane samI sAdhana mAni . 8 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pr prathamA dvitIyA tRtIyA cuta paMcamI dI raso subhASana A tamAma paraNima hama (nize.) suMdara--napu'saliMga ekavacana surabhi "" surabhiNA surabhiNe suramiNaH dvivacana surabhiNI "" surabhibhyAm (gha) hava ke dIla svara Ave te " suramiNoH sANaMza tathA savAre " , surabhiNi surabhi, surame surabhiNI [ puliMganAM rUpa jAha jevAM thAya ] chellA cAra svarA sivAyanA sajAtIya A ke A pachI hasva ke dIdha' 6, 7, te sa`Si zI bahuvacana surabhINi 39 surabhimiH surabhibhyaH 39 surabhINAm surabhiSu surabhINi svaranI saMSithI 3 , ke 6 Ave (4) ke A pachI 6, 6, o, au Ave te saSi zI! 6, 7, A, sa pachI kAI paNa vijAtIya saMdhi zI ? pati 6 ke e pachI A Ave teA saSi zI (za) nAmanA dvivacanane cheDe AvelA, , 6 pachI kAI paNa svara Ave teA, ane chellA cAra sivAya kAI pazu svara pachI zna Ave te saSi zI? padane aMte r Ave te zuM thAya? joDe AvelA datya ane tAlavya vyaMjananI sadhi zI (4) joDe AvelA datya ane mUdhanya gjananI sRSi zI! (I) pahekSA pAMca varSanA, anunAsia sivAyanA kAI paNuM - Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA jAtamApiraNikA vyaMjana pachI cheSa vyaMjana ke zabdane prathamAkSara svara Ave, te saMdhi zI? () pachI Ave te saMdhi zI? 2. 6 ne zuM kyAre thAya? . kyAre visane 3, jyAre ane jyAre zu, , thAya che, ane kayAre e lepAya che? 4. padAMta ne kyAre anusvAra ane visarga thAya che? pa nIcenAM kriyApada sAthe, ne avya sAthe saMbaMdha dharAvatAM pada vibhaktimAM Ave che? (4) gativAcaka kriyApada; (4) guse, dveSa, caDasAcaDasI ane adekhAIne arthanA kriyApada (1) "deNadAra hevuM" evA arthamAM cha dhAtu, tathA 5 dhAtu, | (ane pratijJA dhAd); (8). Rha, namaNa, vaNita ane vinA. che. keTalAka kimaka dhAtu gaNA. che. nIcenAM nAmanAM rUpAkhyAna kare - akArAMta ke kArAMta puliMga tathA napuMsakaliMga nAma jarUra jeTalAM pUchavA.) sAdhAraNa rIte vaparAtAM keTalAeka avyaya ba AthI, ahIMthI, maNi paNa || jaya nakkI, ja aA ahIM hari Iti, ema | paNa e pramANe A pramANe thara kema, zI rIte paNa Aja | tha AvI rIte | mA kayAre nA hamaNAM | jara paDe, jema, jANe | rijha paraMtu, paNa Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da rA gAyI, kyAMthI ga, paryA A aMte, tathA vim lAMkhA vakhata. sudhI A tethI; tyAMthI tra tyAM rAjA tema, te pramANe pratyayaH sAtamALa pazina kjJa tyAre punar pharIne kuLa pahelA yataH jethI, jyAMthI tra jyAM thayA je pramANe, jema yajJa jyAre # acavA, ke bhAga 3 jo pATha 10 mA vartamAnakALa : Atmanepa ekavacana puruSa 1, 6 vande puruSa ra, 3 vandase dhAtuo : gaNu 1 lA kRSNa evuM; aparva AzA rAkhavI; jarUra hAvI; pekhavuM, tapAsavuM t dhrujavuM, hAlavuM pATha 10 prAr prakAzavuM, jhaLakavuM chupA thA, phAra kSa AvatI kAle lA sadA, hu'mezAM sarvatra sarva ThekANuM, khadhe haju sArI rIte, DI de hai, ara s gaI kAle parIkSA karavI,| Aj bhAkhavuM, kahevuM mut (mok) khuza thavuM cak yatna karavA Ama AraMbha karavA; zarU karavuM puruSa 3, ze vandate jevuM *, je pa4 kheDavAnAM hoya ke chUTAM pADavAnAM hoya te saghaLAMne cheDe eka:ja vAra ke darekane cheDe judI judI vAra 6 kevA mukAya che; udA. harniyAnovizrva ke harigovindazca jalpataH / OM AtmanepadanAM rUpAkhyAna karatAM paNa, pahelAM virajI pratyaya dhAtuomAM umeravA joie, ane sujI-hi-mAdeza je thatAM hAya te karavAM joIe. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajAtamAsika 2 ramavuM () vadhavuM | zikSaNa levuM, ja (ra) ruci | 1 prajavuM "zIkhavuM hovI, pasaMda paDavuM, gamavuM, cAhavuM zaMkA lAvavI; [ zu (zoNa) sAmavuM meLavavuM vahema ANa RNa vakhANavuM ka, vaMdana karavuM, namavuM thAkyA AvyA | para sahana karavuM 6 (ya)vartavuM, he rAkhavI, takAsavuM | raghu sevA karavI maNa cerI traNa che [sv] janma thavo, utpanna thavuM * [STi maravuM cu yuddha karavuM, laDavuM | vi6 (hi) meLavavuM vi+ tiraskAranuM nivRt ni) nA kara " mArga zodha, zodhavuM zake pAyathana na. abhyAsa AtmAnI sAthe saMbaMdha marthana na. arcA, pUjA rAkhanAruM mArA vize asaMkha, . janma, utpatti, dekhAva agaNita, ghaNuM . 3ra 5. udyama, mahenata jarAya na. asatya, jUThuM ! para 5. sAdaDI paNa na. astra, maMtra bhaNIne | daor S. kRSNa (vika nAma) pheMkavAnuM camatkArika hathiyAra ! jA . kaleza, dukha mANArita vize.) AdhyAtmika | . daMDa, zikSA, lAkaDI * chaThThA gaNanA dhAtunA aMbha ja na ra thAya che, ane emAM vikaraNa pratyaya ja umerAtAM rica thAya che; eTale, ane 9 nAM 5Na dire ane vire evA rUpa thAya che. . t A dhAtunA upAca varane guNa thato nathI, pR. 8nI TIpa jue. A dhAtu kevaLa Atmane paDI che. (bAkI sAmAnya rIte 10 mA vaNanA vAta halacapI che.) Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * asamApa sikA pAka 10 durAcAra 5. dusayAra, parA / bhaya na. bhaya, mI .. cAla, geravartaNuka maNikAra . peza, bImAranA dhyAna na. yAna, viyA2 vArI nArAyaNa pu. bhArasanu nAma mAsa pu. bhAsa, mahinA .. nAza dhu. nAza, nusAna nyAva 5. nyAya, nyAyAla lAma pu. aa, yaha ghAta 5. vA, vAyu, 5vana pAritoSika na. nAma vizvAmitra 5. panu nAma prabala (12.) pramaNa, 22, majabUta * zAsana na. zAsana, ma prAyasa (1055) 4 zana, zuklapakSa pu. zura pakSa, suti bhoTa mAge sadAcAra - . sahAyA2, sArI yA vimba na. misa sneha yu. sne, prema bhaka y. an, samata svAsthya na. svasthatA, ila yA . devaM vande / he rAma suSTu zobhase vinyen| bhavaM shngkse| zAnAtsukhaM jaayte| bhayAvepate hRdayam / nArAyaNe rAmasya sneho vrdhte| sUryaH prkaashte| janAnAM kalyANAya napo ytte| vyAghro mriyte| masatyaM bhaassse| AcArya ziSyaH sevate / hareldhamaM shlaaghe| vizvAmitrAdatrANi shikssteraamH| pustakAni mRgyse| sadAcAreNa manuSyaH svAsthya vIro'ri niSUdayate / lbhte| modako bAlakAya* rocte| putrasya durAvArAtsukhaM nAzaMse / kaTaH kutra vrtte| devaanaamcnmaarme| maNInparIkSate mnnikaarH| prabalenApi vAtena parvato na putrasya lAmena modate kmpte| budho mokSaM lbhte| Izvaraspa dhyAne rme| . * ruc bhane se manA bhI ho sAtha, yanAra nAma yatu bhAM Ave che, jyAre gamavAno padArtha prathamAmAM Ave che.) Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 11 saMskRta mArgadarzikA (ha) nyAyane abhyAsa zarU kare che. | caMdranuM biMba mahinAnA zukalapakSamAM (C) duHkha sahana kare che. vadhe che. kRSNa chokarA joDe rame che. pApI (pitAnA) mitranI paNa jhADa hAle che. zaMkA ANe che. (4) rAjAone seve che. tADa phaLonA dekhAvathI zobhe che. (huM) dhana meLavuM chuM. pApamAMthI AdhyAtmika nAza utpanna te) RSione vaMdana kare che. thAya che. poho zatru jeDe laDe che. (ta) ratno zodhe che. () InAma (nI) AzA rAkhe che. | ghaNuM karIne mANasa dhanane mATe yatna (huM) mitronA bhalAthI khuza thAuM chuM. lue rAjAnA hukamane tira | bhaktane IzvaranI pUjA game che. skAre che. (huM daMDanA bhayathI dhruju chuM. (9) vAMdare jouM chuM. rAma (pitAnA) asaMkhya guNavaDe (huM) AcArya pAsethI dharma prakAze che. - zIkhuM chuM. IzvaranA bhayathI (te) asatya kavi rAjAne vakhANe che. bela nathI. . ) () zatruonAM bANathI maruM chuM. . - pATha 11 me dvivacana ane bahuvacana " dvivacana kahe the. bahuvacana parasmapadanI peThe ja, AtmapadamAM paNa, hU ne thI zarU thatA pratyaya lagADatAM pUrvane dIdha thAya che. - t5. 6 nI TIpa + jue. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArikA pATha 1 kivacana : sAva vandete bahuvacana pramANe gharane ' vadante dhAtuo : gaNa 1 le pAra vakhANavuM, , khiA bhikSA-bhIkha ! meM malakAvavuM vi+ khuzAmata karavI mAgavI, mAgavuM | hira ( ra ) ama kSamA karavI * yAcanA karavI, vismaya pAmavuM, kam baDAI jAcavuM, mAgavuM , camakavuM - mAravI zAn dhaDakavuM, pharakavuM | zA svAda le, () UDavuM ! rima () hasavuM cAkhavuM, khAvuM ghaNa re ' maNa dazame karU mAnavuM, anusaravuM, | | amiSA namavuM, page paDavuM zabdo vapApa pu. gune | jarUra na. kapaTa vijetapu. pharamANa parazura . udaya, | jANa na. avayava AbAdI, caDatI ' jAnana. gAna, gAyana 7 na. nAca, nAcavuM bAjha na. abAnuM vAyakA paM. gAnAro ma; 5. bhaMga, bhAgavuM muLa pu. guNa mo . upabhega kAjAma na. ArA- | dArtha na. caturAI dhanA, kapA saMpAdana heziyArI mA puM. mora karavI e to . cekhA varAjIya na. niMdA; upa . udyoga, - niMdAne lAyaka vastu rilA (avyaya) divase mahenata | raNa na. dravya, paiso vaNAra pu. vasaMta Rtu Tw . Thapako , na na. nena, AMkha | na. vAkya * 5. 28 TIpat juo. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ usin .. tabhAletter vAtAyana na. maarii| vaiyAtma na. masabhyatA, | saMsAra . saMsAra, vividha (viza.) vi. | pRSTatA duniyA 15, 16 duhI zastra na. , thiyA2 satya (vize.) sAyu svIya (vize.) pAtA matanu zuka dhu, 5, popaTa / hitakara (vize.) sita. vihaga yu. pakSI saMgIta na. gAna 12, 25 24 pacyA modakAn svAdante braahmnnaaH| / AkAze vihagA ddynte| ghanika dravyaM yAcete bhikssuko|| kRSNasya cAturyeNa vismayante svIyAn guNAn katthethe / / / jnaaH| udyogAddhanaM lmve| devasyArAdhanAya gaanmaarbhaamhe| vRthA pragalmadhve / / divA tArakANi na prkaashnte| budhA mokSaM vindnte| . pApA na vmniiymiikssnte| kapaTaM shngkethe| satyaM hitakaraM ca vAkyaM bhASante mitrANAmabhyudaye narA modante / / prshaaH| mniinbhivaadyaavhe| zAsanasya bhaGgaM na kSamante mUrkhANAM vaiyAtyaM na shaamhe| nRptyH| vRkSeSu kusumAni vartante / / gAya kAtsaMgIta shikssaavhe| mAvAryasya nirdeshmnurudhydhve| mokSAya yatante budhaaH| bhRtyAnAmaparAdhAn kSamAmahe / vAtena vRkSAH kmpnte| rAmasya nayane spndete| devAn bhogAn bhikSante nraaH| (ApaNe) vasaMta RtumAM phaLo nArAyaNanA udayane sAru (enA be) meLavIe chIe. mitra yatna 3 che. (tame) 4 mA . (bhabhe the) zannane sevA chAye.. parvate hAle che. (tame me) rImA saamech|. tArA prakAze che. (ame) havelInI mera joIe (tame) nAya zApA. chAye. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. saMskRtamApAraNikA vAgha ghAsa ane jhADanA pAMdaDI | pApathI duHkhe utpanna thAya che. cAkhatA nathI. mANase mare che. (ame be) RSione namIe chIe. yAcake cokhA mAge che. dukha ane sukha saMsAramAMthI pipaTe bArIe UDe che. utpanna thAya che. mANase potAnA) yatnanuM phaLa (tame be) kAraNa vinA yuddha karo cho. meLave che. (be) chokarI vADImAM rame che. (ame be hari taraphathI kalyANa mUkhanAM avayava vadhe che, paNa enuM) jJAna vadhatuM nathI. (nI) AzA rAkhIe chIe.. (tame be) mitrAnA aparAdha mApha (ame be) duzmananA ThapakA sahana karIe chIe. . (teo) DAhyA mANasonA guNa hA vividha zastro vaDe (pitAnA) vakhANe che. zatruone nAza kare che. bhAga 4 tho pATha 12 meM karmaNi rUpa ane bhAve rUpa A rUpe mULa dhAtune ura lagADIne, ane Atmane pada pratye umeravAthI thAya che; jemake tyAre rAjA caraNe, Aje I * gujarAtI vyAkaraNamAM ene sahabheda kahe che. (jeTalAM sakarmaka riyApada che. teonAM traNe puruSamAM karmaNi rUpa thAya che. jyAre akarmaka kriyApadanAM bhAve rUpa thAya che ane e 3 jA puruSa ekavacanamAM ja.) 6 dhAtunA vizeSa rU5 ke Adezane A ya lAgatuM nathI, tathA gaNane vikaraNa pratyaya paNa lAgato nathI, paraMtu sIdhe ghAtune ja ca lAge che. jemake ame [1] u5rathI jayate nahi, paranta , 4 karmaNi rUpa ke bhAve rU5 gaNabhede karI judAM judAM thatAM nathI, erUpe to badhAe dhAtu uparathI ekasarakhI rIte ja thAya che, mAtra keTalAka dhAtuomAM ja amuka pheraphAra thAya che. AthI karIne, je gaNe gUMcavaNa bharelA che te A pustakamAM dAkhala karyA nathI paNa te gaNanA dhAtu cAlu pAThamAM AvyA che, alabata, zIkhanAra teonAM kartari rUpa hAla karI zakaze nahi Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha para ' tamAdezikA , je dhAne che. pA hAya ane e rAnI pahelAM joDAkSara na hoya, to A rUpamAM 4 lAgatAM ane badale ti mukAya che; jemake, #ne di, ane 4 lAgatAM Aira thAya che.* je dhAtune cheDe 6 ke 7 heya te, za lAgatAM pahelAM e 5 ke 4 dIdha thAya che; jemake li ne S ane 2 lAgatAM ya thAya che. dhAtuo nI prArthanA ( bAhirA pharamAvavuM | ja raDavuM, revuM karavI, vInavavuM | - ga. 1, paramai. 2 zravaNa karavuM, zuM karavuM jai sAMbhaLavuM A jANavuM, eALakhavuM | bhaNavuM, zIkhavuM dazA ]i UbhA pAlI dAna karavuM . si[hi] pAna karavuM, ApavuM pIvuM para haNavuM, mAravuM nAma A pu. pharamAna, hukama dara 5. ivani, avAja I na. lAkaDuM aura 5. puramAM rahenAre, nagarapApa pu. kAmaThuM, dhanuSa vAsI zaherI jIra chuM. vidyAthI | kAza 5. DAhyo mANasa vAkayo nidA rAje vIrA AvA savAre guvAhA zivA ... | jaiH sevyA magnino kASThaM dahyate / mitraistyjye| AThau purussaistaaddyete*| jnshyaamhe| * je joDAkSara heya te ne guNa thAya che, jemake ne ? ane 2 lagADatAM te thAya che. dIrdha da ne zuM thAya che jemake 7 ne tIre. paNa dIdhuM ja pahelAM jU-vargane akSara ke r heya te ja thAya che jemake ne te vagere. . ' ( ga. 10 me, Atmane pada, 6 karmaNi rUpa ke bhAve rUpane ja lAgatAM, dhAtunuM je vizeSa rUpa thAya che te ahIM [ ] kauMsamAM mUkeluM che. dazamA gaNanA dhAtuonA svaramAM je guNa ke vRddhine pheraphAra kartari rUpamAM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmANika saryeNa prkaashyte| prekSyase jnen| IzvareNa bhuuyte| pure pUche ao karAze dhAnyasya rAzayo niiynte| ziSyarvaNAvA satvaM puNyate praaH| modakAH svAdyante vaale| peNArayo jiiynte| pAlako rudyte| odanaH pacyate sdaiH| sArathI hnyte| jevo rA RSayo manena vndynte| hAthIo palANAya che. zatru tIra vaDe haNAya che. (ame be) nagaravAsIo vaDe vinabALakanA hAtha pANIe devAya che. | vAIe chIe. (d) kavio vaDe vakhaNAya che. . '! saMsAra yogIo vaDe tajAya che. (tame) manuSya vaDe zodhAo cho. | (3) cAkara vaDe sevAuM chuM. ! zarIra khorAka vaDe poSAya che. (ApaNe) Izvara vaDe rakSAIe | (be) gheDA cora vaDe laI javAya che. chIe. pANI jhADa upara iTAya che. (tame be) kevaDe oLakhAo cho. | dhAnyanA DhagalA racAya che. thAya te pheraphAra karmaNi rUpa ke bhAve rUpane 2 pratyaya lagADatAM pahelAM paNa karavAmAM Ave che; udA ju, kartarirUpa coracatti, enuM karmaNi rUpa suryase nahi, paNa rote thAya che. . 16nI TIpa ane pa8 nI TIpa + juo. # ne dhAtumAM upanya - ke anusvAra hoya te, keTalAka khAsa vAta sivAya bIje badhe ja pratyaya lAgatAM, e ke anusvAra apAya che. (A prathama bhAgamAM mAtra zaM, vraNa ane hu e traNa dhAtuonA ja anusvAra lepAya che, bAkInAnA levAtA nathI.) Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , sANaMza tathA savAla saMskRtamApizikA kRSNanuM zarIra dharaNa vaDe zaNa- 1 (be) tIra pheMkAya che. gArAya che. (tame) rAjA vaDe pharamAvAo cho. DAhyA mANasenA guNa kavio haMmezA sukha mANasa vaDe IcchAya che vaDe prasiddha karAya che. zabda saMbhaLAya che. | samudranuM pANI pIvAtuM nathI. cAro rAja vaDe daMDAya che. | deve sadAcaraNathI khuza karAya che. (be) phaLa hari vaDe khavAya che. sipAIe senApati vaDe gaNAya che. sArAMza tathA savAla (Nika gaNu 1 Atmane hasavuM) (vartamAnakALa : kari rU5) ekavacana dvivacana bahuvacana paSa 1 smaye smayAvahe smayAmahe paSa 2 smayase smayethe . smayadhve puruSa smayate smayete smayante (5 sAMbhaLavuM) (vartamAnakALa : karmaNi rU5) puruSa 1 dhyAvahe paraSa 2 zrayethe bhayadhve paraSa 3 ( karavuM) (vartamAnakALa : kamaNi rU5) paSa 1 kriye kriyA kriyAmahe parapa 2 kriyase kiyethe kriyadhve paw kriyate kriyete kriyante ( gaNa 10) (vartamAnakALa : karmaNi rU5) dAya sAthe dAryAmahe pAtharo dAryave zraye bhUyAmahe zrayase thUyate dAu~the pAryo Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSa 1 31 2 putra:3 'tamArga parezA ( je gaNa 1 paraai. ) (vartamAnakALa : kamaNi rUpa) yAvahe ye ise iyate yethe iyete (vat gaNu 1 parauM. ) ( vartamAnakALa : kaNika rUpa) u udyA he uthe sArAMza tathA savAla sa purUSa 2 udyase 31 3 Bud udyate 1. chaThThA gaNumAM aMtya nA zA pheraphAra thAya che? zrIjA kyA prasa Mge thatA jovAmAM Ave che? iyAmahe hUyadhve iyamse dyAmahe dhye coka evA ja pheraphAra 2. karmaNi rUpa ke bhAve rUpane ca pratyaya lAgatAM, dhAtunA atya hasva svarane zo pheraphAra thAya? ane dazamA gaNunA dhAtunA saMbaMdhamAM zeA niyama che? temaja, thA, yA ane pA (pIvuM) e dhAtuemAMnA aMtya Ane khale zuM mukAya che? 3. nIcenA dhAtuonA vartamAnakALa kara rUpa lakhAH-- x, x ga. 6. [ahIM jarUra hoya teTalA AtmanepadI dhAtu mUkavA. ] 4. ras te evA anAM bIjAM kriyApada sAthe, ruci dharAvanAra thaI vibhaktimAM Ave che e dAkhalA sAthe lakhe. 5. nIcenA dhAtuonAM krama"Ni rUpa yA bhAve rUpa ApoH-gama, 45, rahyA. [ahI' jarUra hAya teTalA paraskrepadI ane AtmataipadI dhAtu mUkavA. ] 6. jJa ane vAnA prayAsa zI rIte thAya che, e lakhA. * namUnAnA ApelA dhAtu lakSyamAM levA. chellA be dhAtuomAM pheraphAra thAya je te pramANe ya nuM ane vadhu ga. 2, kahevuM-nuM s thai kaNirUpe thAya che, e lakSyamAM levuM. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga 5mo pATha 13mo thAkAta tathA kAAMta strIliMga nAmo prathama ane dvitIyA vibhakti pratya ekavacana dvivacana che aa as a mAjI mALA, hAra . bakArAMta mAm rahyA ramAm kArAMta karI hiM nadIm nAma (strIliMga) bAvarI vasiSTha | jana mA RSinI patnInuM nAma kadI naTI, sUtradhAranI gAma AjJA, hukama, patnI paNa kathA, vAta | navI nadI jaya kanyA, dIkarI, nAre nArI, strI chokarI paranI patnI, vahu. aai kalA, hunnara gNI pRthvI mArI kumArI, ghA prajA, saMtati na paraNelI chokarI kamalA juvAna strI ha kSamA, mArI jANa bhAryA, patnI NaNA | mI pRthvI jA karama, ghara mALapaNuM jIta latA, vela, velo lalanA zrI bApa vAva #aa zobhA harI sakhI, bahenapaNI paNa te sahiyara, sobataNa *5, 19nI TIpa jo. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAsikA pATha na zake pAmI (vize.) ApaNuM, pitAnuM | zANA . mahela ane saha bhASA !. AdhAra nA taLiyuM, taLa, pRi; mAma puM. AraMbha, zarUAta vAtAraNa na. mahelanuM 2 na. bAga, vADI upaluM pU, agAsI 4 5. kaMTha, Deka, gaLuM paNa na. lazkara; jera, tAkAta jamana na. gamana, javuM, nIkaLavuM e mai pu. bhAra, bojo va !. rAmanI patnI sItAno | meSana. ghareNuM, bhUSaNa bApa, janaka rAjA ina. vizva, duniyA, saMsAra bhAdara na. nATaka para . satradhAra, paNa pu. nArada harika puM. haraNa dhAtuo sanA AtmAne. sAthe joDAvuM, che rinI paraNavuM; mAnI laI maLavuM javuM, khaseDavuM Ama AcaravuM, karavuM saraLa vadhavuM ta ga. 1, Atmane. saMbhALavuM, | durga. 1, paraspe. zeka karavo (6) ga. 1, paraspe. taravuM, majurU anusaravuM, pAchaLa oLaMgavuM; bAlana) taravuM mana haravuM, moha pamADe vAka vasiSThasya prnyrundhtii| ja samudra jaitikA nAryo hANAM vAtAyanebhyaH samA vIrasya bhUSaNam / janiA . nArAyaNo jananImAyati / paNa pAchA pharAra upavane nRpasya kanye ramete / rAmo janakasya kanyAM pariH / re ajA candreNa rajanI shobhte| * sarvanAma pramANe enuM rUpAkhyAna thAya che. ra9mo pATha.) Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satamArgo zikA pANI vacharA nRpasyA bhanurudhyete / kumArI sasyau bhASate / prAhmaNA mhiimttnti| vata rAvata : zani rAmasya kathAH zrUyante / lajjA tyati mUrkhaH / bane pramade dRshyte| naTI sUtradhArasya bhAryA / vApI nArAjo ! prajA nRpatinA rkssynte| nRpatebalasya bhareNa pRthvo udyAnasya zomAM pshyti| wte lalanAH prAsAdatalamArohanti / / kusumAnAM mAlAH knntthaadpnArada svargathI pRthvI upara Utare che. kRSNa rAjAonI vAta kahe che. nArIo vA tarapha jAya che. juvAna strIo bAgamAM rame che. prajA rAjAnA hukama mAne che. () gaLe nA (be) hAra pahere che. harinI kanyAo nRtya zIkhe che. adhatIne rAmanI vahu name che. kaLAe udyama vaDe vadhe che. ame (be) kumArIone joIe chIe. DAhyA mANasa haMmezAM kSamA kare che. haraNanI sabata haraNane anu (A) vizvanI zobhA manane moha pamADe che. sare che. * mA (pitAnI) bALakanAM sukhathI gAmamAM (be) vAva che. . khuza thAya che. sutradhAra naTIne bolAve che. nATakanA AraMbhamAM saradAra hari nadIe jAya che. pAtAnI) strIne bolAve che, rAmanI (be) mAtA enA vanamAM puruSe strIonuM rakSaNa kare che. (vasavA) mATe nIkaLavAno tArAo rAtrine zobhAve che. zeka kare che. zaramALapaNuM dhRSTatAthI jitAya che. , , tpa. 22 TIpa6 juo. * 5. 19nI TIpa juo. ' sura zeka kavi) pAta sAme che, mATe A nAma dvitIyAmAM mAva vaLI "vasavA mATe" zabdane artha lAvavA sAru "ka" zabda catImAM vAparave. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgA sAno AdhAra zodhe che. (a) nArI suAne lIdhe (mAtAnI) rAkhIne taje che. kAti ane sArAMta nAma salamAna potA ekavacana tu. A 2. dha 5. adbhU "9 " tRtIyA vibhaktine ekavacananA pratyaya lAgatAM chellA AnA 6 thAya che. AmAMta kArAMta pATha 14 mA tRtIyA, catuthI ane paMcamI vibhakti pratyayA vaDIyA RtuthI paMcamI ai ekavacana tuthI, pa ii, papDI ane sasamAnA ekavacananA pratyaya lAgatAM bhArata nAmeAmAM thA, anerAMta nAmeAmAM A, umerAya che; udA. bA+hoya; nahI+A+=nA / athavA ekavacananA pratyA nIce pramANe samajavA. satI paMcamI pachI BL rAjA (pAtAnI) prAne pAtAnI saMtati pramANe saMbhALe che. mAlayA mAdhyai mAthAka yAs vAs dvivacana mALAbhyAm "9 "" dvivacana bhyAm "9 bahuvacana miS yAs Alu . samI yAm mAm bahuvacana mAhAtma mA 19 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyA caturthI 5mI nayA naye the avantI eka saheranuM nAma, ujjaina bantA kAMtA, vahAlI, | vahu, priyA pAstrI eka zaheranuM nAma kIyA kIDhA, ramata, | khela 59 nAma (sIliMga) viA ciMtA, ri paNa ghaDapaNa pAlI dAsI anupApa chuM. anurAga, prIti mata pu. hAthInuM baccuM, nAnA hAthI batta puM. gharaDA mANusa 5 5. dUta, jAsUsa mALa pu. hAthI tamAma paraNi nobhyAm nadIbhyAm devalA deva ke devI vasavaTI daMDakAraNyanA eka bhAganuM nAma pAdazAha, nizALa purI pura, nagara raha pu. kalaha, kajiyA bIla na. gIta nadIbhiH nadIbhyaH dhAtunA "" 7 pUjA, arcA mA prakSA, teja mahiSI paTarANI vAcA vAcA, vANI navA vyathA, IjA, pIDA lIlA sItA padhruva pu pakSatra, jhuge mahira na. meAtI ra4 (vize.) rAtuM, lAla vistara (vize.) viSa, cala, kadarUpa saMkhya pu. saMdezA " (viro.) svastha, zAMta dila (viro) phAyadAkAraka; na. hita pi+gam nIkaLavuM, bahAra AvavuM, jatA rahevuM nA ApavuM, dAna karavuM ra5 (ghola) ga. 1 A. prakAzavu. paN UDavuM, upara javuM vRi dharavuM * A be pAnAM kramaNi rUpa ja A pustakamAM vAparyA che. nivRta pAchA pharavuM praNNA Atmane. nIkaLavuM nahi melavuM mAr ga. 10, mAAti karavuM, khuza karavuM Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsthAmA pariNA 18 dhAtuo devatAbhyo baliM ycchti| sahaparIbhyAmanugamyate naagH| cittasya vyathayArAmo mushti| paJcavaTayA nicchiti raamH| kAntAyai saMdezaH prhiiyte| . latAmyAM zobhate vRkssH| apasyA maagcchti| gaGgAyAH purI koshau| phaNasya pantyaiH phalAni vApIbhyo jalaM vahati / roSante / . bAlakAH pAThazAlAbhya AgadAsyA sevyate mhissii| nchanti / jarayA kSIyate zarIram / cintayA dahyate vi nraannaam| maNInAM prabhAbhiryotate praasaadH|| yathA kalahastathAnurAgo'pi bajjayA pravizati gRham / * vAcAyA udbhvti| devasya pUjAyAH sukhaM labhate / hariH : kanyAbhyo mauktikAnAM prajAbhyo hitamicchanti / ___ mAlAH prycchti| nRptyH| svasthena cittena bhUyate mahi. kauzAmbyA nivartate duutH| ___vyA nRpateH sNdeshH| krIDAyai prvishtyudhaanm| / gajasya karamakaH sItayA pallavaiH sakhomiH pariviyate siitaa| pussyte| hari vANI vaDe mitrane zAnta | (ta) hAre vaDe zarIra zaNagAre che. re che. paTarANI dAsI upara gusse zahera nadIo vaDe gherAyeluM che. kSamA thakI mANasa cittanI ta) gharakA AdamInI vAtothI sukha svasthatA meLave che. bhegave. DAhyA mANasa pRthvI parathI svargamAM | nArAyaNanI vahu vaDe rekhA jaya che. 24Aya che.. variSa adhatInI joDe Ave che. | rAjAnA hukamane lIdhe (huM) avanI rAma dIkarIone ghareNAM Ape che. | jAuM chuM. 6. 38 nI 35 na. 1. 27 a a t gal. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 15 mA (pAtAnI) cheAkarAM kadarUpA hAya tA paNa (tene) cAhe che. (be) cehA (khe) nagarAmAMthI zastro sahita nIkaLe che. AkAza sUryanA rAtA prakAmathI suAAbita thAya che. lAkAnuM sukha kaLAo vaDe vadhe che. mANasA deve pAsethI sukhanA lAla sa'skRtamAM padezikA Icche che. (e) kumArikAo vaDe aLidAna karAya che. kirathI du:kha utpanna thAya che. sasamI subhASana sItA bahenapaNImA pAsethI gItA sIkhe che. senApatinA hukrame laskaranA sipA i zaheramAMthI bahAra Ave che. kAM ramatA vaDe mApanAM aMtaHkaraNane khuza kare che. (te) devAnI pUjAne mATe phUlI lAve che. dAsIne rANIthI inAma apAya che. pakSIo pRthvI uparathI sADhAsamAM UDe che. pATha 15 mA paDI, samI, ane saMbadhana vibhakti pratyayA gata kArAMta nAma } 1. ava sa. Ar .. phkAra pachI ghunA chu thAya che ol lAgatAM anya Ane va cAya che. AkArAMta nAmanA sakhAdhananuM ekavacane aMtya svaranA 6 karavAthI thAya che; jema ke hai rame. kArAMta nAmanuM phrane TuMkAvavAthI thAya che; jemake hai nahi. ane prakAranAM nAmeAnAM sAdhananAM dvivacana ane bahuvacana prathamAnAM te te rUpA jevAM ja che. (pRSTha 29 nA niyama jue.) SaSThI mAlAyAH mAlayoH mAlAyAm mAle 99 bhAle dvivacana osa bahuvacana nAma su. mAlAnAm mAlAsu mAlAH * 'ApavuM'arthAMnAM kriyApadanuM temaja gati-arthAnAMnI, haiM, jU ane v tu pradhAna karmI kaNi prayAga hoya tyAre prathamAmAM Ave che; jyAre pAr bila, tevuM, d, kaccha, vinAM gauNa karyAM prathamAmAM Ave che, Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmANikA DI samA nadInAm nayAm nadi maNoH nadhau za hoya (avyaya). 1 puM. eka bApuna, madharapaNuM, atizaya, ghaNuM ! rAjAnuM nAma, suMdaratA ma na na karavuM e, | rAmanA pitA mAnava 5. mAnava, kAma bajAvavuM e jarA 5. deza . mANasa moravA sI. eka ' risipa (vize.) | rANA strI. rerI : zaheranuM nAma pUrNa, jenAthI bIjuM | vana na. vacana, pApa puM. eka | caDiyAtuM na hoya te upadeza, vinaMtI karavuM e, jaze tevuM, anupama rakama . vahAle, rApI strI. IndranI nizA strI. rAta prItama, dhaNI nivAra 5. rAkSasa, kALI strI. vANI, 4 na. udaka, pANI ! duSTa mANasa, vAcA, bhASA mana 5. IcchA vi (vize) parama, 1 vivAda paM. vivAha GdhI strI. cAMdanI jovI strI. nadInuM sAputArA strI. nAma puve (vize.) pavitra eka strInuM nAma kiAzata 5. eka jAtanuM na. puNya zistra strI. paththara pakSI pratiSThAna na. sthApanA ! rAjA chuM. eka bAvA strI. chAyA rAjanuM nAma gvartana na. preraNA | hAkala pu. IdranA Aa strI. zraddhA, pravAsa 5. pravAha. putranuM nAma vizvAsa prAvINa na. heziyArI | lIDa na. tIra, kaThi yAta . jaze, vida (vize.) priya, * strI, tRSNa, samudAya tarasa, icchA vahAluM haMmara 5. taiyArI (vize.) udyogI, vadhu . bahupaNuM, (bahuva.) sAmagrI maketu, puSkaLatA liMbAna na. vAsI bI. eka | para 3. maM5, vALavuM e, kacara jagavanuM nAma che mA ! mAnuM | kADhavo e Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 15 saMskRtamAgapasihA sadaiva sadA eva (bhavyaya) At, bhezA xsnigdha (vize.) bhAyAgu, snehANa, mamatA dhAtumA maI 2. 1, 522. kroD 2. 1, 522. 54 5 lAyaka hovuM ! 4211, 2bha nirudh (mAzi sam+Rya . 4, car yasa prayA) A2Q 52smai. bhAbhA phalga, 1, 522bhai. / viha vihAra 423 // vAha avantyAM zUdrako vsti| jananyorAzAmanurudhyate rAmaH / gaGgAyAM prabhUtaM jalaM vartate ! priye putro grAma gcchti| prajAnAM dharma pravartana nRpaiH kriyte| sakhyAH paramaH snehaH zakuntaujjayinyAM zivasya pUjAsu laayaa| nRtyanti naayH| kaumudyAH zobhA vittaM harati / sakhi gacchAmi nadyAstIrama / budhAnAM vANyAM sadaiva mAdhurya godAvaryA jale gajau vihrtH| vtte| kAntAyA prISme nadInAsudakeSu nRpAH vacanaM kriyate __raamenn| pramadAbhiH krIDanti / latAnAM bhADapaM pravizanti dAsyorvacaneSu mahiSyA nira tizayA* shrddhaa| llnaaH| pAThazAlAnAM pratiSThApanA pApyAM kamalAni prarohanti / . janeSu jJAnaM vardhate / vRkSANAM chAyAmu zilAyA- sthyAnAM saMmArjanaM kriyate poraiH| mupvishti| ayodhyAyA napo dshrthH| kuSNo bhAryAyA vinayaM shNsti| jarAyAmapi mAnavAnAM tRSNA candro nizAyA vallabhaH / na shaamyti| kanyayovivAhastha saMmAra devatAnAM pUjayA kAmAH phalanti kriynte| narANAm / 4 sniha mane the 75rayA ye nA prayogamA, nA ta sneha batAvavAne he, tenI sasamAM visakti Ave che. saMskRtamAM strIliMganA pratyaya sA ane che. makAsaMta vizeSaNe hamezAM che nahi, paraMtu dhaNuM karIne strIliMgamAM havA pratyaya le che. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArikA mAM tathA savAla gAnA ThAo upara vRkSe che. | ghaNuM karIne rAkSasa rAtrimAM jayanta dvANIne dIra che. kAmanA mitra zaheramAM rahe che. mAnuM mana (petAnI) kanyA tarapha kAra cALImAM khuza thAya che, bhaNuM mamatAvALuM hoya che. Q) velanuM kula lAve che. gaMgA (nadI)nuM pANI pavitra che. - hari (pitAnI dIkarIonA guNa - vakhANe che. rANInA hukamathI Thaga daMDAya che. vahIzomAM mAchalAM hoya che. kaLAonI puSkaLatAthI deza AbAda ) ayodhyAnA rastAmAM rahe * thAya che. nadIne pravAha paththaronA jaNAthI kantalA sakhInA prema ne) aTake che. rAmanI vIghAM madhura che! | dANI arcAnI sAmagrI lAve che. sItAnA be dIkarA kayAM che! (huM) velanAM mUla ekaThI karavAne laMkAmAM rAkSaso che. " jAuM chuM. pRthvI upara dvIpa che. (9) jhADanI chAyAmAM mAsa | (7) rAjAnA hukama bajAvavAmAM ughogI che. sArAMza tathA savAla AvA-(rIliMga) sthAna ekavacana dvivacana vara pramA al madhya * ditIyA zAlA tRtIyA zAlAbhyAm caturthI zAlAye zAlAmyA paMcamI pAya zAlayAH zAlAnAm yAmI zAlAsu saMbodhana zAle * juo 5 55 nI 4 TIpa. zAle zAlAmiH zAlAyAma / zara Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAsyoM zika dAsImiH sAmApAlikA pI-1 strIliMga) dAsI mayamAM paNa dvitIyA dAsIm vatIyA dAsyA dAsInyAsa dAsyai vAsIbhyaH paMcamI dAsyAH paSThI dAtyoH dAsInAm saptamI dAsyAm dAsISu saMbodhana rAzi dArayo 1. nIcenAM nAmenAM rUpa lakhesAta mA ItyAdi. 2. saMskRtamAM AliMganA pratyaya kyAM che? ane mArAMta vizeSaNanuM sIliMga 25 karavAne sAdhAraNa niyama kare che? bhAga 6 ho pATha 16 mo. hastana bhUtakALa paropa-pratyaya puruSa 1 pareza 2 ekavacana : - divacana : 2 tam tAm A kALanAM rUpamAM dhAtunI pahelAM Agama jAya che, je upaaga sahita dhAtu hoya te upasarganI pachI ane dhAtunI pUrve e makave joie. 5. 6nI chellI TIpa + Na 531 3 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAtAmAsika pavana: ayodham abodhaH abodhana 6vayana : abodhAva mavodhatam avopatAm hastana bhUtakALanA pratyaya lagADatAM pahelAM, gaNane vikaraNa pratyaya umeravA leya. s bhane prtyye| pUrva as (lA) pAtumAI bhane mad (A) pAtumA amerakAmA bhAve che; Sl. mAsIH, mAsIt / bhAdaH, maadd| bhajapu. 54 / tanaya 5. tanaya, nI / / saMkaTa na. Ta . bhasAratA zrI. . : puratas (bhavya5) abhaya, bhArata niyamitI. mANa, samakSasamA zrI. uza mAzA zrI. bhA. mahiSa 5. pA samarAGgaNa na. 29goSTha 5. na. 8, muSTi 5. hI senA zrI. 1142 . gAyanI vADe, zanais (ma055) gai 1. 1 522mai... grantha . atha, 5sta / , bhAna rAmo rASaNamajayan / * gireH zikharAdajAvapatatAm / sItA godAvaryAstIra rathaM samarAGgaNamanayam / . magacchat / harirazvamArohat / gaGgAyA jalamapivam / bhikSukebhyo niSkAnayacchas / yogho'rau shraankssipd| devaanyjaav| lalane chAyAyAmupAviza. maraNye mhissaanpshym| taam| steno dhanikasya ghanamacorayatAm / putrANAM dhrmmkthyH| dazarathastamayamAhayat / sItAM bne'tyjaav| Izvarasya prasAdena hareH kle. saMkaTebhyo jnmrkssH| zo'nazyat / * "rAme rAvaNane cha" Ama kartAnI tRtIyA vibhakita. ane karmanI prathamA vibhakita thaye gujarAtImAM avavAda thAya che kAraNa ke gujarAtImAM : kriyApAno kartari bhUtakALa bhAgye ja che, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAM pazima 83 purA bhAryayA sojjyimbaamalama ziSyAyAcAryamana matAm / mavantyAmabhavaH / ayodhyAyAmAsIH / sarAvaranuM pANI sukAyuM. senApati lazkarane raNabhUmi upara laI gaye.. rAmane (e) mitrAe saMbhA'. (d) rAmanI cAla vaDe khuza thayA. (ame khee) RSione zAMta karyAM. paramezvare pRthvI sarajI. (e) mAsa vADImAM peDA. (me) harine nidyo. (tame be) vanamAM rahyA. sadha (eka) zaherathI (bIje) zaheraSS bhaTakayAM. agnirvanamadahat / saMsArasyAsAratAmabodham / nRpasya purato'satyamavada *>#i tadA mUrkho'smItyavAgaccham / (me) pustaka prasiddha karyuM. (tame me) hiranI vADImAMthI harI gayA. (tame) rAmane vAta kahI. (ge) vAdha kADha tarapha doDayA. kRSNe paga dhAyAM. celve zatruthI nArIonu rakSaNa karyuM" kAcaze haLave haLave cAhyuM. tyAre AbAdInI AzA vagara janme. (ame ee) bheAjanane mATe ceAkhA rAMdhyA. * jo zabda vA rUpane cheDe kAI paNa vanA AvyA hoya ne e vaNu pAchaLa z AvyA hoya svara ke ardhastara ke anunAsika AvyA heAya te sat+zAstram = sacchAstram 3 saczAstram / pahelA cAra varNamAMnA eka va ane nI pAtAnI pAchaLa kAI ne vikalpe chuM thAya che. udA, huM ahIM nAr zabda vAparatAM nIcenI saMdhinA niyama vAparavuM joie, padane, eTale zabdane aMte AvelA vyaMjana pachI anunAsika Ave te, e vyaMjanane madale enA ja varganA anunAsika vikalpe mUkavAmAM Ave che; udA. tA+muri=dhRtamburaH athavA dhRtadnura ! jo vyaMjananI pachI AvatAra anunAsika pratyacaneA AdhAkSara hoya te e vyaMjanane khale anunAsika avazya sUvA joie. udA. cit+maya=vimaya. 1 kyuM dhAtunAM aMte kama keTalIka vAra dvitIyAmAM mUkavAmAM Ave che, athavA te anupastha (gauNa) ati krama` sAthImAM ke chaThThImAM mukAya che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAlamaNi pATha 10, rANI rAjanI sabhAmAM gAyu. | (tame nera) kAraNa vinA gAma anAjanI mahI vahe (te) haraNane ! A khavaDAvatI hatI. (3) gAnA khira uparathI pAye (te) tArI ane kAraNa vinA ane nA pAme. ta. bALaka havane lIdhe nAkhyuM. pATha 17 mo hastane bhUtakALa (cAlu) paramapada bhavana ane AtmaneSaka rokavAna pra " para. baha. ma , agacchAma magacchata magacchA rAtmane. eka. 6 thAsta mahame alamathAH alamata je dhAne Arabe svara hoya che tenI pahelAM ja ne badale A phavAmAM Ave che, e AmAM ghAtanI zarUAtane ke maLavAthI te thAya che, ane 3 ke 4 maLavAthI ja thAya che. udA. mA + kimata=rAta. mAzIrvAda . vpana na. gUMthavuM e pivI jI. devI, paTarANI AzIrvAda kApIra chuM. eka | vArtASTra 6. dhRtakahaba (avyaya) | rAjaputranuM nAma rASTrane putra caLakATathI, UjaLu | zikAra 5. eka | sura (vize) krUra jo 5. govALa | parvatanuM nAma che paNa puM. pAMjaru * eja pramANe zake heya te ja thAya; jemake rUmAla mAtA ane ba ke jo hoya te ja jemake bALapaNapAna; zAka Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 10 - saMkulamApaNA rasto mANa nAma pati5.5ta mAvata5. pavana, | vasudhA zrI. pRthvI pANDavaM .. pAI pavanane adhiSThAtA virAva 5. bhUma, AR nAmanA rAjAne putra | deva zava na. bali pu. me 2d mArga dhu. bhAbha, bhAga, zugAla . ziyAna nAma saMcalana nabhAma madirA zrI. 63, rAkSasa 5. rAkSasa, tema cAlavuM e madirA sthAna na. sthAna, lava 5. rAmanA / jagyA, ThekANuM nu nAma | ati+sRj bhApa pANDavAnAM dhArtarASTraiH saha / mANavakaM mArgamapRcchAma* / . yuddhAnyabhavan / klezo rAmeNAsAta / AcAryA dharmamupAdizan / deviinbhaasse| rAmaH sItayA saha godAvaryA- nRzaMso raakssso'hnyt| . stiire'rmt| nRpateH shaasnmvaadhorythaaH| udyamena dhnmlbhthaaH| lavasya vinayenarSayo'nuSyan / vyAghrasya virAveNa nAryA hariNA jnko'sevyt| hRdymvept| mitrasya klyaannaayaayte| citrakUTasya shistrre'vsaam| gopA ajAn grAma manayan / zRgAlaM vyAghra caijhe / puruSamatADayata / . vittasya nAzenAmuhyan / shugaalo'niyt| prabhUtaM dhanaM nRpeNa brAhmaNebhyo napasya sabhAM paNDitAH prA. tysjyt| vishn| candrApIrasya balasya saMcalana avmspRsht| mdykmpt| . prAsAde mAyo'nRtyan / parAvigamamuzzAma / 1. 28nI TIpat juo. - Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArepaziyA pATha 14 (ame) jhADanI chAyAmAM beThA. ) (tame) sonAmahere gaNI. ' (9) cAkaranA gunA mApha karyA. | rAmavaDe trASi pAsethI AzIrvAda madhyAhmaNa gaMgAnA jaLamAM paDayA. | _ IcchavAmAM AvyA. | devanA prasAdathI tame tamArA) rAme bApanA hakama mAnyA. zatruone jItyA. harinArAyaNa pAsethI gAyana zIkhyA. | ame dArUne ThekANe pANI pIdhuM. (me) kerIe cAkhI. | tame (ahIMthI tamAre ghera pustako jAsUsa ayodhyA gayA. * laI gayA. . gaI kAla sUrya caLakATathI ujaLo) (1) jahuM bolya. prakA. kRSNa mitranI AbAdIthI khuza tha. rAtrie coravaDe gharamAM praveza thayo. (tame) tyAre kauzAmbImAM rahyA. | ame senApatine ane (enA) te rAmanA parAkramothI Azraya lazkarane joyuM. teo raNasaMgrAmamAMthI rAjAne lai gayA. tu) 13 joDe laDo. teoe zo tarapha bANa kayA luccAone rAjAnA hukamathI mAra- (muM) phUlanI mALA gUMthavAne vAmAM AvyA.* AraMbha karyo pAme. pATha 18 mo hrastana bhUtakALa (cAlu) Ane pada-pratyaya (cAla ) purUSa 2 puruSa triyana ithAm itAm bahuvacana : mahi malamAvahi bhalamethAm alametAm malabhAmahi malamadhvam .. alamanta x "ucA rAjAnA hukamathI marAyo" ema samajI saMta karavuM, para pravezA e pramANe saMta karavuM. adhAtu vApara na Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhAmA dhAtu aMd ga. 1, Atmane. phanA thavuM, nAza pAmavuM avamat vanA karavI, tiraskAra karavA nir ga. 10, mAtmata. nimaMtraNa devu, tevu, netaravu vim ga. 6, parastra vicAravuM, vicAra karavA t mAna pAmave zAhasa hA ga. , Atmane sajA pAmavI, zaramAvu, bhAva pa ga. 1, Atmane. spardhA karavI, sarasAI karavI kula a. 1, Atmane. paDI javuM, kharI paDavuM vipal ga. 1, paraai. marImAM hasavu miza na. aniSTa, duHkha apapILA strI. AvanA, ni achuta puM. (ba. va.) devanA vadhu mhe, yavana . su Dhola nA darzana Aba na. rApavuM e. paNa chuM. upadeza, zikhAmaNa parI zrI. aMgADA, veNI kAya na. kArya, kAca anya pu. svargamAM rahenArA ravAnI eka jAta Apa ne. kaDavuM e te pu. cAra cAhatuM. jALa, pAsa cI zrI. dillI pApa pu. tyAga, tajavu e tana. duSkRta, duSTa kAma bAvaLa pu. nAyaka, bhAgavAna jam (avyaya) pAnya pu. musAphara kArI zrI. pUrva diza prANija pu. prazna karanArA pujana. baLa, zera zrIja na. khI 48 to paNa paNa sUpa pu. bhUpa, pALa, rAjA baLa puruM, dhaNI, manta rasa na. nya zIthena parAma, bahAdurI kyASa pu. zikArI kRSi pu. pradhAna mUha pu. samUha, samudAya Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmANikA pANDavA raajymvindnt| vRkSA akmpnt| AcAryA ziSyA mabhya. parINAM parAjayenAmodanta " paadynt| senaaptyH| sacivA bhUpamabhASanta / gRhaM prAvizaMzcorAH paraM nAryAH kavayaH puSpe a. nAlabhanta dhnm| setaam| kanyA avandanta janakam / anena vyahasyadhvam / aacaaryaadtraannyshikssaamhi| raNyAyAM janAnAM smuuhmaikssaamhi| vIryeNa vidyAyAzca balega rAmasya duHkhAnyadhvasanta / prAkAzanta / mitrANAM tyAgenAlajjethAm / bIjasyAropaNamArabhanta kRSI vRkSebhyaH zukA uDayanta / balAH / saMgApahanyetAM vyaadhH| nArAyaNasya duSkRtAni nArocana mAnAM mubAyAyatAmahi / janakAya / vaiH sahApurA maspardhanta / udyamAIddharedhanAnyavardhanta / ramaNaiH saha jyotsnAyAmaramanta naanissttmaashngkaamaahi| ghanasya rAzayo brAhmaNebhyo. ujjayinyAH kadA myavartadhva. 'diiynt| miti janairapRcchayAmahi / / (tame) bhAse 43 mAyA. vAMdarA rAkSasa sAthe laDayA. (tame me) rAma va bhAvAyA. (ame be) kAzImAM paMDita sAthe (ame) jamavA sAru RSione motyA. netaryA. (teoe) svasthatAthI maheNuM sahA. ayodhyAthI jAsUse kyAre pAchA (A) tArA pU bhI zyA. mA0yA? *5. 21 nI 15. mA. bhala 35mA praccha nu pRcch thAya 7. (pAtu vibhaD; mo pa. 53 nI * TIpa. "ame e gauNa karma pramANe kriyApada karyuM che.) huM vagIya pahelA cAra vyaMjanamAMthI koI paNa vyaMjana pachI TU Ave te pUrva rint pani yo mAra hA vi yAyama vA+harina vAgdhariH / vaaghriH| Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAyA. sArAMza tathA savAla saMsArAmANikA (ame) hari pAsethI maherabAnInI | brAhmaNonA aparAdha rAjA vaDe mApha - AzA na rAkhI. (ame) nizALamAM paDIo meLavI. (be) parIkSakoe nRtyamAM(be) kanyA- (tame be) vAvanAM darzanathI kaMpA. onI parIkSA lIdhI. (tame) hAthIne pakaDavAne yatna karyo. (ame be) mAnA darzanathI AnaMda pAmyA. (be) chokarA (pitAnI) mA vinA (tame bee) kAma zaru na karyuM. AnaMda na pAmyA. (ame be) RSine namyA. rAmanA guNa kavio vaDe vakhaNAyA. teo ee) rAjA pAsethI avajJAnI zaMkA rAkhI. udyoga vaDe teoe ghaNuM dravya meLavyuM. (ame) gaMdharvonA vaMzamAM janmyA. (teo bee) araNyamAM (pitAnI) pakSIoe pitAna) nAyakanA | kanyA zodhI. upadezane tiraskAra karyo. ane jALamAM paDayAM. | (be) kerI (be) musAphare vaDe cakhAI puruSa 1 paraSa 2 para - sArAMza tathA savAla ' nI gu. 1, paraspe. ekavacana dvivacana anayam bhanayAva Ryaka anayatam avayava manayatAm gva ga. 1, Atmane. bojo madyotAvahi athavA madyAtethAm madyotata madyotetAya bahuvacana bhanayAma anayata bhanayan puruSa 1 purUSa 2 435 . bhayotAmaha adyotambam bhadyotanta Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamA5zikA pATha 6 1. nIcenA dhAtuonAM zastana bhUtakALanAM rUpa Ape che a, , ka, mR, , , vi , raNa, zikSaNa, pIvuM dI, , , , vadda (karmaNi rUpamAM ) 2. aMtya vyaMjana pachI anunAsika Ave te zo pheraphAra thAya che? jyAre A pheraphAra Avazyaka che? che. vagIya pahelA cAra vyaMjanamAMthI kaI paNa vyaMjana pachI 6 Ave te te mAM zo pheraphAra thAya che? 4 ne zuM kayAre thAya che? bhAga 7 mo pATha 19 me sakArAMta ane zAkAta puliMga tathA napuMsakaliMga nAme hakArAMta liMga nAmanAM rUpa kArAMta puliMga nAmanAM rUpa jevAM ja thAya che; taphAvata eTale ja che ke nakArAMta nAmamAM jyAM 6, 6, athavA zuM Ave che, tyAM hakArAMta nAmamAM anukrame 3, 4, o athavA r Ave che. sakArAMta ane sakArAMta napusakaliMga nAmanAM rUpa vArinA jevAM ja thAya che. harimAM aMtya 5ra ke thAya che tene badale hakArAtamAM anukrame 3 4 ke cho, ane kAratamAM 2 ke aA thAya che. | guha (aMliMga) guru bahuvacana prathama a: gurU guravaH dvitIyA gurum gurun gurubhyAm gurubhiH ekavacana dvivacana tRtIyA catuthI guruNA gurave Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhune karveNi A te sAtamAgaNikA madhu (nasa ) bhaya pra. tathA hi madhunI madhUni tatIyA madhunA madhubhyAm madhumiH caturthI madhubhyaH kartR (napuMsaliMga) il praha tathA li. kartRNI tRtIyA kartRgA kartRbhyAm kartabhiH kartaNe kartabhyaH zakArAMta puliMga nAmanA je prathamAnAM traNe vacananA ane dvitIyAnAM meyana tathA viyananA pratyaya dAtA mAr thAya che. pita, bhrAta, jAmAta, devR, nR, bhane savyeSTa sis or nAmAnA aMtya Rno mar thAya che. badhaye nakArAMta nAmanI prathamAnAM ekavacanamAM chevaTe ja rahe che ane ? tema pratyayanA ne lepa thAya che. . pratyaya ekavacana dvivacana bahuvacana prathamA as yarthI . dvitIyA mA bhyAm bhisa bhyam netAraH tatIyA caturthI ___6. 4. nA n pratyaya alll, 'nA ' yAya che. netR ( ni) nAya, haranAra prayamA netA netArau . dvitIyA netAram netRn vatIyA netRbhyAm netre netRbhyaH __ bhrAta (jer bhrAtA bhrAtarau bhrAtaraH * netrA netRbhiH caturthI prathama Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catuthI saranAmA pazikA pATha che. hitIyA bhrAtaram bhrAtarau ... bhrAtun. tRtIyA mAtrA bhrAtRbhyAm bhrAmiH bhrAtRbhyAm bhrAtRbhyaH nAma (puliMga) tIra, bhANa | phu nara, puruSa || rabA bhamaro pI eka rAjAnuM | parazuM pharasI, kuhADe | ma7 hiMdu dharmazAstranA nAma parazurAma pRthvI racanAra manu pada gAla | nakSatriya karanAra 4mA rAmane bhAI suka gura, AcArya, brAhmaNa ho vAyu vAyu, vA, pavana pUjaya mANasa | vahu dhULa, raja jiw viddha, aDacaNa kAbAra jamAI | Aira pitA, bApa ! vinA kheTe rastA, taLAva bhu prabhu, dhaNI taka jhADa vihu hAtha, bAMha : 9 vizvakarmA vidag viSaSNu vidu TIpuM ne pati, dhaNI, mAleka ra zatru, duzmana mANasa mIna pAMDunA chokarA- | rAmu zaMbhu, ziva 2 diyara emAMnA ekanuM Aigu bALaka ghAva pedA karanAra | nAma, bhImasena ! jo sArathi puliMga tathA napuMsakaliza napuMsakaliMga kartA, karanAra, racanAra eka agra, TecA vg gamana karanAra, janAra A AMsu vAha dAtAra, dAtA, ApanAra tANuM tALavuM cha darzana karanAra, jenAra pu madha che TheSa karanAra, duzmana dU rASTra, deza ravi rakSaNa karanAra ghaNu vasu; dhana, amArI IdanI rAjadhAnI | nit obha Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 aMjAramAriyA kSudhita yuM / zyAma // rAjyamAM bhanekazas vAravAra, bhanevAra tu 55 (4134- mAtamA 15 nayI.) dhAtu anu+iSa ga. 4, 52mai. zA5 asAra anu gam anusaj, gal 2. 1, 52sbha. nIma, 27 / ni mA nirmANa 120 chid // 5j (mArA prayogamA) (nimIyate mali.) / bhUga. 1, maya. 12 . vAJch. 1, 52smai. sI, * (bhriyate mI.) . . j, gog niSedha batAvavAne mATe vyaMjanathI zaru thatA zabdane AraMbhe ja bhane 212thA 31 yatA ne Ane an sudha cha; bho ma+dharmamadharma; bhn+maacaar-mnaacaar| pra+nI 25 , shmbhurjyti| .. bAhU sphurtH| vAyunA taravaH kmpnte| . bhramarA madhu pibanti / naro vasUni vaanychnti| indraH shtrnjyt| yogho'rAviSU kssipti| ghAtako jalasya bindumapi na lbhte| viSNave pUjA rocte| prabhumi tyA maadishynt| / vizvasya kartAraM nmaami| .gurubhyaH ziSyasyAvinayaM kathayAmi sotA lakSmaNaM devaramanvagacchat / kanyAyA bhartAraM jAmAtaraM vadanti / bharne sandezaH prhiiyte| nAH kapAlayonayanAbhyAmabhUNi glnti| tvaSTrAmarAvatI nirmiiyt| pitaro banyante putraiH| / rAmo janakasya nAmAvA Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NSTha 9 sAtamA zikA pANDavA dveSTana yuddhe'jyn| | ghAtrA prajAH sRjynte| ... mananurAti jiMdA | tArAgaDha pALiyA junA H kALIyA | yArA pAtA nArA rAma chokarAone lADu Ape che. | devo anartha karanArAone zikSA AkAza dhULathI bharAI jAya che. parazurAme karazI vaDe zatruone mAryA. pANInAM TIpAM vAdaLamAMthI paDe che. kheTe raste janArA, leke vaDe - niMdAya che. rAjAe zaheranAM rakSaNa karanAone bolAvyA. nAzamAMthI deza (prajA)ne rakSaNa bALaka bApane tAbe rahe che. saddaguNa che. avantInA dhaNIe pradhAne kahyuM. dujananI jIbhanI Toca upara madha hari jIbha vaDe tALavAne aDaka. heya che, paNa (enA) hadayamAM strIo svAmI sAthe vADIe gaI. jhera hoya che. RSio maMtranA jonArA hatA. leke viSNune bhaje che. vRkSa chAyA vaDe musApharone AnaMda tapaNe sArathione kahyuM. * pamADe che. rAma (pitAnA) bhAI lakSamaNa sAthe vizvAmitranI sAthe rAmanuM vanamAM vanamAM gayA. javuM pitA vaDe kabUla rakhAyuM. bANathI rAma vaDe rAvaNanAM mAthAM kapAyAM. pavana kALAM vAdaLAne vikhere che. vAraMvAra vinanA bhayane lIdhe bhUkhyAne annadAna karanArAone mANase vaDe kAma zarU leke vakhANe che. karAtuM nathI. pitAnA hAtha vaDe bhIma zatru sAthe sItAnA bhartA ane diyare sItAne laDayA. A vanamAM zodhI. " * svara pachI chuM Ave te jarR thAya che. e svara dIdhuM ane pote hoya te cha vikalpa thAya che, paNa mA (nahi) ane mA (upasarga) pachI chuM ne , avazya thAya che, Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 20 mo. lakAsaMta ane sakArAMta puliMga tathA napuMsakaliMga nAme | (cAlu) muha (puliMga). paMcamI gu gurubhyAm pachI guvoM gurUNAm saptamI. saMbodhana guro gurava madhu (napuMsakaliMga) paMcamI punaH madhubhyAm . * guno madhUnAm sasamI madhuni saMbodhana madho, madhu madhunI madhUni kArAMta zAka ) 5. 0 | nAm . sa. 6 " paMcamI ane SaSThInuM ekavacana ne badale 3 mUkavAthI thAya che. saptamInA ekavacanane 6 pratyaya lAgatAM ane prathama vA thAya che. vaLI pakaDInA bahuvacanane nAma pratyaya lAgatAM ThekANe dIrgha ra thAya che. paraMtu rU zabdamAM ja vikalpa dIrtha thAya che. saMbaMdhananuM ekavacana ne badale ja mUkavAthI thAya che, ane dvivacana temaja bahuvacana prathamAnAM te te rUpa jevI ja che. neTa ((puliMga) paMcamI . netRbhyAm netRbhyaH netro netRNAm puliMga Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamapazi :pATha 20 saptamI netRSu utArI ja jaLoH saMbodhana. netar netArI pa (napuMsakaliMga) paMcamI kartRNaH kartRbhyAm / / jarnI pachI kartRNAm saptamI kartRSu saMbodhana vaLI kartRNi zabdo gdhA strI. rajA, paravAnagI | hAITA strI, utkaMThA, IcchA bAbA (vize.) apriya, nApasaMda utsAha pu. usAha, heya arjuna 5. pAMDunA pAMca putromAMnA puM. eka zUravIranuM nAma A trIjAnuM nAma vAi 5. lAMchana, DAgha aDhakanI (vize.) nahi oLaMgAya agNa na. karuNa, dayA (bahuva.) eka dezanuM nAma mam (avyaya) basa; (tRtIyA chatAtA zrI. kRtajJatA, kadara vibhakti sAthe vaparAya che.) ijA zrI. kRpA, maherabAnI avatuM na. avAstavika cIja, rAti muM. sage mithyA padArtha nuM (vi.) nAnuM pavaravAra pu. mithyA padArthanI tUra 6. kapAsa, rU dina 5. hiMja, brAhmaNa, kSatriya, kalpanA vaizya jAtine koI mANasa mArA puM. Adara, mAna, satkAra dIkarAne dIkare, pautra Aropa chuM. Aropa, AropaNa nija 5. kAlAvAlA, AjIjI vArtha 5. Arya, sajajana, hiMdune nizita (vize.) tINa, dhAravALuM prAcIna pUrvaja paSya na. hitakAraka vastu chA jI. IcchA, marajI paNa uM. pazu, hAra 6i 5. caMdra mta pu. pAvuM e, patana evuM Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pivaDA . kAphe rAjamAna mI. lakSmI, viSNunI rAju pu. baMdhu, sage, bhAI patnI, dhananI devI bhAratavarSa 5. bhAratavarSa eTale | 0 ga. 1, A. oLaMgavuM, toDavuM hiMdane rahevAsI, hiMdI have 5. na. vaktA, bolanAra mud na. prANI vastu na. vastu, cIja rAha 5. bhAI vAta strI, vArtA, vAta, khabara maja 5. mada, khumArI, vizva . dhana guru (vize.) mukhya vai4 5. na. viSNunuM rahevAnuM thai puM. mRga, haraNa ThekANuM, vaikuMThe leka rahuM chuM. mRtyu, mota mora paM. na. zrotA, zravaNa kara6 5. (bahu) raghu rAjAnA nAra, sAMbhaLanAra vaMzaja, raghuvaMzI puruSo sApu chuM. sAdhu, satpaSaka(vize.)sAruM nA strI. vizeSanAma * rASTra 5. na. sarajanahAra vAkayo taroH puSpANyapatan / rAmo bandhuSu snehena vrtte| zambhoH kRpayA kalyANaM bhvti|| madhuni mAdhuryamasti / gurunnaamaadeshaannurudhyaamhe| . kRSu drika eg: sAghavo mRtyorbhaya na gaNayanti | dAtRbhyo dhanaM labhante / pitari rAmasya parama aadrH|| kurubhyo dUta Agacchat / vizvasya sraSTuricchA'lA pitR pitRtA. rIyA vasucavavA paDazanamAM bAhobalena pRthvImajayat / eNAmutsAhaM na shte| bhImasya bhrAtaryajune koM indA kalako dRshyte| | bANAnamuzcat / - t A zabdanI prathamAnA ekavacanamAM huM pratyaya lAge che; asI. . * 5.55 nI TIpa jue.. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRta mArgo paraNikA pATha che. tUlasya rAzAvagneriva mRduni / mapriyasyApi pathyasya vaNi mRgasya zarIre nizitasya miDa dhena ' ' bANasya pAtaH / tuverIvolkA matatnussu vibhaveSu zAtibhistya. varSIyANAm / - kAje nA ! paramaM kAruNyaM sAdhUnAM bhUteSu / pazuSvapi kRtamatA dRzyate / kanyAM jAmAturguhaM nayati / zrotRNAM nirbndhaatkthaamaarmt| / brahmAthI vizva utpanna thayuM. rAma raghuomAM mukhya hatA. (teNIe pitAnA) dhaNunI khabara (muM) racanAra pAsethI copaDI . | meLavI. meLavI. (teNe pitAnA) hAthanAM baLa vaDe. lakSmI viSNunI patnI hatI. | zatrune jItyA. (ta) sAMbhaLanArAo pAse mArI | jorAvara pavanathI paNa parvatane mAge che. janake pitAnA) pautronA ratha joyA. DAhyA mANasa bALaka pAsethI paNa jJAna meLave che. nArAyaNe harinA jamAIonA he zaMbhu, (mArA) pApa (mAra) gheDA joyA. - hRdayane DaMkhe che. Aryo kara dezamAM rahetA. RSiomAM Izvara tarapha ghaNe pipaTa jhADa upara beThe. prema dekhAya che. harinA pautrane cAkara gAma gayo. pakSIo jhADAnI zAkhAo upara karNa dAtAromAM prathama hato. siMha pazuone prabhu che. cAkare zeThanA hukamonuM ullaMghana hari ramAnA dhaNIne mitra che. karatA nathI. caMdranuM biMba vadhe che ane evuM mAne ghera javAne mATe ghaNI pAsethI thAya che? teNe paravAnagI meLavI. (patAnA) bhAI rAmanI AjJAthI | viSNunA bhakto vaDe vaikuMThamAM lakSmaNe sItAne vanamAM tajI. | raheThANa meLavAya che. # sinA karmaNi prayogane upayoga kara. bese che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savAla 1. nIcenA zabdonAM rUpAkhyAna karAHdraSTa puM. na., madhu, manu, gAmanu, azru, dhAtu pu., tU, veTTa, zatru, vimuM pu. na., mat, zarR pu., vastu, vAyu che. I. 2. jJakArAMta puliMga, ane kArAMta tathA kArAMta napuMsakaliMga nAmAnAM rUpAne kArAMta nAmeAnAM rUpA sAthe sarakhAve. 3. pahelAM pAMca rUpemAM kArAMta puliMga nAmeAmAM je pheraphAra thAya che te jaNAve. 4. nA cha kyAre thAya che? ene Avazyaka ane vaikalpika niyama zeza che? pATha 21 mA kArAMta, ukArAMta, dukArAMta ane kArAMta strIliMga nAmeA kArAMta strIliMga nAmeAnAM rUpa phUMkArAMta strIliMga nAmeA jevAM ja thAya che. phUMkArAMta nAmeAmAM jyAM jyAM, hU~ ke j Ave che, tyAM tyAM kArAMta nAmeAmAM anukrame 3, 3 ke vaiM Ave che. prathamAnu ekavacana s pratyaya lagADavAthI thAya che. kArAMta ane dakArAMta strIliMga nAmeAnI tRtIyAnA ekavacanane pratyaya A che. dvitIyAnA bahuvacananA pratyaya r che; A hU~ pratyaya lAgatAM, pUrva'nA svara dI thAya che. khIjI badhI vAte, A nAmeAnAM rUpa kArAMta ane 34ArAMta liMga nAmeAnAM jevAM ja che, catuthI', paMcamI, pachI, ane saptamInA ekavacananAM rUpa vikalpe, phUMkArAMta ke kArAMta strIliMga nAmeAnAM jevAM thAya che. kArAMta strIliMga nAmeAmAM, sagAIvAcaka zabdo Ave che, te A che:-sada, mAtra, ku, nAnda ane vAva dvitIyAnA bahuvacanane Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAro parihA pATha 5 pratyaya che. e pratyaya lAgatAM, A nAmane aMtya svara dIdha thAya che. bIjI badhI vAte rAdhanA rUpa na ke . jevA, ene bAkInAnAM vija jevAM thAya che. va, ane evA ja bIjAM sakArAMta vizeSaNanuM strIliMga aMga 6 umeravAthI thAya che, jemake, AvI, vajo, ityAdi; (ane pachI dIdha kArIta strIliMga jevAM rUpa thAya che.) pU (mI) sAsu ' , dvivacana mahuvacana prathamA kaDyaH dvitIyA zvazrama pravadhvA pravadhUbhyAm zvabhUmiH catuthI aamu paMcamI thavA wAba zvadhvAm saMbodhana ekavacana tatIyA saptamI mata prayamAM dvitIyA tutIyA catuthI paMcamI mati (bI.) mati, buddhi matiH matim matyA maMtibhyAm matye, matyai mAte, atyAra matathaH matI matibhiH matibhyaH matibhyaH matInAm matyoH mana, mAyA .* vipu saptamI aMbedhana matI jayaH Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 21 graMthamA dvitIyA tRtIyA yaturthI paMcamI pachI saptamI samApana prathamA dvitIyA tRtIyA catuthI paMcamI SaSThI samI sakhAdhana maGgalabhUmi Bolls anurakti prIti kAnti te kIrti yaza, kRti kRti, abha gati vyAsavAnI Dhama javuM e saMskRtamAM padezikA dhenu (zrI. ) gAya ekavacana dhenuH dhenum dhenvA dhenave, gheva dhenoH, dhenvAH 22 ghenau, ghevAma gheno mAtA mAtaram mAtrA mAtre mAtuH "" mAtari mAtara dvivacana dhenU " dhenubhyAm mAtR (strI.) " "" dhenvoH 99 ghenU mAtarau " mAtRbhyAm "3 "" mAtroH 99 mAtarau nAma (strIliMga) jAti lati, lata, nAta, liMga duSkRti duSTa kRti, kharAba kAma duhitR DIrI dhRti bibhata, dhIrana bahuvacana dhenavaH dhenUH dhenubhiH dhenubhyaH 39 ghenUnAm dhenuSu ghenamaH mAtaraH mAtRH mAtRbhiH mAtRbhyaH 19 mAtRNAm mAtRSu mAtaraH dhenu dhenu, Aya nanAmha naju nIti nIti, shubhnIti prakRti pradhAnabhaujI, prakRti, svabhAva Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamApadezikA pATha 21 tati chabI, nAma mUrdi mUrti, pratimA che veda, yuti; kAna joti prIti, prema | yAtR derANI jeThANI va sAsu ' buddhi buddhi, akkala suti sArI kRti, - kAmadevanI strI | - sAruM kAma tti bhakti vi rAtri, rAta di suSTi, sajana mUri AbAdI vadhu vahu, juvAna strI! tuti stuti, vakhANa mUri bhUmi, bhaya vaNala vAsa, raheThANa | RtismRti, smaraNa yAdadAsta;hiMdudharmamAtR mAtA, mA kRtti vRtti, dha zAstranuM pustaka mukti mekSa pati sAMbhaLavuM ey | svara bahene zabdo mA, muM. aMgreja | belAvavuM, nAma devuM ! bAI 5. atyaMtatA, jAthA na. dhyAna | vIra pu. dhIrajavALe, | mahattA, moTAI Agama . Azrama bahAdura puruSa A+ [go . prakhya pR. dazanibhA strI. niMdA, Atmane. nIkaLatI rathane jamAI, kharAba bolavuM e veLAe pUchavuM, rAmane banevI | nipuNa (vize.) nipuNa, vidAya mAgavI pahApura na. zaheranuM | heziyAra | vahu vize.) bahu, ghaNuM nAma, veLA tUpa ga. 4, | mata 5. kAmadeva + adhikAra Atmane. UpajavuM, maja (vize.) maMda, dhImuM Apa, TharAvavuM utpanna thavuM, nIpa- | ema pu. lebha (karmaNimAM) adhi. vijAra 5. vikAsa, kArI thavuM ja (vize) parama, zreSTha prakAza, vistAra zatru ga. 1, paraspe. | sviAna . pariNAma | vivara na. guphA cAlavuM pAva (avyaya) pachI | pAda paM. vizeviddha na. cihna vighaNa pu. piMDa, mara- | nAma mami +ghA (dhI nArane baLa Apa- rAjatA zrI. rAmanI karmaNi prayAgamAM) vAmAM Ave che te ! bahena Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ besavuM 1 . saMsAmApa zie zadra 5. 5 nisad [niSId ] | sujana 5. sana, zaurya na, zoya, ___ 1, 522mai. sAre mANasa parAkrama pra+s 542j, eig mA+zliS . 4, snii . 4, 52smai. 522. meTa saMnidhi 5. 5 / sne 25 vAka sujanasya kIrtiloMke prsrti| | nArAyaNasya kRtayo hareH prItyai saMkaTe dhIro dhRti na muJcati / na bhvnti| rAmaH prItyA putrmaashlissyti| bhutyAM zUdro nAdhikriyate / muktaye devaM bhjti| mUrkhANAM stutInindA vA na yakSANAM vasatyA Agacchat / - gaNayanti budhaaH| duHkhaM dusschterutpdyte| prakRtibhirnRpaH sevyte| madano rtervllmH| mopo ghenU rkssti| sRSTayAH pAlaka iishvrH| vayo nadyA jalamAnayanti / buddhaH prakarSaH kIrtaye bhvti| zvadhUrjAmAtari smiyti| bhUmau nissiidti| bandrasya kAnti pshyti| jAmAtukradhyamasyAzramaM rAmasya * sukRtInAM phlmnubhvti| 'mAtaro'gacchan / lomena buddhishclti| yAnanAndaraM cApRcchata sItA hariH prakRtyA saadhurtte| pazcAdagacchatpiturgaham / rAmaH pitre mAtre va piNDAnarayoH pitA vasiSThasya ghenuma- yacchat / ___ rakSat / / smRtyAM dharma kthyte| sItA naNaMdanA vara RSyazRMgane dhe ita che. nabhI. ... sItA sAsune haMmezA khuza karatI. vizvAmitra jAte kSatriya hatA; | rAjAne pradhAna rAjanItimAM pachI (me) sAjha yayA. hoziyAra cha. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtarAzikA smRtiomAM manunI smRti zreSTha che. | mANasane svabhAva (enA) kRtya mahArASTra dezamAM juvAna strIone uparathI jaNAya che. vinaya vakhANavA lAyaka che. nArAyaNane nAza (enA) kharAba rAma (pitAnI) bahena zAMtAne kAmanuM pariNAma che. maLyo ane mAne name. paiya mANasanuM zreSTha bhUSaNa che. rAme (ta) mANasane (enI) jAta ! paramezvara vize ghaNI prIti (e) pUchI. - bhakti kahevAya che. mANaso AbAdI cAhe che. mANasanI buddhine vikAsa (e) aMgrejo ahIM IDathI Ave che. | zikSaNanuM pariNAma che. veraLanI paDozamAM guphAomAM devanI kAtimAM sItAnuM me caMdra jevuM che. dhaNI pratimA che. harie dhyAnamAM rAta gALI.x hAthInI cAla dhImI heya che. kRSNanehuM ghaNI dIkarIo che. bApe kanyAone puSkaLa dhana ApyuM. parAkrama kIrti (meLavavA) sAru che. | bahenanI bheTa prItinuM cihna hatuM. 1. (4) nakArAMta ane kArAMta strIliMga nAmenAM rUpa sarakhAve. (4) 3kArAMta tathA kArAMta puliMga nAmanAM rUpa sAthe kArAMta ane sakArAMta strIliMga nAmanAM rUpe sarakhAve. evI strIliMga nAmamAM je vikalpa rUma thAya che te zAne maLatAM Ave che? () caNa, mahu, vivuM, naSNu ane napuM. nAM rUpa mahimAMhe sarakhAve. * dhAtu vApara. # kArAMta vizeSaNanuM strIliMga aMga mULa jevuM rahe che, athavA te mULamAM 3 umerIne thAya che. * nI dhAtu vAparo. 6 chaThThI vibhakti vAparavI. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 22 * sAtamA pariNAM 2. kakArAMta tathA kArAMta vizenuM jIliMga rUpa zI rIte thAya che? 3. nIcenA zabdonAM rUpa Ape - nAna, rAhu, zani, rti, za, aju strI, nIti, qs . bI. I. I. bhAga 8mo pATha raramo AjJAthe parIpada-pratyaya ekavacana dvivacana bahuvacana puruSa 1 mAni bhAva jAma purUSa 2 tam puruSa 3 tAm padAni vadAva vepAra badatam vadatu . padatAm AgrArthanA pratyaya lAgatAM pahelAM dhAtuone vikaraNa pratyaya joDavAmAM Ave che; (ane guNavRddhi Adeza vagere jema heya tema thAya che.) sara ane enAM AjJArthanAM rUpa bIjI copaDImAM ApyAM che. . zabdo bata na. asatya | hama (avyaya) daDha, | gya vize.) pUjya, zAna na. nAma | majabUta rIte pUjavAne yogya kima paM. bacuM, ' i puM. pATha kavi zrI. vera, bALaka | vija tivacanamAM) vera vALavuM e ja na. saMkaDAmaNa | mAbApa | maka na. bhaluM, kalyANa Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArgopaziyA 14 21 matujhbhU anubha, batsa 5. ma / sarvadA (ma055) . bhogavavuM Sayasya pu. bhitra sarvadA, sadA, haMmeza prAmad 42vI | zaGkA bhI. , suvarNakAra . sonI mA (a ) bhA, pahema soma 5. yazAvatA nala, na! | vi+dham vizrAma eka vela ke ene rasa rasay: 24 / vo, yA bhAva anu+sthA prabhAra rere(1055) are are satva na. satya, maNa yAsa, humanA paMdha. / . na. prA / samaya 423 // vAka bAlakA anRtaM mA badata / maasnyonissiidtm| Dimbha, jnniimaaly| bhUpatayaH sarvadA prajA dharmeNa sAvaM jayatu / bassa, pitaraM prnnm| bayobhyAM dUtA gcchntu| pubhaavmbmaarohtaas| remA vinayaM tynt| sakyo, puSpANyAnayatam / bayasyopaSanaM prvishaav| balaM tyA ghRtaM pib| karya vyAghrANAM saMnidhau nisssaani| loko durgANi taratu bhadrANi pshytu| narANAM vyAdhayo nshyntu| mayUrau prAsAdasya zikhare nRtyatAm / (tamA) rAnu nAma ho. he bALA, (tame) nizALe jAo ne pATha zIkhe. janaH sdaanndmnubhvtu| zatroH prtikriyaamupdisht| pitarau, prsiidtm| satyAnmA prmaadyaam| suvarNakArassuvarNa tolytu| pitroNurozca pcnmnutisstth| puujyaanpuujy| vinAmyantu pAnthAstarozchA yaayaam| kSAlayatAM hastau baalo| Izvara rAjAnuM rakSaNa kare. (mApa2) yA bhArasaunI zimA mane anusarIe. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 8 * saMdaramAgapaziya prasanna thAo. | (ApaNe) mApha karIe. are hari ane mAdhava, (tame) | he bALaka, (8) pitAne data babaDe mA. AliMgana kara. rAjAnI phateha vize zaka taje. he bALake, mUMgAM prANIone dukha A pramANe mANasenA zatru detAM nahi. phanA thAo. harinuM mana krodhathI bharAya nahi. garIbane dhana Apa pApamAM (ApaNe) ALeTIe nahi. he cAMDALa, brAhmaNane aDaka mA. govALane gAyo ghera laI javA de. (te) sema rasa pIe. senA vize lokone lAbha (te pitAnA) kuLanAM sArA ocho thAo. kAma saMbhAre. (ame) mANasAnAM vakhANone (be) chokarA mAne khuza kare. lAyaka thaIe. bhikhArIone cekhA vINavA de. (ApaNa) mitronA aparAdha mUrkhAone babaDavA de.( pATha 23 me AjJArtha (cAlu) Atmane pada-pratyaya ekavacana dvivacana bahuvacana puruSa 1 bhAvahai mAmahe purUSa 2 ithAm puruSa 3 tAm itAm antAm modAvahai modAmahai modasva modethAm modadhvam modatAm modetAm modantAm . * ahIM saptamI vApare. # jene sahAyakAraka di' lAgyuM hoya te kriyApadane AjJArthamAM vAparavuM. bane anupastha (gauNa) karmane prathamAmAM mUkavuM, ane enA purUSa tathA vacana pramANe AjJArthanuM rUpa karavuM. ' Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmANika dhAtuo viji mAnana. vi5 pAyA, dhAravuM, vicAravuM {6 megI mavalambU. 1, bhAtmane. bhAza prati+pada ta25 5vel aRal, sevA, 5ssg. 2, Ag, pAbha | prati prati 12vI, bha , Ama man 1.4, mAtmane. bhAna, / lAgavuM saMpatti mamilApa 5. mAlASA, 1s / pArthiva puM. rAna mAvAra yu. bhAra, yoga | prabhaya pu. sabhyatA, vinaya pa , Ara vidyA zrI. vidhA RjutA o. prabhAgi zrama 5. zrama, mahenata baLa 5. suzyA, paNa samRddhi kI. Yamal, samRddhi devadatta dhU. me bhArasanu nAma gatra na. yA25 bhAzusa 120 sUnu pu. putra, panubhiH saha yudhysth| zagAlo niyetaam| ve svAsthyaM labhatAm / vArtAH zrUyantAm / zaSyA gurun vandazyam / prdhymvlmbsv| 'mAyA hitAya pArthivAH prakAzantAM parAkrameNa nRpasya pravartantAm / suunvH| nye gItaM shikssetaam| ramatAM vittaM chAtrANAM vidyAyAm / tara sevethaam| sNgiitmaarbhaamhai| thi duHkhaM shai| prajAnAM kalyANAya klezAH satiye ytaamhai| sadyantAM nRpaiH| rUpate vijysv| prekSasva vanasya zomAm / cAturguNAn mA zlAghadhvam / saMkaTe'pyanRtaM mA bhaassaavhai| .. rA ghAnyasya samRddhayA maanissttmaashnggethaam| modntaam| zomantAM taravaH phlaanaamugmen| gavAraM pratipadhethAm / durAbArebhyaH kalyANaM mAzaMsanAnAM dharme'bhilASo vardhatAm / / dhvam / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA paNikA sAha rAjAnA zatru tharatharA. (d) kerI cAkha. (tame) saMskRtanA abhyAsa zaru karI. (ApaNe) IzvaranA hukamane tAme thaie. ca'ne prakAzavA do. (be) pustaka ahIM aNuAya. (tame che) devadattane zatru na dhArA. (tame) mANaseAnI AbAdImAM khuza yAe. huM luccA, (d) mara. mANaseA kharAba kAmathI lajjA pAme. AsaDanA guNA(nI) parIkSA karAe. ceAgya mANasane dhana apAze. mANase haMmezAM satya zodho. pApIone vakhANutA nahiM. pakSIone jhADanI zAkhAo uparathI UDavA deza. sAdhu leAkeAnA pramANikapaNAne luccA haseA. brAhmaNAne anAjanA DhagalA pA rAjAne putra thAo. (d) (tArI) IcchAo meLava. (mArA) pitAnA krameAnI (6) avajJA karuM nahi. (ame e) zatruonA nAma karIe. cAkaranA e aparAdha zeTha vaDe mAkra cAo. zrama vaDe dravya meLavA; bhIkha mAgatA nahi. (e) bALakAne mAdA cAkhavA (ame khe) laDAimAM na marI jaIe. savAla 1. nIcenA dhAtuonAM badhAM AdAya-rUpa lakhAH gIlU, rA, ar, jU, 4, rR, pA (kata'rirUpa ane krama'NirUpa), nA (pIvuM), ra, ar, nir, cus, anum (kata`rirUpa ane krama'NirUpa), sat che. i. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 24 meM keTalAMka bahu upayogI kudata dhAtune ja lagADavAthI karmaNi bhUtakRdaMta thAya che; udA. 6 (zravaNa karavuM, sAMbhaLavuM) uparathI thAta sAMbhaLeluM, sAMbhaLyuM. dhAtu akarmaka hoya to je rUpa taiyAra thAya te kartari bhUtakRta thAya. dA. ta. vA (javuM) uparathI vAra gayeluM. dhAtune tut lagADavAthI hetvartha kRdaMta thAya che. udA. 4 (sAMbhaLavuM) uparathI tuma sAMbhaLavAne. dhAtune tyAM lagADavAthI saMbaMdhaka bhUtakRdaMta thAya che; udA. 5 sAMbhaLavuM) uparathI yuvA sAMbhaLIne. je dhAtunI pUrve upasarga lAgelo. hoya te svAne badale pratyaya lagADavAmAM Ave che; udA. anumA anubhavIne. emAM vaLI je upasargavALA dhAtune cheDe hasva svara hoya te nI pUrve jeDavAmAM Ave che; udA. manu anukaraNa karIne, nakala karIne. A 2 sivAya, bIjA badhA pratyaya lagADatAM keTalAeka dhAtuomAM it umerAya che, te paNa je dhAtuonA aMtamAM hasva svara hoya che temAM * A kRdaMtanuM strIliMga aMga mAM umeravAthI thAya che. (dazamA gaNanA taene karmaNi bhUtakRdaMtane pratyaya lAgatAM 6 cosa umerAya che, ane guNavRddhi gere jema kALanAM rUpamAM thAya che tema thAya che; udA. gurunuM vohita, dRnuM vArita . I.) _t A pratyaya lagADatAM aMtya svarane, athavA upAMtya hrasva svarane, guNa ya che. (dazamA gaNamAM guNavRddhi thAya che tema thAya; sAthe dazamA gaNamAM gaNanI zAnI paNa lAge ane rU umerAya, je pahelAM ane aMtya e lepAya; udA. manuM rocita nuM citama; ta nuM tArathitu I. I.). dazamA gaNamAM , batAvyuM tema pAsa umerAya che. je pUrve upara Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 24 saMtamA palikA ghaNuM karIne 6 umerAtI nathI. dhAtuomAM bIjA keTalAka pheraphAra thAya che. paNa te eTalA badhA che ke A ThekANe ApI zakAya tema nathI. - vartamAnakRdaMta karavuM hoya te prathama dhAtumAM vikaraNa pratyaya umero ane pachI aMgaakArAMta hoya to parasmapadI dhAtune mana ane Atmane padI dhAtune mArA pratyaya lagADa; paNa je aMga sakArAMta na heya te parastrapadI dhAtune at ane Atmane padI dhAtune bApa pratyaya lagADo. - karmaNi vartamAna kRdaMtanAM rUpa dhAtunA karmaNi-aMgane jAna pratyaya lagADaSAthI thAya che; udA. nuM vimAna keTalAeka dhAtuonAM bhUtakatAnI yAdI aNu pheMkavuM ata | zaba kSamA karavI, khamavuM, jAn prApta karavuM, meLavavuM sApta mApha karavuM zAka janma cAhavuM zu khaLabhaLavuM, vyAkuLa > lisoTA karavA, kheDavuM. cha mAm AkramaNa karavuM; javuM sava khaNavuM, khodavuM, bda kepa kara, kepavuM zuddha pAm namana karavuM, javuM ve. janma thAkI javuM. * vajAta | pu saMtADavuM mujaba ja gaNunI nizAnI lAge che ane guNa-vRhi thatAM hoya te thAya che. jA. junuM vocavA; 6 nuM rAcivA. khAsa dhyAna rAkhavAnuM e ke e pUrve guNariddhi thAya che, paNa huM nathI lAgatI temaja gaNanI nizAnI vaya paNa nathI lAgatI udA. vyavahArca, vivArya I. I. - t sAmAnya rIte bolIe te, vartamAnakALa trIjA purUSa bahuvacanano pratyaya gADatAM pahelAM dhAtunuM je rUpa thAya che te ja levuM, ane pachI ene vartamAna tane pratyaya lagADa.. I ! AkharI pratyaya jene lagADavAnuM hoya tene aMga kahe che kriyApamAM gaNanI nizAnI lAgIne thayeluM rU5 te aMga che. thavuM hAla: Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ x n janma pAmavA, utpanna ve pata svarU tu saMtApa pAmavA, dharAvuM tuSTa yajJa tyAga karavA, tajanuM sad dahana karavuM, bALavuM vighna dekhADavuM, batAvavuM doSa devA, dASita karavuM sAtamA paN dana karavuM, jovuM thA mUkavuM, dhAraNa karavuM rRk tiraskArapUrvaka vartavuM nam namana karavuM, namavuM nark nAza pAmavA, phanA thavuM, jatA rahevuM varSe rAdhavuM parphe javuM puchu pASaNa karavuM, pASavuM macchu prazna karavA, pUchyuM sabhya bAMdhavuM ar bhajavuM, sevavuM muk bhogavavuM, khAvuM man mAnavuM, vicAravuM assuM magna thavuM, DUbavuM mu mUkavu. dugdha diSTa duSTa dRSTa. hiva pRSTa nata pa pakca patra puSTa pRSTa baddha bhaka bhukta mata maza mukta atija (vize.) sadhaLuM, AkhuM abhiSeSTha puM. abhiSeka paraNita mut meDha pAmavA, ghelA thavu zabdA yuj ram ArabhavuM ram ramavu Tp Ugavu hama lAbha thavA, maLavu' lAla karavA hyu maravuM... capa yajJa karavA, pUjavu ceAjanA karavI, joDAvuM pa rakhdha mUDa, mugdha mRta sabhya lubdha kara udita upta vaN vAvavuM. va vahevuM, laI javu. virA praveza karavA, pesavu vira UTa vRtta zasta lubhU vajra vacana kahevuM, kheAlavu vaDu vadavu, mAlavuM vRt vata'vu, hAvuM rAr prazna'sA karavI pATha-4 rAm zAMta thavuM TThiGga bheTavu sad sahana karavu, khamanuM vrutta sarajavuM, tajavuM jIrA pasa karavA n haNuvu, mArI nAkhavu zAnta niSTa loka sRSTa spRSTa la na + al ga. 4, vikheravuM kaTaga puM. jhUMpaDu Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTha 24 saMsAmANikA hata (kAnuM kartari bhUta- | para ga. 1, ubhayapadI. Azare kudata) taiyAra, taiyAra-sajaja || le, pakaDavuM thayeluM pratimA uttara Apa, javAba papa pu. upAya, ilAja | bApa Gujna. kedakhAnuM, jela mati bI. mati, buddhi rAd 5. kuMbhAra para pu. mada, garva . ku hana. mULa, taLiyuM hera na. khetara, tIrtha Daga 1, paraspe. mUcha AvavI, ja na ga. 1, ubhayapadI. khodavuM bebhAna thavuM hara !. ghaDe thAya (vize) yajJa saMbaMdhI HLI (avyaya) maMcuM tApura 5. rAjAne mANasa, livirA batAvavuM, dekhADavuM . adhikArI, amaladAra SiA mUkavuM A caDavuM haSNu ga. 1, ubhayapadI. uhAra pratinivRta pAchA AvavuM kara, kheMcI kADhavuM, utaravuM samartha (vize.) samartha, zaktimAna kinnI zikhavavuM rabA (avyaya) sAruM, ThIka ja 5. kAdava " varSa 5. sarSa, sApa vana bI. pI . vAya 5. kUtare prAtaH (avyaya) prAtaH, savAre, | vAi ga. 1, ubhayapadI. khaseDavuM, dUra karavuM - paroDhiye tAruM tuM nalImaDacha | prAmaM gntumicchaami| bhASA para janAnAM pIDAH parihartumIzvaraH hariNA so issttH| smrtho'sti| AvI rIte je vAkayomAM karmaNi thatA daMta vAparavuM hoya tyAM ba i vipaka adhyAhAI samajavuM. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtA mApadazikA us 24 bhAyIM tyaktvA vanaM gtH| / mazvamArodA mtirjaataa| rAmasya pIDA naa| zatrU jitvA nagarI praavisht| upaayshcintitH| sakhImiH pRSTA llnaa'ljjt| gRhaM praviSTaH kiNkrH| klezaH sodaH siityaa| zambUkena kathitAM vAtI zrutvA | pRthivyAM carituM yakSiyo'zvo . rAmo'muhyat / muktH| nadyAstIre ciraM vihatyoTajaM dhanAtpratinivRtya rAmo rAjya nivRttA sotaa| - krtumaarbht| gRhaM pravizya kva maatetypRccht|| paGke patitAM dhenumuddhrti| lakSmyA madena spRSTo'si / rakSito'smi deven| rAmeNa bahavaH kUpAstaDAgA bahUni kAvyAni paThitAni / shcotsaataaH| hrinnaa| pavamuko haribrAhmaNAya dhana- Atapena klAntAstarormUla mayacchat / bhjaamH| vAdaLAM pavana vaDe vikherAyAM che. | ziva rAvaNanI bhaktithI saMtuSTa thayA. khetara kheDUte vaDe kheDAyAM che, | U12 13 sahazuzanu mI maannane anAja vavAyuM che. sonAM hRdayamAM mukAyeluM che. ziSyane sArI rIte zIkhavIne (tamA) zatrune tavA tayAra AcAryo (ene paraNavAnI yAmI.. paravAnagI ApI. yuddhamAM ghaNuM sipAIo marAyA. samudra pavanathI khaLabhaLelo che. | (pitAnA) marI gayelA bhartAnuM kUtarAnAM pagalAne anusarIne dekhA smaraNa karIne (te) pharIthI 30 yAme (a) bhAvya. mUcha pAmI. A+ruh 52yA va ta. huM A vAkyanAM bhASAntaramAM jyAM jyAM vAparI zakAya tyAM tyAM A pAkamAM batAvelAM kAMtarUpa vAparavAM. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navA savamAgapasihA abhiSekanI veLAe badhAM mANasa | bALaka samudranA kinArA upara mUkI kedakhAnAmAMthI mukata thayAM. devAyuM hatuM. bALaka caMdrane pakaDavA Icche che. jagatanAM duHkha anubhavIne te (pitAnA) zramanuM phaLa nArAyaNe jegI thayA. meLavyuM che. mArgamAM sipAIo vaDe ghaNuM gAma devIne namIne (te) devAlayathI pAcho Avyo. bALavAmAM AvyAM. harinA aparAdha pitA vaDe mApha (pitAnA) mitrane javAba ApIne karAyA. (te) maMge Ubho rahyo. parvata upara caDIne (teNe eka) harinI strIne putra janme che. taLAva joyuM. bhayanuM kAraNa jatuM rahyuM che. paroDhiye UThIne mANase (pitAna) sajajanene raste durjanene doravAno meDhAM dhue che. (te) yatna kare che. ( rAjapuruSa vaDe core baMdhAyA hatA. savAla 1. kamaNi bhUtakRdaMta, kartari vartamAna kRdaMta, karmaNi vartamAna kRdaMta, hetvarthakudata, ane upasargarahita ane upasarga sahita saMbaMdhaka bhUtakRdaMta zI rIte thAya che, e jaNAve. 2. hRnIcenA dhAtunAM hetvartha Adi badhAM kUdatonAM rUpa lakheH mana, yajJa, mura, ghana, va , vadda, 45, 5, rijha I.I. 2. na dhAtune hu kayAre lepAya che? * A yAtanA ne vara upasarganI pUrve lepa thAya che. huM A savAlano javAba vadhAre bhaNelAthI ja apAya e che, mATe navA abhyAsakane zikSakanI jarUra paDaze. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catura bhAga 10 mo pATha 25 mo vyaMjanAMta nAma saMskRta vyAkaraNamAM vibhaktinA sAmAnya pratyaya nIce pramANe ApelA che. ekavacana kicana bahuvacana pra. ane e. hitIyA kutIyA zyAma bhyAm mis bhyasa paMcamI ghaDI os Am saptamI A pratyaya keI paNa pheraphAra thayA vinA puliMga tathA strIliMga -vyaMjanAta nAmane lagADAya che; paraMtu e lAgatAM pahelAM nAmonAM mULa rUpamAM ja keTalAka pheraphAra thAya che te AgaLa jaNAvIzuM. keTalAMka nAma evAM hoya che ke eonuM mULa rUpa pratyaya lAgatAM evuM ne evuM ja rahe che. A nAma puliMga hoya ke rIliMga hoya, te paNa emanAM ekasarakhAM ja rUpa thAya che; udA. , mA zrI I. maja (puliMga) pavana ekavacana dvivacana bacata prathamA tathA saM. maru mo hitAyA mahatam * 5ne ati ekathI vadhAre vyaMjana hoya to emAne paDhA ja kAyama he che ane bIjA badhA UDI jAya che; udA. karU==ANaH ne lepa thatAM) :va Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 2w saMskRtamArgo zikA tRtIyA marutA marubhyAm mahabhiH catuthI marate marudbhyaH paMcamI maH SaSThI mo marutAm samI maruti marutsu pA (strIliMga) vAcA, vANI pra. tathA saM. bAkA pAcI dvitIyA vAcam tRtIyA vAcA pAgbhyAm pArika caturthI vAgbhyaH paMcamI kE: SaSThI kAra bAbAm saptamI vAdhi + 2. 16 ane pratyayavALA nAmamAM puliMgamAM pahelAM pAMca rUpamAM chelalA nI pUrve - heya che. maLavA (puliMga) bhagavAna prathama ujavavAnuM atto bhagavantaH dvitIya bhagavantam // bhagavataH 1 ke pachI aghoSa vya jana Ave to, e ke 7 ne jU ane AI. vara ke anunAsika sivAyane gheSa vyaMjana Ave to zuM thAya che. A akSara pAne aMte AvyA hoya te paNa e pheraphAra thAya che. anunAsika sivAyane koI paNa sparza vyaMjana padane cheDe Avyo hoya te ene badale enA vargane vikalpa pahele ke trIjo mukAya che. udA. nara-maha6, vAlpha-vAna I. + je pratyacanA nI pUrve ja ke mA sivAya koI paNa svara, kaMca akSara, Avyo hoya te ghA karIne jUne 6 thAya che. huM vat ane mane ThekANe puliMga prathamAnAM ekavacanamAM thAna ane zAna, ane saMbaMdhananAM ekavacanamAM vana ane mana thAya che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - sAtamA zi pATha 25 tRtIyA bhagavatA bhagavadbhyAm bhagavatiH catuthI bhagavate bhagavadbhyaH paMcamI avetaH bhaSThI bhagavatoH bhagavatAm saptamI bhagavati bhagavatsu saMbodhana karavAnuM mArata bhagavantaH 3. A mAM ane vartamAna kRdaMtanI puliMga rUpamAM mAtra eTale ja taphAvata che ke prathamAnA ekavacanamAM upara je ja dIdha karavAmAM AvyuM che te vartamAna kRdaMtanAM rUpamAM hasva ja rahe che; udA. chala va. , i na pra. e. 4. vyaMjanAta napuMsakaliMga nAmanI prathamA, aMbedhana ane dvitIyAnAM rUponA pratyaya nIce pramANe che. evacana dvivacana bahuvacana aMtya vyaMjana je anunAsika ke ardhasvara (jU [ 6 56. [ g) na hoya to ene bahuvacanane 6 pratyaya lagADatAM, e aMtya vyaMjananI pUrve - umerAya che. sakArAMta napuMsakaliMga nAmonI peThe ahIM paNa, bAkInI vibhaktinAM rUpa eone maLatAM puliMga nAmonAM rUpe jevAM ja hoya che. (navuM) jagata, duniyA pra. saM. ane hiM. hAla to ni 5. vartamAnakRdaMtanAM napuMsakaliMga rUpanAM pra. saM. ane dvi nA, dvivacanamAM 1 lA, 4thA ane dazamA gaNanA dhAtunA vartamAnakUdatane pratyaya lAgatAM pahelAM aMtya nI pUrve ? avazya, ane 6 ThThA gaNanA dhAtuonAM va. kane vikalpa umerAya che. pra. saM. di. gacchat gacchantI ' gacchanti pra. saM. di. vizat vizatI-vizantI vizanti Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 5 saMjarAmANikA za mAsUjhI. ApadA, Aphata, pAtI | saMpa6 zrI. saMpata, caDatI vAyu (vize.) lAMbI umara- ] [ 6 (vize.) sukhI, sukha vALuM, dIrdhAyu bhogavanAra guNavat (vize.) guNavAna, guNa | . mitra sna na. jagata puruSa . ami ( strI. paththara aa S. =+a0 (5. kALa, thIma (vize.) buddhimAna, DAhyuM vakhata) ayogya kALa vavava (vize.) parAdhIna, paravaza avara . nAza, javuM e kavi zrI. pa parva 5. (apananag) mAvaje (vize) digya, pUjya devAdAra, karajadAra sava (sava.) A5, tame mana zApa na. aMtakaraNa mUla 5. rAjA, parvata, ami+artha ga. 11, Atmane. mA puM. pavana, vAyudeva, deva - prArthanA karavI, vinaMti karavI mUrti (vize.) pratyakSa, Abehuba ha (avyaya) ahIM 6 zrI. mATI, maToDI makSa nahi sAMbhaLavuM, nahi tharAvata (vize.) yazavALuM prakhyAta gaNakAravuM, bedarakAra rahevuM, vAr jhI. vAcA, vANI jatuM karavuM vikRta strI. vIjaLI * (avyaya) tANIne; umadA vi zrI. vipatti, saMkaTa, duHkha | manathI; UMcethI vigata na. AkAza lava 5. janma huM strI. zaraRtu vata (36 nuM kamaNi zI(vize.) zrImaMta, AbAda, sukhI bhUtakRdaMta) uddhata,tochaDe,garvika | * vata ane mata cheDAvALAM vizeSaNanuM strIliMga aMga phu umeravAthI thAya che; udA. bAyuwtI lAMbI AvaradAvALa, vartamAnakRdaMtanI bAbatamAM napuMsakaliMga pranA divacananuM rUpa te ja tenuM strIliMga aMga thAya che; udA. mavata nuM matranI vizat nu vizatI athavA vishntii| [ A sarvanAma jyAre kartA hoya tyAre kriyApada trIjA puruSamAM Ave che. do. ta. bhavAna gAtu | Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRta mArgadarzikA jali chuM. kArtika mahine | Da (vize.) mRdu, narama, suMvALuM vasa (vize.) caMcaLa, kSaNika vAla puM. kRSNanuM nAma jIvita na jIvatara, jiMdagI vivAra 5. vikAra, pheraphAra jai 5. eka rAjAnuM nAma viga. 4, Atmane. vidyamAna viSaoor ( ninuM kamaNi hevuM, tevuM bhUtakRdata) beTheluM vihita (piwAnuM kamaNi kata strI. pravRtti, valaNa, khabara bhUtakRdaMta) pharamAveluM, kaheluM kALa ! (bahuvacanamAM) prANa, ja na, sAThe, thaDa, DAMkhaLI huja (avyaya) ghaNI vakhata, (vize.) DhaluM thayeluM vAraMvAra, ghaNuM bAbatamAM lai puM. saMdeha, zaMkA mArava 5. meTo occhava sarvathA (avyaya) sarva rIte vRA 5. mRga, haraNa, pazu | ho . havana karanAre, gora vartamAna data kurvat 32 [ pa jevuM dhAtunuM kartari vartamAna jIva jatuM haju vasatuM kudata) sAruM, bhaluM; ja preratuM hatuM, zAhaexrAjya karatuM | pR. bhale mANasa, kAya chatAM ra (athavuM, hevuM | sajajana, sAdhu vAkayo nRzaMsebhyo guNavatAmapi bhayaM / vidyutA saha megho biyati vrtte| vatsa, AyubhAn bhava / karA prANa zaraNA pImanto loke yazasvanto jAti | mAtA. * A daMtanAM pahelAM pAMca rUpamAM umerAto nathI; mAtra napuMsakaliMganA 5. ddhi ane saM, nA bahuvacananI 6 pahelAM ja A 7 vikalpa umerAya che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 25 saMskRtamArgo padezikA rAmo mUrtimAn dharma iv| . / bhavantaH putraiH sahAgacchantviti nayataH zatrUn mopekSasva / zrImato devsyaashaa| bhavadbhirAdiSTaH kiGkaro ghaTA mRdo vikArA alaGkArAzca . suvarNasya / nagaramagacchat / prANAnAmatyaye'pyasanta sadbhinamo bhagavate vAsudevAya / naabhyrthynte| pazyato guroH* ziSyeNAvinayaH nayA / iha jagati putrasyodbhava utsavasya kRtaH / hetuH| hutabhujA dgdhmrnnympshynnlH| saMdehe satAmantaHkaraNasya pravRttayaH dineSu gacchatsu nArAyaNaH prmaannm| pnnddito'bhvt| vipAccaiH sthIyate sdbhiH| | dRzadi niSaNNo guruH ziSyAn mahI zAsati dazarathe bhUbhRti dharmamupAdizat / janAH sukhamAjo'bhavan / adhamarNAH sarvathA paravanto marutAM bhartArjunaM drssttumicchti| bhavanti / kavInAM vAkSu mAdhurya msti| makAlo nAsti dharmasya jIvite suhdorvcnmlaaniiym| cazcale sti| * anAdarAthe SaSThI e nAmanA SaSThInA khAsa pravegane A dAkhalo che; eno artha "guru dekhatAM chatAMya" evA zabdothI thAya che. huM A atisaptamI e nAmanA saptamInA khAsa prayogane dAkhalo che; ene ma "hisarata" sevA yAya . (gujarAtI bhASAmA "nyAre-tyAre" zyanA hoya ane emAM mukhya vAkyane kartA ane gauNa vAkyano kartA judA hoya tyAre gauNa vAkyano kartA saMskRtamAM saptamI vibhaktimAM Ave che ane kriyApadane sthAne kRdaMta prayojAya che, jenAM jAti, vacana, ane visati e kartA pramANe phare che. AmAM je anAdarano artha hoya te paddhI prayojAya che.) Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtamApaNikA pATha 25 nArAyaNa parAdhIna nathI. ) nArada AkAzamAMthI (nIce) UtaryA. hara jaMgalamAM paththara upara | sajajane dhana vaDe gaviMv thatA nathI. - bese che. svargamAM jatI vakhate (=jata) Indra devene rAjA che. (ApaNA) gurue evuM kahyuM. kAtikane paDave occhava che. vanamAM rahetA rAma ane lakSmaNe (ma) eka chokarAne nizALe jAte ghaNuM rAkSasane nAza karyo. je. ApanA darzanathI huM ghaNe saMtuSTa caDatI mAM mANasane bahu jaNa thayo. anusare che. buddhimAna mANasa rAjAonI paDatImAM mANasa mitro vaDe sabhAomAM pujAya che. tajAya che. pavana DakhaLImAMthI DhIlAM thayelAM kRSNa mANasone gheDa hAMkatA joyA. lenuM haraNa kare che. gIe jagatane jaMgala mAne che. vIjaLI kavio vaDe vAdaLAMnI strI muhimAna nArAyaNa vaDe (eka) gaNAya che. pustaka lakhAya che. sparza karavAmAM AvelA agni yajJa guNavAna mANase paNa durjane vaDe niMdAya che. karanArane paNa bALe che. mANasa haMmezAM lAMbI umaravALA sukha bhogavanArAonI sukha mATenI thavAne Icche che. IcchA sukhanA bhogathI aneka bhagavAna manu vaDe evuM pharamA rIte vadhe che. vAyeluM che. rAma AbAda ayodhyA zaheramAM ke narama vANI vaDe zAMta thAya che. ' rahyA. * ahIM karmaNi bhUtakRdaMta vAparo. kartari racanA karavI hoya te 16mA pATha pramANe racanA karavI. A sthaLe kartari racanAmAM kRdaMta vAparI zakAya. karmaNi bhUtazAMta ne rat pratyaya lagADI mAni jevAM rUpa karavAthI A racanA sAdhI zakAya; smake rAme rAvaNane harAbena vo tiH athavA rAnI rAva utayAnA (januM bhU ku. pita). 1 gujarAtImAM mAnArthe bahuvacana che, paNa saMskRtamAM ekavacana vAparavuM. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRta mApa zikA savAla 1. saMskRta vyAkaraNanA vibhaktinA sAmAnya pratyaya ApeA. 2. vartamAnakRdaMta sAthe, tathA mUmra jevAM hatu ane mat pratyayavALAM nAmeAnAM rUpa sarakhAve. zAha 23 vyaMjanAMta nAmeA sAthe 3. vartamAnakRda MtanA tathA pat ane mat cheDAvALAM vizeSaNAnAM zrIliMga aMga tathA napuMsakaliMga dvivacana, zI rIte thAya che? 4. r athavA pachI adheSa vyaMjana AvyA hAya tyAre, dhASa nyUjana AvyA heAya tyAre, ane zuMe na AvyuM hoya tyAre, zuM thAya che ? 5. sAmAnya rIte kyAre snAr thAya che? 6. nIcenAM nAmAnAM rUpa ApeH-- prativar, zrutamukh, yazastram ( traNe jAtimAM ), vela (traNe timAM ), suslamAr (puM. na.), Ayumar (puM. na.), vizat traNe jAtimAM ), paravat (puM. na.), Ar, coTyam (traNe jAtimAM) I. I. 7. anAdarAthe SaSThI ane satisaptamInA prayAga udAharaNa sAthe samajAve. pATha 26 mA an ane na atavALAM nAma 1. prathamA tathA saMmeAdhananAM (pR. 9ra nI TIpa x jue. ) ekavacanane chU pratyaya leApAya che. 2. prathamAnA ekavacanamAM, ane badhA vyaMjanAdi pratyaya AgaLa atya g leApAya che. 3. pahelAM pAMca rUpAmAM A dIla thAya che. 6 mAtra prathamAnA ekavacanamAM ja dI` thAya che. A niyama napuMsakaliMga nAmeAne lAgu * pAtA nathI, paraMtu e liMgamAM prathamA, dvitIyA, ane saMmeAdhananAM bahuvacanamAM cha tathA 6 dIdha thAya che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00 saMsakRtamApa zikA pATha 4 4. dvitIyAnAM bahuvacananA kaNa pratyayathI zarU thatA koI paNa svarAdi pratyaya lAgatAM ya lepAya che; paraMtu jyAre ane sanI pUrve" evA joDAkSara Avyo hoya ke jene bIje vyaMjana # ke 5 heya tyAre ja UDI jato nathI. puliMga ane napuMsakaliMga saptamInAM ekavacanamAM, ane napusakaliMganI prathama, dvitIyA, ne saMbodhananA dvivacanamAM A niyama vikalpa lAgu paDe che. 5. saMbaMdhananuM ekavacana mULa rUpathI bhinna nathI. napuMsakaliMgamAM - vikalpa lepAya che. (puliMga) rAjA prathama rAjA * rAjAnau hitIyA lAgyuM che . * rAkSa tRtIyA nAsthA namiH catuthI paMcamI SaSThI rAkSAm saptamI jinAjJAni che. rAjasu saMbodhana rAjan rAjAnaH kAmina (puliMga) AtmA prathama AtmA mAmina mAtmAnaH dvitIyA mAtmAnam mAtmanaH kutIyA AtmanA mAtmabhyAm AtmabhiH catuthI Atmane mAtmabhyaH paMcamI AtmanaH SaSThI AtmanoH mAtmanAm saptamI mAtmani Atmasu saMbodhana Atman mAtmAnI AtmAnaH 1 aMtya mana mAM ane lepa karavAthI ja rahyo. pachI pR. 2 TIpa mAM batAvelA saMdhinA niyama pramANe rane 5 thayo, te pUrvanA sAthe joDAI thaye. rA Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgopaziyA __ nAman (napuMsaliMga) nAma nAma nAmnI-nAmanI prathamA.. nAmAni dvitIyA nAmamiH nAmabhyaH nAmnAm nAmasu nAmAni zazI vatIyA nAmnA nAmabhyAm catuthI nAmne paMcamI nAmnaH nAmnoH saptamI nAmni-nAmani , saMbodhana nAman-nAma nAmnI-nAmanI zazin (pulisa) mA prayamAM zazinau dvitIyA zazinam ., tRtIyA zazinA . * zibhyAm catuthI zazine paMcamI yy'in pahI zazinoH saptamI zazini samAdhana maahi . bhAvin (nAlisa) yavAnu . tathA 6. bhAvi bhAvinI saMbaMdhana bhAvin-bhAvi , ___ mAnA 35 zazina pramANe. zazinaH zazinaH my'ili zazibhyA " " zazinAm yy'itt yaay' bhAvoni manujIvina puM.. yaza 2nAra, mAzrita, yA32 antarAtman . maranA yAtmA, | azman pu. 552 mAtman 5.mAtmA aparAdhin (vize.) 94(me.ka.) pati aparAdhI, bhunegAra / utsaGgavartina (vi.) Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara sAtamA zikA pATha 4 (uttara puM. meLA) | janana 5. prANI | jana paM. rAja meLAmAM beTheluM ! diyAtri vize.) | gamana . thoDAin 5. kaMcukI. | mAThuM bolanAra | pazuM, halakApaNuM aMtarane vaDe | mana chuM. na. prema, sneha jarmana na. raste DhAzina vize.) phaLa | vizvAna puM. na. karma, kAma khAnAra vizvakarmA, devane pArina (vize.) [ rahe 5. yuddhadeva, zilpI kuzaLa, sukhI - brahmA sini kuM. parvata hAziva (vize.) kSaya | mAMtvana vize.) bhAvI, , zani che. zivanuM pAmatuM, ochuM thatuM thanAra, thavAnuM eka nAma kSetrapAna (vize.) mahUimanuM 5. mahimA hana na. ghara tIrtha bhaNI jatuM napuM. mastaka, mAthuM min strI. sImA, jarmana na. cAmaDuM pAvana vize ) buddhimAna, DAhyuM ' hada nAmanuM na. nAma ninuM pu. yogI, | bina puM. svAmI patri 5. pakSI, jogI dhaNI cartha chuMvastu, banAva, mana na. senuM anartha 5. anartha - binA; paisA 3pa . upakAra nukasAna, aniSTa avatAra (sava +7 | pAna strI. joDe, anapurana. janAna nuM va. u.) UtaratuM' khAsaDuM khAnuM, rANIvAsa | AnanA strI. dIkarI kuNThita (kuNThnu amAtya 5. pradhAna | sanma puM. AraMbha, bha. ku) aTakeluM, bata na. AkAza | zaruAta; kAma aTakAyeluM aMtavALAM vizeSaNanuM strIliMga aMga mAtra huM umeravAthI ja thAya che. udA. meSAvinI buddhizALI strI. A zabdanA aMtya 6 ne aghoSa vyaMjanAdi pratyacanI pahelAM ta thAya che. ghoSa vyaMjanAdi pratyayanI pahelAM 6 thAya che, ane padAte AvatAM 2 athavA Tu thAya che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha ra ' saMskRtamA zikA 103 8 (aa- [ re na. dInapaNuM, suri zrI. buddhi tti ) ughADuM 1 halakApaNuM, namratA | bApu (avyaya ) karavuM, kholavuM | tu ga. 1, paraspe. | madhura rIte vesTam (avyaya) | dayAthI pIgaLavuM vArikA 5. jAtrALu kevaLa, phakta na vAri (avyaya) samakSa ga. 10, tethI zrI. dayAratha | kadI paNa nahi ! jevuM, parIkSA karavI, rAjAnI strInuM nAma, nirmita ( nikhAnuM | sAbita karavuM bharatanI mA 1. ka) nirmANa 05 (vize.) nAnuM aurASTa na.kALapaNuM. kareluM, nImeluM; ba-| laghu, TUMku hoziyArI | neluM, banAveluM | vasudeva paM. kRSNanA na (zaka nI | nitizat (vize) | bApanuM nAma tRtIyAnuM ekavacana), vinAza 5. nAza kramathI, dhIme dhIme | riNita (nidhi vizuddhi strI. zuddhi paNa ga. 10, gaNavuM nA prerakanuM karmaNiI vizvAsa 5. vizvAsa guDa (vize.) lAMbuM, bhUtakRdaMta) mUkeluM | dimata (vize.)vadhatuM bhAre, moTuM | ja ! duniyA parAdhe . pAchale | laMbAtuM adha bhAga upajAvanAra, para | kathAtro strI. vAgheNu; mezvara, jagatkartA | pAnuM (avyaya) pachI| sApaNI kavi zrI. AjI| juthava (vize.) puya- suma (vize.) zubha, vikA, gujarAna | vAna, puNyazALI mAMgalika, sAruM vatana. jIvatara, pUrvArdha puM. pahele rUma zrI. ajiMdagI, jIvana | adha bhAga | svacchatA, kALAza hina na. divasa ! prasanna (kaNanuM | zALA na. zravaNa (guNanuM bhU. kR) | bhUka) khuza thayeluM karavuM e, sAMbhaLavuM duSTa, kharAba " | diyAtri na. mIThA-| e; 5. kAna phUDa (vize.) dUra | bolApaNuM | cIna 5.vizeSanAga * pR. 93 nI TIpa + juo. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ purussH| saMskRtamAdezikA sAzaGka (viza.)an sukha na. suma, 22. sotkaNTha (viza.)mAtura zIza,paDemI, vaDemATu yatA, nirAta svapna 5. 21na vAka yoginaH phalAzino bhvnti| / AtmanaH putrANAM karmasu kauzalaM aparAdhina mA kSamasva / prshNsti| anujIvine kupyati mrtaa| kRSNo vasudevasya sadmani dazarathasya putro nAmnA raamH| ' vasannambarAdavatarantaM brahmaNaH prajAH prajAyante / naardmpshyt| rAjan kuzalI bhv| zrISeNasya rAmo mahiSI sUrya kaJcukI rAzAmantaHpure'dhikRtaH candraM cAtmana utsaGgavartinI svapne'pazyat / mAvino'narthAJ zAtuM na sama- | aparAdhinaH puruSAn daNDayantu rtho'sti jnH| . . raajaanH| azmabhirazvasya gatiH kunntthitaa| azmaneSa nirmitaM duSTAnAM hRdayaM jagatkartumahimnAM phalaM sarvatra . parakIyasya duHkhasya shrvdRshyte| Nena na kadApi drvti| kSetragAminA varmanA gacchantaM zubhAnAM karmaNAmArambhaH kalyAyAtrikamapazyam / nnaay| janasya kalyANAya yatamAnena / jagatA. kuTumbinaM manyata* rAmeNAtmA kleshmupaaniiyt|. mAtmAnaM sAdhuH / pahane mAte G, Na, na mAve mane anI pUrva 1 212 lAya, bhane enI pachI kaI paNa svara hoya te kuM, , bevaDAya che. nAmanA, yAnA pahane mata e, ai, o aulAya 2 574 55 212 Doya, to sandhi yatA mAne ma bhuyA aya, Aya, ava, Av n| aMtya , ke 6 ne vikalpa lopa thAya che. A lepathI sAmasAmA AvatA be svaranI yitI nathI. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 11 saMskRtamArgApazikA prANinAmupakArAyaiva sAdhUnAM jagati jIvitam / priyavAdinAM priyavAditvaM dainyaM gaNyate zaThaiH / ajJAnAdAtmano vinAzAyaina kevalaM rAjJA dazarathena vyAlIva kaikeyyAtmanaH sadmani nivezitA / devadatta buddhimAna che. . bApa dIkarAne snehathI bheTayeA. naLa vizvakarmAnA putra hatA. paMkhIe AkAzamAM UDe che. cArA dhaNIne anusare che. vRkSA pava tA upara Uge che. (huM) che.karAonAM nAma saMbhAratA nathI. cAmaDAnA joDA karAya che. hirane nAza (enA) kAmeAnuM pariAma che. gunegAra mANasanuM mana ha MmezAM zaMkAzIla hAya che. rANIne sadezA kaMcukI vaDe rAjA kane laI javAyA. (huM) madhura rIte 'khAlatAM chatAM paNa satya kahuM chuM. sava sRSTi brahmAthI utpanna thaI. 105 prasanno bhavato'ntarAtmA / dinasya pUrvArdhe vRkSANAM chAyA Arambhe gurvyaH krameNa ca kSayiNyaH parArdhe tu purA laghavaH pazcAzca vRddhimatyaH / hemnaH saMlakSyate hyagnau vizuddhiH zyAmikApi vA / mANuse| bhaviSyanA banAva jANuvAne vAraMvAra Atura hoya che, yeAgIe vaDe hRdayamAM ziva (tI) prAthanA karAya che. zatruonAM mastaka upara rAj vaDe paga mukAyA. vidvAna mAsa sadAcaraNanI hRda eLa gatA nathI. dUra dezamAM ( peAtAnA ) sukhI dIkarAonI vArtA sAMbhaLIne te khuza thayeA. pazue vaDe paNa peAtAnAM baccAM upara sneha dekhADAya che. araNyamAM phaLa khAnArAo vaDe sukhethI gujarAna karAya che. (teNe) dharamAM parANAne davA pramANe pUjyA. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkatamArgo parazikA pase 10 mANasa buddhinA mahimAthI prakhyAta | mANasonuM halakApaNuM (enA) thAya che. kothI thAya che. sArA rAjA upara prajAne | badhAe prANIo, patharAo, ane vizvAsa vadhe che. AkAza sarajyAM. savAla 1. kayAre aMtavALAM nAnA ne ane kayAre ane lepa thAya che? ja ne lepa na thato hoya evAM nAmanA dAkhalA Ape. 2. kha7 aMtavALAM, ane aMtavALAM nAmanAM rU5 sarakhA. nIcenAM nAmanAM rUpAkhyAna Apa Imajinna, vana, ,gira, lujhina , , kSita, varNana, sImara I. I. 4. di aMtavALAM nAmanAM AliMga aMga zI rIte thAya che? : 5. , jU, 5 kyAre bevaDA thAya che? 6. padate 5, che, jo ke sau nI pachI svara Ave to zuM zuM thAya che? enA niyama ane dAkhalA Ape. pATha 27 mo su, vahu, ne risa athavA para aMtavALAM nAma 1. ra aMtavALA nAmanuM prathamAnuM ekavacana = pratyayane lepa karI ane upAMtya e heya ene dIrdha karavAthI thAya che. pachI nAmanA aMtya zuM che visarga thAya che. (pR. 7nI TIpa * juo) 2. vyaMjanAdi pratyaya lAgatAM, ne visaga thAya che; pachI A visarganI, pratyanA prathamAkSaranA saMbaMdhamAM AvatAM pahelAM AvI gayelA visarga saMdhinA niyama pramANe saMdhi thAya che. (pR. 15 nI TIpat Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAha 20 sUktamArgIpadezikA pR. 17 nI TIpa * ane pRSTha 18 nI TIpa | jue.) 3. par ane cala ke pathar aMtavALAM puMli`ga nAmAnAM aMtya nI pUrve, pahelAM pAMca rUpAmAM 6 umerAya che, tathA upAMtya ja dIdha thAya che; prathamAnA ekavacanane cheDe vAn ane cAna thAya che. 4. puliMga nAmeAmAM dvitIyAnAM bahuvacanathI zaru thatA svarAdi pratyaya. lAgatAM, ane napuMsakali'gamAM prathamA, dvitIyA, ane sakhAdhananAM vinacanA maiM pratyaya lAgatAM vaN aMtavALAM nAmeAnA v tA 4 thAya che, (jenA pachInA vAMnA A lApAya che;) ane vyaMjanAdi pratyaya lAgatAM, tathA napuMsakaliMganI prathamA, dvitIyA ane sakheAdhananAM ekavacanamAM, `aMtya jU nA r ke rU thAya che. 5. kalama 2 mAM ApelA niyama paNa lAgu paDe che. s ane yak aMtavALAM nAmeAne ba 6. napuMsakaliMgamAM upAMDye jo maiM AvyA hoya teA prathamA, dvitIyA, maiM sabAdhananAM ekavacanamAM e jJa dIdha thatA nathI. bahuvacanane haiM pratyaya lAgatAM, upAMtye je kAI svara AvyA hoya te svara dI thAya che, ane enI pachI anusvAra umerAya che. 7. A badhA zabdomAM sakheAdhananAM ekavacanamAM upAMtya svara dI thatA nathI; udA, candvamam, vidyana-ityAdi. samas (puMliMga ) caMdra prathamA. dvitIyA tRtIyA caturthAM paMcamI muThI ekavacana candramAH candramasam candramasA candramase candramasaH dvivacana candramasau candramobhyAm "" 103 "" "" candramasoH mahuvacana 'candramasaH candramasam * vap nI pUrve jo kAI nAmamAM r AvyA hoya te, p nA 6 thayA hoya tyAre, e ph lApAya che; udAH sevivar-seluSaH (hiM. bahu.) candramobhiH candramobhyaH Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 saptamI samApana prathamA dvitIyA tRtIyA caturthAM paMcamI zaSThI saptamI sAdhana prathamA dvitIyA tRtIyA caturthAM paMcamI SaSThI saptamI sakhAdhana candramasi candramaH viduSe viduSaH saMskRtama padezikA candramasoH candramasau vidvAn vidvAMsam viduSA anusvAra thAya che. vidvasa (pusiMga) vidvAna vidvAMsau* "" viduSi vidvan zreyAMsam zreyasA zreyase zreyasaH a. vi. ane saM. manaH "" zreyasa zreyan "" vidvadbhyAm zreyas ( siMga ) utyAdvA24 zreyAn zreyAMsA * " viduSoH "" vidvAMsA + pR. 3. TIpa + mo. " zreyobhyAm "" "" zreyasoH manas (nathu.) bhana "" zreyAMsA mAGInAM 35 candramas prA. manasI candramaHsu-su candramasaH pATha 27 vidvAMsaH viduSaH vidvadbhiH vidvadbhyaH >> viduSAm vidvatsu vidvAMsaH zreyAMsaH zreyasaH zreyobhiH zreyobhyaH * pahanA aMtaMbhAM le nUnI pachI z, S s h Ave to n no , " "" zreyasAm zreyaHsu-su zreyAMsaH manAMsi Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 20. prathama arciSaH saMskRtAmAdezikA zivam (napu) UbheluM pra. di. ane saM. taricara tathA tasthivAMsi bAkInAM rU5 dik pramANe. ahiM ( strIliMga) ta aciH aviSau dvitIyA aciMSam kiMs tRtIyA , aciSA acibhyAm arcibhiH caturthI aciMSe aciyaH paMcamI aciSaH acibhyaH pachI marviSoH arciSAm aciSi g-g saMbodhana arciH aciSau maSiH ro bismRSiaNa (vize.) raheluM | tamaNa na. aMdhakAra, aMdhAruM panIr (vize.) vRdhAre nAnuM tasivaNa (vize.) UbheluM kuNa na. cakSu, AMkha teDANa na. teja, tApa fma paM. caMdramA, caMdra - ziauryuM. deva, svargamAM rahenAra karaNa na. chaMda, veda tu puM. eka RSinuM nAma cAraNa (vize.) vadhAre moTuM ! ghara na. dhanuSa, kAmaThuM tAruM na. ta5 na na. AkAza hu vahu aMtavALAM nAmanuM sIliMga aMga, napuMsakaliMganI prathama, dvitIya ane saMbodhananAM divacana jevuM hoya che (udA. viduSI). cim ane praya saMtavALAM vizeSaNonuM sIliMga aMga mAtra umeravAthI ja thAya che. * A ane mUya zabdanAM rUpa e pramANe thAya che. saptamI AkhA Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 sattamArgo padezikA paN na. pANI, dUdha methala (vize.) vadhAre priya, vahAluM mUl (vize.) vadhAre mATe ana na. mana cAla na. yaza, jaza, kIti rAja na. rAkSasa ram na. raja, dhULa, parAga vAla na. chAtI vila na. vacana adham pu, adhama, pApa anantam (avyaya) pachI anUmi strI. aviSaya, agAcara avicalita ( = a + vicalita vi+pahanuM bhUtakRdaMta) sthira, hAlecAle nahi evuM jAta pu. kAMTA DIja pu. virATa rAjAnA senA-. patinuM nAma hA pu. rAmanA putranuM nAma dvaita (AnuM krama. bhu, phaeN.) karAyeluM, karelu te (anyaya) mATe, sAruM, vAste bina (vize.) guNI, guNavAna gIrthaM (tanuM karmaNi bhra. Y=. ) jINa, jAtu, dhasAyelu' yuniklR (vize.) daridra, garIba rAhaLa (vize.) bhayaMkara, dAruNu pATha 10 caudam (vize.) vanamAM rahenAra vacana na. vaya, umara AraNa na. varSo, lUgaDuM, kapaDu vim (vize.). vidvAna, bhaNelu veSaNa puM. brahmA zila na. zira, mAthu zreyara (vize.) caDhiyAtuM, AbAda, napuM. kalyANu sarat na. sarAvara viSe na. baLikAna hA zrI. eka zaheranuM nAma ala (vize.) navuM nizceSTa (vize.)stabdha, sthira, nizcaLa paricita ( paniyAnu" brU. Y=.) paherelu krama', pUnAsthAna na. pUjAnA viSaya, satkAra karavA lAyaka vastu priyA zrI. zakuMtalAnI sakhInu nAma manta" pu'. eka sUrya va'zI rAjA madatta puM. mATeA rAjA, mahArAjA hi na. jAti (strI-va ke puruSavarga ); cihna va puM. varadAna, bakSisa, prasAda rAjA zrI. zAkhA, DALa, DALI zveta (vize.) sapheda, dhALu aMtara (lamsanuM kema, bhU, kuM.) Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 27 satamArgI padezikA tapeluM, tApathI baLelu sahasA (avyaya) hama, bheDA bheDa pra+as 1. 4, 522bhai. nAmavu vi+Apa vyApavu chA rahe udyat ( ud+inuM 1. I.) agatuM vraj Ja. 1, 52smai. orj dhAtuo munayo vanaukaso'bhavan / devAn divaukaso vadanti / kanIyAMsaM bhrAtaramAhvaya / kuzo labasya jyAyAn bhrAtA / preyaso janAn smarati kRSNaH / udyantaM candramasaM prekSasva / tamobhirnabho vyApyate / vAsasI parihite kanyayA / zreyase yatate / zazrUJ zirassu praharati / haraNa na. 2, saha navaM yo A+zri 11 vAyA . 1, ulaya. mAzrama levA, AdhAra rAkhavA A+cha AhAra 42vA, mAvu, yajJa karavA manasA hariM vrajati / tapasAM phalamanubhavatu / durvAsAH pANDavAnAM vasatimagacchat / bhUyAMso'tra dhAnyasya rAzayo vartante / rAmo rakSAMsi hatvA yazo'vindata / gaGgAyAH payAMsi zvetAnIti zrUyate / vidvadbhirupadiSTo dazaratho yajJamAharat / bhImena vakSasi tADitaH kI cako'muhAt / bahUni havIMSyagnau prAsyati / nagarasya samIpe tasthivadbhAjasainyamapazyam / sUryasya tejasA saMtaptaH pAntharachAyAmAzrayate / dvArakAmadhyUSuSA janasya saMpado* manaso'pyabhUmirabhavan / * eTale ke, e lokAnI saMpatti mananI kalpanAmAM paNa AvI na zake eTalI badhI hatI, eenI saMpatti atyaMta hatI. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra : saMskRtamAguMpadezikA - pATha 20 pasiSThasya vAsi zrutvA vizvAmitreNa saha rAmasya gamanaM varasathavamakathata che guNAH pUjAsthAnaM guNiSu na ca liGgaM na ca vayaH / kaikeyyAH dAruNaM vacaH zrutvA mahArAjo dazarathaH sahasA bhUmAvapatannizceSTazcAbhavat / harie vANI vaDe mAne zAMta karI. | tema chava junAM zarIra taje che nArAyaNane nAno bhAI kAzImAM che. ane navAmAM pese che. . pANini vedone "dasa" kahe che. | raghue dhanuSa ane bANa vaDe pavana phUlemAMthI parAga lAve che pRthvIne chatI. rAjAnI kIrti pRthvI upara prasare. | agnimAM nakhAyelAM balidAna agni priyavaMdA durvAsA pAse gaI ane vaDe devatAo pAse laI enI mAphI mAgI. | javAya che. harie (pitAnI) AMkho vaDe sArathine ghoDA hAMkato joyo. | . ayodhyAmAM rahelA loko sukhI hatA. rAmanA nAnA bhAIo vaDe sevA prakAza pachI aMdhakAra Ave che thaI. ane aMdhakAra pachI prakAza Ave che. vanamAM rahenArA RvionA maTha jhADanI DALI ane pAMdaDAMnA kAMTAo upara jALa cheDI daIne karavAmAM AvyA hatA. pakSIo AkAzamAM UDayAM. bhagIrI brahmAne (pitAnA) tapa | daridra lekenuM dhana haraNa karavAmAM vaDe vaza karyA. ghaNuM moTuM pApa che. savAranA pANImAM kamaLe che. yohAo kIrtine sAru mRtyune paNa rAjA vidvAnane pUje che. gaNakAratA nathI. jema mANasa janAM kapaDAM tajI de | nAne bhAI meTA bhAInI pAchaLa che ane navAM dhAraNa kare che, | cAlyA. 1 dvitIyA vibhakti vAparavI. catuthI vibhakti vAparavI. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 8 . saMskRtamAgapaziyA deva pAsethI ghaNuM varadAna eNe 1. heya che. meLavyAM. sthira manathI pitAnA) bhakto prAmANika mANasone (pitAnA) | vaDe Izvara zodhAya che. jIva karatAM satya vadhAre priya | vidvAna mANasa badhe pUjAya che. 1. a, , athavA pathara ane vat aMtavALAM nAmanA rUpa sarakhAve. 2. vara nA 3 ne su kayAre thAya che? ane ema thatAM pUrvanA nuM zuM thAya che? 8. ghaNa ane viSNu athavA prayat aMtavALAM nAmonAM strIliMga rUpa zI rIte thAya che? 4. nIcenAM nAmanAM rUpa lakhe - namas, dhanus, jagmivas, laghoyas, payas, cakavas, jyAyas, rANuNa, paurU (. bI.), seliva I. bhAga 11 mo pATha 28 me vidhyartha parIpada-pratyaya ekavacana dvivacana bahuvacana puruSa 1 vi 4 vidharthanA pratyaya hastana takALanA jevA ja che. apavAda mAtra nIce pramANe che, paraupada pu. ba. va. pratyaya ane badale 3 che, ane AtmAne pada 5.3 ba. va. 5.1 e. va. ane pu. 2 ane 5. 3nA dvi. va.nA pratyayo Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghasema aMjAbhAzikA pATha 28 4152 Ista m 52.1 3 Ida ItAm AtmacAra-avaya purava 1 ki lipi Imahi 525 2 IthAs IyAthA puruSa ke uta iyAtAm tri vidhyarthanA pratyaya ghAtumAM vikaraNa umeryA pachI lagADAya che. ane sanAM vidhyartha rUpa bIjI copaDImAM ApyAM che. paraspe. - ekavacana dvivacana. bahuvacana puruSa 1 vaseyam baseSa puruSa 2 varaH vasetam ghaseta puruSa na vasetAm vaseyuH 6 Atmane. purUSa 1 yudhyeya yudhyevahi . yudhyemahi puruSa 2 yubhyethAH yudhyeyAthAm . yudhyadhvam 515 3 yudhyeta yudhyeyAtAm yudhyeran vidhyartha (1) saMbhava, AzA, prArthanA, IcachA, AzA ItyAdi batAve che; (2) evA arthamAM peTA vAkayamAM paNa vaparAya che; (3) temaja jemAMnuM eka vAkaya bIjA katha upara AdhAra rAkhatuM hoya, ane hetu ke zarata batAvatuM hoya tevAM sakeitika vAkayomAM paNa vaparAya che.* bana, 2, ruthAna ane tAmane badale rajU, ba, mAthAna, ane mAtAnuM che. A pratyAmAM vyaMjanAdi pratyanI pUrve huM ane svarAdi pratyanI pUrve ri umerAya che, eTalo phera che. * kriAtipasyarthanAM sAMketika vAkaya AmAMthI bAtala karavAM. . Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paha 18 saMskRtamAdezikA zabdo badaleka (kavara . rasta, | survacA strI. kharAba dazA, avadazA ane hera 5. kheda, thAka) mAThI hAlata musApharIne thAka dudha ga. 4, 5raspe. droha kare jarUralAna na. prasanna karavuM e dhIra (vize.) dhIrajavALe, DAvo ahita 5. abhaNa mANasa vizva (vize.) (varaNa ane aviA puM. apAya, IjA, duHkha sAhathA strI. nAma) jenuM nIraNa nAma che te amUita (ami+mUnuM bhU.ka.). thAyaNamAM mI. (zA !. harAvAyeluM, jitAyeluM InsApha ane ramA e. ahita nA hita nahi te, nukazAna kacerI) InsAnI kacerI AvA na. AchAdanuM aMtarAya, |. nikA (ni ) ga. 4, DhAMkavuM e, AvaraNa Atmane. nIpajavuM hata (avyaya) athavA ghara vize.) pArakuM paNa ga. 1, Atmane samartha thavuM | prasidara (kasihanuM karmaNi bhUtamudra (vize.) halakuM, najIvuM, tuccha kRdaMta) aDacaNamAM AveluM, avarga . 1, Atmane. nAhavuM : aTakAveluM kAyApati (uM. di. va.) varavahu | * prathama na. (ghaNA vize - paheluM, pUrvanuM ane suta tapu ga. 1, parasma. tapavuM, na. satkarma) pUrvanuM satyama prakAzavuM rAka (kAnuM . ku.) khinnA strI. rAtri pAmeluM, paheceluM, maLeluM hiM (avyaya) te hira (avyaya) bahAra pitta (vize.) tarasyuM mAthI strI. gaMgA hathi na. daLadara, garIba hAlata | mUri (vize.) bahu lita (vize.) dIna, kaMgAla, garIba | morax (avyaya) are, aha, re * pU. 93nI Ta5 + juo. pR. 111nI TIpa * juo. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ M saMskRtamAM padezikA erfa (24044) on rakSaNa na. 2kSaNu, mayAva rajju zrI. hora adhi+vas 52 mesIne visAmo sevA (sthaNa di. vi. se che.) vighna puM. vima, mAyAlu, vipatti zrI. vipatti, sauTa, uta Ata vimArga pu. yA rastA, poTI cAla vimukha (vize.) ravesA bhoMvAlu vibhrAmaheto: (vibhrAmahetu pu. 54 28 nI paMyamI . va. vizrAma pu. visAmo + hetu thu. sayyama ) visAmAnA sabakhathI zobhana (vize.) sAra, ThI saMzraya thu. yAzraya, vizrAmanu ThekANuM samAja yu. samAna, sabhA * * } sucarita napu. sambha surabhi (vize) muhAra, suMdara suvRtta (vize.) sA, saddaguNI | fate durg, Hell org. vAyA vipadAbhibhUto'pi na dharma tyajeyam / icchAmi somaM pibed bhavAn / kiM bho nRtyaM* zikSeyota gAnam / bhUriNA prayatnena tattvamavagaccheH / putrAH sucaritaiH pitarau prINayeyuH / Izvarasya pUjayA zAnti vindevahi / rajjuM sarpa na manyedhvam / durdazAM gate nari kSudro'pyahitamAcaret / vardhamAnaM vyAdhiM jayantaM zatruM ca nopekSeta / paNDitAnAM samAje'paNDitA maunaM bhajeyuH / kusumaiH surabhiNi harmye'dhvakhedaM nayethAH / prajAnAmanuraJjanAya rAjAno yateran / * A zabda pachI kAi paNa svara ke dreSa vyaMjana Ave teA. ane lepa thAya che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAM padezikA suvRttAya nRpataye prajA na muhyeyuH / yadi harirvimArNAnnivarteta zobhanaM bhavet / dharme ratAH prajJA hari pazyeyuH / vatso, mAturAjJAmanurudhyeyAthAm / dhairyamavalambya zatrubhiH saha yudhyethAH / nArAyaNasyAlasyAhAridryaM niSpadyeta / ziSyasyAvinayaM gururna saheta / vipattau dhIro na muhyeddharma vA na parityajet / icchAmi punarapi puNyAM bhAgIrathI mavagAhe vahItyavadadrAma sItA / saMdhayAya prApte mitre prathamasukRtAni smRtvA kSudro'pi na vimukho bhavet / pATha 18 tRSitAya jalaM yaccheddhareddInasya cApadam / nIcairAkhyaM girimadhivasestatra vizrAmahetoH / sUrye tapatyAvaraNAya dRSTeH kalpeta lokasya kathaM tamisrA / ghera pAchA AvA tyAre (tamAre ee)* hAtha paga dheAvA. mANasAe mitrAne visAravA nahi. (tuM ) le ora jAya to (tu) bharI laya. ( ye ) thopaDIyo (je) bAthamAM saha navAya. (tamAre be jaNAe*) guru pAse nyAyazAstra zIkhavuM. yahIM jAunI chAyAmAM (Apa) mesIo. rAjAoe* prajAone ijAmAMthI bacAvavI. ( Apale ) paramezvarane zuddha aMtaHsthI bhe. (tAre* ) garI bhASya sone ghana bhASa 117 pR. 64 nI TIpa huM jue. * AvAM vAkrayAmAM gujarAtImAM kartA tRtIyAmAM Ave che, paraMtu sAtamAM kartA prathamAmAM rahe; ane kriyApada ka-ividhyamAM Ave. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgo pareNikA (tamArI) pharajomAM (tamAre) cUkavuM nahi. mANasoe kAraNa vinA gabharAvuM nahi. . mANase bIjAnA dhanana+ bha rAkha nahi. (e) luccAone mAravA evuM rAjAe pharamAvyuM. (ApaNe) dezanA rakSaNamAM marIe te kIrti meLavIe. sAkSIoe InsAphanI kacerImAM hamezAM sAcuM bolavuM. je (huM) kAzI jAuM to ghaNuM saMskRta pustake lAvuM.' je (tame) jUThuM bele, te adhipati vaDe zikSA pAmo. (huM) zatru sAthe laDuM (evuM vicArIne)* rAjA sipAIone zahera bahAra laI gaye. * je (huM) kharAba kAma karato jevAuM te adhipatio vaDe daMDAuM. je garIba brAhmaNe zaheramAM bhIkha mAge te eo kaMI dhana meLave. (mArA) mAbApa khuza thAya (eTalA mATe)* meM bahenane bahu dhana ApyuM. varavahue dararoja gharamAM agni pUja. mANase pharaja adA karavAmAM zramane gaNakAra nahi. . ziSyoe AcAryane namavuM. vidgothI aDacaNa AvelI hoya te paNa tamAre zaru kareluM kAma tajavuM nahi. ' savAla 1. hastana bhUta ane vidhyarthanA pratyaya sarakhAve.. 2. vimartha zA cA arthamAM vaparAya che? 3. monA ne lepa kayAre thAya che? 4. nIcenA dhAtuonA vidhyartha rUpa Apa 2, , jima, , , , , cA, kAna, pA (kartari5 ane karmaNi rU5), 8 (karmaNi rU5), anuja (kartari rUpa ane karmaNi rU5), zu karmaNi rU5), gurU (kartari rUpa ane karmaNi rU5) I. I. + dvitIyA vApare. ati vApare. pR. 117 TIpa juo. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga 12 mo pATha 29 mA sAma saMskRtamAM mukhya sarvanAma A cheH sarva sa, sadhaLuM; tap te, e; paN , e; calU je; jirN kANu athavA zuM; gamavuM huM athavA ame; cut tuM athavA tame; m A; adbhu A kaeN peluM. 1. AkArAMta sarvanAmanA pratyaya AkArAMta nAmanA jevA ja che; mAtra nIcenA pAMca pratyaya puliMgamAM judA che. pra. mahu. 5. eka. prathamA dvitIyA ca. epha. smai ekavacana daveH sarvam sarveNa smAt sarve puliMga sarvasmai * dvivacana sarvo sarvasmAt sarvasya sarvasmin "" tRtIyA catuthI paMcamI pRthvI saptamI . 2. AkArAMta strIliMga sarvanAmanAM rUpa, AkArAMta strIliMga nAmeAnAM jevAM ja thAya che. je pratyaya judA che te nIce ApyA che. emAMnA sAm sivAya bAkInA pratyaya lAgatAM A hava thAya che. ca. e. * 5. eka. 1. eka, svAs syAs 1. bahu iSAm sarvAbhyAm "" "" sarvayoH sa. eka. smin 5. maha. sAmU bahuvacana sarve sarvAn sarvebhyaH "9 sarveSAm sarveSu sa eka. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThI.. saptamI cAm . sAtamA zikA ra strIliMga prathamA sarvA sarvesarvAH ditIyA sarvAm tRtIyA sarvayA sarvAbhyAm sarvAbhiH catuthI sarvasyai sarvAbhyaH paMcamI sarvasyAH sarvAsAm sarvAsu napuMsakaliMga pra tathA ki parvanuM sarve tAni bAkInAM rUpa puliMga pramANe ' 3. puliMgamAM tat, pata, ca, ane jina e sarvanAmenAM rUpa ha, pa, ane , eTale sakArAMta heya ane je rUpa eonAM thAya, tevAM thAya che; paraMtu ta ane prajAnuM prathamAnuM ekavacana anukrame roja ane pas & thAya che. 4. strIliMgamAM A sarvanAmenA rUpa anukrame tA, paki, thA ane hA, eTale, thAkArAMta heya ne jevAM rUpa enAM thAya tevAM thAya che; paraMtu sa, ane patanuM prathamAnuM ekavacana anukame aa ane ghaNA thAya che. * * * napuMsakaliMgaH ] ta tAni etAni prathamA ane }. yAni dvitIyA kAni * vAyamAM 3 ane pu: pachI koI paNa vyajana Ave te eone visabane athavA pa thAya che, udA-1 puNaH ItyAdi. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAgazikA bAkInAM rUpa puliMga pramANe 5. traNe ligamAM dvitIyAnAM traNe vacane mAM, tutIyAnA ekavacanamAM, ane vakI-saptamInA divacanamAM, tane badale vikalpa para vaparAya che. (vAkaSamAM ekavAra keI nAma ke sarvanAma prajAI gayA bAda pharI A sarvanAma prajAtAM A rUpe vaparAya che.) puMliMga ekavacana dvivacana bahuvacana dvitIyA hata6 ke na etau , enau etAn / enAn tRtIyA ke ghI pachI-saptamI etayoH / enayoH - strIliMga hatA ke vana dvitIyA patA ke nAma che ke je tAra ke pAra vatIyA tathA ke navA pachI-saptamI etayoH / enayoH napuMsakaliMga dvitIyA etad enad ete / ene etAni enAni (vatIyAnuM ekavacana tathA pachI-sasamInuM dvivacana puliMga pramANe thAya che; pana-pAna ane patayo-yo) | zabdo akSara (vize.) sthira, nitya, a- | kartha ga. 10, Atmane. mAMgavuM, vikArI, jemAM pheraphAra thato ! prArthanA karavI nathI tevuM apa (vize) a5, nAnuM, gheTuM baliha (vize.) akhila, badhuM, aravata (vize.) svaccha, umadA saghaLuM : " parama puM. dIkaro harI strI. jaMgala, vagaDe pAyA5prayatna, zrama Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 saMskRtamAsikA pATha ja cha (6nuM bhU. ku.) IluM, I 7 ga. 10, ubhaya. nATaka karavuM, cAheluM, gamatuM bhajavavuM , viru chuM. eka SinuM nAma | niSNAta (vize.) pravINa, heziyAra pafzana na. enuM yuvAna na. purANa; (vize.) purANuM TIna (vize.) kuLavAna, khAnadAna pUta (jUnuM karmaNi bhU. ku) pavitra, apa (vize. guna guNa, ane zuddha karAyeluM - zAM jANavuM) guNa jANanAra, khapara (ka+ panuM kamaNi bhU. ka) kadaradAna je ma. 1, para. gAvuM yukta, jeDAyeluM, zaraNe AveluM prathA na. prayAga, alAhAbAda zAha (vize.) suMdara jarca na. cerI kavi (vize.) brahmane jANanAra, Ahira 5. lucco, Thaga, khaLa tattvajJAnI, brahmavettA paNa strI. dakSiNa mA (vize.) meruM mahAna nIya (vize.) dekhAvaDa, khUbasurata | mahiSAsura 5. pADAnA AkArane di strI. dizA eka daitya suers (vize.) muzkelIthI maLI | vitI strI. pRthvI na zake evuM, durlabha hu zrI. durgA, devInuM nAma rAjapura 5. rAjaputra devAyatana na. devaLa, devAlaya taNI strI. rANI thAvAthI strI. (dvivacana) | sevana na. rUdana, raDavuM e AkAza ane pRthvI | vitta ne. dolata, dhana * vyaMjanathI zarU thatA pratyaya Ave tyAre temaja praekavacanamAM tirA zabdanA ne , zuM thAya che. adheSa vyaMjananI pahelAM zuM thAya che, ane zeSanI pahelAM zuM thAya che. (pR. 27 nI TIpa 5 juo.). If vana ane ke gharamAM jene cheDe Ave che tevAM nAmanI. mAphaka mahatva zabdane upAsya ma puliMganA prathama pAMca rUpamAM, ane napuMsakaliMganAM pra, saM. ane dvi. nAM ba. va. mAM dIrdha thAya che, ane aMtya ta nI pahelAM na mUkavAmAM Ave che, samAsamAM pUrva bhAgamAM mahatta zabda vAparatAM ene mA thaI jAya che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18.2. saMskRtamAgapazikA vidhRta (vi+d mana bhUtata) | zrutimat (viza.) veganA,vihAna dhAraNa karAyeluM, pakaDeluM | sagara. sUryavaza nAma bhaddheya (vize.) vizvAsa rAmavA sAdhya (vize.) bhane me ya yogya, asA dAya sAmarthya na. sAmaya', 2 vAkI ko'traagtH| paNDitaiH saha rAjA'mASata / kasyaitAni pustkaani| kayoste vaassii| kasyAH putrA ete| yayAtmAnaM pUtaM manyate pasiSThayaM puruSaM hyo'pazyaM tmevaahyaami| stAmarundhatI vndsv| sarvAsu kalAsu prAvINyamupagatA sA bAlA na *kiMcidavadat / . raajputrH| tebhyo brAhmaNebhyo dakSiNAma yayA mahiSAsuro hatastasyai yaccham / - durgAyai nmH| kasmAna+garAhata maaNgtH| te nadhau prayAge sNgcchete| eteSAM yadyaviSTa tattakriyatAm / yAbhyAM caurya kRtaM tau puruSo yAH kathAH purANeSu zrUyante tA raajaa'dnnddyt| evaite naattynti| etasyAmaTavyAM purA brahmavido sa evaiSa pradezo yasminpriyayA . munayo nyavasan / . saha cirmvsm| yamadinyutkhAtA ye ca kapilasya yenaitadakhilaM jaganniramIyata tasmai kopena dagdhAstAna sagarasyAnama iishvraay| smajAna bhagIratho gaGgAyA teSu teSu zAstreSu niSNAtaiH jlenoddhrt| * kim sapanAmanAM yAne cit athavA api (sane cana) maya thA prabhAtI rahIna manizcayAya yAya 2 SEl. kiMcit (na.) 4 kadhit (5.) so (mAma nimnAM tra jatinA 35ne cit-api-cana sAre .) _ + 5. 59 nI 56 aso. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 saMskRta mArgadarzikA pATha 29 yAsAM vivAhAH svaputraiH saha / purA yAni vastUni mahatA ameNa samajAyanta tAmirjanakasya sAdhyAnyAsaMstAnyadhunA kanyAbhiH prapanno rAjA yantrANAM sAmarthyAdalpena sAthothothAmAdA jayAre rANAnA na zyate'tra ko'pi rodanaM tu | kiM tayA dhenvA kriyate yasyA thavA dugdhaM nopalabhyate / yasyA.sta vittaM sa naraH kulInaH . sa paNDitaH sa bhUtimAn guNakSaH / sa eva vakA sa ca darzanIyaH sarve guNAH kAJcanamAzrayante / / Ao koNa che? | pAse ( pADozamAM) je dAsIo teone dhaMdhe che che? hatI teone rANIe pitAne te harinI dIkarI che. che. mATe kUla lAvavA pharamAvyuM. tenuM nAma zuM che? mahArASTriyone rAjA A gharamAM rAme kene ema kahyuM ? rahyo hato. te geviMdane bhAI che. te chokarIomAMthI kaI (ba. va.) (huM) te (karA) sAthe nizALe gAya che? gayo. ahIM A pustaka koNe mUkayuM? teNe nArAyaNane pelA chokarAo A avikArI AtmAnA sAmarthya sAthe ramato joyo. vaDe AkAza ane pRthvI tenA mitromAMthI te kAne saMbhAre che? dhAraNa karAI rahyAM che. te nadImAM mAchalAM che. teo (be)e umadA kRtya karyuM nathI. te tenAthI anusarAya che. (karmaNi vApare.) je mANasa gAmamAMthI AvelA che teo kyAM che? te araNyamAM (huM) lAMbA vakhata je devane rAjA zakAya che tyAMthI sudhI rahyo, teo Ave che. | kaI dizAmAM pele lucca gaye ? Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sATha ha pelA devAlayamAM lakSmInI suMdara mUrti che. harie tene vizvAsa na rakhAya evI vArtA kahI. satkRtamAM padezika savAla 1. nAmanAM rUpAthI sarvanAmanAM rUpa zI bAbatamAM judAM paDe che ? 2. dazaka, saMbaMdhAya ane praznArtha' sarvanAmanAM mULa vyaMjanAMta che. ke svarAMta che ? ane emanAM rUpa vyaMjanAMta nAmanAM ke svarAMta nAmanAM rUpAne maLatAM che? prathamA dvitIyA 3. vAkyamAM saMdhimAM laH ane SaH nA visaganuM zuM thAya che? 4. cat, sat, vim ane patar nAM traNe liMgamAM, tathA mAdh (puliMga ane napuMsakaliMga ) ane vinAM rUpa lakhe. 5. jimnAM anizcita sarvAMnAma tarIke traNe jAtinAM rUpa lakho. tRtIyA tuthI paMcAM SaSThI saptamI 150 je (mANu)ne lakSmI zodhe che te te (lakSmI)ne maLavA muzkela. krama hAya ? pATha 30 mA pahelA tathA bIjo puruSa sa`nAma ama (huM athavA ame) dvivacana ekavacana aham mAmU } mA mayA mahyam } me mat mama 3 me mayi AvAm 3 nau "" AvAbhyAm } nau 29 AvAbhyAm AvayoH nau Avo bahuvacana vayam asmAn naH asmAbhiH ahamabhyam naH asmat asmAkam naH asmAsu Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tvam svayi saMskRtamApa zikA pATha 30 guma (tu ke tame) prayamAM guvAm yUyam dvitIyA tvAm / tvA , vAm yuSmAn H tRtIyA tvayA yuvAbhyAm yuSmAbhiH catuthI tuma ke te , ke sAm yuSmabhyam vA paMcamI tvat yuvAbhyAm yuSmat SaSThI yuvayoH vAm saptamI yuSmAsu vAka kapaciIva . thoDe pAm ke gharama+ | mArUpa banavuM aparAdha ma zaraNe javuM, tAbe | pa Dha(vize.) gabhaja ga. 1, parasma. | thavuM rAyeluM rakSaNa karavuM 23 5. jItanAre | g6 ga. 10. ubhaya. vizvANa (vize.) | tAlana na. mAravuM e, pAra javuM, oLaMgavuM vizvAsa nahi | mArA ta(vize.)thoDuM nAnuM rAkhavA lAyaka, | rAga. 1, AtmAne. | mRtArtha 5. satya, bharosAdAra nahi | tvarA karavI, adhIrA ! sAcesAcuM bAya strI. mAna | thavuM, jhaTa karavuM | ti zrI. vicAra, ApavA lAyaka strI kavira (vize.)ucita, rANAja . dAsa, sevaka | lAgaNI, buddhi tU (avyaya) dUra | mAninI strI. madamAna caiva na. deva, dazA vijJa 5. yajJa | bharelI strI karanAre | navinI strI, chokarI | mAravuM. bhomiyo vAgha vize.) A [.nimitta na. nimitta, | meghADha na. vAMdaLAMnI jAtanuM, AvuM | kAraNuM, bahAnuM | ghaTA pALiyA(vize.)dayALu, nikaTa (vize.)niSphaLa, | raghunAtha 5. raghuonA karuNALuM vyartha, phaLarahita | rAjA rAma yogya Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1180 120 sUrya saMskRtamArgopazikA laya dhu. 2, mAna, | ziva na. syA, subha | sAkSina 5. sAkSI, aMza savita pu. savitA, sADI viyoga thu. viyoga / / somavAsara 5. somavAra vAkya naahmpraadhii| | yugmadadhigatAM vAtI sarvebhyaH raghunAthaH vihytyaavyoH| shNsaami| kutrAsti me putrkH| tasya pIDAM hartumasmAbhizcintita bhagavati tvAmahaM vnde| upAyo nissphlo'bhvt| maasmaanvdhiiry| tava sucaritaM mameva pratanu yato vissnnuveo'vtu| na dIrgha kAlamAvAM sukhatvayA sahopavanaM gantumicchAmi / / manvamavAva / AyeM kathayAmi te bhuutaarthm|| tvarate mama mano'dhyayanAya / madhaM.dhanaM na ycchsi| zivo vaH zivAya bhvtu| asmAkamazva essH| bAlako yuvayoH pitA kvaasti| | kva gatA te, maataa| pRthivIM rakSatsu yuSmAsu kuto | patasya vRttAntasya zravaNena no bhayam / . .. pryaakulmaavyormnH| dIneSvasmAsvapyetAhazo bhavataH snehaH / marutA meghajAlamiva devenAsmAkaM sarve manorathA nirstaaH| kiM tava pApe rAmeNa mayA vA pApaM kRtamityapRcchatkuddho dazarathaH kaikeyIM yena nimittena tasyaivaM tvmnaayaadyaadhtaa| xkamaparAdhalavaM mayi pazyasi tyajasi mAnini dAsajanaM ytH|| * sapAya za dvitIyAmA 15215 cha. * A dhaNInuM strI pratye kahevuM che. jyAre urvazI vela banI gaI tyAre purUravAe unmAdamAM Ama kahyuM che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 saMskRtamAzi pATha 30 teSAM vadhUmtvamasi nandini pArthivAnAM yeSAM kuleSu savitA ca guruvayaM // yUyaM vayaM vayaM yuuymityaasiinmtiraavyoH| kiM jAtamadhunA yena yUyaM yUyaM vayaM vayam // tuM DAhyo mANasa che. sAkSIone meM semavAre AvavAne huM bhAresAdAra mANasa nathI ema ! hukama karyo. (karmaNi) tuM vahema lAve che? jyAre tame mAre ghera AvyA tyAre meM jayAre tame parvata upara caDyA. * tamane dhAnyanA DhagalA ApyA. tyAre tamAro bemi keNa hoM? | tuM harAvA eTale tArA sipAIo tane A vAta keNe kahI? jItanArane tAbe thayA. mArA bApa kAzI gayA, ane ame (bee) ghaNA RSionA jyAre e pAchA AvyA, tyAre - Azrama joyA. e bahu pustake lAvyA ane A phUlo ame lAvyA. (karmaNi) mane e ApyAM. mArI pAsethI e vArtA ene maLI. tyAM je thayuM te amane kahe. tame (be) saghaLAM mANasone mArI copaDI kyAM che, ema meM nidaoN che. ' tamane pUchyuM. huM tane A baMkSisa ApuM chuM. amArAthI chUTA paDavAmAM dilagIra tArI pAsethI DAhyA mANasone thAo mA. mArga meM jANe. (karmaNi) tArI maherabAnIthI ame saghaLI aparAdha vinA yajJa karanArAoe saMkaTa egyAM. mane mAryo. teoe e vakhate je karyuM te | he dayALu pitA, ame-tArAM mane yAda che. | chokarA-upara gusse na thA. ? A vasiSanuM sItA pratye bAhavuM che. rAma jenA vaMzamAM janmyA hatA te sUryavaMzI rAjAonA vasiSTha purahita thAya. (A vAkaca jue. vayama bahuvacana chatAM vakatA pite eka ja hovAthI ju ekavacanamAM jAya che.) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTha che saMjIrAmApa zikA ame, tenA mitrethI e dUra ; tuM pALanAra chatAM, tArI prajA - bhaTaka. vipatti kema bhegave? tArA vaDe e kUtarAne mAravAmAM ApaNAmAM hari zreSTha che. AvyA e ayogya kRtya karAyuM. | vayata catuthI pATha 31 mo " bAra A ke peluM, va A araNa puliMga ekavacana dvivacana prathama sau aka mamI dvitIyA mamum amun tatIyA amunA amUbhyAm amIbhiH amuSmai amubhyAm amIbhyaH paMcamI amuSmAt SaSThI anuSya, amuyoH amISAm saptamI amuSmin prathamAnA ekavacana vagara mana puliMga rUpa zikhavavAnI TUMkI rIta - ema dhAre ke akSa ne badale mULa zabda che; enAM sarva pramANe puliMga rUpa kare, e rUpanAM jUne ThekANe jU mUko, ane urvanA mAM maLelo svara ne hasava heya te ene badale 3 mUko, ane dIdhuM hoya te mUke; vaLI, e rUpamAM bahuvacanamAM tyAM hoya tyAM zuM mUke eTale upara lakhelAM rUpa thaze. tRtIyAnA ekavacanamAM ane bahuvacananAM rUpa mana ane avai na dhAratAM, mana ane mi dhArI banAvavAM. ne thavA bAbata pUrve je TIpa ApelI che te lAgu pADavI. AvI ja rIte saliMgamAM paNa mULa kalA dhArI peTe rU5 05navavAM. 1 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 tRtIyA caturthI paMcamI SaSThI saptamI prathamA dvitIyA a. tathA hi. tRtIyA yatathI paMcamI lakhI sasamI prathamA daMtIyA pramA dvitIyA satamArgIpaNA strIliMga ekavacana asau amUm amuyA mamuSyai amuSyAH 39 amuSyAm adaH bAkInAM rUpa puli'ga pramANe. napuMsakaliMga ekavacana ayam imam (panam ) anena (panena) asmai asmAt astha asmin idam * iyam imAm (panAm ) "" dvivacana abhU amubhyAm strIsi Mga" " amU dvivacana imau ?? amuyoH "" "" mAbhyAm 99 33 anayoH (enayoH) "" 18 ime (ene) bahuvacana mabhUH >> amUbhiH 'abhUbhyaH ( panau) imAn (panAn ) ebhiH ebhyaH "" abhUSAm abhUSu mamUni bahuvacana ime "" paSAm papu imAH ( enAH) 99 * A satranAmanAM dvitIyAnAM traNe vacanamAM, tRtIyAnAM ekavacanamAM ane pachI tathA saptamInA dvivacanamAM traNe liMgamAM, pUrve ApelA nathI thayelAM rUpa paNa nipe vaparAya che. ( A sarvAMnAmanAM putanI jema vikalpa rUpa thAya che, te tyAM tyAM saMbhramAMvyAbhyAM che.) Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catuthI sakRtamArgo paraNikA vatIyA ' navA (unAvA) zALAnuM mAmiH * ' bahai mAbhyaH paMcamI masyAH pachI anAtha (janatA) AsAm sasanI asyAm mAsu napusakaliMga wthamAM imAni dvitIyA , (nava) , (ne) , (vanAra) bAkInAM rUpa puliMga pramANe. zabdo akSA strI. adekhAI, harIphAI | daza (vize) dazya, dekhAya evuM athavA (avyaya) athavA ke, kiMvA, | revAra puM. devadAranuM vRkSa - agara, yA kuta: (avyaya) jaladI, tarata sarva strI. eka asarA pugIta vize.) (kura dIkare ane varya puM. kaMjusa mANasa, kadarI | ta kareluM) dIkarA tarIke pANI pu. (vi ane IMDA rAjA) mAneluM, dattaka lIdheluM kavirAja puraNa (avaya) saMmukha, AgaLa jiTsa (avyaya) puNaghAni vize.) puSpa dhAraNa mA zaNagAravuM karanAruM, phUlavALuM vArtA strI. khADe vRSAra pu. gIdha pakSIone rAjA; dUra ga. 10, pUravuM, bharavuM - jaTAyu jaya (vize.) devA gya, lagnamAM chara (januM kamaNi bhUtakRdaMta) ApavAnuM chupAveluM, DhakiluM kamara puM. utpatti, utpattisthAna vAva . utAvaLa, tvarA priyatama (vize.) sauthI priya, (vize.) dukhI, dilagIra che vahAlAmAM vahAluM Saa . Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave saMskRtama padezikA priyAgavRtti zrI.(kriyA vahAlI ane pravRtti khakhara)vahAlInI khabara mikSA zrI. bhikSA aura zrI. bIkaNuM zrI mahiAkSI zrI. manahara AMkhavALI mam yuM. madha karanArA, bhamarA raccha yuM. dhADA vim parauM. thAbhavuM, aTakavuM rIti zrI. rIta hatAyudda na. latAmaMDapa, velanA mAMDavA vatanuM (vize.) suMdara aMgavALu, khUbasUrata vA strI. hAthInI patnI, sahacarI yAla pu. raheThANa vitriya (vize.) apriya; na. vAMka vISi zrI. zerI, rastA vRSamadhvajJa huM. ziva yAjJeya (vaze.) samajAvavAnuM zivAya pu. zivanuM deruM saMgata na. saMgati, DhAstI saMgama yuM. sa`gama, meLApa saMgamola vize.) maLavAne Atura sArA pu. eka jAtanuM pakSI sAhana na. sAhasa, krama srona na. ratnarUpa zreSTha svAdu (vize.) svAdiSDa vAyA idamAsanamalaM kriyatAM bhavatA / mRgasya navasyAzamayevAmI rathyA dhAvanti / anayA rItyA vyAkhyeyo'yaM granthaH / pATha-1 vatsa viramAsmAtsAhasAt / amU tau tarU yau hyo'pazyam / asmai viduSe brAhmaNAya dakSiNAM prayaccha / anayoH kanyayoH saMgataM me rocate / * imaM sAraGgaM priyApravRttaye'bhyarthaye / * A nizAnI je je vAyA upara muzkelI che, te vAkayA eka rAjAnAM khelelAM che, e rAjA peAtAnI priya patnI sAthe eka kuMjamAM vihAra karatA hatA. tevAmAM kAI camatkArI yoge karIne e strI ekAeka gUma thAya che; enI zodhamAM e ja galamAM pazu pakSIne enI khabara pUchatA phare che. A cihnanuM bIjuM vAkaya hAthI pratye kaheluM che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAjika + ayaM sa te tiSThati saMgamotsuko vizase bhIru yato'vadhIraNAm / mamuM puraH pazyasi devadAru . putrIkRto'sau vRSabhadhvajena / * strIratneSu mamorvazI priyatamA yUthe tadheyaM vshaa| * madhukara madirAkSyAH zaMsa tasyAH pravRtti varananurathavAsau naiva raSTA tvayA me| * haMsa prayaccha me kAntAM gatirasyAstvayA htaa| asminneSa latAgRhe tvmbhvH| asyaivAsonmahati zikhare gRdhrarAjasya vAsaH / manoharA amI vRkSA zyante puSpadhAriNaH / bhagacchadamuyA vIthyA dAsyamUM drutamAnaya / kRtaM kimebhistava vipriyaM ya daniSTamezAmasi kartumudyataH / pAdAnamISAM praNato yato'sau bhadraM tato'mIbhiramuSya kAryam / puyoM purA'syAM kila kAlidAso nAnAbhavadyo vyavasat kdhiishH| yadi prasannA bhagavatImaM varaM yaace| marimalla~ke yatkriyate tasya phalemamuSmilloke'nubhUyate / - emirvacobhiH sAntvaya me duHkhitAM bhAryAm / he sIte putrAvimau te| - + kadAca mAre e aMgIkAra nahi kare, evI dhAstI rAkhatI kumArikA pratye enA priyatamanuM A belavuM che # zivane vahAlA eka jhADa vize, eka jaNanuM bIjA pratye A kahevuM che. . huM daMtya vyaMjana pachI ja Avyo hoya to te daMtyano thAya che; paraba na 57 l mA at na ne 16 manunAmi 3 () mb. . Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 saMskRtamAgepadezikA pATha ! A mArI paDI che. meM mAruM sonuM A be) cerI A mANasa potAnA rAjAnI pAsethI bacAvyuM. chatathI khuza thAya che. raNasaMgrAmamAMthI doDatA e sipAIne A chokarIo nRtya zIkhe che. meM joyuM hatuM. A gAmomAM bahu vidvAna che. | musAphara pelA mArgathI gaye. huM A akhoe dekhato nathI. mATIthI A be khADA pUro. A jhADa upara vadare che. kaMjusa mANasanI pAsethI huM A nadIomAM bahu pANI che. bhikSAnI AzA rAkhatA nathI. A parvata uparathI bahu paththaro paDelA che. A nadIthI rAjAno mahela (be) meM A lAkaDI vaDe cerane mAryo. keza. che. meM A strIone zivanAM derAmAM e svAdiSTha karI mane Apa. joI. A haraNa vaDe za aparAdha karAyo ? A nadIonAM utpattisthAna A (be) nadIone saMgama himAlayamAM che. pavitra che. A chokarAone ane pelI choka- A vastra vaDe DhaMkAyele huM adazya rIone keTalAka lADu Ape. thAuM chuM.' meM pelA parvatanA zikhara parathI A (be) kanyAo paNa lagnamAM UtaratA vAghane joye. ApavAnI che. savAla 1. kayAM sarvanAmanAM rUpa kevaLa vilakSaNa thAya che? 2. araN ane da6 (tri.) tathA amar ane sukhanAM rUpa Ape. 8. varUnAM rUpa banAvavAnI TUMkI rIta samajAve 4. datya vyaMjana pachI j Ave te saMdhi zI thAya? ' Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha 3ramo [subhASita saMhA] vidvattvaM ca nRpatvaM ca naiva tulyaM kadAcana / svadeze pUjyate rAjA vidvAn sarvatra pUjyate // varameko guNI putro na ca mUrkhazatAnyapi / ekazcandrastamo hanti / na ca tArAgaNo'pi ca // * ekenApi suvRkSeNa puSpitena sugndhinaa| vAsitaM tadvanaM sarva suputreNa kulaM yathA // utsave vyasane caiva durbhikSe shtruvigrhe| rAjadvAre zmazAne ca yastiSThati sa bAndhavaH // durjanaH priyavAdI va naitat vizvAsakAraNam / madhu tiSThati jihvAgre hRdaye tu halAhalam // durjanaH parihartavyo vidyayAlaGkatopi san / maNanA bhUSitaH sarpaH kimasau na bhayaMkaraH / / kulInaiH saha saMparkaH paNDitaiH saha mitratAm / zAtibhizca samaM melaM kurvANo na vinazyati // yo dhruvANi parityajya adhruvaM pariSevate / dhruvANi tasya nazyanti adhruvaM naSTameva ca // pAdapAnAM bhayaM vAtaH panAnAM ziziro bhayam / parvatAnAM bhayaM vajraH sAdhUnAM durjano bhayam // tasmAtsvaviSaye rakSA kartavyA bhuutimicchtaa| yasai vApyate svargau rakSaNAtprApyate yathA // yathA phalAnAM pakvAnAM nAnyatra patanAdbhayam / evaM narasya jAtasya nAnyatra maraNAdbhayam // + han 1. 2, 52bhai. pazu-tarita... 3 . me * eka sarvanAma, tenAM sarva 2i 35 yAya che. x . 8 nA mAtmana, vita...pra.se.. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 . saMskRtamANika na bhIto maraNAdasmi kevalaM dUSitaM yazaH / vizuddhasya hi me mRtyuH putrajanmasamaH kila // apApAnAM kule jAte mayi pApaM na vidyte| yadi saMbhAvyate pApamapApena ca kiM mayA // arthamanartha bhAvaya nityaM nAsti tataH sukhalezaH satyam / putrAdapi dhanabhAjAM bhotiH savatraiSA vihinA rItiH // kA tava kAntA kaste putraH saMsAge'yamatIva vivitrH| kasya tvaM vA kuta mAyAtastattvaM cintaya tadidaM bhrAtaH // zatrau mitre putre bandhau mA kuru yatnaM vigrhsNdhii| bhava samavitsaH sarvatra tvaM vAJchasyAcagadyadi sattattvam / / mahatA puNyapaNyena kroteyaM kAyanau stvayA / pAraM duHkhodadhergantuM tara yAvanna bhidyate / / dhairya yasya pitA kSamA ca jananI zAntizciraM gehinI satyaM sUnurayaM dayA va bhaginI bhrAtA manaHsaMyamaH / zayyA bhUmitalaM dizo'pi vasanaM zAnAmRtaM bhojanamete yasya kuTumbino pada sakhe kasmAd bhayaM yoginaH // vipadi dhairyamathAbhyudaye kSamA sadasi vAkpaTutA yudhi vikramaH / yasa cAbhiruciyasanaM zrutau prakRtisiddhamidaM hi mahAtmanAm / / Alasya hi manuSyANAM zarIrastho mahAripuH / nAstyucamasamo bandhuH kRtvA yaM nAvasIdati // * gau zabdanAM rUpa, saMdhinA niyama pramANe pATha 25 mAne mathALe ApelA sAmAnya pratyaya lagADavAthI thAya che. + A zakhanAM rU5 aniyamita rIte thAya che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "smRtama padezikA I masti brahmAraNye karpUratilako nAma hastI / tamavalokya sarve zRgAlAzcintayanti sma, yadyayaM kenApyupAyena mriyate tadAsmAkamena dehena mAsacatuSTayasya bhojanaM bhaviSyati / tatraikena vRddhagRgAlena pratijJAtaM mayA buddhiprabhAvAdasya maraNaM sAdhayitavyam / anantaraM sa vaJcakaH karpUratilakasamIpaM gatvA sASTAGgapAtaM praNamyAvadadeva dRSTiprasAdaM kuru / hastI brUte karatvaM kutaH samAyAtaH / so'vadajambUko'haM sarvairvanavAsibhiH pazubhirmilitvA bhavatsakAzaM prasthApito, yadvinA rAzA'vasthAtuM na yuktaM tadatrATavI rAjye'bhiSektuM bhavAnsarvasvAmiguNopeto nirUpitastadyathA lagnavelA na vicalati tathA kRtvA satvaramAgamyatAM devena / ityuktvotthAya calitaH / tato'sau rAjyalobhAkRSTaH karpUratilakaH zRgAlavartmanA dhAvan mahApaGke nimagnaH / tatastena hastinoktaM sakhe zRgAla, kimadhunA vidheyaM, paGke nipa titoshaM mriye, parAvRtya pazya zRMgAlena visvoktaM deva mama pucchakAvalambanaM kRtvottiSTha yanmadvayasi tvayA pratyayaH kRtastadanubhUyatAmazaraNaM duHkham / 5432 110 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. 6 athavA ph nA guNu ar, ane pariziSTa saMdhi - niyamA guNa ane vRddhi guNu 6, 3 athavA guNu au, athavA nA guNa arju thAya che. 2. canI vRddhi A, r rphe athavA 6 nI vRddhi 6; 3 % athavA o nI vRddhi au, nI vRddhi mAr, ane hranI vRddhi gAbh thAya che. athavA rA 3. saMskRtamAM e svara lagAlaga Ave tyAre saMdhi thAya che. 4. be svara pAse AvyA chatAM saMdhi thatI nathI, evuM thADe ja prasaMge bane che. 5. jyAre nAma ke kriyApadanA dvivacanane cheDe haiM, jha (dI) 36 AvyeA hAya tyAre pachInA.svara sAthe enI sadhi thatI nathI; nI+ Aoyi-nirI Ainti. AnI sAthe nIcenA niyama 13, 37 ane 42 jue. 6. chellA cAra svara (6, ve, o, au, ) sivAyanA khIjA kAI paNa svara pachI havA Ave te saMdhi karavI, athavA te saMdhi na karatAM mAtra pUrvAMnA svara dIdha' hoya tA hasva karavA; barthena+jim ardhyana RSimU; athavA (niyama 7 mujaba) ardhyavim / 7. jo A ke A pachI sva ke dI` 6, 3, 4 ke haiM AbhyA hAya, tA pAse AvelA khe svAne badale para (pachInA) svarane guNa mukAya che; =le / 8. maiM athavA A pachI 6 ke te Ave, teA pAse AvelA svara maLI jaine, e bannene ThekANe je thAya che; daivatve= peH / vaLI e ke Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddhi-niyama sAtamA padezikA 139 A pachI o ke zo Ave, teA pAse AvelA svara maLI jaIne au thAya che; rRpano=rRpa | 9. chellA cAra svarA (5, chaeN, o, au, ) sivAyanA bAkInA krAI paNa hastra athavA dIdha svara pachI sajAtIya ( ene e) svara hasva ke dIdha Ave, teA pAse AvelA e svara maLI jai baMnene ThekANe dIdha' svara cAya che; haisthaH kRtyAra: videza:-vIzaH / 10. hava ke dI` 6, 3, 4 te haiM pachI vijAtIya (enA sivAyanA khIjA) svara Ave teA 6, 3, te hrane ThekANe anukrame c c, 6, mukAya che; sukhAti+zrutti=7nAtti, vadhu+bA=vA, tuo=:, .+AkRti=srAkRtiH / 11. padAnta eTale zabdane cheDe haiM ke A hAya, ne pachI A Ave teA e A pUrvanA svaramAM eTale 6 ke o mAM DUbI jAya che, eTale e khelAtA nathI, lakhAye nathI, paNa ene ThekANe (s) avagraha cihna dhaNuM karIne mUkavAmAM Ave che; (niyama 36 mujaba) mo+atham-moDaxvam / 12. 6, ghe, ae, ane au pachI kAIpaNu svara Ave, te eene badale anukrame zra, Ar, ar ane.At mUkavAmAM Ave che; nai+ =naya, vaivAya, mo+tra=maya, athyo+patata:-aAvupatataH / 13. padane aMte 6, de, o athavA au heAya, ne pachI kAI paNu svara hoya, tA ene badale mukAyelA a, Ar, ar athavA AnA aMtya r = nA vikalpe lApa thAya che; A lApathI sAthe AvatA khe svarAnI sadhi thatI nathI. manyate+mAtmAnamu=manyatAmAnam athavA manyata AtmAnam / yujana 14. padane aMte ekathI vadhAre vyaMjana hoya teA eemAMnA pahelA ja kAyama rahe che, ane khIjA badhA UDI jAya che; ma=maham, paNa chelle sU UDI javAthI mahat rUpa rahe che. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArgo paraNikA saMdhi-niyama 15. anunAsika sivAya koIpaNa sparza vyaMjana padane cheDe A hoya te ene badale enA vargane vikalpa pahelo ke trIjo akSara mukAya che; jA athavA navA 16. anunAsika sivAyanA koI paNa sparza vyaMjana pachI aSa vyaMjana Ave te, sparza vyaMjanane badale enA ja vargane pahelo akSara mUkavAmAM Ave che, kAntA= guNAta darApati pApatA 17. anunAsika sivAyanA koI paNa sparza vyaMjana pachI zeSa vyaMjana ke zabdane prathamAkSara svara Ave to, pUrvanA vyaMjanane badale pUrva vyaMjananA ja vargane trIjo akSara mUkAya che; nahAvAdati graadaagcchti| 18. padane eTale zabdane aMte AvelA vyaMjana pachI anunAsika Ave to e vyaMjanane badale enA ja vargane anunAsika vikalpa mUkavAmAM Ave che; kura=patA athavA pata mu . je aMjana pachI AvanAra anunAsika taddhita pratyayane AghAkSara hoya te e vyaMjanane badale anunAsika avazya mUke joIe; =rjina, t+maatr-tnmaatr| 19jyAre ke anya datya vyaMjana | ke anya tAlavya vyaMjana sAthe joDAya tyAre datyane ThekANe ene maLate tAlavya mukAya che, eTale ke ne ThekANe , ne ThekANe , ne ThekANe sUI thAya che. jyAre ra ke daMtya vyaMjana 6 ke mUrdhanya sAthe joDAya tyAre paNa evI ja rIte datyane ThekANe maLato mUrdhanya thAya che, eTale ke rU ne ThekANe 6, ne ThekANe 3, 6 ne ThekANe i thAya che; arthAta tAlavya ke mUrdhanya sAthe dityanA vegamAM datyane anukrame maLate tAlaba ke mUrdhanya thAya che - vidorAthatika kAra, saraDhI=saddA - 20. daMtya vyaMjana pachI z2a Avyo hoya te datyane chuM thAya che; arorA=jArANA je pachI s A heya te = ne Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhiniyama amApa sihA 982 badale anunAsika tta thAya cheeTale jUne ThekANe ja thAya che; parivAra +loke-msmiloke| 21. padane aMte 1 g, 6 Ave ane enI pUrve hasva svara heya, ane enI pachI koI paNa svara heya te, e su , ; bevaDAya. OM vasan+ambarAva-vasanambarAt / 22. ke pachI adhoSa vyaMjana Ave te e , ne , ane ardhasvara ke anunAsika sivAyane gheSa vyaMjana Ave te thAya che. A akSara padane aMte AvyA hoya te ardhasvara ke anunAsika pUrve paNa pheraphAra thAya che; rAjyata=rANatA 23. svara pachI zuM Ave te kazuM lakhAya chekAchiyajaka achina; paNa padAMte dIrdha svara heya te icchuM vikalpa lakhAya che; chIcharAjI chAza athavA pIchA nA (nahi) ane ja (upasarga) pachI chuM ne karu kare ja joIe. 24. padanA aMtabhAgamAM je 7 pachI 26 athavA Ave te e ne anusvAra thAya che; kAMto . 25. padAMta pachI 4, za, athavA 2 Ave te e ne ThekANe anusvAra ane visarga thAya che; pitAnanAhata vivAdAvati ane (39 mujaba) vivAranA ti . 26. samAnapade (eka ne eka ja zabdamAM) , 6, 4 pachI lAgala ja nuM AvyuM hoya te e - ne thAya che; vaLI , , , ane nI vacce svara, sivAyane ardhasvara, mahApramANa , temaja kaMThaya ke eka varSane vyaMjana hoya te paNa jUne jU thAya che; pRarm paraMtu je 7 padati A heya, te e = ne zu thatuM nathI; vAna 27. padAMta 6 pachI kaI paNa vyaMjana A heya te e ne badale vikalpa pUrvanA akSara upara anusvAra thAya che, athavA ne ThekANe pachInA vyaMjananA sthAnane anunAsika thAya che; je padAMta pachI ja Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 sAtamAma padezikA saSi-niyama ghU ke A hAya tA m ne badale pUrvanA akSara upara anusvAra, athavA vikalpe meM te ThekANe anukrame nAsikAsthAne khelAtA 6; v ke jU thAya che; paraMtu jo pAMta krU pachI k, 5, s, OM OM hoya tA m te badale avakSe pUrvanA akSara upara anusvAra ja lakhAya che; samajIne= "sAcchane athavA laine, samyakRti=saMpatti athavA satta, -mUthamayamAM athavA sathama, samdati=saMpatti / 28. padaMta 6 nA adheASa vyaMjananI pahelAM, magara kazu Mce na Ave, tA visaga thAya che; mAtaparyaM=mAtaH vacce / 29. 6 nI pachI 6 Ave te pUrva (pahelAMne) g leApAya che tathA enI pahelAMnA ( 4 sivAyane ) svara hasva hoya teA dIdha thAya che; pUrNasi:+ti=(niyama 38 mujaba) dhU'Ti+ti-pUrneTI rakSatti 20. jo zabda vA rUpane cheDe kAipaNa varganA pahelA cAra varNamAMnA eka vaNu' Avye hAya ne e vaNu pAchaLa r AvyA hoya ane e nI peAtAnI pAchaLa kAI svara, adhasvara ke anunAsika AvyA hoya, te 6 nA vikalpe thAya che; avas+yAda+=(niyama 19 mujaba) ava rAiH athavA ataH / 31. sthA dhAtunA s ne s upasanI pUrve leApa thAya che; sq+thA+T=sQ+thAya= (niyaMma 16 mujaba ) utthAya. 3ra. varganA pahelA cAra vyaMjananA kAi paNa vyaMjana pachI Ave tAk te ThekANe pUrva vyaMjananA varganA cothA akSara vikalpe thAya che; raghamAN (niyama 17 mujaba) +xr===mAr; athavA samAnaH / 33. 3pAnad zabdanA neA adheSa vyaMjanAdi pratyaya para hetAM 6 thAya che, AASa vyaMjanAdi pratyaya para hatAM thAya che, ane pAnta athavA thAya che. 34. jo pratyayanA rnI pUrve A ke A sivAyanA kAipaNa svara ke kaMThaya vyaMjana ke r AvyA hAya tA, ghaNuM karIne, r nA thAya che; yAd (niyama 22 mujaba ) +ttuvAlu / Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhinanaya tamAma padezikA 35. padane aMte k hAtAM enI pachI kazuM ye AvyuM hAya vA na AvyuM hoya tA ph nA visaga' thAya che; vAmaNuM==yAmAM | maiM athavA visa 143 36. visama'nI pUrve A hAya, temaja enI pachI akre dheASa vyaMjana AvyA hAya tyAre visagatA haiM thAya che; ane e 6 pUrvanA (pahelAMnA) A mAM maLI oN ( niyama huM mujaba ) thAya che; trupa:catti=o kAti / 37 visanI pUrve A hAya ne pachI svara ke dheASa vyaMjana Ave tA visarga UDI jAya che; vaLI visanI pUrve A hAya ne pachI a sivAyanA kAipaNu svara DhAya tApaNu visa lepAya; nAnAmenA bhai, yuSanA iti=yuSa Rtti / 38. r athavA, visaganI pahelAM A ke A sivAyaneA krAIpaNu svara hAya ne pachI svara ke gheSa vyaMjana Ave te e r athavA visanAr thAya che; dhrutiyajJati-nRtiyaMti) 39. visa'nI pachI r ke j Ave tA visa"nA ghU thaI jAya che, 6 ke r Ave to s.thaI jAya che, te haiM kaiT Ave ta thaI jAya che; citi= thiti, samatiAmasatti, rAma+rIte =majIte / 40. visa'nI pachI z, j ke r Ave te visa kAyama rahe che; athavA e visane badale anukrame vikalpe aa, ke r mukAya che; yaH nadhAsthati= yaH pati athavA SavadyAyanti | 41. vAkayamAM saH ane vaSaH pachI kAIpaNu vyaMjana Ave tA enA visa`nA athavA Na te lApa thAya che; sa puraH / 4ra. mor pachI kAI. paNu svara ke gheSa vyaMjana Ave teA s nA lopa thAya che; lu+nRtyam=o nasyam| Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgopazika AyarAnA vAkayaracanA je nAmane lai avyaya joDavAmAM Ave che te nAma tRtIyA vibhatimAM mUkavuM joIe; gH tA. keTalAka dhAtu kika che; jemake nI, 4 thA; vaLI A dhAtunA jevA arthavALA bIjA dhAtu paNa dikarmaka che. sinizAn nA nathati kriyApada gativAcaka heya te, je sthAne javAnuM hoya te sthAna batAvanAra zabda dvitIyA vibhaktimAM, ne koI vakhata catuthI vibhaktimAM Ave che; kAra athavA vadhArA kacchanA jyAre i dhAtune artha "dAra hevuM" thAya che tyAre leNadAranuM nAma catuthImAM Ave che, ane leNuM batAvanAra zabda dvitIyAmAM Ave che, tathA devAdAra prathamAmAM Ave che; nizAna ghAtathati nA riTA je nAmane cheDe namaH ke zarata joDavAmAM Ave te catuthImAM Ave che; vinA joDavAmAM Ave te bIjI, trIjI, ke pAMcamImAM Ave che; devebhyaH; vadhaM, vadhena ay| vaghAd vinArina zAmyati / | kidha, droha (5Sa), IrSyA (=caDasAcaDasI), ke asayA (=adekhAI) nA aryanAM kriyApada sAthe, krodha vagere jenA pratye batAvavAmAM Ave che tene catuthI lagADavAmAM Ave che. Ida kriyApadanI sAthe Icchita vastuvAcaka zabda paNa cothImAM Ave che; ti; moH sthAti je pado joDavAnAM heya ke chUTAM pADavAnAM heya, te sadhaLAne cheDe eka ja vAra, ke darekane cheDe judI judI vAra ja ke zA mukAya che, e govindazva, harigovindazca jlptH| 2 ane evA arthanAM bIja kriyApada sAthe, khuza karanAra puruSa ke vastu prathamAmAM Ave che, ane khuza thanAranuM nAma catuthImAM Ave che; modako bAlakAya rovte| rASTra dhAtunAM banne kama keTalIya vAra dvitIyAmAM mUkavAmAM Ave che; athavA anupastha (gauNa) karma cothImAM ke chaThThImAM mukAya che; gurU, kRpAtha, nRpasya kathayati vaartaam| Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRta gujarAtI zabdakoza ad ga. 2, parasma. khAvuM paDhi ( ) . agya baNa (avyaya) Aja vakhata aghA 5. karajadAra, devAdAra pANInA strI. adekhAI harIphAI ane 5. adharma, pApa akSara vize. badalAya nahi evuM, adhipati 5. adhipati, uparI avikArI, sthira, nitya, 5. ajunA (avyaya) hamaNAM paramAtmA athathana na. adhyayana, abhyAsa caritra vize. badhuM, saghaLuM aviva vize. vaseluM, raheluM kavara paM. osaDa magva vize. anizcita tti puM. agni, devatA aaNeka puM. (aamuM raste av na. ajha, Toca kaNera puM. thAka) musApharIne e -( 4) 5. aMgreja thAka a -( )muni strI. IMglAMDa cAtta (avyaya) pachI avinA (avyaya) jaladI anartha chuM. anartha, aniSTa eka . bakaro : anaDha puM. agni cAra na. ajJAna anig na. saMkaTa, aniSTa, duHkha - a ga. 1, paramai. aTi mArave, anunAvina vize. cAkarI karanAra, - bhaTakavuM, bhamavuM cAkara, sevaka, Azrita aTalI strI. jaMgala, vana aAzA strI. paravAnagI, raja ataH (avyaya) AthI, tethI anusana na. manoraMjana, prasannatA tithi puM. paNe anudAi puM. prIti atISa (avyaya) atyaMta anuSThAna na karavuM e, kRtya, kAma paNa . nAza; javuM e thata na. asatya; jatuM; vize. ara (avyaya) ahIM asatya, jUThuM athavA (avyaya) athavA, ke kivA | ane sArA (avyaya) vAraMvAra Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAgepadezika saM. gu. zabdakoza ajANa na. aMtaHkaraNa [ paNa na. araNya, jaMgala aa gr na. janAnakhAnuM hari . zatru tAramana 5. aMdarano jIva, AtmA AvatI strI. vasiSa SinI strI anna na. anna vacce na. pUjAne sAmAna azvaga (avyaya) anya-bIje ThekANe arvana na. pUjA, arcA gaNita puM. paMDita nahi te, mUrkha | mana chuM. arjuna kagdha pu. aparAdha, vAMka, gune ! a ga. 10, Atmane. ( athavA avadhaDhava thoDe aparAdha . ama upasarga sAthe) prArthanA thApAdina vize. aparAdhI, gunegAra karavI, vInavavuM sAtha ! apAya, nukasAna, harakata . artha 5. paise, dhana, vastu, banAva vi (avyaya) vaLI, paNa a ga. 1, paramai. lAyaka thavuM vize. apriya caDhAra puM. alaMkAra, ghareNuM amadAra na. nAma aTakanI vize. na oLaMgAya evuM amUita (AmamUnuM bhU. ) sasTama (avyaya) pUratuM, basa (tRtIyA harAyeluM, jitAyeluM . vibhakti sAthe vaparAya che.) amiri strI. saci, IcchA a4i muM. bhamare bihAi 5. cAhanA, IcchA aA vize. a5, nAne. jije 5. abhiSeka alga. 1, paramai. rakSavuM amituma (mi+ri nuM he. avakAza puM. avakAza, jagyA ku.) abhiSeka karavAne, rAjA aravala pu. ja , ekaThuM karavuM banAvavAne mAtara (vA ga. 1, paraspe. amRmi zrI. aviSaya, agocara nuM va. ) UtaratuM rApurA 5. udaya, caDatI jhaghavAta vize. svaccha, ucca maurSata strI. IMdranI rAjadhAnI AvI strI. avasA anya 5 pradhAna AvatI strI. ujajayinI cara na. AkAza avarojI (vastronuM saMbaMdhaka savowA strI. ayodhyA bhUku) avalokana karIne, joIne Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padArtha saM. zu zabdakoza saMskRtamA5zikA ara7 na. vastu nahi te, mithyA mArA pu. na. AkAza vivAre . mithyA padArthanI sAruM chuM. aMgreja ka95nA A pu. AcAra, cAla, avivAhita (+vijita, zi vartaNuka +car nuM bhUtakRdaMta, sthira, mArA pu. AcArya, guru hAlacAle nahi evuM mArA strI, AzA, hukama avizvArA vize. vizvAsa mUkavAne gAtA 5. taDake nAlAyaka, aNabharosAdAra AtamA puM. dIkare arALa vize. jenuM zaraNa (=rakSaNa sAtamAM strI. dIkarI karanAra) nathI te, anAtha garama . AtmA, pote arama- 5. paththara garamItha vize. potAnuM a na. abu, asu cAra puM, Adara, sarakAra : . azva, ghoDe . Ape 5. hukama aavsa pu. vizeSanAma AzArimA vize. AdhyAtmika aNa ga. 2, parabhai. hevuM AzAna na. dhyAna ar ge. 2, paramai. phekavuM ni+ A meLavavuM; = ke aA upasarga =ni vikheravuM ? | sAthe, meLavavuM, pAmavuM; vi kaca=ANa pheMkavuM upasarga sAthe, vyApavuM aeo vize. asaMkhya, agaNita bApa strI. Apatti, Ata jAsatya na. asatya, ja' A na. kerI mAtA strI. nirupayegitA AdhAra puM. prayatna, zrama ati paM. talavAra cAlubhava vize. lAMbI AvaradA vALa akura puM-asura daitya Ama pu. AraMbha, zaruAta atra ne. astra, camatkArI hathiyAra | ANavattA na. ArAdhanA, maherabAnI ati ne. hita nahi te, nukasAna, meLavavI e - Ija vAi puM. Aropa Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 saMskRtamAgapaziyA 4. yu. zabdomAM ApaNa na. repavuM e, vAvavuM e | ba sa AzA rAkhavI, karma Arya puM. Arya, AbarUdAra mANasa | pakhavuM; riNi parIkSA levI, A strI. zANa strI, tapAsavuM paNa uvekhavuM AvAja na. AcchAdana, aMtarAya, | bedarakAra rahevuM . DhAMkavuM e skiAra pu. Izvara, paramezvara bAhya strI. AzA rovara . AzIrvAda .3s (aa nuM bhU. ka) kaheluM, Adhyama pu. Azrama, maTha beleluM vAhana na. Asana vita vize. ucita, yogya thAkArA vize. khudAkAraka sava (avyaya) UMcethI zinI strI. eka nagarInuM nAma, chA jI. IcchA ujajaina pati (avyaya) Iti, ema swaI (avyaya) caLakATathI, karaNa (avyaya) evI rIte prakAzita rIte 3 5. caMdra kaccha ma. 6, paraai. vINavuM ja . IMdra karA 5. jhUMpaDuM jALI strI. indranI strI hata (avyaya) ke, athavA jana na. baLataNa kA strI. utkaMThA, Iccha jaya (avyaya) peThe, jANe sNata (kAnanuM bhaka) khodeluM 6 (6ThTha) ga. 6, paraai. IcchavuM hAya (+rA nuM saMbaMdhaka paNa ga. 4, paramai. (upa. bhU. ku. ) UThIne sAthe) zodhavuM hiM vize. 5. na. ( hu chuM. tIra . kho) kheALAmAM beTheluM 0 (AnuM sUku) ISTa, IDeluM karava paM. occhava 8 (avyaya) ahIM karA !. utsAha satra na. udaka, pANI ga. 1, Atmane. jovuM hari 5. samudra, dariye Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. zuM rAkho athavA * kAma puM. uddabhavavuM e, dekhAva hata ( kanuM kamaNi bhUta- para sarva. eka - kudata) uhata, garviSTha, tAcha tArA vize. A jAtanuM, AvuM sajAva . uddabhava, janma * pachApuv na. zaheranuM nAma, veraLa vAta (hastha nuM karmaNi bhU. para (avyaya) nakkI, ja ke.) taiyAra, tatpara pam (avyaya) e pramANe kaSamaNa vize. (vana vize. jevuM) - o udyama jevuM opana 5. bhAta o havana na. vADI auSadha na. auSadha, esa. hato. 5. udyoga haas S. upakAra guni 34 . upadeza 5. kaMcukI, aMta:purane vaDe adhikArI 3pavana na. bAga, vADI jara chuM. sAdaDI upara 5. bheTa kASThA 5. kaTA hapa strI. jeDa, khAsa viSa 5. upAya para 5. kaMTha, gaLuM parama puM. Thapake 7 ga. 1, Atmane. vakhANavuM, karI strI. vizeSanAma khuzAmata karavI rASTra ga. 10, kathana karavuM, kahevuM tha (avyaya) kema zI rIte guiA strI. prAmANikapaNuM zA strI. kathA, vAta maru 5. vizeSanAma, eka rAjA | parya puM. kaMjUsa mANasa kavi . yasa karanAra tharA (avyaya) kyAre bApu ga. 4, 5raspe. rASTra mAnava vize. vadhAre nAnuM, nAnuM AbAda thavuM nyA zrI. kanyA, kumArikA hari kuM. aSi avTa na. kapaTa ziSya paM. rAmane banevI | | kavi chuM. vAMdarA Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta saMskRtamAgo padArika saM. gu. zabdakoza jAva chuM. eka kavinuM nAma pRdana. kArAgRha, kedakhAnuM, jela ru. 5. gAla jALA vize. karuNuyukta, dayALu paNa strI aMboDe, veNuM jANa na. karuNA, dayA paNa ga. 1, Atmane. kaMpavuM, hAlavuM wArtika puM. kArtika mahine jAmaha na. kamaLanuM phUla vArtha na. kArya, kAma ThAruM chuM. kALa, vakhata parama zuM hAthInuM baccuM ga. 1, Atmane. (4 upa. ' ja puM. kAna, karNa rAjA - sAthe) prakAzavuM, caLakavuM na. kartavya vANa nA kANu, lAkaDuM thA vize. kartA, karanAra vAtA-puM taLAva jUnisTa paM. vizeSanAma , Aira . cAkara ti8mIpam karatilakanI jitu (avyaya) parantu, paNa ja pAse jhiri . bhaMDa jarmana na. karma, kAma vira (avyaya) kharekhara pAra 5. kalaMka, DAgha rajA 5. virATarAjAne senApati vADha dhuM. kalaha, kajiyo, kaMkAsa rti zrI. kIrti pAchA bI. kaLA yurina . kuTuMbanuM mANasa Dhi puM. kaLi, TeTo kukhyata (ku nuM bhU.ka.) aTatathA na. kalyANa kAyeluM, rokAyeluM vi . kavi kutiH (avyaya kyAMthI vArA puM. (AvikA . rAjA) |. kura (avyaya) kayAM kavirAja | ga. 4, paraspe. kepa kare, jAsuja na. enuM | gusse thavuM wjatA strI. vahAlI, vahu kumAra strI. kuMvArI, kumArikA pati zrI kAMti, zobhA kunmajAta 5. kuMbhAra kAma pu. IcchA suda 5. (ba. va.) eka dezanuM nAma ja na. kAraNa phaka (nuM paraspe. va. ku.) karatuM Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saM. su. zaba kesa sarakRtamAdezika na (nuM Atmane. vaka) karatuM | muvI strI. cAMdanI kukIna vize. kuLavAna varAja na. kuzaLatA, hoziyArI, phuDa pu. rAmanA putranuM nAma kuTi vize. kuzaLa, sukhI rAjJI strI. eka zahera yu ga. 4. paramai. bheTavuM hari 5. lufsane vaMzaja kuma na. phUla kAmeLa (Ama zabdanI tRtIyAnuM 5. phUle ekavacana) dhImedhIme, Aste kUrma kAcabo kI ga. 4, paraspe. krIDA karavA, zuM karavuM; aviadhikAra Apo, khelavuM, ramavuM TharAvavuM; amuka alaMkRta | jo strI. kIDA, ramata karavuM, zaNagAravuMsAvaraksa - zIta (nuM bhU ku) vakarAthI lIdheluM. kharIdeluM (vi) dekhADavuM, batAvavuM zuddha ga. 4, paraspe. krodha kara, nuM bhU. 5). karAyeluM | gusse thavuM tazatA zrI. kRtajJatA , jodha puM. kedha tti jo. kRtya, kAma koi 5. keza, gAu (avyaya) mATe, sAru, vAste kare 5. kaleza, duHkha zrI. kRpA, maherabAnI jaa (avyaya) kyAM ga. 1, para. athavA ga. 6, mu ga. 1, Atmane. kSamA karavI, ubhaya. AkarSaNa karavuM, kheDavuM mApha karavuM, khamavuM pITha pu. kheDUta (phAma) ga. 4, parame. kSamA gu 5. kRSNa karavI, mApha karavuM aA ga. 1, Atmane samartha thavuM kSAmAM strI. kSamA, mAphI dira vize. kevaLa vina vize. kSaya pAmatuM, ochuM thatuM vastram (avyaya) kevaLa, mAtra kSak (kSA) ga. 10, dhovuM; + zithI strI. dazaratha rAjAnI eka sa pakhALavuM devuM rANInuM nAma Ni (kSiNa) ga. 1, paraspe. kSaya jo 5. bhaMDAra tha, ghasAI javuM , Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ak . kSit ga. 6, urjAya. phaeNMkavu kSudra vize. kSudra, tuccha, halakuM zrum ga. 4, paramaiM. khaLabhaLavu, gabharAvuM Sita vize. suSita, bhUkhyA kSetra na. kSetra, khetara kSetrAmina vize, tIrtha bhaNI jatuM satkRtamAM padezikA kha lagna pu. laMgaDA; vize. laMgaDuM Da kuM. khaDaga, talavAra vana ga. 1, ubhaya. khaNuvu', kheAdavuM, plana khAvu svaniya na kAdALA saha puM. luccA ga pA zrI. gaMgA nadI gat (gam ga. 1, paraai.nuM va. .) jatuM. gana kuM. hAthI gaLu ga. 10, gaNuvuM, dhAravuM, gaNakAravuM gata ( gam tuM bhU, rR.) gayeluM pati sro. gati candu vize, gamana karanAra, janAra ve yuM. gaMdhava', svarga'mAM rahenArA devAnI eka jAta nam [La] ga. 1, paraai. gamana karavuM,javuM; avigam meLavavuM sarve zuM, zabdaza gAma anusaravuM, pAchaLa javuM; avagam jANavu'; nir gam nIkaLavuM'; 'rALam ke vAmyam zaraNe javuM, tAme thavu' samam (Atmane. ) ekaThA thavu, maLavu; praNa + A + gam pAchA AvavuM gamana na. gamana, evu' e mA~ strI. khADA du vize. niMdavA lAyaka gad ga. 1, paraai. gaLavuM, Tapakavu gam ga. 1, Atmane. (tra sAthe ) baDAI mAravI pAtra na. avayava mAtra na. gAyana nAd ga. 1, Atmane. (ara sAthe) nAhavuM. gAya puM. gAyaka, gayA nitti pu. giri, parvata nIla na. gIta kuLa puM. guNa zuLajJa vize. (tuLa guNajJA jANavuM) guNavat guNa jANanAra vize, guNavAna ruttir vize. guNavAna guru vize. guru, lAgu. gurU puM. guru, AcArya, pUjya mANusa Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa yu. zAkAza saskRtamAM sudhA pu. gIdha pakSIonA rAjA, jaTAyu je dazarathanA mitra thAya saMna. ghara naMdinI . vahu maiM ga. 1, paraai. gAvuM modha na. gAtra, kuLa jovI . geAdAvarI nadI zova pu. geApa, govALa oi pu. na. gAyanI gamANu prathana na. gUMthavu e pragnya pu. graMtha, pustaka praLa na. grahaNa karavuM e, pakaDavuM e prAma pu. gAma zIkha pu. grISmaRRtu, unALe gha aTa pu. laDA 3 2. 10, jAhera karavuM ta na. dhI 4 (ayya) ane caDo pu' cakAra pakSI ca na. cakra, paiDu paN na. cakSu, AMkha patruddha vize. caMcaLa, capaLa jala vize. pracaMDa, ugra 6 pu. caMdra candrIya puM. eka rAjaputranuM' nAma pazikA A A ga. 1. paraai. cAlavu; A+ var AcaraNa karavuM izti na. caritra, AcaraNu varman na. cAmaDuM t ga. 1, paraai, cAlavuM, vaLavuM A na. caturAI Apa mu. kAmaThuM vAha vize. suMdara vitta na. citta citrakUTa pu. eka pahADanuM nAma cit ga. 10, ciMtana karavuM, vicAravuM vizvA zrI. ciMtA, phikara fafeaa (fariaeg 21. SS.) lilaa, ciMtana kareluM, vicArAyelu vira vize. cirakALanuM, lAMbA vakhatanuM cim (avyaya) cirakALa, lAMbA vakhata sudhI vijJa na. cihna sur (co) ga. 10, cAravuM cod (sut ga. 10, nuM vartamAna kRdaMta) preratu, hAMkavuM cora pu. cAra zauyaeN na. ceArI ar na. chaMda, veda anna (anu kamaNa bhUtakRdaMta ) kilu', sa'tADeluM' Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ r satkRtamAga padezikA chAtra kuM. vidyAthI, ziSya chAyA zrI. chAyA iT (krama'NiprayAgamAM) kapAvuM ja pat na. jagata nazAta puM. jagatane racanAra, paramezvara hran [jJA] ga. 4, Atmane. janmavuM, utpanna thavuM na puM. (eka) jaNu, mANasa, leka nananda puM. bApa, sItAne bApa nananI . mA navRtta pu. ziyALa navat (niMga. 1, paraai. nuM va. kR.) jItatuM, vijayI nayanta puM. iMdranA putra saraDha pu. dharaDA mANusa nA strI. dhaDapaNu naha na. jaLa, pANI naL ga. 1, parama~, khaDakhaDavuM nava puM. utAvaLa, varA nAca na. ALasa, sustI nAta (jJanuM bhru. rR.) janmeluM datta strI. jAti nAmAtu puM. jamAI nAyApati puM. (dri.) varavahu hAya ta. jALa sa. gu. zabdakAza nAba puM. luccA, Thaga ni ga. 1, paraai. jaya pAmavA jItavuM; vi+'i Atmane. vijaya pAmavA, jItavuM niMdA zrI. jIla nidAghra na. (niMdA zrI. jIbhathapra na. TAMca) jIbhanuM TeravuM jJInA (jJa nuM bhU. ku.) chaNu* naur ga. 1, paramme, jIvavuM sauya puM. jIva nauvinnA zrI. AjIvikA nIvita na. vita, jiMdagI saidya vize. jItanAra jyAthar vize. vadhAre meTuM jyonA strI. cAMdanI jJA jJAna thavuM, jANavuM jJAti zrI. sacuM jJAna ta. mAna jJAnAputa na. (jJAna na. jJAna + amruta na. amRta) mAnarUpI amRta mi yuM. bALaka hI ga. 1, Atmane. UDavuM.. ta savu (tAD) ga. 10, tADana karavuM, mAravuM Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. gu. zabdaza tApa yuM. taLAva tajuja huM cAkhA sataH (avyaya) tethI, pachI sattva na. tattva satra (avyaya) tyAM tathA (avyaya) te pramANe savA (avyaya) tyAre naya kuM. tanaya, dIkarI tanu vize, nAnuM, thoDuM sar ga. 10, Atmane, sAMbhaLavuM, rakSaNa karavuM sar ga. 1, paraai. tapavuM savar na. tapa tamam na. tama, aMdhAru misrA zrI. rAta saskRtamAge padezikA tadda puM. jhADa * sacchik vize. UbheluM tAkana na, mAravuM e taja na. tArA tArAba yuM. (tArA zrI. tArA + gaLa puM. jaththA) tArAne jaththA tAlu . tALavuM siha puM. tala tIra na. tIra, taTa, kAMThA OM (avyaya) paraMtu paNu, (vAkayanI zaruAtamAM vaparAtA nathI) tur ga. 6, ubhaya. kanaDavuM, du:kha devuM vk nrutyu sona) ga. 10, tALavuM tulya vize. tulya, sarakhuM sup ga. 4, paramaiM. saMteSa pAmave, dharAvu tUja puM. kapAsa, rU tUntim (agnya) mUMgAM, zAMtatAthI tuLa na. taraNuM, taNu khaluM tRti vize. tarasyuM tULA zrI. tRSNA,tarasa,icchA,lAla OM ga. 1, parauM, taravuM, eLagavuM; avaTM Utaravu* tenaC na. teja caN ga. 1, parauM, tajavuM thALa ryu. tyAga . var , 1, Atmane. utAvaLa karvI, adhIrA thavuM ghaTTa pu. vizvakarmAM, devAnA zilpI da vRkSa vize. udyogI, khaMtIluM, mahenatu rakSiLA zrI. dakSiNA TrlR ga. 10, 6DavuM, sajA karavI phrlR puM. lAkaDI; zikSA s'A zrI. e nAmanuM vidhyAcaLa uparanuM jaMgala vRddhi vize, daridrI, garIba oNna na. dana, dekhAva ! Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtA mArgo paraNikA saM. su. zAkeza panIra vize. darzana karavA gya, | vIra puM. dIve khUbasUrata laI vize. dIdha, lAM thayuM. sUryavaMzI rAjA, rAmane suNa na. dukha bApa hata vize. duHkhI vadhu ga. 1, paraspe. dAha kare, suzodhi . (guNa na. dukha bALavuM +Adhi ! samudra) duHkhane (karmaNirUpa vi) dAna karavuM, dariye ApavuM suvA duSTaAcAra,kharAba cAla cira] ga. 1, paraspe. dAna karavuM turatApa vize. durlabha, muzkelIthI maLI ApavuM; ghA ApavuM, dAna zake evuM karavuM; balinA badale ApavuM kud na. saMkaTa, killo koi vize. dAtA, dAtAra, ApanAra | 3 zrI. durgA, devInuM nAma cAza na. daLadara, garIba paNuM kuna durjana, kharAba mANasa dvArA vize. bhayaMkara, ghora kuzA zrI. avadazA, mAThI hAlata pasAra 5. (vAsa 5. dAsAna yumila na. dukALa puM. jaNa, mANasa) dAsa, cAkara suraNa puM. durvAsA RSi mArI strI. dAsI kula na. duSkata, duSTa kAma dila na. divasa tuti strI. kharAba kAma hirA (avyaya) divase suda (Du ga. 4, parasma. nuM bhU. ) livara pu. deva vi zrI. dizA tuTara bI. dIkarI hirA ga. 6, ulya dekhADavuM, batAvavuM sUta puM. dUta, jAsUsa bhAvi pharamAvavuM kavi ( vize. dUra upadeza kare, samajAvavuM TUm (avyaya) dUra zikhavavuM; niri batAvavuM dUSita (prerakanuM bhU. 5.) dekhADavuM delavALuM, apavitra karAyeluM hIna vize. dIna, garIba dahana (avyaya) daka, majabUta rIte Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . guzabdakoza sAtamA zikA hA (9) ga. 1, paraspe. dazana | kutama (avyaya) jaladI, tarata karavuM, jevuM 6 ga. 4, 5raspe. droha kara paNa bI. paththara tAlawA strI. eka zaheranuM nAma s ( nuM bhU. ka) dITheluM . brAhmaNa zya vize. dRzya, dekhAya evuM dipa . dvIpa, beTa; khaMDa ofNAra 5. (gf strI. najara te pu. zatru; vize. devI, dveSa karanAra hAla . maherabAnI) jovAnI maherabAnI, nidhA ghara na. dhana 3 () gaM. 10, phADavuM jApati pu. kubera deva pR. deva, Izvara dhanamArU vize. dhanAtha havA jI. deva gharanA pu. dhanika; vize. dhanAzva vivara kuM. vizeSanAma dhanuNa na. dhanuSa, kAmaThuM devarAha pu. devadAra gha pu. dharma, pharaja, rAvatana na. devAlaya, devaLa ghA ( kamaNi prayogamAM) dilI strI. devI . amiwA belAvavuM, nAmadevuM. diyara , ApavuM; jillA mUkavuM tA puM. deza vAva 5. pidA karanAra, paramezvara di pu. deha zALa na. dhAnya, anAja, sainya nadInapaNuM garIba paNuM halakApaNuM vArtap S. dhRtarASTrane putra vi na. daiva, nasIba jANa ga. 1, parasma dhAvuM, deDavuM pAvAputhivI strI. (dvivacanamAM) | vImad vize. DAhyuM, buddhimAna "AkAza ane pRthvI pInga 10, ara+dhatiraskAranuM i ga. 1, Atmane. prakAzavuM ! ghara vize. dhIra, dhIrajavAna, vaNa na. dravya, dhana hiMmatavALuM kaccha vize. darzana karanAra, janAra dhIravuM. dharyavAna mANasa,DAhyo mANasa 1 ga. 1, parasma. gaLavuM, pIgaLavuM, | pUri . ziva " dayAthI pIgaLavuM i ga. 10 ubhaya. dhAravuM, dhIravuM. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 rR ga. 1, bhaya, pakaDavuM; T uddhAra karavA, cheDAvavu' zrRti zrI. dhIraja, hiMmata zvetu . dhenu, gAya dhyAna na. dhyAna dhruva vize. sthira saMskRtamArgIpadezikA dhvarga. 1, Atmane. nAza pAmavuM na huM. avAja, zabda na maiM (avyaya) nahi na jAva avyaya) kadIe nahi rasa na. nakha navara na. nagara, zahera nArI strI. zahera maTI zrI. naTI nak yuM. nadI nathI strI. nadI anAda zrI. naNuMda nam ga. 1, parauM, aminanya khuza thavuM, AnaMda pAmaveA, cAhavuM nAnI strI. chokarI navvu puM. dIkarAnA dIkarA, pautra namaNuM na. AkAza nam ga. 1, paraai. namavuM; ava+namU namavuM, namI javu namala (avyaya) namaskAra nayana na. nayana, teNu, AMkha sa. gu. zabdakAza nara yuM. nara, puruSa naha yuM. naLarAjA nava vize. navuM nak ga. 4, paraai. nAza pAmavuM naTTa (nanuM bhU. rR.) nAza pAmeluM naLa yuM. hAthI nAd ga. 10, ubhaya. bhajavavuM nATaka na. nATaka nAma (avyaya) nAme, eTale ke nAmanlR naM. nAma nAcada puM. nAyaka, AgevAna nakyuM. eka devaRSi nArAyaLa puM. vizeSanAma nArI strI. nArI, strI nAviSTha puM. nAva calAvanAra, khalAsI nArA yuM. nAza nityam (avyaya) nitya, nita, haMmeza nidhiyuM. 'DAra nir ga, 1, paraai. nivuM nimna sro, nidA nipuna vize. hoziyAra nimagna (ni+manuM bhU. rR.) DUbeluM nimitta na. nimitta, kAraNa, hetu nitizaya vize. pU', apratima, anupama, jenAthI bIjuM DiyAtuM na hoya tevuM niSNa (ni+al ga. 4, paraai, nuM bhU.kR.)vikharAyeluM,nAza karAyeluM Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. gu. zabdaza niti (naranu` bhU..) jovAyeluM, kheALI kaDhAyeluM nirdeza pu. sUcanA niyamya puM. kAlAvAlA, AjIjI nirmita (ni+mAnuM bhU, pR.) nirmANa kareluM, sarajAyeluM, upajAvAyelu' karAyelu nivRttiv vize. nirAMtavALu nivRtta (nivRtanuM bhUtakRda'ta) pAchuM Avelu nirdezita (niSinA preraka prayAganuM kaNa bhUtakRdaMta) mUkeluM 'tamA pazikA nizA strI. rAta nirAvara pu. daitya niti vize. tIkSNa dhAravALuM nizceSTa vize. stabdha, sthira, nizraLa niSaLa ( ni+ravuM nuM bhUtakRdaMta ). beThelu niSTha puM. sAnAmahAra niSNAta (ninAnu` bhU. kR.) pravINu niSTha vize. phaLarahita, artha vinAnu | ga. 1, ubhaya. lai javuM, dArI javuM; AnI ANavuM, lAvavuM; pa+nI paraNavuM; pra+nI racavuM apanI khaseDavuM; vi+jJI zikhavavuM, vinaya zikhavave 117 nIceAhaya vize. (nIcainamAyA strI. nAma) jenuM nAma nIcer che te nItti strI. nIti, rAjanIti TM puM. nara, puruSa nR ga. 4, paraai. nRtya karavuM nRtya na. nRtya 4 yuM. rAjA vruti puM. rAjA nRtya na. rAjApaNuM' nRzaMla vize. krUra, duSTa netra na, netra, AMkha taiyAcihna puM. nyAyazAstrI nau zrI. vahANa; jAyanau strI. zarIrarUpI vahANu nyAya puM. nyAyazAstra nyAyalamAM zrI. (nyAya puM. insApha ane samA zrI. kacerI ) insAphanI kacerI pa pAna puM. pakSI, pakhI pa6 yuM. kAdava var ga. 1, ubhaya. pAka karavA, rAMdhavuM jITI strI. pa`cavaTI vallura pu. pAMjaruM pad ga. 1, parauM. pATha zIkhavA, bhaNavuM, zIkhavuM zakti puM. paDita Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - saMtA mApadezikA saM. yu. zAkhaNa goNa na. mUlya, puthautha na. 5. pAchale adha bhAga puNyarUpI kImata pariNAma . pariNAma paNa ga. 1, pararma. patana pAmavuM, rti vize. tajavA lAyaka paDavuM, khAvuM banavuM hatuM pariNita (SiAnuM bhU.ku) pahereluM paNa UDavuM, pharavuM fNa na. pAMdaDuM patana na. paDavuM e zika vize. vyAkula thayeluM, . tita (januM bhU. 3) paheluM gabharAyeluM patti 5. pALo parvata chuM. parvata ghanI strI. patnI, vahu pagra 5. pallava, phaNago paNa na. zarIrane sukha karI Ape ! paraDha . na. taLAva evuM osaDa, hitakAraka vastu pavana puM. pavana pa ga. 4, Atmane. 3 6 gva pu. vaja UpajavuM, utpanna thavuM; niSa paNu che. pazu nIpajavuM, pratiSNa tarapha javuM, are (avyaya) pachI karavuM raya ( ga. 1, parasma. nuM va. 2 na. pagaluM ka) jetuM ja na. kamaLa vi [fi] ga. 1, parasma. pAna paNa na. pANI karavuM, pIvuM (karmaNirUpa ) ja vize. parama, zreSTha . gig 5. dhULa kiya vize. pArakuM 4 5. pATha huM (avyaya) to paNa pAchA strI. pAThazALA umA vize. parama, atyaMta pati pu. hAtha gva vize. parAdhIna jAva chuM. pAMDu rAjAne putra zu paM. pharazI, kuhADe pAta 5. paDavuM e, patine pAmavuM. pRthvI nakSatrI karanAra paga na. yogya mANasa, yogya vastu brAhmaNa ho para 5. paga dama 5. parAma | mas S. jhADa Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. gu. zakoNa saMskRtamAgapaziyA paLa pu. musAphara pathe cAlanAre | put (avyaya) pUrve na. pA5; vize. pApI purANa na. purANa vize. purANuM pApa 5 pApI mANasa juvo bI. purI, zahera ja ga. 10, pAra pAmavuM, oLaMgavuM pula 5. puruSa, marada para 5. pAra, cheDo puNa ga. 4, paraspe. pisavuM pitA na. InAma gudhArina vize. puSpa dharAvanAruM, pAthara 5. rAjA kalavALuM pAchA vize. pALajJAra gvita vize. puSyavALuM, leluM pis . piMDa, pretane balidAnamAM | puta na. pustaka Apela bhAtane gaLe pUrU ga. 10, pUjavuM jiva 5. pitA, bApa; ki. mAbApa pUrA vize. pUjya vizva 5. kAke 6 zrI. pUjA va6 ga.10, pIDavuM "jJAni na. sarakAranuM kAraNu, pAtra puchaarTAra na. (puchAya na. pUta (nuM bha. 1) pavitra karAyeluM, * pAvana - pUruM + a Ana na. ko) | [6 ga. 10, pUrNa karavuM, bharavuM. pUchaDAne Teke jUdha 5. pahelo adha bhAga puNa na. puNya; vize. pavitra pRthvI strI. pRthvI guthavA vize. puNyavAna, puNyazALI | geTa (kanuM bhU. ka) puchAyeluM pura 5. putra, dIkare naura 5. puravAsI, nagaravAsI purAmAra vize. dIkarAnA janma jAuM chuM. utkRSTatA, atyaMtatA ghaai . prakAza purI vize. (pura dIkare zata prati strI. pradhAnamaMDaLI, pradhAna kareluM) dIkarA tarIke mAneluM, prakRti, svabhAva dattaka lIdheluM . parisiddha vize. (prati zrI. puna (athaya) pharI svabhAva +rija, nid ga 1, puraNa (avya) AgaLa, sAme kega. 4nuM bha. ku) siddha thayeluM, puraNa (avyaya) AgaLa, samakSa, rabara svabhAvasiha, svAbhAvika - 11 jevuM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamApadezika saM. zu zabdoza [9] ga. 6, parasma. prazna | ghA jhI. prabhA, teja karo, pUchavu + $ (Atmane.) 6 prabhu. Izvara nIkaLatI veLAe pUchavu, vidAya levI prabhUta vize. puSkaLa ghA e. prajA, revata; saMtati karavA strI. juvAna strI ja 5. DAhyo mANasa prabhAi na. pramANa kalanu vize thoDuM, nAnuM thAna na. prayAga, alAhAbAda pratiti strI. chabI, nakala ivara na, preraNA; sthApanA ritikA strI. badale, vera vALavuM pravAda puM. pravAha, vaheNa e, vera levAnI rIta vicha (kavi nuM bhU, ku) praveza tirata (pratijJAnuM bhU. 5.). pratijJA karIne kaheluM, kabUleluM prakRtti bI. pravRtti, valaNa, mAhitI, barija strI, paDave khabara . itidAna na. sthApanA karArA vize. prazaMsAne pAtra, itidata (ghatinuM karmaNi bhUta- | vakhANavA lAyaka kRta) aDacaNa karelI che evuM, | kacaya 5, sabhyatA, vinaya aTakAveluM, baMdha kareluM che ? karaja karUNanuM bhaku) prasanna, kathA . vizvAsa prahAra 5. kRpA, maherabAnI kai ga. 10, prasiddha karavuM karAvata (karavAnA preraka para vize. prathama, paheluM praveganuM karmaNi bhU. 3) ekaleluM prathamaNukara na. (4thama paheluM + zrI. pUrva dizA surata satkarma) pUrvanuM satkarma prAza 5. DAhyo mANasa ko vize. ApavAnuM, lagnamAM pu(bahuvacanamAM) prANu, jIva ApavA yogya kALi 5. prANa zapatra ( ga. 4, nuM karmaNi prAsa (avyaya) prAtaHkALe, paDhiye bhUtakRdaMta ) joDAyeluM, yukta savAre = vize. prabaLa, majabUta prANa (+aa nuM . ku) prApta kamara . utpattisthAna, utpatti | thayeluM, pAmeluM, pahoMceluM Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. jI. zabdaza mAvat (avyaya) ghaNuM karIne mAnya na. pravINatA haeNziyArI prAMnniSTha puM. prazna karanArA mAmAn yuM. mahela sAtama padezikA mAlArataja na. (mAlAy puM. mahela taja na. pRSTha, mahelanI agAzI dina vize. priya, vahAlu priyaMvadA zrI. zakuntalAnI sakhInuM nAma priyatamAM strI. atipriya zrI priyAvina vize. mIThuM' bolanAra priyala na. mIThA melApaNuM priyApravRtti strI. priyA o. vahAlI pravRtti zrI. khabara) vahAlInI khabara mI [ILa] ga. 10, prasanna karavuM, khuza karavuM prIti zrI. proti, prasannatA preman puM. na. prema, prIti nayana vize. vadhAre priya, vadhAre vahAlu, vahAlu. ja phaLa ga. 1, paraai. phaLarUpa thavuM, phaLadAyaka thavuM rAzinlR vize. phaLa khAnAra vadhu puM. baMdhu sagA ya pu. baLa; lazkara 136 vahi pu. khaLidAna vRtti pu. balirAjA afze (24344) 44612 candu vize. bahu caTTuzana (a) ghaNI vakhata, vAra vAra vALa puM. bANu, tIra sAndhava huM bhAI, sagA 64 puM. bALaka, karA sAruM puM. khADu, hAtha duSTa na. puSkaLatA, bahu paNuM bahu virAha pu bilADa vira pu. TapakuM', TIpu vi na. biba thAka na. bIja, khI yuddha strI. buddhi yurikamAla puM. ( vRddhi buddhi prapAtra kuM. sakti ) buddhi zakti H ga. 1, ubhaya. kheSa thavA jANavuM, samajavuM. sudha kuM DAhyo mANasa brahman huM brahmA; na. paraNyA brahmavid vize, brahmAne jANanAra tattvajJAnI Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamANikA saM. 2. zabara (Atha na. eka jaMgalanuM nAma che mALI strI. bhAgIrI, gaMgA hAi paM. brAhmaNa para 5. bhAra ke (phUga. ranuM Atmane varta- vajana 5. bhAratavarSane eTale 5. 2 nuM eka va) kahe che. hiMdustAnane rahevAsI mAya bI. bhAryA. vahu 4 (manuM bhUtakRdaMta) talIna, mAyaNa (mUnA prerakanA AjJArtha pu. tacpara, parAyaNa nuM e.va.)kara, samajha, banAva; 4 5. bhakta, bhagata * saMgAtha (preraka karmaNirUpa) ja zrI. bhakti saMbhavatuM jaNAya che. # ga. 10, bhakSaNa karavuM, khAvuM mAhira vize. bhAvi, thanAra, thavAnuM paNa vize. divya, pUjya khA ga. 1, Atmane. kahevuM prati vinI zrI. bahena - +Ag javAba Apo, uttara nA . eka sUryavaMzI rAjA Apo . bhaMga mAhya zugara vize. thaLakane 7 ga. 1, ubhaya. bhajavuM, sevavuM, dhaLo (raMga). Azaro le, pakaDavuM bila ga. 1, Atmane. bhikSA 6 na. bhaluM, sukha, kalyANa mAgavI, bhIkhavuM. za na. bhaya fkhA zrI. bhikSA para vize. bhayaMkara 'khaTTA! bhikSu, mAganAra, yAcaka : 5. lAra, vajana vi bhedavuM che !. bhartA, dhaNI, zeTha nIti strI. bhIti, bIka - sarva. tuM, tame, Apa mIna 5. pAMDunA bIjA dIkarAnuM nAma mIka strI. bIkaNa strI Ra5. paDeza) ApanI mU ga. 1, paraspe. hevuM, thavuM, a7 + anubhavuM; hu+m upanna pati (nA bhaviSyakALanA thavuM, nIpajavuM 5 3nuM e. va) thaze na. prANI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saM. zuM tamArA manamAdezikA mUlAI 5. satya, vastutA mad [mArca 2. 4. paraspe. maH strI: caDatI, AbAdI hevuM, gAMDA thavuM, bhUla khA I ! bhUpa, rAjA ghana miArga bhUla kara 1 5. rAja, parvata bhUla khAvI maja strI. bhUmi, bhaya, pRthvI mara . mada mUya vize bahu moTuM, vadhAre moTuM marA ! madana, kAmadeva mUri vize bahu mAi strI. madirA, dArU 5 ga. 10, bhUSita karavuM, zaNa- madirAkSI strI. manoharanetravALI gAravuM, zobhALavuM maju na. madha mUSa na. bhUSaNa, ghareNuM madhu puM. madha karanAra, bhAra cha ga. 1, ubhaya. bharavuM (karmaNipa | madhuram (avyaya) madhura rIte mana ga. 4, Atmane. mAna vicAravuM; anuw thi che. cAkara che 8 boja che. upabhega rAkhavuM; araja apamA je na na. bhajana, jamaNa karavuM; avajJA karavI, tirasa karavA moNa (avyaya) are, ahe mANaMda . ( nigraha A . bhamara, madhamAkhI manane kabajAmAM rAkhavuM e Ara . brAtA, bhAI mAruM na. mana Aja (jhanuM bhUku) bhramamAM manu paM. vizeSanAma paDeluM, bAvaruM khA ga. 10, Atmane. vicAra nima ga. 10, nimaMtra ni 5. maNi karavuM, taravuM fiAra 5. jhaverI ja che. maMtra mA ! maMDapa, mAMDa maja vize. maMda, dhImuM nati strI. mati, buddhi mayUra 5. mora maci 5. mAchaluM mA na maraNa, mata - - - Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "si saMskRtamArgo paraziyA v yuM. pavana, vAyudeva, deva vize. mahA, mahAna, meTu I ghuman puM. mahAtmA, mahApuruSa dghAtig_puM. (g_puM. RRtu ) meTA zatru vin pu, mahimA dina puruM pADe viSAkura pu. eka daityanuM nAma dithI o. paTarANI ThThI strI. pRthvI tezvara pu. mahAtsava 1 (avyaya) nA, nahi (nird sAthe) nirmANu karavuM, nipAvavuM; nimnavare (kamaNirUpa) sa~dana mAMsa 54 pu vizeSanAma raghu strI. mAtA, mA puchyuM na. madhurapaNuM, mIThA nava pu. mANusa, mAnavI zaninI o. mAnavALI zrI Ta puM. pavana, vAyudeva me ga. 10, paraai. zodhavuM ne pu. mArga, rastA nA zrI, mALA pu. ada la pu. mAsa, mahinA liTala na. (mAla pu. mahine sa. yu. zAza catuSTa na. cAkaDuM') cAra mahinA mitra na. mitra mitranA zrI. mitratA, mitrAI nisiyA (nitu' saMbaMdhaka bhU kuM.) maLIne muTM (munnu` bhU, pR. mukta), Tu thayeluM muttA sro. meAtI mutti sro. mukti, meAkSa dhruva na. mukha, mAM mukhya vize. mukhya murtta [muz] ga. 6, ubhaya. mukta karavuM, mUkavuM, chUTA karavuM mukyuM ga. 1, Atmane. khuzna thavuM muSTi pu: mUDI mud ga. 4, paraai. meAha pAmave, ghelA thavuM, bebhAna thavuM mUkta vize. mUMgA, zAMta mUrkha pu, mUrkha, mUrakha mUtrajJatana. (kSa na. seA ) sA murkhA mU ga. 1, paraai. mUrchA AvavI, elAna thavuM mUrti zrI. mUrti, pratimA sUtimam vize. mUrti' mAna, sAkSAt, pratyakSa Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .gu. zabdakoza saMskRtamAdezikA ja pu. mAthuM, mastaka cara ( sAthe guNat vata. na. mULa, taLiyuM kudata), UgatuM, taiyAra thatuM []i ga. 6, Atmane. maravuM | yuti dhuM. jatI, gI 6 ga. 10. Albane. zodhavuM thata: (avyaya) jethI, kAraNa ke ja chuM. haraNa thanA 5. yana mRtyu, meta (avyaya) jyAM 6 zrI. mATI, mADI caNA (avyaya) je pramANe, jema . 6, paraspe. viSNu caNA (avyaya) jyAre pArakha karavI, parIkSA karavI cari (avyaya) je mera 5. medha, vALuM ja na. yaMtra, sAMce pAruM na. vAdaLAno jaththo yazava na. yaza, jaza rekanI strI. pRthvI ke para vize. jalavA, prakhyAta pAvana vize. buddhimAna, DAhyuM thar ga. 1, ubhaya, yAcanA karavI, 4 pu. meLApa, saMgha yAcavuM, mAgavuM aurAvida . samayajJa karAvanAra- thI 5. yAcaka, mAganAra mAne eka gora, cara (thAnuM bhU. ) gayeluM cAM- jyAM AvavuM hoya je 5. lADu AvavuM (hayAta bhUka). gauri nA motI thA, strI. derANI, jeThANI nara ne. muMgA paNuM. vArA . yAtrALu vAva (avyaya) jyAM sudhI thayuM. kuberane sevaka : gujara (puranuM bhU.ke) yukta, joDAyeluM para . 1, ulaya. yajJa kara, pUjavuM yuja na. yuha, laDAI thavA 5yajamAna, yajJa karanAra guru zrI. yuddha, laDAI fa vize. yA saMbaMdhI yuSa ga. 4, Atmane. yuddha karavuM, paNa ga. 1, Atmane. yatna kara, lAvuM mathavuM, mahenata karavI | pRpa na. ze, TALuM Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtabhA pazi saM. zuM zAka pina pu. yogI, jegI | mu ga. 1, AtmAne. ramavuM, AnaMda zAna na. jejana, cAra gAu | tha; vizva paraspe. thobhavuM, zodha puM. jodhdho, laDavA . vahAle, dhaNI rasa ga. 1, parame. rakSaNa karavuM (aa strI. lakSmI bacAvavuM 5. ravi, sUrya hApa na. rakSaNa, bacAva ziva . rasa lAra na. rAkSasa hAlAra . rAkSasa, duSTa puruSa raNA strI. rakSA, cAva, rakSaNa rAn ga. 1, para. ane AtmAne rAsa (kAnuM bhU. ku) rakSAyeluM, rikSa virAjamAna thavuM, bacAvAyeluM zobhAyamAna dekhAvuM yA, 5. rakSaka vize. rakSaNa karanAra tAvAra na. (kAra na. bAraNuM) jas vize. rAtuM, lAla darabAra, sarakAra, kacerI 5. (bahu) raghu rAjAnA vaMzaja 5. rAjA punAtha puM. raghuomAM zreSTha, rAma | raMgapura 5. rAjAne kuMvara tra ga. 10, cavuM, goThavavuM rASaySa . rAjAne mANasa, yAdI bI. rAta ' adhikArI jANa na. raja, dhULa, parAga rAzi strI. rANI ( strI. deraDI kya na. rAjya ti strI. kAmadevanI strInuM nAma ! jyomASTi vize. (Atha na. khuzI, majA rAjyama pu. bhavAi patra na. ratna kheMcAyeluM) rAjayanA lebhathI ratha puM. ratha kheMcAyeluM & 5. gheDa ja zrI. rAtri, rAta vadhyA strI. zerI ja paM. vizeSanAma hA ga. 1. AtmAne. AraMbha kara, | . rAmane zatru, laMkAne rAjA hAthamAM levuM; A zaru karavuM | za 5. Dhagale Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saM. gu. zabdakoza saMskRtamA5zikSA paNa na. deza. tA strI. latA, vela zani strI rIta hatA. na. latAmaMDa5, velane ru ga. 1, AtmAne. ruci thavI, mAMDa gavuM 45 ga. 1, Atmane. lAbha thave, ja raDavuM meLavavuM haSa ga. 4, Atmane. ara aNa gu. 1, Atmane paNa mAnavuM, tAbe thavuM; nirA Azaro le, pakaDavuM ( karmaNi prayogamAM) aTakavuM, DhanA bI. strI bhavuM 41 . rAmane putra ja ga. 1, pararma. caDavuM zakya jaya . lavaleza, rajakaNa, aNu UgavuM raNa na. lUNa, mIThuM; vize khAruM che ? (avyaya) are ! trATa na. pUchaDuM na na. sadana, raDavuM e DhAma pu. lAbha jika na. jAti (strIvargamAM ke am ga. 10, rapaDhazuM lakSya puruSavargamAM hevApaNuM). ApavuM, jevuM, parIkSA karavI, suga. 4, paraai.laTavuM, ALoTavuM sAbita karavuM suma ga. 4 tathA 6, parasma lebha cakrana pu rAmane bhAI kare-rAkha, takAsavuM, mehitA phaka strI. lakSmI , veDhA strI. muddatanI ghaDI Dhora 5. laka, duniyA ripatra 5. DApaNuM, halakApaNuM stroma 5. lebha pu vize. laghu, the, nAnuM 8 ga. 1, Atmane; oLaMgavuM harAvavuM vaMza pu. vaMza, kuLa ja ga. 6, Atmane. lajajA vize. vaktA pAmavI, lAjavuM, zaramAvuM vANa na. chAtI izA zrI. lajajA, lAja ara7 na. vacana, upadeza, vinaMti Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ee saMskRtamApa zikA . yu. zabdake rIjha vize. niMgha; na. niMdA, ( (panuM va. ) vasatuM je koI niMa heya te harati strI. vAsa, raheThANa raNa na. vacana kavana na. varu rajha 6. ThagAre vagata 5. vasanta Rtu paNa che. bacuM vahu na. vasu, dhana, ga. 1, paraspe. vadavuM, kahevuM kag S. kRSNane bApa thai che. vadha, mAravuM e |.mahudhA bI. pRthvI vadhu bI. vahu, juvAna strI | va na. vastu, vAstavika padArtha unna na. vana patra na. ti vAvAlim vize. vanamAM vasanAra ma. 1, ujAya. vahevuM, laI javuM . -rahenAra at (avyaya) athavA navara . vanamAM rahenAra pATutA strI. (9tA strI. varga. 1, Atmane vaMdana karavuM | hesivArI ) bolavAnI chaTA vAya na. vAkaya, zabada thAyaNa na. vaya, umara varU zrI. vAcA, vANI kathA 5. mitra rAjA strI. vAcA, vANI thara 5 varadAna, bakSisa, prasAda pAccha ga 1, paraspe. IcchavuM vatanuM vize. khUbasurata aMgavALuM vALI strI. vANuM , thaya (avyaya) vAru, bahetara; ThIka are 5. vA, pavana vAha !. Dukkara, bhUMDa pAvana na. bArI va ga. 10, varNavavuM, vakhANavuM vAr ga. 10, Atmane abhyA varSa 5. varNa, jAta, raMga namavuM vana na. raste hArI strI, vAva hama paM. vahAlo, dhaNI vArasa kAgaDo ghaa strI. hAthaNI, hAthInI patnI vAyu pu. vAyu varga. 1, pararma. vasavuM, rahevuM; vA ina. pANI adhi+t rahevuM ( vAta strIvArtA, vAta Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. gu. zabaNa saMskRta mArgo paoNzikA vAha vAsa ' kiri strI vipatti, Ata haraNa na. vastra, kapaDuM vigha strI. vipatti, Aphata vArita vize. khuzabodAra thayeluM piriza na. apriya kAma, takasIra, vAsudeva pu. vize. aNagamatuM zita puM. vikAra, rUpAMtara, pheraphAra vimara . dhana, dalita, vaibhava vikAsa muM vikAsa, prakAza, vistAra vija puM. ADe mArga-rasto viSi . vizad . laDAI viguNa vize avaLA moMvALuM - karaMpa pu. salAha) laDAI ane | vitha na. AkAza salAha viroja 5. viyegA viAra 5. vidha, aDacaNa pitA puM. cIsa piriza vize. vicitra, raMgaberaMgI zies vize. kadarUpuM vira na. delata, dhana, vita vira na. guphA vi6 ki. ga. 6, ubhaya. meLavavuM | viThTha . vivAha, vezavALa vi ga. 4. Atmane. vidyamAna vividha vize. vividha tarehanuM hevuM, hevuM lA ga. 6, paraste praveza kare e viSA zrI. vidyA pesavuM; kavijha besavuM vira zrI. vIjaLI vizuddha (vizuddha ga.4, paraspe. vidarA nI vidvatA, vidvAnapaNuM nuM bhU. ) zuddha lidasa vize. vidvAna, bhaNeluM. vindra strI. zuddhi, svacchatA viSi . nidhi, dharmazAstranI AjJA | vijApato viSe visAmo vita (viSNunuM karmaNi bhUta- + 5 sababa. e zabdane 'kudata) UMcakI rAkheluM, AdhAra, samAsa vizvAsu 5. enI -Azare ApeluM paMcamI vibhaktinuM ekavacana) zipa vize karavA yogya visAmo khAvAnA sababathI vinA 5. vinaya, namratA vizva savizva badhuM vinA (avyaya) vinA, sivAya vizvAna ! vizvakarmA vinAza 5. nAza. vizvAmitra 5. eka Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRta mApadezika saM. gu.zako vivAraNa na. (vizvAsa pu. | kamAvA . mahAdeva se+ paNa na. kAraNa) deva pu. veda vizvasanuM kAraNa revaDu muM. brahmA viSa na. viSa, jhera je ga. 1. AtmAne. pUjavuM, tharathara viSNu pu. viSNu vaida na. viSNunuM rahevAnuM ThekA vija puM. pakSI cAtya na. asabhyatA, dhaSTatA kSiti (vizvanuM bhU.ka.) phara- ra na. vera, zatrutva, duzmanAI mAveluM, sthApeluM, kareluM caNA stro. vyathA, pIDA, IjA loka strI. raste, zerI thAna na. vyasana, duHkha, saMkaTa vira pu. vIra, zara, laDavaiye Teva, lata lIdhe na. vIrya, parAkrama karAzeya vize. artha samajAvavA 6 (upasarga para sAthe) vIMTALavuM, yogya, artha karavA yogya gheravuM thAya . vAla sa 6. vRkSa, jhADa thAya che. pAradhI dula ga. 1, Atmane. vartavuM, tevuM kathApi puM. roga ni pAchA AvavuM; karU kathAthI strI. vAghaNa; sApaNI g1 zarU karavuM, laI besavuM; | tra ga. 1, parasaiM. javuM para pAchA vaLavuM, Ta- | vuiM. cokhA ke cokhAne dANa: tya saM. bhU ku. pAchA vaLIne; pratinirUta pAchA AvavuM ra ga. 1, pararma. prazaMsA karavI, gyA (avyaya) vRthA, gaTa vakhANavuM, kahevuM, mArAMza zika vize. vadhatuM, laMbAtuM ga. 1, AtmAne. AzA rAkhavI,. pg ga. 1, AtmAne. vRddhi thavI, takAsavuM vadhavuM; pa Na vRddhi thavI, zatA zrI. vizeSanAma vadhavuM; AbAda thavuM 26 ga. 1, Atmane zaMkA yuja na. thaDa, sAThe, DAMkhaLI lAvavI, vahema ANa gSa pu. baLada _ strI. zaMkA, vahema Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. gu. zabdakeza saMskRtamArikA para 5. lucce, Thaga risAda . na. zikhara thata na.sa. zataka ririka puM. parvata pa. pu. zatru, duzmana zikSaNa na. zira, mAthuM pAhi pu. zatru, sAthe laDAI ziAtrA zrI. zilA, paththara zaRNa (avyaya) dhImedhIme, haLave ziva na. kalyANa, sukha haLave pizAca na. zivanuM devuM ghama zAga. 4, parsa. zAMta zizira 5. zizira Rtu thavuM. zizu paM. bALaka iskUla 5. vizepanAma zikSaNa muM. ziSya, vidyAthI mu 5. zaMbhu, ziva, mahAdeva sarSa na. zIza, mAthuM jagyA zrI. seja, pathArI zu 5. sUDo, pipaTa zA puM. tIra zurupakSa kuM. (zugara vize. dhoLuM strI. zarada Rtu paNa chuM. pakhavADiyuM) zukala we na. zarIra pakSa, sudi, ajavALiyuM irA vize. zarIramAM rahetuM zu 1, paraspe. cavuM, zeka jaya paM. na. zaba, maDaduM kara thai na. za, hathiyAra guru ga. 1, AtmAne zobhavuM, aa strI. zAkhA, DALI ghaTArata hevuM prArA zrI. rAmanI bahena guma vize. zobhA ApanAruM, sAruM pati zrI. zAMti zu ga. 4, 5ramai. sukAvuM prANA zrI. zALA tra 5. zadra 3 rAjya calAvavuM ' zu paM. vizeSanAma jANava (jANa nuM va. ku) rAjaya rUTina muM. zivanuM nAma calAvatuM mRSTi pra. ziyALa Whana na. zAsana, hukama zokhana vize. zobhA ApanAruM, sAruM paNa na. zAstra mA zrI. zobhA zika ga. 1, Atmane. zIkhavuM | zaurya ne. zaurya, parAkrama Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 saMskRtamAdezikA saM. gu. zabdakeza pAna na. smazAna, masANa | | RNa vize. DhIluM thayeluM nayana vize. spAma, kALo RA ga. 1, Atmane vakhANavuM zAkhA A. mela, asvacchatA as ga. 4, paraspe. bheTavuM; adA strI. zraddhA, vizvAsa A+gika bheTavuM mA.vize. vizvAsa rAkhavA yogya, go pu. leka, kavitA, chaMda vizvAsanIya zyam strI. sAsu zrama zriA ga. 4. para. zrama | PaNa (avyaya) AvatI kAle karavo, thAkavuM; vizvama chA) DhApaNa puM. zikArI, prANI vizrAma levo, vizrAti levI | zveta vize. sapheda dhoLuM thAka khAvo ama paM. zrama, mahenata ) saMcAra na. saMkaTa, saMkaDAmaNa karaNa na. zravaNa karavuM e. siMgara 5. saMgata, meLApa sAMbhaLavuM e saMgama 5. saMgama iga. 1, ubhaya, Azi Azraya hiMsa na. saMgIta, gAyana le, Azare javuM-rahevuM raMgamolu vize. meLApane mATe zaraNe javuM Atura, maLavAne I-tejAra zrI vize. zrImaMta, AbAda, sukhI raMvAra 5. jaththa, samudAya Ave ! vizeSanAma saMvajhana na. Amatema cAlavuM e zu zravaNa karavuM. sUNavuM, sAMbhaLavuM saMtA (vA+tAnuM bhUka) tapeluM baLeluM thati jI. dharmazAna, ve; sAMbha saMjI puM. saMdeza LavuM e; kAna pasaMda 5. sadeha, zaMkA bira vize. veda jANanAra, saMnidhi . pADAza vedapAraMgata siMgha strI. saMpatti, AbAdI eka vize. zreSTha saM chuM saMbaMdha, saMsarga zreya vize. bahetara, kalyANakAraka, vivAra puM. taiyArI, sAmagrI na. kalayANa saMpAna na. vAsIdu vALavuM e, o vize. zrotA, sAMbhaLanAra kacare kA e. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jorAvara saM. gu. zabadaleza saMsatamArgo zikA saMdhra pu. Azraya ( kamara vize. (saka vize. raMvAra . saMsAra, bhava, duniyA sarakhu+jitta na citta) sarakhA ravi pu. mitra, dasta dilavALuM, samAna gaNatuM rANI strI. bahenapaNI samAja na. raNabhUmi para . sUryavaMzI rAjAnuM nAma | vana vize. samartha, baLavAna, pu. pradhAna ha6 (aNa hevuM, thavuM e dhAtunuM | hajAra puM. samAja, sabhA, maMDaLa vartamAnakUdata) chatAM, sAruM, | sabuka . samudra, dariye bhaluM; 5. sajana mUda 5 samUha, samudAya uttara na kharekharuM tatva savRtti bI. samRddhi, vipulatA sarAna. satya; bhalamanasAI, DuM prANI satharA (avyaya) sAruM, ThIka sAlu na sarovara rahya na. satya; vize. kharuM, satya pAm (a) kharekhara a ! sarSa, sApa raNam (avyaya) satvara, jaladI = (avyaya) sarva ThekANe, badhe para lI) ga. 1, para. aA sarvA (avyaya) sarvathA, sarva rIte + vi duHkhI thavuM; parvatA (avyaya) sarvadA, sadA, hamezAM nikasa (navI) besavuM virapuM savitA, sUrya vg 5 sArathi karaNa na. sabhA radda . 1. Atmane sahana karavuM, rA(avyaya) sadA, sarvakALa, hamethI sahevuM sarAvAra 5. sadAcAra to strI. sahiyara, sebataNu, vikasatApara (avyaya) hameza, sebatamAM rahenArI sadA rANA (avyaya) ekadama ekAeka ha6 na. ghara sAkSara 6 sAkSI hara (raNa ga. 2, nA va. ke. sArathita vize sAdhI zakAya - vatanuM 5 prathama e. va.) chatAM - tevuM, kartavya (vastu). hamA zrI. sabhA, ghara sApu chuM. sAdhu, puru; vize. sAruM Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamApadezika saM. gu. zabdaheza sA vize. maLI zake evuM, karI ! suSyi vize. sumadhI, suvAsita, zakAya evuM, labhya khuzabodAra hA ga. 10, zAMta pADavuM sugara 5. sajajana, sAre mANasa hama nA sAmartha, jera maja muM. rAmane sArathi rAja puM. eka jAtanuM pakSI suma vize. khuzabodAra rAzi 5sArathi na. sonuM sAme 5. kUtare juvAra 5. sonI sArtha 5. sAtha, TALuM, kAle ! suvRtta vize. sArI cAlanuM sApa vize. zAka bhareluM (avyaya) sAruM, ThIka sAdAta (sAmAsika avyaya) . mitra - sASTAMga namaskAra karIne che ne. vedanA maMtra sAhasana. sAhasa, jokhamanuM kAma | vAghAta paM. sutradhAra kiMi pu. siMha jUnga. 10, nirU [ ni] siMhAsana na. siMhAsana nAza kare, phanA karavuM sid [a] ga. 1, ubhaya. rU. 6. rasoI abhiSeka kara, sIcavuM, chAMTavuM sUnuM chuM. dIkarA to strI, vizepanAma sUrya pu. sUrya tamanuM strI. sImA, hada 3 () ga. 1, paraspe. sarakavuM, ku (nAmane AraMbhe avyaya tarIke) khasavuM, javuM; g+pha prasAra tha, pasaravuM, phelAvuM; gurU sAruM anusaravuM, pAchaLa javuM rAti strI. } satkarma sujJa ga. 6. paraspe. sarajavuM, suti na. nipajAvavuM; mUkI-cheDI devuM; ] Apavu . dula na. sukha, svasthatA, nirAMta bI. sRSTi dukhA vize. sukhI senA zrI. senA, lekara gar j. ( zreSTha . aMza) senApati muM. senApati, lazkarane sukhane maMca saradAra Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T saM. gu. zabdaza saMsAmArikA tela ga. 1, Atmane sevA karavI, | Waa (aa nuM 1. ) w sevavuM; dare sevavuM kareluM, aDakeluM sahita 5 lazkarI sipAI lAvai | ga. 10, caMkhavuM, viSNA rAkhavI havAi vize. ciMtAtura 6 ga. 6, 5raspe. karavuM, taravuM na 5. sAmavalI ke samarasa hi . 1, Atmane. hasavuM, go lokavANA 5. somavAra malakAvavuM; bipi vismaya to (vAnuM bhU. ) sahevAyeluM pAme, Azcarya pAmavuM. ho na. suMdarapaNuM, khUbasUratI || (2) . 1, parae. smaraNa hatuti strI. rastuti, vakhANa, prArthanA karavuM, saMbhAravuM, yAda rAkhavuM tela . cera viSNu (sA) vINavuM, na na. ratnArUpI zrI | bhUlI javuM hA [si] . 1, paraspe. ni:strI. smaraNa, yAdadAsta, smRti sthiti hevI, UbhA rahevuM; (dharmazAstra) (maNirUpa zI); kuza jANa ga. 1, Atmane. kharavuM, nIce pramANe vartavuM, hukama bajAva; kathA UDavuM; irazA Amane. nIkaLavuM, bahAra javuM ja ! suSTikartA vize sarajanahAra cAra na. sthAna, jagyA, ThekANuM | sAya na. pitAnI pharaja higa. 4, 5raspe. sneha rAkho rAzi pu. (rA pitAne pu. niSa (hinAnuM bhUtakRdaMta) | mulAka) svadeza mAyALu, mamatALu, snehazIla vacana . svapna, zamaNuM ha pu. neha harga . 1, Atmane. pharakavuM, viSas . (livara puM. mulA) dhaDakavuM pitAne mulaka varSa ga. 1, AtmAne. barAbarI 3 zrI. bahena karavI, sarasAI karavI rarisa (avyaya) svasti, akhaMDa zA . 6, paraspe. sparza kare, kalyANa - aDakavuM. rAjya vize. svastha, zAMta paDavuM - 12 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. svAd gu. 1, Atmane. svAda paDavA, cAkhavuM, bhAvavuM rA vize. svAdavALuM sthAniMguLota vize.(svAmin dhaNI+mukha guNapata yukta ) dhaNInA guNeAthI yukta sthAmina pu. svAmI, ghaNI sthya na. svasthatA, zAMti strIya vize. peAtAnuM 6 tra haNuvuM, mAravuM ra na. haraNu karavuM e, laI javuM e pati kuM. vizeSanAma ra iyuM. haraNu sabhye na. havethI sUktama padezikA sa. zuM zabdako custa pu. hAya diha mekalavuM dina vize. hitakAraka; na. hita, bhaTTa vize, hitakara, phAyadAkAraka dina hima na. barapha. pANDa na. haLAhaLa, jhera vis ta. baLiAna s 2. 1, paraai. hasavuM vina la * mazkarImAM hasavuM, sazkarI karavI kumaka yuM. agni 6 ma. 1, ubhaya. haraNa karavuM, laI javuM, harI javuM; A+vuM AhAra karavA, khAvu; ( yajJa) karavA; lai khaseDavuM, dUra karavuM, prada prahAra karavA, mAravuM vida krIDA karavI inTsa na. hRdaya, haiyuM hai (anya) ahe, are phemar na. seAnuM rAghu pu. purAhita, gAra, havana karanArA Ara (avyaya) gai kAle is ga. 10; AlAr khura karavuM, AnaMda ApavA; AjJAti karavuM ke ga. 1, ubhaya. melAvavu Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * gujarAtI saMskRta zabdakoza akhaMDa kalyANa ni (avyaya) [ aNasAdAra adhikAra vize. agni puM, paNa 5, | atizayo adNa (avyaya) ana4 5. atyaMta , vize. atyaMtatA puM. aca na. aMgreja mAi 5, athavA jair (ajaya), 4 5. a | (avyaya), thA (avaya) agaNita pazera vize. adekhAI strI. agAzI prANAvatara na. (ghaNA adharma apa pu. mahela taLiyuM, pRSTha) adhikArI rAkagNa muM. agocara amUri strI. adhikAra Apa badhA ji) aMgIkAra karavuM utteira ga. 1, | adhipati avirata puM, mA ! Atmane. adhIrA thavuM raNa na. 1, Atmane. ajavALiyuM paNa puM. anartha ane puM. ajJAna bhAna na. anAja jANa na.. aTakavuM viSa ga. 1, paraspe. anAtha yANa vize. aTakAvuM biru (kamaNi prayogamAM) aniSTa rAI puM, balida na. aTakAyeluM zuti ( yunuM kamaNi anubhavavuM anum ga. 1, paraspe. jAya tenA preraka prayAganA aTakAvAyeluM gIta (hinda AjJArthanuM di. pu. ekavacana) nuM karmaNi bhU.ka.) anusaravuM gurU (1) ga , aDakavuM rA ga. 6, parame. - paraspe. anupam Li] ga. aDacaNamAM AveluM tilaka (hi+ 1. paraspe. januM karmaNi jU. ). ane 4 (avyaya) aMtakaraNa na. aDada ja che. aMtapurane vaDe avikArI lai aNagamatuM pijhina vize ki . Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtAmApa ziyA mu. saM. zAkeza aMtarAya Apa na. [ aMza . aMdarane AtmA-jIva zAtAma!.! azuha dUSita (ku prerakanuM bhU. ) aMdhAruM tapa na. asatya ane na, raNakya na. aparAdhano leza apAra 5. | asthira makara vize. apavitra karAyeluM pitta (guNanA asabhyatA zilya na. prerakanuM bhU. ku). asvacchatA rAzi bI. apriya vArSi vize. ahIM dara (avyava) abhiSeka are !. ahiMyAM raha (a) abhiSeka karavAne parijana 1 ahe moNa (avyaya), (avyaya) (khamaNa ma. , ubhayanuM [ re re (avyaya) A abhyAsa kathA na. AMkha nayana na. sgNa na amRta vAta na. ' na. aMDe paNa strI. AMsu paNa na. are moNa (avyaya), , (avyaya) AkAza mApada na, vija na, che (avaya), je che (avyaya) artha kArya na. AkAza ane pRthvI paraNAthI artha karavA yogya zAha vize. strI. (dvivacanamAM) avakAza lAlaNa pu. AgaLa puraNa (avyaya), kutara avajJA varSamAM strI. (avyaya) avajJA karavI kAra ga. 4, | AgevAna nArada puM. Atmane. AcaravuM Azvarga. 1, para. avadazA sua strI. AcArya mArNa 5, guha avayava pAra na. AchAdana ApaNa na... vaLA meM vALuM viSa vize. Aja kala (avyaya) avAja zani puM. A jAtanuM paNa vize. aviSaya para strI. AjIjI jiji Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ matamA razikA yu. a zabdakoza mADI rasto vimAna pu. mANavuM AnI ga. 1, ubhaya. mAtmA taman puM., aArAmana puM, Atura hora vize. mAthI AtaH (aya) mAdara Av yuM. AdhyAtmika ArttaSTha vize. Atmane. mAnaMda thA t ma. 1, mAnaMda pAmave| minaTTu ga. 1, paramaiM. Apa savat sarvonAma ApanAra vAhU vize. mApanI hajUra maNahAya puM. (mavat sa'. ApasaTM A kuM. pADeAza) mApavuM rA [cakra] ga 1, paraai. ati+putra ga. 6, paramai, prA (krama-Ni 25 thI) bhApavA |gya praya vize. Aphata Avar pro., vas trI, vipatti zrI. AAnadAra mANasa Ave chuM. AbAda zrImad vize. AbAda thavuM gam r ga. 4, paramaiM. zAbAdI vRtti zrI., laMpa zrI., samRddhi strI. Amatema cAlavuM e vajana na. AyuSa sahita na. ArAdhanA sAdhana na. Arabha Ama yuM. Aropa Aveva pu. Aya sAthe puM. 189 AvavuM AsthA, saptA AvatI kAle zvas (aya) Azare javuM Azri ga. 1, ubhaya. AzarA ApelA vidyuta viSNunuM maNi sU. Y=.) Azaro levA alaham ga 1, Atmane., mar ga. 1, ubhaya. miler ga. 1, Atmane. AzA AyA strI. AzA rAkhavI AzaMrga. 1, Atmane. Azcarya pAmavuM vinami ga. 1, Atmane. AzIrvAda mANIgar pu. Azraya sa~thaya puM. Azrita anujJovin vize Asana atula na. Arate meLa (matI tRtIyAnuM ekavacana), neT (ama) ALasa karaNa na. ALAvuM chu ga. 4, parastre. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samANapataziyA zu saM. bahANa I | utpattisthAna para chuM. ' Izvika pAna 5, raNa utsAha pallAi puM. uddhAra karavA 35 ga. 1, 10, 4 5. ujAya. IglaDa gAma strI. IchanuM raNa ]i ga. 1, para. | uDAma kara . - ga 1, paraspe. udyama jevuM kAmaNama vize. IcchA zakti strI, mitrA udyoga koi puM. : 5. jhA strI, jAja che. ughogI rakSa vize. homa DuM, nA , unALe ghImAM . cheluM ( ga. 6, parame.nuM upakAra . upajAveluM natri( nijhmAnuM ja) IjA pAsa na, yathA jI. upajIvikA vividha strI. InsAphanI kacerI pAvaralA jI.. upadeza karajeza . InAma pArito ina. upabhega nona 5. IndranI rAjadhAnI banAvatI strI | uparI vajana 5. upAya hAya !. umara na. 32 vs vize. uvekhavuM 35 . 1, Atmane. utAvaLa gava puM. utAvaLathI tAra (aya) utkaMThA jATA bI. UgavuM 8 ga. 1, parasma, kaw utkRSTatA karI muM. UjaLo vaga (avyava). utpatti . UThavuM karavA tize ga 1, panna thavuM [s] ma. 4 | ' paramai. Atmane, pha ga. 1, paraspe. ! UThIne zAka (kAnuM saMbaMdhaka ha ma. 4, Atmane. ? 'bhU ) utpanna thayeluM dAha (. 1) { UDavuM hI ga. 1, Atmane, hajI Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che . zabakeza samApa zikA utaratuM ja (ara7 a, , , parasma.nuM va. ) kaMkAsa paDhi puM, pArA !. UbhA rahevuM zA ]i ga. 1. | kaMjusa mANasa . paraspe. kaMTha hAi 5. UbheluM tari vize. kathA zA bI. kacaro kADhe e saMpAna na hatu ? 5. kacerI rabA bI. RSi rAzi pu. kadIye nahi ja lApa (athaya) kanaDavuM tu ga. 1, ubhaya. e kavi (avyaya) kapaTa para na. eka ja sava. kapAvuM chi (kamaNi prayogamAM) ekaThuM karavuM e mAra ! ekaThA maLavuM nA ]i kapAsa 8 S. ga. - 1, Atmane. kabajAmAM rAkhavuM e saMyama pu. ekadama (avyaya) kabara rAkhavuM anuman ga. 4, ekAeka | St. (11) Atmane. eTalA mATe mAtara para kakhaleluM batAra (kAnuM e pramANe pAka (avyaya) ema ta (avyaya) kamaLa kharuM ja, paNa na. evI rIte tham (avyaya) : kaMpavuM paNa ga. 1, Atmane. kara mArA (m dhAtunA preraka : chava karavA 5. yeganuM AzAthe dipue.va.) ochuM thatuM vira vize. karajadAra vakhad S. pAvavuM zuM na. 1. Atmane. karatuM puna (hanuM parame. va. ) esA kavAra 5, voza na. na (jhanuM Atmane. va. ) oLaMgavuM ga. 1, para, ja karanAra jana vize. ( ma. 10. i . 1, Atmane, | karavA gya ziva vize. A ke ga 1, parame. 5 karAyeluM nimita (vinAnuM ja che. Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtamA paziNa 9 saM. zabdakoza ra (danuM bhUta ka), viDita | kAna 4 pR. thAvA na, pati zrI. ( viSNAnuM 1. ku). kAMti hAmita . . ' raNuM ya na., jo strI. kAle sAMje 5. kartavya paNa na. : kAma karma na, ti zrI, kapUratilAnI pAse dariyA- catudAna na, jI na. mIna (avyaya) kAmaThuM pAra 5, dhanu na. kAmadeva parama puM. 19yANa kalyANa na., ke na kAraNa jaNa na, nimitta na. hipa na. kArtika mahine vArtA puM. ka9yANakAraka athar vize. kAlAvAlA vividha pu. kavi hari ! kALa . kavirAja nI pu. kALe rAma vize. kahe che kUte (phUga. 2,nuM Atmane. kivA athavA (avyaya) vA(avyaya, hata abhya) vartamAnakALanuM te pu. e. va) kI ke strI. kaheluM 34 (yanuM bhU.ku) kuMbhAra maThAra 5. kahevuM 46 ga. 10, 6 ga. 1, kaTuMbanuM mANasa kurivara pu. AtmAne zaNa ga. 1, paraspe. kubera inasa 5. va ga. 1, parasma. kumArikA vAgyA stro, kumArI jI. kahyA pramANe cAlavuM anukathA kuzaLa gujarAtrinuM vize. - si] ga. 1, pararma. kuLa vaMa j. kaLA kA strI. kuLavAne grIna vize. kaTa hAiTa 5. t| sArameya dhu. kaThi tIra na, pAra 5. kUva kapa pu. kAke futha . kRtajJatA tAtA strI. - kAgaDe vAghaNa . kRpA cha strI. kAcabe rma . ke athavA (avyaya), vA (avyaya) kAdava u5. vala (avyaya) Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA raziya yu. sa. zabdaza kedakhAnu jAgRta che. prema tham (aya) kerI banna na. kevala jhevajI vize, je caram (avyaya) kaikayI jethI strI. (dazaratha rAjAnI strInuM nAma) kAdALA sthAnika na. kAza tela puM. (gAu) * 1 (avyaya), ga (avyaya) tyAMthI taH (avyaya) kyAre RA (avyaya) ga yuM. phleza krIDA zIlA strI. krIDA karavI jhaur ga. 1, paraai. ra narzala vize. dha jAya pu. kSamA mA sro. kSamA karavI. kSam [kSAm] ma. 4, parauM., kSam ga. 1, Atmane. kha khaMDa dIva pu. khabara vAmAM strI., pravRtti sI. khamanuM kSam ga. 4. Atmane, kSam [kSAm ga. 4, paramaiM. . kharavuM Irga. 1, Atmane. kharAba kAma suskRtio. kharAba cAla tuAcAra kuM. kharAba mANasa dujhena puM. kharIdAyeluM gIta (jItu bha. ke.) kharekhara zilDa (anyaya) kharekharuM tattva sattastha na. kharekhara lavama (aya) khalAsI nAvida puM. khasavuM 6 () ga. 1, paraai. khaseDavuM x ga. 1, ubhaya, avanI ga. 1, ubhaya. khaLabhaLavuM dhrum 5. 4, paraai. khaLAyeluM jisa (jhunuM bhU. kR.) khADI gartA strI. khAruM haraNa vize. khavu ar ga. 2, parauM. Ada ga. 1, ubhaya., anna ga. 10 khAsaDuM kAnad strI. khuza karavuM ko [zrIp] ga. 10, AvuM ga. 10 khuzakAraka AhArDa vize. khuza thavuM mud ga. 1, Atmane. mur ga. 1, Atmane. khuzakhAdAra vAIlaya vize., sugandhi vize, ghuma vize, khuzI rati strI. khUbasUrata ronIya viro, khUbasUrata A gharatanu zrI. khUbasUratI sauyaeN na. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtamA pariNA zAha kheMceluM zAka (bALanuM bhU ) [ garama Na vize. kheDavuM ja ga. 6, para. garIba vana vize. ' kheDUta viru chuM. garIba paNuM hArina, phezana. khetara phera na. garviSTha vAta (dhananuM kamaNi khelavuM ; ga. 1. paraai. khoTo raste rimAI 5. garva nA !. khodavuM ga. 1, ubhaya, | gaLavuM jU sa. 1, paramai. . kheluM jJAta (pharaja bhU ) * 1, paraspe. khoLAmAM beTheluM sattAnuM vize. | gAMDA thavuM nA[] ga. 4, paraspe. (3rara pu. khoLA) gAu kare 5. kheLI kaDhAyeluM nihita ( hindu gAya stro.. nuM bhU. 6) gAyana gAna na., nIta na. gAyanI keDa bAi . na. gaI kAla ha (avyaya) gAla poruM . gaMgA kAkA strI, gALI strI. gAvuM ne ga. 1, parame. gaNavuM ja ga. 10 gIta nIta na. pati na. gaNakAravuM | ga. 10, ga. guNa guNa dhuM. e 1, Atmane. guNa jANanAra guna vize. gati nati A. guNavAna kuLavAna vize, gunA vize. madharva 5 (svargamAM rahe gunegAra sAhitra vize. nArA devemAMnI eka jAta) gune avAra puM. abharAyelo mAra (jhanuM bhU. ka), guphA rivara na. patha vize. gurugu chuM. mArA pu. gabharAvuM suya ga. 4, para. gusse thavuM ga. 4, para. yamavuM ga. 1, Atmane. d ga. 4. parame. thayeluM ta nuM bhU, ku) pAta | guMthavuM e prathA na., (thAnuM ja. ka). goThavavuM 2 ga. 10 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja saM. zazi " saMtamAgaNikA gAra 5. * ya-indhu .candra dhu.candramas 5. gotra netra na. caMdrApI kApIra 5. (eka govALe popa 5. rAjaputranuM nAma che) camatkArika hathiyAra ba4 na. vaTArata hevuM guNa a. 1, Atmane. caritra vArita na. ghaDo ghaTa pu. caLakate gheLo (raMga) para -- ghaNIvAra vAr (avyaya). guru vize. ghaNuM karIne prANa (avyaya) caLakavuM kaarza ga. 1, Atmane.. ghaNuM pratIka (avyaya), vahu vize. caLakATayo kaa (avyaya). vAra cU na, pavana na., ra6 na. caLavuM jarga. 1, paramai. ghaDapaNa gor strI. cAkara , 5. vaDe puruSa 5. cAkara je mANasa rAta na puM. dhareNuM aDhAra pu. (vAsa . cAkararA !. dhasAI javuM zikSag) ga. 1, para. mANasa) dhI chUta na. cAkarI karanAra manunavina vize. ghevuM ri cAkhavuM svArga. 1, Atmane. ghelA thavuM mu ga. 4, paraspe. cAmaDuM rame na. cheDe aw 5, u 5. . cArane ja tuvya na. cAra mahinA mANaggNa na. cAra para . cAla sAvara kuM. caDatI mUka strI. acuka muM. cAlavuM = ga. 1, paraai. zabda caDavuM kAga. 1, para.. ga. 1, paraai. caDiyAtuM jenAthI bIjuM na hoya evuM | cAhanA akhijhAi puM. nitijJA vize. . ! cAhavuM ra6 ma. 10, amaw thatAI jAturtha na. ga. 1, 5ramai.' capala zarUDha vize. ciMtana karavuM karavAnuM ga. 10, cAMdanI sIdhI strI, karamA zrI. ' ciMtAtura to vAda vize. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 sAtamA pAlikA , saM. zabara citta for na. cira vida na. jagata jana. cIsa vistAra . jagyA na na., hA jI, cekhA tapa 4 . cora bahena 5, 5. jaMgala arajI strI, bApa na. cAravuM ; (vada) ga. 10 jaTAyu prapojha 5. jatuM pAchaR (Ana ga. 1, para. va. ku) chatAM haja (gara nA va. 3 rana | jaze avAra puM, ghara 5. nuM. 5. prathamA e. va.) rAdhA puM. chaMda ja ne. janAnakhAnuM anags na. chabI pratiti strI. janAra para vize. ghaMTavuM vili ga. 1, paraspe. janma 3jA che. chAtI na. janmavuM [ii] ga. 4, Atmane. chAyA choyA AhI. janmeluM bAra ( nuM bhU. ka). chupAveluM che (chanuM karmaNi 1. ) | jamAI DAmAra 5. cha3 karavuM ; ( ga. 1, jamIna mUni strI. ulaya. ha#i ga. 1, 10, ubhaya. jaladI cutama (avyaya), pa Na chuTuM thayeluM guha (kunuM bhU. 3). (avyava), aat (avyaya) cheDe para 5. javAba Apa pratiwA ga. 1, chevaTa vinA pu. Atmane. chokarI nA strI. javuM kriyApada nuM ]i ba. 1, chokare vADha 5. hima 5, | paraspe. kam ga. 1, paraste, ga. 1, paraspe. choDAvavuM + ga 1, 10, ubhaya. | javuM [kriyAvAcakanA] mana na. cheDI devuM ? ga. 1, para. vasthA pu. risa ga. 6, paraspe. | | jatha paNa na. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. zabdakoza saMskRta mAsika jAcaka mitsuka chuM, cAra pu. | jema caNA (avyaya) jAcavuM thAva ga 1, ubhaya. je zara (avyaya) jANavuM , ga. 1, paraste, joIne avorA (varonuM vAmanaga.1, paramai. saM. bhU, ku) jANe (avyaya) jana thoDana na. jAti kaI 5. joDAyeluM pura (yunuM bhU. ka), jAti jJAti bI. xux (kapanuM bhU. 5) jAtrALu yAtri . joDe sajAna strI. jAhera karavuM zun dhioNa ga. 10 | jenuM ghara ( ga. 1, parasai. jAsUsa phUla 5. nuM va. ) jALa jADha na. jenAra vize. jitAyeluM gamata (min nuM ! jera vaha ne, samartha na. jorAvara kava vize, vaDhava vize. jiMdagI kovita na. jovAnI maherabAnI ravivAra . chatAM kA ki ga. 1, parame. | (daNi zrI. najaramAra 5. maherabAnI) jIbha jillA strI. javAyeluM niti ni+ nuM jIbhanuM TeravuM niA na, zikA. strI jIbha+a na. ca). * ! jevuM [ga. 1, parame, jIrNa goLa (2nuM bhU ) | ki ga. 1, Atmane, karyA chava puM ga. 1, Atmane, kAraNa chatavuM navuM ga. 1, parasma. ga. 10 judI judI jAtanuM vividha vize. jJAnarUpI amRta pAnAmRta na. (dhAja juvAna strI. navA strI. na. jJAnata na. amRta) ja baEla na, habhi na. jyAM cara (avyaya) jethI yata (avyaya) jayAM sudhI vAva (avyaya) pramANe thazA (avyaya) jyAre paNa (avyaya) Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtarAgaparaNikA gu. . zAha khavuM ga. 10 jhADa tA 5, vRkSa 5., pApa pu. cUMpaDuM 38 . chera viSa na. . Dhagalo ja puM. DhAMkaNu kAraNa na. DhAMkeluM chaa (kanuM kamaNi bhU.) DhIluM thayeluM gaNa vize 8Te ahi muM, ! TapakavuM jaga 1, paraspe. Ta5kuM vihu 5. Teva kAna na. vAca av na. ToLuM jUtha na. ga Tha 5, kAna 5, 75, ThagAro para . Tapake sArA !. karAvavuM adhi+ ThIkara(adhyaya), kANuM thAna na. takasIra vidhi na. takAvavuM ga. 4, 5raspe. takAsavuM rASaNa ga. 1, Atmane. tajavA lAyaka zi vize. tajavuM paNa ga. 1, paraspe. taDake mAta !. tapa tapa na. tapAvavuM uttirNa ga. 1, Atmane tapeluM aMtara (ratanuM bhU che) tame mA sarva, supara sarva. tarata (avyaya), janatA | (avaya), sama (avyaya) taraphaDavuM ? ga. 6, paraai. tarasa vadhyA sI. tarasya vina vize. tarehatarehanuM vividha vize. tala tiruM . talavAra gati , zA ! taLAva dvArA puM, tALa ! taLAva hAi 6 na. taLiyuM ja na. . (avyaya) hAla jai 5. dANuM chINavize. pavitra vize. hAlo mANasa ja 5, , gSa . tALI pANA jI. hara hara uM. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vize thavAnuM | mA che. paM. sadasa aMtamApa zikA tasa tasvana paNa v (avyaya, (avyaya) tattvajJAnI hAra taLavuM turu ga. 10 tatpara vize. tyAM jai (avyava) sAbe thavuM zaba ke | tyAga tyA pu. nika) ga. 1, pararma, ja tyAre tat (avyaya) + 8 ga. 4, Atmane tvarA kAra 5. tArA sArA na, sAI bI. tvarA karavI sayA ga. 1, Atmane. tArAne jaththA sAvaLa . sI. tArAnA 5. jaththA) thaDa ja na. tiraskAra aradhI strI. thanAra | S tiraskAra kara akaLI ga. 10, | arajana na. 4, A. tharatharavuM vera ga. 1, Atmane. taNa niti vize. thavuM - ga. parame. tIra chu , zA muM, pIna 5. | thaze lavaSyati ( dhAtunuM bhavitIrtha bhaNI jatuM kSetranA vize. kALa 4. pu. e. vI. g7 zuka vize. thAkavuM Dha Aikha) ga. 4, parame. kalpa tuca vize. thAka khA vizvamuga. 4, parame. teja regaNa na, rabA strI. thADApaNuM jIvana ! te sara !. tho kag vize, bA vize, tethI ja (avyaya), tala (avyaya) | nu vize. te pramANe tathA (avyaya). vArI kaSata (kyanuM karmaNi | dakSiNa pazinA bI. ' ja kavi vidga . 1, ke | dage deva ga. 4, paraspe. ga. 4nuM bhU. ) daMDa 5. taiyArI kara ! daDavuM ( ga. 10 chaDe sata ( nuM karmaNi dayA paNa na. | dayALu pAka na Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA zikA gu. saM. zabdakoza darzana na na. dukhane da isuzodhi (kula darabAra tAra na. na. duHkharUpa dariya) daddhi yara vize. duHkhI rAta vize. dariye Dara 5, luka 5. dukhI thavuM avazva ti) dAtAra 3 vize. ga. 1, parme. dArU ti AI. dukALa kSa na. dAsI parI strI. duniyA Dhoda 5, saMvAda 5. diyara 3i muM. huna durjana 5. dilagIra julita vize, vipau | duSTa guNa (sui ga. 4, paraai. nuM | (hi ga. 1, parasma nuM duSTa kAma. suta na. : divasa lina na. duzmanAI leta na, hig . divase divA (avyaya) dUta sUtra 5. divya ava vize. dUra dUra vize. dizA ri strI. dUra dUra (avyaya) dIka puda 5, lupuM, garamAyuM. | dUra karavuM jarano ga. 1, ubhaya dIkarA tarIke kareluM, nathI vize. dekhADavuM Avaka (gaviccha) dattaka lIdheluM udhata nivi ga. 6, ubhaya. dIkarAnA janma jevuM jIvanamAja vize. dekhAya evuM daraza vize. dIkarI bAramA ii, purI strI. dekhAva krama puM - strI, rAjA zrI. dekhAva jalanu vize. dITheluM chaw ( nuM ) deNadAra hevuM chU ga. 10 dave vIpa ! derANI ke jeThANuM ii. dukha puM, sukana. vI. bI., kaparA , deva divANa 5, reva puM, devatA i na, karI. strI, mahaa 5. lakha devuM sura ga. 6, ubhaya. devadAra vAha . devAdAra aSA !. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dorI javuM ; no ga. 1, ujAya. 5. sa. zabdaneza aMtamApa zies devaLa na, jevA 5, dharAvuM tun ga. 4, paraspe. devAyattana na. dharma dharma . devone zilpI rASTra yu. dharmazAstranI AjJA vidhi pu. deza jevA puM, jhanaka puM, rASTra dhAraNa karavuM 9 ga. 10 na, viSaya puM. dhAravALuM nirita vize. deha , zatA na. dhAravuM kALu ga. 10 dhImedhIme re (zAbanI tRtIyAnuM tya asura ., rAkSasa pu., rakSas ekavaca), rAje (avyaya). na, nirAMta . dhImuM rajU vize. devuM cAra ga. 1, paraspe. dhIraja dhRti zrI. doraDI rAju strI. prajavuM 26 ga. 1, Atmane, 5 deravuM che , ga. 1, Atmane. dhRtarASTrane putra vArtA pu. dastI saMghara na., mitratA bI. dhRSTatA thaiyA na. dazya jaja vize. chevuM zAs (zA) ga. 10, ghaNAvyuM daSTi da ii. ( ) ga. 10 daMga karanAra che !. * cheltha isTa vize, zreta vize. - dhyAna cAra na. dhaDakavuM anga. 1, Atmane, ga. 6, paraspe. na oLaMgAya evuM manAya vize. nakala pratiti zrI. dhaNI paNa 5, rAmana puM, adhipati , ma puM, nakkI pas (avyaya) dhaNInA guNethI yukta vAnita nagaravAsI Uaura . vize. najara raSTi strI. dhana jaI puM, vA na, ghara na, naTI nadI strI. naNaMda nA jI. vajuna, hira na, vimA !. nadI nara puM, navI strI. dhanavAna inAn vize, zani 5. namavuM ga. 1, 5ra , rA ga dha ni strI. 1, Atmane, mAge 10 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamApadezikA gu. sa. zabdakoza namaskAra (avyaya) niMdavuM ninga. 1, para. narama vRdu vize. niMdA jillA strI. nasIba saiva na. nipajAvavuM niSNA (virAja nahi = (avyaya) ; (AjJArthamAM karmaNirU5), 3 ga. 1, parame. nakAra) mAM (avyaya) nirAMta guNa na. nATaka nATa na. nirAMtavALuM nimitta vize. nAta la puM. nirupayogitA gaNAtA zrI. nAnuM pratA vize, mA vize, tanu . nIkaLavuM nijama vize ga. 1, ' vize, zuM vize. . parasma. izA ga. 1, Atmane. nA pADavI nihag ) ga. 1, | nIpajavuM 3+nyU ga. 1, paramai, paraspe. nirU+A (niSNaga.4 Atmane. nAma gAman na., anidAna na. nukasAna mA puM, AMtana. nAma devuM anirUgha (karmaNi nUra jaNa na. prayAgamAM tho). netaravuM nirmANa ga. 10, Atmane. nAme rAma (avyaya) nyAyazAstra jANanAra jaivika 5. nAyaka jayaa S. nArI nA bI. pakaDavuM agharun ga. 1, Atmane, nAza nA kuM, alyA zuM ga. 1, ubhaya, ma ga-1, divA puM. ubhaya. nAza pAmavuM ja ga1, Atmane, pakaDavuM te kriyAvAcaka nAma] chAna. ga. 4, para. pakSI vija puM, kizana pu. nAza pAmeluM kada (varanuM . ku) pakhALavuM kanekSa (sA) ga. 10 nAhavuM awA ga. 1, Atmane. paga para na nigraha saMya . pagaluM 56 na. nizA dikarAra (striI najara paMkhI ghani . prasAra 5. maherabAnI) pachI tata (avyaya), pAya nIce namavuM thava ga. 1, paramai. (avyaya), anAja, (avyaya) niMdavA lAyaka jad vize, rajanIya paMcavaTI agharI zrI. vize. | paTarANI paNa jI. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 saM. zAke sArAmApa zikSA paDavuM kriyApada) B ga. 1, parastra. | parvata ri pa ka muM, paDavuM [ kriyAvAcaka nAma ] ghana aai ipaM. na, vAta puM. pavana palanA pu, magaphaj, vAta paDeluM sita ( nuM bhU. ) puM, gAjara 5, vAyu pu. paDeza havidhi strI, hA !. pavitra puSya vize. paNa ati (avyaya), vitatu(avyava) pavitra karAyeluM dUta (jUnuM jU. ) ur (avyaya), (vAkathanI pazu paNa , zarUAtamAM vaparAtA nathI ) (avyaya) pasaravuM karU ga. 1, paraspe. paMDa garama 5. . pahereluM hita (risthAnuM 1 ) paMDita na ta 5. pahelAM pujA (avyaya) pathArI zayyA strI. paheluM prathama vize. paththara amana 5, strI, paheceluM (kAnuM bhU, ka) dhira bI. " - pAMjaruM pADavuM. paraNavuM parinI ga 1, ubhaya. pAMdaDuM pa na. paraNahA grahanuM na. pAchA AvavuM ni+ 4 ga. 1, paramezvara zAstra , vyApu, Atmane ritiSNupati + ga. 1, parasya. paravAnagI anuja bI. pAchA vaLavuM f+vR . 1, parAkrama para puM, vIrya na, | Atmane. pArtha na. pA bhAga nA pu. parAga jANa na. pAchuM vALIne upakRtya , parAdhIna ja vize. pAchuM AveluM nivRtta (nispRhanuM pariNAma urivAra pu. parIkSA karavI ripurA ga. 6, paraspe. pATha pa0 6. sAkSa ma. 10 pAThazALA nA strI, parIkSA levI ukti ga.1,Atmane. pADe adhika paM. pareDiye bac (avyaya) pANI kana, praha na., dina, parANa pratiSa . paNa na. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgIpadeziyA Ot pApa pApa na., adhame pu. pApI jAvid vize., pApa vize. pAmavuM ma+bar T pAmeluM prAsa (vra avtu bhU. Y=.) pAra pAra pu pArakuM paDIya vize. pArakha karavI pannum ga. 6, paramai., samUhakSa ga. 10, ubhaya. pAradhI kyAya pu. pAvana vRta (jUtu bhU. Y=.) pALanAra pAvDa vize. pALeA patti pu. pi hindu pu. pIgaLavuM chu ga. 1, paraai. pIDhavuMaur ga. 10,. tullR ga. 6, u. pIDA zIlA zrI., kyA zrI. pIvuM nA vi] ma. 1, paraai. (kama'NirUpa jai) puNya mukhya naM. puNyarUpI mUlya puSpavA te. puNyazAlI jIvavat vize. putra putra puM., AtmajJa pu', dattu pu, purANu puvALa na. puruSa puruSa pu., maiM pu., nara pu., na pu., mAnava pu. puSkaLa mUta vize., mUtti vize pustaka azrva puM, pustaja na. zu. sa. zabdaza pUDAne TekA yuktAvaUna na. (pujInDa na. pUjju+arajIna na. TakA) vize. pUchyuM jALa, punA na. pUchyuM ma [ndu] ga. 1, paraai. pUcheluM zui ( pratu bha. .) pUjavuM pU ga. 10, yajJa ga.1,ubhaya. pUjA pUjJA zrI., arjuna na. pUjAnA sAmAna ardhya na. pUjya mahat vize.. pUjya pUratuM aham (catuthI sAthe) pUrNa nitirAya vize. pUrvanuM satkarma prathamadyuta na. (kAyama pahelu duhA nA satkrama') pRthvI pRthvI strI, dRSilI strI, cakSudhA zrI., mUni zrI., mI vil., Afgat vil. peThe 5 (avyaya) peThelu viTTa (vinuM bhU. ke.) pedA karanAra dhAtu pu. peTTA thayelu. jJAta (jJanu bhU. rR.) pesavuM vi ga. 6, paraA. pahelA bhAga pUrvAdha pU. paiDuM cA na. paisA artha pu., dravya na., aneM ne, vaghu na., vitta na., vimala pu. pAtAnI pharaja tandu na. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tamArga pazima sa zabdaza peAtAnuM strIyavize., AtmIya vize., sva (sava'nAma) pAtAnA mulaka sthaviSaya pu popaTayukta pu pASavuM puN ga. 4, paramme, prakAza pradhArA pu. prakAza yur ga. 1, Atmane, manAr ga. 1, Atmane., virAra ga. 1, ubhaya. vize. prakhyAta cak pratimA mUrti strI. pradhAna amatha pu., ripu, prati zrI. pradhAnama`DaLI prakRti sI. pramANu pramALa na. prayatna AcAla pu, vastra pu. pravAha pravAda pu. pravINatAM jaurAja na., prANI" na. prazna karanArA prApti pu prasanna prasaMnna (ma+lanuM zu rR.)... prasanna thavuM sur ga. 4, paraai, prasannatA anutttana na., mauli zrI. prasAda vara pu. prasiddha karavuM v ga. 10 prANa prANa pu'. (bahuvacanamAM) prANI zrAvin pu, sUcana, lava pu. naM. 100 prAmANikapaNuM jItA zrI. prAthanA prArthanA strI., stuti zrI. prAthanA karavI praphLatlR ga. 10, mAtmane., aminAd ga. 10, Atmane. prIti prIti sI., memana pu. na, sneha kuM., anuvAna kuM., anuja zrI. prema preman pu. na. preraNA keLA zrI., pravIna na., pratiSThAna na. ph sugA jIva yuM. pharakavuM pa'' ga. 1, Atmane, ga. 1, ubhaya. pharaja dharma pu. pharamAveluM vidita (viSAnuM bhU rR.) krazI pazu puM. karIne punar (avyaya) phaLa ja na. phaLa khAnAra zina vize phaLadAyaka thavuM chuM ga. 1, paraai. phala rahita tittva vize. phADavuM ? (vA) ga. 10 kucha hraduma na., puSpa naM. phUlavALuM puSArina vize. phUleluM puti vize. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArikA gu. saM. zAkeza ekavuM paNa ga. 4, 5raspe. hira | barAbarI karavI ga.1, Atmane. ga. 6, paraspe. basa aham (svatIyA sAthe) pheraphAra his S. bahAnuM nimitta na, jANa na. phATa zA (avyaya) bahAra his (avyaya) bahu mUri vize, vahu vize, kaa bAre mA !. vize. asisa thA !. bahupaNuM pAku na. bacAva rAja na, lA zrI. bahu moTuM mAruM vize. bacAvavuM ( ga. 1, paramai. bahetara vara (avyaya) bacAvAyeluM hita (manuM bhU. ) . bahena mAnI strI, cAra zrI. baccuM pu. bahenapaNI navI strI. baDAI mAravI kA ga. 1, baLa saMha na.. amane. baLataNa ja ne. batAvavuM hirA ga. 6, ubhaya. baLada pama , zuSa . tithi ga. 6, Ahira baLavAna vastravat vize, 4pa vize. (nAsika) ubhaya. baLidAma Dhi puM, viNa na. badale ApavuM pratikSA [4] baLeluM tala (saranuM bhUtaka) ga. 1, paraspe. bAga vAvara na, DaghAna na. badale pratikriyA strI. bApa vija puM, nA !. badalAya nahi evuM atara vize. bAraNuM dvAra na. badhuM pAritra vize. bArI lAtAyana na. badhe sarvara (avyaya) bAvaruM brAnta (sTanuM bhU.ka.) banAva artha zuM. bALaka hajApu, vADhiyuM, viSNu puM. banAva (manathI) mAvA (mUnA { baLavuM vadhu ga. 1, paraai: preraka AjJArtha di. pu. e. va) | binA che . babaDavuM | ga. 1, paraspe. biMba li na barapha hima na birAjavuM vijJa . , ubhaya. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i, e. mahera aMtamANi bilADe rilAsTa . bI pAna. bhakta mA . bIka zIta strI, cA na. bhakita aAi stro. bIkaNa strI nI bI. bhaMga a 5. bIje ThekANe kathA (avyaya) bhajavavuM 1 ga. 10 buddhi ,ji strI, pati bI. bhajavuM as ga 1, ubhaya. buddhinI zakti bimAra puM, bhaTakavuM aH ga. 1, parastra. (jurijI . . zakti) bhaMDAra mALA pu. lo chuM, buddhimAna subavize, virA ' vize, paNa vize. bhamaro amara puM, ahi !, baDeluM nimav (nibanuM ka) jarUra che. beTa dara . bhamavuM ga. 1, paraspe. e viSaon (nipajUnuM bhUke) jaya jaya na, mati zrI. beDena vija vize. . bhayaMkara para vize., jAta vize bebhAna thavuM | ga. 4, paraspe. bharavuM ga. 1, ubhaya. (riyo besavuM pavitru ga. 6, paraste, karmaNirU5), 9 ga. 10, ubhaya jia (ni) ga. 1, paraai! bhalamanasAI na. bolavAnI chaTA rAtA strI. bhaluM hita na, rana (kAnuM kata - (vA strI. vANI + dutA vartamAna kRdaMta). bI. hoziyArI) bhale mANasa . bolAvavuM che , 1, ubhaya, misthA bhAI Aha vAghara . bhAta ta . | (karmaNiprayAgamAM dhI) bhAra mAra 5. bolanAro vize. lAvavuM zA ga. 1, Atmane, 2 beleluM ura (vanuM bhU. ) ga. 1, Atmane. brahmane jANanAro kavi vize. bhikSA khisA strI. rahyA karavuM, veda puM. bhIkha mAgavI, 1 kapa ga 1, brAhANa hAi 5. | bhIkhavuM. - I Atmane, Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 saMskRtamAM padezikA bhIma mama puM., pAMDunA eka putranuM nAma bhuja suna pu., bAhu ryuM. bhUkhyA suSita vize. bhUMDa vhiri kuM., thAya puM. bhUla khAvI maLyuM [ maLyuM ] ga. 4, parauM., pra+mahU [mAr] ga. 4, parakhai. bheTa vuvannAra puM. bheTavuM r ga. 4, parauM, tripu ga. 4, paramaiM. jevuM mit bhoMya bhUmi . bhAjana mona na. bhomiyA maneviye pu. mArgona pu. majabUta rIte dam (avyaya) mA tti strI. maTha maDha kuM., Azrama yuM. maDadu -muDadu` rAva kuM. na. mathavuM paN ga. 1, Atmane. mada mar ryu. madha adhu na. madhura rIte madhuram (abhyaya) ane manas ta., mAnasa naM. manane anamAM rAkhavuM te manaH 2. sa. zabdaza mamatALu nigdha vize. (ninu brU. .) maraNu saraLa na. marada puruSa puM. maravuM [khri] Ja. 6, Atmane. mazkarImAM hasavuM vi+jjana ga. 1, paramaiM. mahAtmA mAtman yuM. mahAdeva mattAthaiva yu., mahArAjA mArAna puM. mahinA mAna puM mahimA mazciman puM. mahenata karavI cat ga. 1, Atmane. mahenatu rakSa vize. vRSamadhvajJa puM. meherabAnI RNa strI., prasAd pu, maherabAnI meLavavI sAdhana na. mahela prAsAd pu maLavAne muzkela dulhema vize., suratana vize. maLIne nijitvAmi nuM saMbaMdhaka bhU.kR. maLe evuM sAdhdha vize. mAMDavA satAmRddha na. mAMsa mAMla na. mA nananI strI., mAtR strI. mA [=nahi) mA (avyaya) mAganAra mikSuddha pu., cAvaja pu mAgavuM yAr ga. 1, ubhaya., 5+Urja ga. 10, Atmane, naga ga. 10, Atmane. paMcama yuM. maneAhara netravALI A matithI zrI. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zu . zAkoNa saMskRtamAma zikA mATI mRI . mIThAza cAra na. mATe te (avyaya) mIThuM jhaNaNa na. : mAThI hAlata paNa strI. mA belanAra priyANa vi. mANasa ja chuM, mAnava 5, 5. mukAyeluM guru (guNanuM bhU ) mAtra varuNa (avyaya) mukhya duSya vize., kapAkAtamAM vize. mAthuM mAna, zirU na, zIrSa muzkelIthI maLI zake evuM vize. na, pR. pa vize. mAnavALI strI jAtinA zrI. musAphara pAtha pu. mAnavuM maMtra ga.4, Atmane, ag+ musApharIne thAka aheva 5. ag . 4, Atmane. (daNa . rasto+hera 5.thAka) muhUrtanI ghaDI rahyA strI.. mApha karavuM sama ga. 1, Atmane. mUkavuM (cheDI devuM mura [ mu ] kSama [kSA] ga. 4, parame. ga. 6, 5rama, [upara, andara mAphI ghar bI. rAkhavuM jillA mAbApa fuz !. di. va.) mUcha AvavI muMbaI ga. 1, parae. mAyALu triza vize. mUkeluM niverAta (niSi nA preraka mArga mA !. prayoganuM kamaNi bhU. 5). mAra jA . mUMgApaNuM mauna na. mAra mAre sAru [ sA ] ga. 10 | mUMgA megA sUcoLI (avyaya) mAravuM ghaTTa ga. 1, ubhaya, sahu | maMge pUjA vize. [dz] . 10 mUThI guNa . mAravuM e [ kriyAvAcaka nAma ] : mUrkhAI cAraNa na. ja na. mALA mAtra strI. mUla kUtha ne, paNa na. mULa phUTa na. mitra mizana, ratha puM, putyuM. mitrAI mitratA strI. meLavavuM kAju, avAju, pi +m [2] ga. 1, paraspe. miyA padArtha sAsu na. ga. 1, Atmane. mithyA padArthanI kalpanA AvavA- [vI ga. 6, ubhaya. tapa . meLApune mATe Atura tAnasukha mIThAelApaNuM vikiraNa na. } viro. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamAleziyA zu saM. zabaoNa maitrI jevI strI, te pu. | Agya mANasa paNa na. meM na. yogya vastu pAna na. meM malakAvavuM hita saM. 1, Atmane. | gya vartaNA pAvara . mokalavuM kat. mokaleluM pAna vize. rakSaka 5, sara !. mekSa suri jI, mora pu. rakSaNa rAga na, hA bI. moTuM mahatva vize, kAyar vize, | rakSaNa karanAra vi vize. apAvata vize, ghara vize. me rakSaNa karavuM ja ga. 1, paraspe. mATe zatru magi S. 7 ga. 1, Atmane. meta prabhu ! rakSavuM ga. 1, pararma, ar metI guit strI, gAriA na. ba. 1. paraspe. mAra mA !. rakSAyeluM hita (nuM ja ka) raghuone rAjA purANa puM. yakSa thayA !. raghurAjAnA vaMzaja ! (ba. va.) yajJa ya 5. raMga , 5, 1 5. yA karanAra zAkhA S. raMgaberaMgI vitti vize. yA karave thar ga. 1, ubhaya, racavuM 6 ga. 10, nI zAkhA ga. 1, ubhaya. ga. 1, ubhaya. yajJanuM rajA arUNa jI. raDavuM ja yaMtra cA na. raDavuM (kriyAvAcaka nAma terA na. yAdadAsta sthati jI. raNabhUmimuni zrI. samAjanA yAda rAkhavuM chu ga. 1, parame. ratna na yukta yua (yu nuM bhU pha ), ratnarUpa strI zrI na. gusa (ka+pa ga.4, Atmane. ratha za 5. nuM bhU ka, 3 (2. ka) ramata jI. pagI ni 5. zazi !.. racavuM songa . 1, parame, egya yoga vize, kAraNa vize | ma. 1, AtmAne yajJa saMbaMdhI ? zika vize. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gu. saM. zAkeza khAtAmAsikA rasa ha dhuM. rudana telana na.. haste zama, chINI jhI. raheThANu kAraNa zuM. raiyata praNA . raheluM pApa vize. rega rena puM, kAdhi pu. rahevuM varga. 1, parasma, avi! ropavuM e kriyAvAcaka nAma varga. 1, paraspe. ApaNA na. rAMdhavuM varga. 1, paramai. rAkSasa kSAra purANa na. laI javuM nI ga. 1, ujAya. ja rAjanIti karIti strI, nAstriI. ga. 1, ubhaya. rAjaputra nAgapura 5. laI javuM e [ kriyAvAcaka nAma, rAjA nAga 5, gRpa ! kRti laI besavuM vaga. 1, Atmane. pArthiva puM. te laI levuM 8 ga. 1, ubhaya. rAjApaNuM gupayana, nAza na. lakSmI strI zrI. e strI. rAjAne mANasa jADApuruSa 5. lakheluM gIta bhU. kRjhirita bhUku. rAjA banAvavAnuM mAluma laMgaDe kAja vize. ( amiti nuM he. va. ) laMbAIvALuM kRmi vize. rAjya sara na. lagnamAM ApavA yogya pradeza vize. rAjaya karatuM rArina (kAnuM va, u) laDavuM zup ga. 4, Atmane. rAjya calAvavuM zarU laDave thopa kuM, di . rAjyanA lebhathI kheMcAyeluM laDAI cuna,zudu strI vipuM. . kazastramANa vize. laDAI ane salAha vidhi 5. rAtuM nA vize. lata carana na. rAmanA putranuM nAma sura puM. lazkarI sipAI sani 5. rAmanI bahena strI. lAMbA vakhata sudhI ri (avyaya) rIta ri strI. lAMbI AvaradAvALuM pazunA vize.. rUci ja strI, amiri strI. | lAkaDI : 5. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskRtamArgo zikAra zu. saM. zAkeza lAka ka na. vadhavuM kRi ga. 1, Atmane, lAja =aa zrI. + ga. 1, Amane. lAjavuM raNa ga. 6, Atmane. vadhatuM vRdira vize. lADu movara 5. vadhAre nAnuM bAnIyara vize. lAbha hA !. . vadhAre moTuM thAyaNa vize. lAyaka thavuM maga. 1, paraspe. vadhAre vahAluM thar vize. lAla vize. vana ja na.dayI strI, bANa na lAvavuM mAnI ga. 1, ubhaya. vanamAM rahenAra thanAra vize, lucce 5, 26, rajhA vaoNra vize. !, gaNima 5. varaNavavuM varSa ga. 10, ubhaya. bhAga 1 5. varadAna vahelana na., thara 5. leka stronA 5, nA !. varavahu kAyApati 5 (hiM. va.) leTavuM chuH ga. 4, 5raspe. vasatuM (varanuM va. ku.) labha roma . vasaMta vasaMta paM. (Rtu) labha rAkha ma ga. 4, paraspe. vasavuM raNa ga. 1, paramai. vastu vahu na, aze !. vaMza pu. vahANu naukA strI, na strI. vaktA ghara 5. vahAlAmAM vahAlI visA zrI. vakhata paDhavuM. vahAlI mAtA strI. diIi strI. vakhANa ti zrI. vahAluM vize, kivatA vize. vakhANavuM thaI ga. 10, ubhaya, huM vyaNa vize. . 1, parasma, gad ga. 1, vahAle vatRma puM, mA !. Atmane. vahevuM vad ga. 1, ubhaya. vakhANavA lAyaka ArA vize. vahema zaNa strI. vacana vacana na, karaNa vize. vahema ANa 2 ga. 1, Atmane. vaja thayuM. na, pari chuM. valaNa pravRtti A, pati strI. vadha Sa 5. vaLI mari (avyaya) . Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidvAnapaNuM virA na. 5. saM. zabdakoza saMskRtamAroparaNikA vAMka kaviAi puM. vicAravuM vija ga. 10, paNa vAMdare pAra puM, paws . - ga. 1, Atmane vAya pAMca na. vicArAyeluMjinitA( vinuM ka) vAva dayAga 5. vicitra vividha vize. vAghaNa kathAtrI strI, cAvI strI. vidAya levI sArUM [] vADI vArikA strI, kAna ne, ga. 1, Atmane. pavana na. [vA strI. vidyA vinA strI, viraha na. vANI vALI strI, vAya strI. vidyArthI milAvavuM, uie j, vAta jANa strI. chAza 4. vAdaLa meSa 5. vidvAna vi vize. vAdaLane ja medAna. vidvattA dha vAyu vAyu paM. rAta . vinaMti sini strI. vAyudevatA maraNa puM. ' vinaMti karavI mila ga. 10 vArtA tathA zrI. Atmane, kAga. 10, vAraMvAra vAlA (avyaya) - Atmane, 4 (avyaya), vArANu (avyaya) | vinA hirA (avyaya) vAva papa strI. viga vidhavA pu. vAvavuM , ga. 1, ubhaya.. vivAha vizAha muM. vAvavuM e [ kiyAvAcaka nAma ] vizva hi3 na. kApa na. vizvakarmA vizvakaravuM, apaM. vAste te (avyaya) . vizvAsa vizvAsa muM, hA bI. vAsa paNa pu. vizvAsanuM kAraNa vizvAsaNana. vikharAyeluM rasa (niramAn vistAra vikAsa chuM. . ga. 4, nuM bhU. ku) visAme khAvAnA sababathI vijhA vikheravuM nirmANa ga. 4, 5ramai. mahetoH vina vipuM. vIMTALavuM rikha vicAra vistArapuM, moti strI. vIjaLI vi . Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akhAtamA zika gu. saM. zaza vINavuM rajju ga. 6, paraspe. zaramAvuM ; ga. 6, Atmane. vInavavuM ka ga. 10, AtmAne. | zarIra rahI na. vIya na. zarIrarUpI vahANa dvArA jI. veNuM mArI strI. zarIramAM rahetuM zarIra vize. veda puM, chAsa na, yuti bI. | zaruAta thAo puM. veda jANanAra kRtima vize. zarU karavuM kAga. 1, aMtmane... vera vALavuM e pratikriyA strI. i ga. 1, Atmane. veraLa palApura na. zahera najara na, nArI strI, pura vela tA bI. na, purI strI. vahemI tArA vize. zANuM strI AI zrI. vada-viSNunuM rahevAnuM ThekANuM zAMta bhUSA vize, caraNa vize. devTa na. zAMtatA naina na. vaibhava pramANa , vijaya . zAMta rIte tUurIma (avyaya) vIhi, trihine dANa triI muM. zAMta thavuM rAma ]i ga.4, paraai zAMta pADavuM sAru ga. 10 zaMkA paNa strI, vAha !. zAMti jAti stro, rAccha na. zaMkA bhareluM hAra; vize. zAstra zAha na. zaNagAravuM khUSa ga. 10, ubhaya, zALA pAchA strI. thayujha (karmaNi prayogamAM kia) zikArI ThAza . zataka zata na. zikArI prANuM DhApara . zatru zaripu, za 5, gi puM, zikSA 3 pu. !. ziyALa kALA DuM, lUpuM. zatru sAthe laDAI zAhida . ziyALe hirA khuM. na. zaraNe javuM za ke paNa ziva ziva puM, dhUTiyuM, rAtri (nag) ga. 1, paraspe. - puM, rAmu . ji ga. 1, ubhaya. zivanuM devuM zivAya na. paradag a wii. ziziraRtu ziza. na. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rocavuM ? 2 ga. 1, paraspe. " saM. zAkeza aMtAmAgapasihA ziSya ziSya chuM, chAza puM, saMpa . vidyArthina . saMpatti saMpatti strI, pI . zIkhavavuM pati ga. 1, ubhaya, saMbaMdha saMparva . vi+jI ga. 1, ubhaya. saMbhavatuM jaNAya che mAthA zIkhavuM phiksa ga. 1, Atmane, ( +nuM preraka karmaNi gH ga. 1, paramai. vatamAna 4. 5. e. va.) zuddha guda vize., vizuddha (vi+ ! saMbhAravuM paDyuM ga. 1, paraspe. ga. 4, parame.nuM bhU. 6) saMbhALavuM rasa naM. 1, parame. zuddhi zuddhi strI, vizuddhi strI. } tam ga. 1, Atmane. saMsaga ha . zara ra 5, vIra pu. saMsAra sara 5. zerI nA strI. sage hAni puM, pAchu puM, zoka kare che , vAghava chuM. saghaLuM sAruM vize, gatizAstra vize. zodhavuM ja ga. 10, Atmane, sajA karavI ga. 10 bhAga. 10 ubhaya, kanu sajajana sAna chuM, mA !.. ga. 4, 5rasaiM. zaibhavuM zin ga 1, ubhaya. sajaja thayela uta (ujananuM zaurya jJaurya na. uttama . satAvavuM tun ma. 6, ubhaya. Ta saMkaTa na., durga na., vyasana satkarma yuti strI, ina. - na, bAna na, viSa, strI, saMkaDAmaNa Ta na. satkAranuM kAraNa jJAna na. satpaSa raju 5, rAju chuM. saMgama saMtAna chuM. ' satya hatyana, mUers, harasana. aMgati sati strI, havAi 5. sadA rava (hAla avyaya) saMgIta saMgIta na. sadAcAra sarakAra 5. saMtati saMtati strI, prakA strI. sabhA mA strI, cAraNa strI, mateSa pAmave suNa ga. 4, paramai. ramaNa .. deza ja che. sabhyatA tathA zrI, mA ! Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 saMskRtamApa ziyA mu. saM. zAkeza samakSa purata (avyaya) || sAMbhaLavuM (kriyApada) zuM samajha maratha nA prerakanA sAMbhaLavuM e [ kriyAvAcaka nAma) AjJArthanuM di. pu. e. va) muti strI, caNaNa na. samajhavuM zuSa ga. 1, ubhaya. sAMsatAM rahevuM-thavuM kha ni ) samajhAvavuM kaparA ga. 6, ubhaya. ga. 4, paraspe. samartha rAI vize. sAkSAta mUrtinava vize. samartha thavuM jaag ga. 1, Atmane. sAkSI rAzina pu. samAna gaNatuM hariA vize.. sAthe (avyaya) samudAya sArA puM, vA kuM, sAdaDI para pu.. sAdhavA gya tApasarA vize. avaratha pu. samudra kuka chuM, haraSi pu. sAdhu saha pu. samUha ha ha pu. sApa pa pu. sarakavuM 3 ga. 1, paraspe. sAbita karavuMsamUDhaga 10, ubhaya, sarakArI kacerI davAra na. sAma sAmartha na jANa pu. sarakhAdilavALuM ramatti vize. sArathi tALa kuM., saze ! sarakhuM turA vize., hama vize. sArI cAlanuM juthava vize, sarajanAra traNa pu. suvRtta vize. sarajavuM . 6, paraspe. sarajAyela nirbhara ( timA bhUka) sAru re (avyaya) sAre guma vize, mana vize. saravuM 6 ga. 1, parae. sAruM kAma judA na, surata strI, sarasAI karavI chuM . 1, Atmane. du ina., pAna 5. sarovara tara muM, ha@ na. vizaw 5. sarva rIte sarvathA (avyaya) sAruM raNa (avyaya) savAre prAta(avyaya). sASTAMga namaskAra sAthe rASTrapatima sahiyara jaja bI. (sAmAsika avyaya) sahevAyeluM hoTa (tanuM bhU. ) sAsu DhabU zrI. sahevuM na ga. 1, Atmane sAhasa kama vAra na. sAce ja na. siMha haTha puM. sAMbhaLanAra koi vize. siMhAsana sihana na. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabatamAM rahenArI! tA . zu. saM. zAkeza saMskRtamAgapazikA sIMcavuM si [viju ga. 6, ubhaya. | nA tha da ubhaya. | sobataNa sImA rImad strI. suMvALuM du vize. samayajJa karAvanAra yAjJikamane eka suMdara cAra vize.. samarasa . ne sukha durNa na., 4thA na, madra na. samavalI | tkha che. sukhano aMza surA puM. se mUrnA pUrvAra na. sukhI kutrinuM vize, nivRtimat sauthI moTuM vara vize. vize, zrInava vize, gama strI nA strI, DhaDhanA strI, vize., kuTara vize. . hinI strI. sukAvuM ; ga. 4, 5ramai. stabdha nig vize. sUcana jA !. sthaLa caDha na., zA strI. sUtradhAra sUvAra 5. * sthApanA pratikAra na, pravartana na. sUrya pUrNa , dha 5, ravi7 puM. sthApeluM viti (vizvanuM bhUku) sRSTi 9i zrI. sthira dizA vize, pura vize, sRSTikartA traNa puM. ' akSara vize, nig vize, sajA vAgyA stro. Avacalita (a+viclitsenA jevA strI. vi+ja nuM bhU. 6) senApati senApati muM. sneha 5, zoti strI, sevavuM rel ga 1, Atmane, manna pu. na. ga. 1, ubhaya , parisarga. 1, sneha rAkhavo rAga. 4, parame. Atmane, nid ga. 1, smRti [=dharmazAstra] rati zrI. Atmane. svaccha gAlAta vize. so pAra na. svadeza ravA , sariSada paM. senA mahera nijA . svana dAna pu. senI guNavatAra . svabhAva prati brI. senuM kula na., zAzana ne, svargava . mana na. svastha rANA vize. 14 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArikA . , bhosa svargamAM rahenArA devomAMnI eka jAta, haLAhaLa jhera paNa na paNa muM. hAtha hajI kuM, japuM, pAki. svasthatA jAya nA, tu na. | | pR., pR. svAdiSTa lApu vize. hAthaNI ghara strI. svAbhAvika gatiti vize, hAthamAM levuM kAma ma. 1, Atmane hAthI risara 5, jaga , nA !. haNavuM paDyuM hAthInuM baccuM mA muM. hada sImA zrI. hAra khAvI pAni [] ga. 1, hamaNuM punA (avyaya) . Atmane. hameza sara (avyaya), = hAlavuM ud ga. 1, Atmane. para (avyaya) hAle nahi evuM vitarita harakta mapAya . | (bahiSNanuM bhU.ke) haraNa puM, harina pu. hiMdustAnane rahevAsI mAtAUMgha haraNa karavuM e kriyAvAcaka nAma | hitakAraka hita vize, hira vize. praviNA na. hitakAraka vastu paththa na. harAyeluM Amira(minuM bhUka) hiMmata vRti strI. harAvavuM Dha ga. 1, Atmane, hukama AzA strI, mA puM, akhi+ ga. 1, paraspe. zAMta na. harIphAI akSA strI. hukama bajAva anudA ti) ga. 1, parasma. harI javuM ?' haiyuM daya na, ati paNa na. halakApaNuM vimAna 5. hevuM pU ga. 1, parasma, ga. halakuM yuddha vize. 2, parasma, 9 ga. 1, havana karanAro ra puM. Atmane, jiga. 4, Atmane. havelI hI na, prANAra puM. heziyAra nikuLa vize. hasavuM few ga. 1, AtmAne. hoziyArI pauzAha na, zAvI haLave haLave joNa (avyaya) na, juhutA strI. haravuM che ka ga 1, ubhaya. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // bhIH // // saralasaMskRtapAThamAlA // [sva. o. rAmakRSNa gopAla bhADArakaranI saMskRtamArgApadezikAnI pUrti ] saMdapAka: nAgaradAsa kAzIrAma bAMbhaNiyA em. e., elapal. vI. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pati aMge be bAla prAcIna pUrti karatAMye A pUrtine vadhAre sarala banAvavA prayatna karyo che. Avazyaka TipaNe paNa Apela che. gadyakhaMDe ekadama sarala banAvavAmAM AvyA che. temAM kilaSTatA UbhI na thAya e daSTie kyAMka kyAMka ja sandhi karela che. zikSakanI svalpa sahAyathI vidyAthI pitAnI meLe A pATho samajI zakaze evI AzA che. prAcIna pUrti karatAM A pUrtine TUMkAvI che. chatAM temAMthI kayuM zarUAtamAM calAvavuM ane kayuM pachI e sujJa zikSaka para choDavAmAM AvyuM che. A aMgenAM sUcane sAdara svIkAravAmAM Avaze ane bhaviSyanI pUrtimAM temanuM yAvacchakya anusaraNa karavAmAM Avaze. -pAdaka A saralasaMskRtapAThamAlAnA pAThonuM vivaraNa, bhASAntara vagere prasiddha karavAnA sarva haka prakAzake svAdhIna rAkhyA che. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrIH // // saralasaMskRtapAThamAlA // . . .. AMARPRE 1 7 // prathamaH paatthH|| guru-subhASitAni / gururbrahmA guruviSNurgururdevo mahezvaraH / guruH sAkSAt paraM brahma tasmai zrIgurave namaH // 1 // yasya deve parA bhaktiryathA deve tathA gurau| tasyaite kathitA hyAH prakAzante mahAtmanaH // 2 // tvameva mAtA ca pitA tvameva tvameva bandhuzca sakhA tvameva / tvameva vidyA draviNaM tvameva tvameva sarvaM mama devadeva // 3 // Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // dvitIyaH paatthH|| vidyA-mubhASitAni / vidyAsamaM nAsti zarIrabhUSaNam // 1 // vidhA mitraM pravAseSu // 2 // vidhAturANAM na sukhaM na nidraa||3|| sarvadravyeSu vidyaiva dravyamAhuranuttamam / mahAryatvAdanayatvAdakSayatvAzca sarvadA // 4 // sadvidyA yadi kA cintA varAkodarapUraNe / zuko'pyazanamAmoti rAma rAmeti ca bruvan // 5 // yeSAM na vidyA na tapo na dAnaM zAnaM na zIlaM na guNo na dharmaH / / te martyaloke bhuvi bhArabhUtA manuSyarUpeNa mRgAzcaranti // 6 // sAhityasaGgItakalAvihInaH sAkSAt pazuH pucchaviSANahInaH / tuNaM na khAdapi jIvamAnastanAgadheyaM paramaM pazUnAm // 7 // vidyA nAma narasya rUpamadhikaM pracchannaguptaM dhanaM vidyA mogakarI yazaHsukhakarI vidyA gurUNAM guruH / vidyA bandhujano videzagamane vidyA parA devatA vidyA rAjasu pUjitA nahi dhanaM vidyAvihInaH pazuH // 8 // - piy . All. 4 ahAryatvAtmyorI 4 or anii nayo tene .. bhanayatvAtmenImata mAtI nathI tene ., 5 varAka-tu27. azanabhAvAnu , zIla-sA9i05. bhuvimAna 52. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // tRtIyaH paatthH|| . shaalaa| HISUntun ANT Mini sAlasammAna AIIMa iyamasmAkaM shaalaa| atra vayaM pratidinamAgatya vidyAdhyayana kurmH| atra asmAkaM guravaH asmAn vividhAn viSayAn adhyApayanti / tena vividhAH padArthA asmazAnagocarA bhavanti / tena samAje na kevalaM mAnanIyAH paramupakArakAzca vayaM bhavAmaH / dhanyA vayaM yad asmAkamevaMvidhAnAM gurUNAM samAgamaH / pate guravaH asmAkaM pitRtulyaaH| iyaM zAlA cAsmAkaM mAtRtulyA // Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // caturthaH paatthH|| - buddhiryasya balaM tasya / - purA kila duntio nAma kazcidekaH siMhaH kasmizcidekasmin vane'vasat / sa nityamanekapazUnAM vadhamakarot / evaM tu sarveSAmasmAkaM nAzaH alpakAlenaiva bhaviteti vicArya sarve pazavastamupagamya akathayan / re siMha, yadi prasanno bhavAn iyamekA naH prArthanA svIkriyatAm / vayameva ekaM pazuM bhavadAhArArtha nityaM preSayiSyAmaH / iti / tadA siMhenoktam / yadyetadabhimataM bhavatAM, bhavatu tahiM tat / iti / tataH prabhRti pratidinamekaH, pazuH preSyate siMhena ca sa WW LS. 4. / . - Ank S / bhakSyate / gacchati kAle kasyanidekasya vRddhazazakasya vAraH smaayaatH| sa tu paramavatura AsIt / tataH mandaM mandaM siMhamupagamya akathayat / kSamyatAM me AgamanavilambaH / mArge kecidapareNa siMhenAhaM balAd gRhItaH / tasyAgre punarAgacchAmIti zapathaM kRtvA bhavate nivedayitumahamAgataH / iti| etacchrutvA kruddhaH sa siMho'vadata / ka sa duSTAtmA / iti / tataH zazakaH taM siMdamekagabhIrakUpasamIpamanayat / tasya jale ca tasyaiva siMhasya prtibimbmdrshyt| buddhihInaH siMhastu tamaparaM sihaM matvA tasyoparyapatanmRtazca / ata evokam-buddhiryasya balaM tasyeti // 1. sogana khAIne Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // paJcamaH paatthH|| mahApuruSa-subhASitAni / ko'tibhAraH samarthAnAm // 1 // mahAna mahatsveva karoti vikramam // 2 // sampatsu mahatAM cittaM bhavatyutpalakomalam / mApatsu ca mahAzailazilAsaGghAtakarkazam // 3 // vajrAdapi kaThorANi mRdUni kusumAdapi / lokottarANAM cetAMsi ko nu vijJAtumarhati // 4 // udaye savitA rakto raktazcAstamayeM tathA / sampattau ca vipattau ca mahatAmekarUpatA // 5 // yathA cittaM tathA vAsA yathA vAcA tathA kriyaa| citte vAci kriyAyaryA ca mahatAmekarUpatA // 6 // manasyanyad vacasyanyat karmaNyanyad durAtmanAm / manasyekaM vacasyekaM karmaNyekaM mahAtmanAm // 7 // adhamA dhanamicchanti dhanamAnau tu madhyamAH / uttamA mAnamicchanti mAno hi mahatAM dhanam // 8 // prArabhyate na khalu vighnabhayena nIcaiH prArabhya vighnavihatA viramanti mdhyaaH| vigaiH punaHpunarapi pratihanyamAnAH prArabdhamuttamaguNA na parityajanti // 9 // . 2 vikrama - 52 . utpala-mA. zaila=5ta. karkaza-42. .5 savitA sUrya. bhastamayasAyama Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nimvantu nItinipuNA yadi vA stuvantu lakSmIH samAvizatu gacchatu vA yatheSTam / adhaiva vA maraNamastu yugAntare vA . nyAyyAt pathaH pravicalanti padaM na dhIrAH // 10 // ghRSTaM ghRSTaM punarapi punazcandanaM cArugandhaM jinaM chinnaM punarapi punaH svAdu cavekSukhaNDam / / taptaM taptaM punarapi punaH kAJcanaM kAntavarNa prANAnte'pi prakRtivikRtirjAyate nottamAnAm // 11 // kvacid bhUmo zAyI kvacidapi va paryazayanaH kvacchiAkAhArI kvacipi ca zAlyodanaruciH kvacit kanyAdhArI kvacidapi ca divyAmbaragharo / manasvI kAryArthI na gaNayati duHkhaM na ca sukham // 12 // TippaNa ,10 nItinipuNa zanIti merale 585 mA ziyA2. .. stuvantu-stuti re. nyAyyAt paya::nyAyanA 2stAmAthI. 22.11 cAra-9-62. ikSu ze21. prakRtivikRti:lAmA 32312. , 12 parya . zAli=uttama mAranA yomA. kanyA-yAvara ambara-4. manasvIpAyu ma 2 pAunAra Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // SaSThaH pAThaH // satpuruSa-subhASitAni / satsaGgaH zevadhiNAm // 1 // yAnti nyAyapravRttasya tiryazco'pi sahAyatAm // 2 // prAyeNa sAdhuvRttAnAmasthAyinyo vipattayaH // 3 // nahi kRtamupakAraM sAdhavo vismaranti // 4 // satAM sadbhiH saGgaH kathamapi hi puNyena bhavati // 5 // asadbhiH zapathaiH proktaM jale likhitamakSaram / sadbhistu lIlayA proktaM zilAlikhitamakSaram // 6 // ayaM nijaH paro veti gaNanA laghucetasAm / udAracaritAnAM tu vasudhaiva kuTumbakam // 7 // upakAriSu yaH sAdhuH sAdhutve tasya ko guNaH / apakAriSu yaH sAdhuH sa sAdhuH sanirucyate // 8 // zateSu jAyate zUraH sahasreSu ca paNDitaH / vaktA dazasahasreSu dAtA bhavati vA na vA // 9 // zaile zaile na mANikyaM mauktikaM na gaje gje| sAdhavo nahi sarvatra candanaM na bane bane // 10 // chino'pi rohati taruH kSINo'pyupacIyate punazcandraH / iti vimRzantaH santaH santapyante na viplutA loke // 11 // Rell. 1 zevadhi= 2. , 2 tiryazcaH=5zume. , lIlayA matamA, bharIbhAM. 11 vimRzantaH viyA2 12nArA. viplutAH-mAtamA bhAvI pasA. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 viralA jAnanti guNAn viralAH kurvanti nirdhane prItim / viralAH parakAryaratAH paraduHkhenApi duHkhitA viralAH // 12 // paropakArAya phalanti paropakArAya vahanti nadyaH / paropakArAya duhanti gAvaH paropakArAya satAM vibhUtayaH // 13 // vRkSAH "" zrotraM zrutenaiva na kuNDalena / dAnena pANirna tu kaGkaNena / vibhAti kAyaH karuNAparANAM paropakArairna tu candanena // 14 // bhavanti namrAstaravaH phalAgamainavAmbubhirbhUmivilambino ghanAH / . anuddhatAH satpuruSAH samRddhibhiH svabhAva evaiSa paropakAriNAm // 15 // TippaNa 14 zruta vidyAlayAsa karuNApara=dhyAMNu (soGa). 15 ambu = pANI bhUmivilambinaH = pRthvI ta23 vadhAre Dhalesa. "" Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // saptamaH pAThaH // - svdeshH| bhAratamasmAkaM svdeshH| asmin deze vayaM jaataaH| asya dezasya annena jalena ca vayaM puSTAH / asya sevA asmAkaM svadharmaH / saMskAraH asya dezasya paramaM dhanam / ayaM dezo na svArthaparAyaNaH, nApi anyaayprvRttH| ayaM dezaH samagreNa jagatA AtmAnaM kuTumbinaM mnyte| asmin deze himAlayasadRzo mahAn parvataH / gaGgAsadRzI pavitrA nadI / jagannAthasadRzAni pavitrANi tIrthasthalAni / asmin deze vedasadRzA dhrmgrnthaaH| giitaasshaastttvgrnthaaH| asmin deze rAmakRSNasadRzA bhagavadavatArAH / vuddhamahAvIragAndhI. sadRzA mahApuruSAH / kAlidAsasadRzAH kvyH| azokapratApazivAjIsadRzA bhUmipAlAH / etAdRze deze nivasanto vayaM kathaM na dhnyaaH| yAvazcandradivAkarau tAvadayaM dezo dhanadhAnyadharmasamRddho bhavatviti vayaM paramezvaraM prArthayAmahe // TippaNa ... yAvac candradivAkarauM tAvatyA supI 5-6 ane sUrya 24 tyA sudhA eTale ke haMmezane mATe. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||assttmH paatthH|| saMhatiH kaarysaadhikaa| purA kila mAsIdeko vRddhH| mRtyukAlepi tasya prANA na gacchanti / tadA tasya putrAstamakathayan / retAta, tava kA icchA - adyApyaparipUrNA yena taba prANAH sukhena na prayAnti / iti / tadA vRddhenoktam / astyeka upadezo yamadattvA na paralokaM gantuM mayA zakyam / tadA putrA avadan / kaH sa updeshH| iti| tadA vRddho'vadat / AnayataikaM yaSTibhAram / iti| te putrA satvaraM tathA kRta. dhantaH / manantaraM tena vRddhena kathitam / re putrAH yuSmAkamekaiko yaSTimArametaM bhaktuM prayatatAm / iti / sarvaistadA tathA prayatitam / parantu naikopi taM bhaktuM samathA'bhavat / tato vRddho'vadat / madhunA yaSTIrimAH pRthakkRtya ekaikAM tAM bhaGgatuM prayatadhvam / iti / evaM kRte tu sarvAstA alpenavAyAsena bhatAH / tato vRddhenoktam / re putrAH, manena dRSTAntena zAyatAm 'asaMhatA nazyanti saMhatAzca na nazyantIti / iti / putraiH sAdaraM svIkRte tadupadeze sa vRddhaH sukhena prANAnatyajat // Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // navamaH paatthH|| bhAgya-subhASitAni / mAnyaM phalati sarvatra na vidyA na ca pauruSam // 1 // na jAne saMsAraH kimamRtamayaH kiM viSamayaH // 2 // ko jAnAti jano janArdanamanovRttiH kadA kIrazI // 3 // svayaM mahezaH zvazuro nagezaH sakhA dhanezastanayo gnneshH| tathApi bhikSATanameva zambhorbalIyasI kevalamIvareDachA // 4 // vAkRtiH phalati naiva kulaM na zIlaM vidyApi naiva na ca yatnakRtApi sevA / mAmyAni pUrvatapasA khalu saJcitAni kAle phalanti puruSasya yathaiva vRkSAH // 5 // patraM naiva yadA karIraviTape doSo vasantasya kiM golUko'pyavalokate yadi divA sUryasya kiM duussnnm| dhArA naiva patanti cAtakamukhe meghasya kiM dUSaNaM bada pUrva vidhinA lalATalikhitaM tan mArjituM kaH kSamaH // 6 // 55 :o / janArdana manapAna, zva. . nageza-6ibhAya. dhaneza-mera. / karIra me tanu vRkSa / nA 652 visi nayI hotA. ___ vadhuvara. mANituM bhiTAvA. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // dazamaH pAThaH // sAmAnyanIti - subhASitAni | kaSTaH khalu parAzrayaH // 1 // udyamena hi sidhyanti kAryANi na manorathaiH / na hi suptasya siMhasya pravizanti mukhe mRgAH // 2 // alasasya kuto vidyA avidyasya kuto dhanam / adhanasya kutaH zAntiH azAntasya kutaH sukham // 3 // udyoginaM puruSasiMhamupaiti lakSmIdaivena deyamiti kApuruSA vadanti / daivaM nitya kuru pauruSamAtmazaktyA yatne kRte yadi na sidhyati ko'tra kSetraH // 4 // jAgrato nAsti vai bhayam // 5 // cintanIyA hi vipadAmAdAveva pratikriyAH / na kUpakhananaM yuktaM pradIpte vahninA gRhe // 6 // pustakasthA tu yA vidyA parahaste ca yad dhanam / kAryakAle samutpanne na sA vidyA na tad dhanam // 7 // kAle dattaM varaM hyalpamakAle bahunApi kim // 8 // avasarapaThitA vANI guNagaNarahitApi zobhate puMsAm // 9 // TippaNa . 4 kApuruSa = 22 puruSa. pauruSa = puruSaprayatna Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||ekaadshH paatthH|| vijJAna-vilasitAni / vRddhaH-re bAla, pazyali kiM puraHsthitaM dhUmayAnam / bAla:-pakSyAmyahaM tat tAta / vRddhaH-kiM kurvanti janA anena / bAla:-imAruhya dUrAn dezAn vrajanti / vRkSaH-kiyatA kAlena vatsa / 3" kalA .... manna - - pAlaH-alpenaiva kAlena / vRddhaH-mapi re jAnAsi kI zAni yAnAnyAsana asmAkaM baalykaale| bAla:-kathaM nAma tAta tAni jaaniiyaam| tadA tu mama janmApi .. nAsIt / . vRddhaH-tadA tu kRSIvaleraghunopayujyamAnAni balIvadayuktAni zaka TAnyAsan / dUradezanagamanaM tu atIva duSkaramAsIt / / pAlaH-tAta, adhunA tu agninaukAH vAyuyAnAni cAruhya dUradarAnapi dezAn bajanti janAH / kimatra kAraNam / vRddhaH-vatsa, vijJAnavilasitAnImAni yat purA atimahA_Ni vastUnyadhunA sama_Ni jAtAni, purA durlabhAni vastUnyadhunA sulabhAni jAtAni, purA kaizcideva kriyamANaM dezATanamadhunA sarvaiH kriyate, dUradUradezIyAH pravRttayaH pratyahaM jJAnagobarA bhavanti, dUre gIyamAnAni gItAnica svagRhe zrUyante // ... dhUmayAna mAsA. zakaTa : 9 agninaukATIma2. vAyuyAna vibhAna. vijJAna sAyansa. vilasita prabhAva. mahAgha-mAdhuH samarghaig.. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // dvAdazaH paatthH|| zabdamAtrAn na bhetavyam / . purA kila brahmapuraM nAma ekaM nagaramAsIt / tasya samIpe evAsIdekaM mahadvanam / tasmin bahavo vAnarA abhavan / atha asmin purejanA evamamanya. nta parasparamakathayanta ca yad asmin vane ghaNTAkarNo nAma kazcida rAkSaso vasati, sa janAn khAda ti, ghaNTAM ca vAdayati iti / kenacicca vyAghraNa vyA. pAditasya kasyacit pAnthasya asthIni dRSTAni / sa nagara mAgatya kthitvaan| dRSTAni mayA ghaNTAkarNena bhakSitasya jnsvaasthiiniiti| tato bhItAH paurA magaraM tyaktvA anyatra gantuM prvRttaaH| tatastasya purasya rAzokhoSitaM yaH kazcidimaM ghaNTAkarNa nAzayiSyati tasmai ahaM pAritoSika dAsthAmIti / tadanantaraM kazcid buddhimAn puruSaH vanamagacchat / ghaNTAravamanuparaMzca ghaNTAM vAdayato vAnarAnapazyat / phalastAna pralobhya tebhyo ghaNTAmAdAya nagare ghoSitavAn ghaNTAko mayA hato ghaNTA caaniiteti| tato rAjho mahad pAritoSikaM prApya sa mahatI pratiSThAmalabhata // TipaNa na bhetavyammI naye. asthi=. RO Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||tryodshH paatthH|| sAmAnyanIti-subhASitAni / * padaM hi sarvatra guNainidhIyate // 1 // hitaM manohAri ca durlabhaM vacaH // 2 // anArammo hi kAryANAM prathamaM buddhilakSaNam / ArabdhasyAntagamanaM dvitIyaM buddhilakSaNam // 3 // yasya nAsti svayamprajJA zAstraM tasya karoti kim / locanAbhyAM vihInasya darpaNaH kiM kariSyati // 4 // idameva hi pANDityaM cAturyamidameva hi| idameva suvuddhitvamAyAdalpataro vyayaH // 5 // dhanadhAnyaprayogeSu vidyAsamahaNeSu c| . AhAre vyavahAre ca spaSTavaktA sukhI bhavet // 6 // kAvyazAstravinoMdena kAlo gacchati dhImatAm / vyaptanena ca mUkhaNAM nidrayA kalahena vA // 7 // motA zatruH pitA vairI yena bAlo na pAThitaH / na zomate sabhAmadhye haMsamadhye bako yathA // 8 // pustakaM yena nAdhItaM nAdhItaM gurusannidhau / sabhAyAM zobhate naiva haMsamadhye bako yathA // 9 // yasmin deze na sammAnaM na vRttine ca bAndhavAH / . na ca vidyAgamo yatra na tatra divasaM vaset / / 10 / / - TippaNa lo. 1 guNo sarvatra pitAnuM sthAna kare che. , 5 AyAt alpataraH vyayaH=mA ta moch| ma. 7 vyasanamunAra ko3 sarAma 05sana. 10 vRtti-pa-dhI. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // caturdazaH pAThaH // AtmazreyaH - subhASitAni / zlokArthena pravakSyAmi yaduktaM pranthakoTibhiH / paropakAraH puNyAya pApAya parapIDanam // 1 // UrdhvabAhuviMraumyeSa na ca kazcicchRNoti me / dharmAdazca kAmazca sa kimarthaM na sevyate // 2 // mAtRvat paradAreSu paradravyeSu lossttvt| Atmavat sarvabhUteSu yaH pazyati sa pazyati // 3 // sarvAH sampattayastasya santuSTaM yasya mAnasam / upAnad gUDhapAdasya nanu carmAvRtaiva bhUH // 4 // annadAnaM paraM dAnaM vidyAdAnaM tato'dhikam / anena kSaNikA tRptiryAvajjIvaM ca vidyayA // 5 // dAnaM bhogo nAzastistro gatayo bhavanti vittasya / yo na dakSati na bhuGkte tasya tRtIyA gatirbhavati // 6 // vane raNe zatrujalAgnimadhye mahArNave parvatamastake vA / sutaM pramataM viSamasthitaM vA rakSanti puNyAni purAkRtAni // 7 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // paJcadazaH paatthH|| prakIrNa-subhASitAni / karAravindena padAravindaM mukhAravinde vinivezayantam / ghaTasya patrasya puTe zayAnaM bAlaM mukundaM manasA smarAmi // 1 // maNinA valayaM valayena maNiH maNinA valayena vibhAti karaH / vibhunA va kaviH kavinA ca vibhuH vibhunA kavinA ca vibhAti sabhA // 2 // zazinA va nizA nizayA ca zazI zazinA nizayA ca vibhAti namaH / payasA kamalaM kamalena payaH / payasA kamalena vibhAti saraH // 3 // arthAgamo nityamarogitA ca priyA ca bhAryA priyavAdinI ca / vakSyazca putrorthakarI ca vidyA paD jIvalokasya sukhAni rAjan // 4 // nityaM hitAhAravihArasevI : samIkSyakArI vissyessvNsktH| . dAtA samaH satyaparaH kSamAvAn __ AptopasevI ca bhavatyarogaH // 5 // ... AptopasevIca, TippaNa 2. 1 4Laya=3. vibhu=M. ..'artha-paisA. zya yA. arthakarI se athavA panapAnArI. jIvaloka-duniyA samIsvArI piyArIne Ama nA2. mAta=hita. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ki vAsasA tatra vicAraNIyaM vAsaH pradhAnaM khalu yogyatAyAH / pItAmbaraM vIkSya dadau tanUjAM digambaraM vIkSya viSaM samudraH // 6 // bhArambhagurvI kSayiNI krameNa ladhvI purA vRddhimatI ca pazcAt / dinasya pUrvArdhaparArdhabhinnA * ___chAyeva maitrI khalasajjanAnAm // 7 // padanaM prasAdasadanaM sadayaM hRdayaM sudhAmuco vAvaH / karaNaM paropakaraNaM yeSAM keSAM na te vandyAH // 8 // kiM madhuraM sutavacanaM madhurataraM kiM tadIyasutavacanam / madhurAn madhurataraM kiM tadeva vavanaM vivekavinayayutam // 9 // anaH sukhamArAdhyaH sukhaMtaramAgadhyate vizeSataH / zAnalavadurvidagdhaM brahmApi naraM na raJjayati // 10 // TippaNa . potAmbara=pANu rezamI 40 pAra5 32nAra vi0 pAna digambara 3 va dhAraNa 42nAra, meTa, nana mA357. , tadIyasuta=te rAna . , 10 durvidagdhabonApA tApAtAne to samanAra. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // SoDazaH pAThaH // zrImadAdyazaMkarAcAryapraNIta - carpaTapaJjarI - sAraH / bhaja govindaM bhaja govindaM govidaM bhaja mUDhamate / prApte sannihite maraNe nahi nahi rakSati DukuJ karaNe ' // 1 // aGgaM galitaM palitaM muNDaM dazanavihInaM jAtaM tuNDam | vRddho yAti gRhItvA daNDaM tadapi na muJcatyAzA piNDam // 2 // punarapi jananaM punarapi maraNaM punarapi jananIjaThare zayanam / iha saMsAre khalu dustAre kRpayAspAre pAhi murAre // 3 // dinamapi rajanI sAyaM prAtaH ziziravasantau punarAyAtaH / kAlaH krorDAta gacchatyAyustadapi na muJcatyAzAvAyuH // 4 // yAvad vittopArjanazaktastAvan nijaparivAro raktaH / pazcAj jarjarabhUte dehe vAMtI ko'pi na pRcchati gehe // 5 // geyaM gItAnAmasahasraM dhyeyaM zrIpatirUpamajasram | neyaM sajjanasaGge cittaM deyaM dInajanAya ca vittam // 6 // surataTinItarumUlanivAsaH zayyA bhUtalamajinaM vAsaH / sarvaparigrahabhogatyAgaH kasya sukhaM na karoti virAgaH // 7 // < viSNu zso. 1. 'DukRJ karaNe'=kR-2', 'bheTale, vyAuraNa pAna mahenata "" 2 nfsa=ykif uuci, qfaa=uke uyulci, zaa=eld. goz=Alg". piNDa=zarI 2. ."> parivAra=sagAMvAlA bhane no. 93 ,, 1 zrIpati = viSNu bhagavAna. ajasram=nitya. 7 surataTinI=gaMgAla. ajina=yarbha, bhRgayarbha, vyAdhayarbha paripraha= sampatti. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: prAptIsthAna :jayaMta buka DIpo 106/2. gAMdhImArga, amadAvAda, kiMmata rUA. 20-00