Book Title: Avashyak Kriyana Sutronu Rahasya Darshan
Author(s): Narvahanvijay
Publisher: Narvahanvijay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009171/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avazyaka kriyAnA sUtronAM rahasyonuM varNana muni zrI naravAhanavijayajI dareka tIrthaMkaranA kALamAM tIrthaMkara paramAtmAne kevalajJAnanI prApti thAya ane te samaye dezanA ApIne gaNadhara bhagavaMtane yogya je AtmAo AvelA hoya che te AtmAo dezanA pUrNa thatAM ja saMyamanI mAgaNI kare che. tIrthaMkara paramAtmAo saMyama Ape che e saMyamano svIkAra kare ke tarata ja tatva jANavAnI jijJAsA pedA thAya che ane tIrthaMkara paramAtmAne kramasara traNa prazno kare che ane zrI tIrthaMkara paramAtmAo kramasa2 traNavAra javAba Ape che. e javAba sAMbhaLIne cauda rAjalokamAM rahelA saghaLA padArthonuM yathArtha rUpe jJAna pedA thAya che ane tIrthaMkara paramAtmA tamone thayeluM jJAna barAbara che ema mahora chApa mAre che ane anujJA Ape che ane te gaNadhara bhagavaMtonA AtmAo sUtra rUpe dvAdazAMgInI racanA kare che. teja samaye potAnA jIvanamAM roja upayogI kriyA karavAmAM sahAyabhUta evA sUtronI racanA sau prathama kare che. zarIrane mukIne sAdhapaNuM levAtuM nathI. zarIra sAthe rAkhIne ja sAdhupaNAno svIkAra thAya che mATe zarIrathI je je kriyAo thatI hoya jemake cAlavAnI, besavAnI, uThavAnI tevI rIte vacana bolavAnI ne manathI vicAravAnI kriyAo thatI hoya te kriyAomAM azubhayoga rUpe chadmastha hovAthI upayoga thI athavA upayoga rahitapaNe eTale ke jANatA ke ajANatA je kAMi kriyAo thatI hoya te kriyAothI pAchA pharavA mATe AtmAne zubhayogamAM joDavA mATe je je sUtronI jarUra paDe te sUtronI racanA gaNadhara bhagavaMto sau prathama kare che mATe te sUtrone avazya karavA lAyaka, zubhayoganI pravRttine viSe Atmika vizudhdhinI sthiratAnI prApti mATe temAM upayogI bane tevA sUtronI je racanA karAya tene Avazyaka sUtro kahevAya che. gaNadhara bhagavaMtoe sUtronI racanA karelI hovAthI dareka sUtro- e sUtronA akSaro-e sUtronA zabdo maMtrAkSara rUpe gaNAya che kAraNa ke e dareka sUtro-enA akSaro ane enA zabdo devatAothI adhiSThita thayelA hoya che. A kAraNothI jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che ke-kALa veLAnA TAima sivAya eTale ke je kALe je sUtro bolavAnA kahyA hoya e kALe ja e sUtro bolI zakAya. e kALa sivAya bIjA kALe sUtro bolavAmAM Ave eTale ke je kALe sUtrA bolavAnA kahyA na hoya e kALe bolavAmAM Ave to e sUtronI dhAraNA lAMbA kALa sudhI rahI zakatI nathI ane e sUtro AtmAne viSe pariNAma pAmI zakatA nathI ane keTalIkavAra evI rIte sUtro bolatA koi devatAo pasAra thatA hoya to sUtro bolanArane vighna paNa pedA karI zake che. mATe je TAime je sUtro gokhavAnA kahyA hoya, bolavAnA kahyA hoya ane vicAravAnA kahyA hoya, e sUtronA zabdonuM ciMtana karavAnuM kahyuM hoya, enAthI bIjA TAime e sUtro bolI zakAtA nathI paNa eka apavAda jJAnI bhagavaMtoe kahyo che ke vidhi anuSThAna mATe je je sUtronA upayoga thato hoya to te sUtro game tyAre bolI zakAya che. eTale ke vidhinA upayogamAM e sUtrono upayoga karI zakAya che. sUryodaya pahelAnI be ghaDIno kALa (aDatAlIza minITa) sUryAsta pachInI be ghaDIno kALa ane madhyAnha Page 1 of 75 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALe purimaThuM paccakhANanA samayathI eka ghaDI AgaLano ane eka ghaDI pAchaLano kALa eja rIte rAtanA madhyAha kALathI eka ghaDI AgaLa ane eka ghaDI pAchaLano kALa e kALaveLA kahevAya che. e kALane viSe sutronuM ciMtana vagere thai zake nahi eTale ke gokhI ke vicArI zakAya nahi paNa tenA arthanuM ciMtana karI zakAya navakAra maMtra (1) mahAnizitha sUtramAM navakAra maMtrane paMcamaMgala mahAzrutaskaMdha nAma kaheluM che. (2) abhayadeva sUri mahArAjAe bhagavatI sUtramAM parameSThipaMcaka nAma kaheluM che. (3) kalikAla sarvajJa hemacandrasUrIzvarajI mahArAjAe yogazAstramAM paMca parameSThi namaskAra nAma kaheluM (4) AcArya bhagavaMta haribhadra sUrIzvarajI mahArAjAe Avazyaka TIkAmAM paMca namaskAra sUtra kaheluM che. (5) Avazyaka sUtronI kathAmAM namakkAra kaheluM che. (6) AcArya bhagavaMta jayasiMhasUrie dharmopadezamALAmAM paMca namokkAra mahAmaMta nAma Apelu che. (7) laghu namaskAra phaLane viSe navakAra nAma ApeluM che. (8) bRhannamaskAra phaLane viSe paMca namukkAra nAma ApeluM che. (9) zrAvaka dina kRtya prakaraNamAM parameSThi namaskAra nAma ApeluM che. (10) kulamaMdana sUrie vicArAmRta saMgrahamAM namaskAra nAma ApeluM che. (11) sajajhAyamAM mahAmaMtra navakAra nAma ApeluM che. (12) lAbha kuzalasUri bhagavaMte je chaMdo banAvelA che temAM sidhdhamaMtra tarIke kahelo che. AvI rIte judA judA graMthomAM mahApurUSoe navakAra maMtranuM bahu mAna ane Adara bhAva Atmika guNonuM utthAna karavA mATe sahAyabhUta thanAra navakAra maMtrane judI judI rIte jaNAvelo che. navakAra maMtranA navapada che ane aDasaTha akSara thAya che. eka eka akSaranI vicAraNA karatA karatA dhyAnarUpe banAvIne e akSaranuM guMjana jeTalA lAMbA kALa sudhI cAle temAM azubha rmo thokanA thoka nirjarAne pAme che. jo e jIvonA aMtaramAM dhyeya zudhdhi hoya ane dhyeya zudhdhinI sAthe atyAre vartamAnamAM darzana mohanIya karmano kSayopazamabhAva pedA karavAnI bhAvanA rAkhIne prayatna karavAmAM Ave to e aDasaTha akSaranA koipaNa akSaramAM viI zakti rahelI che ke darzana mohanIya karmano kSayopazamabhAva pedA karAvIne samakatanI prApti karAvyA vinA rahetI nathI. e samakIta pedA thayA pachI lAMbA kALa sudhI samakatane TakAvavA mATe e aDasaTha akSaramAno koipaNa akSara jIvane sahAyabhUta thayA vinA raheto nathI. jo vartamAnamAM ATalI zakti navakAra dharAvato hoya to pachI sArAkALamAM pahelA saMghayaNanA udayakALamAM manuSyagatine viSe ATha varSanI uparanI uMmaramAM darzana mohanIya ane cAritra mohanIya karmano saMpUrNa kSaya karAvIne kevala jJAnanI prApti karAvavAmAM sahAyabhUta thatI hoya to temAM Azcarya zuM che? AthI jJAnI bhagavaMtoe jagatamAM rahelI saghaLI vidyAonA ziromaNI rUpe navakAra maMtrane ja uttama vidyA kahelI che. evI ja Page 2 of 75 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte jagatamAM rahelA saghaLAya maMtro, e maMtrono ziromaNi navakAra maMtra gaNAya che. temaja jagatamAM rahelA jeTalA taMtro che te saghaLAya taMtrono ziromaNi navakAra taMtra gaNAya che. vidyA matra ane taMtramAM zreSTha koTimAM navakAra maMtra che. navakAra maMtra gaNatA zuM vicAraNA karavI ? (rAkhavI) 1. bahAragAma javA nIkaLatA navakAra maMtra gaNIne nIkaLavAnuM kAraNa jIMdagIbhara sudhI bahAragAma javAnuM baMdha thAya e che. 2. je sthAne nirvighne pahoMcyA pachI e sthAnamAM sAvadha pravRtti karatA rAgAdi pariNAmanI maMdatA thAya te mATe navakAra maMtra gaNI zakAya eTale ke ophIse jatAM, ophIsa kholatA, ophIsamAM bhagavAnano dIvo karatA, ophIsamAM sAvadya vyApAranuM kAmakAja karatA pApa pravRtti pAparUpe lAgyA kare ane e pApanI pravRttithI chUTavAnI tAkAta Ave, e pApanI pravRtti choDavAnI bhAvanA lAMbAkALa sudhI TakI rahe e mATe navakAra maMtra gaNI zakAya. 3. jeTalo TAima gharamAM rahe tyAM sudhI puNyathI maLelA anukULa padArthomAM rAgAdi pariNAma maMda thayA kare eTale ke rAgAdi pariNAma pajave nahi ane vairAgyabhAva pedA karavAmAM sahAyabhUta thAya e mATe navakAra maMtra gaNI zakAya. 4. rAtanA sutA pahelA paMca parameSThine yAda karIne suvAnI pravRtti karatA rAtanA koi kharAba svapra Ave nahi, uMghamAM paNa Atmika guNanI vicAraNAo cAlyA kare e mATe navakAra gaNI zakAya. 5. uMghamAMthI uThatI vakhate sauthI pahelA paMca parameSThine yAda karatA saMsAranA anukULa padArtho jemaNe tyAga karyA che emane yAda karavAthI jyAM sudhI suvA mATe pharIthI na AvuM tyAM sudhI e padArthone choDavAnI budhdhi aMtaramAM satata cAlyA kare e mATe navakAra maMtra gaNI zakAya. 6. anukULa padArtho puNyanA udayathI maLelA che ene vadhAravAmAM, TakAvavAmAM, sAcavavAmAM je kAMi vighno Ave ane dhAryA mujabanI saphaLatA na malatI hoya to samAdhibhAva Takyo rahe e mATe navakAra maMtra gaNI zakAya paNa vighno dUra karavA mATe gaNAya nahi. 7. lagnanI kriyA e pApa kriyA che. dikarA-dikarIe saMyamano svIkAra na karyo mATe pApanI kriyAthI saMsAramAM khIle bAMdhavA paDe che. khIle baMdhAyA pachI potAnuM jIvana saMyamavALuM banAvI ne sArI rIte jIve e rIte enAmAM jIvana jIvavAnI zakti Ave e mATe navakAra maMtra gaNI zakAya. 8. gharamAMthI koi maraNa pAmIne svargalokamAM jAya to te vakhate AtmAmAM rAgAdi pariNAmathI ati zoka pedA na thAya ane jIvane samAdhimAM TakAvI rAkhavA ane je AtmA cAlyo gayo cha enA guNonuM smaraNa cAlyA kare ane evA guNo mArAmAM jaldI pedA thAya e hetuthI navakAra maMtra gaNI zakAya. 9. je AtmA chellI ghaDIe rahelo hoya ene navakAra maMtranuM smaraNa karAvavAnuM kAraNa e che ke zarIranI vedanA bhulI jaine navakAranA zabdomAM ekAgra thAya ke jenA kAraNe AyuSya na baMdhAyu hoya to ane A sthitimAM baMdhAvAnuM hoya to sadgatinuM baMdhAya eTale ke navakAra maMtranA zabdo sAMbhaLatA sAMbhaLatA ekAgratA AvI jAya to sadgatinuM AyuSya baMdhAya che athavA jIva bAMdhI zake che ane kadAca e pahelA azubha AyuSya Page 3 of 75 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhAi gayuM to duHkha veThavAmAM, duHkhamAM samAdhibhAva TakAvI rAkhavAmAM e navakAra maMtranI ekAgratA sahAyabhUta thAya che mATe navakAra maMtra saMbhaLAvAya che. 10.jayAre bALakano janma thAya te vakhate mAre tyAM Avelo AtmA potAnA AtmAnuM kalyANa karato karato mArA AtmAnuM kalyANa karavAmAM sahAyabhUta thAya eTale ke pote bhagavAnanA zAsanana pAme ane amane paNa pamADe te mATe navakAra maMtra kAnamAM saMbhaLAvAya che. A rIte navakAra maMtra gaNavAthI-sAMbhaLavAthI ne saMbhaLAvavAthI jIva jo karmanI laghutA laIne Avyo hoya to e jIvanI yogyatA pedA karavAmAM, yogyatAne vadhAravAmAM sahAyabhUta thato jAya che ane A rIte yogyatA pedA karatA karato mana, vacana, kAyAnA yoganA vyApArathI satva pedA karIne darzana mohanIya karma nabaLu pADato jAya che ane e karmano kSayopazama bhAva jaldIthI prApta thAya e zakti prApta karavAmAM A navakAmaMtra sahAyabhUta thato jAya che. navakAra maMtrano mahimA, pravacanasAroddhAranI TIkAmAM mahApurUSo jaNAve che ke - (1) navakAra maMtra sarvamaMtra ratnonI utpattinuM mULa sthAna che. (2) sarva icchita padArthone pUrNa karavA mATe advitIya kalpavRkSa che. (3) viSa = jhera-viSadhara - zAkinI, DAkinI, yAkinI Adi upadravono nigraha karanAra = nAza karanAra che. (4) sakala jagatanuM vazIkaraNa karavA mATe AvyabhicArI che. avyabhicArI = sAcuM. (5) prauDha prabhAva saMpanna navakAra maMtra che. (6) cauda pUrvanA rahasyabhUta zrI paMcaparameSThi namaskArano mahimA traNe jagatane viSe sarvakALa mATe sauthI zreSTha ane ati adbhuta che. A cha e prakAranA vizeSaNone sidhdhAMtanA jANakAra mahApurUSo nirvivAdapaNe jANe che, mAne che ane svIkAre che. navakAra maMtranA vizeSaNo parama pUjya mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjAe paMcaparameSThi gItAmAM (gItA = gAyana) alaMkArIka zrI navakAra maMtrano mahimA varNavatA kahyuM che ke (1) parvatomAM jema merUparvata che ema saghaLAya maMtramAM eka navakAra maMtra zreSTha che. (2) vRkSamAM jema kalpavRkSa. (3) sugaMdhamAM jema caMdana. (4) vanamAM jema naMdana. (5) mRgamAM (haraNamAM) jema mRgapati = siMha. (6) khagamAM (pakSImAM) jema khagapati = garUDa. (7) tArAmAM jema caMdra. (8) nadIomAM jema gaMgA. Page 4 of 75 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) rUpavAnamAM jema anaMga = kAmadeva. (10) devomAM jema indra. (11) samudramAM jema svayabhUramaNa samudra. (12) subhaTomAM jema trikhaMDAdhipati = vAsudeva. (13) nAgamAM jema zeSanAga athavA nAgarAja. (14) zabdamAM jema garjanA eTale ke aSADhI meghanI garjanA. (15) rasamAM jema ikSurasa (zeraDIno rasa). (16) phulamAM jema kamaLa. (17) auSadhiomAM jema amRta. (18) rAjAomAM jema rAmacandra. (19) satyavAdIomAM jema yudhiSThira. (20) dhIratAmAM jema dhruva eTale niSmakaMpa. (21) mAMgalika vastuomAM jema dharma. (22) sAmudAyika sukhamAM jema su saMpa. (23) dharmamAM jema dayAdharma. (24) vratamAM jema brahmacarya. (25) dAnamAM jema abhayadAna. (26) tapamAM jema satya. (27) ratnamAM jema hIro (vrajaratna). (28) manuSyomAM jema nirogI manuSya. (29) zItalatAmAM jema hIma. (30) dhIratAmAM jema vratadhArI (vrata akhaMDa rIte pALe). tema sarva maMtromAM zrI navakAra maMtra e sArabhUta ane zreSTha che. enA saghaLAya upakAra hajAra mukhathI paNa kahI zakAya evA athavA varNavI zakAya evA nathI. navakAra maMtra gaNatA upakAra budhdhino saMcAra thAya che. (1) namo arihaMtANaM : namo arihaMtANaMnuM dhyAna dharatAM jIvane potAnA AtmAnuM kalyANa karavAnuM lakSya pedA thavA sAthe mArge caDhAvavA mATeno rasto hAthamAM Ave che. e raste caDhavA mATe jema anAdikALathI manuSya janmane pAmIne upakArI pratye upakAranI budhdhi pedA kare che ane jyAre rasto hAthamAM Ave che tyAre apakArI pratye paNa upakAra karavAnI budhdhi aMtaramAM pedA thatI jAya che ane potAnI zakti mujaba apakArI jIvone duzmana gaNavAne badale upakArI gaNIne ahobhAva pedA karato jAya che Aneja bhagavAnanA zAsanano mArga kahevAya che. Page 5 of 75 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A mArganI prApti namo arihaMtANaM padane jANatA ene mAnatA ane eno svIkAra karatAM aMtaranI sthiratA majabuta thatI jAya che. A guNane ApanArA arihaMta paramAtmA hovAthI eTale ke pedA karAvanArA hovAthI arihaMta paramAtmAo upakArI gaNAya che. (2) namo sidhdhANaM - namo sidhdhANaM padano jApa karatA e padanuM dhyAna dharatA dharatA vinAzI evA anukULa padArtho, e padArthonuM je sukha vinAza pAmavAvALuM ja che, avinAzI rUpe kAyama rahevAvALuM nathI ja mATe vinAzI padArthonuM sukha vinAzI rUpe ja che, evI budhdhinI sthiratA aMtaramAM pedA thatI jAya che ane enAthI pratipakSI avinAzI sukha duniyAmAM che ane te mArA AtmAmAM raheluM che AvI budhdhi pedA thatAM thatAM AMzika anubhUti ane sthiratA pedA thatI jAya che ene ja avinAzI guNa kahevAya che. jyAM sudhI vinAzI padArthonuM sukha vinAzI rUpe lAge nahi tyAM sudhI avinAzI sukha jagatamAM che evI budhdhi mithyAtva mohanIya karmano udaya jIvane pedA thavA detI nathI. avinAzI sukhanI AMzika anubhUtimAM eTalI zakti rahelI che ke narakamAM rahelA jIvone narakanA du:khamAM ane tiryaMcamAM rahelA jIvone tiryacapaNAnA du:khamAM samAdhibhAva pedA karAve che temaja manuSyone manuSyonA sukhamAM devalokamAM rahelA devone devonA sukhamAM vairAgyabhAvanI sthiratA pedA karAve che. (3) namo AyariyANaM - namo AyariyANaM padanA dhyAnathI jIvone AcAra zudhdhi pedA thatI jAya che. AcAra zudhdhi eTale sat padArthone sat padArtho rUpe ane asat padArthone asat padArtho rUpe oLakhANa pedA karAvIne sat padArthonuM zakti mujabanuM AcaraNa pedA karAve tene AcAra zudhdhi kahevAya che. - jJAnAcAra-darzanAcAra-cAritrAcAra-tapAcAra ane vIryAcAra A pAMca AcAranuM saMpUrNa AcaraNa athavA AMzika AcaraNa te sat AcaraNa kahevAya che. e pAMca AcArathI viparIta AcaraNa jemake ghare javuM, dhAtunA vAsaNa eTale pAtramAM bhojana karavuM e vagere asatu AcaraNa kahevAya che. (4) namo uvajhAyANaM - namo uvajajhAyANaM padanuM dhyAna karatA karatA vinaya guNanI prApti thAya che. vinaya eTale vizeSe karIne AtmAne Atmika guNa tarapha laI jAya ene vinaya kahevAya che. A vinaya guNa pedA karIne je jJAna bhaNavAmAM Ave te jJAna AtmAmAM pariNAma pAmatuM jAya che ane vinaya vagaranuM jJAna AtmAne paMDita banAve paNa jJAna pariNAma pAme nahi. (5) namo loe savvasAhUNaM - namo loe savvasAhUNaM padano jApa karatA karatA AtmAmAM sahAya karavAno guNa pedA thato jAya che. Page 6 of 75 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSamArgamAM dAkhala thayelA jIvAne athavA mokSamArgamAM dAkhala karavAmAM jIvone sahAya karI karIne mokSamArgamAM AgaLa vadhAravA, vadhelAne sthira karavA ane ema karatAM karatAM Atmika guNomAM sthiratA pedA karavA, sahAya karavAnuM mana thAya. sahAya karato jAya te A jApano guNa kahevAya che ane e sahAyathI pote paNa mokSamArgamA AgaLa vadhato vadhato mokSe pahoMcI jAya che. A rIte pAMce padothI athavA pAMca padomAMthI koipaNa eka padanA dhyAnathI eTale ke bhAvapUrvaka mana-vacana-kAyAnA yoganA vyApArapUrvaka namaskAra karavAmAM Ave to hajAro bhavo sudhI duHkha bhogavavA lAyaka karmo bAMdhelA hoya e jo nikAcIta rUpe thayelA na hoya to nAza pAme che. eTale ke hajAro bhavo bhaTakavAnuM bAkI hatuM tenAthI mukta thavAya che ane jIvane samakItanI prApti karAvavAmAM sahAyabhUta thAya che ane jo sAro kALa hoya, laghukarmI AtmA hoya to kevalajJAnanI prApti karAvIne bhavano nAza karAvavAmAM sahAyabhUta thAya che. AthI jJAnI bhagavaMto kahe che ke dharmanI tAkAta keTalI che ? koi jIve krura ane ghAtakI pariNAmavALA siMha, vAgha Adi tiryaMcanuM pUrvakroDa varasanuM AyuSya bAMdhyuM hoya ane te nikAcIta na hoya to e ekAgra citte karelI ArAdhanA e AyuSyane ochuM karatA karatA eka aMtarmuhUrtanuM karI zake che arthAt thAya che. AthI e samajavAnuM che ke e jIva pUrvakroDa varasanA AyuSya rUpe utpanna thai krura ane ghAtakI pariNAmothI pApa bAMdhato bAMdhato potAno saMsAra saMkhyAtA bhavono asaMkhyAtA bhavono ke anaMtA bhavono vadhArIne duHkha duHkha ane duHkha ja pAmavAno hato enA badale e badhA karmonA baMdhathI aTakI jaine eka aMtarmuhUrtamAM ja e tiryaMcapaNAmAMthI manuSyapaNuM pAmI zake evo parimita saMsAra ekAgracitte karelo dharma jIvane karAvI zake che. ATalI zakti vartamAnamAM maLelA dharmanI che ema jJAnI bhagavaMto kahe che. parama pUjya upAdhyAyajI zrI yazovijayajI mahArAjAe namaskAra maMtranI gItAmAM kahyuM che ke - jenuM citta pAMca parameSThi padamAMthI koipaNa padathI vAsita thayeluM hoya eTale ke otaprota baneluM hoya tenuM jIvana dhanya banatuM jAya che. puNyAnubaMdhI puNya bAMdhato bAMdhato udayamAM lAvIne bhogavato jAya che ane e sukhanA kALamAM jIvato hovA chatAMya e sukhanI sAmagrI ArtadhyAna pedA karAvatI nathI ane AthI ja e sukhanI sAmagrI durgatimAM lai janArI banatI nathI. tathA sukRtanI prApti karato karato e jIva saMsArano kSaya jema bane tema jaldI thAya e rIte prayatna karato jAya che. jJAnIoe navakAra maMtrane jAMgulImaMtra tarIke kahelo che e jenI pAse hoya ene moharAjA rAga dveSanA uchALA pedA karAvI zake nahi. AcArya bhagavaMta haribhadrasUrIzvarajI mahArAjA pharamAve che ke sidhdhayogI evA arihaMta paramAtmAo-gaNadhara Adi mahArAjAo yoga evA be akSaro paNa vidhAnapUrvaka sAMbhaLanAra AtmAne atyaMta pApanA kSaya mATe thAya che ema kahe che. A be akSaro pApanA kSaya mATe thatAM hoya to paMca namaskAra Adi aneka akSaro mATe to kahevuM ja zuM ? (1) zrI paMca parameSThi namaskAranA sAcA adhikArI zradhdhA- saMvega Adi guNothI yukta hoya evA purUSa ratno kahelA che. (2) bhadraka pariNAmI eTale sarala svabhAvI jIvo kahelA che. Page 7 of 75 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) zrAvaka ane zrAvikA upadhAna Adi tapa karavA pUrvaka yogya gaNAya che. (4) sAdhu bhagavaMto mahAnizitha Adi sUtronA yoga karanArA saMyamI kahelA che. A rIte pAMca parameSThimAMthI koipaNa parameSThine namaskAra karavAthI cAra ghAtI karmono kSayopazamabhAva pedA karavAmAM sahAyabhUta thAya che. jJAna, ajJAna rUpe kAma karatu hatu tenA badale jJAna rUpe pariNAvavAmAM sahAyabhUta thAya che. indriyo aprazasta rUpe kAma karatI hatI te prazasta rUpe upayogI thAya che. mithyAtvanI maMdatA thatAM aviveka nAza pAme che. viveka cakSu pedA thatI jAya che ane e vivekamAM sthiratA pedA karAve che tathA mana, vacana, kAyAnA yogo azubha rUpe kAma karatA hatA te zubha rUpe kAma karavAmAM sahAyabhUta thAya che. AthI Atmika guNonA vikAsamAM sahaja rIte jIva AgaLa vadhato jAya che. A navakAranuM pratyakSa phaLa kahevAya che ane parokSa phaLa mokSanI prApti kahelI che. eTale ke jyAM sudhI mokSe na jAya tyAM sudhI sadgatinI prApti ane paraMparAe siddhigati pedA karAve che. e parokSa phaLa kahevAya che. navakAra maMtra be rIte gaNI zakAya. (1) anAdi kALanA svabhAvane badalavA mATe navakAra gaNI zakAya. (2) anAdi kALanA svabhAvane evone evo rAkhIne paNa navakAra gaNI zakAya che. navakAra maMtra gaNavo jeTalo helo che enA badale e gaNatA gaNatA anAdino svabhAva badalavA prayatna karavo e bahu agharo che. anukULa padArthonA sukhano rasa jIvane anAdi kALano che. jyAre dharmano rasa jIvane purUSArthathI pedA karavAno che. mamatA pUrvakanI samatAmAM jIvono svArtha rahelo hoya che. mamatA jAya tyAre ja jIvane sAcI samatA Ave. mamatAne AdhIna thaine gaNAto navakAra e navakAra maMtra pAmavAnI durlabhatA pedA karAve che. mamatva bhAva, darzana mohanIya karmanA udayathI pedA thAya che. samatva (samatA) bhAva darzana mohanIya karmanA kSayopazama bhAvathI pedA thAya che. duHkhamAM dIna na banavA de ane sukhamAM lIna na banavA de e navakAra maMtranuM pratyakSa phaLa kaheluM che. navakAra maMtra mamatAthI gaNo cho ? ke samatAthI gaNo cho ? enuM roja AtmAmAM nirIkSaNa karo. navakAra maMtra bolo ane sukhanI lInatA tUTavI ja joie. eja pratyakSa phaLa kahyuM che. jeTale aMze sukhanI lInatA tUTe eTale aMze vairAgya bhAva pedA thAya ja e pratyakSa phaLa kahevAya. AthI e nizcita thAya che ke anaMtI puNya rAzithI je navakAra maMtra prApta thayo che ane pariNAma pamADavA mATe roja bolatA bolatA gaNatA gaNatA enuM dhyAna dharatA dharatA sukhanI lInatA ochI thatI jAya che ke nahi? e jotA javAnuM che. pApanA udayathI duHkha Ave athavA duHkha AvavAnuM che ema khabara paDe to navakAra gaNatA gaNatA enI dInatA ochI thAya che ke nahi ane AvelA duHkhamAM samAdhi bhAva Take che ke nahi e roja jotA javAnuM che to pAmelA navakArane pariNAma pamADI rahelA chIe eno AnaMda pedA thato jaze Ane ja jJAnI bhagavaMtoe pratyakSa phaLa rUpe navakAra maMtra kahelo che. Page 8 of 75 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMciMga sUtra A sUtrane viSe gurU bhagavaMtonA eTale ke AcArya bhagavaMtonA chatrIza guNonuM varNana Ave che. sAmAnya rIte ahIM chatrIza guNonA nAmo jaNAvela che. bAkI to vistArathI AcArya bhagavaMtonA chatrIsa XchatrIza = bAraso ane cha guNo thAya che. emAMnA koipaNa chatrIza guNothI yukta hoya te AcArya kahevAya che. ahIM A sUtramAM je chatrIza guNo jaNAvelA che tenA sAta vibhAga pADavAmAM AvelA che. (1) pAMca indriyono saMvara. (2) nava prakAranI brahmacaryanI gupti = navavADa. (3) cAra kaSAyathI mukta thayelA. A aDhAra guNo purUSArthathI pedA karavAnA hoya che ane A aDhAra Atmika guNane pedA karavAmAM, pedA thayelA guNone vikasAvavAmAM, e guNone vize sthiratA pedA karavA ane saMpUrNa Atmika guNone pedA karavAmAM sahAyabhUta thAya che mATe eno guNo rUpe vibhAga pADavAmAM Avyo che. (4) pAMca mahAvratanuM pAlana. (5) jJAnAcAra Adi pAMca AcAranuM pAlana karavAmAM samartha joie. (6) pAMca samitinuM pAlana ane (7) traNa guptiothI gupta paNe rahelA. A aDhAra vratarUpe kahevAya che. guNa ane vrata banne bhegA thavAthI jJAna ane saMyama banne AvI jAya che. jyAM samyagrajJAna ane samyaphacAritra hoya tyAM avazya samyagudarzana hoya ja che AthI e chatrIza guNo kahevAya A sUtramAM chatrIza guNonA sAta vibhAga pADelA che te sAta vibhAganA nAmamAMthI koipaNa nAma A sUtranuM rAkhI zakAya che paNa pahelo vibhAga pAMca indriyono saMvara hovAthI ahi paMciMdiya sUtra nAma rAkheluM che. jemake brahmacarya guNi sUtra, kaSAya mukta sUtra, mahAvrata sUtra, AcAra sUtra, samiti sUtra ane gupta sUtra ema bAkInA cha nAmo thai zake che. paNa paheluM pada saMvaranuM hovAthI saMvara sutra paNa kahevAya chatAM paNa paMciMdi pada paheluM hovAthI ahIM paMciMdiya sUtra tarIke nAma kahela che. anAdi kALathI jagatane viSe paribhramaNa karatA jIvo anukULa padArthone meLavavA mATe pAMca indriyone AdhIna thaine, anukULa padArthonI sAthe indriyone joDIne, pratikULa padArthone viSethI indriyone pAchI khaseDIne duHkhI thato jAya che. tema e jIvone khabara paDe ke indriyono saMvara karIne jIvana jIvatA jIvatA anukULa padArtho sArA prApta thaI zake che eTale ke duniyAnA sArA anukULa padArtho joitA hoya to indriyono saMvara karIne sArI rIte jIvana jIvIe to jarUra maLI zake che ema khabara paDe, zradhdhA pedA thAya to te anukULa padArthone melavavAnA hetuthI pAMca indriyono saMvara karIne sArI rIte jIvana jIve che paNa enAthI AtmAne zuM thAya che e khabara na hovAthI evA saMvaranA jIvanathI jIvo potAno saMsAra vadhArI duHkha duHkha ane duHkhane pAme che paNa emAM eTaluM vizeSa che ke indriyono saMvara karano jIvana jIvyo che mATe eka bhava devalokanA sukhono prApta thAya che ane e Page 9 of 75 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devalokanA sukhone prApta kare to te bhavamAM paNa maLelA sukhone sukharUpe bhogavI zakato nathI kAraNa ke e meLavavAnA hetuthI saMvara karelo mATe devalokanA sukho maLatAnI sAthe bIjAne e sukho maLelA jue che ane adhika paNa maLelA jue che eTale tarata ja aMtaramAM irSyA bhAvanA vicAro pedA thatA jAya che. meM mahenata karelI e mahenatanA phaLa svarUpe mane sukho malyA to Ane zAthI malyA? ene malavA joie ja nahi ityAdi aneka prakAranA irSAnA vicAro karIne e sukhone bhogave che, sAcave che, TakAve che ane enAthI durgatimAM javA lAyaka karmo bAMdhato jAya che ane AvA jIvo devalokamAMthI tiryaMcamAM athavA anArya kSetravALA manuSyomAM utpanna thai aneka prakAranA pApa karmone karIne narakAdi durgatimAM bhaTakavA cAlyA jAya che. AthI anukULa padArthonA arthipaNA rUpe indriyonI saMvaratA karavAno prayatna jIva anAdi kALathI karato Avyo che eTale indriyonuM saMvarapaNuM karavuM e kriyA rUpe jIvane anAdi kALano saMskAra paDelo ja che e saMskAra manuSyapaNAne pAme ane dharmakriyA karatA karatA e saMskAra tAjo thAya ane saMvara karato thAya emAM koI Azcarya nathI. A anAdino saMvarano saMskAra e manuSyapaNAmAM jyAre jIva purUSArtha karIne saMyamano svIkAra kare tyAre udayamAM Ave ane saMvarane prApta thai niraticAra cAritranuM pAlana karAvo devalokamAM mokale A rIte jIvo anaMtIvAra manuSya janma pAmIne anaMtIvAra saMvarane karI cukyo che chatAMya saMsAra ghaTato nathI. uparathI janma maraNanI paraMparA vadhatI jAya che mATe e saMvara audayika bhAvavALo hovAthI pApAnubaMdhI puNya baMdhAvI-akAma nirjarA karAvI janma maraNanI paraMparA vadhAranAro kahevAya che. jayAre jIva pote manuSya janma pAmIne purUSArtha karatA karatA laghukarmI bane ane graMthIdeze AvI potAnA AtmAmAM rahelI graMthIne oLakhavAnI icchA kare tyAre e laghukarmI banI zake che. graMthI eTale anukULa padArtho pratyeno gADha rAga ane pratikULa padArtho pratyeno gADha vaiSa ke je A pariNAma jJAnAvaraNIya karmanA - darzanAvaraNIya karmanA ane aMtarAya karmanA kSayopazamabhAvathI puSTa thato jAya che ane graMthI kahevAya che. e graMthInA pariNAma potAnA AtmAmAM rahelA che tene jovAnuM, jANavAnuM, oLakhavAnuM mana thAya. oLakhIne potAnA rAgAdi pariNAmathI bacavAnuM mana thAya tyAre jIva laghukarmI bane che. jyAM sudhI potAnA AtmAnA pariNAmone jovAnI, jANavAnI, oLakhavAnI IcchA pedA na thAya tyAM sudhI jIva bhAre kamI kahevAya che. A rIte potAnA AtmAnA rAgAdi pariNAmone oLakhavAno prayatna karatA jIva pAMca indriyonA trevIza viSayo ane tenA basone bAvana vikAro emAM je anukULa hoya tenI sAthe indriyane joDatA ane pratikULathI indriyone pAchI khaseDatA graMthI majabuta bane che ane saMsAra vadhe che mAre saMsAra vadhAravo nathI ema jANIne indriyono saMyama karavAno prayatna kare eTale indriyonA kahyA mujaba jIvana jIvavAno prayatna kare nahi te saMvara kahevAya che. A rIte saMvara karavAno prayatna karato karato indriyone potAne svAdhIna banAve to enAthI mithyAtva mohanIyanI maMdatA thatI jAya che ane e maMdatA vadhatI jAya tema saMvaranI anubhUti pedA thatI jAya che. AthI indriyonA saMyamathI jIvane saMyamano AsvAda pedA thato jAya che. A rIte pariNAma pedA karatA karatA graMthabheda karI samyaktvanI prApti karI tAkAta hoya to saMyamano svIkAra kare che. je saMyama bhAva cAritra rUpe kahevAya che. A rIte karelo saMvara puNyAnubaMdhi puNya baMdhAve che, tatkAla udayamAM Ave che ane te saMyamanI sthiratA eTale bhAva Page 10 of 75 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritranI sthiratA-eno AsvAda pedA karAvI emAM sthiratA lAve che ane e ja saMvara sakAma nirjarA karAve che tathA azubha karmo je baMdhAtA hoya che te madarase baMdhAtA jAya che ane junA azubha karmo tIvrarase bAMdhelA sattAmAM rahelA hoya tene zithila kare che. eTale maMda rasavALA banAve che. AvA pariNAmanA kAraNe janma maraNanI paraMparAno nAza thato jAya che. ArIte jo koi nikAcIta karmo pUrve bAMdhelA na hoya to keTalAka jIvo ekavAranA bhAva cAritrathI, keTalAka jIvo be vAranA bhAva cAritrathI ane ema karatA karatA utkRSTathI keTalAka jIvo sAta athavA ATha bhavanA (vAranA) bhAva cAritrathI sakala karmono nAza karI moze pahoMcI jAya che. bhagavAna mahAvIranA AtmAne bhAva cAritra potAnA sthala sattAvIza bhavamAM keTalIka vAra prApta thayuM ? (1) marIcinA bhavamAM bhAva cAritra prApta thayuM ane hajAro varSa sudhI pAlana karyuM. (2) soLamA vizvabhUtinA bhavamAM bhAva cAritra prApta thayuM ane te paNa hajAro varSo sudhI pAlana karyuM. A bhAva cAritranA pariNAmamAM jJAnano kSayopazama bhAva paNa evo pedA karyo ke zrI AcArAMga Adi agyAra aMga bhaNIne dezanA labdhi pedA karelI che. gItArtha banelA che ane ekAkI vihAra karI zake evI yogyatA paNa prApta karelI che. trIjIvAra priya mitra cakravartIpaNAnA bhAvamAM bhAva cAritranI prApti thayelI che ane hajAro varSa sudhI pAlana kareluM che. cothIvAra naMdana RSinA bhavamAM bhAva cAritranI prApti karI eka lAkha varasa sudhI saMyamanuM pAlana karatA karatA agyAra aMgano abhyAsa karI yAvatu jIva sudhI mAsakhamaNane pAraNe mA khamaNa karatA karatA agyAra lAkha eMzI hajAra chaso ane pIstAlIza mAsa khamaNa karI tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA karI devalokamAM gayA ane pAMcamI vAra zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA bhavamAM bhAva cAritranI prApti karI sakala karmono eTale cAra ghAtI karmono nAza karI tIrthanI sthApanA karI jagatane viSe tIrtha mukIne eTale mokSamArga mukIne aghAtI karmono nAza karI mokSe gayA. AthI e tIrthaMkara paramAtmAnA AtmAne paNa pAMcamI vAranuM bhAva cAritra kSAyika cAritranI prAptinuM kAraNa banyuM ane mokSa ApanAruM banyuM. marIcinA bhavamAM be vAra bhAva cAritra AvyuM ane gayuM. pahelA kulanA madathI bhAva cAritra gayuM ane pahelA guNa sthAnakane pAmIne nIca gotrano rasa sattAvIzamAM bhava sudhI bhogavavA lAyaka nikAcIta rUpe bAMdhyo eTale ke eka koTA koTI sAgaropama kALa sudhI bhogavavI paDe evo nikAcIta bAMdhyo tyAM bhAva cAritra gayuM. pachI pharIthI purUSArtha karIne bhAva cAritra prApta karI e bIjIvAra bhagavAnanA zAsanamAM dharma ane mArA pAtAnA tridaMDIpaNAmAM paNa dharma che ema bolavAthI bhAva cAritra gayuM, dezaviratipaNuM gayuM, samIta gayuM ane mithyAtvano udaya thula bArabhava sudhI bhogavavo paDyo ane ekendriyAdinA asaMkhyAtA bhavo sudhI samakata malyuM nahi. jemAM vItarAga devanA darzana na malyA, susAdhunA darzana na malyA ane vItarAge kahelo dharma paNa malyo nahi. bhAva cAritra utkRSTathI sAtamI vAra jIvane pedA thAya eTale niyamo mokSe jAya. marIcinA bhavamAM chaThThI-sAtamAM guNasthAnakanA pariNAma hatA. nayasAranA bhavamAM cothA guNasthAnakanA pariNAma hatA. Page 11 of 75 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurUnI sthApanA karIne kriyA karavAmAM satata yAda rahevuM joie ke huM gurUne AMkha sAme rAkhIne kriyA karuM chuM to ja sAmAyika AdimAM sAvadya vyApAra karavAnA vicAro pedA thaze nahi. niravagha pravRtti cAlu raheze ane e niravadya pravRttino AnaMda pedA thato jaze. Atmika guNone pedA karavAnA hetuthI jIva indriyono saMvara karato jAya eTale avirati-kaSAya ane yoga dvArA je sAvadya pravRtti karato hato tenAthI chUTavA mATe nivRtti prApta karavA mATe, niravadya pravRtti mana-vacana ane kAyanA yoga dvArA ekAgratA pUrvaka karavA mATenI zarUAta karato jAya che. A kriyAnI zarUAta karatA AtmAnA guNono vikAsa thatAM thatAM e guNo pedA thatAM jAya che AthI saMvaramAM AtmAnA badhAya guNono samAveza thato jAya che. AthI sAvadya pravRttino tyAga karIne niravadya pravRttimAM AgaLa vadhavAnuM che to ja saMyamanI sthiratA Ave. paMcidiya sUtra Azravano tyAga ane saMvaranA pAlana mATe che. AthI A paMcindriya sUtrane AzravanA tyAgano abhyAsa ane saMvara eTale niravadya pravRttinA abhyAsa mATe kaheluM che. AthI je jIvo guNAbhAsano tyAga karIne guNa prAptinA hetuthI niravadya pravRttinuM AcaraNa kare che emano naMbara gurUmAM Ave che eTale paMciMdiya sUtramAM naMbara Ave che kAraNa ke guNamAM guNIno Aropa karelo che. AthI guNamAM guNIno Aropa karIne dharmanI je koi pravRttio karavAnuM vidhAna kaheluM che te vItarAga paramAtmA devanI sAkSIe athavA gurUnI sAkSIe karavAnuM vidhAna kaheluM che mATe sAmAyika Adi kriyA karatA gurUnI sthApanA karavAnuM avazya vidhAna kaheluM che mATe A sutrane sthApanA sutra paNa kahevAya che. Atmika guNo pedA karavAnA hetuthI je jIvo pAMce indriyono saMvara kare che e jIvo ja nava prakAranA brahmacaryanA pAlana mATenI vADanuM akhaMDapaNe pAlana karI zake che. A rIte purUSArtha karatAM jIvone enA pAlanamAM AnaMda vadhato jAya che eTale aprazasta krodha-mAna-mAyA ane lobha e cAre prakAranA kaSAyothI mukta thAya che ane prazasta krodha mAna-mAyA ane lobha e cAre kaSAyano upayoga eka mAtra Atma kalyANa mATe karato jAya che. A rIte purUSArtha karato karato aDhAra guNone prApta karIne jIvana jIvato hoya to potAnuM jIvana saMpUrNa pApa rahita che ema sAkSI rUpe potAnA AtmAne manAvavA mATe jenAthI saMsAra cAle che e moTA pAMca pApono sarvathA tyAga kare che. je moTA pApo prANAtipAta-mRSAvAda-adattAdAna-maithuna ane parigraha e pAMceno sarvathA tyAga eTale mana, vacana, kAyAthI e pApo pote karavA nahi, bIjA pAse karAvavA nahi ane je koi karatA hoya ene sArA mAnavA nahi. A rIta jIvana jIvavAnuM satva pedA karI pAMca mahAvratonuM pAlana kare che. e mahAvratonA pAlanane sArI rIte karavA mATe jJAnAcAra-darzanAcAra-cAritrAcAra-tapAcAra-vIryAcAra ema pAMca AcAra rUpe pAlana kare che. e pAlanane TakAvavA, sthira karavA mATe pAMca samitinuM pAlana ane traNa guptinuM pAlana jIva karatA jAya che ane AvA chatrIza guNonuM pAlana karavAmAM satva pedA karatA jAya tyAre niraticAra saMyamanuM pAlana thAya che. AvA jIvo je pAlana karI jIvatA hoya che te mArA gurU gaNAya che ane e gurUnI sAkSIe huM mArA AtmAnA kalyANa mATe dharmanI ArAdhanAnA anuSThAna karuM chuM evo bhAva aMtaramAM satata rahyA kare e hetuthI gurUnI sthApanA karavA mATe navakAra maMtra ane A paMcidiya sUtra sthApanA rUpe bolIne gurUnI sthApanA karuM pachI ja ArAdhanAnA anuSThAnonI zarUAta karuM chu mATe A sthApanA sUtra kahevAya che. Page 12 of 75 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdana sUtra athavA praNipAta sUtra saMsAra anAdi kALano che ema mokSa paNa anAdi kALathI che. saMsAramAM jIvo anAdi kAlathI rahelA che tema mokSamAM paNa jIvo anAdi kALathI rahelA che. jyAre jyAre je je jIvone purUSArthathI ghAti karmono nAza thAya che tyAre kevala jJAnanI prApti thAya che e kevalajJAnI jIvo potAnA jJAnathI saMsArane anAdino jue che ema mAkSane paNa anAdi kALathI che ema jue che ane jANe che ane e ja vastu jagatane viSe pragaTa kare che mATe saMsAra ane mokSa anAdi kALathI che ema kahevAya che. chadmastha jIvo purUSArtha karIne sau prathama samakItanI prApti kare che e samakItI jIvone je AnaMda anubhavAya che arthAt AnaMdanI anubhUti thAya che e AnaMdane kevalI bhagavaMto paNa zabdathI vyakta karI zakatA nathI eTale ke kahI zakatA nathI, varNavI zakatA nathI. evo Anada samakIta pAmanAra jIvone pedA thAya che AthI ema kahevAya che ke je jIvone samakIta pedA thAya e paNa potAnA AnaMdane zabdathI kahI zakatA nathI paNa anubhava karI zaka che. evI rIte anAdi kAlathI jagatane viSe tIrthaMkaranA AtmAo rahelA che e AtmAo manuSya janmane pAmIne purUSArtha karI samakItanI prApti kare che ane tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karI chelle bhave tIrthaMkara tarIke utpanna thai sau prathama saMyamano svIkAra kare che ane e saMyamano svIkAra karI niraticArapaNe saMyamanuM pAlana karatA je kAMi pariSaho ane upasargo Ave te apramatta bhAve samAdhi bhAva pUrvaka sahana karI kSapaka zreNi mAMDI mohanIya karmano saMpUrNa nAza karI kSAyika cAritranI prApti kare che ane te kSAyika cAritranA kALamAM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmano saMpUrNa nAza karI kevalajJAnanI prApti kare che ane jagatane viSe mokSe javAnA mArganI sthApanA karI mokSamArga pragaTa kare che e mokSamArga tIrthaMkara paramAtmAonuM zAsana hoya tyAM sudhI rahe che pachI e mArga jhAMkho paDavA lAge eTale bIjA tIrthaMkara paramAtmAono janma thAya e paNa purUSArtha karI kevalajJAna pAmI jhAMkhA paDelA mokSamArgane prakAzamAM lAve che A rIte emanAM zAsanano kALa hoya tyAM sudhI mokSamArga rahe che A rIte pAMca bharata-pAMca airavata kSetrane viSe covIza-covIza tIrthaMkara paramAtmAo thAya che ane sau mokSamArganI sthApanA kare che. covIze-covIza tIrthaMkaro daza koTAkoTI sAgaropama kALa rUpa eka avasa2pINI athavA uttarapiNI kALane viSe eka koTAkoTI sAgaropama kALamAM ja utpanna thAya che ane bhagavAnanuM zAsana rahe che. AthI anAdi kALathI mokSa che, mokSamArga paNa che, jIvo che, jIvo karmonA kartA paNa che, karmonA bhoktA paNa che ane saMsArane viSa paribhramaNa karanArA hoya che. tIrthaMkaranA AtmAo jyAre purUSArthathI sau prathama samakItanI prApti kare to koine koi gurU bhagavaMtanA upadezathI ja prApta kare che eTale gurU gamathI samakIta pAme che chatAM paNa e AtmAone kSayopazama bhAva evo viziSTa koTIno pedA thAya che ke jenA kAraNe ema kahevAya che ke e AtmAo svayaM potAnI jAte ja samakIta pAmyA kAraNa ke duniyAmAM paNa ema kahevAya che ke badhA vidyArthIone gurU ekasAthe bhaNAvatA hoya chatAM paNa koi hoMziyAra vidyArthI hoya to te vidyArthIne jJAna gurU karatA vadhAre ane jaldI pedA thAya to gurU paNa kahe che ke e vidyArthIne huM bhaNAvato nathI paNa enI pAsethI huM zIkhuM chuM ema ahIM gurUnA upadezathI samakIta pAmatA Page 13 of 75 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovA chatAM pote svayaM samakita pAme che ema kahevAya che AthI e tIrthaMkara paramAtmAonuM samakIta varabodhi rUpe kahevAya che. A rIte tIrthakaranA AtmAo samakatanI prApti karIne saMyamanA svIkAra karIne niraticArapaNe saMyamanuM pAlana kare che e sAdhupaNAnA pAlanamAM jJAnano abhyAsa karatA karatA potAnA AtmAne jJAnanA upayogamAM sthira kare che ane zarIra pratyenuM bhedajJAna pedA karatA jAya che eTale zarIranA mamatvano nAza karatA jAya che eTale ke e saMyamanA pAlananA kALamAM potAnA AtmAne jJAnanA upayogamAM evo sthira rAkhe che ke zarIrane koi vAMsalAthI cholI jAya to te jIva pratye dveSabhAva pedA thavA detA nathI ane koi zarIrane caMdanano lepa karI jAya to tenA pratye rAga thavA detA nathI. A rIte rAga-dveSanA udaya kALamAM rAga dveSanA udayano nAza karatA jAya che eTale rAga dveSanA udayane AdhIna thayA vagara pariSaha ane upasargone veThIne potAnA AtmAne jJAnanA upayogamAM sthira karatA karatA tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karatA jAya che ane e tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karI naraka gatimAM ke devagatimAM utpanna thAya che. je jIvo e tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karatA pahelA-mithyAtvanI hAjarImAM naraka AyuSya bAMdhyuM hoya to evA jIvo tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karI narakagatimAM jAya che. bAkInA jIvo tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karI vaimAnika devalokamAM jAya che. tyAra pachI narakagati athavA devagatimAMthI cyavana pAmI manuSyapaNAne pAme che ane tIrthakara tarIke utpanna thAya che eTale tIrthakara bane che. e tIrthaMkarapaNAnA bhavamAM bhogAvalI karmo nikAcIta rUpe bAMdhIne AvelA hoya che te nikAcIta bhogAvalI karmone uccakoTino vairAgya bhAva rAkhIne bhogave che ke jethI e bhogAvalI karmo bhogavatA bhogavatA potAnA AtmAne trIjA bhave je zrutajJAna hatuM te sAthe laIne AvatAM e jJAnanA svAdhyAyamAM sukhanI sAmagrIno kALa pasAra kare che AthI e AtmAone A mane anukULa che, bhaviSyamAM mane anukULa sukha Apaze mATe sAcavuM, A Rtu mane anukULa che evA koipaNa jAtanA vicAro koipaNa sArAmAM sArA anukULa padArtho pratye bhAva pedA thatA nathI. uparathI e padArthonA bhogavaTAmAM vairAgyabhAvanA kAraNe navA bhogAvalI karmono baMdha karatA nathI ke jethI bIjA bhavomAM e bhogAvalI karmo bhogavavA paDe ! A rIte saMsArano kALa pUrNa karI saMyamano svIkAra karI jJAnanA upayoganA AnaMdanI mastImAM AtmAne ota prota karI ghara pariSaho upasargo veThI zarIra pratyenA bheda jJAnamAM sthira thai kSepaka zreNi mAMDI mohano nAza karI jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya aMtarAyano nAza karI kevalajJAnanI prApti kare che ane mokSamArganI sthApanA kare che. mokSamArganI sthApanA karatI vakhate kevalajJAnanI prApti jyAM thAya tyAM devatAo AvIne samavasaraNanI racanA kare che ane e tIrthakaranA AtmAo e samavasaraNane pradakSiNA daine namo tityassa kahI pUrva dizAthI praveza kare che ane upara jai siMhAsana upara bese che te vakhate tyAM rahelA manuSyo, devatAo ane tiryaMco samavasaraNamAM dAkhala thai pota potAnA sthAne goThavAi bhagavAnanI dezanA sAMbhaLavA bese che. bhagavAna paNa te vakhate je manuSyo AvelA hoya che temAM gaNadharane yogya je AtmA hoya teone uddezIne dezanA Ape che. e dezanA sAMbhaLIne dezanA pUrNa thatAM gaNadharane yogya evA AtmAo ubhA thai bhagavAnane traNa pradakSiNA ApI dikSAnI mAMgaNI kare che eTale ke dikSAM dehi ! AthI bhagavAna tyAM dikSA Ape che. dikSA lIdhA bAda gaNadharane yogya evA AtmAonA aMtaramAM Page 14 of 75 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatva jANavAnI jijJAsA thAya che temAM traNa prazno pUche che. pahelI vAra pUche che ke bhagavad kim tatvamU? bhagavAna uttara Ape che ke upai vA ! jagatane viSe je padArtho utpanna thavA lAyaka hoya che te utpanna thayA ja kare che. A sAMbhaLatAnI sAthe cauda rAjaloka jagatamAM jayAM jayAM je je padArtho utpanna thavA lAyaka hoya te utpanna thayA ja kare che evuM jJAna pedA thAya che paNa pAchI manamAM zaMkA thAya che ke utpanna ja thavuM, utpanna ja thavuM eTale zuM? ATalAthI tatvanA jJAnano saMtoSa thato nathI eTale bIjIvAra prazna pUche che ke bhagavad kim tatvam ? bhagavAna javAba Ape che ke vigamei vA ! eTale ke jagatane viSe je padArtho utpanna thAya che e avazya nAza pAme che. A sAMbhaLatA gaNadhara bhagavaMtanA AtmAomAM utpanna thavA lAyaka padArthonuM jJAna pedA thayeluM che e avazya nAza pAme che ema jJAna thAya che to paNa aMtaramAM thAya che ke utpanna thavuM-nAza pAmavuM eTale zuM? hajI paNa saMtoSa thato na hovAthI trIjIvAra prazna pUche che bhagavan! kim tatva? eTale bhagavAna javAba Ape che ke dhuve i vA! je avazya je pramANe rahevA lAyaka che te pramANe kAyama eTale zAzvata rahyA kare che. A sAMbhaLatAnI sAthe ja saMtoSa pedA thAya che eTale ke je padArtho je svarUpe kAyama rahevA lAyaka hoya che te te pramANe avazya rahe che ja. A sAMbhaLI aMtaramAM cauda rAjalokamAM rahelA padArthono kSayopazama bhAva pedA thatAM jJAna sthira rUpe thAya che e pedA thayelA jJAnane tIrthakaranA AtmAo kevalajJAnathI jue che ane mAre jagatanA jIvone je jJAna ApavuM che te jJAna yathArtha rUpe A jIvonA aMtaramAM pedA thayeluM che ema jANe che AthI siMhAsana upara ubhA thai, indra mahArAjA suvarNanA thALa mAM sugaMdha cUrNa laine ubhA hoya che temAMthI muTho bharIne A gaNadharane yogya AtmAonA mastaka upara nAMkhIne tamone je jJAnano kSayopazama bhAva pedA thayo che eTale zratajJAna pedA thayuM che te jJAna yathArtha che ane huM tamone tamArI pAse je koI jIvo Ave e jIvone e jJAna ApavAnI anujJA ApuM chuM eTale anumati ApuM chuM. A rIte gaNadhara tarIkenI sthApanA kare che tyAra pachI e gaNadharanA AtmAo dvAdazAMgInI racanA kare che, Avazyaka sUtronI racanA kare che ane pota potAnA ziSya parivArane e sutro Ape che. Ane ja bhagavAnanA zAsananI sthApanA eTale mokSamArganI sthApanA karI kahevAya che. tIrthanI sthApanA karI kahevAya che. AthI jagatane viSe sau prathama sAdhu thayelA hoya to zrI tIrthaMkara paramAtmAonA AtmAoja thayelA hoya che mATe zrI tIrthaMkara paramAtmAone sau prathama kSamAzramaNa kahevAya che. AthI sAdhupaNuM pote potAnA jIvanamAM niraticArapaNe pAlana karI jagatane viSe e sAdhupaNAno mArga mukIna mokSe gayelA hovAthI eja kharekharA kSamAzramaNa kahevAya che. evA kSamAzramaNane huM icchuM chuM? zuM vaMdana karavAne mATe. AthI bhagavAnanA maMdiramAM tIrthaMkara paramAtmAone eja khamAsamaNa ApIe chIe ane sAdhu bhagavaMtone paNa eja khamAsamaNa ApIe chIe. jyArathI bhagavAnanA zAsananI sthApanA thaI tyArathI bhagavAnanA sAdhu bhagavaMto zarU thayA ane jyAM sudhI bhagavAnanuM zAsana raheze tyAM sudhI sAdhu bhagavaMto rahevAnA ja che. bhagavAnanuM zAsana A bharata kSetrane viSe sADI paccIsa Aryadezane viSe hAla vidyamAna che ane jyAM sudhI zAsana raheze tyAM sudhI sADI paccIza AryadezamAM dharma raheze ja. AthI zrI tIrthaMkara paramAtmAone je khamAsamaNa daIe chIe teja khamAsamaNa sAdhu bhagavaMtone ApIe chIe arthAta apAya che kAraNa ke kSamA Adi guNone dhAraNa karIne zarIra pratyenA bheda jJAnane pedA karavA mATe Page 15 of 75 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu bhagavaMto abhyAsa karavA nIkaLelA che. bhagavAnanI AjJA mujaba sAdhupaNAno svIkAra karI kSamA Adi guNone dhAraNa karatA karatA zarIranA bheda jJAnane prApta karavA mATe ane eno abhyAsa karavA mATe eTale ke prayatna karavA mATe ghara-peDhI-kuTuMba-parivAra-paiso Tako choDIne saMsArano tyAga karIne sAdhupaNuM lai prayatna karI rahyA che mATe eja khamAsamaNathI vaMdana karAya che. tIrthaMkaro e je karyuM te ka2vAnI zakti tIrthaMkaro sivAya koinAmAM hotI nathI mATe bhagavAne je karyuM te ApaNe ka2vAnuM nathI paNa bhagavAne je kahyuM te ApaNe karavAnuM che. eTale ke upadeza ApIne je sAdhupaNAno mArga batAvyo tenuM pAlana karatA karatA zudhdha svarUpa pedA karavAno prayatna karavAno che. a prayatna karavA mATe je nIkaLelA hoya temane gurU tarIke mAnIne-svIkArIne tIrthaMkara paramAtmAonI jema e ja khamAsamaNathI vaMdana karavAnuM che. 'he kSamAzramaNa' eTale (1) kSamA = potAnA paudgalika svArthanI game tevI hAni thatI hoya athavA to evA ja kAraNe potAnA upara aneka prakAranI Aphato utarI Ave te chatAM paNa krodhAya mAna nahi thavA rUpa kSamA e kSamAne TakAvavA mATe ane krodha kaSAyanA udayane niSphaLa karavA mATe roja udyama kare te kSamA zramaNa kahevAya che. (2) mRdutA = potAnI ja mahattAne sthApita karavA mATe athavA to aneka prakAranI akkaDa banAvanArI sAdhana sAmagrInuM svAmitva hovA chatAM paNa akkaDa nahi banavA rUpa mRdutAne dhAraNa karI ene TakAvavA mATe mAna kaSAyano jyAre jyAre udaya thAya tyAre enAthI e mAna kaSAyane niSphaLa banAvavA mATe prayatna kare, udyama kare te mRdutA zramaNa kahevAya che. (3) saMtoSa = paudgalika padArthonI prAptino je lobha tenA abhAva rUpa saMtoSa ene dhAraNa karIne TakAvavAno prayatna karatA karatA lobha kaSAyanA udayane niSphala banAvavAno prayatna kare ane lobhanA udayane AdhIna na thAya evA saMtoSa zramaNa kahevAya che. (4) zauca = mana-vacana ane kAyAne AraMbha Adi pApa pravRttithI malina nahi karatA nirAraMbha Adi zudhdha dharmanA AsevanathI pavitra thavArUpa je zauca. e zaucane dhAraNa karavAno prayatna karatA karatA parigrahanA AraMbhanA vicArone niSphaLa karatA karatA eTale pApanA vicArone niSphala karavAno prayatna karatA karatA jIvana jIve che te zauca zramaNa kahevAya che. (5) saralatA = paudgalika padArthonI sAdhanAmAM je prapaMcabharI pravRttio ane mAnasika vRttionuM sevana, tenA abhAva rUpa saralatAne dhAraNa karavAno abhyAsa karavA mATe mAyA kaSAyano jyAre jyAre udaya pedA thato jAya tene niSphaLa banAvavAno prayatna karatA jAya evA saralatA zramaNa bhagavaMto kahevAya che. (6) vimukti = paudgalika padArtho uparanI je mamatA tenA tyAga rUpa vimukti ne dhAraNa karavA mATe lobha kaSAyano jyAre jyAre udaya thAya tene niSphala karavAno prayatna karatA jAya eTale ene AdhIna na thAya te vimukti zramaNa bhagavaMto kahevAya che. (7) tapa = paudgalika lAlasAo ane enA sAdhano tenA tyAga rUpa tapanI sAdhanA karavA mATe vighna rUpa thatAM rasanendriyanA padArthonI jyAre jyAre lAlasAo pedA thatI jAya to te lAlasAone AdhIna na thatAM Page 16 of 75 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e lAlasAone niSphaLa banAvavAno prayatna karatA jAya te tapa zramaNa bhagavaMto kahevAya che. (8) saMyama = indriyo Adine muktinI sAdhanA mATe kAbumAM rAkhavA rUpa saMyamane dhAraNa karanArA ane eno abhyAsa karavA mATe indriyonA anukULa viSayo male ane rAgAdi pedA thatA hoya to tene niSphala karavAno prayatna karatA tathA pratikULa viSayo indriyone prApta thAya to temAMthI indriyone pAchI khaseDavAno prayatna karatA eTale niSphala karavAno prayatna karatA jAya te saMyama zramaNa bhagavaMto kahevAya che. (9) satya = asatyano tyAga ane hita sAdhaka vastunuM ja pratipAdana jenA dvArA sAdhya che evA satyane dhAraNa karanArA athavA dhAraNa karavAno abhyAsa karanArA ane jyAre jyAre bolavAno vakhata Ave tyAre tyAre asatya na ja bolAya enI kALajI rAkhanArA temaja satya paNa bIjA jIvone ahitakArI na thAya evA satyano paNa tyAga karI evA vicAro-vacanone niSphaLa karavAno udyama karanArA jIvone satya zramaNa bhagavaMto kahevAya che. (10) brahmacarya = zIla athavA to saghaLAya viSayothI para thai kevala Atma 2maNa karavA rUpa brahmacaryane dhAraNa karanArA athavA dhAraNa karavAno udyama karanArA, viSayonA vicAro pedA na thAya enI satata kALajI rAkhI jIvana jIvanArA ane viSayonA vicAro pedA thayA hoya to jJAnAdinA abhyAsathI niraMtara niSphala karavAno prayatna karanArA evA brahmacarya zramaNa bhagavaMto kahevAya che. vikalpa rUpa viSayathI uttIrNa banelo ane sadAya svabhAvanuM avalaMbana karanAra evo je jJAnano paripAka te rUpa zama. parabhAvamAM ramatA AtmAnuM damana karavArUpa dama. zudhdha dhyAna saMsAra e nirguNa vastu che. evA svarUpanuM jJAna thavAnA yoge thatI saMsArika sukhanI arUci. tenA pratApe saMsArika sukhanI icchAno uccheda karavAnI je bhAvanA te rUpa vairAgya. sadAya cittanI ekAgratA. ane nigraMthapaNAmAM eTale munipaNAmAM tatparatA Adi, saMsAra samudrane laMghI javA mATe setu samA je je zudhdha dharmo ene pedA karavAmAM udyama karanArA evA kSamA zramaNo kahevAya che. zarIra-mana ane vacana, tapa, svAdhyAya, jJAna, darzana, cAritra, vinaya, vaiyAvaccane viSe zrama karI karIne zarIrane thakavI nAMkhe te zramaNa kahevAya che. A rIte kSamA zramaNa banavA mATe gurU AjJA ziromAnya joie ane gurU bhagavaMtanI sAthe samarpaNa bhAva joie. samarpaNa bhAva vagara mAna pacAvI na zakAya. jJAnI bhagavaMto kahe che ke apamAna pacAvavuM saheluM che paNa mAna pacAvavuM bahu ja agharUM che. AvA kSamA zramaNane huM vaMdana karavAne icchu chuM ! A khamAsamaNa sUtrane thobhavaMdana sUtra paNa kahevAya cha. tema ja praNipAta sUtra paNa kahevAya che. IcchakAra sUtra A sUtra gurU bhagavaMto mATe ja vaparAya che. jema tIrthaMkara paramAtmAo ane gurU bhagavaMto mATe Page 17 of 75 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khamAsamaNa sUtra upayogI thAya che tema A sUtra mAtra gurU bhagavaMto mATe ja upayogI bane che kAraNa ke zrI tIrthaMkara paramAtmAonI mUrtio sthApanA rUpe rahelI hovAthI sAkSAt tIrthaMkara paramAtmA sadahe eTale zarIra rUpe rahelA na hovAthI A sUtra emanA upayogamAM levAtuM nathI. evI ja rIte jyAM jyAM gurU bhagavaMtonI mUrtionI sthApanA karelI hoya, athavA emanA pagalAnI sthApanA karelI hoya, emanA sTecya athavA emanA phoTAo jyAM jayAM rahelA hoya tyAM bhutakALanA guNone yAda karIne upakArI tarIke gaNIne khamAsamaNa devAya che paNa e khamAsamaNa paNa tyAre ja dai zakAya ke emanI mUrtionAM ke pagalAnA pAMca abhiSeka karelA hoya to ja vaMdana karAya che bAkI nahi ane te vaMdana karatA te upakArI gurU bhagavaMta hayAta che mArI sAthe che evI kalpanA karIe chIe mATe te vakhate icchakAra bolIe chIe bAkI icchakAra sUtra bolAya nahi kAraNa ke vartamAnamAM e upakArI gurU bhagavaMta hayAta nathI eTale ke zarIrathI hayAta nathI. jayAre icchakAra sUtra sazarIrI eTale ke zarIra sahita rahelA gurU bhagavaMtone eTale ke vartamAnamAM vicaratA vidyamAna gurU bhagavaMtone uddezIne sukhazAtA pUchAya che. jayAre mUrtimAM ke pagalAmAM zarIra na hovAthI sukhazAtA pUchI zakAya nahi. A sUtra nAnuM hovA chatAM keTaluM badhuM mahatvanuM che ane mArmika bhAva emAM rahelo che e vicAravAnuM che. kAraNa ke zrAvako gurU bhagavaMtonA saMyamanI keTalI kALajI rAkhIne jIvana jIve che e A sUtrathI jaNAya che. pote saMyama lai zakyA nathI, lai zake evI tAkAta dekhAtI nathI ane kadAca lai leto pALavAnI zakti dekhAtI nathI evA badhA aneka kAraNone laIne saMyama na lai zakanArA zrAvakone aMtaramAM keTaluM duHkha rahetuM haze ? mATe ja je jIvoe saMyamano svIkAra karelo che e saMyamI jIvonI keTalI badhI kALajI laine jIvana jIvI rahyA che e A sUtra uparathI jaNAya che. evI ja rIte gurUbhagavaMto potAnI zakti mujaba jIvanamAM je kAMi tapa karatA hoya che te tapa nirvighna rIte pUrNa thAya ane koipaNa vipna vagara e tapa sukhapUrvaka karI zake enI paNa aMtaramAM satata kALajI rAkhIne jIvana jIvatA hoya che. A sUtrane sugurU sakhazAtA pRcchA sUtra kahevAya che. gurU nimaMtraNa sUtra paNa kahevAya che ane icchakAra sUtra paNa kahevAya che ema traNa nAmo kahelA che. icchakAra zabdathI A sUtra zarU thatu hovAthI icchakAra sUtra kahevAya che. jayAre jIvo purUSArtha karIne saMyamano svIkAra kare che tyAre eTale ke sAdhupaNAno svIkAra kare che tyAre mana-vacana-kAyAthI karavA rUpe-bIjA pAse karAvavA rUpe ane je koi karatA hoya enI anumodanA rUpe sarvathA tyAga 35 bAre prakAranI aviratino (eTale ke pAMca indriyo ane chaThTha mana e chane pota potAnA anukULa viSayomAM joDavI temaja pratikuLa viSayothI indriyone pAchI khasaDavI e cha prakAranI avirati kahevAya che ane e cha prakAranI aviratine jIvatI rAkhavA mATe pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAya e cha kAya jIvono vadha karavo e cha prakAranI avirati kahevAya che ema aviratinA bAra prakAra thAya che.) sarvathA tyAga kare che. A rIte aviratino sarvathA tyAga karIne potAnA mana-vacana ane kAyAne bhagavAnanI AjJA mujaba temaja gurU bhagavaMtonI AjJA mujaba samarpaNa karelA hoya che. eTale ke have manathI je kAMi vicAraNA karaze te bhagavAnanI AjJA mujabanI-bhagavAnanI AjJA mujabathI rahita koipaNa vicAraNA Page 18 of 75 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karaze nahi evI rIte gurU bhagavaMtonI AjJA rahita koipaNa vicAraNA have karaze nahi ane e rIte manathI vicAraNAo karavAno-nahi karavAno abhyAsa karIza eTale prayatna karIza e pratijJA karelI hoya che. evI ja rIte jyAre jyAre bolavAno vakhata Avaze tyAre bhagavAnanI ane gurUnI AjJA virudhdha vacano na bolAi jAya enI kALajI rAkhavAno prayatna karIza ane bhagavAna tathA gurUnI AjJA mujaba vacano kema bolAya teno prayatna karIza evI pratijJA paNa hoya che. evI ja rIte bhagavAnanI ane gurUnI AjJA virudhdha kAyAthI koi paNa pravRtti na thai jAya enI kALajI rAkhIne bhagavAna tathA gurUnI AjJA mujaba kAyAthI pravRtti karavAno prayatna karIza evI paNa pratijJA hoya che. eTale ke have kAyAthI Atma kalyANa thAya, AtmAnA guNo pedA thatA jAya evI niravagha pravRttio karavAno prayatna karIza ema satata kALajI rAkhe che eTale ke saMyamano svIkAra kare che. e saMyama jJAnI bhagavaMtoe sattara prakAranuM kahevuM che. e sattara prakAra A pramANe che. - pAMca indriyono saMyama eTale ke pAMca indriyonA trevIza viSayone viSe je anukULa lAge temAM indriyone joDavI nahi ane pratikULa viSayomAM indriyo joDAi hoya to pAchI nahi khaseDavI e rIte jIvana jIvavuM te tathA tenA baso bAvana vikAromAM paNa koipaNa vikAra saMsAra vRdhdhinuM kAraNa na bane ane AtmA kalyANamAM upayogI thAya enI kALajI rAkhIne jIvana jIvavAno prayatna karavo te pAMca indriyono saMyama kahevAya che. aprazasta krodha-mAna-mAyA ane lobha e cAre kaSAyono sarvathA tyAga karavAno prayatna karavo ane prazasta krodha-mAna-mAyA ane lobha je kaSAyanI jyAM AtmakalyANa mATe upayogotA lAge tyAM teno upayoga karIne jIvana jIvavuM te cAra kaSAyathI mukta saMyamanA bheda gaNAya che. pAMca avratono sarvathA tyAga eTale prANAtipAta-mRSAvAda-adattAdAna-maithuna ane parigraha. A pAMca pAponI pravRtti karavI te avrata kahevAya che. e pAMceya pAponI pravRtti pote jIvanamAM kare nahi, koInI pAse karAve nahi ane je koi karatA hoya ene sArA mAne nahi te pAMca avratanA sarvathA tyAgarUpa pAMca mahAvratanuM pAlana kahevAya che. A rIte pAMca + cAra + pAMca = cauda bheda thayA. temaja mana-vacana-kAyAnA yogano sAvadya pravRtti rUpa e traNano sarvathA tyAga eTale mana-vacana-kAyAthI azubha vyApAra na thAya, pApavALA vyApAro na thAya ane pApa rahita vyApAronI pravRtti cAlu thAya temaja zubha vyApAronI pravRtti cAlu thAya eno abhyAsa karavo te traNa azubha yoganA vyApArano sarvathA tyAga rUpa saMyama kahevAya che. A rIte sattara prakArano saMyama pALavAno abhyAsa kare che. A rIte abhyAsa karatA karatA potAnA AtmAmAM rahelA karmono nAza karavA mATe prayatna karI rahelA gurU bhagavaMto hoya che. AthI ja zrAvakonA aMtaramAM AvA gurU bhagavaMtone joine bahumAna bhAva ane Adara bhAva pedA thato jAya che ane jyAre jayAre zrAvako gurU bhagavaMto pAse Ave eTale bahumAna ane Adara bhAva aMtaramAM rahelo hovAthI eka dama vIllAsa pUrvaka e gurU bhagavaMtone sukhazAtA puchavAnuM mana thai jAya che mATe ja moTethI pUche che ke ApaNuM zarIra bAdhA rahita eTale ke koipaNa jAtanI pIDA rahita tapa ane saMyamamAM sukhapUrvaka pravarte che? eTale Apane zarIrathI tapa ane saMyamanuM pAlana sakhapUrvaka thAya che? ApanI sAdhanA apramattapaNe cAle che? Page 19 of 75 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale ke ApanI tamayAtrA ane saMyamayAtrA mana-vacana-kAyAthI sukhapUrvaka cAle che? sukhAkArI che ne? A rIte zrAvaka jayAre sAdhu bhagavaMtane sukhazAtA puche eTale sAdhu bhagavaMta kahe ke deva-gurU-pasAyathI sukhazAtA che. A uparathI e nizcita thAya che ke zrAvakonA aMtaramAM sAdhuo pratye bahumAna-AdarabhAva rahelo hoya che paNa jo enI sAthe sAthe ame rahI gayA A AtmAo dhanya che ke manuSyapaNAne pAmIne potAnA AtmAnuM kalyANa karI rahyA che ane huM akarmI manuSyapaNuM pAmIne mArA jIvanane niSphaLa karI rahyo chuM AthI dhikkAra che mArA jIvanane ! ATaluM ja sAthe yAda AvatuM thai jAya to zrAvako sAdhunA darzanathI potAnA AtmAnuM kalyANa sAdhI sAdhupaNA mATenI zakti meLavI zake che. bIjA naMbare zrAvaka sAdhu bhagavaMtanI bhakti evI rIte kare ke eTale ke gocarI Adino lAbha evI rIte le ke jenA pratApe sAdhu bhagavaMtanI saMyama yAtrA apramattapaNe sArI rIte jaLavAi rahe ane sAdhu bhagavaMto apramattapaNe svAdhyAya-vinaya-vaiyAvacca AdimAM potAnA AtmAne sthira rAkhI zake ane AgaLa vadhI potAnA Atma kalyANamAM vRddhi karatA jAya A bhAvanAthI saMyama yAtrA ane zarIranI nirAbAdhatAnI kALajI rAkhyA kare. zrAvakanA aMtaramAM darzana mohanIya karmano udaya rahelo che eTale mithyAtva mohanIya karmano udaya rahelo che te udaya naSTa thAya ane mithyAtva mohanIyano kSayopazama bhAva pedA thAya ke jenA kAraNe atyAra sudhI mohanIyanA udayathI aviveka cakSuthI jIvana jIvato hato te have viveka cakSu pedA thAya evo mohanIya kSayopazama bhAva bane evI bhAvanAthI A sutra bolatA hoya che. AthI e nizcita bane che ke A sUTa aMtaranA bhAvathI bolavAmAM Ave to jarUra zrAvakanA aMtaramAM mithyAtva mohanIyano kSayopazamabhAva pedA karIne viveka cakSune pedA karavAmAM sahAyabhUta thAya che arthAt viveka cakSu pedA karAve che. bhAta-pANIno lAbha dezojI eno artha e thAya che ke saMyamamAM sukhAkArI apramattatA jALavavA mATe zarIrane je kAMI anukULa padArtho joie e anukULa padArthono mane jarUrathI lAbha ApazojI. bhAtathI cAre prakAranA AhAra AvI jAya che eTale azana-pAna-khAdima ane svAdima ema cAra prakAranA AhAra levAya che tathA rAtanA samaye cAre prakAranA AhArano tyAga hovA chatAM bhAta-pANI zabdathI aNAhArI davAono upayoga karavo paDe to sAdhuo potAnI pAse davAo rAkhatA nathI, jo rAkhe to sannidhi rUpe parigrahano doSa lAge che. AthI e aNAhArI davAo zrAvaka pAsethI rAtanA TAime yAcine lai zakAya che e mATe sAMje bhAta pANIno lAbha dezojI zabdo bolAya che athavA e pAThanA zabdono apalApa na thAya mATe sAMje bolavAmAM Ave jJAnI bhagavaMto kahe che ke jema samyagdarzana, samyakajJAna ane samyakracAritra e mokSamArga kahelo che. evI ja rIte samyajJAna, samyakatapa ane samyaphacAritra e traNane paNa mokSamArga kahelo che kAraNa ke samyajJAnamAM samyagdarzanano samAveza thai jAya che. jJAna e AtmAnA prakAzarUpe che eTale ke AtmAnA guNono prakAza karAvavAmAM sahAyabhUta thAya che. jema mahinAothI ghara baMdha raheluM hoya ane enA kAraNe gharamAM kacaro bharAyelo hoya jyAM ne tyAM kacarAnA thara jAmelA hoya to te kacarAnA Dhagane jovA mATe prakAzanI jarUra paDe che tema AtmAmAM pUrva bhavothI Page 20 of 75 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhAyelA karmonA pudgalonA kacarA rUpI DhagalAne DhagalA rahelA che tene jovA mATe samyajJAna rUpI prakAzanI jarUra paDe che. gharamAM rahelA kacarAne prakAzathI joyA pachI ane dUra karavA mATe bAraNA baMdha rAkhIne kacaro ekavAra vALI bIjIvAra vALI ane trIjIvAra vALIne eka bAju Dhagalo bhego karavAmAM Ave che pachI gharanI aMdaranA bAraNA kholI te bahAra kaDhAya che ane pachI chelle bahAranuM bAraNuM kholIne kacaro bahAra kaDhAya che tyAre ghara cokhkhu kacarA vagaranuM thAya che. evI ja rIte AtmAmAM rahelo karmarUpI kacaro anAdi kALathI rahelo che e jJAnanA prakAzathI jANyo eTale khabara paDI, e karmarUpI kacaro AtmAmAMthI dUra karavA mATe samyaktapa jIva karato jAya che. jema jema samyapa jIva karato jAya tema tema pUrve baMdhAyelA-AtmAmAM rahelA anAdi kALanA karmarUpo pudgalono kacaro baLIne nAza thato jAya che eTale ekavAranA tapathI e kacaro nAza pAmato nathI paNa vAraMvAra tapa karavAno prayatna karato karato jIva rahe to sau pahelA anikAcIta karmono nAza kare che ane pachI ekAgracitte samAdhibhAva pUrvaka tapa karatA karatA pariSaho ane upasargone sahana karatA jAya to nikAcIta karmorUpI kacaro nAza pAmato jAya che AthI pUrvanA karmarUpI kacarAno nAza karavA eTale sakAma nirjarA sAdhavA mATe samyaktvanI jarUra paDe che. mATe samyaktapa kahelo che. ane ArIte jJAnano prakAza pedA karI karmarUpI pudgalono kacaro oLakhI samyaktapa dvArA nAza karAya che. evo ja rIte AvatA karmone rokavA mATe samyakcAritranI jarUra paDe che. eTale ke samyakcAritrathI sau prathama azubha karmo tIvra2se baMdhAtA hoya che te baMdhAtA aTakAvI de che eTale azubha karmo tIvrase baMdhAtA baMdha thai jAya che, nAza pAme che e bAMdhavAnA adhyavasAyo prApta thatA ja nathI eja AvatA karmonuM rokANa kahevAya che. AthI samyakcAritrathI azubha karmo maMda 2se baMdhAya che ane zubhakarmo tIvrase baMdhAtA jAya che. je samyakcAritranA pAlanamAM sahAyabhUta thatAM thatAM saMvaramAM jIvane Agala vadhAratA vadhAratA satva pedA karAvIne anaMtAnubaMdhi krodha, mAna, mAyA, lobha e cArano saMpUrNa kSaya karAve che pachI mithyAtva mohanIya-mizra mohanIya ane samyaktva mohanIya e traNano nAza karAvI kSAyika samakItanI prApti karAve che pachI satva pedA karAvI cAritra mohanIyanI ekavIza prakRtiono saMpUrNa kSaya karAvI kSAyika cAritranI prApti karAve che pachI jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya ane aMtarAya a traNe karmono saMpUrNa kSaya karAvI kevalajJAnanI prApti karAve che. pachI mana-vacana ane kAyAnA yogano saMpUrNa nirodha karAvI ayogIpaNuM prApta karAvI, vedanayI, AyuSya, nAma ane gotra e cA2 aghAtI karmono kSaya karAvI mokSe pahoMcADe che. AthI samyakcAritra jIvane Azravano rodha karAvI mAkSe pahoMcADavAmAM sahAyabhUta thAya che. AthI samyajJAna samyaktapa ane samyakcAritra e mokSamArga kahevAya che. jyAM sudhI zubhakarmorUpI kacaro AtmAne AnaMda Ape tyAM sudhI vairAgya bhAva pedA thato nathI. jJAna garbhita vairAgya bhAva jIvane pedA thAya eTale jagatamAM rahelA padArtho je svarUpe rahelA che te svarUpe oLakhANa pedA thatI jAya che ane e svarUpe mAnyatA pedA karAve che. vairAgyabhAva pedA thayelo hoya to puNya game teTaluM baMdhAtuM jAya to paNa jIva e puNyanI sAmagrImAM Page 21 of 75 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMjhavaNa pAmato nathI paNa e sAmagrIthI sAvadha rahe che. - svArthavRtti nAza pAme-niHsvArthavRtti pedA thAya to ja ucita vyavahAranuM pAlana thatuM jAya che. aMtaramAM dharmanI prApti thatI jAya to anukULa padArthonI sAmagrI sukharUpa lAge ja nahi, duHkharUpa ja IriyAvahiyA sUtra azubha yogamAM joDAyela mana-vacana-kAyAnA vyApArathI pAchA pharavA mATe eTale ke mana-vacana-kAyAnA yogane zubhayogamAM joDavA mATe sauthI pahelA sAmAnyathI je koi jIvonI hiMsA thayelI hoya ane e hiMsAthI je kAMi pApa lAgyA hoya te sAmAnya pApathI chUTavA mATe eTale AtmAne sAmAnya pApathI rahita karavA mATe, zubhayoganI ekAgratA prApta karavA mATe A sUtrano upayoga thAya che. jyAre jIvo svAdhyAya karatA karatA svAdhyAyanI ekAgratA prApta karavA mATe A sUtra bolIne sAmAnya pApathI nivRtta thAya eTale ene khyAla Ave che ke have pApanI pravRtti meM baMdha karI che ane AtmAne zubhayogamAM joDI rahelo chuM ane e rIte manane zubhayogamAM joDIne Atmika guNanI vicAraNA karavAmAM Atmika guNomAM sthira thavA prayatna karuM chuM ene svAdhyAya kahevAya che. lAge. (2) sAmAyika ane pauSadhamAM so DagalAnI upara javAmAM Ave to emAM je kAMi pApa thai gayuM hoya enAthI pAchA pharavA mATe A sUtrano upayoga thAya che. (3) sAmAyika ke pauSadhamAM mAtra (pezAba) karavA gayA hoya to ene sArI rIte upayoga pUrvaka paraThavIne potAnA AtmAne, je kriyA karI rahyo che tenI sthiratA mATe ane svAdhyAya mATe A sUtrano upayoga thAya che. AnA uparathI e nakkI thAya che ke caMcaLa manane sthira karavA mATe ane potAnuM jIvana jIvatA mana-vacana ane kAyAthI jANatA-ajANatA-upayogathI athavA anaupayogathI athavA utAvaLathI je koi jIvonI hiMsAnuM pApa lAgyuM hoya enAthI pAchA pharIne mananI ekAgratA prApta karavA mATe mananI jema vacananI ekAgratA prApta karavA mATe eTale bhagavAnanI AjJA mujaba vacana bolAya eno upayoga prApta karavA mATe ane kAyAthI jJAnInI AjJA mujaba niravadya pravRtti karavA mATe A sUtrano upayoga thAya che. je jIvone cittanI prasannatA pedA thAya e jIvone sukhanI lAlasA pajave nahi ane duHkhanI nArAjI pajave nahi. mananI ekAgratA-sajAgatA-lAvavA ane sthira karavA mATe prayatna karo. , capaLatAno nAza ane cittanI prasannatA enAthI pApano nAza thAya che e A sUtranuM pratyakSa phaLa che. iriyAvahiyA sUtra pApanA nAza mATenuM ja sUtra che ane e ekAgracitte bolavAthI pApano nAza thAya sukhanI lAlasA karavI e ja AtmAnI hiMsA kahelI che. duHkhamAM nArAjI e paNa AtmAnI hiMsA kahelI che. > sukhanI lAlasA rUpa sukha, duHkhanI nArAjI rUpa duHkha e sukha-du:kha ja Atmika guNonuM katalakhAnuM Page 22 of 75 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaheluM che. capaLatA eTale mananI capaLatA sukhano rAga vadhAre che. mananI prasannatA sukhanA rAgano nAza kare che. bhagavAnanI AjJA upara aMtarathI bahumAna bhAva pedA thAya eTale capaLatAno nAza thAya ane cittanI prasannatA pedA thatI jAya che. azubha yogonI nivRtti ane zubha yogonI pravRtti mATe iriyAvahiyA sUtra boluM chuM evI samajaNa (bolatA) pedA thAya che? pAMcaso tresaTha bhedonuM varNana ekendriya jIvonA bAvIza bhedo hoya che. (1) sUkSma aparyAptA pRthvIkAya. (2) sUkSma aparyAptA apakAya. (3) sUkSma aparyAptA teukAya. (4) sUkSma aparyAptA vAyukAya. (5) sUkSma aparyAptA sAdhAraNa vanaspatikAya. (6) sUkSma paryAptA pRthvIkAya. (7) sUkSma paryAptA apakAya. (8) sUkSma paryAptA teukAya. (9) sUkSma paryAptA vAyukAya. (10) sUkSma paryAptA sAdhAraNa vanaspatikAya. A daze prakAranA jIvo cauda rAjalokanA dareka AkAza pradeza upara asaMkhyAtA-asaMkhyAtA ThAMsI ThAMsIne rahelA che temAM sAdhAraNa vanaspatikAya anaMtA-anaMtA ThAMsI ThAMsIne rahelA che. e jIvonI hiMsAnuM pApa lAgatuM nathI paNa badhAya jIvo kharAba che, nAza pAmI jAya to sAruM evo vicAra Ave, vacanathI bolAya athavA koi jIvane mAratA badhA jIvone mAruM chuM evo vicAra cAlato hoya to A jIvonI hiMsAnuM pApa lAge che. (11) bAdara aparyAptA pRthvIkAya. (12) bAdara aparyAptA apakAya. (13) bAdara aparyAptA teukAya. (14) bAdara aparyAptA vAyukAya. (15) bAdara aparyAptA sAdhAraNa vanaspatikAya. (16) bAdara aparyAptA pratyeka vanaspatikAya. (17) bAdara paryAptA pRthvIkAya. (18) bAdara paryAptA apakAya. Page 23 of 75 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) bAdara paryAptA teukAya. (20) bAdara paryAptA vAyukAya. (21) bAdara paryAptA sAdhAraNa vanaspatikAya. (22) bAdara paryAptA pratyeka vanaspatikAya. A rIte ekendriya jIvonA bAvIza bhedo thAya che. 11 thI 22 sudhInAM jIvonI hiMsA kAyAne halAvatA thayA ja kare che. beindriya jIvonA be bheda. (1) aparyAptA beindriya, (2) paryAptA beindriya. teindriya jIvonA be bheda. (1) aparyAptA teindriya ane (2) paryAptA teindriya. caurIndriya jIvonA be bheda. (1) aparyAptA caurIndriya ane (2) paryAptA caurIndriya. A cha jIva bhedone vikasendriyanA jIvo kahevAya che. paMcendriya jIvonA pAMcaso pAMtrIza jIvabhedo hoya che. emAM mukhya be bhedo (1) asannI paMcendriya, (2) sannI paMcendriya asannI paMcendriyanA mukhya be bhedo che. (1) asannI paMcendriya tiryaMca ane (2) asannI paMcendriya manuSya. (1) annI paMcendriya tiryaMcanA daza bhedo hoya che. jemane samucchima paMcendriya tiryaMco kahevAya che. 1. asannI paMcendriya aparyAptA jalacara jIvo. asannI paMcendriya aparyAptA catuSpada jIvo 3. asannI paMcendriya aparyAptA uraparisarpa jIvo. 4. asannI paMcendriya aparyAptA bhuja parisarpa jIvo. 5. asannI pacendriya aparyAptA khecara jIvo. 6. asannI paMcendriya paryAptA jalacara jIvo. 7. asannI paMcendriya paryAptA catuSpada jIvo. 8. asannI paMcendriya paryAptA uraparisarpa jIvo. 9. asannI paMcendriya paryAptA bhuja parisarpa jIvo. 10. asannI paMcendriya paryAptA khecara jIvo. asannI paMcendriya manuSya niyamo aparyAptA ja hoya che. koi kALe paryAptA thatA ja nathI tenA 101 bhedo hoya che. manuSyone utpanna thavAnA kSetro-pIstAlIza lAkha yojanane viSe ekaso eka hoya che tethI te te kSetromAM utpanna thayelA jIvone te te kSetrovALA kahevAya che mATe asannI manuSyonA ekaso eka bhada thAya che. Page 24 of 75 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdara karmabhUmimAM asannI paMcendriya rUpe utpanna thanArA asagnI aparyApta manuSyo paMdara trIza akarmabhUminA kSetrone viSe asatrI rUpe utpanna thanArA asagnI aparyAptA manuSyo-trIza. chappana aMtaradvIpane viSe asatrI rUpe utpanna thanArA asanI aparyAptA manuSyo chappana. AthI 15 + 30 + 56 = 101 asannI manuSyo thAya che. AthI kula tiryaMcanA 10 manuSyanA 101 111 asannI jIvo thAya che. sannI jIvo cArasone covIza hoya che. tenA mukhya cAra bhedo hoya che. (1) nArakI, (2) paMcendriya tiryaMca, (3) manuSya, (4) deva. (1) nArakInA 14 bhedo hoya che. sAta nArakInA sAta aparyAptA, sAta paryAptA. (2) paMcendriya tiryaMcanA daza bhedo hoya che. 1. sannI aparyApta jalacara. 2. sannI aparyAptA catuSpada. 3. sannI aparyAptA uraparisarpa. 4. sannI aparyAptA bhuja parisarpa. 5. sannI aparyAptA khecara jIvo. 6. sannI paryApta jalacara. 7. sannI paryAptA catuSpada. 8. sannI paryAptA uraparisarpa. 9. sannI paryAptA bhujaparisarpa. 10. sannI paryAptA khecara jIvo. (3) manuSyonA basone be jIva bheda hoya che. paMdara karmabhUmimAM utpanna thanArA paMdara sannI aparyApta paMdara sannI paryAptA = 30 trIza akarmabhUmimAM utpanna thanArA. trIza sannI aparyAptA TIza sannI paryAptA = 60 chappana aMtara dvIpamAM utpanna thanArA chappana sannI aparyAptA chapanna sannI paryAptA = 112 30 + 60+ 112 = 202 bhedo thAya che. devonA 198 bhedo thAya che. bhavanapatinA-paccIza aparyAptA paccIza paryAptA = 50 Page 25 of 75 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaMtaranA-chavvIza aparyAptA chavvIza paryAptA = para jayotiSanA daza aparyAptA daza paryAptA = 20 vaimAnikanA ADatrIza aparyAptA ADatrIza paryAptA = 76 AthI 50+ para + 20+ 76 = 198 thAya che. bhavanapatinA paccIza devomAM daza bhavanapatinA devo, paMdara paramAdhAmInA devo. vyaMtaranA chavvIza bhedomAM ATha vyaMtara, ATha vANavyaMtara, daza tiryajabhaka devo. jyotiSanA daza devAmAM surya, candra, graha, nakSatra ane tArA e pAMca cara eTale pharatA devo ane pAMca sthira devo. vaimAnikanA ADatrIza devomAM bAra devalokanA bAra, traNa kilbipIyA, nava lokAMtika, nava raiveyaka ane pAMca anuttara devo. A rIte ADatrIza thAya che. A rIte kula 25 + 26 + 10+ 38 = 99 thAya che. e aparyApA 99 ane paryApta 99 = 198 thAya che. A rIte sannI jIvonA 14+ 10 + 202 + 198 = 424 bhedo thAya che. A rIte kula 22 + 6 + 111 + 424 = pa63 thAya che. A pAMcaso tresaTha bhedomAMthI je je bhedovALA jIvonI abhihayA Adi daza padothI virAdhanA karelI hoya teno micchAmi dukkaDa magAya che te daza pado A pramANe. (1) abhiyA, (2) vattiyA, (3) vezyA, (4) saMdhAiyA, (5) saMghakriyA, (6) pariyAviyA, (7) kilAmiyA, (8) uDDaviyA. (9) ThANA oThANuM saMkAmiyA ane (10) jIvIyAo - vavaroviyA. e daze guNatAM pa634 10= pa630thAya. emAM rAgathI athavA SathI haNyA hoya mATe be e guNatAM 5630X2 = 11260thAya. manathI, vacanathI ane kAyAthI haNyA hoya mATe traNe guNatAM 1126043 = 33780. karavA rUpe, karAvavA rUpe, anumodavA rUpe athavA karaNa-karAvaNa-anumodana rUpe haNyA hoya mATe traNe guNatAM 3378043 = 101340 vikalpo thAya. teNe vartamAna kALe, bhUtakALa ane bhaviSyakALe ema traNa kALathI guNatAM 101340 x 3 = 304020 vikalpo thAya. emAM jANatA athavA ajANatA be e guNatAM 304020 x 2 = 608040 vikalpo thAya che. e vikalpone cha sAkSIe guNAkAra karatAM cha sAkSImAM (1) arihaMta, (2) sidhdha, (3) sAdhu, (4) deva, (5) gurU ane (6) AtmA potAno AtmA. 60804 X 6 = 3648240 vikalpo thAya che. Page 26 of 75 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale ke chatrIza lAkha aDatAlIza hajAra baso cAlIza vikalpomAMthI koipaNa vikalpathI AkhA divasa daramyAna jIvanI hiMsA thai hoya to tenAthI pAchA pharavA mATe eTale te pApathI pAchA pharavA mATe ane pharIthI e pApa na thAya enI kALajI rAkhavA mATe micchA mi dukkaDaM Apu chuM eTale ke e mArA pApA, mithyA thAo athavA e mArA pApo nAza pAmo e bhAva rAkhIne iriyAvahiyA sUtra bolavAnuM che athavA e bhAva pedA karavA mATe A sUtra vAraMvAra bolavAnuM kaheluM che. A rIte A sUtra bolatA bolatA sArokALa hoya ane laghukarmI AtmA hoya to kevalajJAnanI prApti karI zake che. A sUtranA zabdo AvA bhAvathI bolatA bolatA atyAra sudhImAM anaMtA jIvo mokSe gayelA che. mahAvideha kSetramAMthI vartamAnamAM saMkhyAtA jIvo mokSe jai rahelA che ane bhaviSyamAM anaMtA jIvo mokSe jaze. e sUtra Aje bolavA malyuM che, sAMbhaLavA maLyuM che, samajavA ane ciMtana ka2vA maLyuM che to vartamAnamAM jo ekAgratApUrvaka bolavAmAM Ave ane jIva laghukarmI hoya to cAra thAtI karmono kSayopazama bhAva pedA karIne kSayopazama samakIta pAme-dezaviratipaNuM pAme-sarvaviratipaNuM pAme apramattabhAva eTale sAtamA guNasthAnakane pAmI zake che. sakAma nirjarA karI zake che. puNyAnubaMdhi puNya bAMdhI zake che ane janma maraNano bhukko bolAvI zake che ane saMkhyAtA bhavomAM mokSa nakkI karI zake che. vicAra karo ke A pAMcamA ArAmAM tathA huMDA avasaripaNI kALamAM ke je kALa anaMtI utsarapiNI-avasarapaNI pachI Ave che evo kALa atyAre prApta thayelo che. evA kaparA kALamAM ke je kALamAM bhagavAnanA zAsanamAM moTA bhAganA bhArekarmI ane vakra tathA jaDa jIvo ArAdhanA karanArA pAkavAnA che e kALamAM mahApurUSoe prANanA bhoge A sUtrone sAcavI sAcavIne ApaNA sudhI pahoMcADyA che to e sUtro bolatA, sAMbhaLatA aMtaramAM AnaMda AvavAne badale nArAjI pedA thatI jAya. bIjA bole to AnaMda pedA thato jAya ke hAza ! ApaNe bacI gayA ityAdi aneka prakAranA vicAro karI e sUtro pratye avagaNanA pedA karIe to e sUtro ApaNA AtmAne mATe lAbhadAyI kai rIte banI zakaze ? e vicAraNIya rUpe lAge che kharUM ? je iriyAvahiyA sUtra jo upayoga pUrvaka bolavAmAM Ava to jarUra laghukaCpaNAne prApta karAve che to paNa pratye AdarabhAva keTalo ? bahumAna bhAva keTalo ? eno vicAra karIe chIe kharA ? A rIte jANI vicArI A sUtra pratyenI vicAraNA karatA thaie ane laghukarmI banIne cAre ghAtI karmono kSayopazamabhAva pedA karI kSayopazama samakItanI prApti jarUra karIe evo bhAva rAkhIne A sUtrono vAraMvAra upayoga karatA thaie e abhilASA. e sUtra tarasa uttarI sUtra A rIte iriyAvAhiyA sUtra bhAvapUrvaka bolatAM AtmA pote azubha AzravothI rahita thato jAya che eTale ke baMdhAtI azubha prakRtione alparase bAMdhato jAya che ane baMdhAtI zubha prakRtine tIvrarase bAMdhato jAya che ke je zubha prakRtiono rasa udayamAM AvIne AtmAne Atmika guNo pedA karavAmAM sahAyabhUta thAya che. saMvara ane nirjarAne pedA karavAmAM sahAyabhUta thatAM thatAM cittanI prasannatA pedA karAvavAmAM tathA cittanI prasannatAmAM AgaLa vadhavAmAM sahAyabhUta thato jAya che. A rIte jema jema saMvaramAM cittanI sthiratA thatI jAya che Page 27 of 75 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema tema jIvanamAM je pApo thayelA che e pApathI pAcho pharyo enI zudhdhino AnaMda pedA thato jAya che. A rIte zuddhi karatA karatA upayogathI ke anupayogathI je pApa potAnA jANavAmAM AveluM na hoya evuM je pApa thai gayuM hoya e pApanI zuddhi mATe tassa uttarI sUtra ullAsapUrvaka bolAi jAya che kAraNa ke pApanI zudhdhino je AnaMda pedA thayo enA pratApe aMtaramAM bIjA koi pApa rahI na jAya ene mATe tassa uttarI sUtra bolAya che mATe A sUtrane iriyAvahiyA sUtranuM uttara sUtra kahevAya che. AtmA anAdikAlathI pApathI malIna thayelo che te AtmA potAnA pApone oLakhIne tenI niMdA ane gaha karIne te pAparUpI AtmAno nAza karIne saMvarane viSe purUSArtha karIne sthira thAya che ane prAyazcita kahevAya prAyaH eTale pApa ane citta = zuddhi malIna evo AtmA malInapaNAno nAza karIne zudhdha bane che tene prAyazcita kahevAya che. AvA pApanA prAyazcita rUpe paccIza zvAsocchavAsano kAussaga karavAmAM Ave che. iryAsamiti pUrvaka cAlatA cAlatA paga upADyo ane jIva dekhAya toya e jIva upara paga mUkIne jAya to paNa pApa lAgatuM nathI jo te vakhate paga na mUke ane zarIranuM belensa na rahe ane zarIra gabaDI paDe to ghaNAM jIvonI hiMsAnuM pApa lAge che AthI upADelo paga mukIne AgaLa cAlavuM ene ahiMsaka pariNAma aMtaramAM rahelo hovAthI ane hiMsAno bhAva na hovAthI e jIva marI jAya-kilAmaNA pAme to paNa pApa lAgatuM nathI. ane iryAsamiti vagara cAlatA cAlatA koI jIva na mare to paNa hiMsAnuM pApa lAge che. mArAthI koI jIvane duHkha thaI gayuM hoya to tenA prAyazcita rUpe ja iriyAvahiyA sUtra bolavAnuM che. jagatanA saghaLAya jIvo sukhanA ja icchuka che. mArA sukha mATe koI jIvane duHkha thAya emAM mAre zuM? A vicAraNAne jJAnI bhagavaMto zalya (kapaTa) kahe che. ApaNe bIjAne kahIe to cAle paNa koI ApaNane na kahe ene ja kapaTa kahevAya che. saMsAra nimittane AdhIna thayA eTalA saMvarathI jIvo khasyA kahevAya che. anukULa padArthonuM arthipaNuM eneja jJAnI bhagavaMtoe moTAmAM moTuM kapaTa eTale zalya kaheluM che. AtmAthI para jeTalA padArtho enI icchA enuM nAma kapaTa, kapaTa kahevAya, mAyA kahevAya, zalya kahevAya A badhuM AmAM Ave che. AnAthI ja dura thavAno prayatna karavAno che. abhavya jIvo-durbhavya jIvo ane bhArekarmI jIvo kapaTarahita kriyA ja koipaNa vAra karI zakatA nathI. kAraNa ke teo sukhanA arthi che. je kriyAo kare che te navamA raiveyakanA sukhane mATe kare che. mokSano abhilASA hoto nathI mAtra sukhanoja hetu hoya che. laghukarmI bhavyAtmA jIvoja mAyA rahita athavA kapaTa rahita thaIneja kriyA karatA hoya che. choDavAlAyaka padArthone grahaNa karavA lAyaka mAne tene mithyAtva zalya kahevAya che. bhagavAne je choDyuM e choDavA mATe huM ullAsapUrvaka kAussaga karuM chuM toja sakAma nirjarA thAya. jJAnI bhagavaMto kahe che ke jIvane cAlatA je kAMi virAdhanA thayelI hoya che e virAdhanAnA pApathI chUTavA Page 28 of 75 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe jema iriyAvahiyA sUtra bolAya che ane micchAmi dukkaDa devAya che enI sAthe sAthe ja chadmastha jIva hovAthI manathI je koi aticAra lAgI gayo hoya e aticAranA pApano nAza karavA mATe kAussaga karavAnuM vidhAna kaheluM che. zalya rahita kriyA karavI te aticAra rahita kriyA kahevAya che. ane zalyapUrvakanI kriyA karavI te aticAra sahitanI kriyA kahevAya che. abhavya-durbhavya ane bhArekarmI jIvonI niraticAra kriyA paNa navamA greveyakanA sukha mATenI hovAthI mAyA sahitanI eTale mAyA zalyapUrvakanI kriyA kahevAya che ane enI sAthe sAthe e sukha ja kharekharUM sukha che. meLavavA jevuM eja che evI je budhdhi rahelI hoya che mATe mithyAtva zalyapUrvakanI kriyA gaNAya che. AthI e jIvo game teTalA kAussaga kare to paNa temAM AtmakalyANa karavAno hetu na hovAthI niyamo pApAnubaMdhI puNya baMdhAya che ane niyamo akAma nirjarA kare che. jema ekendriya jIvo duHkha veThIne akAma nirjarA kare che evI rIte A jIvo eTale abhavyAdi jIvo kapaTa sahita cAritranuM pAlana karIne akAma nirjarA kare che. keTalIkavAra ekendriya jIvone sukhanuM dhyeya nizcita na hovAthI duHkha veThIne akAma nirjarA vadhAre thAya ema paNa bane che jayAre A jIvone jANI bujhIne sukhanuM dhyeya hovAthI akAma nirjarA ochI thAya che. AnuM nAma ja jainazAsana che. lokottara mithyAtvavALA jIvone samakIta pAmavuM durlabha che. laukika mithyAtvavALAne samakita pAmavuM saheluM che. deva, gurU ane dharmanI ArAdhanA karatA Aloka ke paralokanA sukhanI mAgaNI karavI, duHkhanA nAzanI icchA karavI e lokottara mithyAtva kahevAya che. itara darzananA deva, devI, sanyAsI pAse AlokanA sukhanI paralokanA sukhanI mAgaNI karavI te laukika mithyAtva kahevAya che. jIva pApanuM prAyazcita karato thAya eTale pApane pAparUpe mAnato thAya, pApabhIratA aMtaramAM pedA thatI jAya ane enA pratApe jIvanamAM zakti mujaba pApa ochuM thatuM jAya, jema jema pApano nAza thato jAya tema tema AtmAmAM vizudhdhi pedA thatI jAya che e vizudhdhinA pratApe sAcA sukhanI icchA pedA thatI jAya che ane e sAcA sukhanI icchAnA kAraNe vizudhdhinI sthiratA thatI jAya che. vizudhdhinI sthiratA pedA thatA jIvanA aMtaramAMthI zalyono nAza thato jAya che eTale ke icchita sukho mATe mAyA zalya karavAnuM mana thatuM nathI. mithyAtvanI maMdatA thavAnA kAraNe mithyAtva zalyano nAza thato jAya che AthI e icchita sukho mATe pote karelo dharma vecavAnuM mana thatuM nathI eTale ke jo mArA tapa ane dharmanuM phaLa mane maLavAnuM hoya to enAthI A maLo-AvuM maLo ema icchita sukhonI mAgaNI karIne meLavavAnuM mana thatuM nathI AthI niyANa zalya paNa pedA thai zakatuM nathI. mAtra eka eTaluM vizeSa cheke zudhdha pariNAma pedA karIne samakita pAmyA pachI AtmA vizudhdhimAM rahelo hovA chatAM paNa e vizudhdhi prApta karatA pahelA nikAcIta karmo bAMdhelA hoya ane e udayamAM vizudhdhinA kALamAM Ave to te vizudhdhine maMda karIne karelA tapa ane saMyamanA phaLa svarUpe duniyAnA icchita padArtho mAgavAnuM jIvane mana thai jAya che ane mAge che ane te pramANe male paNa che paNa zAstra kahe che ke niyANAthI meLavelA Page 29 of 75 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchita padArtho jIvane niyamo narakamAM laI jAya che. jemake niyANAthI meLaveluM cakravartIpaNuM e cakravartIne maraNa pachI niyamA narake lai jAya che. evI rIte vAsudevapaNuM ane prativAsudevapaNuM jIvo niyANuM karIne pAme che ethI vAsudeva-prativAsudeva marIne niyamA narakamAM jAya che. A rIte vAsudeva-prativAsudevapaNAnuM niyANuM niyamA chaThThI guNasthAnakamAM rahelA jIvo ja karI zake che e niyANuM karanArA jIvone bhAvathI chaThThA guNasthAnakano pariNAma pedA thayelo hoya che. tapa paNa potAnA jIvanamAM suMdara kare che ane saMyamanuM pAlana paNa sArI rIte kare che paNa pUrve bAMdhelA nikAcIta karmo udayamAM AvatA e udayane jIvo AdhIna thatAM potAnA tapa ane saMyamanA phaLa svarUpe vAsudeva ane prativAsudevapaNAnI mAgaNI kare che ke jo mane AnuM phala maLavAnuM hoya to A mALo ! evI ja rIte je jIvo chaTTA sAtamA guNasthAnakamAM suMdara rIte ArAdhanA karIne jIvatA hoya ane cakravartInI Rdhdhi sidhdhi jue ane nikAcIta karmano udaya thatAM e cakravartIpaNuM mAgavAnuM mana thai jAya ane e niyANuM kare to cakravartIpaNuM male paNa e rIte cakravartIpaNuM prApta karIne e jIva niyamA narakamAM ja jAya che. Atho jema vizudhdhimAM AgaLa vadhato AtmA zalya rahita thato jAya toja enI prasannatA vadhatA vadhatA sAcA sukhano AsvAda AMzika pedA thato jAya che ane e AnaMdanA pratApe ja potAnAthI je pApo thayelA hoya te pApono nAza karavA mATe kAussaga karavAmAM varSollAsa vadhato jAya ke hAza A kAussagathI mArA ATalA pApono jarUra nAza thaze e vizvAsathI kAussaga karavA mATe upasthita thAya che. pApa karmono nAza karavA mATe kAussaga karuM chuM ahIM pApa karmomAM cAra ghAtI karmo levAnA che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-mohanIya ane aMtarAya. A cAra ghAtI karmo kahevAya che. jJAnAvaraNIya karmano game teTalo sAro kSayopazama bhAva pedA thayelo hoya, darzanAvaraNIya karmanA kSayopazama bhAvathI indriyo game teTalI sArI maLelI hoya tathA vIAMtarAyanA kSayopazamabhAvathI game teTalo mana, vacana, kAyAnA yogano vyApAra sArI rIte karI zake evo maLelo hoya paNa darzana mohanIya karmano kSayopazama thayelo na hoya to e badho kSayopazama bhAva saMsAra vadhAranAro bane che mATe jJAnI bhagavaMto kahe che ke darzana mohanIya karmano kSayopazamabhAva pedA thayelo hoya to mithyAtvanI maMdatA thAya ane iSTa sukhanI icchA thAya ane sAthe icchita sukha duHkha rUpa lAge toja jJAnAvaraNIyAdi karmanA kSayopazamabhAva janma maraNano nAza karavAmAM sahAyabhUta thAya. AthI je karmo janma maraNa vadhAravAmAM sahAyabhUta thAya che evA pApa karmono nAza karavAnI bhAvanA pedA thatAM huM kAussaga karavA mATe upasthita thayelo chuM. jayAM sudhI jIvone mohanIya karma bhAre hoya tyAM sudhI bAkInA traNe ghAtI karmo mohanIya karmanI jema kAma karatA hoya che eTale ke mohanIya karmanuM jeTaluM jora vadhAre eTalA janma maraNanI paraMparA paNa vadhArene vadhAre vadhatI jAya che. mohanIya karma jeTaluM vadhAre nabaLuM paDatuM jAya eTale janma maraNanI paraMparA vadhatI aTakI jAya ane vadhelA hoya te ochA thatA jAya che. AthI nizcita thAya che ke je jIvo pApanuM prAyazcita karatA karatA vizudhdhi pedA karIne TakAvI rAkhe che ane zalyarahita jIvana jIvavA prayatna karatA jAya che e jIvonA janma maraNa ghaTatA jAya che ane jyAM sudhI saMsAramAM rahe tyAM sudhI uttarottara ArAdhanA sArI rIte thAya vadhe vizuddhi ane prasannatA vadhe evA sannI paryAptAnA bhavo malatA jAya ane emAM eka chello bhAva evo Ave ke saMpUrNa zudhdha svarUpa pedA thAya. A mATe jIva kAussaga Page 30 of 75 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA mATe upasthita thayelo hoya che. annatya sUtra A rIte jatA AvatA je koi jIvonI virAdhanA thai hoya te virAdhanAnA pApathI chUTavA mATe jJAnI bhagavaMtoe paccIza zvAsocchavAsano kAussaga karavAno kahelo che. ullAsapUrvaka cittanI ekAgratA ane prasannatApUrvaka kAyAno tyAga karIne athavA paccIza zvAsocchavAsa kAla sudhI kAyAne vosIrAvIne tatvanI ciMtavaNA eTale padArthonI vicAraNA karavAmAM Ave. atyAre hAla e paccIza zvAsocchavAsamAM kayA padArtho keTalA padArthonI ciMtavanA vicAraNA karavI e kAMi malatu na hovAthI gItArtha gurUbhagavaMtoe bhegA thai e kALamAM eka logassano kAussaga caMdesu nimmalayarA sudhInA pada sudhIno karavo evuM nakkI kareluM hovAthI logassano kAussaga karAya che. logassamAM sAta gAthAo che. eka eka gAthAnA cAra pado Ave che. eka pada barAbara eka zvAsocchavAsa nakkI karI cha gAthAo thAya eTale covIza zvAsocchavAsa thAya che ane paccIzamo sAtamI gAthAnuM paheluM pada letA paccIza zvAsocchavAsa thAya che. A rIte kAussaga karavA upasthita thayelo chuM ema jaNAvIne potAnuM zarIra kevA prakAranuM che e jIva pAte jANato hoya che kAraNa ke audArIka zarIra evA prakAranuM hoya cheke jemAMthI samaye samaye dhAtuo gaLatI ja hoya che. kapha vAta ane pIttathI bhareluM kayA TAime kyAMthI kapha, vAta ane pItta nIkaLe te kahI zakAya nahi. AthI e zarIranA kAraNe doSonuM sevana thai jAya ke je dUra karavA icchato hovA chatAM paNa te doSo dUra thai zake ema na hoya evA doSonA sevana mATe pahelethI ja enI gurU bhagavaMta pAse AjJA laine e doSonI chUTa mAge che. annattha sUtramAM je je doSonuM varNana kareluM che te doSonI chUTa gurU bhagavaMta pAse pahelethI mAgI le che kAraNa ke kadAca e doSonuM sevana karavuM paDe to e doSonuM sevana karatA pApa na lAge eTalA mATe chuTa lIdhelI che. paNa chuTa lIdhelA doSonuM sevana karavuM ja joie evo niyama nathI kAraNa ke jyAre jyAre emAM jaNAvelA doSonuM sevana karavAno vakhata Ave ane te vakhate e doSonuM sevana na kara to pAchaLathI enA zarIramAM koipaNa vikRti pedA thatAM zarIra bagaDatA ArAdhanAmAM vikSepa paDe che. e ArAdhanAmAM vikSepa na paDe mATe ane zarIra asamAdhinuM kAraNa na bane te hetuthI doSonI chuTa rAkhelI hoya che. AnA sivAyanA eTale ke annattha sUtramAM kahelA sivAyanA bAkInA je doSo pedA thatA hoya e doSono tyAga karIne ja kAussaga karavAno prayatna karavo joie. annattha sUtra sivAyanA bAkInA ekavIza doSo kahelA che. e ekavIza doSono tyAga karIne ullAsapUrvaka kAussaga karavAno prayatna karavo joie kAraNa ke ene khabara che ke A kAussaga karavAthI ajANatA-anapayogathI pApa thai gayA hoya e pApothI pAchA pharAya che tathA jJAnAvaraNIyAdi karmo bAMdhavA rUpe je pApo thai gayA hoya te pApono nAza A kAussagathI thAya che. mATe ullAsapUrvaka kAussaga kare che ane jo koi zarIranuM kAraNa hoya eTale ke zarIramAM rogAdi pedA thayelA hoya ane dASonuM nivAraNa karI kAussaga thai zake ema na hoya to aMtaramAM duHkha rAkhIne doSanuM sevana karIne paNa kAussaga kare. eka navakArano kAussaga = ATha zvAsocchavAsa thAya. paccIza zvAsocchavAsano kAussaga = eka logassa. Page 31 of 75 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacAza zvAsocchavAsano kAussaga = be logassa. so zvAsocchavAsano kAussaga = cAra logassa. ekaso ATha zvAsocchavAsano kAussaga = cAra loga. 27 padavALA. ekaso bAra zvAsocchavAsano kAussaga = cAra logassa saMpUrNa. traNaso zvAsocchavAsano kAussaga = bAra logassa. pAMcaso zvAsocchavAsano kAussaga = vIza logassa. eka hajAra ATha zvAsocchavAsano kAussaga = cAlIza logassa upara eka navakAra. mukhya cAra doSathI rahita jaina zAsananI badhI kriyAonAM anuSThAna karavAnuM vidhAna kaheluM che. (1) ati pariNata doSaH- je anuSThAnamAM jeTaluM karavAnuM kaheluM hoya ethI adhika karavuM evI ja rIte je sUtromAM jeTalA zabdo AvelA hoya te pramANe teTalA ja zabdo bolavA Dabala na bolAya enI kALajI rAkhavAnI eTale upayoga e rAkhavAno ke Dabala zabdo bolAya nahi temaja ochA paNa bolAya nahi. evI ja rIte kAussagamAM jeTalA logassano kAussaga karavAno kahyo hoya temAM jeTalA pado ke zabdo AvatA hoya enAthI adhika pado ke zabdo bolavA te ati pariNata doSa kahevAya che. eTale ke eka logassano kAussagamAM paccIza pada bolavAnA hoya che emAM e bolatA ke vicAratA logasa-logarsa athavA caMdesu-caMdesu ema koi paNa padamAM be vAra bolavAmAM vicAravAmAM Ave ene atipariNata doSa kahevAya che. dA.ta. sAdhu bhagavaMtonA moTA jogamAM eTale Agama sUtronI anujJAnA yogamAM je sUtro bolavAmAM Ave che kAussaga karavAmAM Ave che te Aja rIte eTale ke eka pada ke zabda be vAra na bolAya enI kALajI rAkhIne bolavAnA hoya che. jo e Dabala bolAya to e kriyA pharIthI karavI paDe che athavA e kriyA e divasanI phoka thAya che. A rIte bolavAthI eTale upayoga pUrvaka bolavAthI Dabala na bolAi jAya enI kALajI rAkhIne bolavAthI mananI ekAgratA thatI jAya che ane e mananI ekAgratAthI upayoga barAbara jaLavAya che ane ethI e kriyAmAM AnaMda pedA thato jAya che ane AthI kharI vidhi AkhuM pratikramaNa pUrNa thavA Ave ane zAMtinA kAussagamAM athavA zAMti bolatA Dabala vAra zabdo bolAya to AkhuM pratikramaNa pharIthI karavAnuM vidhAna kaheluM che Aje e thatuM nathI mATe ja kriyAnI kiMmata-bahumAna ane AdarabhAva vadhato nathI. (2) nyUna doSa:- je kriyAnA anuSThAno je rIte karavAnA hoya enAthI ochA karavA athavA je sUtro bolavAnA hoya te sUtro bolatA vacamAM vacamAM zabdo ochA bolavA athavA kAussaga karavAmAM vacamAM vacamAM pado rahI jAya, zabdo rahI jAya, zabdo khovAi jAya e rIte kAussaga karavA te nyUna doSa kahevAya che. AthI e nizcita thAya che ke jainazAsananI kriyAnI keTalI mahattA kahelI che. ekAgratApUrvaka ane upayogapUrvaka kriyA karavAmAM Ave to keTalA karmono bhukko jIva bolAvI zake che. sakAma nirjarA karIne thokanI thoka karma nirjarA karI zake che. puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che ane baMdhAyelA azubha karmono rasa tIvrarUpe sattAmAM rahelo hoya to te maMdarasavALo thAya che. temaja janma maraNanI paraMparA paNa jarUrathI ghaTADe che. (3) zanya doSa :- mananI ekAgratA rahita vyagracitte dharma ArAdhanA karavI te. caMcaLa mana rAkhIne utAvaLa pUrvaka dharmanA anuSThAnonuM sevana karavuM te zUnya mana doSa kahevAya che eTale ke kriyA karavAmAM mana coTe Page 32 of 75 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi. jaldI kriyA pUrI thAya to huM chuTuM e vicAraNA rAkhIne kriyAo kAussaga Adi karavA te zUnya doSa. (4) dagdha doSa :- dharmanI ArAdhanAnA anuSThAno AlokamAM AvatI pratikULatAo-duHkho dUra karavA mATe, nAza karavA mATe, aMtarAyo toDavA mATe kare tathA AlokamAM sukha saMpatti male-vadhe ane sArI rIte bhogavAya tathA paralokamAM paNa anukULa padArtho sArA male e hetuthI anuSThAna karavA kAussaga karavo e dagdha doSa rUpa kriyAo kahevAya che. dagdha eTale bALavuM AtmAne e anuSThAno bALe te dagdha doSa kahevAya che. A rIte anuSThAna karavAthI anuSThAnonuM phaLa nAza pAme che, jIvane saMsAranI vRddhi thAya che. akAma nirjarA thAya che ane pApAnubaMdhipuNya baMdhAya che mATe A cAra doSono nAza karI anuSThAnonuM AcaraNa karavuM joie. A cAre prakAranA doSa rahita kriyAnA sUtro bolAya, saMbhaLAya toja AtmAmAM saMvara pedA thato jAya che ane jIva saMvaramAM AgaLa vadhato vadhato cittanI prasannatAne prApta karI zake che. AMzika Atmika guNono vikAsa karI zake che. ekavIza doSonuM varNanA kAussaga ekavIza doSone varjIne karavAnuM vidhAna che. (1) sAmAnya rIte kAussaga jinamudrAmAM ubhA rahIne karavAnuM vidhAna kaheluM che. ubhA rahevAmAM jinamudrAthI ubhA rahevuM hoya to AgaLa traNa AMgaLa jagyA rAkhavAnI ane pAchaLa cAra AMgaLanI jagyA rAkhIne ubhA rahevAnuM hoya che ene jinamudrA kahevAya che. A mudrA sivAya ubhA rahIne kAussaga karavAmAM Ave tene ghoTaka doSa kahevAya che. ghoTaka eTale ghoDAnI jema vAMkA-cuMkA paga rAkhIne ubhA rahIne kAussaga karavo te athavA uMcA nIcA paga rAkhIne ubho rahe te pahelo doSa kahevAya che. (2) latA = velaDI. kAussagane viSe zarIrane halAvyA karavuM eTale ke paga sthira rAkhe ane bAkInuM AkhuM zarIra hAlyA kare eTale hAlama Dolama thayA kare te bIjo doSa. (3) thAMbhalAne aDIne ubhA rahI kAussaga karavo ta. (4) bhIMta hoya to bhIMtanI divAlane aDIne ubhA rahI kAussaga karavo te. (5) mALiyuM ke chata upara aDe evuM hoya to mAthuM aDADIne TekavIne kAussaga karavo te. (6) vastra rahita thaine potAnA gupta aMgone hAthathI DhAMkIne kAussaga karavo te. (7) mAthuM nIcuM rAkhIne kAussaga karavo te. (8) paga pahoLA karIne kAussaga karavo. (9) avidhithI kapaDA paherIne kAussaga karavo. (10) macchara vagere jIvAta karaDe nahi mATe zarIrane DhAMkIne kAussaga karavo. (11) aMguThA upara aMguTho caDhAvI kAussaga karavo. (12) AkhuM zarIra DhAMkIne kAussaga karavo. (13) hAthamAM caravaLo pakaDatAM dAMDI AgaLa rAkhavAne badale dalIyo AgaLa rAkhIne kAussaga karavo te. (14) cittanI caMcaLatA rAkhIne kAussaga karavo te. (15) kapaDAne guMcaLuM vALIne kAussaga karavo te. Page 33 of 75 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) mAthAne halAvatA halAvatA kAussaga karavo te. (17) huMkAro bolatA bolatA kAussaga karavo te. (18) AMgaLAnA veDhA vI vIne kAussaga karavo. (19) AMkhanA bhavA uMcA nIcA karI kAussaga karavo. (20) zabda bolI bolIne kAussaga karavo. (21) hoTha halAvI halAvIne kAussaga karavo te. A rIte doSa rahita kAyAne vosIrAvIne kAussaga karavA jIva prayatna karato jAya to potAnA AtmAne saMvara ane nirjarAne viSe sthira karIne ATheya karmono tIvrarasa baMdhAto hoya to maMda karato jAya che ane baMdhAyelA tIvra rasane paNa maMda banAvato jAya che ane baMdhAtI zubha prakRtiono rasa tIvrarase bAMdhe che tathA sattAmAM zubhakarmo maMdarase hoya to tIvrarase kare che Ane ja jJAnI bhagavaMtoe saMvara-nirjarA kahelI azubha karmone saMpUrNapaNe AvatA rokavAnuM kAma jIvonuM nathI kAraNa ke dazamA guNasthAnaka sudhI jIvo zubha ane azubha banne prakAranA karmono baMdha samaye samaye karyA ja kare che. ekalA zubha karmo bAMdhI zakato nathI temaja ekalA azubha karmo paNa bAMdhI zakato nathI. AthI niyama e cheke jIva AtmAnI vizudhdhimAM AgaLa vadhe tema tema azubha karmo maMdarase baMdhAya ane zubha karmo tIvrarase baMdhAya. jIva jema jema saMkalezamAM AgaLa vadhe to e saMkalezathI azubha karmo tIvrarase baMdhAya ane te vakhate baMdhAtA. zubhakarmo maMdarase baMdhAya che. AthI jIvo zubhAzubha banne prakAranA karmono baMdha karyA ja kare che. agyArathI tera guNasthAnakamAM rahelA jIvo eka zAtAvedanIya zubha prakRtino ja baMdha kare che. e paNa sthiti ane rasa vagaranI bAMdhe che. azubha karmono tIvrarasa saMkalezathI baMdhAya che. zubha karmono tIvrarasa vizuddhithI baMdhAya che. sukhanuM arthipaNuM ene ja pApano vicAra kahelo che. rAga-dveSanI pariNati (pariNAma) ene ja jJAnI bhagavaMtoe saMkaleza kahyo che. Atmika guNono nAza thAya evI tIvarase karmono baMdha nA karo. kAussaga karatA AnaMda thAya ene TakAvavA prayatna karavo eja Azravane saMvara rUpe banAvavAno. prayatna kahevAya che ene ja pratyakSa La kahyuM che. kriyA kriyArUpe karavAnI nathI paNa AtmAne sparze e rIte kriyA karavAnI che. eka viSaya barAbara bhaNavAmAM Ave to badhA viSayo sAMgopAMga banAvI zako. A rIte vIrSollAsa pUrvaka kAussaga jIva kare eTale evo ullAsa pedA thAya ke namo arihaMtANa bolatA bolatA thAya ke covIze tIrthaMkara paramAtmAoe pApathI pAchA vA mATe thayelA pApone nAza karavA mATe kevo suMdara mArga batAvelo che. jo A mArga ane malyo na hota to mAruM zuM thAta ? pApathI huM zI rIte pAcho phrI zakata ane vizuddhine prApta karI zakata ? AthI mArga batAvanAra evA upakArI covIze tIrthaMkara paramAtmAnI stavanA karavA mATe moTethI logassa sUtra bolAi jAya che. AthI lakhyuM che ke kAussaga karyA pachI pragaTa logassa kahevo. Page 34 of 75 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loNarasa sUtra A sUtra anAdikALathI vidyamAna che. emAM vizeSatA eTalI che ke atyAra sudhImAM anaMtI utsarapiNI ane anaMtI avasarapiNI pasAra thayelo che e dareka kALane viSe logassa sUtranI pahelI pAMcamI chaThThI ane sAtamI gAthA zAzvatI hoya che. mAtra bIjI-trIjI ane cothI gAthAne viSe atyAre vartamAnamAM A avasarapiNI kALanA A bharata kSetranA eTale jaMbudvIpanA bharata kSetranA kALanA covIza tIrthakaronA nAmonuM varNana che. ema bAkInA cAra bharata ane pAMca eravata kSetrane viSe vartamAna covIzImAM thayelA tIrthakaronA nAmo hoya che. A rIte dareka utsarapiNI ane avasarapiNIkALanA covIza. tIrthakaronA nAmo bIjI-trIjI-cothI gAthAmAM jANavA. bAkInI cAra gAthAonA je zabdo che te zabdo pramANe dareka vakhate gAthAo hoya che mATe A sUtra e apekSAe anAdikALanuM kahevAya che. A logassa sUtramAM covIza tIrthaMkara paramAtmAonI stavanA hovAthI caturvizati stava sUtra nAma paNa kaheluM che. A avasarapiNI kALamAM ApaNA nikaTanA eTale najIkanA upakArI covIza tIrthaMkara paramAtmAo thayelA che e tIrthaMkara paramAtmAoe ApaNA saunA AtmAnA utthAna mATe mArga mukelo che ethI emanI stavanA karatA AtmakalyANamAM AgaLa vadhI AtmakalyANa sAdhIe toja covIze tIrthaMkara paramAtmAonI karelI stavanA ApaNA AtmAne mATe sArthaka thAya. jo A stavanA karavA lAyaka sUtra bolatA ke eno kAussagamAM ciMtana karatA jo AtmakalyANanI bhAvanA na hoya enI vicAra saraNI paNa pedA na thAya to upakArIonI stavanA ladAyI thatI nathI. A sUtranuM nAma logassa sUtra rAkhavAmAM AvyuM che enuM kAraNa A sUtranI pahelI gAthA logassA zabdathI zarU thAya che mATe logassa sUtra nAma rAkhavAmAM AvyuM che. paheluM pada - logassa ujAgare lokane viSe udhota karanArA lokane viSe eTale traNa lokane viSe urdhvaloka, tiSNuloka ane Adholokane viSe udhota karanArA eTale prakAza karanArA, zeno ? jJAnano prakAza karanArA. AthI traNe lokane viSe tIrthaMkara paramAtmAo. prakAza karanArA kahelA che. urdhvaloka eTale mahAvideha kSetranA barAbara madhyabhAgamAM merU parvata rahelo che enI sapATI dazA hajAra yojana pahoLI che. uMcAimAM navvANu hajAra yojana uMco che ane jamInamAM eka hajAra yojana che ema eka lAkha yojanano kahevAya che. e merU parvatanI sapATIthI navaso yojana uMcAie eTale uMcAi sudhI tiraskRloka kahevAya che. e navaso yojananI bahArano bhAga urdhvalokanI zarUAta rUpe gaNAya che eTale tyAMthI udgalokanI zarUAta thAya che. e navaso yojananI upara merUparvatane viSe naMdanavana vagere vano AvelA che tyAM rahelA manuSyo ane tiryaMco purUSArtha karIne upazama samakIta athavA kSayopazama samakItanI. prApti kare tyAre teonuM zrutaajJAna zrutajJAna rUpe bane che e rIte udhota karanArA gaNAya che. athavA urdhvaloka eTale jyAM sudhI sannI paryAptA mithyAdraSTi jIvo utpanna thatAM hoya tyAM sudhIno samajavo eTale ke vaimAnikanA devomAM navamA greveyaka sudhInA devomAM je laghukarmI bhavyAtmA mithyAdraSTi devo hoya che te purUSArtha karIne upazama samakIta ke kSayopazama samakIta prApta karI zake che mATe lokane viSe udhotA Page 35 of 75 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanArA kahevAya che. adholokane viSe eTale merU parvatanI samabhutalA pRthvInI sapATIthI navaso yojana nIce sudhIno titiloka kahevAya che enA pachI so yojana sudhImAM A jaMbudvIpanA pazcima mahAvideha kSetranA ATha kSetramAMthI AThamuM kubaDI vijaya nAmanuM kSetra AveluM che je adholokamAM gaNAya che tyAM rahelA manuSyo kevalajJAna pAmIne mokSe jAya che AthI adholokamAM kevalajJAnanI prApti thatI hovAthI tathA enAthI nIce bhavanapatinA devo ane sAteya nArakInA jIvo laghukarmI bhavyo anAdi mithyAdraSTi upazama samakIta athavA kSayopazama samakIta pAmI zake che AthI e samakIta pamADavAmAM sahAyabhUta tIrthaMkaranA AtmAo thatAM hovAthI lokane viSe prakAza karanArA kahevAya che. jyAre e jIvo samakItanI prApti kare che tyAre e jIvonuM ajJAna samyajJAna rUpe bane che mATe jJAnano prakAza karanArA kahevAya che. tirdhyAlokane viSe - eka rAja yojana pahoLAivALo tirhAloka hoya che. eka rAja eTale asaMkhyAtA koTAkoTI yojana thAya che. e eka rAja pahoLAimAM asaMkhyAtA dvIpo ane samudro AvelAM che temAM zarUAtanA vacalA aDhIdvIpa ane be samudrone viSe ja manuSyonA janma maraNa hoya che ane te manuSyonA kSetro tathA bAkInA asaMkhyAtA dvIpa ane samudrone viSe rahelA sannI tiryaMco asaMkhyAtA hoya che. temAM laghukarmI bhavya mithyAdraSTi jIvo upazama samakIta ane kSayopazama samakIta pAmI zake che te vakhate teonuM ajJAna samyajJAna rUpe bane che. te samyajJAna rUpI prakAza karanArA kahevAya che. manuSya-kSetrane viSe rahelA manuSyo purUSArtha karIne kevalajJAnanI prApti karI zake che. upazama samakIta-kSayopazama samakIta ane mahAvideha kSetramAM hAla vartamAnamAM keTalAka kSAyika samakIta pAmI zake che te vakhate te jIvonuM ajJAna samyajJAna rUpe bane che AthI lokane viSe prakAza karanArA kahevAya che. urdhvalokamAM pAMca anuttaravAsI devone grahaNa karela nathI enuM kAraNa e che ke e devo badhAya niyamA samakIti hoya che ane manuSyapaNAmAMthI samakIta laineja tyAM utpanna thAya che AthI tyAM mithyAdraSTi devo na hovAthI navuM samakIta pAmanArA jIvo na hovAthI gaNatarImAM lIdhela nathI. lavaNa samudra Adi dareka asaMkhyAtA samudro eka hajAra yojana uMDA hoya che temAM navaso yojana tirdA lokarUpe gaNAya che ane bAkInA nIcenA so yojana adholokamAM gaNAya che AthI e samudromAM paNa tirdhyAloka athavA adholokamA rahelA tiryaMco upazama samakIta athavA kSayopazama samakIta pAmI zake che ane ajJAnamAMthI samyajJAnanI prApti karI zake che. AthI lokane viSe eTale manuSya lokane viSe athavA samaya kSetrane viSe athavA pIstAlIza lAkha yojanane viSe athavA be samudra ane aDhI dvIpane viSe evo paNa artha thAya che. atyAre hAlamAM eTale vartamAnamAM pAMca bharata, pAMca airavata kSetrane viSe mokSa nathI paNa chellA bhagavAnanuM zAsana daze kSetromAM vidyamAna che eTale mokSamArga rahelo che jyAre mahAvidehakSetramAM hAlamAM paNa manuSyapaNuM pAmI ATha varSanI uMmarano laghukarmI bhavyAtmA saMyamano svIkAra karI navamA varSe kevalajJAna pAmI zake che ane e kevalI bhagavaMta ATha varSa nyUna pUrva kroDa varSa sudhI kevalI tarIke vicarI mokSe jAya che. AthI mahAvideha kSetramAM mokSe javAno kALa sadA mATeno hoya che. A rIte lokane viSe prakAza karanArA - udyota karanArA evA arihaMtonI huM stavanA karuM chuM. bIjuM pada - dhamma titzayare jiNe Page 36 of 75 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagatane viSe tIrthaMkara thaine mokSe janArA jIvonI jAti spezyala hoya che. je uttamottama AtmAonI jAti kahevAya che. avyavahAra rAzImAM sadA mATe anaMtA AtmAo tIrthaMkara thaine mokSe janArA hoya che. emAMnA moTA bhAganA AtmAo jAti bhavya rUpe avyavahAra rAzimAM ja rahevAvALA hoya che. koi kALe teo bahAra nIkaLavAnA ja nathI. mAtra e anaMtA AtmAomAMthI anaMtamA bhAga jeTalA ja AtmAo vyavahArarAzImAM AvavAnA che ane eja AtmAo purUSArtha karI sannIpaNAne pAmI tIrthaMkara thaine mokSe janArA hoya che. tIrthaMkara thaine mokSe janArA AtmAomAMthI moTAbhAganA e AtmAo trIjA bhave ja samakItanI. prApti karI e bhavamAM tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karIne devaloka ke narakano bIjo bhava karI trIjA bhave tIrthakara tarIke utpanna thAya che eTale ke tIrthaMkara thanArA hoya che. e tIrthakaranA AtmAo trIjA bhave samakIta pAme che. temAMya moTA bhAganA saMyamano svIkAra karI chaTTA athavA sAtamA guNasthAnake jJAnano. abhyAsa kare che ane potAnA rAgAdi pariNAmane oLakhIne e rAgAdi pariNAmanA udayane niSphaLa banAvavA mATe jJAnanA upayogamAM rahevA mATe prayatna kare che e prayatna karatA karatA zrutajJAnano abhyAsa karatA jAya che ane e zrutajJAnanA upayogamAM AtmAne sthira karavA roja ekavIza kalAka ubhA ubhA svAdhyAya kare che. e vakhate paNa temanA zarIrane koi vAMsalAthI chole to te jIvo pratye dveSa pedA thato nathI ane koi emanA zarIrane caMdanano lepa kare to paNa te jIvo pratye rAga pedA thato nathI. AthI A jIvo. zrutajJAnanA upayoganA baLe zarIra pratye vAsI-caMdana kampo jevA banI jAya che. eTale zarIra pratyenA bheda jJAnavALA bane che. AvA pariNAmanI sthiratA Ave tyAre e jIvo tIrthaMkara nAmakarma nikAcanA kare che ane e zrutajJAnano kSayopazama bhAva kALa karatI vakhate eTale maraNa pAmatI vakhate potAnI sAthe lai devalokamAM ke narakamAM utpanna thAya che ane tyAM devalokamAM vairAgya bhAva sukhanI sAmagrImAM rAkhIne sAthe lAvelA jJAnano svAdhyAya karatA karatA sAgaropamano kALa pasAra kare che ane narakanA du:khamAM e jJAnanA abhyAsamAM AtmAne sthira karatA karatA narakanA du:khanI vedanAmAM samatAbhAva-samAdhibhAva rAkhIne kALA pasAra kare che eTale ke samatA rAkhIne je zrutajJAna bhaNIne sAthe lai gayelA che teno svAdhyAya nArakInA du:khanA kALamAM karatA karatA du:khane sArI rIte sahana kare che. A rIte devalokamAM ke narakamAM potAnA AtmAne vairAgyabhAva ane samAdhibhAvamAM rAkhIne dharmatIrthane sthApavAnI yogyatA prApta karatA jAya che. je tIrthakaranA AtmAoe pahelA guNasthAnake rahIne naraka AyuSya bAMdhyuM hoya ane pachI samakItanI prApti kare e samakItanA kALamAM tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta kare to tevA jIvo maraNa pAmIne narakamAM jAya che e sivAyanA tIrthaMkaranA AtmAo narakamAM jatA nathI. A rIte tIrthakaranA AtmAo devalokamAMthI cyavIne athavA narakamAMthI manuSya lokamAM mAtAnA garbhamAM Ave che eTale cyavana pAme che te vakhate garbhakALamAM rahelA e tIrthaMkaranA AtmAo. kaNajJAna-matijJAna-zrutajJAna ane avadhijJAna sahita Ave che. mati ane zrutajJAna trIjA bhave je bhaNelA. hoya che, devalokamAM ke nArakImAM parAvartana kareluM hoya che te badhuMya sAthe laine Ave che ane mAtAnA peTamAM eTale garbhamAM rahelA e AtmAo e zrutajJAnanA svAdhyAyamAM potAno kALa pasAra kare che. A rIte cyavana pAmelA manuSya lokamAM AvelA tIrthakaranA AtmAone joine indra mahArAjAne bahumAna ane AdarabhAva pedA thAya che ane ekadama ullAsapUrvaka ahobhAva pedA thAya che ane e indra mahArAjA pote Page 37 of 75 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA vimAnamAM sAta DagalA bhagavAna je dizAmAM hoya te dizAmAM jaine stavanA kare che pachI naMdIzvara dvIpe jaine aTTAi mahotsava kare che Ane cyavana kalyANakanI ujavaNI kahavAya che. samakItI evA indra garbhamAM rahelA bhagavAnanA AtmAne samAdhimaya jue che ane svAdhyAyamAM magna jUe che mATe ahobhAva vadhato jAya che tathA have jagatamAM aneka jIvonA udhdhAra karanArA AtmA. janma pAmIne aneka jIvono udhdhAra karaze e AnaMdamAM ujavaNI kare che. garbhasthitino kALa pUrNa thatAM janma pAme che ane moTAbhAganA tIrthakaranA AtmAo corAzI lAkhapUrva varasanA AyuSyavALA tarIke janma pAme che kAraNa ke moTAbhAganA tIrthakaranA AtmAo. mahAvideha kSetramAM janma pAme che ane tyAM dareka tIrthakaronuM AyuSya corAzIlAkha pUrva varasanuM hoya che. jyAre keTalAka AtmAA daza koTAkoTI sAgaropamano avasarapINIno kALa ane daza koTI koTI sAgaropamavALo. utsarapiNIno kALa e dareka kALamAM eka eka koTA koTI sAgaropama kALamAM covIza-covIza tIrthaMkara paramAtmAo pedA thAya che temAM avasarapINI kALamAM pahelA tIrthakaranuM AyuSya corAzI lAkha pUrvanuM hoya che ane bAkInA tIrthakaronuM kramasara ghaTatuM ghaTatuM chellA tIrthakaranuM vhoMtera varSanuM ca hoya che. utsarapiNI kALanA eka koTAkoTIsAgaropama kALamAM covIza tIrthaMkaro thAya che teono AyuSya avasarapiNI kALanA tIrthakaro karatA uMdhA krame hoya che. AthI daza koTAkoTI sAgaropama kALe eka bharata kSetramAM covIza tIrthaMkaro thAya. pAMca bharatanA ekasovIza ane evI rIte pAMca eravatanA ekasovIza tIrthaMkaro ema baso cAlIsa tIrthaMkaro thAya che. temAM daza tIrthakaronuM eTale ke daze kSetranA pahelA tIrthakaronuM AyuSya corAzI lAkha pUrvanuM hoya jyAre mahAvideha kSetramAM eka lAkha pUrva varSanA AyuSyakALe vIza tIrthakaro eka sAthe utkRSTa AyuSyathI pedA thatA jAya che. AthI utkRSTa AyuSyavALA tIrthakaro sadA mATe adhika hoya che. eka kSetramAM be tIrthakaro hotA nathI. kevalajJAna pAmelA ghaNA jIvo eka sAthe hoya che. indra mahArAjAne garbhamAM rahelA tIrthakaro pratye ahobhAva pedA thAya che emAM mukhya e bhAva Ave cheke devalokamAM asaMkhyAtA varSo sudhI sukhano kAla pasAra karyo ane A garbhano du:khano kALa pedA thayo che chatAM paNa AvI vedanAmAM kevI ucca koTinI samatA rAkhIne masta rahI zake che. AthI AvA ahobhAvathI stuti karavAno bhAva pedA thAya che ane stuti kare che. tIrthakara nAmakarmano pradezodaya bAramAM guNasthAnakanA aMta sudhI rahe che. teramAM guNasthAnake kevalajJAnanI prApti thatAM ja tIrthakara nAmakarmano vipAkoya cAlu thAya che. jAya che e mAruM nathI ane mAruM che e jatuM nathI. A vicAraNA covIse kalAka rAkhavAnI che toja verAgya bhAva Ave. jyAre bhagavAna janma pAme che tyAre indranuM siMhAsana kaMpAyamAna thAya che ane indra mahArAjA dareka devone Adeza kare cheke bhagavAnano janma thayo che. emano janmotsava karavA mATe meruparvata upara sone AvavAnuM che ema Adeza kare che ane indramahArAjA pote jyAM tIrthaMkarano AtmA che tyAM AvI pAMca rUpa karI bhagavAnane laine merU parvata upara jAya che tyAM ThAThathI janmotsava karI bhagavAnane mAtA pAse mukIne naMdIzvara dvIpe jai aTTAi mahotsava kare che. A badhuM tIrthakara nAmakarma nikAcanAnA pradezodayathI svAbhAvika rIte banyA ja kare che. Page 38 of 75 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je tIrthaMkara paramAtmAone bhogAvalI karmo bhogavavAnA bAkI hoya te mAtAnI AjJAthI lagna paNa kare che. jeone bhogAvalI hotu nathI teo e lagnanI kriyA karatA nathI. jyAre saMyama levAno kALa pAke che tyAre eTale ke corAzI lAkha pUrva varasanA AyuSyavALA tIrthakaranA AtmAo vyAzI lAkhaparva varasa sudhI saMsAramAM ja rahelA hoya che. ucca koTinI sukhanI sAmagrI hoya che. koipaNa prakAranI takalIpha ke duHkha e jIvone hotu nathI chatAM paNa e sukhanI sAmagrIno bhogavaTo ATalA lAMbA kALa sudhI e rIte kare che ke satata vairAgya bhAva Takelo ane vRddhi pAmato ja hoya che. AthI e sAmagrIno bhogavaTo karavA chatAMya saMsAramAM janma maraNanI paraMparA vadhe evo karmabaMdha thato ja nathI. uparathI A verAgyabhAvanA kAraNe baMdhAyelA bhogAvalI karmanA udhyathI bhogavaTo karatA jAya che ane bhogAvalIno nAza karatA jAya che ane jyAre chelle ekalAkha pUrva AyuSya bAkI rahe tyAre lokAMtika devo AvIne tIrtha pravartAvo nAtha ! ema kahIne dIkSAno avasara jaNAve che AthI tIrthakaro vArSika dAnanI zarUAta kare che. e tIrthaMkaranA hAthe je dAnane grahaNa kare e niyamA bhavya jIva hoya che. A rIte dAnA ApI saMyama levA nIkaLe che. saMyamano svIkAra karatAnI sAthe abhigraha le cheke jyAM sudhI kevalajJAna nA thAya tyAM sudhI jamIna upara pagavALIne besavuM nahi. A abhigraha grahaNa karI karemi bhaMte uccare ke tarata ja cothuM mana:paryava jJAna pedA thAya che. | tIrthakaro saMyamano svIkAra kare emAM bhaMte zabda bole nahi ane te vakhate niyamA sAtamA. guNasthAnakanA pariNAmane pAme che pachI chaTTha guNasthAnaka Ave che. utkRSTa AyuSyavALA dareka tIrthaMkaranA AtmAono chadmastha kALa eTale kevalajJAna vinAno saMyama paryAya kALa eka hajAra varasano hoya che. pachI kevalajJAna pAme che. A eka hajAra varasa sudhI trIjA bhave je zrutajJAna bhaNIne sAthe laine AvyA che teno-tenA padArthono svAdhyAya rojanA ekavIza kalAka sudhI eka hajAra varasa sudhI kare che ane zarIrathI AtmA bhinna che evuM bhedajJAna pedA karI emAM barAbara AtmAne sthira karI je pariSaho ke upasargo Ave ene sArI rIte sahana karIne, veThIne jJAnanA upayogamAMsthira banatA jAya che. emAM pUrvabhavomAM je je azubha karmo tIvrarase bAMdhelA sattAmAM rahelA hoya che te eka eka pachI udayamAM AvatA jAya che ane samatApUrvaka veThIne kevalajJAnanI prApti kare che. bhagavAna mahAvIranA AtmAe sADA bAra varasa sudhInA kALamAM, agyAra aMga bhaNIne sAthe laine AvelA emAM eka paramANunI vicAraNA sADAbAra varasa karatAM karatAM pariSaho ane upasargone sahana karI levalajJAnanI prApti karI jema jema pariSaha upasargo vadhe tema tema zarIranuM bhedajJAna vadhatuM jAya che ane sthira thatuM jAya che. A rIte sADA bAra varasa sudhI paramANunI vicAraNA karIne kevalajJAnanI prApti karI. jyAre kevalajJAnanI prApti tIrthakaranA AtmAone thAya che tyAre devatAo AvIne e sthAne samavasaraNanI racanA kare che tyAM rahelA manuSyo, tiryaMco ane devo samavasaraNamAM AvIne dezanA sAMbhaLe. che. tIrthakaro samavasaraNane pradakSiNA ApI namo tityassa kahI pUrva dizAthI samavasaraNamAM praveza karI siMhAsana upara bese che ane dezanA Ape che. te ja vakhate tIrthaMkara nAmakarmano vipAkoya zarU thAya che. te dezanA sAMbhaLavA mATe moTe bhAge gaNadhara thavAne yogya AtmAo hAjara thAya che eTale AvelA hoya che. ane dezanA sAMbhaLatAnI sAthe dezanA pUrNa thatAM bhagavAna pAse saMyamanI mAMgaNI kare che ane bhagavAna saMyama Ape che. A rIte saMyamI jIvo padA thAya che te dharmatIrthanI sthApanA kahevAya che. Page 39 of 75 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka tIrthakaranA AtmAo pota potAnA tIrthanI apekSAe dharmatIrthane sthApanArA dharmatIrthanI. sthApanA karanArA kahevAya che athavA potAnA zAsananI Adi karanArA hovAthI dharmatIrtha karanArA paNa kahevAya che. caturvidha saMghanI sthApanA kare che. gaNadharonI sthApanA kare che. dvAdazAMgInI sthApanA kare che e dharmatIrthanI sthApanA kahevAya che. AthI dharmatIrthana karanArA evA arihaMto eTale ke covIza tIrthakaronI. huM stavanA karuM chuM. ema bIjI padano bhAva che. tIrthakara nAmakarma nikAcIta rUpe utkRSTathI ekalAkha pUrva varasamAM eka hajAra varSa ochI eTalI sthiti baMdhAya che ane jaghanyathI trIza varasamAM kAMi ochI eTalI sthiti nikAcIta thayelI hoya che. AthI e nizcita thAya cheke dareka jIvone karmonI sthiti je baMdhAya che te eka sarakhI rIte nikAcIta thatI nathI. keTalAka jIvone zarUAtanI nikAcIta hoya, keTalAka jIvona vacalI sthiti nikAcIta hoya, keTalAka jIvone chellA aMtarmuhUrtanI sthiti nikAcIta hoya ema aneka vikalpo nikAcIta sthitinA thai zake che. jaina zAsanamAM jina tarIke cha jina kahelA che. (1) tIrthakara jina, (2) sAmAnya kevalI jina, (3) mana:paryavajJAnI jina, (4) avadhijJAnI jina, (5) caudaparve jina ane (6) dazapUrvI jina. e cha prakAranA jinomAM be kevalI jino hoya che bAkInA chadmastha jJAnI jino kahevAya che. dazapUrvI sudhInAM eTale dazapUrvathI zarU thatAM jino niyamA samakatI hoya che AthI AgamanA AdhAre e jIvone bIjA jIvonA lAbhanA kAraNe je karavA yogya hoya te karavAnI chUTa hoya che eTale ke e jIvo jIvana zratanA AdhAre hovAthI Agama vyavahArI jIvo kahevAya che. A chamAM utkRSTathI tIrthakara kevalI jina gaNAya che kAraNa ke tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA nA puNya prakarSanA udayathI ATha prAtihAryathI yukta hoya che mATe e jIvone tIrthaMkara jina athavA arihaMta jina kahevAya che. A kAraNothI tIrthakara kevalI. jino jInezvara kahevAya che. kAraNa ke mokSano mArga batAvanAra eja jino hoya che. mArga batAvanAra mArganI sthApanA karanAra emanA sivAya bIjA koi hotA ja nathI. ahIM dharmatIrthanI sthApanA karanAra jInezvaranI eTale jinanI huM stavanA karuM chuM AthI ahIM tIrthakara jina samajavA. dazapUrvI jIvo jagatanA viSe rahelA jIvonA asaMkhyAtA bhavo jANI zake che ane joi zake che tathA kahI zake che. dharmano mArga batAvanAra mArganI sthApanA karanAra jagatamAM emanA sivAya bIju koi nathI mATe e dharma tIrthanI sthApanA karanAranI huM stavanA karuM chuM. avadhijJAnI jIvo sannI paryApta jIvonA bhavone kahI zake che ane saMkhyAtA bhavo joi zake che ane kahI zake che. paraMtu zrutajJAnanI AgaLa avadhijJAna mana:paryavajJAnanI kiMmata gaNAtI nathI kAraNa ke e jJAnathI. pudgalo dekhI zake che paNa e pudgalo kayA prakAranA che konA che e jANavA mATe zrutajJAna joie ja mana:paryavajJAna aDhIdvIpamAM rahelA sannI jIvonA mano pudgalo jovA puratuM ja che. trIju pada - aMraha Dita Iralsa Page 40 of 75 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avyavahAra rAzInA anaMtA arihaMtanA AtmAomAMthI anaMtamA bhAga jeTalA ja arihaMtanA AtmAo vyavahAra rAzImAM Ave che ane AcArya bhagavaMta jinabhadra kSamA zramaNe vizeSAvazyakamAM kahyuM che ke vyavahAra rAzimAM jeTalA jIvo che tenA anaMtamA bhAga jeTalA jIvoja trasapaNAne pAme che mATe ja jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che ke- eka nigodanA anaMtamA bhAga jeTalA ja jIvo mokSe jAya che. ikkasa nigoyasa anaMta bhAgoya sidhdhigao. jyAre pUcho tyAre eTale sadAkALa mATe sidhdhi gatimAM ATalA ja jIvo hoya che. vyavahAra rAzimAM AvelA arihaMtanA AtmAo moTA bhAge ekendriyapaNAmAM ja rahelA hoya che ekendriyapaNAmAMthI moTA bhAge vikalendriyapaNAne pAmatA nathI. sIdhA ja paMcendriyapaNAne-manuSyapaNAne pAme che. e rIte manuSyapaNAmAM AvelA hoya ane sArokALa prApta na thayo hoya to manuSyapaNAmAMthI ekendriyapaNAmAM bhaTakavA cAlyA jAya che eTale samakIta pAmyA vagaranA ane samakIta pAmavA mATenI yogyatA prApta thAya ema na hoya to manuSyapaNAmAMthI ekendripaNAmAM jAya che paNa vikalendriyapaNAmAM jatA nathI. ane keTalAka arihaMta paramAtmAnA AtmAo upazama ke kSayopazama samakIta pAmI zake evI yogyatA hoya paNa e pAmatA pahelA bhArekarmItAnA kAraNe mithyAtva mohanIya karmano rasa nikAcIta rUpe baMdhAi gayo hoya to ekavAra samakIta pAmIne mithyAtvanA udayathI patana pAmIne ekendriyAdimAM bhaTakavA cAlyA jAya che. AthI e nizcita thAya che ke moTAbhAganA arihaMtanA AtmAo trIjA bhave samakIta pAmI tIrthaMkara nAmakarma nikAcanA kare che. keTalAka arihaMtanA AtmAo potAne bhogavavA yogya bhAre karmItAnA kAraNe pahelA koi manuSyabhavamAM samakIta pAmI vamIne saMkhyAtA kALe mokSe jAya che. keTalAka arihaMtanA AtmAo bhArekarmIpaNuM tIvra hovAnA kAraNe ekavAra samakIta pAmI vIne asaMkhyAta kALa sudhI saMsAramAM paribhramaNa kare che pachI tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karI tIrthaMkara thai mokSe jAya che paNa arihaMtanA AtmAo ekavAra samakIta pAmyA pachI saMsAramAM anaMto kALa paribhramaNa karatA ja nathI. jyAre arihaMta sivAyanA bIjA jIvo ekavAra samakIta pAmIne vamIne jaghanyathI eka aMtarmuhUrtamAM pharIthI pAmIne paNa mokSe jai zake che ane utkRSTathI samakIta pAmI vamIne pahele guNasthAnake Ave tyAM ardhapudgala parAvartakALa rahI eTale anaMtI uttarapiNI-avasarapiNI rahI pachI mokSe jAya che. jema bhagavAna mahAvIra paramAtmAno AtmA nayasAranA bhavamAM samakIta pAmI marIcinA bhavamAM samakIta vamI eka koTAkoTI sAgaropama kALa eTale asaMkhyAto kALa saMsAramAM rahI mokSe gayelo che e arihaMtono utkRSTakALa gaNAya che. ethI vadhAre kALa saMsAramAM samakIta pAmyA pachI rahe nahi. moTe bhAge arihaMtanA AtmAo trIjA bhave samakIta pAme che tyAre e AtmAonA aMtaramAM je AnaMda pedA thAya che evo AnaMda sau prathamavAra pedA thayelo hovAthI apUrva ullAsa pedA thAya che ane teja vakhate aMtaramAM bhAva pedA thAya che ke jo mArI zakti ane tAkAta hoya to evo purUSArtha karuM ke jagatanA saghaLA jIvonA aMtaramAM je anukULa padAthAnA sukhano AnaMda rahelo che e sukhanA rasanA AnaMdane Page 41 of 75 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIcovIne nAza karI A AnaMda sonA aMtaramAM pedA karI dauM. A bhAvanA dareka tIrthaMkara paramAtmAonA aMtaramAM trIjA bhave ke je bhave tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karavAnA hoya tyAre ja pedA thAya che ane pachI e bhAva pedA karavA-TakAvavA mATe vIza sthAnaka padanA vIze vIza padanI athavA koipaNa eka padanI ArAdhanA potAnA jIvana paryaMta kALa sudhI kare che. moTA bhAganA tIrthaMkaranA AtmAo trIjA bhave samakIta pAmI saMyamano svIkAra karIne tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta kare che. saMyamano svIkAra karIne jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamabhAvathI purUSArtha karIne agyAra aMgano abhyAsa kare che enI sAthe potAnI zakti mujaba bAreya prakAranA tapanuM AcaraNa kare che e bAre prakAranA tapanuM AcaraNa karatA karatA vIratA ane dhIratAno guNa pedA karatA jAya che. vIratA ane dhIratAne prApta karIne rAga dveSane ekadama nabaLA karI nAMkhe che. jema jaMgalamAM rahelo hAthI jaMgalamAM rahelA vRkSone (jhADone) toDI nAMkhe enI jema vIratA ane dhIratAnA baLe nikAcIta karmone lIlA mAtramAM (ramata mAtramAM) jarjarita karI nAMkhe che ane sAthe sAthe vIzasthAnakanA vIza padonI athavA emAMthI koipaNa ekanI ArAdhanA karatA karatA jagatamAM rahelA sarva prANIo pratye athavA saghaLAya jIvo pratye bAMdhavapaNAno bhAva pedA thato jAya che. vIzasthAnaka padanI ArAdhanA karatA jIvo pratye bAMdhava bhAva pedA karatA thavAnuM che jo ArAdhanA karIe ane bAMdhavabhAva na Ave to e ArAdhanA zuM kare ? * metrIbhAva sAmAnya rUpe che. bAMdhavabhAva saMbaMdha rUpe che. maitrIbhAva karatA bAMdhava bhAva caDhIyAto che. 0 metrIbhAva mitra rUpe nahi paNa bAMdhava rUpe pedA karavAno che. 0 jagatanA sarva jIvone bAMdhava rUpe mAnavAnA che mitrarUpe nahi. vIza padanI ArAdhanA (1) arihaMta paramAtmAo kalyANano mArga batAvanArA evA sarvajJa paramAtmAone vaMdana-pUjana ane stavanathI anumodanA karatA thAya che arthAt kare che. (2) jemanA karmo kSINa thai gayelA che tathA jemanI lokanA agrabhAga upara sthiti rahelI che evA sidhdha paramAtmAonI sthira manathI dhyAnapUrvaka ArAdhanA kare che. (3) zrI saMgharUpa ane zrI sidhdhAMtarUpa pravacananI AjJA ane vaMdanAnA kramathI zaktine anusAra bhakti kare che. pravacana eTale saMgha ane sidhdhAMtanI AjJAne anusAra AjJA AMkha samakSa rAkhIne bhakti kare, AjJAne lopIne nahi potAnI zakti anusAra bhakti kare. (4) pAMca mahAvratonA AdhArarUpa tathA zudhdha dharmanA upadezaka evA gurU bhagavaMtono Adeza uThAvIne bahumAnathI sevA kare che. e AcArya pada kahevAya che. (5) sthavira - samavAyAMga sUtrane dhAraNa karanArA tathA vaya eTale uMmaramAM moTA ane vratamAM paNa moTA eTale saMyama paryAyamAM moTA AvA moTA sthavIronI, janma maraNanI paraMparAne bhedavA mATe eTale ke nAza karavA mATe jyAre jyAre jarUra paDe tyAre manane calAyamAna karyA vagara bhakti kare che. WvIra traNa prakAranA hoya che. (1) jJAna sthavira, (2) vaya sthavira ane (3) paryAya sthavira. Page 42 of 75 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthavira mahApurUSo janma maraNanI paraMparAne toDanArA che eTale bhavone bhedanArA che. (6) sUtrane dhAraNa karanArA, arthane dhAraNa karanArA ane sUtra tathA artha bannene dhAraNa karanArA. sUtrane dhAraNa karanArA jIvo karatA arthane dhAraNa karanArA jIvo zreSTha gaNAya che ane enAthI vadhAre zreSTha sUtra ane artha bannene dhAraNa karanArA gaNAya che. A krama mujaba sArI rIte jJAnanI sthiratA pedA karavA mATe zrutadharonI (zrutajJAna dhAraNa karanArA jIvonI) bhakti kare che A upAdhyAya pada. (9) tapasvIonI zuzruSA viSe - sAdhupada. zudhdha zradhdhAne dhAraNa karanArA tapa karavAnI zaktivALA evA muni bhagavaMto tIvratapane tapatA tapasvIonI samasta prakAre zuzruSA sAcave che. tapasvInA zarIranI je rIte sukhAkArI jaLavAya te rIte temanI bhakti karavI te zuzruSA sAcavI kahevAya. (8) A rIte tapasvIonI samyak rIte zatruSA sAcavatA sAcavatA pote je kAMi jJAna bhaNelA che. sUtrathI, arthathI ane tadubhayathI ene vAraMvAra parAvartana karavAmAM vAraMvAra enA arthonI vicAraNA karavAmAM citta lagADIne upayoga pUrvaka dhAraNA zakti rUpe jJAnane banAvatA jAya che eTale ke AtmAmAM sthira karatA jAya che. (9) darzana pada - temaja potAnA kSayopazama samakItane e samakIta kevA prakAranuM che to jaNAve che ke sidhdhanI sAthe saMbaMdha dharAvanArUM tathA jinadharmanA sarvasvarUpa evA samyaktvane viSe eke aticAra na lAge ane niraticArapaNe jyAM sudhI kSAyika samakItanI prApti na thAya tyAM sudhI niraticArapaNe TakI rahe evuM nizvala banAve che. (10) vinaya pada - jJAna ane jJAnInA guNomAM cakravartI samAna evA vinayane viSe mokSarUpI lakSmImAM aMtarAya rUpa thanAra aticAra na lAge enI kALajI rAkhIne eTale niraticArapaNe vinayanuM sevana karatA karatA potAnuM jIvana jIve che. vinayamAM (1) bahumAna (2) bhakti ane (3) avarNavAdanA tyAga. jJAna ane jJAnInA doSo jovAnI icchA paNa na thAya. doSone vicAravAnI icchA paNa na thAya, bolavAnI icchA paNa na thAya ane koi bolato hoya to sAMbhaLavAnI icchA paNa na thAya ane zakti hoya to je koi doSo bolatA hoya enuM nivAraNa karavAnI icchA thAya prayatna karato jAya ene avarNavAdano tyAga kahevAya che. avarNavAdanA tyAgamAM samarpaNa bhAva pedA thAya che. svadoSa darzana ane paraguNadarzana karo tyAre ja guNo pedA thAya. naya = doravuM. vi = vizeSe karIne vizeSe karIne jIvane mokSa mArgamAM dorI jAya ne sthira kare tenuM nAma vinaya. (11) cAritra pada - saMsAra sAgarane pAra pAmavA rUpa je vratone grahaNa karelA che te vratarUpI lakSmI enA vyApAramAM sahAyabhUta thanArA Avazyakane viSe aticAra na lAge e rIte jIvana jIve che. Avazyaka = pratikramaNa. pratikramaNa = pApathI pAchA pharavuM, saMsAra sAgaranI pravRttithI pAchA pharavuM te Avazyaka kahevAya che. (12) brahmacarya pada - pAMca mahAvrato te mUlaguNa ane uttara guNone viSe puNyalatAnA mUlarUpa uttarottara puNyAnubaMdhi puNya tIvra rase bAMdhavAmAM sahAyabhUta thanAra evA zIla dharmane viSe ane potAnA AtmAnA dharmane viSe eka sarakhI prIti rAkhIne niraticArapaNe pAlana kare che. (13) kriyA pada = kSaNa ane lava pramANa kALane viSe jarAya pramAda pedA na thai jAya e rIte Page 43 of 75 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apramattapaNe dhyAna kare che, Asevana kare che. saMveganI vRdhdhi karatA jAya che temaja bAra bhAvanA ane maitrI Adi cAra bhAvanA niraMtara vicAraNA rUpe karatA jAya che. A rIte karatA karatA muni bhagavaMtone zudhdha vastra, zudhdha pAtra, pustaka ane anna vagere jene jene jenI jarUrIyAta hoya e pramANe potAnI zakti mujaba lAvI lAvIne Ape che eTale ke bhakti kare che. (14) bAlasAdhu nutana dikSita ane glAna sAdhu jemane zarIramAM rogAdi pedA thayelA hoya evA sAdhu bhagavaMtonI AdarapUrvaka bhakti kare che evI ja rIte pote, AdhithI mukAyelA bojA sAdhu bhagavaMto jemane asaMtoSa vizeSa pedA thato hoya evA sAdhu bhagavaMtonI vizeSa rIte bhakti karIne emanA manane saMtuSTa kare che. (15) potAnA AtmAnA kalyANa mATe asaMtuSTa jIvone pote sahana karIne saMtuSTa banAvavA emAM vizeSa rIte nirjarA pedA thatI hovAthI guNonI prAptinI sthiratA pedA thAya che. (16) jJAnAvaraNIya karmano nAza karavA mATe niraMtara navuM navuM jJAna je je muni bhagavaMto pAsethI maLe te grahaNa kare che, zravaNa kare che. grahaNa ane zravaNa karatA karatA adhyayana rUpe sthira kare che A rIte karatA karatA anugraha budhdhithI maLeluM sArI rIte grahaNa kare che. (17) eja jJAnanA AnaMdanI aMdara magna rahetA rahetA romAMca khaDA thatA jAya che. A rIte zruta bhaNavAmAM mana lagADIne bhaNatA navuM navuM jJAna AtmAne viSe pariNAma pAme che. (18) tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karatA karatA tIrthaMkaranA AtmAo chaThThA sAtamA guNasthAnakamAM rahIne pariNAmanI vizudhdhi anaMta guNa anaMta guNa vizeSa rIte prApta karatA karatA asaMkhyAtA saMyama sthAnone ullaMghana karIne enA pachIno je saMyamano adhyavasAya Ave ene viSe sthiratA pAmIne potAnA AtmAne jJAnanA upayogamAM sthira karavA prayatna karatA jAya che ane chelle chelle moTA bhAganA tIrthaMkaranA AtmAo potAnA AyaSyano eka mahino bAkI rahe tyAre anazanano svIkAra kare che ane potAnA jIvanamAM je kAMi pApa thayelA hoya evA duSkRtonI AlocanA kare che temaja sukRtonI anumodanA kare che ane cAra zaraNano svIkAra kare che. duSkRtonI AlocanA A pramANe :- anAdikALathI avyavahAra rAzimAM rahIne anaMtA jIvone meM je duHkha ApeluM hoya eTale ke mArAthI e jIvo duHkha pAmyA hoya tene huM khamAvuM chuM. vyavahAra rAzimAM pRthvIkAya rUpe lokhaMDa, patthara ane ratnonI khANone viSe eka bIjAne meM haNyA hoya temane huM khamAvuM chuM. nadI, samudra, kuvAomAM pANI rUpe mArI sAthe rahelA jIvone haNyA hoya temane huM khamAvuM chuM. Aga, vijaLI dipaka vagere rUpe agnikAya rUpe pedA thaine je jIvone haNyA hoya temane huM khamAvuM hIma-mahAvRSTi-garama rajakaNathI durgaMdhane pedA karatA vAyukAyarUpe meM jIvone haNyA hoya-satAvyA hoya temane huM khamAvuM chuM. daMDa, lAkaDI, dhanuSya bANa ane ratharUpe eTale ke vanaspatimAMthI je je yaMtra vagere pedA thatA hoya ane e rUpe vanaspati kAyamAM rahIne je jIvone meM pIDA ApelI hoya tene huM khamAvuM chuM. karmanA yogathI trasapaNAne pAmIne rAgathI-dveSathI ane madathI aMdha banIne je jIvone meM satAvyA hoya temane huM khamAvuM chuM. Page 44 of 75 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te badhA jIvo, je je jagyAe je kSetrane viSe meM aparAdhane karelA hoya te mArA aparAdhane kSamA karo mATe sarva prANIo pratye maMtrI rahelI che koi sAthe mAre verabhAva nathI. mahAvratone viSe je koi aticAra lagADyo hoya te gurU sAkSIe mArUM duSkRta mithyA thAo. sukRtanI anumodanA avyavahAra rAzimAM rahIne anaMtA jIvonI sAthe saMghAtarUpe rahIne mArUM karma je kSINa thayuM hoya eTale ke pIDAne sahana karatA karatA je mArA karmo khapyA tenI huM anumodanA karUM chuM. tIrthakaronA biMbarUpe-caityarUpe-kaLazarUpe ane mugaTa vageremAM pRthvIkAyanuM mAruM zarIra upayogamAM AvyuM hoya tenI huM anumodanA karuM chuM. jInezvara paramAtmAnA snAtra mahotsavane viSe nasIbayoge huM je jalarUpe kAma lAgyo houM tenI huM anumodanA karuM chuM. dhupanA aMgArA rUpe ane jinezvaronI AgaLa dipaka rUpe teukAya rUpe huM khapa lAgyo houM tenI anumodanA karuM chuM. bhagavAnanI pAse dhupanI sugaMdha phlAvavAmAM tathA tIrthe javAnA mArga upara saMgha vagere jatA hoya ane thAkI gayA hoya teone vAyukAya rUpe je huM kAma lAgyo houM tenI huM anumodanA karuM chuM. sAdhu bhagavaMtonA pAtrarUpe-daMDarUpe tathA jinezvara paramAtmAnA puSpa pujAnA puNyarUpe-vanaspatikAyarUpe je huM kAmamAM Avyo houM tenI huM anumodanA karuM chuM. tathA sArA karmanA yoge trasakAya rUpe jinezvara bhagavaMtonA dharmane viSe je koi jIvone huM upakArI banyo hou tenI huM anumodanA karuM chuM. A rIte anaMtA bhavone viSe je duSkRta thayuM hoya tenI niMdA karuM chuM ane je sukRta kareluM hoya tenI anumodanA karuM chuM A rIte potAnA AtmAne duSkRtanI gaha ane sukRtanI anumodanAthI upasthita karIne cAra zaraNano svIkAra kare che eTale ke arihaMto, sidhdha bhagavaMto, sAdhu bhagavaMto ane jinezvara paramAtmAe kahelo dharma e cAra mane zaraNa rUpa thAo. A rIte bolIne cAra zaraNano Azraya lIdho. A. rIte anazanano svIkAra kare tyAre nidAnano tyAga karyo che jeNe evA maraNa ane jIvana pratye spRhA vagaranA eTale ke niHspRha banIne temaja saMsAra ane mokSa pratye AkAMkSA rahita thayelA anazanano svIkAra kare che. * jene jIvavAno lobha na hoya ene maraNano bhaya na hoya. - saMkaleza vakhate cAra zaraNano svIkAra karo. * potAnA jJAnathI pote tare te samyajJAna kahevAya che. samyajJAna rUpe navakAramaMtra pariNAma pamADelo hoya te sukhamAM lIna na bane ane du:khamAM dIna nA bane. A kALamAM ApaNuM samakIta kevalajJAna jevuM che. 0 ghara e AzravanuM kAraNa che paNa verAgyabhAve gharamAM rahe to ghara saMvaranuM kAraNa bane che. A rIte arihaMta thavAnI yogyatAvALA AtmAo trIjA bhave ATalo purUSArtha kare tyAre jagatane viSe mokSamArga eTale ke mArganI sthApanA karavAnI yogyatA pedA kare che e mukelo mArga utkRSTathI Page 45 of 75 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMkhyAtA varSo sudhI rahe che ane jaghanyathI mukelo mokSamArga ekavIza hajAra varSa sudhI rahe che. RRSabhadeva bhagavAne mukelo mArga jyAM sudhI ajItanAtha bhagavAna na thayA tyAM sudhI cAlu rahyo emAM pacAsa lAkha kroDa sAgaropama jeTalo kALa pasAra thayo mATe RRSabhadeva bhagavAnanuM zAsana teTalA kALa varSo sudhI kahyuM ane bhagavAna mahAvIre mokSamArganI sthApanA karI te ekavIza hajAra varSa sudhI raheze te tapapada. AvA arihaMta paramAtmAonI huM stavanA karUM chuM. cothuM pada cavistUpa kevalI A avasarapiNI kALa daza koTAkoTI sAgaropama pramANa kALa gaNAya che temAM cha ArA rUpe kALa mAna hoya che temAM pahelo Aro cAra koTAkoTI sAgaropama pramANavALo hoya che. A ArAmAM pahelA saMghayaNavALA - traNa palyopamanA AyuSyavALA - traNa gAunI uMcAinI kAyAvALA yugalathI eTale joDakA rUpe pedA thavAvALA manuSyo hoya che ane kalpavRkSathI jIvanArA hoya che. A kALa sukhano kALa hovAthI tyAM manuSyo purUSArtha karIne samakItanI prApti karI zake che paNa viratine prApta karI zakatA nathI. A manuSyo marIne deva thavAvALA hoya che. bIjA ArAno kALa traNa koTAkoTI sAgaropama pramANa hoya che. A kALamAM manuSyo yugalathI utpanna thAya che. bIjA saMghayaNavALA hoya che. / palyopamanA AyuSyavALA kalpavRkSathI jIvanArA hoya che. samakIta sudhI prApti karI zake che. marIne deva thAya che. trIjo Aro be koTA koTI sAgaropamano kAla hoya che. zarUAtathI yugalIyA rUpe manuSyo janme che. trIjA saMghayaNavALA hoya che, eka palyopamanuM AyuSya hoya che. kalpavRkSathI jIve che, marIne deva thAya che. A trIjA ArAnA saMkhyAtA varSo bAkI rahe tyArathI manuSyo saMkhyAta varSanA AyuSyavALA yugalathI utpanna thAya che ane pahelA kulakarathI utpatti zarU thAya che te manuSyonuM saMkhyAta varSonuM ja AyuSya hoya che. eTale ke pUrvakroDa varSanA AyuSyavALA manuSyonI utpatti cAlu thAya che ema kramasara cha kulakaro thAya che ane sAtamA kulakara nAbhirAjA tarIke thAya che emane marUdevA patnI hoya che. e nAbhi kulakarane tyAM pahelA tIrthaMkara RSabhadevano AtmA garbhamAM utpanna thAya che, janma pAme che e tIrthaMkaranuM AyuSya corAzI lAkha pUrva varasanuM hoya che. ane aja trIjA ArAmAM e tIrthaMkarano AtmA dIkSA le che, kevalajJAna pAme tIrthanI sthApanA kare che ane trIjA ArAnA nevyAzI pakhavADIyA kALa bAkI rahe tyAre nirvANa pAme che. e tIrthaMkara paramAtmAnuM zAsana pacAsa lAkha kroDa sAgaropama kALa sudhI rahe che. pachI bIjA tIrthaMkara paramAtmAnuM cyavana-janma Adi thAya che. AthI nevyAzI pakhavADIyA pUrNa thAya tyAre trIjo Aro pUrNa thAya che. cotho Aro zarU thAya che temAMthI beMtAlIza hajAra varSa nyUna eka koTA koTI sAgaropama kALa jeTalo cotho Aro hoya che e cothA ArAmAM bAkInA trevIza tIrthaMkara paramAtmAonA pAMce klyANako thAya che ane mokSamArga paNa sthApanA rUpe thatA jAya cha. cothA ArAnA traNa varasa ane sADA ATha mahinA bAkI rahe tyAre covIzamAM tIrthaMkara paramAtmAnuM nirvANa thAya che ane e traNa varasa sADA ATha mahinAno kALa pUrNa thAya eTale pAMcamo Aro zarU thAya che je ekavIza hajAra varasano hAya che tyAM sudhI covIzamA tIrthaMkaranuM zAsana hoya che te vakhate pAMcamA ArAnA cheDe eka sAdhu, eka sAdhvI, eka zrAvaka, eka Page 46 of 75 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvikA saMgha rUpe gaNAze. pAMcamo Aro pUrNa thaye ekavIza hajAra varSa sudhI chaThTho Aro Avaze emAM dharma raheze nahi. A rIte avasarapiNI kALanA eka koTAkoTI sAgaropama kALamAM covIza tIrthaMkara paramAtmAo kevalajJAna pAmIne dharmatIrthanI sthApanA karaze. evA ke je covIze tIrthaMkaranA AtmAo lokane viSe udyota karanArA-dharmatIrthanA sthApaka-jinezvara arihaMta thayelA tathA purUSArtha karIne kevalajJAna pAmelA eTale kevalI banelA evA covIze tIrthaMkara paramAtmAonI stavanA karuM chuM. bIjI-trIjI-cothI gAthAmAM covIza tIrthaMkara paramAtmAone nAmathI stavanA karelI che. to kahe che nAmathI paNa stavanA karatA karatA jIvo kevalajJAnanI prApti karI zake che. atyAra sudhI nAmathI stavanA karIne anaMtA AtmAo mokSe gayelA che. jaina zAsanamAM dareka padArthonuM nAma-sthApanA-dravya ane bhAva. A cAra nikSepA karIne varNana karAyeluM che. je jIvone vadhAre nikSepo karatA AvaDatA nA hoya to cAra nikSepA karIne jJAna meLavavAnuM vidhAna kaheluM che. jema bhAvathI AtmA doSono nAza karI guNonI prApti karato karato kevalajJAnanI prApti karI zake che. evI ja rIte nAmathI ciMtana karatA karatA sthApanA rUpe sthApIne eTale ke emanA AkAranI aMtaramAM sthApanA karIne temaja dravyathI eTale ke emanI cyavana avasthA janma avasthA emanI saMyama avasthA e badhI vicAraNAo dravya rUpe gaNAya che. AvI rIte nAma sthApanA dravyanI vicAraNA karatA. karatA jIva doSono nAza karato karato guNonI prApti karato karato kevalajJAnanI prApti karI zake che. A kAraNathI ahIMyA logassa sUtranI aMdara covIza tIrthaMkara paramAtmAonI nAmathI stavanA karelI hovAthI A sUtranuM nAma nAmastavanA paNa kahevAya che. covIza tItharonAM nAmathI varNana ane e covIze tIrthaMkara paramAtmAonAM nAmono sAmAnya artha vivecana-varNanA" (1) vRSabha bhagavAna vRSabha temAM vRSa ane bha A be zabdo thI vRSabha zabda banelo che. vRSa = dharma. bha eTale bhAvita karanAra, AtmAne dharmathI draDha rIte bhAvita kare che mATe te vRSabha kahevAya che. jJAnI bhagavaMto e dharma cAra prakArano kahelo che. dAna-zIla-tapa ane bhAva e cAre prakAranA dharmamAMthI koipaNa dharmanuM AcaraNa kare to te saMsAra sAgarathI tAravAne samartha thato nathI paNa e cAre prakArano dharma sadudharma rUpe bane to ja saMsAra sAgarathI tAravAne samartha bane che. dAna devuM te dharma kahevAya. dAna detA detA bAkInI je lakSmI rahI enuM mamatva ghaTADavuM eTale ke bAkInI lakSmInuM mamatva ghaTADavAnuM lakSya pedA karavuM te saddharma kahevAya che. jo dAna detA detA bAkI rahelI lakSmInuM mamatva ghaTADavAnI icchA na thAya to te dAna saddharma rUpe banatuM nathI mATe e dAna saMsAra sAgarathI tAravAne mATe samartha banatuM nathI. * kirtIdAna karatA bhAvadAnanI kiMmata vadhAre che. Page 47 of 75 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 itara darzana garIbanI dayA kare jyAre jaina darzana zrImaMtanI dayA kare che. * sadgatimAM javA mATe sarala svabhAva ane ni:svArtha bhAva joie. * zIla pALavuM te dharma ane bhoganI lAlasAono nAza karavAnI bhAvanAthI zola pALavuM e saddharma kahevAya che. 0 tapa karavo e dharma ane icchA virodha karavAnI bhAvanAthI tapa karavo te sadharma. * zubha vicAro rAkhIne jIvana jIvavuM te bhAvadharma kahevAya ane saMsAranA anukULa padArthonI. vicAraNAono nAza karavAnA hetuthI zubha bhAvamAM zubha vicAromAM rahevuM eTale zudhdha pariNAma pedA karavA. mATe zubha vicAraNAomAM rahevuM e sadbhAva dharma kahevAya che. 0 adharma adharmarUpe na lAge tyAM sudhI dharma sadudharma rUpe bane nahi. 0dharma karatA karatA saddharma banAvavAnuM eTale saddharma meLavavAnuM lakSya rAkho. dharma jyAre saddharma rUpe banato jAya tyAre (saddharma bane tyAre) sakAma nirjarA thAya puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya ane bhavanI eTale janma maraNanI paraMparAno nAza thAya. saddharmane viSe AtmAne draDha rIte bhAvita karanAra covIza tIrthakaro hovA chatAM vRSabha devA bhagavAnanA banne sAthaLane viSe vRSabhanuM cinha hatuM tathA marUdevA mAtAe cauda svaprane viSe paheluM svapna vRSabhanuM joyuM hatuM tethI indra mahArAjAe khuza thaine e tIrthakaranuM nAma vRSabha rAkhyuM hatuM. vRSabha eTale baLada, baLada muzkelIthI vahana karI zakAya evA bhArane vahana karavAmAM eTale ke upADavAmAM samartha hoya che e pramANe pahelA tIrthakara muzkelIthI vahana karI zakAya evI dharmarUpI dhurAne vahana karavAmAM samartha hovAthI vRSabha athavA RSabha kahevAya che. ajItanAtha bhagavAna indriyo-viSaya-kaSAya vagere bhayaMkara aMtaraMga zatruothI jarAya jItAyA nahi ene ajIta jina kahevAya che. A rIte covIsa tIrthaMkara paramAtmAo aMtaraMga zatruothI jarAya jItAtA nathI. mATe covIze. tIrthakarone A vizeSaNa lAgu paDe che to ajItanAtha bhagavAnanuM nAma paDyuM emAM jyAre bhagavAna garbhamAM hatA tyAre emanI mAtA vijayA devI potAnA svAmI jItazatru rAjAnI sAthe sogaThA bAjI rame che emAM rAjA jItyA nahi ane mAtA jItyA mATe emanuM nAma ajItanAtha rAkhavAmAM AvyuM che. sAmAnya rIte AvI ramatone viSe moTe bhAge purUSa ja jIte che chatAM paNa ahIM garbhanA prabhAvathI. vijyA devInI jIta thai mATe ajIta jina kahevAya che. (3) saMbhavanAtha bhagavAna saM = sukha bhava = ApanAra (thavuM) bhagavAnanA darzana thaye chate jIvane sukhanI prApti thAya che ethI trIjA saMbhavanAtha bhagavAna tarIke kahevAya che. prabhunuM darzana Atmika ane saMsArika banne prakAranA sukhane Ape che. A arthathI to dareka tIrthaMkaranA AtmAo sukha ApanArA hoya che. Page 48 of 75 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa bIjuM kAraNa e che ke senA devInA udaramAM jyAre bhagavAnano AtmA avataryo tyAre indra mahArAjAe AvIne emanI mAtAnI pUjA karI ane putranA lAbhanI vadhAmaNI ApI te vakhate zrAvathI (sAvallI) nagarImAM dukALa ghaNo hato. bhagavAna garbhamAM AvyA tenA bIjA divasathI dukALa naSTa thayo ane sukALa pedA thayo mATe mAtA pitA e saMbhava evuM nAma sthApita karyuM. (4) abhinaMdana svAmI rUpa vagere guNothI saMpUrNa traNe bhuvanane AnaMda pamADe che mATe abhinaMdana jina kahevAya che. A guNa dareka tIrthakaromAM hoya che. bIjI rIte bhagavAna mAtAnA garbhamAM rahyA te daramyAna atyaMta bhaktithI yukta thaine indra mahArAjAe vAraMvAra mAtAnI stuti karI mATe abhinaMdana jina nAma pADyuM. (5) sumati nAtha bhagavAna pApanA AcaraNathI nivRtta thayelI ane mokSane sanmukha thayelI zubhamati jemanI che te sumati tIrthakara kahevAya che. A pramANe dareka tIrthakaro che. paNa bIjo artha karatAM jyAre bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre mAtAne suMdara matipedA thayelI che te ja vakhate te gAmane viSe koi vANIyAne be patnIo hatI rogathI vANIyAnuM mRtyu thayuM ane be patnIo vacce eka ja dikaro che mATe bannee laDavA mAMDyuM rAjA pAse nyAya levA mATe gai have AmAM sAcI mAtA koNa che e khabara na hovAthI ane bannemAMthI koine anyAya na thAya e hetuthI rAjA ciMtAmAM paDe che emAM rANIne je garbha rahelo che enA pratApe rAjAne kahe che ke emAM ciMtA karavAnuM kAraNa nathI. dIkarAnA ane dhananA be bhAga karo, bannene aDadhu aDadhu Apo jeno dIkaro nahoto ene kahyuM ke barAbara che ane je dIkarAnI sAcI mA hatI e kahe che ke dhana badhuM ene ApI do dIkaro mane ApI do A javAbathI khabara paDI ke pahelI khoTI che mATe rAjA rANInA kahevA mujaba garbhathI sArI buddhi pedA thavAthI. sarakho nyAya karI zakyA mATe bhagavAnanuM nAma sumatinAtha rAkhyuM. (6) padmaprabhu svAmI bhagavAna padma = kamaLa aneka prakAranA hoya che. ahIM lAla kamaLanA jevI zobhA jemanI che evA je jina te padmaprabhujina kahevAya che. lAla kamaLanA varNa jevI zobhA vAsupUjya AdinI paNa che. paNa bIjA arthamAM jyAre bhagavAna garbhamAM hatA tyAre padmanI zayyAmAM suvAno mAtAne dohalo utpanna thayo hato mATe emanuM nAma padmaprabhu rAkhavAmAM AvyuM che. (7) supArzvanAtha bhagavAna jemanA zarIranA banne paDakhA atyaMta suMdarapaNe rahelA che temane supArzvanAtha kahevAya che. dareka tIrthakaronA paDakhA evA ja hoya che. paNa bIjA arthamAM bhagavAna mAtAnA garbhamAM hatA tyAre mAtA suMdara paDakhAvALI thai mATe temanuM Page 49 of 75 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma supArzvanAtha rAkhyuM che. (8) candraprabhu svAmI bhagavAna jemanA zarIranI zobhA eTale ke prabhA candra jevI che mATe candraprabhu nAma pADyuM che. AvI rIte to suvidhi Adi paNa evA che. paNa bIjA artha pramANe bhagavAna garbhamAM hatA tyAre mAtAne caMdravAnano dohalo pedA thayo tethI candraprabhu nAma rAkhavAmAM AvyuM che. (9) suvidhinAtha bhagavAna vidhi = vidhAna athavA kriyA. jaina kriyA suMdara che tene suvidhivALA kahevAya che. evA arthamAM dareka tIrthakaro che. bIjA arthamAM bhagavAna jyAre garbhamAM hatA tyAre emanI mAtA badhI vidhiomAM kuzaLa banyA mATe suvidhinAtha nAma rAkhyuM che. (10) zItalanAtha bhagavAna je zItala vacanavALA che, legyAthI paNa zItala che tethI zItala kahevAya che. A rIte to dareka tIrthakaro evA ja hoya che. bIjA arthamAM bhagavAna jyAre garbhamAM hatA tyAre emanA pitAnA zarIre dAha pedA thayelo che. mAtAe potAnA hAthathI pitAnA zarIrane sparza karyo ne dAha zAMta thai gayo mATe zItalanAtha nAma rAkhyuM che. (11) zreyAMsanAtha bhagavAna zreya eTale aMsa. zreya = prazaMsanIya aMsa = zarIranA aMgo. jemanA zarIranA aMgo prazaMsanIya che emane zreyAMsa kahevAya che. bIjA artha pramANe bhagavAna garbhamAM hatA tyAre mAtAne kiMmatI zayyA upara ArUDha thavAno dohalo. pedA thayo evI kiMmatI zayyA upara koipaNa ArUDha thAya to kula devatA ArUDha thavA deto nahoto ane te vakhate bhagavAnanI mAtA e zayyA upara ArUDha thayA ane devatA nAzI gayo tethI mAtA pitAe zreyAMsa nAma rAkhyuM che. * jIvanA pariNAmanI vizuddhi thatI jAya tema tema tenI bhakti vizudhdha thatI jAya che. (12) vAsupUjya svAmI bhagavAna bhagavAna mAtAnA garbhamAM hatA tyAre AnaMdathI pUrNa manavAlo indra mAtAnI vastra AbhuSaNa vagerethI satata pUjA karato hato mATe pitAe khuza thaine vAsupUjya nAma sthApana karyuM. (13) vimalanAtha bhagavAna Page 50 of 75 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi ane mala ema be zabda che. vi = vizeSe karIne. mala = banne prakArano mAla eTale ke zarIrano mala ane karmano mala. zarIrano mala ane karmamala vizeSe karIne jemanA nAza pAmyA che emane vimala kahevAya. bIjA arthamAM vimalanAtha thavAmAM vizeSa kAraNa sumatinAtha bhagavAnanI jema eka dikaro che ne be strIo che. emAM sAcI mAtA koNa che e khabara paDatI na hovAthI mAtA garbhavatI thayA te vakhate garbhanA. prabhAvathI kahyuM ke dikaro janma pAmyA pachI yuvAna na thAya tyAM sudhI rAha juo dIkaro juvAna thaze tyAre javAba Avaze A javAbathI je sAcI mAtA hatI te dIkarA vagara eka muhUrta paNa rahI zake tema nathI ane je khoTI mAtA hatI teNe kabula karyuM AthI sAcuM koNa ane khoTuM koNa e jaNAvAthI vimala budhdhi pedA thai mATe bhagavAnanuM nAma vimala rAkhavAmAM AvyuM che. (14) anaMtanAtha bhagavAna anaMtajJAna, anaMta vIrya, anaMtabaLa, anaMta zAzvata sukha Adi hovAnA kAraNe anaMta kahevAya. bIjA arthamAM mAtAnA garbhamAM jinano AtmA AvyA pachI mAtAe svapnamAM ratnano jaDelo. moTohAra joyo mATe bhagavAnanuM nAma anaMta rAkhavAmAM AvyuM che. (15) dharmanAtha bhagavAna dharmanA dya svarUpa rUpa vagere guNanA samudAyathI yukta ane dharmano upadeza ApanArA bhagavAna jyAre sAkSAta dharmarUpe ja che te rUpe jaNAya te dharma kahevAya che. bIjA arthamAM bhagavAna mAtAnA udaramAM hatA tyAre mAtAne dharmane viSe adhika utsAha pedA thayo. mATe bhagavAnanuM nAma dharma rAkhyuM che. (16) zAMtinAtha bhagavAna zAMti = prazama jenuM svarUpa prazama rUpe che te zAMti kahevAya che. bIjA arthamAM gajapura nagarane viSe koi devano mahA upadrava hato ane bhagavAna jyAre mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre sUryodaya thatAnI sAthe aMdhakAra nAza pAme enI jema devano upadrava nAza pAmyo. (zAMta thai gayo.) mATe zAMtinAtha nAma rAkhyuM che. (17) kuMthunAtha bhagavAna bhagavAnanA mAtA svamamAM gharanA AMgaNe mahAratnamaya stUpane joine jAgI gayA mATe bhagavAnanuM nAma kuMthuM rAkhavAmAM AvyuM che. kuMthu = stupa. (18) aranAtha bhagavAna a ane ra ema be zabdo che. a = niSedhAtmaka (nakarAtmaka rUpe) ra = ApanAra Page 51 of 75 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je Ape nahi tenuM nAma ara. ara = na ApanAra. rAgadveSathI rahita thayelA evA bhagavAna jIvone zrApa na Ape. koinA upara anugraha Ape nahIM mATe te ara kahevAya. bIjA arthamAM mAtAe svapramAM uttama rathanI sAthe joDAyelo ati suMdara ane ati kiMmatI cakrano Aro joyo mATe ara nAma rAkhavAmA AvyuM che. (19) mallinAtha bhagavAna moha Adi mallano nAza kare che kAraNa ke zukladhyAna nAmano malla sarva parigrahano nAza kare che. malla = yodhdho. cauda prakAranA atyaMtara parigraha ahIM levAnA. bAhya parigrahanA navabheda. A badhA moharAjAnA bheda che mATe te malli kahevAya che. bIjA arthamAM bhagavAnanI mAtAnI kukSImAM AvyA tyAre zreSTha sugaMdhI puSpa mAlAthI banAvelI zaiyAmAM (zayyAmAM) suvAno dohalo pedA thayo tethI malli nAma rAkhavAmAM AvyuM che. (20) munisuvratasvAmI bhagavAna muni ane suvrata ema be pada che. muni = jagatane viSe traNe kALanI avasthAne jANe te muni kahevAya ane zubhavratothI yukta hovAthI suvrata kahevAya che. jagatanI traNe kALanI avasthAne jANanAra ane zubha vratothI yukta sarva tIrthaMkaro hoya che. bIjA arthamAM bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre mAtA sArA vratovALA thayA mATe munisuvrata nAma rAkhyuM che. (21) naminAtha bhagavAna bhagavAna uttama guNonA samudAyathI mahAna hovAthI bhagavAnanA caraNomAM sura ane asuro namyA mATe nami kahevAya che. bIjA arthamAM jyAre nami bhagavAnano janma thayo te vakhate emanA pitAne zatru rAjAo ghaNAM hatA ane potAnI nagarIne duzmana rAjAoe cAre bAjuthI gherI lIdhelI hatI te vakhate bhagavAnanA janmanA kAraNe mAtAnA aMtaramAM nagaranA rakSaNane mATe evI budhdhi pedA thai ke dIkarAne laine nagaranA killA upara caDhIne badhAne dIkaro batAvuM. A rIte karavAthI badhAya duzmana rAjAo te vakhate dIkarAne namyA ane dveSa budhdhi dUra karIne pota potAnA sthAne gayA mATe emanuM nAma nami rAkhavAmAM AvyuM che. (22) ariSTanemi bhagavAna ariSTa = azubha ane nemi = cakra nAmanA zasranI dhArA eTale ke azubhane chedavA mATe bhagavAna cakra svarUpa hovAthI ariSTa nemi kahevAya che. bIjA arthamAM bhagavAnanI mAtAe svapramAM saMtoSa pedA karAve joyo ethI neminAtha nAma pADavAmAM AvyuM. (23) pArzvanAtha bhagavAna evA ratnamaya cakradhArAne uMce jato Page 52 of 75 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loka ane alokane je jue che. eTale ke lokane viSe dharmAstikAya, adharmAstikAya, lokAkAstikAya, jIvAstikAya ane pudgalAstikAya A pAMce astikAyane je jUe che temaja samaye samaye pagalAstikAyanA pugalo jIvAstikAyanA jIvo eka eka AkAza pradeza upara anaMtA anaMtA rahelA hoya che te samaye samaye parAvartana pAmatA jAya che. e parAvartIta thatA jIvone ane pugalone jue che. bhUtakALamAM jIva ane pudgalonA paryAyo parAvartIta thayelA hatA ene paNa jUe che ane jANe che. bhaviSyamAM jIvonA ane pudgalonA anaMtA paryAyo parivartIta thaze ene paNa jUe che ane jANe che temaja dharmAstikAya, adharmAstikAya ane lokAkAstikAya enA arUpI pradezo e dravyamAM ne dravyamAM parAvartItA thayA kare che ene paNa jUe che ane jANe che A rIte pAMca astikAya dravya ane chaTTo kALa dravya e chae dravyone jue che ane jANe che teNe loka joyo ane jANyo kahevAya che tathA Alokane viSe AkAzAstikAyanA pradezo anaMtA rahelA che ene paNa jUe che ane jANe che. A rIte loka ane alokane je jUe che ane jANe che ethI pArzva kahevAya che. A arthathI to dareka tIrthaMkara paramAtmAo loka ane alokane jUe che ane jANe che mATe badhA eka sarakhA thAya che. bIjA arthamAM mAtAe potAnI zayyAmAM aMdhakAramAM sApa joyo ethI tIrthaMkaranuM nAma pArtha kahevAya che athavA pArtha tIrthakara je jJAnano prakAza laine AvyA che eTale ke traNa jJAnathI sahita cyavana pAmelA che ane anupama evA traNa jJAna rahelA che e traNa jJAnanA baLeja cAmuM manaparyavajJAna prApta karaze ane purUSArtha karIne e traNa jJAnanA yoge kevalajJAnanI prApti karaze ane lokAgre pahoMcaze mATe potAnA jJAnathI ja lokanI najIkamAM rahelA hovAthI pArtha kahevAya che. A rIte dareka tIrthaMkaranA AtmAo devalokamAMthI ke narakamAMthI cyavana pAmIne manuSyalokamAM mAtAnA garbhamAM Ave che tyAre anupama evA traNa jJAnathI yukta ja hoya che temAM matijJAna ane zrutajJAna trIje bhave jeTaluM prApta kareluM hoya eTaluM hoya che. * bhaNelA sUtronuM parAvartana karavAthI matijJAna vadhe sthira thAya, kSayopazama bhAva vadhe ane e matijJAnanA kSayopazama bhAvathI zratajJAna sthira thAya ane bhavAMtaramAM sAthe Ave. * kaMTALo Ave te pramAda kahevAya che. - AtmAnuM hita-ahita jaNAve te jJAna kahevAya. bAkInuM ajJAna kahevAya che. * pAMca samiti ane traNa guptinuM jJAna te jaghanya zrutajJAna kahevAya che. (24) mahAvIra svAmI bhagavAna covIzamAM jina janmathI ja emanuM rUpa, emanuM baLa, emanuM jJAna, emanuM cAritra eTale sthiratA kramasara vadhatA ja jAya che mATe vardhamAna kahevAya che. ArIte to covIze paramAtmAonuM rUpa, baLa, jJAna, cAritra vadhatA ja hoya che mATe badhA eka sarakhA gaNAya che. bIjA arthamAM tIrthaMkarano AtmA mAtAnA garbhamAM Avyo tyAra jJAnakula hAthI, ghoDA, bhaMDAra, koThAra, nokara, cAkara, ratno vagere kramasara vadhatA ja jAya che mATe emanA pitAe vardhamAna nAma pADyuM che. A rIte covIze tIrthaMkara paramAtmAo emanA nAmathI stavanA karavA mATe je nAmathI karAtI stavanA upayogapUrvaka samajaNa pUrvaka ane saMvegano abhilASa pedA karavAnI icchAthI temaja pedA thayelA Page 53 of 75 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvegane vRdhdhi pamADatA pamADatA sthira karavAnI icchAthI jo stavanA karavAmAM Ave to baMdhAtA azubha karmono rasa maMda thato jAya che. tene sakAma nirjarA kahevAya che ane baMdhAyelo zubha karmono maMdarasa tIvra rasarUpe thato jAya che ane navA baMdhAtA azubha kamA maMdarase baMdhAtA jAya che ane zubhakarmo tIvrarase puNyAnubaMdhI puNya rase baMdhAtA jAya che. AnA pratApe jIvone Atmika guNonI prAptino anubhava enI sthiratA eno AnaMda enI prasannatA pedA thatAM lAMbA kALa sudhI Take che. zrutajJAnane jeTaluM vAraMvAra parAvartana karatA jaie enAthI matijJAnano kSayopazama bhAva jIvane pedA thatA thatA utkRSTathI cauda rAjalokamAM rahelA saghaLAya padArthone jANavAnI zakti pedA thAya che. atyAre vartamAnamAM jeTaluM sUtra che te saghaLuMya bhaNavAnI zakti nathI kAraNa ke vartamAnano kSayopazama bhAva moTA bhAgane evI rItano che ke vAMcIne yAda rAkhavAno rahelo che paNa gokhIne yAda rAkhavAno kSayopazama bhAva moTe bhAge naSTa thayelo che ane thato jAya che kAraNa ke ghaNAM jIvone gokhavAno kaMTALo Ave che, ghaNA jIvone gokhyA pachI vAraMvAra e sUtro parAvartana karavAno kaMTAlo Ave che ane ghaNAMne vAraMvAra jJAna bhaNavAnuM kahevAmAM Ave to abhAva ane dveSa budhdhi thatI jAya che. A kALamAM saMghayaNa baLanA pratApe vAMcIne yAda rAkhavAnI zakti thoDA kALa mATenI dhAraNA rUpe rahe che. keTalAka jIvo bhArekarma laine AvelA hoya che ke jethI jJAna pratye upekSA bhAva pedA thato jAya che AthI bhaNeluM jJAna jJAna rUpe pariNAma pAmavAnA badale ajJAna rUpe pariNAma pAmatuM jAya che. AnA pratApe mokSano abhilASa mokSanI rUci choDavA lAyaka padArthamAM choDavA lAyakanI budhdhi grahaNa karavAlAyaka padArthamAM grahaNa karavA lAyakanI budhdhi moTe bhAge sthiratApUrvaka TakatI nathI. thoDoka TAima rahe ane pachI anAdinA saMskAra mujaba sukhanI sAmagrInA rAganA kAraNe choDavAlAyaka padArthomAM grahaNa karavAlAyakanI budhdhi lAMbAkALa sudhI TakI rahe che. A svabhAva anAdikALano hovAthI upAdeya budhdhi lAMbAkALa sudhI Take che. AnA pratApe jJAna bhaNavA chatAM, dharmanI ArAdhanAnA anuSThAno karavA chatAMya, vrata, niyama, paccakkhANa karavA chatAMya ane zarIranI sahana zakti keLavavAno abhyAsa karIne aneka prakAranA tapa karavA chatAMya deva, gurU, dharma pratye moTe bhAge rasa pedA thato nathI ane pedA thayo hoya to Takato nathI kAraNa ke saMsAranA anukULa padArthono rAga jeTalo game che emAM jeTalo AnaMda Ave che evA deva, gurU, dharma Adi gamatA nathI. AvI sthiti vartamAnamAM rahelA jIvonI dharma ArAdhanA karanArA jIvonI rahelI hovA chatAMya jo aMtaramAM enuM duHkha hoya ane joie e pramANe ArAdhanA nathI karI zakatA eno pazcAtApa hoya to e ArAdhanA karatA karatA potAnA AtmAnuM kalyANa sAdhI zake che. AvI sthitivALA jIvo durgatimAM jatA nathI ane sadgati ahIMnI adhurI ArAdhanAmAM AgaLa vadhavA mATe, adhurI sAdhanA vizeSa sArI rIte thai zake evI zakti bIjA bhavamAM sadgati rUpe malyA kare che ane e rItanI ArAdhanA karatA karatA jIva potAnA AtmAnuM kalyANa sAdhI zake che AthI logassa sUtra nAmastava rUpe jo bhAvathI bolavAmAM Ave to jIvane ATalo suMdara lAbha pedA thai zake che. pAMcamuM pada evaM mae abhizuA sukhanI sAmagrImAM vairAgyabhAva ane du:khanI sAmagrImAM samAdhibhAva rahe to ja covIze tIrthaMkara paramAtmAo ApaNA upara prasanna che ema kahevAya che. mArA vaDe covIze tIrthaMkara paramAtmAonI stavanA karAi (karI) kai rIte karI ? to kahe che ke Page 54 of 75 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanmukha bhAvathI, abhi = sanmukha. eTale ke covIze tIrthaMkara paramAtmAo mArI sanmukha rahelA che. athavA meM manamAM covIze tIrthara paramAtmAonI dhAraNA karelI che. je huM stavanA karuM chuM te pramAdane vaza thaine karato nathI paNa apramatta bhAvathI emanI stavanA karuM chuM. e rIte meM stavanA karI e stavanAthI covIze tIrthara paramAtmAo mArA upara prasanna thAo e prasanna karavA mATe e covIze tIrthakaro kevA che ? e jaNAve che. vihudya rayamalA vihudya = nAza karyo che. raya = raja. malA = mala. raja ane malanA Avazyaka sUtrane viSe jJAnI bhagavaMtoe traNa artha karyA che. (1) raja = vartamAnamAM baMdhAtuM karma tIrthaMkara paramAtmAnA AtmAone chelle bhave potAnA AtmAmAM uMcI koTino vairAgyabhAva rahelo hovAthI eTale ke jeTalA kALa sudhI saMsAramAM rahe che aviratinA udayamAM beThelA hoya che tyAM sudhI bhogavAlI karma bhogavIne nAza karavA mATe ja beThelA hoya che kAraNa ke jenA zAsanamAM keTalAka karmo evI rIte baMdhAyelA hoya ke je bhogavavAthI ja nAza pAme. keTalAka karmo evI rIte baMdhAyelA hoya che ke je karmo potAnA svarUpe bhogavyA vagara ja bIjAnA svarUpe thaine bhogavAine nAza pAme evA hoya che ane pradezodaya kahevAya che. | vipAkodayathI bhogavAya te bhogAvalI kahevAya. AthI tIrthaMkara paramAtmAonA AtmAoe bhogAvalI karma vipAka rUpe evI rIte bAMdhelA hoya che ke tene udayamAM lAvIne bhogave toja nAza pAmI zake. e vipAkodayane bhogavavA chatAM paNa utkRSTa koTino vairAgyabhAva pedA karelo hoya che ke jenA kAraNe navA bhogavavA lAyaka karmo baMdhAtA nathI ane je puNyAnubaMdhI puNya rUpe karmo baMdhAya che te tIrthakara nAmakarmanA udaya vakhate udayamAM bhogavIne naSTa thai jAya. che. utkRSTa vairAgyanA pratApe bhogAvalI karmano bhogavaTo karavA chatAM paNa saMsAranI vRddhi thAya eTale ke janma maraNanI paraMparA vadhe evo karmabaMdha thato nathI. AnA uparathI e nizcita thAya che ke ghAtI karmonA udayakALamAM vairAgyabhAva jIva jo pedA karato jAya ane sthira karato jAya ane vairAgyane vadhArato jAya ane evA kALamAM jIvanakALa pasAra kare to janma maraNanI paraMparA vadhe nahIM evuM karma baMdhAtuM jAya che ane pUrve baMdhAyelI janma maraNanI paraMparA jo nikAcIta rUpe baMdhAyela na hoya to verAgya bhAvathI janma maraNa nAza karI zake che. A rIte bhogAvalI karmanA udayathI bhoganI sAmagrI utkRSTa verAgya rAkhIne bhogavavA chatAMya janma maraNanI paraMparA vadhe nahi evo je karmabaMdha thAya che e karmabaMdhane raja kahevAya che. 0 vartamAnamAM baMdhAtA karmane raja kahevAya che. * rAga thAya to janma maraNanI paraMparA vadhe. 0 pUrve baMdhAyelA karmone maLa kahevAya che. mala = pUrve baMdhAyelA karma sattAmAM rahelA che ene mala kahevAya che. eTale ke pUrve baMdhAyelA kama utkaTa vairAgyanA parimAmanI sAthe udayamAM Ave che to paNa rAga pedA karAve evA karmo hovA chatAM ene bhogavavA chatAMya rAga vagara bhogave che. vairAgya je pedA thayelo che enuM kAma ja e che ke rAgavALA padArthomAM rAga thavA na de ane dveSavALA. padArthomAM dveSa thavA na de. Page 55 of 75 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atho e nizcita thAya che ke- pUrva bhavonA baMdhAyelA karmo rAga dveSanA pariNAmathI bAMdhelA hovA chatAM paNa ene bhogavatI vakhate vairAgya nAmano guNa rAga dveSa rahita bhogavaTo karAvavAmAM sahAyabhUta thAya che ke jenA kAraNe rAgadveSanA udayakALamAM A rIte karmano bhogavaTo jIva karato jAya to navA karmo pharIthI rAga dveSa pUrvaka bhogavavA paDe evA baMdhAtA nathI. 7 raja ane malathI rahita thayelAnI pUjA, stavanA zA mATe ApaNe karIe chIe mane zakti Apo ke huM paNa raja ane malathI rahita thAuM AvI mAMgaNI raja malathI rahita evA paramAtmAnI stavanA karatA ApaNe mAgaNI karavAnI che. raja no bIjo artha raja eTale pUrve baMdhAyelA karmo tene raja kahevAya che. pahelA arthamAM vartamAnamAM baMdhAtA karmone raja kahelA. A bIjo artha che. tIrthaMkaranA AtmAo pahelA guNasthAnakathI zarU karIne sannI paMcendriya paryAptapaNuM prApta karI karmono baMdha je kare che te moTebhAge janma maraNanI paraMparA na vadhe evI rIte karmabaMdha thayA kare che. emAM koi koika tIrthaMkaro pahelA guNasthAnake vAraMvAra mithyAtva mohanIya karma nikAcIta rUpe bAMdhatA jAya che te bAMdheluM nikAcIta mithyAtva karma samakIta pAmyA pachI udayamAM Ave che paNa mithyAtvanI hAjarImAM nikAcIta rUpe bAMdheluM hovA chatAM samakItane bAdhaka banatuM nathI ane samakIta pAmyA pachI e ja nikAcIta mithyAtvano udaya pUrve baMdhAyelo sattAmAM che te udayamAM AvIne samakItathI paDavAmAM sahAyabhUta thAya che. tIrthaMkaranA AtmAone pUrve baMdhAyelA karmo moTebhAge udayamAM AvIne bhogavAine nAza pAme evA hoya che ene raja kahevAya che. mala = pUrve baMdhAyelA karmomAM tIrthaMkaranA AtmAone paNa, keTalAka tIrthaMkarone darzana mohanIya karma anikAcIta rUpe baMdhAyeluM hoya che ane cAritra mohanIya karma nikAcIta rUpe baMdhAyeluM hoya che ke jenA pratApe samakItanI hAjarImAM tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA karI zake che paNa e bhavamAM cAritrano svIkAra karI zakatA nathI. jemake zreNika mahArAjA. AthI baMdhAyelA nikAcIta karmo sattAmAM rahelA hoya tene mala kahevAya che. jyAre tIrthaMkaranA AtmAo kSapaka zreNi prApta kare tyAre anikAcIta karmo jema nAza pAme che tema nikAcIta karmono paNa nAza karI zake che AthI raja ane mala banne prakAranA saMpUrNa karmothI rahita thaine kevalajJAnanI prApti kare che. evA covIze tIrthaMkara paramAtmAo mArA para prasanna thAo. rajano trIjo artha. iryApathikI kriyAthI thato karmabaMdha tene raja kahevAya che. pahelA guNasthAnake rahelA AtmAo mithyAtva-avirati-kaSAya ane yoga dvArA karmabaMdha kare che. bethI pAMca guNasthAnakamAM rahelA AtmAo avirati kaSAya yoga dvArA karmabaMdha kare che. cha thI daza guNasthAnakamAM rahelA jIvo kaSAya ane yoga dvArA karmabaMdha kare che. agyArathI tera guNasthAnakamAM rahelA jIvo eka yogathI ja karmabaMdha kare che. yogathI je karmabaMdha thatA hoya te karmabaMdhane iryApathiki kriyA rUpe karmabaMdha kahevAya che. A iryApathikithI je karmabaMdha thAya ene raja kahevAya che. mala = kaSAyathI thato karmabaMdha te mala kahevAya che eTale ke ekathI daza guNasthAnakamAM rahelA jIvo je karmabaMdha kare che te karmabaMdhane mala kahevAya che. Page 56 of 75 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iryApathikI rUpe thato karmabaMdha prakRtibaMdha ane pradezabaMdha rUpe ja baMdhAya che paNa sthiti ane rasarUpe baMdhAto nathI. kaSAyathI thato karmabaMdha sthiti rUpe baMdhAya che te jaghanyathI eka aMtarmuhUrtanI sthiti baMdhAya che. mohanIya karmanI jaghanya sthiti navamA guNasthAnake eka aMtarmuhUrtanI baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmanI eka aMtara muhUrtanI dazamA guNasthAnake jaghanya sthiti rUpe baMdhAya che. vedanIya karmanI jaghanya sthiti bAra muhUrtanI baMdhAya che tathA nAma ane gotra karmanI jaghanya sthiti ATha muhUrtanI dazamAM guNasthAnake baMdhAya che. A kaSAya pratyayikI athavA saMparAya pratyayikI karmabaMdha kahevAya che. evI ja rIte lezyA sahita kaSAyathI mohanIya karmano jaghanya rasabaMdha navamAM guNasthAnake baMdhAyA che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmano jaghanya rasabaMdha dazamAM guNasthAnake baMdhAya che. vedanIya-nAma ane gotra karmano utkRSTa rasabaMdha dazamAM guNasthAnake baMdhAya che. AgaLanA guNasthAnakamAM kaSAya na hovAthI jaghanya-utkRSTa sthitibaMdha ke rasabaMdha thato nathI. mAtra traNa samayanI sthitivALA karma baMdhAya che. pahelA samaye baMdhAya, bIjA samaye vedAya ane trIjA samaye nAza pAme che. A rIte tIrthaMkaranA AtmAo karmane raja ane malarUpe bhogavIne saMpUrNa kSaya karI raja ane malA rahita thayelA covIze tIrthaMkara paramAtmAo mArA upara prasanna thAo. samakItinuM mana mokSamAM hoya zarIra saMsAramAM hoya che. paNi ra maraNA manuSyapaNAmAM rahelA jIvonuM zarIra e dArika pudgalonuM baneluM hovAthI dArika zarIra kahevAya che. A zarIra cAra avasthAvALuM hoya che. (1) bAlyAvasthA (2) yuvAvasthA (3) prauDhAvasthA ane (4) vRdhdhAvasthA (1) bAlyAvasthA - A avasthAmAM rahelA jIvone khorAka letA letA moTebhAge zarIranI puSTi thatAM zarIranI vRddhi thatI jAya che ane zarIra puSTa thatuM jAya che. je jIvo rogAdi sahita janma pAmyA hoya athavA zarIra nabaLuM laine janmyA hoya emanA zarIranI puSTi thatI nathI. (2) yuvAvasthA :- game tevo khorAka A avasthAmAM jIvo khAya to paNa te khorAkane pacAvavAnI zakti tathA pacAvIne bala ane vIryane vadhAravAnI zakti sahaja rIte prApta thatI jAya che. (3) prauDhAvasthA :- A avasthA Ave tyAre pAcana zakti nabaLI paDatI jAya che enA kAraNe zarIranuM baLa ane zakti ghaTatI jAya che tathA bIjA aneka prakAranA rogonI utpattinI zarUAta thatI. jAya che. (4) vRdhdhAvasthA :- AmAM pAcana zakti ekadama nabaLI paDatA AkhuM zarIra baLa ane zakti rahita thatA jarjarita thatuM jAya che ane rogAdi pedA thayA hoya teno pratikAra karavAno eTale sAmano karavAnI zakti na hovAthI rogAdithI gherAi vaLe che. tIrthakaranA AtmAone paheluM saMghayaNa hoya, sArAmAM sAruM zarIra baLa hoya, zarIranI tAkAta paNa sArAmAM sArI hoya to paNa prauDhAvasthAmAM ane vRdhdhAvasthAmAM zarIranA thAkoTAno anubhava thato jAya che. Page 57 of 75 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAlyAvasthA ane yuvAvasthA e be zarIranuM baLa zakti ane zarIranI kAMti vadhAravAmAM sahAyabhUta thAya che. prauDhAvasthA ane vRdhdhAvasthAmAM zarIranuM baLa, zakti ane kAMti ghaTatI jAya che. AthI jyArathI manuSyanA zarIramAM zarIranuM baLa ghaTavA mAMDe tyArathI e jIvane mATe prauDhAvasthA ane vRdhdhAvasthA zarU thAya che tene jarArUpe kahevAya che. A jarAno jemane saMpUrNa nAza karyo che evA covIza tIrthaMkara paramAtmAo mArA upara prasanna thAo ane mArI jarAno nAza karo. tIrthaMkaranA AtmAo potAnA AyuSyanI chellI jIMdagI vRdhdhAvasthA rUpe hovAthI kevalajJAna pAmelA hovA chatAM cAra ghAtIkarmamAMthI koipaNa ghAtIkarmano udaya na hovA chatAMya aghAtI karmanA udayanA pratApe zarIra kSINa thatuM jAya, saMghayaNa baLa ghaTatuM jAya enA kAraNe zarIrane thAka lAgavAthI ene ArAma ApavA mATe eTale ke thAka dUra karavA mATe zarIrane ADu pADavA mATe samavasaraNanI aMdara deva chaMdA nAmano bhAga hoya che. temAM zarIrane ArAma ApavAne mATe jAya che ane kevalajJAna pAmyA pachI potAnA zarIrane TakAvavA mATe roja ekavAra AhAra Ape che. kevalajJAna pAmatA pahelA game teTalo tapa karelo hoya e kevalajJAna pAmyA pachI karavAno hoto nathI. chelle jyAre mokSe javAno kALa najIka Ave tyAre potAnA aghAti karmone khapAvavA mATe je rIte khapavAnA hoya te rIte jJAnathI joine eTalA divasanuM anazana kare che AthI e nizciMta thAya che ke dazapUrvI-caudapUrvI-viziSTa avadhijJAnI-viziSTa mana:paryavajJAnI ane kevalajJAnI jIvone tapa karavAno hoto nathI. amane to mAtra je jIvone upadezathI lAbha thato hoya e pramANe upadeza ApIne pratibodha karavAno hoya che paNa roja ekavAra AhAra vAparavAno hoya che. eTale ekAsaNuM kAyama karavAnuM hoya che. saM = samyak prakAre yama = pAMca mahAvrata tenuM nAma saMyama kahevAya che. saMyama eTale potAnA pApamaya jIvana pratye aNagamo pedA thAya ane pAMca mahAvratanA jIvana pratye gamo pedA thAya tene saMyama kahevAya ane saMyama jIvana game che ema kahevAya. * bAlyAvasthA Adi cAreya avasthAmAM rAgAdi vagara jIvana jIvavuM tenuM nAma jarA rahita jIvana jIvyA kahevAya. jarAno tyAga karyo kahevAya. 7 ApaNA jJAnano upayoga ApaNA mATe karavAno che. e bIjAne mATe karIe chIe e ja moTAmAM moTo durguNa che. vajrasvAmIjI e bAlyAvasthAmAM ja raDI raDIne potAnI mAtAno rAga choDAvyo. jIvana AtmAne joine jIvo. zarIrane joine jIvo nahi. je jJAna bhaNyA cho tenuM parAvartana karyA karo to ghaDapaNamAM asamAdhi nahi thAya. * guNone meLavavA prayatna karo to ja zarIrano rAga ghaTe. maraNA covIze tIrthaMkara paramAtmAoe maraNano paNa saMpUrNa nAza karyo che. maraNanA nAzanI sAthe janmano nAza AvI ja jAya che. jyAM sudhI jIvone ghAtIkarmono udaya hoya che tyAM sudhI janma maraNa thayA ja kare che. ghAtI karmanA udayamAM jIvone jeTalo rasa vadhe-emAM AnaMda pedA thato jAya tema tema janma maraNanI paraMparA rUpa vRdhdhi thatI Page 58 of 75 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. keTalAka jIvone sAmAnya koTino AnaMda hoya to saMkhyAtA bhavonI vRdhdhi thAya. keTalAka jIvone madhyama koTino AnaMda hoya to asaMkhyAtA bhavonI vRdhdhi thayA kare che ane moTA bhAganA jIvone utkaTa koTino AnaMda ghAtIkarmonA rasano hoya to anaMtA bhavonI vRdhdhi thayA kare che. anAdi kALathI jagatane viSe paribhramaNa karato jIva zudhdha svarUpa vALo hovA chatAM karmanA saMyoganA kAraNe rAga dveSanA pariNAmathI yukta hoya che. e rAgadveSanA pariNAma e mArI vibhAvadazA che evI jyAM sudhI khabara paDatI nathI tyAM sudhI A rAgadveSanA abhAva rUpa mAruM potAnuM zudhdha svarUpa AnAthI bhinna koTinuM che enI bIlakula khabara paDatI nathI. jyAM sudhI e rAgadveSane AdhIna thaine pravRtti karato jAya che tema tema sahaja rIte potAnA AtmAnA janma maraNanI paraMparA vadhArato jAya che. jyAre e pote potAnA zudhdha svarUpane rAgadveSathI bhinnarUpe che evuM samajato thAya tyAre e jIvane maraNathI gabharATa pedA thavAne badale janmathI gabharATa pedA thato jAya che. potAnA AtmAne janmathI bacAvavAno prayatna karavo e ahiMsAno prayatna kahevAya che. anukULa padArthone rAgapUrvaka meLavavAnI-bhogavavAnI, vadhAravAnI, TakAvavAnI Adi icchAo karavI eja vicAraNAone potAnA AtmAnI hiMsAno pariNAma kahelo che jene svahiMsAno pariNAma kahevAya che. AthI A hiMsAnA pariNAmathI potAnA AtmAnA janma maraNanI paraMparA vadhArato jAya che. A vAtane barAbara samajIne, jANIne vAraMvAra aMtaramAM utArI draDha karavAno prayatna karato jAya toja potAnA AtmAnI hiMsAthI jIva bacI zake ane pachI ahiMsA zuM che ? kone kahevAya ? e jANIne zakti mujaba AcaraNa karato jAya to ja janma maraNanI paraMparAthI jIva aTakI zake che. A rIte svahiMsA aTakAvI sva ahiMsAno pariNAma pedA karIne e pariNAmanI jeTalI ekAgratA prApta karatA jaie ane enI prasannatA jeTalI vadhatI jAya enAthI anubaMdha rUpe baMdhAyelI janma maraNanI paraMparA sattAmAM rahelI hoya e nAza pAmatI jAya che ane navI baMdhAtI janma maraNanI paraMparA aTakI jAya che. A rIte tIrthaMkaranA AtmAoe trIje bhave prayatna karavA mATe ghAtIkarmanA udayakALamAM rahelA hovA chatAM e udaya kALane niSphaLa karatA karatA potAnA AtmAne ahiMsAmaya banAvyo e ahiMsAne TakAvavA mATe zarIrane saMyamamaya banAvyuM ane sAthe sAthe ahiMsA ane saMyamane pariNAmathI sthira karavA mATe zarIra pAsethI levAya eTaluM kAma levAno prayatna karatA tapamaya jIvana banAvyuM AthI e AtmAoe ahiMsA-saMyama ane tapane potAnA AtmAmAM otaprota karyA tyAre baMdhAyelI janma maraNanI paraMparA nAza pAmI ane navI baMdhAtI janma maraNanI paraMparA aTakI zakI tyAre ja trIje bhave ajanmA banI zake eTale ke tIrthaMkara thai jagatane viSe mokSamArga mukI athavA ajanmAno mArga mukIne chellA maraNane pAmIne ajanmA banI zakyA. eTale ke saMpUrNa maraNano nAza karyo evA covIze tIrthaMkara paramAtmAo ke jemanA jarA ane maraNa saMpUrNa nAza pAmelA che evA mArA upara prasanna thAo. pasIyaMta sAmAnya rIte vItarAga paramAtmA evA covIze tIrthaMkaro pota rAga dveSa ane mohathI sarvathA rahita hovAthI koinA upara prasanna thatA nathI temaja koinA upara roSa paNa pAmatA nathI chatAM paNa covIze tIrthaMkara Page 59 of 75 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja sukha na 6:"aa paramAtmAo kevalajJAna pAmyA pachI pota potAnA zAsananI sthApanA kare che eTale ke mokSamArganI sthApanA kare che. te mokSamArga, atyAre jagatane viSe chellA bhagavAnano sthApelo mArga cAle che e mokSamArgane pAmavA mATe, enI ArAdhanA karavA mATe ane ArAdhanA karatA karatA ArAdhaka bhAva pedA karavA mATe, pedA karIne AtmAne mokSamArgamAM AgaLa vadhAratA Atmika guNonI anubhUti AMzika pedA karatA karatA. cittanI prasannatA pUrvaka jIvanakALa jIvAya e lakSya rAkhIne je ArAdhanA thAya e ArAdhanA karavAmAM, karAvavAmAM sahAyabhUta bhagavAne je mokSamArga mukelo che e upayogI thato hovAthI e rIte ArAdhanA karanArA jIvone viSe tIrthaMkara paramAtmAo tuSTa mAna thayA che athavA prasanna thayA che ema kahevAya che. je laghukarmI AtmAomAM, anukULa padArthonI sAmagrImAM sarvasva sukha nathI paNa sukhAbhAsa che temaja sukhAbhAsa rUpe raheluM kSaNika sukha ekAMte du:kharUpa che, du:khanuM ApanArUM che ane du:khanI paraMparA vadhAranArUM che AvI buddhi pedA thAya ane AnAthI bhinna koTinuM e duHkhanA leza vinAnuM kadI nAza. na pAme evuM ane kAyama rahevAvALuM che eja vAstavika rIte sAcuM sukha gaNAya che. AvI budhdhi pedA thAya tyAre covIze tIrthaMkara paramAtmAonI e jIva upara prasannatA pedA thai che ema gaNAya che. vartamAnamAM nikaTanA upakArI covIza tIrthakaro thayelA che mATe covIza gaNAya che. bAkI to atyAra sudhImAM anaMtA tIrthaMkaro thai gayA che e anaMtA tIrthakaronI prasannatA gaNI zakAya che. AvI vicAraNA aMtaramAM jene pedA thAya e AtmAo jJAnI bhagavaMtanI AjJA mujaba pApane pAparUpe mAnatA thAya che ane pApa bhIratA guNa aMtaramAM sahaja rIte pedA thato jAya che. AvI oLakha abhavya jIvone pedA thatI nathI-durbhavya jIvone paNa pedA thatI nathI. bhagavAnanA zAsananI sAmagrIne pAmelA hovA chatAM enI ArAdhanA karavA chatAM sADAnava pUrvanuM jJAna bhaNIne ekavIza kalAka parAvartana karI svAdhyAya karavA chatAM tathA niraticAra cAritranuM pAlana karavA chatAMya potAnA AtmAmAM rahelA rAgAdi pariNAmanI oLakha karavAnI icchA ja pedA thatI nathI. Aja rIte bhArekarmI bhavya jIvo paNa AvA ja prakAranA hoya che AthI nizcita thAya cheke laghukarmI bhavya AtmAo bhagavAnanA zAsananI sAmagrIne pAmIne potAnI zakti mujaba ArAdhanA karatA karatA potAnA anukaLa padArtho pratyenA rAgAdi pariNAmane du:khanA kAraNa rUpe che ema oLakhavAno prayatna kare che ane oLakhIne mAnyatA draDha kare to prabhunI kRpA tathA prasannatA e jIvo pratye pedA thatI jAya che. A rIte AtmAmAM rAgAdi pariNAmanI oLakha pedA thatI jAya eTale abhavya, durbhavya, bhArekarmI bhavya jIvo karatA e jIva samaye samaye asaMkhya guNa asaMkhya guNa adhika karmanI nirjarA karato jAya che. eTale ke graMthIdeze AvelA abhavyAdi jIvo samaye samaye karmanI jeTalI nirjarA kare emanA karatAM graMthIdeze. rahelA bhavya jIvo graMthIne oLakhIne e pariNAmane draDha karatA jAya te samaye samaye asaMkhya guNa asaMkhya guNa adhika rUpe karma nirjarA karatA jAya che. AthI eTale aMze e jIva pariNAmanI vizuddhivALo thayo ema kahevAya che. anukaLa sAmagrImAM sarvasva sukhanI buddhi tenuM nAma saMkaleza kahevAya che athavA kaleza paNa kahevAya che kAraNake kahyuM cheke "phleza vAsita mana te saMsAra kaleza rahita te mana bhava pAra." AvI vizudhdhi je jIvone pedA thayelI hoya te jIvAe anAdi yathApravRtta karaNane choDIne zudhdha yathApravRttakaraNa pariNAmane eTale adhyavasAyane prApta karyo ema kahevAya che. A pariNAma eTale potAnA AtmAnI graMthInI oLakhanI zarUAta thai ema kahevAya che. A pariNAmanA pratApe anukULa padArthonI Page 60 of 75 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmagrI mATe tIvrabhAve pApa karavAno pariNAma aMtaramAM hato te pariNAma nAza pAmI jAya che. jyAM sudhI jIvo Avo vizuddhino pariNAma pAmyA nahotA tyAM sudhI anukULa padArthone meLavavA Adi mATe game tevA pApa karavA paDe to te pApathI DaratA nahotA. tIvrabhAve pApa karavA paNa taiyAra thatA hatA, karatA hatA te pariNAma A vizuddhithI nAza pAmI gayA che. AthI jIvanA aMtaramAM vizudhdhino AnaMda vadhato jAya che. e AnaMdanI anubhUtithI anukULa padArthono rAga e jIvane have tuccha lAgato jAya che eTale ke bhavano rAga dhIme dhIme ghaTatA ghaTatA dUra thato jAya che. bhavano anurAga na thAya eTale sukhamaya saMsAra pratye have rAga pedA thato nathI. jyAM sudhI purUSArtha karIne vizudhdhino pariNAma prApta karato nathI tyAM sudhI cAre saMjJAone (AhAra, bhaya, methuna ane parigraha) AdhIna thaine prANAtipAta Adi pahelA pAMca pApone AdhIna thaine jIvana jIvato hato. e jIvanamAM jeTalI saphaLatA maLatI hatI ane e saphaLatAnA kAraNe anukULa padArthono rAga karavA lAyaka che bhogavavA lAyaka che. evI vicAraNA majabuta banatI jatI hatI. jyAre jIva purUSArtha karIne pApanI tIvratAno nAza karI vizudhdha pariNAmano AnaMda pedA karato jAya che enAthI sukhano rAga tuccha lAgatA ghaTato jAya che enA kAraNe saMjJAone AdhIna thaine ane hiMsAdi pApone AdhIna thaine jIvana jIvavuM eja saMsAra vRddhinuM kAraNa che. Avo pariNAma aMtaramAM majabUta thatAM saMjJAone saMyamIta karavAno prayatna karato jAya che eTale ke saMjJAone AdhIna thayA vagara jIvana jIvavAno prayatna karato jAya che ane e jIvana jIvavAno je AnaMda pedA thato jAya che enI sAthe sAtha saMjJAonI upAdhinAM vicAro nAza pAmatA jAya che AthI saMjJAonI AdhInatAno je AnaMda hato enA karatA saMjJA rahita jIvanano AnaMda vizeSa pedA thatA gamato jAya che. * saMjJAne AdhIna thaine jIvana jIve to eTalo saMsArano rAga ghaTyo kahevAya. * bhavano rAga ghaTe ane je sukhanI anubhUti thAya eja mokSanA sukhanI anubhUti che. - saMjJAne AdhIna thayA vagara AhAra kare tene svAda Ave paNa upAdhinA vicAro na Ave. A rIte tIvrabhAve pApa na karavuM ane bhavano eTale sakhano rAga na karavo. A be gaNo pedA thatAM vizuddhi anaMtaguNa adhika pedA thatAM jIvana jIvatA aMtaramAM thAya che ke atyAra sudhI AvuM suMdara jIvana chatAM paNa huM kema jIvI na zakyo ane emAM potAnuM je jIvana jIvAyuM tene aMtaramAM khaTakatA svArthI jIvana lAgavA mAMDe che. AthI have ucita vyavahAranuM pAlana karato kema thAuM e bhAva pedA thatAM potAnI zakti mujaba ucita vyavahAranuM jIvana jIvavA prayatna karato jAya che ane e ucita vyavahAranuM jIvana jIvatA je AnaMda Ave che te kAraNe svArthI jIvana tuccha lAgatuM jAya che kAraNa ke svArthI vyavahAranuM jIvana jIvatA aneka jIvonA vicArone AdhIna thai thaine jIvavuM paDe che ane keTalIkavAra manane manAvIne paNa jIvana jIvavuM paDe che tathA ghaNuM jatuM karIne paNa jIvana jIvavuM paDe che ema lAgyA karatA enA karatA A jIvanamAM emAMnuM kAMi ja nathI ane mananI prasannatA sArI TakI rahe che, zarIra paNa sukhAkArI rahe che mATe A ucita vyavahArathI jIvavAno AnaMda vadhato jAya che. * je AtmAnA sukhane joine jIve ene ja ucita vyavahAra phAve. * svArthI jIvana kSaNika sukha Ape. * ucita jIvana lAMbAkALanuM sukha Ape. ucita vyavahAranA pAlananuM pratyakSa La svadoSa darzana ane paraguNa darzana kare. Page 61 of 75 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ucita vyavahAranI zarUAta thAya eTale atyAra sudhI pArakAnA doSo joine AnaMda mAnato hato. ene badale pArakAnA guNo joine AnaMda mAnato thAya che ane potAnA nAnA guNane moTo karIne joto. hato ane potAmAM guNa na hoya chatAM guNano Aropa karIne bIjAnI pAse potAnA guNo bolato hato ene badale potAnA doSane jovAnuM mana thatuM jAya che ane e potAnA doSone dUra karavAnuM mana thatuM jAya che. TuMkANamAM svadoSa darzana ane paraguNa darzana thatAM ucita vyavahAranuM pratyakSa La anubhUti rUpe kahevAya che. tIrthaMkara paramAtmAonI prasannatAthI jIvane upAdhi rahita sukhanI anubhUti ane eno AnaMda pedA thato jAya che. atyAra sudhI anukULa padArthonA rAganA AnaMdamAM jIva bhayabhIta thaine jIvato hato koi lai leze to ? koi joi jaze to ? koine khabara na paDe e rIte ene rAkhuM ? huM lAvyo chuM? huM koine ApuM nahi. ityAdi aneka prakAranA vicAro pedA karIne aMtaramAM bhaya utpanna karato karato potAnuM jIvana jIvato hoya che jyAre upAdhi rahita sukhanI anubhUti pedA thatAM anukULa padArthonuM sukha tuccha rUpe lAgatAM aMtaramAMthI bhaya dura thatAM jIvanirbhaya thato jAya che. have e sAmagrI male toya zuM ? na male toya zuM? e hoya toya jIvatA AvaDe che ane na hoya toya jIvatA AvaDe che. e sAmagrI hoya toja jIvana jIvAze e lakSa aMtaramAMthI naSTa thatAM nirbhayatA pedA thatI jAya che ane jIva abhaya guNane prApta karato jAya che. A abhaya guNanA pratApe jIvane potAnA mana, vacana ane kAyAnA vyApArothI AnaMda pedA thato jAya ane baLa vadhatuM jAya che eTale satva pedA thatuM jAya che. rAga dveSa vagaranA sukhanA AnaMdanI anubhUti eja mokSanA sukhanI AMzika anubhUti kahevAya che. abhaya gaNa pedA thatA eTale nirbhayatA pedA thatA sakhanI lInatAno nAza thAya che ane jeTale aMze sukhanI lInatAno nAza thAya eTalA aMze jJAnagarbhita vairAgyabhAvanI zarUAta thAya che. A jJAna garbhita verAgya bhAva sAthe rahetA game teTalI anukULa sAmagrI male, vadhe, Take to paNa enAthI jIvane pApano. anubaMdha paDato nathI. Aja moTAmAM moTo lAbha che. jenAthI abhaya guNa pedA thayo, jJAnagarbhita vairAgya bhAva pedA thayo emanA pratye upakAranI budhdhi vizeSa rIte pedA thatI hovAthI emanA pratye bhaktinI pravRtti kheda rahita eTale kaMTALA rahitapaNe apramattabhAve ullAsapUrvaka cittanA AnaMdapUrvaka ane cittanI prasannatA pUrvaka karavAnuM mana thatuM jAya che ane akheda guNanI prApti thai kahevAya che. AvA jIvone deva, gurU, dharmanI bhakti karavAnuM kahevuM paDatuM nathI. potAnI zakti mujaba akheda rIte bhakti karato ja jAya che. akheda rIte thatI bhaktinA kAraNe, saMsAra pradhAna jIvana hatuM ane dharma jIvana gauNa rUpe hatu tenA badale dharma pradhAna jIvana thatuM jAya che ane saMsAra gauNapaNe bane che. anukaLatAne sAcavIne dharma karAya e vRtti hatI te nAza pAme che. dharmanI kriyAo pradhAna banatI. jAya che. akheda pUrvaka deva, gurU, dharmanI ArAdhanA karatA bahumAna ane AdarapUrvaka pravRtti thatAM thatAM adveSa guNa pedA thato jAya che eTale ke bIjAnA doSone joine atyAra sudhI AnaMda thato hato enA badale doSavALA jIvo pratye dayAbhAva eTale karUNAbhAva pedA thato jAya che. A jIva kevo ajJAna che pahelA huM paNa Avo hato mATe e jIvano zuM doSa ? AthI e jIva pratye dveSa thavAne badale adveSa bhAva pedA thato jAya che. AthI bIjA jIvonA doSo dekhAya ke tarata potAnA upara doSono Aropa karIne bIjA jIva pratye dveSanI. buddhi aMtaramAMthI nAza karato jAya che. Page 62 of 75 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte abhaya, akheda ane adveSa guNonI anubhUti karatA karatA jIvanA aMtaramAM maitrIbhAva pedA thato jAya che. temaja karUNAbhAva paNa pedA thato jAya che. bIjAnA nAnA guNone joine aMtaramAM pramodabhAva pedA thato jAya che ane koi jIva bhArekarmanA kAraNe pote je rIte avidhipUrvaka karavA chatAMya kahevA chatAMya na mAne to e jIva pratye mAdhyasthabhAva pedA karato jAya che. A rIte cAre bhAvanAo bIjarUpe aMtaramAM pedA thatI jAya che. A cAreya bhAvanAonuM bIjA A traNeya guNo che. abhaya, akheda ane adveSa. A rIte cAre bhAvanAothI aMtara jeTalo kALa vAsita rahe eTalo kAla Atmika guNonI prAptino AMzika anubhava cittanI prasannatAno anubhava ane sthiratA vadhatI jAya che. tema tema anukULa padArtho duHkharUpa duHkhaphlaka ane duHkhAnubaMdhi rUpe budhdhi majabuta thatI jAya che. AthI anukULa padArthono bhogavaTo bhogavatA bhogavatA eno AnaMda naSTa thato jAya che Ane ja jJAnI bhagavaMtoe bhaktinuM pratyakSa phLa kaheluM che. che. keTalIkavAra jIvane mithyAtvano udaya rahelo hovAthI anukULa padArtho male to sArUM AvA vicAro AvI jAya che ane evI vicAraNAothI mana malIna thatuM jAya ke tarata ja vizudhdhinA baLe pAcho A rIte anaMta guNa vizudhdhine prApta karato karato jIva graMthIbhedanI najIka pahoMce che eTale enA pariNAma aMtaramAM evA joradAra pedA thAya che ke jagatanI saghaLI sAvadha pravRtti eTale pApanI pravRtti tapAvelA loDhA upara cAlavA javI bhAse che. (lAge che.) tyAre e jIvane atyAra sudhI pedA thayelo nahoto evo apUrva AnaMda pedA thAya che ke e AnaMdathI jIva graMthIbheda kare che eTale rAgAdi pariNAmane potAne svAdhIna banAve che. A rIte purUSArtha karI, jIva prayatna karI ATalI vizudhdhine prApta kare tyAre covIze tIrthaMkara paramAtmAo prasanna thAya ema kahevAya che. AvI prasannatA prApta thAya eTale jIva kevI rIte ane zA mATe emanI stavanA kare che e jaNAve che. kittiya maMdiya mahiyA kittiya = kIrtana (stuti) karAyelA. mArA vaDe covIze tIrthaMkara paramAtmAo emanAmAM rahelA guNonI stuti karIne meM stavyA. covIze tIrthaMkara paramAtmAo je sukhanI anubhUti kare che emAMnA AMzika sukhanI anubhUti karatA karatA stuti karavI-stavanA karavI e samyak prakAre stavanA kahevAya che. A rIte samyak prakAre stavanA karIne mastakathI namaskAra karatA karatA emane vaMdana karyuM eTale mastaka namAvIne vacanathI stuti karIne ane kAyAthI hAtha joDIne mArAthI vaMdana karAya che. e rIte covIze tIrthaMkara paramAtmAo mArAthI pUjAne prApta thayA eTale meM emanI pUjA karI. jJAnI bhagavaMto kahe che ke tIrthaMkara paramAtmAnI stuti karatA sAta bhavono nAza thAya che. covIze tIrthaMkara paramAtmAone vaMdana karavAthI AlokamAM je icchita padArtha joito hoya te tatkALa malI zake che eTale ke malyA vagara raheto nathI eja rIte covIze tIrthaMkara paramAtmAonI pUjA karavAthI eka sAthe hajAra bhavono nAza thAya che. je e logassa uttamA sidhdhA Page 63 of 75 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokane viSe uttama tarIke rahelA athavA uttama tarIke gaNAtA evA covIze tIrthaMkara paramAtmAo. mArA vaDe stavAyelA che, vaMdAyelA che, pUjAyelA che. A rIte prasanna thayelA hoya to mane Apo- zuM mAgaNI kare che ? ArUSNa bohila bha samAvira muttama dituM. II. (1) Arogya, (2) bodhilAbha, (3) samAdhi. uttama evI samAdhi mane Apo. bodhilAbha meLavavAmAM sahAyabhUta thAya evuM Arogya Apo. Arogya eTale AtmAnuM zudhdha svarUpa. bodhilAbha Apo. Arogya eTale mokSa. saMsAra eTale roga. anukULa padArthonuM sevana e kupathya kahevAya che. saMsAra rUpI rogane vadhAranAra hovAthI ane mokSarUpI Arogyane pedA karavAmAM vighnarUpa hovAthI. kupathya kahevAya che. deva, gurU, dharmanI ArAdhanAnA anuSThAno ArAdhaka bhAva pedA karIne ArAdhanA karatA karatA mokSarUpI Arogya pedA karavAmAM sahAyabhUta thAya che mATe enI ArAdhanA eTale deva, gurU, dharmanI ArAdhanA e supathya kahevAya che. ArAdhaka bhAva mATe kSamAguNa-indriyonI saMyamatA guNa ane samatA bhAva guNa. A traNa guNa joie. A traNa guNa pedA thAya athavA pedA karavAnuM lakSya rAkhI ArAdhanA karAya toja e ArAdhanA supacya rUpe bane che. kSamAM eTale krodhano upazama. samatA = sukhamAM vairAgya, duHkhamAM samAdhi. covIza tIrthaMkara paramAtmAo lokane viSe uttama gaNAya che. ahIM loka eTale asuraloka tarIke adholoka gaNAya che. manuSyonI apekSAe tiraskRloka gaNAya che ane sura eTale devonI apekSAe urdhvaloka gaNAya che. A rIte lokathI pUjAyelA sadA mATe pUjA karAtA evA covIze tIrthaMkara paramAtmAnA AtmAo lokane viSe uttama gaNAya che tathA A bhavamAM ja potAnA Atmika guNone eTale saMpUrNa zudhdha svarUpane pedA karavAnA kAryo pUrNa karyA che mATe sidhdha gaNAya che. (kahevAya che.) eTale ke have e covIze tIrthaMkara paramAtmAnA AtmAone potAnA zudhdha svarUpane pedA karavAno prayatna rahyo nathI A artha thAya athavA sidhdha eTale je jIvonA aMtaramAMthI rAga, dveSa ane moha athavA ajJAna saMpUrNa nAza. thayelA che evA covIze tIrthaMkara paramAtmAo sidhdha rUpe gaNAya che. AvA tIrthaMkara paramAtmAo mane Arogyane Apo. ArogyanI mAgaNI e jIvo ja karI zake ke je jIvone anAdikALathI potAne vaLagelo je roga e rogane oLakhIne saMpUrNa roga rahita thavAnI bhAvanA hoya eja jIvo Arogyane mAgavAnA adhikArI gaNAya che. anAdikALathI. jIvane saMsAra rUpI rogavaLagelo che. e saMsAra rogano nAza karI mokSarUpI. Arogya pedA karavAnI bhAvanA thAya e jIvoe mokSarUpI Arogya pedA karavA mATe puNyathI maLelI anukULa sAmagrI-enI Asakti-eno rAga rAkhIne jeTaluM sevana karuM chuM e mArA AtmAne mATe saMsAra Page 64 of 75 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpI rogane vadhAravA mATe kupathyanuM sevana gaNAya che mATe mAre e kupathyanA sevanathI bacavA mATe satva keLavIne kUpathya tyAga karavAno prayatna karavo joie ane mokSarUpI Arogyane pedA karavA mATe deva, gurU, dharmanA sAdhanono upayoga bhagavAnanI AjJA mujaba satva keLavIne karato jAuM to e ArAdhanAnA. supathyathI mokSamArgamAM dAkhala thaine dhIme dhIme Arogya pedA karato thai zakuM. A rIte prayatna karato jAya to covIze tIrthaMkara paramAtmAo evA AtmAo mATe Arogyane ApanArA gaNAya che. Arogya eTale sakala karmothI rahita thayelA AtmAo ke jeoe potAnuM saMpUrNa zudhdha svarUpa pedA kareluM che ane sadAkALa mATe enI anubhUtimAM kALa pasAra karI rahyA che evuM je sukha ene Arogya eTale mokSa kahevAya che. e ArogyanI AMzika anubhUti pahelA guNasthAnakamAM rahelA AtmAo bIjA jIvone du:khI joine potAnI zakti mujaba enuM duHkha dUra karavA prayatna karato jAya evI ja rIte potAnuM anukULa padArthonuM je sukha enA karatA bIjA jIvonI pAse adhika sukha joine eTale bIjAne sukhI joine adhika AnaMda pAmato jAya ane koi potAne du:kha Ape to du:kha veThIne sAmA jIvane sukhI banAvavAnI irachA rAkhe eTale pote du:kha veThIne bIjAne sukhI banAvato jAya toja Arogya pedA karavAnA mArge AgaLa vadhato jaze. A rIte prayatna karatA karatA kupathyanA sevanathI chUTato jaze ane supathyanuM sevana sArI rIte karato thaze Ane ja mokSamArga kahevAya che. dravya Arogya eTale zarIranI sukhAkArI, nirogI avasthA jIvane prApta thAya te dravya Arogya kahevAya che. zarIranI sukhAkArI hoya to jIva saMsAranI vRddhi mATe pApa sahelAithI karI zake che. evI ja rIte zarIranI sukhAkArI sArI hoya to supathyanuM sevana sArI rIte karIne Atmika guNone sArI rIte pedA karI zake che. covIze tIrthaMkara paramAtmAonI stavanA, vaMdanA, pUjanA karatA karatA AtmAmAM rahelo mokSa eTale saMpUrNa zudhdha svarUpa te bhAva Arogya kahevAya che. e bhAva Arogya prApta karavAmAM mane sahAyabhUta thAva ane bhAva Arogya mane prApta karAvo e mAMgaNI karelI che. kAraNa ke e mAMgaNIthI dravya Arogya. ane bhAva Arogya banne prApta thatAM jAya che mATe ekalA dravya ArogyanI mAgaNI karAtI nathI. jo ekaluM dravya Arogya mAMgatA kadAca ekaluM dravya Arogya malI jAya paNa bhAva ArogyanI prAptimAM e dravya Arogya sahAyabhUta thatuM nathI mATe dravya ArogyanI mAgaNI karAtI nathI. AthI bhAva ArogyanI mAgaNI karIne ene pedA karavAno purUSArtha karavo joie. bodhilAbha = samakatA covIze tIrthaMkara paramAtmAonI stavanA, vaMdanA ane pUjanA karatA bhAva ArogyanA kAraNarUpa, mokSamArgamAM cAlavAnI zakti pedA thai e cAlatA cAlatA je rIte tIrthakaroe kSayopazama samakItanI prApti karI eja rIte mArA AtmAmAM kSayopazama samakIta rUpa bodhilAbha pedA karavAmAM sahAyabhUta thAo athavA evI rIte graMthIbheda karIne huM paNa purUSArtha karIne kSayopazama samakIta pAmuM evI zakti Apo. jaina zAsanamAM du:khI jIvo pratye-nirAdhAra pratye dayAno pariNAma karavAno kahyA che ema enAthI vizeSa sukhI ane zrImaMta jIvone mATe dayAno pariNAma vizeSa rIte prApta karavAno kahelo che. evI ja rIte potAnA AtmAno paNa, anukULa sAmagrInA rAgAdi pariNAma vadhatA jatA hoya to potAnA AtmAnI Page 65 of 75 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAno pariNAma sauthI pahelo karavAno kahelo che. AthI du:khI jIvonI dayA karatA sukhI jIvonI dayAnuM mahatva jaina zAsanamAM vadhAre eTale vizeSa kaheluM che. * bodhilAbha pedA karavA mATe satva pedA thatuM nathI enuM mUla kAraNa anukULa padArthono rAga che. * anukULatAmAM jeTalo rAga karIe ane pratikULatAmAM dveSa karIe eTalI aviratinI puSTi thAya che. dravya dayA eTale AhArAdi padArtho ApavAnI vicAraNAo karavI te. * bhAvadayA eTale bodhilAbha prApta karavAno prayatna karavo te. * je jIva janmathI gabharAya te jIvaja samAdhi maraNane pAmI zake che. 0 janma vadhI na jAya te rIte jIvana jIvo. * jema jema sukhanI sAmagrI vadhe tema potAnA AtmAnI dhyA khAva tethI sukhanI lInatA tUTe ane janma maraNanI paraMparA ghaTe. o samAdhi maraNa ene ja prApta thAya ke je jIvonA mokSe javA mATe saMkhyAtabhava bAkI hoya. jenA asaMkhyAtA ke anaMtA bhavo bAkI hoya te jIvone samAdhimaraNa prApta na thAya. * anukULa padArthane choDavAnA saMskAra eja samAdhimaraNanuM kAraNa che. samAhi vara muttama dita covIze tIrthaMkara paramAtmAo mArAthI stavAyelA, vaMdAyelA, pUjAyelA evA mane uttama koTinuM zreSTha samAdhi maraNa Apo. anAdi kALathI jagatane viSe paribhramaNa karatA potAnA karmane anusAre karmano bhogavaTo karatA. karatA je je sthAnane viSe-je je kSetrane viSe-je je kALane viSe ane je dravyone AzrayIne potAno jIvana kALa jIvatA jIvatA pUrNa karIne eka sthAnethI bIjA sthAne asamAdhirUpe maraNa pAtamo pAmato saMsArane viSe paribhramaNa karI rahyo che. ekendriyapaNAmAM anaMtokALa janma maraNa asamAdhirUpe prApta karIne pasAra karyo. beindriya, teindriya, caurIndriyapaNAmAM asaMkhyAto kALa eTale ke be hajAra sAgaropama jeTalo kALa janma maraNa karIne pasAra karyo e badho janma maraNa asamAdhirUpe jIve pasAra karyA. asannI paMcendriyapaNAmAM vAraMvAra janma maraNa karatA karatA asamAdhirUpe asaMkhyAtokALa pasAra karyo. sannI paMcendriya rUpe cAre gatimAM jyAM sudhI jIva samajaNanA gharamAM dAkhala na thayo hoya tyAM sudhI. avivekane prApta karI karIne saMkhyAno ane asaMkhyAto kALa emAM du:khano kALa vadhAre ne sukhano kALa ocho e rIte asamAdhirUpe janma maraNa karatA karatA asaMkhyAto kALa pasAra karyo. A rIte asamAdhimaraNa prApta karatA karatA avivekanI samajaNane vivekarUpe mAnIne anaMtIvAra dharma sAmagrI saMpanna manuSya janmane prApta karIne asamAdhi rUpe anaMtA janma maraNa karyA. hajI paNa samajaNanA gharamAM dAkhala thaine vivekane pedA nahi karIe to hajI paNa asaMkhyAtA ke anaMtA asamAdhi maraNa karavA paDaze. jo samAdhi maraNa joituM hoya to AtmAne sauthI pahelA mohanI adhatAmAMthI DhaMDhoLIne jAgRta karIne asamajaNanA gharamAMthI samajaNanA gharamAM dAkhala karavo ja paDaze kAraNa ke aNasamajaNanA gharamAM Page 66 of 75 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahelo jIva mohanI aMdhatAne AdhIna thaine deva, gurU, dharmanI ArAdhanA niraticArapaNe paNa karI zake che ane asamAdhi maraNane pAme che. e asamAdhimaraNathI chUTavA mATe samAdhimaraNa pAmavA mATe jIvo sannI. paMcendriya paryAptA cAre gatimAMthI koipaNa gatimAM rahelA anukuLa padArtho e ja du:khanuM kAraNa che, hoya che. AvI budhdhi pedA karIne jIvana jIve to ja maraNa vakhate samAdhi maraNane pAmI zake che. AvuM maraNa ekavAra jIva prApta kare eTale samAdhi maraNane prApta kare to ane pUrve baMdhAyelA koi nikAcIta karmo na naDe to saMkhyAtA bhavamAM niyamA mokSane pAme che. * samAdhi maraNa ApanAra zrI arihaMto ja che. anukULa padArthone du:kharUpa mAno toja samAdhimaraNa prApta thAya. sattara prakAranA maraNanuM varNana (1) AvicimaraNa - Avici = samaye samaye AyuSya ochuM thAya che eTale AyuSyano kSaya thAya che athavA AyuSya ghaTe che kAraNa ke vyavahAramAM kahevAya che ke gayelI kSaNa pAchI AvatI nathI ane Avici maraNa kahevAya che. samaye samaye sukhanI sAmagrImAM du:khanI buddhi cAle to AyuSya je ghaTe che to te samAdhirUpe ghaTe che ema mAnavAnuM. sukhanI buddhithI ghaTe to asamAdhimaraNa rUpe ghaTe che ema mAnavAnuM. (2) avadhimaraNa :- avadhi eTale maryAdA. pUrve eTale pUrvabhave jeTaluM AyuSya bAMdhIne AvyA hoie eTaluM badhuM ja AyuSya bhogavIne maraNa pAmavuM, game teTalI ghAta Ave-rogAdi Ave to paNa potAnuM AyuSya tUTe nahi ane phrI pAcho rogAdi rahita thai jAya ane bAkInuM AyuSya bhogavIne cAre gatimAMthI koipaNa gatinA AyuSyano bhogavaTo karavA javuM paDe to utpanna thAya ane e maryAdA pUrNa karI phrIthI. manuSyapaNAne pAme te avadhimaraNa kahevAya che. (3) aMtima maraNa :- je gatimAMthI maraNa thAya e gatimAM phrIthI maraNa karavA mATe javuM na paDe eTale ke e gatinuM je chelluM maraNa te aMtima maraNa kahevAya che. (4) balAya maraNa :- jIvanamAM je koi vrata, niyama, paccakhANa lIdhelA hoya, letI vakhate ullAsapUrvaka levAi jAya ane pAchaLathI ullAsa nabaLo paDe ane vrata, niyama, paccakhANa pratye arUci bhAva pedA thato jAya paNa lajjA Adi maryAdAnA kAraNe vrata, niyama, paccakakhANa choDI zake nahi to enAthI chUTavA mATe maraNane icche AvA vratabhaMga pariNAmavALA jIvonuM je maraNa te balAya maraNa kahevAya che. (5) vArta maraNa - indriyone AdhIna thaine pAMca indriyomAMthI je je indriyonA sukhane viSe. atyaMta Asakti rAkhIne e sukhanI prApti karatA karatA maLelu sukha ekadama cAlyuM jAya to e sukhanA DarathI enA vagara zuM karIza ? kevI rIte jIvIza ? ityAdi atyaMta Asakti pUrvaka vicAraNAo karatA. karatA maraNane prApta thavuM athavA indriyonA sukhone meLavavA mATe ghaNA ghaNo prayatna karavA chatAMya e sukhonI prApti na thAya ane e sukhonA atyaMta AsaktinA kAraNe maraNane zaraNa thavuM eTale maraNa pAmavuM te vasAkta maraNa kahevAya che. (6) aMtaH zalya maraNa :- koi karmanA udayathI bhayaMkara koTInA durAcAranA vicAro pedA thayA Page 67 of 75 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane aNasamajanA kAraNe athavA Asakti athavA rAganA kAraNe durAcAranuM sevana thayeluM hoya ene aMtaHzalya kahevAya che. A zalyanA kAraNe potAnA aMta:karaNamAM vAraMvAra lajjA pedA thatI hoya ane e lajjAnA kAraNe AlocanA karavAnI icchA na thAya eTale AlocanA karyA vinA maraNa pAmavuM te aMtaHzalya maraNa kahevAya che. evI ja rIte bhagavAnanA vacanathI virudhdha vacana jene utsutra kahevAya che e utsutra jANI joine bole athavA ajANatAthI bolAi jAya eno micchAmi dukkaDaM daine AlocanA kare nahi ane maraNa pAme te aMta:zalya maraNa kahevAya che. jemake marici ahIM paNa dharma ane tyAM paNa dharma ATaluM bolyA pachI AlocanA vagara maraNa pAmyA mATe sthalathI bArabhava sudhI ane sUkSmathI asaMkhyAtA kALa sudhI samakItanI prApti na thai zakI te aMta:zalya maraNa kahevAya che. (7) tadbhava maraNa :- je bhavamAM pote hoya te bhavanuM AyuSya bAMdhIne maraNa pAmavuM tene tadbhava maraNa kahevAya che. A maraNa nArakI ane devane hotuM nathI kAraNa ke nArakInA jIvo narakanuM AyuSya bAMdhatA nathI ane devanA jIvo devanuM AyuSya bAMdhatA nathI. temaja yugalika manuSyo ane yugalika tiryaMcone paNa A maraNa hotu nathI e sivAyanA bAkInA jIvone hoi zake che. (8) bAla maraNa :- maMda mithyAdraSTi jIvo ane samakItI jIvonuM je maraNa te bALamaraNa eTale puNyathI maLelI sAmagrI ekAMte du:kha rUpa che. du:khanuM phaLa ApanArI che. du:khanI paraMparA vadhAranArI che. AvI budhdhi pedA karIne e vicArone aMtaramAM sthira karIne jIvana jIve ane maraNa pAme te pahelA guNasthAnakapaNAnuM bALamaraNa kahevAya che tathA samakItI jIvone puNyathI maLelI anukULa sAmagrI ekAMte du:kha ApanArI hovAthI choDavAlAyaka ja che ane Atmika guNone pedA karavA lAyakanI sAmagrI grahaNa karavA lAyaka ja che temaja je guNo pedA thayelA hoya te guNone sthira karavA lAyaka ja che evI buddhi aMtaHkaraNamAM sthira karIne jIvana jIve ane maraNa pAme te samakitI jIvonuM bAlamaraNa kahevAya che. (9) bAlapaMDita maraNa :- je jIvone eTale samakItI jIvone sAte karmonI sthiti aMtaHkoTAkoTI sAgaropamanI hoya che temAMthI saMkhyAtA palyopama jeTalI sthiti ochI thAya tyAre dezaviratino pariNAma pedA thAya che. e dezavirativALA jIvonuM maraNa te bAlapaMDita maraNa kahevAya che. (10) paMDita maraNa :- sAdhupaNuM laine sAdhupaNAmAM maraNa pAmavuM tene paMDita maraNa kahevAya che. sAmAnyathI pahelA-cothA-pAMcamAM ane chaThThA guNasthAnakavALA sAdhupaNAno svIkAra karI zake che. pahelA guNasthAnakamAM rahelA gADha mithyAdraSTi jIvo anaMtAnubaMdhi saMjavalana kaSAyanA udayathI saMyamano svIkAra kare che te dravya cAritra kahevAya che kAraNa ke e cAritrano svIkAra karI pUrvakroDa varSa sudhI niraticArapaNe pAlana kare to paNa potAnA AtmAmAM rahelI graMthI majabUta kare che ane navamA greveyakanA sukhane meLavavA mATe cAritra pALe che. A jIvo saMyamamAM maraNa pAme to paNa te vyavahArathI paMDita maraNa kahevAya che eTale dravya paMDita maraNa gaNAya che. pahelA guNasthAnakamAM rahelA keTalAka jIvo potAnI graMthIne oLakhIne sukha du:kharUpa lagADI. graMthIbheda karavA mATe koi bhAre karmItAnA kAraNe chaThThA gaNasthAnakanA pariNAmane na pAmelA hoya ane pAmavAnA purUSArtha mATe cAritrano svIkAra kare ane cAritramAM maraNa pAme to te jIvonuM maraNa bhAvathI paMDita maraNa kahevAya che. A jIvo anaMtAnubaMdhi saMjvalana kaSAyanA udayathI saMyamano svIkAra kare che paNa te prazasta kaSAyathI saMyamano svIkAra kare che. Page 68 of 75 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka samakItI jIvo apratyAkhyAnIya saMjvalana kaSAyanA udayathI eTale e prazasta kAyanA udayathI saMyamano svIkAra kare che ane samakIta sAthe hoya che. niraticArapaNe saMyamanuM pAlana karI saMyamamAM maraNa pAme to te bhAvathI paMDita maraNa kahevAya che. keTalAka jIvo dezavirati guNasthAnake pratyAkhyAnIya saMjvalana kaSAyathI saMyamano svIkAra karI niraticArapaNe saMyamanuM pAlana kare to te saMyamamAM maraNa pAme to temanuM maraNa bhAvathI paMDita maraNa kahevAya che. cothA pAMcamA guNasthAnakamAM rahelA jIvone sattAmAM sAte karmonI jeTalI sthiti rahelI hoya temAMthI saMkhyAtA sAgaropama jeTalI sthiti sattA ochI thAya tyAre chaThThA guNasthAnakanA pariNAmane pAme che e saMyamano svIkAra kare ane e saMyamamAM kALa kare to bhAvathI paMDita maraNa kahevAya che. AthI nizcita thAya che ke bhAvathI paMDita maraNa pAmavA mATe mithyAtva mohanIya karmano kSayopazamabhAva avazya pedA thavo ja joie eTale mithyAtva mohanIyano kSayopazamabhAva athavA kSAyikabhAva pedA thayelo hoya toja saMyama bhAvathI AvI zake toja bhAvathI paMDita maraNa pAmI zake. ekavAra jIvane paMDita maraNa prApta thAya ane sattAmAM koi bhogavavA lAyaka nikAcIta karma rahelA na hoya to saMkhyAtA bhavonI aMdara e jIvo niyamA sidhdhigatine pAme che. jo sattAmAM nikAcIta karmo bhogavavA lAyaka rahelA hoya to ane tIrthaMkarano AtmA hoya to ekavAra paMDita maraNane prApta karIne utkRSTathI asaMkhyAtA bhave mokSe jAya che ane jo tIrthaMkarano AtmA na hoya to sattAmAM rahelA nikAcIta karmonA kAraNe ekavAra paMDita maraNa pAmyA pachI utkRSTathI anaMtA bhava pachI paNa sidhdhi gatine pAme che. ardhapudgala parAvarta kALe sidhdhi gatimAM paNa jAya che jemake caudapUrvInA AtmAo. (11) chadmastha maraNa H- anAdikALathI jagatane viSe paribhramaNa karatA jIvo sukhanI zodha karatA karatA anaMtA kALathI je rIte janma maraNa karyA kare che te chadmastha maraNa kahevAya che ke je maraNa jIvane sidhdhigatimAM javA mATe koikALe sahAyabhUta thatuM nathI ane kSaNika sukhamAM sarvasva sukhanI budhdhi rahelI hoya che tyAM sudhI e jIvonuM maraNa janma rahita thavA mATenI gaNatarImAM AvI zakatuM nathI ene chadmastha maraNa kahevAya che. athavA pahele bIje cothethI agyAra guNasthAnakamAM jIvo maraNa pAme che tene chadmastha maraNa kahevAya che. trIjA ane bAramA guNasthAnake koi kALe koi jIva maraNa pAmatA nathI. (12) kevalI maraNa :- chadmasthapaNAnA jJAnano nAza karIne jIva kSAyika bhAve jJAnanI prApti kare tyAre kevalajJAnanI prApti thai ema kahevAya che. teramA guNasthAnakamA jIvane kevalajJAna pedA thAya che paNa teramA guNasthAnakamAM koi kALe jIva maraNa pAmato nathI. kevalajJAna pAmyA pachI mana, vacana, kAyAnA yogono saMpUrNa nAza kare eTale yoga nirodha kare tyAre jIva ayogi avasthAne eTale caudamA guNasthAnakane pAme che tyAre tyAM jIva vedanIya Ayu, nAma ane gotra e cAra aghAtI karmono nAza karI maraNa pAme te chelluM maraNa gaNAya che tene kevalI maraNa kahevAya che. (13) AkAzamAM maraNa :- jhADanI DALIe phAMso khAine maraNa pAmavuM, phAMsIthI laTakIne maraNa pAmavuM, paMkhA nIce kapaDuM bAMdhIne laTakIne maraNa pAmavuM, jhaMpApAta karIne maraNa pAmavuM, dariyAmAM paDIne-dazamA Adi mALanI agAsImAMthI paDatu mukIne maraNa pAmavuM, kuvAmAM paDIne maraNa pAmavuM athavA Page 69 of 75 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koipaNa zastranA ghAthI maraNa pAmavuM te AkAzamAM maraNa kahevAya che. (14) gurdA maraNa :- maraNa pAmelA hAthI vagerene kalevaramAM praveza karIne maraNa pAmavuM te jemake je tiryaMca jIvone AhAranI atyaMta Asakti rahelI hoya evA jIvo samaDI, gIdha vagere pakSIo mAMsanI lolupatAnA kAraNe hAthInA gudAnA bhAgamAMthI mAMsa khAvA aMdara praveza kare ane peTa bharIne bahAra Ave. AvI rIte vAraMvAra karatA karatA koikavAra gudAno bhAga saMkocAi jAya to emAMne emAM maraNa pAme tene gughdha maraNa kahevAya che. (15) bhakta parijJA maraNa :- AhAra pANIno tyAga karatA karatA je je maraNa thAya tene bhakta parijJA maraNa kahevAya che. atyAre A kALamAM eka eka upavAsanuM paccakkhANa karAvIne anazana karAvI zakAya che. gItArtha gurU bhagavaMtone sAmo jIva anazana mATe yogyalAge to roja eka eka divasa cAre prakAranA AhArano tyAga karAvatA karAvatA anazanano svIkAra karAve e anazanano svIkAra karAvyA pachI gItArtha gurU bhagavaMtonI javAbadArI vadhI jAya che ane e rIte anazana karAvatA anazana karanAra jIvane asamAdhi thAya, ArtadhyAna ane raudradhyAnanA pariNAma pedA thatA jAya athavA kaSAyanI tIvratA pedA thatI jAya to e jIvane pAraNuM karAvavAmAM Ave che kAraNa ke tapa karAvatA karAvatA sAmA jIvonA aMtaramAM Azravano nirodha-kaSAyano tyAga-rAgAdi pariNAmanI maMdatA thavI joie temaja bhagavAnanI AjJA mujaba tapa karAvavAnuM vidhAna kaheluM che. AmAMthI koipaNa bAbatamAM bhinna rUpe jaNAya to tapa ocho karAvIne anazana choDavI paNa devAya che mATe gItArtha gurUbhagavaMtonI jarUra paDe che. A anazana sarvavirativALA jIvo chaThThA guNasthAnakamAM rahelA ane kevalI bhagavaMto A anazanano svIkAra karI zake che Ane bhakta parijJA maraNa kahevAya che kAraNa ke AhAra pANIno tyAga karatA karatA aMtaramAM aNAhArIpaNAnuM lakSa sthira thatu jAya che. cittanI prasannatA vadhatI jAya che. saMvaramAM rahelA potAnA AtmAno AnaMda pedA thato dekhAya ane sAthe sAthe karmonI nirjarA eTale ke azubha karmonI nirjarA vizeSa rIte thatI jaNAya tyAreja samAdhi maraNa rUpe gaNAya che atyAre A kALamAM anazana karAvavAno niSedha che. (16) iMginI maraNa :- iMginI = saMjJA tenA tyAgapUrvakanuM maraNa. maraNanA chellA TAime potAne khabara paDI jAya to te vakhate potAnI jeTalI bhUmi khullI rAkhavI hoya eTale saMthArA jeTalI jagyA athavA haravA pharavA jeTalI jagyA khullI rAkhIne bAkInI badhI jagyAno temaja dravyano mana, vacana ane kAyAthI tyAga karIne bIjA badhA sacetana ke acetana padArthomAMthI rAgAdi pariNAmano nAza karIne-krodhAdi kapAyono nAza karIne-mArApaNAno tyAga karIne tathA potAnA zarIrano paNa mamatva budhdhithI tyAga karIne je anazanano svIkAra karAya tene iMginI maraNa kahevAya che. A maraNathI koi nikAcIta karmo bhogavavAnA bAkI na hoya to saMkhyAtA bhavomAM sidhdhigatimAM jIva jAya che. (17) pAdapa maraNa athavA pAdapopa gamana maraNa :- pAdapa eTale vRkSa jhADanI jema anazanano svIkAra karIne zarIra je Asane raheluM hoya je sthitimAM paDeluM hoya eja sthitimAM zarIrane rAkhIne AtmAnI ekAgratAmAM lIna thava tene pAdapopa gamana anazana kahevAya che. A anazanano svIkAra jIva tyAre ja karI zake ke zarIra pratyenuM bhedajJAna eTale ke zarIra e huM nathI paNa huM eTale AtmA chuM AvI sthiratApUrvakanuM jJAna pedA thAya tyAre ja jIva AvA anazanane svIkArI zake che. A anazana chaThThA guNasthAnakathI AgaLanA guNasthAnakamAM rahelA jIvo svIkAra karIne Page 70 of 75 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA AtmAnuM kalyANa sAdhI jAya che. jema dhannAjI ane zAlibhadranA jIvoe A anazanano svIkAra karelo hato. bhagavAna mahAvIra svAmInI AjJA laine pahADa upara caDhIne jyAM jagyA anazana mATe ThIka lAgI tyAM vidhi mujaba traNa pradakSiNA ApI e paththaranI jamIna pannu sidhdha paramAtmAone namaskAra karIne eTale ke arihaMta ane sidhdhanI sAkSIe cAra zaraNano svIkAra karI sukRtanI anumodanA karI pharIthI pAMca mahAvratone yAda karIne duSkRtanI garhA karIne pharIthI sukRtanI anumodanA karatA karatA potAnA zarIrane paththara upara suvaDAvI dIdhuM eTale ke anazananA svIkAra karyo Ane pAdapopagamana anazana kahevAya che. sAmAnya rIte sattara prakAranA maraNa moTebhAge manuSyane AzrayIne jaNAvelA che ke jemAM moTebhAge je jIvone aNAhArIpaNAnuM lakSya hoya te jIvone mATe jaNAvelA che. aNAhArIpaNAnuM lakSa pedA karavA mATe AhAra karavo e pApa che. jema jema AhAra karavAmAM Ave tema tema tenAthI zarIra puSTa thAya che. zarIranI puSTinI sAthe indriyone poSaNa maLavAthI indriyo paNa puSTa thAya che. zarIra ane indriyo banne bhegA thaine anukULa AhAra AdinI icchA karato karato pAMce indriyonA anukULa padArthone viSe icchAthI AdhIna thaine Asakti ane rAgamAM otaprota thato jAya che ane jeTalI otaprotatA vadhatI jAya enA AnaMdamAM ne AnaMdamAM kALa pasAra thato jAya che tema tema jIva AhAranI saMjJAno zikAra banato jAya che ane enA ja kAraNe aNAhArIpaNAnuM lakSa aMtaramAMthI naSTa thatuM jAya che. jyAre lAMbAkALe rAgAdinI AdhInatAno kALa pasAra karyA pachI samajaNa pedA thAya tyAre ghaNuM moDuM thai gayeluM hoya che. AthI e AhAra saMjJAne kAraNe ja jIvo samAdhi maraNane prApta karI zakatA ja nathI. AthI je jIvone samAdhi maraNa joituM hoya te jIvone potAnuM jIvana jIvatA jIvatA AhAra e pApa che. Asakti ane rAgapUrvaka karAto AhAra nizce durgatinuM kAraNa che kAraNa ke aNAhArIpaNAnA lakSane pedA thavA devAmAM vighna rUpa thAya che. AthI samAdhi maraNa prApta karavAnI icchAvALA jIvoe potAnuM jIvana Asakti ane rAga vagara jeTaluM jIvAya evo prayatna karavo ja joie ane jyAre jyAre jeTalo kALa anukULa padArthomAM Asakti ane rAga pUrvaka pasAra thAya te kALane adharmano ane pApano kALa gaNAya che. AthI AkhA divasamAM adharmano ane pApano kALa jeTalo pasAra thAya enI niMdA ane garhA karato karato jIvana jIvavAno prayatna karato jAya toja aMtaramAM pApano Dara athavA pApanI bhIrUtA athavA jJAnInI AjJA mujaba pApanI pAparUpe oLakha pedA thatI jAya toja potAnI zakti mujaba pApano tyAga thato jAya che. jo kadAca aviratino gADha udaya hoya ane pApano tyAga na thAya to paNa pApanI oLakha pedA thatA pApane pAparUpe jANavAno saMskAra aMtaramAM pedA thayelo hovAthI ane roja roja thatA pApanI niMdA ne gahna cAlu rahelI hovAthI tIvrabhAve pApa karavAno saMskAra nAza pAmato jAya che. e pApanI pravRtti pApa karavAnI budhdhithI pApanI Asakti ane rAgapUrvaka e pApa thatA na hovAthI AtmAne durgatinuM kAraNa banatA nathI eTale ke pApa karavAno niSvasa pariNAma koi kALe pedA thato nathI. pApa bhIrUtA guNa pedA thato jAya toja jIvana jIvavAmAM samAdhibhAva Takyo rahe che. A rIte lAMbAkALa sudhI samAdhi bhAvapUrvaka jIvana jIvAya to sarva jIvo pratye aMtarathI karUNA bhAva pedA thato jAya che. Page 71 of 75 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghara AdinI pravRtti sAvadha eTale pApa vyApAra rUpa hovAthI emAM AnaMda Avato nathI paNa sAmAyika pratikramaNa darzana, vaMdana, pUjana Adi niravadha eTale pApa vyApAra vagaranI pravRtti karavAmAM AnaMda pedA thato jAya che. sAvadha pravRttimAM je je jIvonI hiMsA thayelI hoya e jIvonI sAthe yAda karIne kSamApanA karato jAya che ane ema karatA jagatanA sarva jIvo pratye kSamApanA karato jAya che. samAdhi maraNa meLavavA mATe jJAnI bhagavaMto e mukhya cha kAraNo kahelA che. (1) pApanI niMdA ane gaha, (2) sarva jIvo pratyenI kSamApanA, (3) zubhabhAvanA = sArA vicAramAM rahevuM, zudhdha pariNAmamAM rahevuM, (4) cAra zaraNano svIkAra, (5) navakAramaMtranuM smaraNa ane raTaNa. (6) anazanano svIkAra. jyAM sudhI jJAnInI AjJA mujaba pApane pApa rUpe mAnavAno svIkAra na thAya tyAM sudhI svadayAno. pariNAma Ave nahi. arthAta pedA thAya nahi. svadhyAnA pariNAma vagara nirdhvasa pariNAma Ave nahi ane enA vagara sarva jIvo pratye kSamApanA bhAva aMtarathI pedA thai zakato nathI. 0 samAdhi maraNa svadayA vagara na Ave. saMsAramAM rahelA jIvo pApanI pravRttio aviratinA udayanA kAraNe karatA hoya che paNa samakIta sAthe hovAthI rAga-Asakti pApanA saMskAranA draDha na thai jAya enI kALajI rAkhIne karato hoya che. aMtaramAM eja bhAvanA hoya cheke kyAre tAkAta Ave ane A aviratino tyAga karIne jIvana jIvato thAuM A vicAraNA aMtaramAM satata rahelI hovAthI ene zubha bhAvanA kahevAya che ane A bhAvanAnI vicAraNA lAMbA kALa sudhI TakAvI rAkhe to temAMthI zudhdha pariNAma pedA thatA jAya ane te lAMbA kALa sudhI sthiratA paNa pAmI zake che. kuTuMbanI sAthe rahelo hoya kuTuMbanuM pAlana karato hoya bharaNa poSaNa karato hoya to paNa potAno AtmA zudhdha pariNAmavALI bhAvanAvALo hovAthI dhAvamAtAnI jema kuTuMbanI sAthe rahevA chatAMya eTale ke dhAvamAtA potAno dIkaro roto hoya to ene rovaDAvIne paNa zeThanA dIkarAne na rUve enI satata kALajI rAkhe che, ene hasAve, ramADe, khelAve chatAM paNa aMtarathI eno rAga potAnA dIkarA pratye hoya che paNa zeThanA dIkarA pratye hoto nathI. evI rIte samajItI jIvone, kuTuMbanuM pAlana karato hovA chatAM paNa aMtarathI kuTuMba pratye rAga hoto nathI paNa aMtarathI rAga niravadha pravRtti pratye hoya che eTale ke kuTuMbane zeThanA dIkarAnI jema aMtarathI mAnIne e na rUve enI kALajI rAkhe che ane bharaNa poSaNa kare che ane potAno dIkaro niravadha pravRtti rUpe hovA chatAM e roto hoya to paNa ene rovaDAvIne aMtarano rAga, niravadha pravRtti pratye hoya che. A rIte zubha bhAvanA karatA karatA zudhdha pariNAma pade kare, TakAve, lAMbA kALa sudhI sthira rAkhavA prayatna kare e mATe potAnI zakti mujaba devanI bhakti kare, devanA guNonuM smaraNa karato jAya ane e devanA guNo mArA potAnA guNo che ema vicAraNA karato jAya. arihaMtA paramAtmAoe potAnA doSone saMpUrNa nAza karI guNo pedA karelA che. jyAre mArA guNo doSothI vartamAnamAM avarAyelA cha huM paNa emanI jema doSone dUra karavAno prayatna karato jAuM to jarUra mArA guNone pedA karI zakuM. A rIte devanI bhakti karatA karatA doSone dUra karavAno prayatna karavAnuM mana thAya che ane zakti mujaba doSone dUra karato jAya che tema tema zudhdha pariNAma vizeSa rIte pedA thatA lAMbAkALa sudhI TakI zake che. Aja kharekhara zubha bhAvanAnuM phaLa kaheluM che. Page 72 of 75 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI ja rIte sAdhunI sevAthI, sAdharmikanI bhaktithI, jJAnanA abhyAsathI, cAritranI kriyAthI, sthiratAthI ema aneka prakAranA anuSThAnothI paNa zudhdha pariNAma vizeSa rIte pedA karatA lAMbAkALa sudhI TakAvI zake che. A rIte zudhdha pariNAma pedA karIne cittanI prasannatA pUrvaka potAnuM je jIvana jIvAya che e jIvana jIvatA azubha karmono baMdha niyamA alparase thAya che. sattAmAM rahelA azubhakarmo tIvrarasavALA hoya to. cittanI prasannatAnA kAraNe maMdarasavALA thAya che. eneja sakAma nirjarA kahevAya che. A rIte jIvana jIvatA jyAre navarAza male tyAre jemanA pasAyathI pApano Dara pedA thato gayo, sarva jIvo pratye kSamApanA zarU thai ane zudhdha pariNAmanI sthiratA thai evA upakArI arihaMta bhagavaMto, sidhdha bhagavaMto, sAdhu bhagavaMto ane arihaMta bhagavaMtoe kahelo dharma eja kharekhara mArA AtmAne mATe zaraNa rUpa che evuM nizcita karIne navarAzanA TAimamAM cAra zaraNane yAda karato jAya che. A rIte vAraMvAra cAra zaraNane yAda karavAmAM vighnarUpa jeTalA padArtho hoya che ene azaraNarUpa mAnIne eno saMskAra draDha karato jAya che ane lAMbAkALa sudhI e padArtho azaraNarUpa ja che evo saMskAra majabUta thAya evo prayatna karato jAya che eTale ke A saMskAra lAMbAkALa sudhI TakAvavA mATe prayatna karato jAya che. paMca parameSThi namaskAra karavAnA temanuM paNa raTaNa aMtaramAM cAlyA kare che. A rIte paMca parameSThirUpa navakAramaMtra cittanI prasannatA ane zudhdha pariNAma pedA karavAmAM, TakAvavAmAM sahAyabhUta thAya che mATe enuM paNa raTana satata cAlu rAkhavA prayatna karato jAya che. e raTaNa karatA aMtaramAM bhAvanA pedA thAya che ke kyAre huM satva pedA karIne saMpUrNa pApa rahita jIvana jIvato thAuM ane e jIvana jIvatA jIvatA maraNa pAmuM eTale ke sAdhupaNuM laine maraNa pAmuM A vicAra cAlyA karato hoya che. anazana :- A rIte zudhdha pariNAma pedA karIne jIvanArA jIva puNyanA udayathI sAmagrI male to paNa vairAgya bhAva sAthe rAkhelo hovAthI puNyanI sAmagrImAM rAga thavA deto nathI. evI ja rIte pApanA udayathI du:khanI sAmagrI male to paNa vairAgyanA kAraNe dIna thavA deto nathI AthI sukha malo ke du:kha malo. bannemAM jIvana jIvatA AvaDe che. evo pariNAma pedA thAya che A rIte jIvatA maraNano kALa najIka che ema khabara paDe to anazanano svIkAra karavAnuM mana thAya che ane potAnI zakti anusAra jeTalo kALA anazanamAM TakI zakAya eTalA kALanuM anazana kare che ane e kALamAM potAnA AtmAne zarIranA mamatvanA tyAganA kAraNe ArtadhyAna, raudradhyAnanA pariNAmathI rahita banAve che. A rIte anazanathI potAnA AtmAne saMsAramAM paribhramaNa karavA mATenA saMkhyAtA ke asaMkhyAtA janma maraNa bAMdhelA hatA te janma maraNane bhogavyA vagara nAza karI nAMkhe che. jema bhagavAna mahAvIranA AnaMda Adi daza zrAvako evI rIte jIvana jIvyA ke zrAvakapaNAmAM chelle anazana karI cittanI prasannatA pUrvaka AvelA pariSaho ane upasargone veThIne janma maraNanI paraMparAno. nAza karI trIjA bhave mokSa nakkI karI nAMkhyo e AtmAo atyAre devalokamAM che tyAMthI mahAvida kSetramAM jaine mokSe jaze. AvuM samAdhimaraNa upakArI evA covIza tIrthaMkara paramAtmAonuM kIrtana karatA, vaMdana karatA, pUjana karatA mane Apo athavA mane samAdhi maraNa malo ema roja ApaNe mAgaNI karIe chIe. caMde su nimalayA Page 73 of 75 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIze tIrthaMkara paramAtmAo kevala jJAna pAmelA hovAthI-aDhAra doSothI rahita thayelA hovAthI-cAra ghAtI karmono saMpUrNa kSaya karelo hovAthI- rAga, dveSa ane moha eTale ajJAna saMpUrNa nAza. thayelA hovAthI caMdra karatA paNa adhika zItala che eTale ke tIrthaMkara paramAtmAnuM darzana karanArane caMdra karatA adhika zItalatA prApta thAya che kAraNa ke game teTalA adhika kaSAyane prApta thayelA jIvo hoya emAM dhamadhamatA hoya to paNa jo bhagavAnanuM darzana kare to emanA darzananA prabhAvathI krodhAdinI zAMti thAya che. krodhAdino je ukaLATa hato emanI je garamI hatI te nAza pAmIne jIvane zItalatAno anubhava karAve che. evI ja rIte saMsAra Adhi, vyAdhi ane upAdhithI bharelo che. e Adhi, vyAdhi ane upAdhinA tApathI. tapelo jIva bhagavAnanuM darzana karatAnI sAthe eno tApa zAMta thai jAya che ane zItalatAno anubhava thAya che. AvI zItalatA caMdrane jotA paNa pedA thatI nathI mATe candra karatA adhika zItalatAne prApta karanArA evA covIza tIrthaMkara paramAtmAo che. AIccesa aMhiyaM pacAsayasa Adita = sUrya enA karatA paNa adhika prakAzane karanArA kAraNa ke sUrya aMdhakArano nAza karIne prakAza kare che jyAre kevalajJAna rUpI sUrya jagatamAM rahelA saghaLAya jIvone saghaLAya padArthone saghaLAya padArthonA anaMtA anaMtA paryAyone bhUtakALa, vartamAnakALa ane bhaviSyakALa e traNe kALanA saghaLAya paryAyone eTale kALane eka ja samayamAM eTale ke rUpI ke arUpI saghaLAya padArthonA paryAyone prakAza karanArA che eTale ke eka samayamAM kevalajJAnathI saghaLuMya jaNAya che ane je koi e kevalajJAnInA darzanA kare enA aMtaramAM yogyatA hoya to kevalajJAna rUpI sUrya enI AMtara cakSu kholIne e prakAzane dekhADe che mATe sUrya karatA adhika prakAzavALA kahevAya che. sAgara varagaMbhIrA sAgara eTale samudra emAM zreSTha ane gaMbhIra svayaMbhUramaNa samudra kahevAya che mATe covIza tIrthakara paramAtmAo svayaMbhUramaNa samudra jevA gaMbhIra che. game teTalI duniyAnI uthala pAthala thAya to paNa svayaM bhUramaNa samudra koi divasa khalabhaLATa pAmato nathI. A svayaMbhUramaNa samudra jevI gaMbhIratA enA azanA jevI paNa anubhUti jIvane tyAre ja pedA thai zake ke jIva purUSArtha karato karato mananI caMcaLatA dUra karato jAya. jeTalI mananI caMcaLatA vadhAre eTalI gaMbhIratA koikALe jIvane pedA thai zakatI nathI. mananI caMcaLatA nAza karavA mATe puNyanA udayathI je kAMi anukULa sAmagrI malI hoya temAM saMtoSa rAkhIne jIvana jIve to caMcaLatA dUra thatI jAya che. AthI mananI sthiratA vizeSa rIte pedA karavA mATe manane nizcala banAvavA mATe jeTalo anukULa padArthono rAga ghaTe evo prayatna avazya karavo joie. toja mana nizcala thatuM jAya toja gaMbhIratA guNa pedA thatuM jAya che. sidhdhA sidhdhama mama di saMta covIze tIrthaMkara paramAtmAo sidhdha thayelA che eTale ke emane have koi kArya karavAnuM rahetuM nathI jemaNe purUSArtha karIne saMsAranA bIjarUpe saghaLAya karmone bALIne bhasmIbhUta karI nAMkhyA che eTale have e Page 74 of 75 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvone siddhigatimAMthI saMsAramAM AvavAnuM rahetuM nathI eTale ke kRtakRtya thai gayelA che. evA covIza tIrthakara sidhdha paramAtmAo e pota potAnA zAsanane sthApIne zAsanano kALa jyAM sudhI raheze tyAM sudhI e mArga mukIne gayA che. e siddhigatinA mArgane pAmavAne mATe e tIrthakaroe je rIte purUSArtha karI potAnA AtmAnA. rAgane oLakhIne e rAgane nAza karavA prayatna karI saMpUrNa nAza karyo ane siddhigatine pAmyA e rIte ApaNe paNa ApaNA rAgAdi pariNAmane oLakhIne dUra karavAno prayatna karIe to siddhigatinA mArgamAM ApaNe dAkhala thai zakIe. e rIte mokSamArgamAM ApaNe dAkhala thaine rAgAdino nAza karIe to siddhigatimAM ApaNe jai zakIe chIe eTale ke ApaNane paNa siddhi gati malI zake che. A rIte prayatna karavAmAM vega ApanAra covIza tIrthaMkara paramAtmAo hovAthI ApaNane siddhigatine ApanArA kahevAya che. A rIte logassa sUtrane jANI nAma, stavanA karatA karatA ApaNe sau vahelAmAM vahelA siddhi gatine pAmIe ane namA sidhdhANaMmAM sadA mATe ApaNo AtmA dAkhala thAya evI abhilASA sAthe pUrNa karavAmAM Ave che. Page 75 of 75