Book Title: Aatm Samvedanna Sadhano
Author(s): Nalin Kothari, Rasik Shah
Publisher: Raj Saubhag Satsang Mandal Saila
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005953/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | OM || AtmasaMvedananA sAdhano (zrutarUpe) : saMcAlana : pU.bhAIzrI nalInabhAI koThArI tathA bra.ni. rasikabhAI zAha , 6i -11 AUT sAyalA zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLa sobhAgaparA, sAyalA - 363430 phona : (02755) 288533, 280791 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma saMvedananA sAdhano (zrutarUpe) : saMcAlana : pU.bhAIzrI nalInabhAI koThArI bra.ni. rasikabhAI zAha bhAga-3 sAyalA zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLa - sobhAgaparA, sAyalA - 363 430 phona : (02755) 280533, 280791 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : prakAzana samiti, zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLa, sobhAgaparA - sAyalA-363430 prata : prathama AvRtti - 500 nakala varSa : 1-5-2009 mudraka : niSedha prinTarsa vikrama DI. paTela myunisipala zALA pAse, nArANapurA gAma, amadAvAda-380013 phona : 27491627 , Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( prasarAvanI 5% zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLa saMcAlita zrI rAjasobhAga AzramamAM mukhyapaNe AdhyAtmika sAdhanA AdhyAtmika sAdhako karI rahyA che. teone sAdhanAmAM baLa maLatuM rahe te AzayathI pU.bhAIzrI dvArA zrI rAjamArga yogArohaNa prakalpanI zarUAta karavAmAM AvI che, ane tenA pariprekSyamAM prAyaH dara mAse eka ekAMta mauna ArAdhanA zibira ane ArAdhanA zibira ema be zibironuM saMcAlana karavAmAM Ave che. te zibiromAM mukhyapaNe to dhyAna upara bhAra ApavAmAM Ave che. te mATe baLa maLI rahe tethI prazikSaNa rUpe (svAdhyAya rUpe) AdhyAtmika viSayo levAmAM Ave che ane yathArtha samajaNa ApavAno prayatna karavAmAM Ave che. te mATe upayogI thAya evuM pustaka chapAvI prasiddha karavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. tene anulakSIne nIce pramANe viSayonuM saMkalana pUrve thayelA AtmajJAnI puruSoe racela pustakone AdhAre karavAmAM AvyuM che, je viSe thoDuMka joIe. (1) bhavavairAgya zatakaH je jIvone mArganI prApti gurukRpAthI thaI che ane tenuM ArAdhana karI rahyA che, te ArAdhaka jIvo jhaDapI AdhyAtmika, pAramArthika pragati karI zake te mATenA pAyAno guNa vairAgya-jJAnagarbhita vairAgyanI prApti thavI jarUrI che, Avazyaka che. A eka guNa pragaTAvavAthI tenA AdhAre aneka guNo pragaTe che-"gRha kuTuMbAdi bhAvane viSe anAsakta - buddhi thavI te vairAgya che. vairAgya e ja anaMta sukhamAM laI janAra utkRSTa bhomiyo che (zrImad rAjacaMdra) mATe ratnazekharasUrijI kRta "bhava-vairAgya zataka' viSaya levAmAM Avyo che. A zataka enA nAma pramANe rAgadveSanuM jhera utArI, bhavya jIvonA aMtaramAM vairAgya pallavita karavAnuM kArya kare che. vartamAnakALe paNa moTA bhAganA sAdhu avasthAnA ke sAdhaka avasthAnA mumukSu jIvo A vairAgya graMthano svAdhyAya karI, tene vAgoLI vicArI vairAgyane vadhAravAnuM kArya kare che. traNe prakAranA rAga :- 1. neharAga, 2. kAmarAga, ane 3. daSTirAgane tathA vividha prakAranA dveSabhAvona kSaya karavAnuM sAmarthya enI eka-ekathI caDhiyAtI gAthAomAM raheluM che. (2) sAmya zataka :- A sAmya zatakanA racayitA zrI vijayasiMhasUri Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja che. sAmya e zrI jinazAsananuM parama rahasya che.-sAmyanI upAsanAnuM khUba mahattva che. koIpaNa upAsanA aMte sAmya-samatAbhAvamAM pariName to ja te mokSanuM kAraNa banI rahe. e "sAmya"nuM svarUpa khUba talasparzI paNe 106 saMskRta zlokamAM darzAvela che. jema jema eno abhyAsa-svAdhyAya dvArA karavAmAM Avaze tema tema bhavya AtmA viziSTa koTinA sAmyanA sparzano anubhava karaze. (3) samatA zataka :- gujarAtImAM dodhaka chaMdamAM A saMmatA zatakanA racayitA nyAyavizArada nyAyAcArya mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja che. A mahApuruSa jaina jagatamAM sArI rIte prasiddha che. teo jaina zAsananA tattvonAM syAdvAda zailIthI rahasyone pAmela eka mahApuruSa-jJAnI puruSa che. teoe saMskRtamAM racAyela sAmya zataka graMthanA AdhAre gujarAtI padyarUpe A zatakanI racanA karelI che. A graMthano viSaya AtmAmAM samabhAva keLavavo, rAgadveSanA prasaMge pUrNa madhyastha bhAva rAkhavo, viSayo pratye heyabhAva jAgrata karavo e che. (4) AtmajJAnanAM sAdhano - A viSaya kaLikALasarvajJa zrImad hemacandrAcAryanA "yogazAstramAMthI levAmAM Avyo che. te anuvAda sahita ApavAmAM Avyo che. tenA viSayo paNa kramasara sAdhakane AdhyAtmika sAdhanAmAM AgaLa vadhAravA mATe khUba ja upayogI hovAthI ahIM levAmAM AvyA che. temAM anukrame AdhyAtmika viSayanI chaNAvaTa karatAM bAra bhAvanAnuM varNana karavAmAM AvyuM che. jenuM bhAvabhAsana thavAthI sAdhaka vairAgya bhAvane daDha karI sAdhanAmAM viSayothI virakta thaIne kema AgaLa vadhavuM te darzAvavAmAM AvyuM che. A viSayonA svAdhyAya dvArA sAdhaka mumukSuo "vairAgya temaja samabhAva" rUpI sAdhanone potAnAmAM pragaTAvI mAyAvI senAno parAjaya karI zake evI bhAvanA bhAvavAmAM Ave che. - prakAzana samiti zrI rAjasobhAga satsaMga maMDaLa, sAyelA - * * * Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkhA saMsAramAM azaraNatA ane anaMta anAthatA chavAI rahI che. teno tyAga uttama tattvajJAna ane utkRSTa zIla sevavAthI ja thAya che. e ja muktinA kAraNarUpa che. pratyeka AtmA tattvajJAnanI prApti vinA sadeva anAtha che. anAthatA TALavA traNa tattvanA Azraye javuM e ja zreyanuM kAraNa che. anAthI munie sahana karyA tulya athavA ethI ati vizeSa asahya duHkha anaMta AtmAo sAmAnyapaNe bhogavatA dekhAya che, tenA saMbaMdhI he bhavya jIvo ! tame kiMcit vicAra karo. saMsAramAM chavAyela anaMta azaraNatAno tyAga karI satya ane zaraNarUpa evA uttama tattvajJAna ane utkRSTa zIlane sevavAno puruSArtha karo, ke je muktinA kAraNarUpa rahelA che. jema saMsAramAM rahelA anAthI muni anAtha hatA, tema pratyeka AtmA tattvajJAnanI uttama prApti vinA sadaiva anAtha ja che. sanAtha thavA prayatna karavo e ja zreya che, kalyANa che. kAraNa ke.... je AtmAo saMsAranA mAyika sukhane ke avadarzanane zaraNarUpa mAne te adhogatine pAme, temaja sadaiva anAtha ja rahe. mATe sarvajJano dharma suzarNa jANI, ArAdhya ArAdhya prabhAva ANI; anAtha ekAMta sanAtha thAze, enA vinA koI na bAhya sahAze. traNa prakAranA guru - 1. kASTha svarUpa pote tare ane bIjAne tArI zake te sarvottama che. 2. kAgaLa svarUpa: pote tarI zake nahi paNa kaMIka puNya upArjana karI zake. 3. patthara svarUpa pote bUDI jAya ane bIjAne paNa buDADe. prathama prakAranA guru uttama che, bIjA be prakAranA guru karyAvaraNanI vRddhi karAvanAra che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA krama | viSaya pAnA naM. 1. bhava vairAgya zataka (zrI ratnazekharasUri kRta) 2. sAmya zataka (zrI vijayasiMhasUri kRta) 3. samatA zataka (upAdhyAyazrI yazovijayajI kRta) 4. AtmajJAnanAM sAdhano (zrImad hemacaMdrAcArya kRta) Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** ( da verAgyazataka :) saMsArami asAre, natthi suhaM vAhi -veaNApaure / . jANaMto iha jIvo, na kaNaI jiNadesiyaM dhammaM // 1 // zArIrika vyAdhi ane mAnasika vedanAthI bharapUra A asAra saMsAramAM sukha nathI--ema jANavA chatAM jIva bhagavAna jinezvaradevoe pharamAvelA paramatAraka dharmanI ArAdhanA karato nathI. 1 ajjaM kallaM paraM parAri, purisA ciMtaMti atthasaMpattiM / aMjaligayaM va toyaM, galatamAuM na picchaMti // 2 // Aje ke kAle paramadivase ke te pachI dhananI prApti thaze; ema puruSo vicAra kare che, AzAnA tAMtaNe baMdhAyelA rahe che; paraMtu hatheLImAMthI TapakatA pANInI jema roja ochA thaI rahelA AyuSyane jotA nathI. 2 jaMkalle kAyavvaM, taM ajjaM ciya kareha turmaannaa| .. bahuvigdho 'hu muhutto, mA avaraNhaM paDikkheha // 3 // je kArya kAle karavAnuM che te jaladI Aje ja karavuM joIe. pAchalA praharanI paNa rAha na jovI joIe, kAraNa ke eka muhUrta (be ghaDI jeTalo samaya) paNa ghaNAM vighnothI bharelo che. 3 hI saMsArasahAvaM, cariyaM nahANurAgarattAvi / je puvvaNhe diTThA, te avaraNhe na dIsaMti // 4 // oha! saMsArano A kevo svabhAva? A kevuM caritra? je snehIo savAre snehanA anurAgathI yukta dekhAtA hatA te ja snehIo sAMje tevA anurAgI dekhAtA nathI. 4 mAM sudi kapiAlve, pAvaeNri vIsa vIsamedA tinni jaNA aNulaggA, rogo a jarA a maccU // 5 // - he jIvo! jAgatA rahevAnA avasare sUI na raho, ane jyAMthI bhAgI chUTavA jevuM che tyAM zAne ArAmathI beThA cho? kAraNa roga, vRddhAvasthA ane mRtyu-A traNa duzmano tamArI pAchaLa paDyA che. 5 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************* divasanisAghaDimAlaM, AusalilaM jiANa dhittUNaM / caMdAiccabaillA, kAlarahaTeM bhamADaMti // 6 // caMdra ane sUrya-A be baLado divasa ane rAtri rUpI ghaTamALa dvArA jIvonuM AyuSyarUpI pANI bharIne kALarUpI reMTane bhamADyA ja kare che. 6 sA natthi kalA taM natthi, osahaM taM natthi kiMpi vinnANaM / jeNa dharijjai kAyA, khajjaMti kAlasappeNaM // 7 // evI koI kaLA nathI, evI koI davA nathI, evI koI vidyA nathI ke jenAthI kALasarpanA moDhAmAM khavAtI A kAyAne bacAvI zakAya ! 7 dIharaphaNiMdanAle, mahiarakesara-disAmahadalille / : opIaI kAlabhamaro, jaNamayaraMdaM puhavipaume // 8 // zeSanAgarUpa nAla upara UbhelA, parvatarUpa kezarAvALA, dizArUpI moTA pAMdaDAvALA, pRthvIrUpI kamaLanA mAnava-makaraMdane (puSpArasa) kALarUpI bhamaro niraMtara pI rahyo che. 8 - chAyAmiseNa kAlo, sayalajIANaM chalaM gavesaMto / pAsaM kahavi na muMcai, tA dhamme ujjama kuNaha // 9 // sarva jIvonuM chidra zodhato kALa, paDachAyAnA bahAne pIcho choDato nathI. mATe dharma ArAdhanAno udyama kare ! 9 kAlaMmi aNAie, jIvANaM vivihakammavasagANaM / taM natthi saMvihANaM, saMsAre jaM na saMbhavai // 10 // anAdi kALathI cAlyA AvatA A saMsAramAM evuM koI saMvidhAna (ekendripaNuM) vigere) nathI ke je karmane vaza paDelA jIvoe prApta karyuM na hoya ! 10 . baMdhavA suhiNo savve, piyamAyA putta bhAriyA / peavaNAu niattaMti dAUNaM salilaMjali // 11 // baMdhuo ke mitro, mAtA ke pitA putra ke patnI badhA ja aMte tane jaLanI aMjali ApIne smazAnathI pAchA phare che. 11 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) - ******* *********************************** vihaDaMti suA, vihaDaMti baMdhavA vallahA ya vihaDaMti / ikko kahavi na vihaDai, dhammo re jIva jiNabhaNio // 12 // re Atman ! putro chUTA paDe che, baMdhuono viyoga thAya che ane sagAMvahAlAM paNa vikhUTAM paDI jAya che, paraMtu eka jinezvaradevoe kahelo dharma kadI vikhUTo paDato nathI, sAtha choDato nathI. 12 aDakammapAsabaddho, jIvo saMsAracArae ThAi / aDakammapAsamukko, AyA sivamaMdire ThAi // 13 // ATha karmanAM baMdhanathI baMdhAyelo jIva saMsAranI jelamAM vase che ane ATha karmanAM baMdhanathI mukta thayelo jIva zivamaMdiramAM vase che. 13 vihavo sajjaNasaMgo, visayasuhAI vilAsalaliyAI / naliNIdalaggagholira, jalalavaparicaMcalaM savvaM // 14 // vaibhava, svajanono samAgama ane vilAsabharyA suMdara viSaya sukhoA badhuM ja kamaLanAM pAMdaDAM upara rahelA jaLabiMdunI jema vinazvara (caMcaLa) che. 14 taM kattha balaM taM kattha, juvvaNaM aMgacaMgimA kattha / savvamaNiccaM picchaha, diThaM naTaM kayaMteNa // 15 // te baLa kyAM gayuM? te yauvana kyAM gayuM? te zarIranuM sauMdarya kyAM gayuM? te joyeluM zarIra, baLa, yauvana ane sauMdarya yamarAjAe naSTa karI nAkhyuM. kharekhara A badhuM ja anitya che, ema samaja. 15 ghaNakammapAsabaddho, bhavanayaracauppahesu vivihAo / pAvai viDaMbaNAo, jIvo ko ittha saraNaM se // 16 // karmanAM majabUta baMdhanothI baMdhAyelo jIva bhavanagaranA core ane cauTe vividha viDaMbaNAo pAmI rahyo che. he jIva ! tane ahIM koNa zaraNarUpa che ? 16 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) **************** *************************** ghoraMmi gabbhavAsa, kalamalajaMbAlaasuibIbhacche / vasio aNaMtakhutto, jIvo kammANubhAveNaM // 17 // kalamala (garbhamAM prathamanA sAta divasanA pravAhI sthiti)nA kAdavanI azucithI bibhatsa evA ghora garbhavAsamAM kuTila karmanAM yoge jIva anaMtIvAra vasyo che. 17 culasIi kira loe, joNINaM pamuhasayasahassAiM ikkikammi a jIvo, aNaMtakhutto samuppanno // 18 // caudarAja lokamAM jIvane utpanna thavAnAM 84 lAkha sthAna (yoni) che. emAMnI eka-eka yonimAM A jIva anaMtIvAra janmyo che. 18 mAyA-piya-pUrdi, saMsArardi pUrio nogo ! bahujoNinivAsIhiM, na ya te tANaM ca saraNaM ca // 19 // saMsAramAM aneka yonimAM vasatAM mAtA-pitA ane snehIjanothI samagra loka bharelo che. chatAM teo tArA rakSaka ke AzrayadAtA banI zakatA nathI. 19 jIvo vAhi-vilutto, sapharo iva nijjale taDapphaDai / sayalo vi jaNo picchai, ko sakko veaNAvigame // 20 // rogothI pIDAto jIva, pANI vagaranI mAchalInI jema taraphaDiyAM mAre che. AjubAju beThelA loko ene dekhe che, chatAM vedanAthI koI ene choDAvI zakatuM nathI. 20 __mA jANasi jIva ! tumaM puttakalattAi majjha suhheu| niuNaM baMdhaName yaM, saMsAre saMsaraMtANaM // 21 // he Atman ! putra-patnI Adi svajano mArA sukhanAM kAraNa che, ema tuM mAnIza nahi. e to UlaTA saMsAramAM bhaTakatA tArA AtmAnAM gADha baMdhano che. 21 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ************ ***************************** jaNaNI jAyai jAyA, jAyA mAyA piyA ya putto ya / aNavatthA saMsAre, kammavasA savvajIvaNAM // 22 // karmanI vicitratAne kAraNe saMsAramAM sarvajIvonI vicitra avasthAo sarjAya che. jIvanI koI nizcita eka avasthA nathI. mAtA marIne patnI thAya che ane patnI marIne mAtA thAya che, temaja pitA marIne putra ane putra marIne pitA thAya che....! rara ja sA jAi ja sA joNI, na taM ThANaM na taM kulaM / na jAyA na mayA jattha, savve jIvA aNaMtaso // 23 // A saMsAramAM evI koI jAti nathI, evI koI yoni nathI, evuM koI kula nathI, evuM koI sthAna nathI ke jyAM dareka jIvo anaMtIvAra janmyA na hoya ane mRtyu pAmyA na hoya. 23 taM kiMpi natthi ThANaM, loe vAlagga-koDimittaMpi / jattha na jIvA bahuso, suhRdukkhaparaMparA pattA // 24 // caudarAjalokamAM vALanA agrabhAganA karoDamAM bhAga jeTalI paNa jagyA nathI ke jayAM jIva anaMtIvAra sukha-duHkhanI paraMparA na pAmyo hoya ! 24 savvAo riddhIo, pattA savve vi sayaNasaMbaMdhA / saMsAre tA viramasu, tatto jai muNasi appANaM // 25 // saMsAramAM sarva prakAranI Rddhi-samRddhi ane sarvaprakAranA svajanasnehIonA saMbaMdho A jIva prApta karI cUkyo che. tethI have jo AtmAne tuM samajato hoya to (tane AtmajJAna thayuM hoya to) e badhAthI tuM virAma pAma ! ra5 paNo vaMthapha maM, go va6-vaMda -mara - vasaULDuM visahai bhavaMmi bhamaDai, eguccia kammavelavio // 26 // jIva ekalo ja pote karma bAMdhe che, vadha-baMdha, maraNa vagerenAM duHkho ekalo ja sahana kare che ane karmathI prerAyelo jIva ekalo ja A saMsAramAM bhaTake che. ra6 : Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) . * *********-************************************ anno na kuNai ahiaM, hiyapi appA karei na hu anno| appakayaM suhadukkhaM bhuMjasi tA kIsa dINamuho // 27 // he Atman ! bIjo koI tAruM ahita karato nathI. hita ke ahita karanAra tuM pote ja che. sukha-duHkha paNa tArAM karelAM ja tuM bhogave che. to pachI zA mATe tuM dInamukhavALo bane che? 27 bahuAraMbhaviDhattaM, vittaM vilasaMti jIva ! synngnnaa| ... tajjaNiyapAvakammaM aNuhavasi puNo tumaM ceva // 28 // he jIva ! te ghaNAM AraMbha samAraMbhanAM pApathI upArjelAM dhana upara tAro svajana parivAra moja-majA uDAvaze. paraMtu e dhana meLavavA pAchaLa bAMdhelAM pApakarmanuM kaTuphaLa to tAre ekalAe ja bhogavavuM paDaze ! 28 aha dukkhiyAI taha bhukkhiyAi, jaha ciMtiyAi ddibhaaii| taha thovaMpi na apyA, viciMtio jIva ! kiM bhaNimo // 29 // mArAM chokarAM duHkhI che, bhUkhyAM che..." evI tArAM bALakonI te ciMtA karI che paraMtu evI thoDI paNa ciMtA teM tArA AtmAnI karI nathI. are jIva ! tane zuM kahevuM? 29 khaNabhaMguraM sarIraM, jIvo anno a sAsayasaruvo / kammavasA saMbaMdho, nibbaMdho ittha ko tujjha // 30 // zarIra kSaNabhaMgura che, AtmA zarIrathI judo, zAzvata svarUpavALo che. karmano yoge zarIra ane AtmAno saMyoga thayo che. to te zarIramAM tane ATalI mUccha zI? 30 kaha AyaM kaha caliyaM, tumaMpi kaha Agao kahaM gmihii| sunnapa thAda, nIva ! TuMba no tuTTA rU he Atman ! tAruM A kuTuMba kyAMthI AvyuM ane kyAM cAlyuM jaze? tuM paNa kyAMthI Avyo ane kyAM jaIza? paraspara banne eka bIjAne nathI jANatA, to pachI e kuTuMba tAruM kyAMthI? 31 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** khaNabhagure sarIre, maNuabhave abbhapaDalasAricche / sAraM ittiyamettaM, jaM kIrai sohaNo dhammo // 32 // zarIra jyAre kSaNabhaMgura che ane mAnavabhava jyAre vAdaLanA samUha jevo asthira che tyAre sAra mAtra eTalo ja che ke - suMdara rIte dharmanI ArAdhanA karI levI. 32 jammadukkhaM jagadukkhaM rogA ya maraNANi y| ___ aho dukkho hu saMsAro, jattha kIsaMti jaMtuNo // 33 // janmanuM duHkha che, vRddhAvasthAnuM duHkha che, roga ane mRtyunuM mahAduHkha che...aho! Akho saMsAra ja duHkharUpa che, jyAM jIvo klezane pAme che. 33 jAva na iMdiyahANI, jAva na jarArakkhasI pripphuri| nAva na visArI, nAva na mayU samuci rU8 * jyAM sudhI indriyonI zakti kSINa thaI nathI, jarA rAkSasI enuM baLa batAvatI nathI, jayAM sudhI roganA vikAro jAgyA nathI ane jyAM sudhI mRtyu AvyuM nathI tyAM sudhI te jIva ! dharmanI ArAdhanA karI le. 34 narahRmi patitta, jU gujna sophA tada saMpatte maraje, tho da vIra nava ! rUma gharamAM Aga lAge tyAre kUvo khodavo zakya nathI, tema mRtyu najIka Ave tyAre dharma kaI rIte karI zakAya? arthAt dharma karavo zakya nathI. 35 ruvamasAsayameyaM, vijjulayAcaMcalaM jae jIaM / saMjhANurAgasarisaM, khaNaramaNIaM ca tAruNNaM // 36 // gayakaNNacaMcalAo, lacchIo tiascaavsaaricchN| . visayasuhaM jIvANaM, bujjhasu re jIva ! mA mujjha // 37 // rUpa azAzvata che, jIvana vIjaLInA camakArA jevuM caMcaLa che ane yauvana saMdhyAnA raMga jevuM kSaNika sauMdaryavAnuM che. lakSmI hAthInA kAna jevI caMcaLa che. jIvone maLatuM viSayasukha IndradhanuSya jevuM che; mATe he jIva! tuM bodha pAma. AmAMnI koIpaNa vastumAM tuM moha dhAraNa na kara. 36-37 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) jaha saMjhAe sauNANaM, saMgamo jaha pahe a pahiANaM / . sayaLAnuM saMnono, taheva ghuLamaMjuro nIva ! "rUTA he jIva ! je rIte saMdhyA samaye pakSIono ane mArgamAM musApharono saMyoga-samAgama kSaNika che; tema svajana-parivArano samAgama kSaNika che. 38 nisAvirAme paribhAvayAmi, gehe palitte kimahaM suyAmi / DajjhatamappANamuvikkhayAmi, jaM dhammarahio diahya gamAmi // 39 // **** rAtrinA virAma samaye jAgato evo huM vicAra karuM chuM ke - baLatA gharamAM huM kema sUI rahyo chuM ? dAjhI rahelA AtmAnI huM kema upekSA karI rahyo chuM ane dharmarahita divaso kema gumAvI rahyo chuM ? 39 jA jA vaccai rayaNI, na sA paDiniyattai / ahammaM kuNamANassa, ahalA jaMti rAio // 40 // je je rAtrio pasAra thAya che, te pAchI AvatI nathI. adharma karanAra AtmAonI rAtrio niSphaLa jAya che. 40 jassatthi maccuNA, sakkhaM, jassa vatthi palAyaNaM / jo jANe na marissAmi, so hu kaMkhe suhesiyA // 41 // jene mRtyu sAthe mitratA che athavA je mRtyuthI bhAgI chUTI zakIza ema mAne che athavA huM marIza nahIM ema jANe che; te ja sukhazIliyApaNuM icchI zake. 41 daMDakaliaM kariMtA, vaccaMti hu rAio ya divasA ya / AusaM saMvilaMtA, gayAvi na puNo niyattaMti // 42 // daMDa dvArA kokaDI uparathI dorAne cAkaDA upara vIMTALavAnI jema divasa ane rAtrio AyuSyane ochuM kare che. e gayelA divaso ke rAtrio pAchAM pharatAM nathI. 42 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) ***************************************** jaheha sIhA va miyaM gahAya, maccU naraM Nei hu aMtakAle / na tassa mAyA va piyA va bhAyA, kAlaMmi taMmi saharA bhavaMti // 43 // A lokamAM jema siMha haraNane pakaDIne laI jAya che, tema aMta samaye mRtyu mANasane pakaDIne laI jAya che te vakhate mAtA-pitA ke bhAI koI ja sahAyaka banatAM nathI. 43 jIaM jalabiMdusamaM saMpattIo taraMgalolAo / sumiNayasamaM ca pimmaM jaM jANasu taM karijjAsu // 44 // jIvana pANInAM biMdu jevuM che, saMpatti jaLataraMga jevI che ane sneha svapnatulya che; AvuM jANyA pachI tane je ThIka lAge te kara. 44 saMjharAgajalabubbuovame, jIvie ya jalabiMducaMcale / juvvaNe ya naivegasaMnibhe, pAvajIva ! kimiyaM na bujjhase ? // 45 // jIvana saMdhyAne raMga jevuM che, pANInA parapoTA jevuM che, pANInA biMdu jevuM caMcaLa che ane yauvana nadInA dhasamasatA pUra jevuM che chatAM te pApAtman ! tuM kema bodha pAmato nathI? kema samajato nathI? 45 annattha suA annatya gehiNI pariaNo vi annattha / bhUabalivva kuDuMba, pakkhittaM hayakayaMteNa // 46 // . nirdaya yamarAjAe, bhUtane balibAkaLA nAkhe tema mArA kuTuMbane pheMkI dIdhuM che, putrane kyAMya pheMkI dIdho che, patnIne kyAMka pheMkI dIdhI che ane parivArane paNa kyAMka bIje pheMkI dIdho che. 46 jIveNa bhave bhave, milhiyAi dehAi jAi sNsaare| tANaM na sAgarehiM, kIrai saMkhA aNaMtehiM // 47 // A saMsAramAM A jIve bhavobhava je zarIro choDyAM che te, badhAM zarIronI saMkhyA sAgaropamathI paNa na gaNI zakAya eTalI che. 47 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (6) . ************************ **************** nayaNodayaMpi tAsiM, sAgarasalilAo bahuyaraM hoi| ... galiaM ruamANINaM, mAUNaM annamannANaM // 48 // . aneka bhAvomAM thayelI svArthathI khoTuM khoTuM judI judI raDatI mAtAonI AMkhanAM AMsaonuM pANI, samudranAM pANIthI paNa anekagaNuM che. 48 jaM narae neraiyA, duhAI pAvaMti ghoraNaMtAI / tatto aNaMtaguNiyaM, nigoamajjhe duhaM hoi / / 49 // taMmi vi nigoamajjhe vasio re jIva ! vivihkmmvsaa| visahaMto tikkhaduhaM, aNaMtapuggalaparAvate // 50 // narakamAM nArakIo je ghora bhayaMkara anaMta du:kho prApta kare che, tenA karatAM nigodamAM anaMtagaNuM duHkha che, te nigodamAM vividha karmone vaza thaI he jIva! ghaNAM duHkhane sahana karato tuM anaMta pudgala-parAvartanakALa sudhI tyAM vasyo che. 49-50 , niharIya hava tatto, majuttAdhi re nIa ! tatthavi jiNavaradhammo, patto ciMtAmaNisariccho // 51 // he jIva ! tyAMthI kemeya karIne nIkaLIne tuM manuSyapaNuM pAmyo che ne temAMya ciMtAmaNiratna samAna jinezvara prabhuno dharma tane prApta thayo che. 51 patte vi taMmi re jIva ! kuNasi pamAyaM tumaM tayaM ceva / ne mavaMtha, pu vi parimo durda hari dharA Avo dharma prApta thavA chatAM paNa te jIva ! tuM enA e ja pramAdane sevI rahyo che, ke je pramAdathI saMsAranA aMdhAriyA kUvAmAM paDIne pharIvAra ghora duHkhane pAmIza. para uvaladdho jiNadhammo, na ya aNuciNNo pamAyadoseNaM / / hA jIva ! appaveria, subahuM parao visUrihisi // 53 // he jIva! zrI jinadharma maLyo paraMtu pramAda doSathI enuM sevana te na karyuM, he AtmavairI jIva ! paralokamAM tuM atyaMta khedane pAmIza, jhUrInUrIne divaso pasAra karIza. pa3 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) ********************************************** soaMti te varAyA, pacchA samuvaTThiyaMmi maraNaMmi / pAvapamAyavaseNaM, na saMcio jehiM jiNadhammo // 54 // pAparUpa pramAdane AdhIna thaIne jeoe jinadharmano saMcaya nathI karyo, te bicArA AtmAo mRtyu upasthita thatAM bhAre zoka kare che. 54 dhI dhI dhI saMsAraM, devo mariUNa jaM tirI hoI / mariUNa rAyarAyA, paripaccai nirayajAlAhiM // 55 // saMsArane dhikkAra che ! dhikkAra che ! dhikkAra che ! jyAM devo marIne tiryaMca thAya che ane rAjAdhirAja paNa marIne narakanI javALAomAM zekAya cha. 15 jAi aNAho jIvo, dumassa purphe va kammavAgrahao / dhaNadhannAharaNAI, ghara-sayaNa-kuTuMbamillevi // 56 // karmarUpI pavanathI haNAyelo jIva, pavanathI kharI gayelA puSpanI jema dhana, dhAnya, AbhUSaNa, ghara, vajana ane kuTuMbane mUkIne anAtha banIne cAlyo jAya che. pa6 ' vasiyaM girIsu vasiyaM, darIsu vasiyaM samuddamajhaMmi / rukkhaggesu ya vasiyaM, saMsAre saMsaraMteNaM // 57 // devo neraiuttiya kIDapayaMgutti mANuso eso / ruvassI ya visvoM, suhabhAgI dukkhabhAgI a // 58 // rAutti ya damagutti ya, esa savAgutti esa veyaviU / sAmI dAso pujjo, khalotti adhaNo ghaNavaitti // 59 // navi ittha kovi niyamo, sakamma viNiviTThasarisakayaciTTho / . annunnaruva veso, naDuvva pariattae jIvo // 60 // he jIva! saMsAramAM paribhramaNa karatAM tAro nivAsa parvata para thayo cha, guma thayo cha, samudramA thayo cha, vRkssn| mAmA 752 cyo che. tuM deva, nA26, 81.31, 5giyo, manuSya, 35, 2135ii, sumI mane du:bhI paNa banyo che. tuM rAjA ane raMka paNa banyo che. caMDAla ane vedano jANakAra Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) ********************************************** * (brAhmaNa) banyo che. svAmI ane sevaka banyo che, pUjya ane durjana banyo che, nirdhana ane dhanavAna thayo che. saMsAranI rakhaDapaTTImAM evo koI ja niyama nathI, kemake pote karelAM karmonA anusAra ceSTA karato jIva naTanI jema bhinna bhinna rUpa ane veSa dhAraNa karIne parivartana pAme che. pa7-58-59-60. naraesu veyaNAo, aNovamAo asaaybhulaao| .. re jIva ! tae pattA aNaMtakhutto bahuvihAo // 61 // devatte maNuatte, parAbhiogattaNaM uvagaNaM / bhIsaNaduhaM bahuvihaM, aNaMtakhutto samaNubhaaM // 62 // . tiriyagaI aNupatto, bhImamahAveyaNA aNegavihA / jammaNamaraNarahaTTe, aNaMtakhutto paribbhamio // 63 // re jIva ! teM sAte narakanAM duHkhathI bharapUra ane jene koI upamA na ApI zakAya tevI aneka prakAranI vedanAo anaMtIvAra prApta karI che. devabhavamAM ane mAnavabhavamAM parAdhInatAne pAmIne aneka prakAranAM bhISaNa duHkho te anaMtIvAra anubhavyAM che. tiryaMcagatimAM paNa aneka prakAranI mahAbhayaMkara vedanAo pAmIne tyAM janma-maraNanA raheTamAM anaMtIvAra tuM bhamyo che. 61-62-63. jAvaMti ke vi dukkhA, sArIrA mANasA va saMsAre / patto aNaMtakhutto, jIvo saMsArakaMtAre // 64 // he jIva! saMsAramAM je koI zArIrika ke mAnasika duHkho che te saghaLAM duHkho bhavATavImAM bhamatAM te anaMtIvAra prApta karyA che. 64 taNhA aNaMtakakhutto, saMsAre tArisI tumaM AsI / jaM pasameuM savvo-dahINamudayaM na tIrajjA // 65 // saMsAramAM anaMtIvAra evI tarasa tane lAgI ke je sarvasamudranAM pANIthI paNa na chIpAya ! 65 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) *********** ******* ** *********************** AsI aNaMtakhutto, saMsAre te chuhA vi tArisiyA / / 'jaM pasameuM savvo, puggalakAo na tIrijjA // 66 // saMsAramAM anaMtIvAra bhUkha paNa tane evI lAgI ke duniyAbharanA AhAranAM badhAM ja pudgalo maLavA chatAM e bhUkha zAMta thAya nahi ! 66 kAUNamaNegAI, jmmmrnnpriattttaannsyaaii| dukkheNa mANusattaM, jar3a lahai jahicchiyaM jIvo // 67 // janmamaraNanAM seMkaDo paryaTano karyA pachI mahAmusIbate jIva icchita manuSyabhavane prApta kare che. 67 taM taha dullahalaMbhaM, vijjulayAcaMcalaM ca maNuattaM / ghaifma no viDIyaTTa ripho na sapUpiyo kTA - he jIva ! tevA prakAranA durlabha ane vIjaLI jevA caMcaLa mAnava janmane pAmI dharmakAryamAM kheda anubhave che, te kharekhara kApuruSa (niMdanIya) che, satparuSa nathI. 68 mANussajamme taDiladdhayaMmi, jiNidadhammo na kao ya jeNaM / tuTTe guNe jaha dhANukkaeNaM, hatthA malevvA ya avassa teNaM // 69 // jema subhaTane dhanuSyanI dorI tUTI gayA pachI avazya hAtha ghasavA paDe che tene saMsArasAgaranA kinArArUpa manuSyajanmane pAmIne je jinezvaranA dharmane sevato nathI tene avazya hAtha ghasavA paDe che arthAtu pazcAttApa karavo paDe che. 69 re jIva ! nisuNi caMcalasahAva, milheviNu sayalavi bajhaMbhAva / navabheya - pariggahavivihajAla, saMsAri asthi saha iMdayAla // 70 // " re jIva ! sAMbhaLa. caMcaLa svabhAvavALA saghaLAya bAhyabhAvone tathA nava prakAranA parigrahanI jaMjALane mUkIne javAnuM che mATe saMsAramAM saghaLuM IndrajALa jevuM che. 70 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) . ********************************************** piya putta mitta- ghara gharaNijAya, ihaloiasavva niyasuhasahAya / . navi atthi koI tuha saraNi mukkha, ikkallu sahasi tirinirayadukkha // 71 // . he mUrNa jIva ! A lokamAM pitA-putra, mitra, ghara, patnI Adino samudAya potAnA ja sukhano artha che. bhavAMtaramAM tiryaMca ane naraka gatinAM duHkho tuM ekalo ja sahana karIza. bIjA koI tane zaraNarUpa nahIM thAya.7ra kusagge jaha osabiMdue, thovaM ciTThai lNbmaanne| .. evaM maNuANa jIviaM, samayaM goyama ! mA pamAyae // 72 // jema DAbhanA (ghAsanA) agrabhAga upara rahela jhAkaLanuM biMdu thoDo samaya ja Take che; tema manuSyanuM jIvana paNa thoDo samaya ja Take che, mATe gautama ! eka samayano paNa pramAda karIza nahi. 7ra saMbujjhaha kiM na bujjhaha, saMbohI khalu picca dullhaa| no hu uvaNamaMti rAio, no sulahaM puNaravi jIviyaM // 73 // bodha pAmo ! tame kema bodha pAmatA nathI? mRtyu pachI paralokamAM saMbodhi (bodhi) maLavI durlabha che. gayelI rAtrio pAchI AvatI nathI ane mAnavajIvana paNa sulabha nathI. 73 DaharA buDDhA ya pAsaha, gabbhatthA vi cayaMti mANavA / seNe jaha vaTTayaM hare, evamAukkhayaMmi tuTTai // 74 // bALako - vRddho ke garbhamAM rahelA manuSyo paNa marI jAya che. bAjapakSI jema tetarane laI jAya che, ema AyuSyano kSaya thatAM jIvana tUTI jAya che. 74 tihuaNajaNaM maraMtaM, dahNa nayaMti je na appANaM / viramaMti na pAvAo, dhI dhI dhITThattaNaM tANaM // 5 // traNa bhuvananAM lokone mRtyu pAmatAM joIne jeo AtmAne dharmamArgamAM joDatA nathI, pApathI pAchA haThatA nathI; teonI dhiDhAIne dhikkAra che, dhikkAra che. 75 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (21) ********************************************** mA mA jaMpaha bahuya, je baddhA cikkaNehiM kmmehi| savvesiM tesiM jAyai, hiovaeso mahAdoso // 76 // jeo cIkaNAM karmothI baMdhAyelA che, temane vadhu kahevAnuM rahevA do, kemake teone badho ja hitopadeza mahAdoSanuM kAraNa bane che. 76 kuNasi mamattaM dhaNasayaNa - vihavapamuhesu annNtdukkhesu| siDhilesi AyaraM puNa, aNaMtasukkhaMmi mukkhaMmi // 77 // anaMta duHkhasvarUpa dhana, svajana, vaibhava AdimAM tuM mamatva kare che ane anaMta sukhasvarUpa mokSamAM Adarane zithila banAve che. 77 saMsAro duhaheU, dukkhaphalo dusahadukkharuvo ya / na cayaMti taMpi jIvA, aibaddhA nehanialehiM // 7 // A saMsAra duHkhano hetu che, duHkha phalaka che ane dussaha duHkharUpa che. chatAM snehanI majabUta sAMkaLathI baMdhAyelA jIvo tene choDatA nathI. 78 niyakamma- pavaNa-calio, jIvo saMsArakANaNe ghore / kA kA viDaMbaNAo, na pAvae dusahakkhAo // 79 // saMsArarUpI ghora jaMgalamAM potAnA karmarUpI pavanathI prerAyelo jIva asahya vedanAothI bharelI kaI kaI viDaMbaNAo pAmato nathI ? 79 sisimi sIyalAnila- laharisahassehi bhinndhnndeho| . tiriyattaNami raNe, aNaMtaso nihaNamaNupatto // 80 // gimhAyaMvasaMtatto'raNNe chuhio pivAsio bahuso / saMpatto. tiriyabhave, maraNaduhaM bahu visUraMto // 81 // vAsAsu raNNamajhe, girinijjharaNodagehi vjhNto| sIyAnilaDajjhavio, maosi tiriyattaNe bahuso // 82 // evaM tiriyabhavesu, kIsaMto dukkhasayasahassehiM / vasio aNaMtakhutto, jIvo bhIsaNabhavArapaNe // 83 // tiryaMcagatimAM jaMgalamAM ziyALAnI RtumAM ThaMDAgAra pavananA susavATAthI tAruM zarIra bhedAyuM che ane tethI tuM anaMtIvAra mRtyu pAmyo Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) ***** *************************************** che. grISmanA (grISmaRtanA) tApathI saMtapta banelo bhUkha ane tarasane sahana karato ane kheda pAmato tuM maraNanAM duHkho pAmyo che. varSARtunA kALamAM girijharaNAMnAM pANIthI taNAto hima jevA ThaMDA pavanothI dAjhelo anekavAra mRtyu pAmyo che. evI rIte tiryaMcanA bhavomAM lAkhkho duHkhothI pIDAto jIva anaMtIvAra bhISaNa bhavajaMgalamAM vasyo che. 80-81-82-83. duTThaTThakammapalayA- nilaperiu bhIsaNaMmi bhavaraNNe / .. . hiMDaMto naraesu vi, aNaMtaso jIva ! patto si // 84 // sattasu narayamahIsu, vajjAnaladAhasIyaveyaNAsu / vasio aNaMtakhutto, vilavaMto karuNasaddehiM // 85 // he Atman ! duSTa evA ATha karmarUpI pralayakALanA pavanathI prerAIne bhISaNa bhavATavImAM bhaTakatA sAte narakamAM paNa te anaMtIvAra jaI cUkyo che. jyAM vajanA agni jevo dAha che ane atizaya ThaMDI che, te sAte naraka pRthvImAM karuNa zabdothI vilApa karato tuM anaMtIvAra vasyo che. 84-85 piyamAyasayaNarahio, duraMtavAhIhi pIDio bahuso / maNuabhave nissAre, vilAvio kiM na taM sarasi // 86 // 'nissAra manuSyabhavamAM mAtA-pitA ane svajanothI rahita ane duHkhadAyI rogothI pIDAto tuM karuNa vilApa karato hato, tene kema yAda karato nathI? 86 pavaNuvvagayaNamagge, alakkhio bhamai bhavavaNe jiivo| ThANaTThANaMmi samujjhiAUNa, dhaNasayaNasaMghAe // 87 // he jIva! A bhavATavImAM dareka ThekANe dhana ane svajana parivArane mUkI mUkIne, pavana jema AkAzamAM adazyapaNe phare che, tema tuM bhramaNa karI rahyo che. 87 viddhijjaMtA asayaM, jammajarAmaraNatikkhakuMtehiM / duhamaNuhavaMti ghoraM, saMsAre saMsaraMta jiA // 48 // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23) ********************************************** tahavi khaNaMpi kayAvi hu, annANabhuyaMgaDaMkiyA jIvA / saMsAracAragAo, na ya uvviMjjati mUDhomaNA // 89 // saMsAramAM paribhramaNa karI rahelA jIvo janma, jarA ane maraNanA tIkSNa bhAlAthI anekavAra vIMdhAya che ane ghora duHkho anubhave che; chatAM paNa ajJAnarUpI sarpathI DasAyelA mUDha manavALA jIvo kyAreya saMsAranI jelathI kaMTALatA nathI. 88-89 kIlasi kiyaMtavelaM, sarIravAvIi jattha paisamayaM / kAlarahaTTaghaDIhiM, sosijjai jIviaMbhohaM // 90 // jemAMthI kALarUpI reMTa pratisamaya AyuSyarUpI pANI UlecI rahyo che, evI A zarIrarUpI vAvaDImAM tuM keTalo samaya krIDA karIza? 90 re jIva ! bujjha mA mujjha, mA pamAyaM karesi re pAva / ipatno gurukuvamag-mAya rohi imayA? zA re jIva ! bodha pAma ! mUDha na bana! he pApAtman ! pramAda na kara... he mUrkha ! zA mATe paralokamAM mahAduHkhanuM bhAjana banI rahyo che? 91 zukrANunIva ! tuSa, ma muni martha pi nAjhA jamhA puNaravi esA, sAmaggI dullahA jIva ! // 92 // he jIva! bodha pAma ! jinamatane jANIne viSayasukhamAM muMjhAIza nahIM kAraNa ke pharIthI AvI. sAmagrI maLavI durlabha che. 9ra lepAI dulaho puNa jiNadhammo, tumaM pamAyAyaro suhesI a / dusahaM ca narayadukkhaM, kaha hohisi taM na yANAmo // 13 // jinadharma pharI pharI maLavo durlabha che, te pramAdamAM tatpara ane sukhazIlIo che. narakanuM duHkha duHssaha che. ame nathI jANatA ke tAruM zuM thaze ! 93 athireNa thiro samaleNa, nimmalo paravaseNa sAhINo / - deheNa jai viDhappar3a, dhammo tA kiM na pajjataM // 94 // asthira, malina ane parAdhIna evA A zarIrathI jo sthira, nirmaLa ane svAdhIna evo dharma karI zakAto hoya to zuM eTaluM paryApta nathI? 94 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) ******************************************** : jaha ciMtAmaNirayaNaM, sulahaM na hu hoi tucchavihavANaM / ... guNavihavavajjiyANaM, jIyANa taha dhammarayaNaM pi // 15 // tuccha vaibhavavALAne ciMtAmaNiratna maLavuM jema sulabha nathI, tema guNanA vaibhavathI hIna AtmAone dharmaratna maLavuM paNa sulabha nathI. 95 jaha diTThIsaMjogo, na hoi jacvaMdhayANa jIvANaM / taha jiNamayasaMjogo, na hoi micchaMdhajIvANaM // 96 // janmathI aMdhajIvone jema koI paNa padArthanuM darzana thaI zakatuM nathI, tema mithyAtvathI aMdhajIvone jinazAsanano saMyoga thaI zakato nathI. 96 paccakkhamaNaMtaguNe, jiNidadhamme na dosaleso vi / tahavi hu annANaMdhA, na ramaMti kayAvi taMmi jiyA // 97 // jinadharmamAM pratyakSa anaMtaguNa che, doSano eka leza paNa nathI chatAM ajJAnathI aMdha jIvo kemeya karIne emAM ramatA nathI. 97 micche aNaMtadosA, payaDA dIsaMti na vi ya guNaleso / tahavi ya. taM ceva jiyA, hI mohaMdhA nisevaMti // 98 // mithyAtvamAM pratyakSa anaMta doSo dekhAya che, guNono eka leza paNa nathI, chatAMya mohAnya jIvo te ja mithyAtvanuM sevana kare che. 98 dhI dhI tANa narANaM, vinnANe saha guNesu kusalattaM / suhasaccadhammarayaNe, suparikkhaM je na jANaMti // 99 / / te manuSyonA vijJAna ane guNonI kuzaLatAne dhikkAra che, ke jeo zubha ane satya evA dharmaratnanI samyapha parIkSA karI zakatA nathI. 99 jiNadhammo'yaM jIvANaM, apuvvo kappapAyavo / saggApavaggasukkhANaM, phalANaM dAyago imo // 100 // svarga ane apavarganA sukharUpa phaLane ApanAro A jinadharma eka apUrva kalpavRkSa jevo che. 100 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) ********************************************** dhammo baMdhU sumitto ya, dhammo ya paramo guru| mukkhamaggapayaTTANaM, dhammo paramasaMdaNo // 101 // dharma e baMdha che, sanmitra che, paramaguru che ane mokSamArganA musApharo mATe zreSTha ratha samAna che. 101 caugaiNaMtaduhAnala - palittabhavakANaNe mhaabhiime| . sevasu re jIva ! tumaM, jiNavayaNaM amiyakuMDasamaM // 102 // mahAbhayaMkara saMsAra-aTavImAM cAra gatinAM anaMta duHkhathI dAjhelA he jIva ! amRtanA kuMDa samAna jinavacananuM sevana kara ! 102 visame bhavamarudese , aNaMtaduhagimhatAvasaMtatte / jiNadhammakapparukkhaM, sarasu tumaM jIva sivasuhadaM // 103 // anaMta duHkharUpI grISmaRtumAM tApathI saMtapta ane viSama evA A saMsArarUpI marudharadezamAM mokSanA phaLane ApanArA jinadharmano he jIva! tuM Azraya kara. 103 kiM bahuNA ? jiNadhamme, jaiavvaM jaha bhavodahiM ghoraM / ___lahu tariyamaNaMtasuhaM, lahai jIo sAsayaM ThANaM // 104 // vadhAre zuM kahevuM ? ghora evA saMsArane jaladathI tarIne anaMta sukhasvarUpa zAzvatasthAne jIva prApta kare te rIte jinadharmanI ArAdhanAno puruSArtha karavo joIe. 104 * * * vibhAvika AtmA svAbhAvika AtmA . vi.A. ja du:khanI bharelI vaitaraNI svA.AtmA ja vAMchita sukhanI che, krUra zAlmali vRkSanAM samAna che. kAmadhuna che, AnaMdakArI che, karmano karmano karanAra che, duHkhopArjana karanAra TALanAra che eTale sukha upArjana che, pote ja potAno vairI che, duSita karanAra che, pote ja potAno mitra AcAre sthita che. ' che, nirmaLa AcAramAM sthita che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) *************************************** zuM sAzataka ) ahaGkArAdirahitaM nizchadmasamatA''spadam / AdyamapyuttamaM kiJcit, puruSaM praNidadhmahe // 1 // je koI yogIpuMgava - puruSa - (1) ahaMkArAdi doSothI rahita hoya, (2) nirvyAja samatAnuM nivAsasthAna hoya, (3) sarvathI prathama hovA chatAM sarvathI zreSTha hoya, temanuM ame graMthanA AraMbhamAM dhyAna karIe chIe. 1 * unmanIbhUyamAsthAya, nirmAyasamatAvazAt / nayana yoniH zva-raphIzirvAzraya: rA' niSpAMca-sahaja-akRtrima samatvanA kAraNe unmanIbhAvane prApta karIne jemaNe sadAkAla mATe mokSalakSmI prApta karI che; evA yogIpuMgavo jayavaMta varte che. (vijaya pAme che.) 2 unmanIbhAvanA paryAyo nIce mujaba prApta thAya che :rAjayogaH samAdhizca, unmanI ca manonmanI / amaratvaM la yasta"ttvaM, "zUnyAzUnya' paraM padam // 3 // amanaska tathA'dvaitaM, 12nirAlamba 13niraJjanam / jIvanmuktizca sahajA,15 16 turyA cetyekavAcakAH // 4 // - haThayogapradIpikA, caturtha upadeza. X samatAnA paryAyo nIce mujaba prApta thAya che : mAdhyasthyaM samato pekSA, vairAgyaM sAmyamaspRhA / vaitRSNyaM paramA zAnti-rityeko'rtho'bhidhIyate // 50 // 131 // - tattvAnuzAsana, caturtha adhyAya, zloka-50. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (27) ********************************************* audAsInyakramasthena, bhoginAM yoginAmayam / AnandaH ko'pi jayatAt, kaivalyapratihastakaH // 3 // audAsInyanA kramathI utpanna thayela samatArasane bhogavatA yogIono A apUrva koTino AnaMda jayavaMta varto, ke je kaivalyano sAkSIbhUta che. 3 sAmayapIyUSapayodhi-snAnanirvANacetasAm / yoginAmAtmasaMvedya-mahimA jayatAllayaH // 4 // sAmyarUpI amRtanA samudramAM snAna karavAthI jemanAM citta zAnta thaI gayAM che, evA yogIo (ja) pote jenA mahimAnuM saMvedana karI zake che, tevo (tanmaya thavA rU5) laya jaya pAmo. 4 AstAmayaM layaH zreyAn, kalAsu sakalAsvapi / niSkale kila yoge'pi, sa eva brahmasaMvide // 5 // A laya saghaLIya kalAomAM kalyANakArI (zreSTha) che, e vAta to bAjue rAkhIe paNa) niSkala yogamAM (unmanI avasthAmAM) paNa te laya ja brahmajJAna mATe thAya che. pa nityAnandasudhArazme-ramanaskakalA'malA / amRtasyAdimaM bIja-manapAyA jayatyasau // 6 // * audAsInyakrama nIce pramANe che : AtmAmAM sAmya vaDe nirmalatA thatAMnI sAthe ja paramAtmasvarUpano spaSTa pratibhAsa thAya che. te nirmalatA to kaSAyacatuSTayanA darekanA je cAra cAra prakAro anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjavalana tenA kSayanA kramathI thAya che. tethI AtmAnI zuddhi karanAruM sAmya vadhu ne vadhu zuddha thAya che. sAmyazuddhinA krama vaDe samyaktva, jJAna, cAritra, tapa, vIrya ane upayoga-e che ke je jIvamAtranA guNo che, temAM thatI vizuddhithI AtmAne te paramAtmA vadhu ane vadhu spaSTa thatA jAya che. mohanA sarvathA kSayathI sAmya sarvathA zuddha thatAM ja sayogI kevaLIrUpa sarva zuddhAtmAno A paramAtmA sarva rIte spaSTa thAya che. - yogasAra, prathama prastAva, zloka-4-7 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) ********************************************* sadAnaMdarUpI candranI nirmaLa evI amanaskakalA (ciMtAnA abhAvathI jANe mana nAza pAmyuM hoya tevI avasthA) te amRtanuM prathama bIja che ane teno kadI nAza thato nathI. athavA to, amRtanuM prathama bIja ane jeno kadI nAza thato nathI evI sadAnaMdarUpI candramAnI nirmala evI A amanaska kalA jaya pAme che. 6 tha: kRg: 7: sApe, manAvamU " tamAzu vacasAM pAtraM, vidhAtuM yatate matiH // 7 // mane samabhAvamAM je kaMI thoDo paNa laya pragaTa thayo te layane jaladIthI vacanamAM mUkavA mArI buddhi prayatna kare che. 7 aSTAGgasyApi yogasya, rahasyamidamucyate / ___ yadaMga-viSayAsaGgatyAgAnmAdhyasthyasevanam // 8 // (he muni !) ATha aMgavALA evA paNa yoganuM rahasya A ja kahevAya che ke, viSayonI Asakti saMpUrNapaNe tyajIne madhyasthatAnuM sevana karavuM. 8 rAgadveSaparityAgA-dviSayeSveSu vartanam / audAsInyamiti prAhu-ramRtAya rasAJjanam* // 9 // (phUTanoTa pAna naMbara-125 paranI) *dArU haLadarano kADho karI temAMthI rasAMjana athavA rasavaMtI banAvavAmAM Ave che. te netravikAra tathA vraNadoSano nAza kare che. - AryabhiSapha pR.-263 sarakhAvo - mohacchAditanetrANA-mAtmarUpamapazyatAm / . divyAMjanazalAkeva, samatA doSanAzakRt // 19 // - adhyAtmasAra, adhikAra-9, pR.-209 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29) * *************************** ************* * A pAMceya IndriyonA viSayomAM rAga ane dveSano tyAga karIne pravRtti karavI te audAsInya kahevAya che ane audAsInya, amRtamokSa mATe rasAMjanarUpa auSadhi che. 9 tasyAnaghamaho bIjaM, nirmamatvaM smaranti yat / tadyogI vidadhItAzu, tatrAdaraparaM manaH // 10 // aho ! te audAsIjanuM avaMdhyabIja nirmamatA che, tethI yogIe zIdhra temAM ja AdaravALuM citta rAkhavuM joIe. 10 vihAya viSayagrAma-mAtmArAmamanA bhavan / nirmamatvasuravAsvA-dAnmodate yogipuGgavaH // 11 // | viSayonA samUhane choDIne AtmAmAM ramaNa karatuM che mana jenuM evo yogIpuMgava mamatAnA abhAvarUpI sukhanA AsvAdathI AnaMda anubhave che. 11 ye'nizaM samatAmudrAM, viSayeSu niyuJjate / karaNaizcaryadhuryAste, yogino hi niyoginaH // 12 // jeo hamezAM viSayomAM samabhAvarUpI mudrAne yoje che, te IndriyonuM svAmIpaNuM karavAmAM AgevAna yogIo ja kharekharA adhikArIo che. 12 mamatvavAsanA nitya-sukhanirvAsanAnakaH / niyatve tu vanya-ranA pratikUH param rUA. mamatAnI vAsanA te nityasukhane dezavaTo denAro-ravAnA karanAro-paDaha che. paraMtu mamatAno tyAga to kevaladarzanano sAkSI che. 13 bhuvyabhiSvaMga evAyaM, tuSNAjvarabharAvahaH / nimatvIpacaM tatra, viniyuta yovin 24 duniyAmAM A gADha rAga (mamatA) ja tRSNArUpI javaranA samUhane lAvanAra che ane tethI yogIpuruSe tene viSe nirmamatArUpI auSadhano prayoga karavo joIe. 14. paryavasyati sarvasya, tAratamyamaho ! kvacit / nirmamatvamataH sAdhu, kaivalyopari niSThitam // 15 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) ******************************************** sarva vastuonuM tAratamya kyAMka to virAma pAme ja che paNa AzcaryanI vAta che ke - suMdara evuM nirmamatva to kevaLajJAnathI paNa upara raheluM che. kivalya vakhate paNa kAyama rahe che, mATe te ja zreSTha che.) 15 mamatvaviSamUrchAla-mAntaraM tattvamuccakaiH / tadvairAgyasudhAsekA-ccetayante hi yoginaH // 16 // mamatvarUpI viSathI atyaMta mUcchita banI gayelA AMtara (Atma) tattvane yogIo vairAgyarUpI sudhAnA siMcanathI sacetana-jIvaMta kare che. 16 virAgo viSayeSveSu - parazurbhavakAnane / samUnavASa-Sita-gamata- va UT: 27 A viSayomAM virAga te saMsArarUpI vanano uccheda karanAro evo ulbaNa (kaThora) tIkSNa kuhADo che, ke je mamatArUpI valli (latA)ne mULa sAthe ukhADI nAMkhe che. 17 zarIrake'pi duHkhAya mohamAdhAya tatparA / klizyante jantavo hanta ! dustarA bhavavAsanA // 18 // . zarIramAM paNa moha rAkhIne duHkha mATe tatpara thayelA prANIo kuleza pAme che. kharekhara ! (khedanI vAta che ke), saMsAranI vAsanA dustara (duHkhe karIne pAra pamAya tevI) che. 18 aho ! mohasya mAhAtmyaM, vidvatsvapi vijRmbhate / ahaGkArabhavAtteSAM, yadandhaGkaraNaM zrutam // 19 / / aho ! mohanuM mAhAsya jJAnIomAM paNa skurAyamAna thAya che - vistAra pAme che. ahaMkAranI utpattithI temane jJAna (paNa) aMdha karanAruM bane che. 19 zrutasya vyapadezena, vivattastamasAmasau. / antaH santamasaH sphAti-ryasminnudayamiyuSi // 20 // je (jJAna) udaya pAmatAM AtmAmAM aMdhakArano vistAra thAya, te vAstavika jJAna nathI paNa jJAnanA bahAne aMdhakArano samUha che. ra0 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (31) **************************************** *** keSAJjitkalpate mohAd, vyAvabhASIkRte zrutam / payo'pi khalu mandAnAM, sannipAtAya jAyate // 21 // atizaya bImArane dUdha paNa sannipAta mATe thAya, tema mohanA yoge keTalAkane kharekhara ! jJAna paNa vivAda karavA mATe ja thAya che. 21 mamatvapaLU ni:vaTaGka (niHzakaM) parimASTuM samantataH / aurA vAritrahI - parIpo bhava ||rA mamatvarUpI kAdavanuM saMpUrNapaNe parimArjana karavA - sApha karI nAkhavA mATe tuM niHzaMkapaNe vairAgyarUpI laharIono AzleSa karavA tatpara bana. rara. rAgoragaviSajvAlA - valIDhadagdhacetanaH / __na kiJciccetati spaSTaM, vivekavikalaH pumAn // 23 // rAgarUpI sarpanA jheranI javALAe jenI cetanAne saMpUrNapaNe bALI nAMkhI che, evo puruSa vivekanikala thAya che ane te kaMI spaSTa samajI zakato nathI. ra3 tadvivekasudhAmbhodhau, snAyaM snAyamanAmayaH / vinayasva svayaM rAga-bhujaMgamamahAviSam // 24 // tethI vivekarUpI amRtanA samudramAM snAna karI karIne nirogI banI, tuM pote ja rAgarUpI sarpanA mahAviSane dUra kara. 24 bahirantarvastutattvaM, prathayantamanazvaram / - viveka the-ttAttothI vitonama ravA vivekanI gaNanA, bahAranI ane aMdaranI vastuonA tattvane darzAvanAra ane kadI nAza nahi pAmanAra evA eka trIjA locana tarIke karavI joIe. ra5 uddAmakramamAbibhrada, dveSadantAvalo balAt / dharmArAmamayaM bhinda-niyamyo jitakarmabhiH // 26 // jemaNe karmone jItyAM che tevA puruSoe, uddhatapaNe pagalAM bharatA ane Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** dharmarUpI bagIcAne veraNacheraNa karatA A vaiSarUpI hAthIne baLathI niyamamAM rAkhavo joIe. 26 - vaiSa (pazillI vArtA-rAtatAyanmanaH | nirvApyaH prazamoddAma-puSkarAvartase kataH // 27 // javALAothI vyApta ane manane tapAvatA A TreSarUpI agnine zamarUpI ugra puSparAvartameghanA siMcanathI bUjhavI nAkhavo joIe. 27 . vazyA vezyeva kasya syA-dvAsanA bhavasaMbhavA / vidvAMso'pi vaze yasyAH, kRtrimaiH kila kiMJcitaiH // 28 // keTalA kRtrima hAvabhAvothI vidvAno paNa jene vaza thaI jAya che, evI saMsAranI vAsanA vezyAnI mAphaka kone vaza thAya ? 28 vAvajhA rti soda-hetu saMsAravAsanA | nirmamatvakRte tAvat, kRtastyA janminAM ruciH // 29 // jyAM sudhI prANIone mohanA hetubhUta saMsAranI vAsanA jAgatI hoya che, tyAM sudhI nirmamatA mATenI ruci kyAMthI pragaTe ? 19 doSatrayamayaH saiSa, saMskAro viSamajvaraH / medurIbhUyate yena, kaSAyakvAthayogataH // 30 // te A vAsanAno saMskAra tridoSa (vAta-pIta-kapha)thI vyApta viSama javara che je kaSAyarUpI phavAthanA yoge (tenA pAnathI) paripuSTa thAya che-vRddhi pAme che. 30 tatkaSAyAnimAMzchettu-mIzvarImavinazvarIm / pAvanAM vAsanAmenA-mAtmasAtkuruta dutam // 31 // tethI A kaSAyone chedI nAkhavA mATe samartha ane kadI nAza na pAmanArI A pavitra vAsanAne (pachInA zlokamAM darzAvAnArI) tvarAthI potAne AdhIna karo. 31 spaSTaM duSTajvaraH krodha-caitanyaM dalayannayam / sunigrAhyaH prayujyAzu, siddhauSadhimimAM kSamAm // 32 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cetanAne vilupta karato A krodha to spaSTapaNe duSTa jvara che. tene kSamArUpI siddha auSadhinA prayoga dvArA jaladI kabaje karavo joIe. 32 AtmanaH satatasmera - sadAnandamayaM vapuH / sphurallUkAnilasphAti: ( sphuradulkAnalasphAti: ) kopo'yaM glapayatyo // 33 // AtmAnA AzcaryanI vAta che ke A krodha ke je prajvalita vALAonA samUhathI sphurAyamAna che; te niraMtara vikasita (vikAsa pAmela) ane sadA AnaMdarUpa dehane gALI nAMkhe che-glAni pamADe che. 33 vyavasthApya samunmIla- dahiMsAvallimaNDape / nirvApaya tadAtmAnaM kSamAzrIcaMdanadravaiH // 34 // tethI AtmAne, vikAsa pAmatI (praphullita evI) ahiMsArUpI valli (latA)nA maMDapamAM sthApana karIne kSamArUpI caMdananA rasothI tuM zAnti pamADa. 34 krodhayodhaH kathaGkAra- mahaGkAraM karotyayam / lIlayeva pAnicce, kSamayA rAmayApi ca (ya:) rU|| (33) ** A krodharUpI subhaTa, ke jene strI evI paNa kSamAe lIlApUrvaka ja parAjita karI dIdho che; te kevI rIte ahaMkAra-abhimAna karato haze ? 35 bhartuH zamasya lalitai bibhratI prItisampadam / nityaM pativratAvRttaM kSAntireSA niSevate // 36 // potAnA hAvabhAvothI potAnA zamarUpI patinI prItirUpI saMpattine dhAraNa karatI evI A kSamA sadA pativratAnA AcArane seve che. 36 - , kAraNAnugataM kArya-miti nizcinu mAnasa ! | nirAyAsA sukhaM sUte, yanniH klezamasau kSamA // 37 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (34) *********** ********************************* 0: 1 0SI.) 37 he mana - "kAraNane anurUpa kArya hoya che e vAtano tuM nizcaya rAkha. tethI A anAyAsa-kaSTa vinAnI kSamA kuleza vagaranA sukhane utpanna kare che. (ema jANa.) 37 akharvagarvazailAna-zrRGgAduddharakandharaH / pazyannahaMyurAzcarya, gurUnapi na pazyati // 38 // moTA garva-ahaMkArarUpI parvatanA UMcA zikhara parathI UMcI Doka karIne joto ahaMkArI puruSa, AzcaryanI vAta che ke - gurujanone paNa te joI zakato nathI. 38 uccaistaramahaGkAra-nagotsaGgamasau zritaH / yuktameva gurUnmAnI, manyate yalladhIyasaH // 39 // atizaya UMcA ahaMkArarUpI parvatanA khoLAmAM rahelo abhimAnI puruSa, guruone paNa je laghu-tuccha mAne che; te yukta ja che * 39. tirayannujjvalAloka-mabhyunnatazirAH puraH / nirUNaddhi sukhAdhAnaM, mAno viSamaparvataH // 40 // mAna e sanmukha rahelA ujajavala prakAzane DhAMkato, atizaya UMcA zikharavALo vikaTa parvata che, ke je sukhanA Agamanane roke che. 40 mRdutvabhidurAodyogA-denaM mAnamahIdharam / bhitvA vidhehi he svAnta ! praguNAM sukhavartinIm // 41 // he citta ! tuM A mAnarUpI parvatane namratArUpI vajanA upayogathI bhedIne sukhano mArga saraLa banAva. 41. * kAraNa ke mAnI (abhimAnI) puruSa parvatanA zikhara upara caDhelo che jayAre gurujano te parvatanI nIce rahelA che eTale parvata upara rahelAne nIce rahelA mANaso laghu svarUpamAM dekhAya te vAstavika ja che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (35) ********************************************** citramambhojinI (dala)-komalaM kila mArdavam / vajrasAramahaGkAra-parvataM sarvataH syati // 42 // kamalinI (nA patra) jevI komala mRdutA-namratA vija jevA ahaMkArarUpI parvatane cAre taraphathI toDI nAkhe che, A kharekhara Azcarya che ! 42 asmin saMsArakAntAre, smeramAyAlatAgRhe / zrAnta zarate inta !, pumAMto hatata. 4rUA. jemanuM citta haNAI gayuM che evAM prANIo, A saMsArarUpI jaMgalamAM (rahelI) vikasita evI mAyArUpI latAnA gharamAM nirAMte sUI rahe che, te khedanI vAta che. 43 mAyAvallIvitAno'yaM, rUddhabrahmANDamaNDapaH / vidhatte kAmapicchAyAM, puMsAM santApadIpam // 44 // jeNe brahmAMDarUpI maMDapane DhAMkI dIdho che evo A mAyArUpI valli (latA)no caMdaravo, koI evA prakAranI chAyA kare che, ke je prANIonA - saMtApane uttejita kare che. 44 sUtrayantI gatiM jihmAM, mArdavaM bibhratI bahiH / ajastraM sarpiNIveyaM, mAyA dandazyate jagat // 45 // vakragatine dhAraNa karatI ane bahArathI komalatAne darzAvatI sApaNanI mAphaka A mAyA niraMtara jagatane DasyA kare che. 45 praNidhAya tatazceta-stannirodhavidhitsayA / RjutAM nAnImetAM, zItAMzumAM rat I4ddA , tethI teno nirodha karavAnI-tene rokavAnI icchAthI cittane sthira rAkhIne, candrasamAna kAntivALI A saraLatArUpI jAMgulI vidyA (sarpanuM jhera utAravAnI maMtra vidyA)nuM smaraNa karavuM joIe. 46 lobhadmamavaSTabhya, tRSNAvalliruditvarI / AyAsakusumasphItA, duHkhaireSA phalegrahiH // 47 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (36) ***** ***************************** ****** prayAsarUpI puSpothI vRddhi pAmelI ane duHkho vaDe phaladAyaka banelI A tRSNArUpI vela, lobharUpI vRkSano Azraya laIne upara vadhatI jAya che. 47 AzAH kavalayannuccai-stamo mAMsalayannayam / lobhaH pumarthahaMsAnAM, prAvRSeNyaghanAghanaH // 48 // dizAone atizaya grasita karato ane aMdhakArane puSTa karato A lobha, puruSArtharUpI haMso mATe, (temane bhagADI mUkavA mATe) varSARtunA ghanaghora megha jevo che. 48 kSamAbhRdapriyaH saadhu-vRttlkssmiivinaakRtH| ... maryAdAmadayaM lumpan, lobha'mbudhirayaM navaH // 49 // A lobharUpI samudra, koI navA prakArano samudra che. te kSamAdhArIone (munione) apriya che - bIje pakSe parvatone apriya che-, suMdara AcArarUpI lakSmI vinAno che ane nirdayarIte maryAdAno lopa karanAro che. (sAmAnyatayA samudra parvatone priya hoya che, lakSmI sahita hoya che ane maryAdAyukta hoya che.) 49 lavaNodanvato yaH syAda-gAdhabodhane vibhuH / alambhaviSNuH so'pyasya, naiva vaibhavasaMvide // 50 // je manuSya) lavaNasamudranI gaMbhIratA jANavA samartha che te paNa AnA (lobha samudranA) vaibhavane jANavA mATe samartha nathI. pa9 samantAttasya zoSAya, svasthIkRtajalAzayam / imaM mAnasasantoSa-magasti zraya satvaram // 51 // te lobharUpI samudranuM saMpUrNapaNe zoSaNa karavA mATe, svastha karI nAkhyA che jalAzayone jeNe evA A manaHsaMtoSarUpI agastimunino tuM satvara Azraya kara. 51 yasmai samIhase svAnta !, vaibhavaM bhavasambhavam / anIhayaiva tadvazya-mavazya zraya taM (tat) sukham // 52 // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (37) ********************************************** he daya ! je sukha mATe sAMsArika vaibhavane tuM icchI rahyo che te sukha spRhAnA abhAvathI ja AdhIna thanAra che; mATe tuM avazya te (saMtoSa) sukhano Azraya kara. para ajitairindriyaireSa, kaSAyavijayaH kutaH / tadetAni jayedyogI, vairAgyasthemakarmabhiH // 53 // jyAM sudhI indriyo jitAya nahIM tyAM sudhI A kaSAyano vijaya kyAMthI thAya? tethI yogIpuruSe vairAgyane sthira karanArI kriyAo dvArA (vairAgya, sthiratA Adi kriyAo dvArA) A indriyone jItavI joIe. pa3 etAni saumanasyasya, dviSanti mahatAmapi / vAIsampattiniti, paryanta, heta ! Turna: 4 svArtha sAdhavAmAM tatpara A indriyo mahAna puruSonA paNa saumanasyano (zreSTha manano-zreSTha skrayano) dveSa kare che ane khedanI vAta che ke, durjano sAthe spardhA kare che, 54 yadvAmI pizunAH kuryuranArya( ranartha )miha janmani / indriyANi tu durvRttA-nyamutrApi prakurvate // 55 // athavA to A pizuno (cADiyAo) A janmamAM ja anartha kare che, jyAre duSTa AcaraNavALI indriyo to paralokamAM paNa anartha kare che. papa bhogino dRgviSAH spaSTaM dRzA spRSTaM dahantyaho ! / . mRtyApi viSayA: pApA, rUAne ra hinaH kaddA , daSTiviSa sarpo, spaSTa rIte pote jene dRSTithI sparza kare che tene bALe che. jayAre AzcaryanI vAta che ke - pApI evA viSayo smaraNathI paNa (temanuM smaraNa karavA mAtrathI) prANIone (dahadhArIone) vAraMvAra Indriya bALe che. pa6 viSayeSvindigrAma-zceSTamAno'samaJjasam / netavyo vazyatAM prApya, sAmyamudrAM mahIyasIm // 57 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (38) *************jhajhajhajha*********2************** viSayomAM ayogya rIte ceNa karatA indriyonA samUhane atizaya moTI evI sAmyarUpI mudrA (samatAbhAva) prApta karIne vaza karavo joIe. pa7 yadAmananti viSayAn, viSasabrahmacAriNaH / tadalIkamamI yasmA-dihAmutrApi duHkhadAH // 58 // keTalAka viSayone viSa sarakhA je kahe che te khoTuM che. kAraNa ke, A viSayo A loka ane paralokamAM paNa duHkha ApanAra che. jayAre viSa to mAtra A lokamAM ja duHkha Ape che.) pa8 yadAtmanyeva ni:klezaM, nedIyo'kRtrimaM sukham / amIbhiH svArthalAmpaTyA-dindriyaistadvibAdhyate // 59 // je sukha AtmAmAM ja che, najIka che, kleza vinAnuM che, svAbhAvika che; te sukhane A indriyo pote svArthalaMpaTa hovAthI roke che. 59 antaraGgadviSatsainya - nAsIrairvIrakuJjaraiH / kSaNAkSaiH zrutabalaM , lIlayaiva vilupyate // 6 // aMtaraMga zatruonA sainyanI mokhare cAlanAra, vIromAM zreSTha evA indriyorUpI subhaTo zratanuM baLa-jJAnabaLa lIlAmAtrathI kSaNavAramAM naSTa karI nAkhe che. 60 svairacArIndriyAzvIya-vizrRGkhalapadakramaiH / visRtvareNa rajasA, tattvadRSTivilIyate // 61 // icchAnusAra cAlatA indriyorUpI azvonA ADAavaLA pagalAthI phelAtI raja vaDe tattvadaSTi lupta thAya che. 61 indriyANyeva paJceSu-vidhAya kila sAyakAn / jagattrayajayI datte, padaM vakSasi vidviSAm // 62 / / traNeya jagatane jItanAra kAmadeva kharekhara pAMca indriyonA pAMca bANa banAvIne zatruonI chAtI upara paga mUke che. dara Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (39) ********************************************* vIrapaJcatayImetA-murIkRtya manobhavaH / upaiti subhaTazreNI-saMkhyArekhAM na pUraNIm // 63 // kAmadevane, A pAMca vIrone aMgIkAra karyA pachI bIjI pUraka subhaTonI zreNInI saMkhyAnI paraMparAnI jarUra rahetI nathI. 63 aho ! saGkalpajanmAyaM, vidhAtA nUtanaH kila / klezajaM duHkhamapyeta-ddhatte yastu sukhAkhyayA // 64 // AzcaryanI vAta che ke - A saMkalpajanya kAmadeva kharekhara ! koI navA ja prakArano vidhAtA che. kAraNa ke, je klezathI utpanna thatA duHkhane paNa sukharUpa dhAraNa kare che. 64 viSameSurayaM dhUrtacakra zaka tvamarhati / phudauM su9tayAza, vena vizvapratApitA ghaNA A viSama bANavALo kAmadeva, dhUrtonA samUhamAM indra thavAne yogya che. kAraNa ke, jeNe duniyAne ThaganAro kAmadeva duHkhane (paNa) sukha tarIke darzAve che. 65 yasya sAmrAjyacintAyAM, pradhAnaM hanta ! yoSitaH / so isadgApU. svastha, vArtha mAnahite? IrddaddA khedanI vAta che ke, jenA sAmrAjyanI cintAmAM pradhAna tarIke strIo che, evo paNa kAmadeva potAnI sthiratA kevI rIte - kyA prakAre Icchato haze? 66 . - rati varta-ratathya tattvam - yA indrajAlikapraSThAstAH, kiM vizrambhabhAjanam / / 67 // jeo thoDA zabdothI avAstavikane paNa vAstavika tarIke darzAve che. te IndrajAlikomAM mukhya evI strIo zuM vizvAsapAtra gaNAya che? 67 nijalAlAvilaM lIDe, yathA zvA zuSkakIkasam / svavAsanArasAjjantu-rvastabhiH prIyate tathA // 68 // jema kUtaro potAnI lALathI vyAta evA sUkA hADakAMne cATe che ane Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (40) *********** ***************** **************** temAM sukha mAne che), tama prANI potAnI vAsanAnA rasathI vAsanAnA kAraNe) vastuo vaDe khuza thAya che. 68 vidhAya kAyasaMskAra-mudAradhusRNAdibhiH / mAtmAnAtmanaivAdo !, vezvayane naDIzI: 62 AzcaryanI vAta che ke jaDabuddhivALA puruSo, uttama evAM kesara Adi dravyothI potAnI kAyAno saMskAra karIne, potAnI jAte ja potAne Thage che. 69 svAntaM vijitya durdAnta-mindriyANi sukhaM jayet / tattu tattvavicAreNa, jetavyamiti me matiH // 70 // duHkhe karIne jItI zakAya tevA manane (prathama) jItavAthI ja indriyo sukhethI jItI zakAya che ane te manane tattvanA vicArathI jItavuM joIe, ema mAruM mAnavuM che. 70 . saJcariSNurasau svairaM, vissygraamsiimsu,| svAntadantI vazaM yAti, vItakarmAnuzAsanAt // 71 // viSayarUpI gAmanA sImADAomAM icchAnusAra pharavAnA svabhAvavALo A manurUpI hAthI, jemanAM karmo cAlyAM gayAM che evA vItarAga bhagavaMtanA anuzAsanathI vaza thAya che. 71 - manaHpavanayoraikyaM, mithyA yogavido viduH / vazvanIti yati vaira-matItya pavane mana: IcharA yoganA jANakAro mana ane pavana eka che evuM je kahe te khoTuM che; kAraNa ke mana, pavananuM ullaMghana karIne icchAnusAra paribhramaNa kare che. 7ra cakSuSyadveSyatAM bhAve-SviMndriyaiH svArthataH kRtAm / Atman ! svasyAbhimanvAnaH kathaM nu matimAn bhavAn ? // 73 // he Atman ! jagatanA sarva padArthomAM indriyoe svArthathI karelI ramyatA-rAgabuddhi ane dveSabuddhine potAnI mAnato tuM kevI rIte buddhimAna gaNAya ? 73 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (41) ******** ************************************** avadhatse yathA mUDha !, lalanAlalite manaH / __ maitryAdiSu tathA dhehi, vidhehi hitamAtmanaH // 74 // he mUDha Atman ! jevI rIte te strIonA vilAsamAM manane ekAgra kare che, tevI rIte maitrI Adi bhAvanAomAM tene sthApana kara ane potAnuM hita kara. 74 Atmanyeva hi nediSThe, nirAyAse sukhe sati / kiM tAmyasi bahirmUDha, satRSNAyAmivaiNakaH // 75 // he mUDha Atman ! AyAsa vinAnuM sukha, AtmAmAM ja najIka hovA chatAM jema haraNa mRgatRSNA pAchaLa duHkhI thAya, tema tuM zA mATe bahAra (tene meLavavA) duHkhI thAya che? 75 priyApriyavyavahati-vastuno vAsanAvazAt / aGgajatve sutaH preyAn, yUkAlikSamasammatam // 76 // koIpaNa vastu pratye priya ke apriyano vyavahAra (te kevaLa ApaNA) mananI vAsanAnA kAraNe che. zarIrathI utpanna thayela putra priya lAge che, jayAre te ja zarIrathI utpanna thayela jU, lIkha vagere apriya lAge che. 76 idaM kRtrimakarpUra-kalpaM saGkalpajaM sukham / raJjayatyajasA mugdhA-nAntarajJAnaduHsthitAn // 77 // A saMkalpathI utpanna thayeluM sukha, kRtrima kapUranA jevuM che ke je, Antarika jJAna vinA duHkhI banelA bhoLA lokone tatkALa rAjI kare che. 77 mamatvaM mAma ! bhAveSu, vAsanAto na vastutaH / aurasAdaparatrApi, putravAtsalyamIkSyate // 78 // vatsa jagatanA padArthomAM mamatva te kevaLa vAsanAthI ja che paNa A vastutaH nathI. potAnA (aurasa putra) sagA putrathI anya sthaLomAM (paNa kAryavazAtu) putravAtsalya dekhAya che. 78 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (42) *************************************** ****** vAsanAvezavazato, mamatA na tu vAstavI / gavAzvAdini vikote, vilIneyaM kuto'nyathA // 79 // mamatA kevaLa vAsanAnA AvezanA lIdhe ja che paraMtu vAstavika nathI. (jo tema na hoya to) gAya, ghoDA vagere vecI dIdhA pachI e mamatA kema cAlI jAya che ? 79 _vizva vizvAmi varga, mAyAmayaguvAhatam ! ' avakAzo'pi zokasya, kutastatra vivekinAm // 8 // jayAM A samagra vizva ja mAyAmaya kahevAyuM che, tyAM vivekIone zokano avakAza paNa kyAMthI hoya? 80 dhigavidyAmimAM moha-mayIM vizvavisRtvarIm / yasyAH saGkalpite'pyarthe , tattvabuddhirvijRmbhate // 81 // vizvamAM prasaratI, mohamayI A avidyAne dhikkAra che. kAraNa ke, (jenAthI) je avidyAthI saMkalpita karelA-kalpita evA padArthamAM paNa AtmAne tattvabuddhi pragaTa thAya che. 81 anAdivAsanAjAla-mAzAtantubhirumbhitam / nizAtasAmyazastreNa, nikRnti mahAmatiH // 82 // mahAbuddhimAna puruSa, AzArUpI taMtuothI bharelI - gUMthelI anAdikALanI vAsanArUpI jALane tIkSNa evA samatArUpI zastra vaDe kApI nAkhe che. 82 anAdimAyArajanI, jananIM tamasAM balAt / svajJAnabhAsvadrAlokA-dantaM nayati yogavit / / 83 // yogane jANanAra puruSa, aMdhakArane utpanna karanArI, anAdikALanI mAyArUpI rAtrino; potAnA jJAnarUpI sUryanA prakAza vaDe baLapUrvaka nAza kare che. 83 adhyAtmopaniSadvIja-maudAsInyamamandayan / na kiJcidapi yaH pazyet, sa pazyettattvamAtmanaH / / 84 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (43) ****************************************** adhyAtmajJAnanA rahasyanA bIjabhUta udAsInatAne manda na thavA deto je AtmA bIjuM kaMI paNa na jue te Atmatattvane joI zake che. 84 ni:sattA puraskRtya, ya: sAmavacchate paramAnandajIvAtau, yoge'sya kamate matiH // 85 / / je AtmA niHsaMgapaNAne AgaLa karIne samabhAvanuM AlaMbana kare che, tenI buddhi paramAnaMdane jIvana ApanArI yogavidyAmAM praveza kare che. 85 dambhajAdapi niHsaGgabhdave yuriha sampadaH / nizchadmanaH punastasmAt, kiM davIyaH ? paraM padam // 86 // A lokamAM daMpUrvakanA niHsaMgapaNAthI paNa sampattio prApta thAya che, to pachI daMbharahita niHsaMgapaNuM karavAmAM Ave to paramapada zuM dUra rahe? 86 saGgAvezAnivRttAnAM, mAbhUnmokSo vazaMvadaH / yatkiJcana punaH saukhyaM, nirvastuM tanna zakyate // 87 // saMganA AvezathI nivRtta thayelA jIvone kadAca mokSa vaza na thAya to paNa, je kaMI sukha prApta thAya che te kahI zakAtuM nathI. 87 ___ sphurattRSNAlatAgranthi-viSayAvarttadustaraH / varteza tahenA-nairavo avasara: 8TA .. skurAyamAna che tRSNArUpI latAnI gAMTho jemAM evo, viSayonA AvartAthI duHkhe karIne tarAya evo, tathA kulezorUpI kallolonI kriIDAothI bhayaMkara evo A saMsArarUpI samudra che. 88 vidalabaMndhakarmANa-madbhutAM samatAtarIm / ___Aruhya tarasA yogin !, tasya pArINatAM zraya // 89 // he yogI! jeNe baMdhanA hetubhUta karmone daLI nAkhyAM che evI adbhuta samatArUpI naukA upara caDhIne zIgha te bhavasamudranA pArane pAma. 89 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (44) *** ************************************** zIrNaparNAzanaprAyai-ryanmunistapyate tapaH / audAsInyaM vinA viddhi, tad bhasmani hutopamam // 10 // kharI paDelAM sUkAM pAMdaDAMnA bhojana jevAM bhojano vaDe muni je tapa tape che, te tapa paNa udAsInabhAva AvyA vinA rAkhamAM ghI homavA jevuM che. 90 che enea tapasI prANI, mukhya vasantaste: 1 tava cariohA, mad bhavanivasthanam zA je tapathI prANI saMsAranI paraMparAthI mukta thAya che, te ja tapa mohanA yoge koIka jIvane saMsAranuM kAraNa thAya che. 91 santoSaH sambhavatyeSa, viSayopaplavaM vinA / tena nirviSayaM kaJci-dAnandaM janayatyayam // 12 // A saMtoSa, viSayonA upadrava vinA utpanna thAya che tethI te nirviSaya (dviSayo jemAM na hoya) evA koIka alaukika AnaMdane janma Ape che. 92 vazIbhavanti sundaryaH, puMsAM vyaktamanIhayA / yatparabahmasaMvitti-nirIhaM zliSyati svayam // 13 // suMdara strIo puruSone jyAre tenI spRhA na hoya tyAre vaza thAya che, e vAta sAva spaSTa che, jema spRhArahita puruSane suMdara strIo svayaM vaza thAya che, e vAta spaSTa che tema parabrahma saMviti (parabrahmanuM jJAna) rUpI strI, AzaMsA vinAnA puruSane potAnI meLe ja bheTe che. 93 sUte sumanasAM kaJcidA-modaM samatA latA / yAtriAnu, samaya-sIrama nityaUiT: 24 samatArUpI latA potAnAM puSpomAMthI koI tevA prakAranI sugaMdhI pedA kare che, ke jenA yoge nitya vaira dhAraNa karanArA jIvo paNa maitrIrUpI sugaMdhIne prApta kare che. 94 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmyabrahmAstramAdAya, vijayantAM mumukSuvaH / mAyAvinImimAM moha- rakSorAjapatAkinIm // 95 // mumukSu AtmAo sAmyarUpI brahmAstrane dhAraNa karIne, mAyAvI evI A moharUpI rAkSasarAjanI senAne jItI lo. 95 yA muhaH kavisaGkalpa- kalpitAmRtalipsayA / nirAmayapadaprAptyai, sevasva samatAsudhAm // 96 // (45) *** kavioe mananA saMkalpathI kalpelA amRtane meLavavAnI icchAmAM moha na pAma. paraMtu mokSapadanI prApti mATe samatArUpI amRtanuM tuM sevana kara. 96 yogagranthamahAmbhodhi - mavamathya manomathA / sAmyAmRtaM samAsAdya, sadyaH prApnuhi nirvRttim // 97 // (he Atman !) manarUpI ravaiyAthI yogagrantharUpI mahAsAgaranuM maMthana kara ane sAmyarUpI amRtane prApta karI zIghra muktine prApta kara. 97 maitryAdivAsanAmoda- surabhIkRtadiGmukham / pumAMsaM dhruvamAyAnti, siddhibhRGgAGganAH svayam // 98 // siddhirUpI bhamarIo maitrI Adi guNonI vAsanArUpI sugaMdhathI jeNe saghaLI dizAone sugaMdhIta karI che, evA puruSanI samIpe svayaM avazya Ave che. 98 audAsInyollasanmaitrI - pavitraM vItasambhramam / kopAdiva vimuJcanti, svayaM karmANi puruSam // 99 // udAsInabhAvathI ullAsa pAmatI maitrI vaDe pavitra banelA, saMbhramathI rahita evA puruSane karmo jANe ke tenA para gusso Avyo na hoya te rIte tyajI de che. 99 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (46) . ********************************************** yogazraddhAlavo ye tu, nityakarmaNyudAsate / prathame mugdhabuddhInA-mubhayabhraMzino hi te // 10 // yoganA zraddhALu evA je puruSo potAnA nitya kRtyomAM udAsa rahe che teo mugdha buddhivALAomAM prathama che ane te ubhaya bhraSTa thAya cha. 100 prAtihAryamiyaM dhatte, nivRttinirvRtizriyaH / / ya eva rocate'muSyai, tAM sa eva hi pazyati // 101 // A nivRtti te mokSalakSmInA dvArapALapaNAne dhAraNa kare che. tene (nivRttine) ruyai cha, te 4 tene (mokSalakSmIna.) as a . 101 aho ! vaNikkalA kApi, manaso'sya mahIyasI / nivRttitulayA yena, tulitaM dIyate sukham // 102 // Azcarya che ke, A mananI vaNikaLA kevI mahAna che! kAraNa ke te nivRttirUpI trAjavAthI tolI toLIne sukha Ape che. 102 sAmyadivyauSadhisthema-mahimnA nihatakiyam / kalyANamayatAM dhatte, mano hi bahu pAradam // 103 // sAmyarUpI divya auSadhinI sthiratAnA mAhAbhyathI jenI kriyA (yaMyalatA35I) 39 // 5 6 cha, mevo bhana.35 5|2rii saMpU - suvarNamayapaNAne-kalyANamayatAne dhAraNa kare che. 103 bhUyAMsi yAni zAstrANi yAni santi mahAtmanAm / idaM sAmyazataM kiJcit, teSAmaJcalamaJcatu // 104 // A sAmyazataka mahApuruSoe racelAM aneka zAstro che te zAstronA eka bhAgane prApta thAo. 104 (zArdUlavikrIDitam) klezAvezamapAsya nirbharataraM dhyAto'pi yazcetasA, . satkalyANamayatvamAzu tanute yogIndramudrAbhRtAm / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** so'yaM siddharasaH sphuTaM samaraso bhAvo mayA vyAkRtaH, zrImAnadbhutavaibhavaH sumanasAmAnanda-jIvAtave // 105 // zrImaccandakulAmbujaikataraNe: sattarkavidyATavI, siMhasyAbhayadevasUrisuguroradhyAtmasaMvijjuSaH / ziSyAMzena kimapyakAri vijayaprAjyena siMhena ya navyaM sAmyazataM tadastu suhRdAmujjAgarukaM hRdi // 106 // phalezanA Avezano tyAga karIne, saMpUrNa rIte citta vaDe dhyAna karAyelo (evo) paNa je yogIndronI mudrAne dhAraNa karanArA AtmAone suMdara kalyANamayatA turata ja samarpe che, te A zobhAvALo ane adbhuta vaibhavavALo siddharasa jevo samarasabhAva, meM sajjanonA AnaMdane jIvADavA mATe spaSTa rIte kahyo che. 105. zrImAnuM evuM je candrakula, te rUpI kamala mATe eka sUrya samAna, suMdara tarkavidyArUpI araNyamAM siMha samAna, adhyAtmajJAnanuM sevana karanAra, suguru, zrIabhayadevasUrinA ziSyaleza vijayasiMhe je A navuM sAmyazataka banAvyuM, te sadbhaya puruSonA hRyamAM jAgRtadazA-ujAgaradazA pedA karanAruM thAo. 106 - * * sadguru kevA) (1) vitarAganI vANIthI AjJA jANe, yathAtathya pALe ane bIjAne bodhe. (2) nispRha hoya.. (3) parisaha-upasarganA sahana kartA hoya. (4) kSAMta, dAMta, nirAraMbhI ane jitendriya hoya. (5) saiddhAMtika jJAnamAM nimagna hoya. (6) samatA bhAvathI bharapUra hoya. (7) nirAgatAthI satya upadeza ApanAra hoya vagere. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (48) ******** ********** ******** ********* * [ Bka samatAzAvaka ke che samatA gaMgA maganatA, udAsInatA jAta; cidAnaMda jayavaMta ho, kevalabhAnuM prabhAta. 1 samatArUpI gaMgAmAM magna rahevApaNArUpI udAsInatAthI utpanna thayela Atmika AnaMda, ke je kevaLajJAnarUpI sUryanA udaya pUrvenA prabhAta jevo che; te jayavaMta varto. 1 sakala kalAma sAra laya, raho dUra sthiti eha; akala yogameM sakala laya dera brahma videha. 2 saghaLIya kalAomAM jo koI sAra hoya to te laya che. e vAta to bAjue rAkho paNa akala niSkala) yogamAM paNa te saMpUrNa laya brahmajJAna Ape che, ke je AtmAne videha-dehamukta karanAra che. 2 - sakala ane niSkala yogonI samajUti A pramANe che : - je yoga - prakriyAmAM zabda uccAraNa vaDe samApatti sadhAya te sakalayoga kahevAya, ane je prakriyA kevaLa bhAvanAne Azrita hoya ane tenA vaDe jo samApatti sadhAya to te niSkalayoga kahevAya che. cidAnaMda vidhukI kalA, amRtabIja apAya; jAne kevala anubhavI, kinahI kahI na jAya. 3 Atmika AnaMdarUpI candramAnI kalA e amRtanuM (mokSanuM) bIja che, te kalA kadI nAza pAmatI nathI ane te kalAno je AnaMda che te to kevala anubhavI ja jANe che, te koIno AgaLa kahI batAvato nathI. 3 to bhI Azrava tApake, upazama karana nidAna; baraSatahuM tAke vacana, amRtabiMdu anumAna. 4 to paNa AzravanA tApanuM upazamana karavAmAM kAraNabhUta amRtanAM chAMTaNAM samAna (anubhavanAM) vacanone huM varSAvuM chuM. 4 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (49) udAsInatA parinayana gyAM(gyA)na dhyAM(dhyA)na raMgarola; aSTa aMga muni ! yogako, vacanone huM varSAvuM chuM. pa he muni ! udAsInabhAvanI AtmAmAM pariNati ane jJAnadhyAnamAM ekatAnatA A be vastu aSTa aMgavALA yogano amRtarUpa nicoDa che. pa anAsaMgamati viSayameM, rAgadveSako cheda; sahajabhAvameM lInatA, udAsInatA bheda. 6 viSayomAM anAsaktabuddhi, rAgadveSane chedavAno udyama, sahaja svabhAvamAM layalInapaNuM - A badhA udAsInatAnA ja bheda che. tAko kArana amamatA, tAme mana visarAma kare sAdhu AnaMdaghana, hovata AtamarAma. 7 te udAsInatA lAvavAmAM kAraNabhUta nirmamapaNuM che. temAM, AnaMdaghana (AnaMdamAM masta) muni potAnA mananI vizrAnti kare che ane AtmAmAM ramaNa karato thAya che. 3 * mamatA thira sukha zAkinI, niramamatA sukha mUla; mamatA ziva pratikUla hai, niramamatA anukUla. 8 mamatA e sthira sukhano nAza karavA mATe zAkinI (vyaMtarano prakAra) tulya che jyAre nirmamatA e (sthira) sukhanuM mULa che. mamatA e mokSamArgathI pratikUla che, jyAre nirmamatA e anukULa che. 8 mamatA viSe mUrchita bhaye, aMtaraMga guna vRMda; jAge bhAvi virAgatA, lagana amRtake buMda. 9 mamatArUpI viSa (jhera)thI mUrchita thayelA Antarika guNonA samUho, virAgabhAva (vairAgya) rUpI amRtanA binduo tenA para paDatAM ja jAgRta thaI jAya che. 9 para(ri)nati viSaya virAgatA, bhavataru mUlakuThA; tA Age karyuM kara rahe, mamatA beli pracAra. 10 viSayonA virAganI AtmAmAM pariNatI te saMsArarUpI vRkSanA mUlamAM Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (50) ********************************************** kuhADo che. te kuhADA AgaLa (ke jyAM moTAM moTAM vRkSo UkhaDI jAya tyAM) mamatArUpI vela (latA)no phelAvo kevI rIte kahI zake ? 10 hahA! mohakI vAsanA, budhaku bhI pratIkUla; yA kevala zrutaaMdhatA, ahaMkArako mUla. 11 khedanI vAta che, ke mohanI vAsanA paMDitajanane paNa pratikULa mArge laI jAya che. mohanA yoge jJAna paNa temane aMdha kare che ane ahaMkAra vadhAranAruM thAya che. 11 moha timira manameM jagi (ge), yAke udaya ache; aMdhakAra parinAma hai, zrutake nAme teha. 12 jeno udaya thatAM manamAM moharUpI aMdhakAra jAge te zrata nathI paNa zrutanA nAme aMdhakAranA pariNAma che. 1ra* kare mUDhamati puruSakuM, zrata bhI mada bhaya roSa. jyu rogIkuM khIra dhRta, saMnipAtako poSa. 13 jema rogI mANasane khIra ane ghI saMnipAta vadhAravA mATe thAya che, tema mUDha buddhivALA puruSane zruta (jJAna) paNa mada, bhaya ane roSanI vRddhi karanAruM thAya che. 13 TAle dAha tRSA hare, gAle mamatA paMka; laharI bhAva virAgakI, tAko bhajo nisaMka. 14 virAga bhAva (rUpI jala)nI lahera (krodha rUpI) dAhane TALe che, (viSayarUpI) tRSAne dUra kare che ane mamatArUpI kAdavane sApha kare che. tethI zaMkArahitapaNe tenuM sevana karo. 14 * sarakhAvo : tajjJAnameva na bhavati yasminnudite vibhAti rAgagaNaH / tamasaH kuto'sti zaktirdinakarakiraNAgrataH sthAtum // 1 // je udaya pAmatAM rAgano samUha khIlI UThe te jJAna ja hoI zakatuM nathI. sUryanAM kiraNo prakAzI UThe ane aMdhakAra rahe a banI zake kharuM? Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (51) ******************************************** rAgabhujaMgama viSa harana, dhAro maMtra viveka; bhavavana mUla uchedakuM, vilase yAkI Teka. 15 rAgarUpI sarpanuM viSa dUra karavA mATe vivekarUpI maMtrane manamAM dhAro. e viveka saMsArarUpI vananuM mUla chedI nAkhavA mATe samartha che. 15 ravi dUjo tIjo nayana, aMtara bhAva prakAsa. karo dhaMdha savi pariharI, eka viveka abhyAsa. 16 AMtarika bhAvone prakAzita karanAra bIjA sUrya jevo ane trIjA netra jevo eka viveka ja che, mATe badhI ja pravRttiono tyAga karI, eka vivekane meLavavAno ja abhyAsa karo. 16 prazama puSparAvartake, varasata haraSa vizAla; dveSa hutAza bujhAI ke, ciMtA jAla jaTAla. 17 cittArUpI javALAothI vyApta evA zveSarUpI agnine prazamarUpI puSparAvartamezanI vRSTithI vizeSa harSapUrvaka bujhAvavo joIe. 17 kinake vaza bhavavAsanA, havai veza dhUta; muni bhI jinake baza bhaye, hAvi bhAva avadhUta. 18 avadhUta evA munio paNa jenA hAvabhAvathI vaza thaI jAya che, evI dhUrta vezyA jevI bhavanI vAsanA-saMsAranI vAsanA kone vaza thAya? 18 jabaluM bhavakI vAsanA, jAge moha nidAna; - tabaluM ruce na lokakuM, niramama bhAva pradhAna. 19 mohanA hetubhUta bhavanI vAsanA jyAM sudhI hoya tyAM sudhI zreSTha evo nirmamabhAva-mamatAnA tyAgarUpI bhAvalokane rucato nathI. 19 viSama tApa bhavavAsanA, trividha doSako jora; pragaTe yAkI prabaLatA, kavAtha kaSAe ghora. 20 bhavanI vAsanA te viSama javara che. jemAM tridoSa (vAta-pata-kapha)nuM jora hoya che ane temAM ghora evA kaSAyono kavAtha bhaLatAM te prabala bane che. 20 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (52) ** tAteM dRSTa kaSAya ke, cheda heta nija citta; dharo eha zubhavAsanA, sahaja bhAvameM mitta. 21 he mitra ! tethI duSTa kaSAyonA cheda mATe potAnA cittamAM A zubhavAsanA, sahaja bhAve dhAraNa karo. 21 siddha auSadhi ika khimA, tAko karo prayoga; jyuM miTijAye moha ghara, viSama krodha jvara roga. 22 A mATe siddha auSadhi koIpaNa hoya to te eka kSamA che. teno tame prayoga karo, jethI mohanA ghara jevo, viSama krodha jvara nAmano roga cAlyo jAya. 22 cetana ko komala lalita, cidAnaMdamaya deha; sUka bhUka jura jAta hai, krodha lukati teha. 23 ***** A AtmAno komala, suMdara ane cidAnaMdarUpa deha krodhane lIdhe zuSka, bhUkhyo ane jarjarita thaI jAya che. 23 kSamAsAra caMdana rase, sIMco cittu pavitta; dayAvela maMDapa tale, raho laho sukha mitta. 24 he mitra ! pavitra evI dayArUpI velaDInA maMDapa taLe rahIne kSamArUpI zreSTha caMdananA rasathI cittane siMcana karo ane sukhane pAmo. 24 yAko bhAje zama vadhU, khimA sahajameM jora; krodha jodha kiuM kari kari, so apano bala sora. 25 jene zamarUpI patinI, patnI kSamArUpI strI sahajamAM jorapUrvaka pachADI nAkhe che, te krodharUpI yoddho potAnA baLanI jAherAta zuM joIne karato haze ? 25 daMta kheda varajita khimA, kheda rahita sukharAja; inameM nahi saMdeha kahyu, kArana sarikho kAja. 26 kSamA kheda vinAnI che (eTale ke tene dhAraNa karavAmAM kazuM kaSTa nathI Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (53) ********************************************** paDatuM) tethI te kheda vinAnA sukhane utpanna kare che e vAtamAM kazo ja saMdeha nathI. kAraNa ke, kAraNane anusAra kArya hoya che. 26 parabata garaba zikara caDyo, gurukuM bhI laghu rUpa; kahi tihAMpa acaraja kizyo? kathana gyAna anurUpa. 27 gavarUpI parvatanA zikhara para caDhelo prANI guruone paNa laghu svarUpe kahe (gaNAve) temAM zuM acaraja che? kAraNa ke-kathana jJAnane anurUpa hoya che. 27 ATha zikhara girirAja ke, ThAme vimalAloka; to prakAza sukha kyuM lahe? viSama mAnavaza loka. 28 mAnarUpI girirAjanA ATha zikhara jJAnanA nirmaLa prakAzane roke che. tethI viSama evA mAnane vaza evo loka, prakAzanuM sukha kevI rIte pAme ? arthAt na pAme. 28 mAna mahIdhara cheda tuM, kara (ri) mRdutA pavidhAta; jyu sukha mAraga saralatA, hovi citta vikhyAta. 29 namratArUpI vajano ghA karI tuM mAnarUpI mahIdhara-parvatane chedI nAkha, jethI saraLatArUpI sukhano mArga tArA cittamAM pratiSThA pAme-sthira thAya. ra9 - mRdutA komala kamalathe, vaja sAra ahaMkAra; chedata ha ika palakameM, acaraja eha apAra. 30 - namratA. te kamaLathIya komaLa che ane ahaMkAra vaja jevo kaThina che. chatAMya te namratA eka palakArAmAM ahaMkArane chedI nAkhe che. A mahA Azcarya che. 30 vikasita mAyA bali ghara, bhava aTavI ke bIca; sovata he nita mUDha nara, nayana gyAna ke mIca. 31 A bhavaaTavInI vacamAM jyAM vikasita evI mAyArUpI velaDInuM ghara che, , tyAM mUDha puruSa potAnA jJAnarUpI nayanone mIMcIne haMmeza sUI jAya che. 31 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (54) ************************** ******************* komalatA bAhira dharata, karata vakragati cAra; mAyA sApiNi jaga Dase, grase sakala gunasAra. 32 bahAra komalatAne dhAraNa karatI ane vakragatine AcaratI mAyArUpI sApaNa jagatane se che ane temanA sakaLa guNonA sArane grase naSTa kare). che. 3ra tAke nigraha karanakuM, karo ju citta vicAra; samaro RjutA jaMgulI, pAThasiddha niradhAra. 33 te (sarpiNI)no nigraha karavA mATe jo cittamAM vicAra karatA hoya to pATha karavA mAtrathI niHzaMka rIte siddha thanArI te RjutArUpI jAMgulI vidyAnuM smaraNa karo. 33 'lobha mahAtara sira caDhI, baDhI ja hisanA veli; kheda kusuma vikasita bhaI, phale duHkha riu meli. 34 lobharUpI mahAna vRkSanA mastaka para caDhI tRSNArUpI velaDI vRddhi pAme che. te khedarUpI puSpothI vikasita thAya che ane duHkhothI te sadA phaLe che - eTale duHkhorUpI phaLone te sadAkALa - bAremAsa Ape che. 34 lobha medha unnata bhaye, pApa paMka bahu hota; dharama haMsa rati nahu lahe, rahe na gyAna udyota. 3pa lobharUpI megha unnata thatAM-AkAzamAM caDI AvatAM pAparUpI kIcaDa ghaNo thAya che. te samaye dharmarUpI haMsa rati-AnaMda pAmatA nathI ane jJAnano udyota paNa raheto nathI. 3pa Agara sabahI doSako, guna dhanako baDacora; vyasana beliko kaMda hai, lobha pAsa cihuM ora. 36 lobha badhA ja doSonI khANa, guNarUpI dhanano moTo cora ane kaSTorUpI velaDIno kaMda (samUha) che. A lobhano pAza-phAMso cAre tarapha phelAyela che. 36 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (55) *************** **************************** kou sayaMbhUramanako, je nara pAvaI pAra; so bhI lobhasamudako, lahe na madhyapracAra. 37 je koI manuSya svayaMbhUramaNasamudrano pAra pAme che. te paNa lobharUpI samudranA madhyabhAgane prApta karI zakato nathI. 37 manasaMtoSa agastike, tAke zoSa nimitta; nitu se jini so kiyo, nija jala aMjalI mitta. 38 he mitra ! tenA - te lobhasamudranA zoSaNa mATe jeNe samudrane potAnA hAthanI aMjali mAtra karyo che evA mana saMtoSarUpI agastimunine nitya sevo. 38 yAkI lAlaci tuM phire, citta ! ita uta DamaDola; to lAlaci miTi jAta ghaTa, prakaTi sukha raMgarola. 39 he citta ! jenI lAlace tuM Amatema DAmADoLa thaIne phare che te lAlaca (aMtaramAMthI) maTI jatAM-naSTa thatAM aMtaramAM raMgarola sukha pragaTe che. 39 dhana mAnata girimRtikA, phirata mUDha dUradhyAna; akhaya khajAno gyAMnako, lakhe na sukha nidAna. 40 mUDha puruSa pahADanI mATIne dhana mAnIne durgAnamAM pharyA kare che paNa je sukhanuM kAraNa che te jJAnano akSaya khajAno (je potAnI pAse che) tene te oLakhato nathI. 40 . hota na vijaya kaSAyako, bina Indriya vazi kIna; tAta IndrI vaza kare, sAdhu sahaja guNalIna. 41 Indriyone vaza karyA vinA kaSAyono vijaya thato nathI tethI sahaja A guNomAM lIna banelA sAdhupuruSe Indriyone vaza karavI joIe. 41 Api kAji parasukha hare, dhare na karyuM prIti, Indriya durajana pari dahai, vahai na dharma na nIti. 42 potAnA svArtha mATe pArakAnuM sukha haranAra ane koIthI paNa prema Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (pa) ** ****************************************** na rAkhanAra evI Indriyo durjananI mAphaka prANIone bALe che ane dharma ke nItine dhAraNa karatI nathI. 42 athavA durajana ceM bura, Iha parabhava duHkhakAra, Indriya durajana detu hai, Iha bhavi duHkha IkavAra. 43 athavA to Indriyo durjanothI paNa kharAba che, kAraNa ke - te A bhava ane parabhavamAM duHkha Ape che; jyAre durjano to A bhavamAM ja duHkha Ape che. 43 nayana pharasa janu tanu lage, dahi draSTiviSa sApa, tinasuM bhI pApI viSe, sumare kari, saMtApa. 44 potAnAM netrono-daSTino sparza prANIne zarIrane lAge tyAre ja dRSTiviSa sarpa tene bALe che; jyAre tenAthI paNa pApI evA viSayo smaraNa karavA mAtrathI (saMtApa karAve che) bALe che. 44 IcchAcAri viSayam, phirate Indriya grAma, baza kIje pagameM dharI, yaMtra gyA pariNAma. 45 viSayomAM svecchAthI pharatA IndriyonA samUhane jJAna pariNAmarUpI yaMtra pagamAM dhAraNa karIne vaza karavo joIe. 45 unamAragagAmI asaba, Indriya capala turaMga, kheMcI naraga araNyameM, lii jAI nija saMga. 46 | unmArge cAlanArA ane kAbUmAM na rahenArA indriyorUpI capaLa azvo prANIne kheMcIne potAnA saMgathI) narakarUpI araNyamAM (jaMgalamAM) laI jAya che. 46 je najIka hai zramarahita, ApahI (hi) meM sukha rAja, bAdhata hai tAkuM karana, Apa aratha ke kAja. 47 je sukha najIka che, jene meLavavAmAM kazo zrama nathI paDato, je potAnA AtmAmAM ja che, te sukhane kevaLa potAnA svArtha mATe Indriyo roke che. 47 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (57) ******************************************** aMtaraMga ripu kaTaka bhaTa, senAnI balavaMta, Indriya khinumai harata hai, zrutabala atula anaMta. 48 aMtaraMga duzmanonA subhaTomAM baLavAna evo Indriya senApati kSaNavAramAM atula ane anaMta evA paNa zrutanA sainyane bhagADI mUke che. 48 aniyata caMcala karaNa hoya, padapravAharajapUra, AzAchAdaka karatu he, tattvadaSTi bala dUra. 49 kAbUmAM nahIM rahenArA, capaLa, IndriyorUpI azvonAM pagalAM paDavAthI UDela rajano samUha ke je dizAone DhAMkI de che, te baLapUrvaka tattvadaSTine dUra kare che. 49 paMca bANa Indriya karI, kAma subhaTa jaga jIti, sabake siri paga detu che, guNe na konuM bhIti. 50 kAmasubhaTa (kAmadeva) pAMca Indriyone pAMca bANa banAvIne jagatane jItI laI sarvanA mastaka para paga mUke che ane koIthI bhaya rAkhato nathI. pa0 vIra paMca Indriya lahI, kAma nRpati balavaMta, kare na saMkhyA pUraNI, subhaTa zreNikI taMta. 51 baLavaMta evo kAma nRpati pAMca IndriyorUpI vIrone meLavyA pachI bIjA subhaTonI zreNInI paraMparA vaDe saMkhyA pUravaNI karato nathI. pa1- duHkha sabahi sukha viSayako, karama vyAdhi pratikAra, tA manamatha sukha kahe, dhUrata jaga duHkhakAra para viSayanAM sarva sukho te duHkha che, karmarUpI vyAdhinA pratikAra samAna che, tene kAmadeva sukha tarIke manAve che, kharekhara ! jagatane duHkha ApanAro te dhUrta che. para Thage kAmake sukha gine, pAI viSayake bhIkha, sahaja rAja pAvata nahIM, lagI na sadguru sIkha. 23 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (58) ***************************************** viSayonI bhIkha prApta karIne tene sukha manAvato kAma lokone Thage che, chatAM mUrkha manuSyo potAnA AMtarika rAjyane prApta karatA nathI ane temane sadgurunI zikhAmaNa paNa lAgatI nathI. 53 apramAda pavi daMDarthi, karI moha cakacUra, jJAnI Atamapada lahe, cidAnaMda bharapUra. 54 jJAnI puruSa pramAdatyAgarUpI vajadaMDathI mohane cakacUra karI jJAna ane AnaMdathI bharapUra evA Atmapadane (mokSane) prApta kare che. pa4 * * yAke rAja vicArameM, abalA eka pradhAna, so cAhata jJAnajaya, kese kAma ayAna. 55 jene potAnA rAjayanI vicAraNAmAM strI ja mAtra pradhAna che te ajJAnI evo kAmadeva, kevI rIte jJAna upara jaya meLavavA IcchatA haze ? papa urabhrAnti miTi jAta hai, pragaTata gyAna udyota, gyAnIkuMbhi viSayabhrama, disA moha sama hota. pa6 (vaTemArgune) dizAno bhrama thAya tyAre jema UlaTI dizA sAcI lAge che, te pramANe jJAnIne viSayano bhrama thatAM thAya che; paraMtu jyAre jJAnano prakAza pragaTe che tyAre hRyanI bhrAMtinuM nivAraNa thAya che. pa6 dAkhe Apa vilAsa kari, jUThekuM bhI sAca, IndrajAla pari kAminI, tAsu tU mata rAca. pa7 IndrajALa (mAyAjALa)nI mAphaka potAnA vilAsothI je jUThAne paNa sAcuM karI batAve che te kAminI (strI)mAM tuM rAca nahi. 57 hasita phUla pallava adhara, kuca phala kaThina vizAla, priyA dekhI mati rAzi tuM, yA viSaveli rasAla. 58 strInuM hAsya te phUla che, tenA adhara te pAMdaDAM che, tenAM vizAla ane kaThaNa stano te phaLa che; ema mAnIne, strIne dekhIne tuM temAM AnaMda na mAna, kAraNa ke - A rasavALI viSanI velaDI che. 58 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (59) ********************************************** carama maDhita he kAminI, bhAjana mUtra purISa, kAma kITa Akula sadA, parihara suni guru sIkha. 19 kAminI e cAmaDAthI maDheluM mUtra ane viSTAnuM bhAjana (pAtra) che ane te kAmarUpI kIDAthI sadA bhareluM che. gurunI zikhAmaNa sAMbhaLI tuM teno parihAra kara. 59 viSe tyaji so saba tyaji, pAtaka doSa vitAna, jaladhi tarata navi kayuM tareI, taTinI gaMga samAna. 60 pApo ane doSono vistAra karanArA viSayone je tyaje che, te badhuM ja tyajI zake che. je mANasa samudrane tarI jAya te gaMgA jevI nadIone kema na tare? 60 cATe nija lAlAmilita, zuSka asthi kyuM sthAna, - temeM race viSayameM, jaDa nija ruci anumAna. 61 jema zvAna potAnI lALathI vyApta zuSkA hADakAne cATe che ane temAM rAce che; tema jaDa prANI potAnI rucinA anumAnathI viSayomAM rAce che. 61 - bhUSana bahuta banAvata, caMdana caracata deha, vacana Apa hI ApakuM, jaDa dhari pudgalaneha. 62 jaDa prANIo pudgalapara-zarIrapara sneha dhAraNa karIne ghaNAM ghaNAM AbhUSaNo banAve che, caMdanathI dehane sajAve che ane tema karI potAnI jAte ja potAne Thage che. dara " dUradama manake jaya kiye, Indriya jaya sukha hota, tAteM manajaya karaNa, karo vicAra udyota. 63 A prathama dUdama evA manano jaya karavAthI ja Indriyono jaya sukhe karI zakAya che, mATe manano jaya karavA vicArono udyota karo (suMdara vicAra karo.) 63 | viSayagrAmanI sImameM, IcchAcAri caraMta, jinaAnA aMkuza karI, mana gaja basa karu saMta. 64 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (60) *************************************jha****** he saMto ! viSayorUpI gAmanA sImADAmAM IcchAnusAre pharatA manarUpI hAthIne zrI jinanI AjJArUpI aMkuzathI vaza karo. 64 eka bhAva mana panako, juTha kahe graMthakAra, yAte pavanahite adhika, hota cittako cAra. 65 mana ane pavananuM ekatva che evuM je graMthakAro kahe che te jUThuM kahe che kAraNa ke cittano (cAra) tenI gati-pavanathI paNa adhika che. 6pa . jAmeM rAce tAhimeM, birace (te) kari cita cAra, ISTa aniSTa na viSayako, yuM niharce niradhAra. 66 jemAM mana rAce che temAM ja mana virakta thAya che. tethI viSayo ISTa ke aniSTa nathI paraMtu cittanI bhAvanA ISTa aniSTa che. e tuM nizcayapUrvaka mAna. 66 kevala tAm karamako, rAga dveSa te baMdha, parameM nija abhimAna dhari, kAhi phiratu hai aMdha 67 mAtra te viSayomAM rAga ane dveSa te karmabaMdhanAM kAraNa che. mATe che aMdha ! para vastuomAM A potAnI che evuM abhimAna dhAraNa karI zA mATe phare che? 67 jaIse lalanA lalitameM bhAva dharatu (ta) hai sAra, tarase maitrI pramukhameM, cita dhari kari suvicAra. 68 jema tuM strIonA vilAsamAM suMdara bhAvane dhare che; tema sArI rIte vicAra karI maitrI vagere bhAvanAomAM cittane dhAraNa kara. 68 bAhira bahari kahA phire, ApahimeM hita dekhi, mRgatRSNAsama viSayako, sukha saba jAni uvekhi. 29 he bAvarA ! bahAra zuM kare che ? AtmAmAM ja tAruM hita che, te jo. viSayonAM saghaLAM sukho mRgatRSNA samAna che, ema jANI tenI upekSA kara. 69 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (61) ********** ************************** ****** priya apriya vyavahAra nija, ruci rasa sAco nAhi, aMga ja vallabha suta bhayo, yUkAdika nahi kAMhi. 70 amuka vastu priya hovI ke apriya levI e potAnI rucino rasa che, vAstavika rIte sAco nathI. nahIMtara aMgathI pedA thayelo putra vahAlo lAge che paNa jU vagere kema priya nathI lAgatA ? 70 hovata sukha nRpa raMka, nobata sunata samAna, ika bhoge ika nAhi so, baDhyo cita abhimAna. 71 rAjA ane raMkane nobata sAMbhaLatAM sarakhuM ja sukha thAya che. paraMtu eka te sukhane bhogave che eTale ke potAne teno bhoktA mAne che, jayAre bIjo tema nathI mAnato. bannene sukha thatuM hovA chatAM ekanA cittamAM abhimAna vadhe che bIjAmAM nahi. 71 bhavako sukha saMkalpabhava, kRtrima jisyo (jiso) kapUra, raMjata hai jana mugadhayuM, varajita gyAMna aMkura. 7ra saMsAranA sukho mananI mAnyatAthI ja pedA thAya che. te vAstavika sukha nathI. jema banAvaTI kapUrathI bhoLA mANaso rAjI thAya che, tema AvAM saMsAranA sukhothI, jemanA manamAM jJAnanA aMkurA pragaTyA nathI tevA manuSyo rAjI thAya che. 7ra guna mamakArana bastako, so vAsanA nimitta, . mAMne sutame suta adhika, dorata hai hita citta. 73 vastumAM mamatvarUpI guNa je che, te kevaLa vAsanAnA nimitte ja che, pitA potAnA sarva putromAM savAyo putra tene ja mAne che, ke je potAnuM hita karanArI pravRttimAM cittane dore che. 73 mana kRta mamatA jUTha che, nahIM vastu parajAya, nahi to bahu bikAIthe, kyuM mamatA miTi jAya? 74 mamatA kevaLa mananI mAnI lIdhelI che ane te khoTI che. te vastunA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (62) yoge utpanna thayelI nathI. nahIM to jyAre vastu vecI devAmAM Ave che, tyAre te mamatA kema maTI jAya che ? 74 janA janakI ruci bhinna hai, bhojana kUra kapUra, bhAgavaMtakuM jo rucaI, ka2bha kare so dUra. 75 pratyeka vyaktinI ruci judI judI hoya che, krUra ane kapUranAM bhojana je bhAgyavAnane ruce che, tene UMTa AghA mUke che - tene te gamatAM nathI. 75 karabha hase nRpa bhogakuM, hase karabhakuM bhUpa, udAsInatA binu nahIM, dou rati rUpa. 76 rAjAnA bhogone UMTa hase che ane rAjA UMTane hase che: jo baMnene potapotAnA bhogomAM udAsInatA pragaTe to baMnene sukha thAya. 76 parame rAce pararuci, nijaruci nijagunamAMhi, khele prabhu AnaMdaghana, dhari (rI) samatA gala bAMhi. 77 paramAM rucivALo AtmA paramAM rAce che ane nija AtmAmAM rucivALo jIva nijaguNomAM - potAnA guNomAM rAce che. AnaMdamaya evo AtmA, samatArUpI strInA gaLe hAtha rAkhIne sadAkALa khelyA kare che. 77 mAyAmaya jagako kahyo, jihAM sabakI vistAra, gyAnIkuM hobata kahAM, tahAM zoka ko cAra. 78 jyAM jagatano saghaLoya vistAra mAyAmaya kahevAmAM Avyo che tyAM jJAnIne zokano pracAra kevI rIte thAya ? 78 socata nAMhi anityamati, hovata mAla malAna, bhAMDe bhI socata bhage, dharata nitya abhimAMna. 79 je manuSyo jagatanA sarva padArthone anitya mAne che, teo potAno saghaLo mAla khalAsa thaI jAya to ya zoka karatA nathI jyAre dareka vastumAM nityapaNAnuM abhimAna dharanArA, mATInuM bhAMDuM-vAsaNa bhAMgI jAya toya zoka kare che. 79 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phUTa vAsanA gaThita hai, AsA (zA) taMtu vitAna, chede tAkuM zubhamatI, kara dhira bodha kRpAMna. 80 AzArUpI taMtuonA vistArathI kUTavAsanA rUpI jALa gUMthelI che. zuddha buddhivALo puruSa hAthamAM jJAnarUpI kaTArI laIne tene chedI nAkhe che. 80 jananI moha aMdhArika, mAyA rajanI krUra, gyAMnA bhAMna Alokati, tAkuM kIje dUra. 81 krUra evI mAyArUpI rAtri ke je moharupI aMdhakArane utpanna karanArI che, tene jJAnarUpI sUryanA prakAzathI dUra karavI joIe. 81 udAsInatA magana huI, adhyAtama rasa kUpa, dekhe nahi kabu ora jaba, taba dekhe nija svarUpa. 82 (63) adhyAtmarUpI rasanA kUvA jevI udAsInatAmAM magna banela AtmA, jyAre bIjuM kaMIpaNa na jue tyAre potAnA svarUpane jue che. 82 Age karI nisaMgatA, samatA sevata jehu, 2me parama AnaMdarasa, satyayogamai tehu. 83 niHsaMgabhAvane AgaLa karI je samatAne seve che, te parama AnaMdanA rasa samAna yogamAM sAce sAca rame che. 83 daMbhahI janita asaMgatA, Ihabhavake sukha de, daMbharahita nisaMgatA, kauna dUra sukha de. 84 daMbhapUrvakanI niHsaMgatA paNa A bhavanA sukha Ape che, to pachI daMbhavinAnI niHsaMgatA mATe kayuM sukha dUra che ? koI nahIM. 84 mata ho saMganivRttakuM, prema paramagatI pAI, tAko samatA raMga puni, kinahI kahyau na jAI. 85 saMgathI nivRtta thayelAne kadAca sukhadAyaka paramagatinI prApti na thAo paNa jene te samatAno raMga che (je samatAnA raMganuM sukha che) te sukha koIthI kahyuM jAya tema nathI. 85 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (64) ********************************************* tisanA vidgama vallighana, viSaya ghumara bahu jora, bhIma bhayaMkara kheda jala, bhavasAyara cihu ora. 86 tRSNArUpI paravALAonI valli jemAM phelAyelI che evo, viSayonI ghumarIonuM jemAM bahu jora che evo ane atibhayaMkara khedarUpI jaLa jemAM che evo, A saMsArarUpI samudra cAre tarapha phelAyelo che. 86 cAhe tAko pAra to, saja kari samatA nAu, ", zIla aMga deDha pATie sahasa aDhAra banAu. 86 kUAthaMbha zubha yoga pari, bAMThi mAlima gyAna, adhyAtma saDhi bali cale, saMyama pavana pramAna. 88 - jo te bhavasamudrano pAra pAmavA tuM cAhato hoya to jemAM aDhAra hajAra zIlanAM aMgorUpI pATiyAM che, zubhayogarUpI kUvAthaMbha che, jayAM jJAnarUpI mAla-sukAnI beTho che ane je adhyAtmarUpI saDhanA baLathI saMyamarUpI pavananA yoge cAle che, te samatArUpI naukAne sajja kara. 87-88 yogI je bahu tapa kare, khAI jhure tapAta, udAsInatA vinu bhasama, hutimai sobhI jAta. 89 - yogIo ke je ghaNA tapa kare che, paDI gayelA vRkSanAM pAMdaDAne khAya che temano te tapa paNa udAsInabhAva vinAno hoya to bhasmamAM AhutinI samAna che. 89 chUTi bhavake jAlathe, jima nahi tapa kare loka, - so bhI mohe kahukuM, deta janamako zoka. 90 je tapa karyA vinA bhavajAlathI koInI mukti thatI nathI te tapa paNa mohathI koIkane janma maraNanA zokanuM kAraNa thAya che. 90 viSaya upadrava saba miTe, hovata sukha saMtoSa, tAte viSayAtIta hai, deta zAnatarasa poSa. 91 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** viSayonA sarva upadravo maTI jAya tyAre saMtoSanuM sukha prApta thAya che tethI te sukha viSayAtIta che ane zAntarasanI prApti karAvanAruM che. 91 bina lAlaci baza hota hai, vazA bAta eha sAca, yAte karaI nirIha ke, Age sama rati nAca. 92 lAlaca na hoya tyAre strI vaza thAya che, e vAta sAcI che. kAraNa ke, nirIha-niHspRha puruSanI AgaLa ja samabhAvamAM ratirUpI strI nRtya kare che. 92 diI parimala samatA latA, vacana agocara sAra, nitta biUra bhI jiMhAM vase, lahi prema sahakAra. 93 samatArUpI latA vacanane agocara tathA sArabhUta evI sugaMdhI pragaTAve che ke jenA yoge nitya vairavALA jIvo para paraspara prema dhAraNa karIne sAthe vase che. 93 senA rAkhasa mohakI, jIpi sukhi prabuddha brahmabAnIka (brahmabAna Ika) lekiM, samatA aMtara zuddha. 94 jenuM hraya samatAnA yoge zuddha thayeluM che evo prabuddha AtmA, moharUpI rAkSasanI senAne samatArUpI eka brahmabANa laIne sukhapUrvaka jIte che. 94 kavi mukha kalapita amRtake, rasameM mUjhata kAhi, bhajo eka samatAsudhA, rati dhari zivapada mAhi. 95 - kavinA mukhathI kalpita amRtanA rasamAM zuM muMjhAva cho? zivapadamAM - rati dhAraNa karIne eka samatArUpI amRtane sevo. 95 yogagraMtha jalanidhi matho, mana karI meru mathAna, . samatA amarata pAIke, ho anubhau rasu jAna. 96 . yogagrantharUpI samudrane manarUpI meruno ravaiyo karI matho, jethI samatArUpI amRtane prApta karIne anubhavarUpI rasanA jANakAra thAo. 96 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (66) *** udAsIna mati puruSa jo, samatAnidhi zubha veSa, chorata tAkuM krodha kidhu, ApahI karma azedha. 97 je puruSa udAsIna buddhivALo che, samatAno nidhi che, zubha dekhAvavALo che, tene saghaLAM karmo potAnI meLe ja, jANe ke tenA para krodha Avyo na hoya tema, choDI de che. 97 zuddha yoga zraddhAna dharI, nitya karamako tyAga, prathama kari jo mUDha so, ubhaya bhraSTa nirabhAga. 98 kevaLa yoga upara ja zuddha zraddhA dhAraNa karI je nityakarmono tyAga kare che, te nirbhAgI mUDhomAM prathama che ane ubhaya bhraSTa thanAra che. 98 kriyA mUDha jUThI kriyA, kara na thApe gyAna, kriyA bhraSTa ika gyAna mata, chede kriyA ajAna. 99 kriyA pAchaLa mUDha banelo AtmA phogaTa kriyA kare che. te jJAnane AtmAmAM sthApana karato nathI. bIjo kriyAbhraSTa che, te jJAnane mAne che ane ajANa evo te kriyAno cheda kare che. 99 te donuM the dUri ziva, jo nija bala anusAra, mAraga ruci mAraga rahi, so ziva sAdhaNahAra. 100 A baMneya AtmAthI mokSa dUra che paNa je potAnI zakti anusAre mArgamAM ruci rAkhI, zuddha mArgamAM rahe che te ja mokSane sAdhanAro che. 100 nivRtti lalanAko sahaja, acarajakArI koI, jo nara yAkuM rucata hai, yAkuM dekhe soI. 101 nivRttirUpI strIno svabhAva koI AzcaryakArI che. je manuSya tene ruce che te nara ja tene (zivane-kalyANane) dekhI zake che. 101 mana pArada muchita bhayo, samatA auSidha AI, sahija (sahasra) vedhi rasa paramaguna sauvana siddhi kamAI. 102 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (67) ********************************************** samatArUpI auSadhi jyAre AvI tyAre manarUpI pAro mUrNita thayo ane sahajavedha - sahastravadhI rasa utpanna thayo jenA pariNAme parama guNorUpI suvarNanI kamANI thaI. 102 bahuta graMtha naya dekhike, mahApuruSa kRta sAra, vijayasiMhasUri kio, samatAzatako hAra. 103 bhAvata yAko tattva mana, ho samatA rasa lIna, jyu prakaTe tujha sahaja sukha, anubhau gamya ahIna. 104 ghaNA graMthone joIne mahApuruSakRta graMthonA sArabhUta A samatAzatakano hAra zrIvijayasiMhasUrie karyo che. jenuM tattva manamAM bhAvatAM samatArasamAM lIna thAva. jethI tamane evuM svAbhAvika sukha pragaTa thAya che ke je mAtra anubhavagamya ja hoya ane jeno kadI nAza na thAya. 103-104 kavi jasavijaya susukha e, Apa ApakuM deta, sAmyazataka uddhAra kari hemavijaya muni heta. 105 kavi jazavijaya A suMdara zikhAmaNa pote potAne ja Ape che ane kahe che ke hemavijaya nAmanA muni mATe meM A sAmyazatakano uddhAra karyo che. 105 * * * * * " jema janmathI aMdha jIvone cakSuno yoga hoto nathI tema mithyAtvathI aMdha jIvo khare ja jinadharmane pAmavA rUpa saMyogo maLavA chatAM temAM ramaNa karatAM nathI. eTale ke janmathI ja aMdhajIvone jema koI paNa padArthanuM darzana thaI zakyuM nathI, tema mithyAtvathI aMdhajIvone jinazAsanano saMyoga thaI zakto nathI. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (68). ********************* *** * ******** ******* ( AtmajJAnanA sAdhana ) Atmaiva darzanajJAnacAritrANyathavA yateH / yat tadAtmaka evaiSa zarIramadhitiSThati // 1 // athavA saMyamIno AtmA ja darzana, jJAna ane cAritrarUpa che. kAraNa , ke darzanAdirUpa AtmA ja zarIramAM vase che. (1) AtmAnamAtmanA vetti mohatyAgAd ya Atmani / tadeva tasya cAritraM tajjJAnaM tacca darzanam // 2 // mohano tyAga karIne je AtmA AtmAmAM AtmA vaDe AtmAne jANe che, te ja tenuM cAritra, te ja tenuM jJAna ane te ja tenuM darzana che. (2) AtmAjJAnabhavaM duHkhamAtmajJAnena hanyate / tapasA'pyAtmavijJAnahInaizchettuM na zakyate // 3 // AtmAnA ajJAnathI utpanna thatuM duHkha AtmajJAnathI nAza pAme che, AtmajJAna vinAnA mANaso tapathI paNa te duHkha dUra karI zakatA nathI. (kAraNa ke jJAna sivAyanuM tapa alpa phaLavALuM che. badhuM duHkha AtmAnA ajJAnanA kAraNe thayeluM che ane te tenA pratipakSarUpa AtmajJAnathI nAza pAme che, mATe bAhya viSayono moha dUra karI AtmajJAna meLavavA prayatna karavA yogya che.) (3) ayamAtmaiva cidUpaH zarIrI karmayogataH / dhyAnAgnidagdhakarmA tu siddhAtmA syAnniraJjanaH // 4 // A AtmA ja caitanyasvarUpa che, ane te karmanA saMyogathI zarIrI thAya che. te ja AtmA jyAre dhyAna agnithI karmone bALI nAMkhe che tyAre te niraMjana, azarIrI siddha (siddhAtmA) thAya che. (4) ayamAtmaiva saMsAraH kaSAyendriyanirjitaH / tameva tadvijetAraM mokSamAhurmanISiNaH // 5 // krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAyo ane indriyo vaDe Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (69) ***************** *************************** jItAyelo A AtmA ja saMsAra che ane te kaSAyo ane indriyone jItanAro AtmA ja mokSa che ema buddhimAna puruSo kahe che. (svarUpanA lAbha sivAya bIjo mokSa nathI. AtmA AnandasvarUpa che te paNa svarUpanI prApti ja che, mATe AtmajJAnano ja Azraya karavo.) (5) syuH kaSAyAH krodhamAnamAyAlobhAH zarIriNAm / caturvidhAste pratyekaM bhedaiH saMjvalanAdimiH // 6 // zarIradhArI AtmAne krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAyo hoya che ane te pratyekanA saMjavalanAdi bhedo vaDe cAra prakAra che. (6) pakSaM saMjvalanaH pratyAkhyAno mAsacatuSTayam / apratyAkhyAnako varSaM janmAnantAnubandhakaH // 7 // tRNanA agninI mAphaka saLagI UThe ane tatkALa zAMta thAya tevo saMjavalana kaSAya che, te eka pakhavADiyA sudhI rahe che; te saMpUrNa viratine rokato nathI, paNa tene amuka aMze malina kare che. pratyAkhyAnAvaraNIya kaSAya cAra mAsa sudhI Take che, te saMpUrNa viratine roke che. paNa amuka aMze virati thavA de che. apratyAkhyAnAvaraNIya kaSAyanI sthiti eka varSa sudhI hoya che ane te deza viratino paNa pratibaMdha kare che. anaMtAnubaMdhI kaSAya jIvana paryanta rahe che ane AtmAne anaMta bhavabhramaNa karAve che. (7) . vItarAgayatizrAddhasamyagdRSTitvaghAtakAH / .. te devatvamanuSyatvatiryaktvanarakapradAH // 8 // - te saMjavalanAdi kaSAyo anukrame vItarAgapaNuM, sAdhupaNuM, zrAvakapaNuM ane samyagRSTipaNe roke che, tathA devagati, manuSyagati, tiryaMcagati ane - narakagatine prApta karAve che. (8) saMjvalana kaSAyanA udaye yatipaNuM saMbhave che, paNa vItarAgapaNuM hotuM nathI ane tenAthI devagati prApta thAya che paNa mukti prApta thatI nathI. pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanA udaye zrAvakapaNuM (deza virati) hoya che, paNa yatipaNuM (saMpUrNa virati) hotuM nathI ane tenAthI manuSyagati prApta thAya Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (70) ** ****************************************** che. apratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanA udaye samyagudRSTipaNuM saMbhave che, paNa zrAvakapaNuM hotuM nathI tathA tenAthI tiryaMcagati prApta thAya che. . anaMtAnubaMdhInA udaya samyagdaSTipaNuM hotuM nathI ane tenAthI narakagati prApta thAya che. jo ke anaMtAnubaMdhI kaSAyanA udaye cAre gati prApta thAya che. tethI ahIM kaSAyono gatinI sAtheno saMbaMdha sthala vyavahAranayanI dRSTithI samajavo. (Ama bane ema na mAnI levuM) tatropatApakaH krodhaH krodho vaisya kAraNam / ... durgatervartanI krodhaH krodhaH zamasukhArgalA // 9 // utpadyamAnaH prathamaM dahatyeva svamAzrayam / thaH zAnavatyAcaM vahati vI navI 20 krodha zarIra ane manane saMtApa karanAra che, vairanuM kAraNa che, durgatino mArga che tathA zamarUpa sukhane rokanAra AgaLo (bAraNA pAchaLanuM lAkaDuM) che. vaLI agninI peThe utpanna thatAM ja prathama to te potAnA Azrayane ja bALe che ane pachI te bIjAne bALe che athavA nathI paNa bALato. (9-10) krodhavahnastadahAya zamanAya zubhAtmabhiH / zrayaNIyA kSamakaiva saMyamArAmasAraNiH // 11 // tethI krodharUpI agnine tvarAthI zAMta karavA mATe saMyamarUpI bagIcAne pallavita karanAra pANInI nIka samAna kSamAno Azraya karavo joIe. (11) manuSyo sattvaguNane lIdhe athavA bhAvanAnA baLathI krodhane rokI zake che. tenI bhAvanA A pramANe karavI. je manuSya pApano baMdha karIne mane nukasAna karavA icche che te kharekhara potAnA karmathI ja haNAyelo che, to tenA upara kayo vivekI manuSya kopa kare? vaLI jo tuM tArA apakAra karanArA upara gusse thAya che to vadhAre duHkhanA kAraNabhUta tArA karma upara kema gusse thato nathI ? je krUra karmanI preraNAthI bIjo tArA upara kopa Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (71) ****************************************** kare che, te karmanI upekSA karI bIjA upara krodha karatAM huM zA mATe zvAnavRttino Azraya karuM? zrI bhagavAna mahAvIrasvAmI pariSado ane upasargo sahana karavA mATe pleccha dezomAM vicaryA, to vagara yane prApta thayelI kSamAne dhAraNa karavA tuM kema icchato nathI ? traNa lokano pralaya ane rakSaNa karavA samartha evA mahApuruSoe jo kSamAno Azraya karyo to keLanA garbha jevA tuccha sattvavALA tAre kSamA dhAraNa karavI zuM ucita nathI ? te evuM puNya kema na karyuM ke jethI koI pIDA ja na karI zake. to atyAre tArI bhUlano pazcAttApa karatAM kSamA svIkAravI ja Avazyaka che. koI tane marmavedhI vacanothI pIDA kare to tAre vicAravuM ke jo e sAcuM che to mAre gusse thavAnI zI jarUra che, jo e khoTuM hoya to te unmattanuM vacana samajI tenI upekSA karavI yogya che, jo koI tAro vadha karavA taiyAra thAya to tAre vismaya pAmI hasavuM ke mAro vadha to mArA karmothI ja thavAno che, to A bApaDo nakAmo abhimAnathI karma bAMdhe che. sarva puruSArthano ghAta karanAra krodha upara tane gusso thato nathI to svalpa aparAdha karanAra upara krodha karavo te dhikkAravA yogya che. sarva indriyone thAka pamADanArA ane ugra doDatA sarpanA jevA krodha upara vijaya meLavavA mATe buddhimAna puruSe jAMgulimaMtra samAna niravadhi kSamAno niraMtara Azaro levo joIe. vinayazrutazIlAnAM trivargasya ca ghAtakaH / vivekalocanaM lumpan mAno'ndhaGkaraNo nRNAm // 12 // mAna e vinaya, vidyA ane zIla tema ja dharma, artha ane kAma e traNeya puruSArthono ghAtaka che, vaLI te vivekarUpa cakSune phoDI nAMkhe che, tethI lokone AMdhaLA karanAro che. (12) jAtilAbhakulaizvaryabalarUpatapaH zrutaiH / kurvan madaM punastAni hInAni labhate janaH // 13 // jAti, lAbha, kuLa, aizvarya-prabhutva, baLa, rUpa, tapa ane vidyA e ATha prakAranA mada karanAra manuSya, e ATheya hIna prakAranAM prApta kare che. (13) Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (72) utsarpayan doSazAkhA guNamUlAnyadho nayan / unmUlanIyo mAnadumastanmArdavasaritplavaiH // 14 // doSarUpI zAkhAone UMce phelAvanAra tathA guNarUpI mULane nIce laI janAra mAnarUpI vRkSane namratArUpI nadInA pravAhathI mULathI ukheDI nAkhavuM joIe. (14) asUnRtasya jananI parazuH zIlazAkhinaH / janmabhUmiravidyAnAM mAyA durgatikAraNam // 15 // mAyA asatyanI jananI che. zIlarUpI vRkSane chedavAmAM kuhADIrUpa che, avidyA-ajJAnanI janmabhUmi che ane durgatinuM kAraNa che. (15). kauTilyapaTavaH pApA mAyayA bakavRttayaH / bhuvanaM vaJcayamAnA vaJcayante svameva hi // 16 // *** kuTilatAmAM kuzaLa, pApakarma karanAra, mAyA vaDe bagalA jevI vRttivALA, jagatane chetaranArA manuSyo kharekhara potAnI jAtane ja chetare che. (16) tadArjavamahauSadhyA jagadAnandahetunA / jayejjagadrohakarIM mAyAM viSadharImiva // 17 // tethI jagatano droha karanArI, mAyArUpI nAgiNIne jagatanA AnaMdanA kAraNarUpa saraLatArUpI mahA auSadhithI jItavI joIe. (17) AkaraH sarvadoSANAM guNagrasanarAkSasaH / kando vyasanavallInAM lobhaH sarvArthabAdhakaH // 18 // , lobha badhA doSonI khANa che, guNono grAsa karI janAra rAkSasa che. duHkharUpI velanA mULarUpa che, tathA dharma, artha, kAma ane mokSarUpa cAre puruSArthono nAza karanAra che. dhanahInaH zatamekaM sahasrA zatavAnapi sahasrAdhipatirlakSaM koTiM lakSezvaro'pi ca // 19 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (73) ********************************************* koTIzvaro narendratvaM narendazcakravartitAm / cakravartI ca devatvaM devo'pIndratvamicchati // 20 // indratve'pi hi saMprApte yadicchA na nivartate / mUle ladhIyAMstallobha zarAva iva vardhate // 21 // dhanahIna mANasa so rUpiyAnI icchA rAkhe che, so vALo hajAranI, hajAravALo lAkhanI, lakSAdhipati karoDanI, karoDAdhipati rAjyanI, rAjA cakravartipaNAnI, cakravartI devapaNAnI ane deva IndrapaNAnI icchA kare che ane indrapaNuM maLyA pachI paNa icchAnI nivRtti to thatI ja nathI. kAraNa ke lobha zarUAtamAM bahu thoDo dekhAya che paNa zakorAnI mAphaka vadhato jAya che. (19-21) lobhasAgaramuDhelamativelaM mahAmatiH / saMtoSasetubandhena prasaranta nivArayet // 22 // lobharUpI ati uchaLatA samudrane buddhimAna puruSe saMtoSa rUpI setupALa bAMdhIne AgaLa vadhato aTakAvavo joIe. (22) kSAntyA krodho mRdutvena mAno mAyA''rjavena ca / lobhazcAnIhayA jeyAH kaSAyA iti saMgrahaH // 23 // che ema kSamAthI krodhane, namratAthI mAnane, saraLatAthI mAyAne ane saMtoSathI lobha kaSAyone jItavA joIe. ema grahaNa karavuM. (23) vinendriyajayaM naiva kaSAyAJjatumIzvaraH / hete hai nArtha vinA nitAnanam pArakA indriyone jItyA sivAya manuSya kaSAyo upara vijaya meLavavA samartha thato nathI. kema ke ziyALAnI ThaMDI prajavalita agni vinA dUra karI zakAtI nathI. (24) adAntairindriyahayaizcalarapathagAmibhiH / AkRSya narakAraNye jantuH sapadi nIyate // 25 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (74) *** ***************************************** aniyaMtrita, caMcaLa ane unmArgagAmI indriyarUpI azvo prANIne . kheMcIne naraka rUpI araNyamAM ekAeka laI jAya che. (rapa) - indriyai vijito jantuH kaSAyairabhibhUyate / variTa cheTA: pUrva va: : verna ravajIyate raddA je prANI indriyothI jItAyelo che, te kaSAyothI jaladI parAbhava pAme che. baLavAna puruSoe pahelAM jenI eka IMTa kheMcI kADhI che tevA killAne pAchaLathI koNa toDI pADatuM nathI ? (ra6). kalaghAtAya pAtAya bandhAya ca vadhAya ca / anirjitAni jAyante karaNAni zarIriNAm // 27 // na jItAyelI indriyo dehadhArIonA kuLano nAza, adhaHpAta, baMdha ane vadhanA kAraNarUpa thAya che. (27) indriyonI sarvathA apravRtti te indriyono jaya nathI, paNa viSayomAM rAgadveSa vinA pravRtti karavI te indriyono jaya che. samIpamAM rahelA viSayano indriyonI sAthe saMbaMdha ja na thAya ema banavuM azakya che. paraMtu viSayomAM thatA rAgadveSane to jarUra nivArI zakAya che. saMyamI puruSonI indriyo haNAyelI ane na haNAyelI che. hitakArI viSayomAM teonI indriyo haNAyelI nathI, paNa ahitakArI viSayomAM haNAyelI che. viSayomAM priyapaNuM ke apriyapaNuM vAstavika rIte nathI, paraMtu eka ja viSaya amuka hetuthI priya thAya che, ane amuka hetuthI apriya thAya che. mATe viSayonuM priyapaNuM ane apriyapaNuM aupAdhika samajI rAgadveSa dUra karavA. tadindriyajayaM kRryAd manaHzuddhayA mahAmatiH / yAM vinA yamaniyamaiH kAyaklezo vRthA nRNAm // 28 // mATe buddhimAna puruSe mananI vizuddhi vaDe indriyo upara vijaya meLavavo. kAraNa ke mananI zuddhi vinA manuSyone yama, niyamo vaDe nakAmo kAyakleza thAya che. (28) Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** manaHkSapAcaro bhrAmyannapazaGka niraGkuzaH / prapAtayati saMsArAvartagarte jagattrayIm // 29 // game te viSayamAM nirbhayapaNe bhramaNa karato niraMkuza manarUpI rAkSasa traNa jagatane saMsArarUpI cakarAvAmAM pADe che. (ra9). tapyamAnAMstapo muktau gantukAmAn zarIriNaH / vAtyeva taralaM cetaH kSipatyanyatra kutracit // 30 // mukti pAmavAnI icchAthI tapa tapatA manuSyone caMcaLa citta viMToLiyAnI jema jayAM jyAM pheMkI de che. (30) aniruddhamanaskaH san yogazraddhAM dadhAti yaH / padbhyAM jigamiSurgAmaM sa paGguriva hasyate // 31 // manano nirodha karyA vinA je manuSya yogamAM zraddhA dhAraNa kare che. te page cAlIne bIje gAma javA icchatA pAMgaLA manuSyanI jema hAsyapAtra bane che. (31). manorodhe nisdhyante karmANyapi samantataH / aniruddhamanaskasya prasaranti hi tAnyapi // 32 // manano nirodha thatAM ja jJAnAvaraNIyAdi ati prabaLa karmono paNa sarvathA nirodha thaI jAya che. jenuM mana nirodha pAmyuM nathI tenAM karmo vadhAre phelAya che. (32) manaHkapirayaM vizvaparibhramaNalampaTaH / niyantraNIyo yatnena muktimicchubhirAtmanaH // 33 // A mATe muktine icchanArAoe sarva jagatamAM bhaTakatA A manarUpI vAMdarAne prayatnapUrvaka vaza karavo joIe. (33) dIpikA khalvanirvANA nirvANapathadarzinI / ekaiva manasaH zuddhiH samAmnAtA manISimiH // 34 // * pUrvAcAryoe ekalI mananI zuddhine ja mokSamArga batAvanArI, kadI - na olavAya evI dIvI kahI che. (34) mananA Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (76) ** satyAM hi manasaH zuddhau santyasanto'pi yadguNAH / santo'pyasatyAM no santi saiva kAryA budhastataH // 35 // jo mananI zuddhi hoya to avidyamAna guNo paNa astitvamAM Ave che, paraMtu te na hoya to vidyamAna guNono paNa abhAva thAya che; mATe buddhimAna puruSe manazuddhi ja karavI. (35) manaH zuddhimabibhrANA ye tapasyanti muktaye / tyaktvA nAvaM bhujAbhyAM te titIrSanti mahArNavam // 36 // je loko mananI zuddhi karyA vinA mukti mATe tapa tape che te loko nAvane choDIne be hAtha vaDe samudra taravAnI icchA rAkhe che. (36) tapasvino manaH zuddhi vinA bhUtasya sarvathA / dhyAnaM khalu mudhA cakSurvikalasyeva darpaNaH // 37 // jema AMkho vinA darpaNa nakAmuM che, tema kharekhara mananI zuddhi vinA tapasvIne dhyAna niSphaLa che. (37) tadavazyaM manaH zuddhiH kartavyA siddhimicchatA / tapa:zrutayamaprAya: vimarca: jAya''tuna: rUTA mATe siddhinI icchAvALAe mananI zuddhi avazya karavI joIe. te sivAya bIjA dehadamana karanArA tapa, zruta, yama, niyamAdi upAyo vyartha che. (38) manaH zuddhayaiva kartavyo rAgadveSavinirjayaH / kAluSyaM yena hitvA''tmA svasvarUpe'vatiSThate // 39 // mananI zuddhi karavA mATe rAgadveSano jaya karavo joIe. rAgadveSa jItavAthI AtmA malinatA dUra karIne potAnA zuddha svarUpamAM sthira thAya che. (39) AtmAyattamapi svAntaM kurvatAmatra yoginAm / rAgAdibhiH samAkramya parAyattaM vidhIyate // 40 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (77) AtmAmAM lIna karavA prayatna karatA yogIonA manane paNa rAgadveSAdi caDI AvIne parAdhIna banAve che. (40) rakSyamANamapi svAntaM samAdAya manAg miSam / pizAcA iva rAgAdyAzchalayanti muhurmuhuH // 41 // game teTaluM rakSaNa karavAmAM Ave chatAM pizAcanA jevA rAgAdi thoDuM paNa pramAdarUpa bahAnuM maLatAM manane vAraMvAra chetare che. (41) rAgAditimiradhvastajJAnena manasA janaH / andhenAndha ivAkRSTaH pAtyate narakAvaTe // 42 // jema AMdhaLo mANasa AMdhaLA mANasane khADAmAM nAMkhe che, tema rAgAdi aMdhakArathI nAza pAmela vivekajJAnavALuM mana manuSyane kheMcIne narakarUpa khADAmAM nAkhe che. (42) astatandrairataH puMbhirnirvANapadakAGkSibhiH / vidhAtavyaH samatvena rAgadveSadviSajjayaH // 43 // mATe nirvANa padanI icchAvALA puruSoe pramAdano tyAga karI samabhAva vaDe eTale rAgadveSanA hetuomAM madhyastha pariNAma vaDe rAgadveSarUpI zatrune jItavo joIe. (43) amandAnandajanane sAmyavAriNi majjatAm / jAyate sahasA puMsAM rAgadveSamalakSayaH // 44 // ati AnaMdajanaka samatArUpI pANImAM DUbakI mAranArA puruSono rAgadveSarUpI mela tatkALa nAza pAme che. (44) praNihanti kSaNArdhena sAmyamAlambya karma tat / yanna hanyAnnarastIvratapasA janmakoTibhiH // 45 // manuSya je karmane koTI janmanI kaThina tapazcaryAthI paNa nAza na karI zake te karmane te samabhAvano Azraya laIne eka ardhI kSaNamAM nAza kare che. (45) Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (78). ****** ************************************* karma jIvaM saMzliSTaM parIjJAtAtmanizcayaH / vibhinnIkurute sAdhuH sAmAyikazalAkayA // 46 // jene AtmasvarUpano nizcaya thayo che evA sAdhu sAmAyikarUpI saLI vaDe paraspara maLelA jIva ane karmane judAM kare che. (AtmajJAnano abhyAsa karatAM tathAvidha AvaraNo dUra thavAthI punaH punaH svasaMvedanathI AtmAno daDha nizcaya thAya che, ane tethI AtmasvarUpanuM AvaraNa karanArA ane AtmasvarUpathI bhinna evAM karmone parama sAmAyikanA baLathI nirjare che.) (46) rAgAdidhvAntavidhvaMse kRte sAmAyikAMzunA / svasmin svarUpaM pazyanti yoginaH paramAtmanaH // 47 // sAmAyikarUpI sUryathI rAgAdi aMdhakArano nAza thatAM yogIo potAnAmAM paramAtmAnuM svarUpa dekhe che. (badhA AtmAo tattvadeSTithI paramAtmA ja che, kevaLa rAgadveSAdithI malina thayelA hovAthI paramAtmA svarUpanI abhivyakti thatI nathI paraMtu samabhAvarUpa sUryanA prakAzathI rAgAdi aMdhakArano nAza thatAM AtmAne vize ja paramAtmAsvarUpa pragaTa thAya che.) (47) snihyanti jantavo nityaM vairiNo'pi parasparam / api svArthakRte sAmyabhAjaH sAdhoH prabhAvataH // 48 // potAnA svarUpanI prApti mATe samatvanuM sevana karanAra sAdhunA prabhAvathI nitya veravRttivALAM prANIo paNa paraspara prema kare che. (48) priya ane apriya evA cetana ane acetana padArthamAM jenuM mana moha pAmatuM nathI te samabhAvane prApta thayelo che. koI potAnA hAtha vaDe gozIrSa caMdananuM vilepana kare ke vAMsalAthI kApe to paNa bannemAM samAna vRtti hoya tyAre sarvottama samabhAva hoya che. koI prasanna thaIne stuti kare ke gusse thaIne gALo de to paNa jenuM citta te bannemAM sarakhuM che te samabhAvamAM magna che. prayatnathI karelA ane kalezajanaka rAgAdinI upAsanA zA mATe Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (79) *********************************************** karavI ? paraMtu vagara prayatna maLI zake evA sukha ApanArA manohara samabhAvano Azraya karavo yogya che. khAvA yogya, cATavA yogya, cUsavA yogya ane pIvA yogya padArthothI vimukha cittavALA yogIo paNa samabhAvarUpa amRta vAraMvAra pIve che. AmAM kaMI gupta nathI, tema koI gurunuM rahasya nathI, paraMtu anna ane buddhimAnone mATe eka ja bhavavyAdhine zamana karanAruM samabhAvarUpa auSadha che, jenAthI pApIo paNa kSaNamAtramAM zAzvata pada pAme che. te A samabhAvano parama prabhAva che. je samabhAva prApta thatAM ratnatraya saphaLa thAya che ane jenA vinA niSphaLatA pAme che te mahAprabhAvayukta samabhAvane namaskAra karuM chuM. huM sarva zAstranA rahasyane jANI pokAra karIne kahuM chuM ke A loka ane paralokamAM samabhAvathI bIjI koI sukhanI khANa nathI. jyAre Upasargo AvI paDe che ane mRtyu sAme ubhuM hoya che tyAre te kALane ucita samabhAvathI bIjuM kaMI paNa upayogI nathI. rAgadveSAdi zatruono nAza karanAra samabhAvarUpa sAmrAjayanI lakSmI bhogavIne prANIo, zubha gatine prApta thAya che. tethI jo A manuSyajanma saphaLa karavo hoya to amaryAda sukhathI pUrNa samabhAvane prApta karavA jarA paNa pramAda na karavo. sAmyaM syAnnirmamatvena tatkRte bhAvanAH zrayet / anityatAmazaraNaM mevamekatvamanyatAm // 49 // azaucamAzravavidhi saMvaraM karmanirjarAm / dharmasvAkhyAtatAM lokaM dvAdazI bodhibhAvanAm // 50 // samabhAvanI prApti nirmamatva prApta thavAthI ja thAya che ane nirmamatva prApta thavA mATe anityAdi bAra bhAvanAonuM avalaMbana karavuM Avazyaka che. anitya bhAvanA, azaraNa bhAvanA, saMsAra bhAvanA, ekatva bhAvanA, anyatva bhAvanA, azucitva bhAvanA, Asrava bhAvanA, saMvara - bhAvanA, nirjarA bhAvanA, dharmasvAkhyAta bhAvanA, lokabhAvanA ane bodhidurlabha bhAvanA, e bAra bhAvanA che. (49-50) Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (80) ****** ************************************** 1. anitya bhAvanA yatprAtastanna madhyAhne yanmadhyAhana na tanizi / nirIkSyate bhave'smin hI ! padArthAnAmanityatA // 51 // are ! A jagatamAM je savAramAM hoya che te bapore nathI dekhAtuM, ane je bapore hoya che te rAtre nathI dekhAtuM. A pramANe padArthanI anityatA sarvatra dekhAya che. (51) zarIraM dehInAM sarvapuruSArthanibandhanam / pracaNDapavanodbhUtaghanAghanavinazvaram // 52 // badhA puruSArthone kAraNabhUta prANIonAM zarIra pracaMDa pavanathI vikharAI gayelAM vAdaLAM jevAM vinAzazIla che. (para) kallolacapalA lakSmIH saMgamAH svapnasaMnibhAH / / vAtyAvyatikarotkSiptatUlatulyaM ca yauvanam // 53 // lakSmI mojAMnI jevI caMcaLa che, dhana, kuTuMbAdinA saMyogo svapna jevA che ane yauvana vaMToLiyAnA saMbaMdhathI UDelA rU jevuM che. (53) ityanityaM jagavRttaM sthiracittaH pratikSaNam / tRSNAkRSNAhimantrAya nirmamatvAya cintayet // 54 // A pramANe tRSNArUpI kALI nAgaNIne vaza karanAra maMtra samAna nirmamatvanI prApti mATe jagatanA anitya svarUpano sthiracitte pratikSaNa vicAra karavo joIe. (54) 2. azaraNa bhAvanA indropendrAdayo'pyete yanmRtyoryAnti gocaram / aho ! tadantakAtaGke kaH zaraNyaH zarIriNAm // 55 // are ! indro, upendro vagere paNa je mRtyune AdhIna thayA, te maraNanA bhayathI prANIne koNa zaraNa ApI zake ema che ? (55) piturmAtuHsvasurdhAtustanayAnAM ca pazyatAm / - atrANo nIyate jantuH karmabhiryamasadmani // 56 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (81) ********************************************** pitA, mAtA, bahena, bhAI ane putro joI rahe che ane asahAya jIvane karmo yamane ghera laI jAya che. (pa) zocanti svajanAnantaM nIyamAnAn svakarmabhiH / neSyamANaM tu zocanti nAtmAnaM mUDhabuddhayaH // 57 // mUDha buddhivALA loko potAnAM karmothI mRtyu pAmatA svajanono zoka kare che, paNa svakarma vaDe mRtyu pAmanAra potAnA AtmAno zoka karatA nathI. potAnI najIka rahelA mRtyuno zoka nahi karatAM dUra svajanAdinA mRtyuno zoka karavo te buddhinI mUDhatA ja che.) (57). saMsAre duHkhadAvAgnijvalajjvAlAkarAlite / vane mRgArbhakasyeva zaraNaM nAsti dehinaH // 58 // dAvAgninI bhabhakatI javAlAthI vikarALa dekhAtA vanamAM jema mRganA baccAnuM koI zaraNa nathI, tema duHkharUpI dAvAgninI baLatI javALAthI bhayaMkara A saMsAramAM prANInuM koI zaraNa nathI. (58) * 3. saMsAra bhAvanA zrotriya parva: svAmI pati zubha : | saMsAranADhya naravat saMsArI na ! veSTa III A saMsArarUpI raMgabhUmi upara prANI naTanI jema koI vAra vedajJa brAhmaNa thAya che to koI vAra caMDALa thAya che, koI vAra zeTha thAya che (to koI vAra nokara thAya che.) koI vAra prajApati brahmA thAya to koI vAra kIDo thAya che, ema vividha prakAre saMsArI jIva ceSTA kare che: e Azcarya che. (59) na yAti katamAM yoni katamA vA na muJcati / - saMsArI karmasambandhAdavakayakuTImiva // 60 // saMsArI jIva karmanA saMbaMdhathI bhADAnI koTaDInI jema koI yonimAM jato nathI ane koI yonimAMthI nIkaLato nathI ? (60). samastalokAkAze'pi nAnArUpaiH svakarmataH / bAlAgramapi tannAsti yanna spRSTa zarIribhiH // 61 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (82) ***** *** samasta lokAkAzamAM vALanA agrabhAga jeTaluM paNa koI sthAna nathI ke jyAM jIva potAnA karmathI ekendriyAdi vividha rUpo dhAraNa karavA rUpe utpanna na thayo hoya ! (61) 4. ekatva bhAvanA eka utpadyate jantureka eva vipadyate / . karmANyanubhavatyekaH pracitAni bhavAntare // 62 // jIva ekalo ja utpanna thAya che ane ekalo ja maraNa pAme che, tathA bhavAntaramAM karelAM karmo ekalo ja bhogave che. (6) anyaistenArjitaM vittaM bhUyaH saMbhUya bhujyate / satveko narakakoDe klizyante nijakarmabhiH // 63 // teNe bheguM kareluM dravya bIjA loko bhegA maLIne bhogave che; paraMtu ta eklo narakagatimAM potAnAM karmothI (phaLa bhogavavA vaDe) kleza pAme che. (63) prANI ekalo ja zubhAzubha karma karIne saMsAramAM bhame che ane tene yogya zubhAzubha phaLa paNa ekalo ja bhogave che. tathA sarva saMbaMdhono tyAga karI ekalo ja mokSa lakSmIno upabhoga kare che. tyAM bIjA koIno saMbhava nathI. 5. anyatva bhAvanA yatrAnyatvaM zarIrasya vaisadRzyAccharIriNaH / dhanabandhusahAyAnAM tatrAnyatvaM na durvacanam // 64 // jyAM AtmAthI zarIranI vilakSaNatA hovAthI anyapaNuM che, tyAM dhana, baMdhu ane sahAyakonuM AtmAthI anyatva hoya e kahevuM muzkela nathI. (64) yo dehadhanabandhabhyo bhinnamAtmAnamIkSate / kva zokazaGkunA tasya hantAtaGkaH pratanyate // 65 // je mANasa za2I2, dhana ane baMdhuothI potAnA AtmAne bhinna jue che te mANasane zokarUpa zalya kyAMthI du:kha Ape ? (65) Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (83) ************************ ******************* AtmAthI dehAdi padArthono anyatvarUpa bheda spaSTa pratIta thAya che. dehAdi padArtho indriya grAhya che ane AtmA anubhavagocara che. jo AtmA ane dehAdi padArthonuM anyapaNuM che to zarIrane prArAdi thatAM duHkha kema thAya che e zaMkA karavA yogya nathI, kAraNa ke jeone zarIrAdimAM bhedabuddhi nathI, teonA dehane prahArAdi thatAM AtmAne pIDA thAya che, paraMtu jeone deha ane AtmAnuM bhedajJAna thayuM che teonA dehane prahArAdi thatAM AtmAne pIDA thatI nathI. namirAjarSine AtmA ane dhananuM bhedajJAna thayuM hatuM, tethI mithilA nagarI baLatI sAMbhaLIne tene thayuM ke mAruM kAMI baLatuM nathI. je mANasane bhedajJAna thayuM che tene mAtApitAnA viyoganuM duHkha AvI paDatAM duHkha thatuM nathI ane jene AtmIyapaNAnuM abhimAna che te dAsanA duHkhathI paNa mUcha pAme che. 6. azuci bhAvanA rasAsRgmAMsamedo'sthimajjAzukAntravarcasAm / azucInAM padaM kAyaH zucitvaM tasya tatkRtaH ? // 66 // rasa, lohI, mAMsa, meda, asthi, majA, vIrya, AMtaraDA, viSTA vagere apavitra vastuonA sthAnarUpa A zarIra che. tethI tenI pavitratA kyAMthI hoya ? (66) navasrotaHsravadvisrarasaniHsyandapicchile / dehe'pi zaucasaGkalpo mahanmohavijRmbhitam // 67 // . ( AMkha, kAna, nAka, mukha adholAra ane jananendriya rUpI nava dvAramAMthI vahetA durgadhI cIkaNA rasanA satata AvavAthI malina rahetA zarIramAM pavitrapaNAnuM abhimAna karavuM e mahAmoha kahevAya che. (67) 7. Asrava bhAvanA manovAkkAyakarmANi yogAH karma zubhAzubham / yadAzravanti jantUnAmAzravAstena kIrtitAH // 68 // manuSyonA mana, vacana ane kAyAnI pravRttirUpa manoyoga vacanayoga Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (84) **************************************** * vo* ane kAyayogathI zubhAzubha karma AtmAmAM Asrave che-praveza kare che, tethI te yogone Azrava kahe che. (68). maitryAdivAsitaM cetaH karma sUte zubhAtmakam / kaSAyaviSayAkrAntaM vitanotyazubhaM punaH // 69 // maitrI, muditA (pramoda), karuNA ane upekSA (mAdhyastha) rUpI bhAvathI vAsita kareluM citta zubhakarmane utpanna kare che ane krodhAdi kaSAyo tathA viSayothI vyApta thayeluM citta azubha karmane phelAve che. (69) zubhArjanAya nirmithyaM zrutajJAnAzritaM vacaH / . viparItaM punarjeyamazubhArjanahetave // 70 // satya ane zrutajJAnAnusArI vacana zubhakarmanA baMdhanuM kAraNa thAya che ane tethI viparIta vacana azubha karmanA baMdhanuM kAraNa che, ame jANa.. zarIreNa suguptena zarIrI cinute zubham / .. satatArambhiNA jantughAtakenAzubhaM punaH // 71 // vaLI, sat pravRttithI jIva zubha karma saMcita kare che ane satata mahAraMbhI ane hiMsaka pravRttivALA zarIra vaDe azubha karma bAMdhe che. (71) kaSAyA viSayA yogAH pramAdAviratI tathA / mithyAtvamAtaraudre cetyazubhaM prati hetavaH // 72 // krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAyo, sparzAdi viSayo, mana-vacana-kAyAnI pravRttirUpa yogo, ajJAna, saMzaya, viparyaya, rAga, dveSa, smRtibhraMza, dharmano anAdara ane yogadupraNidhAnarUpa ATha prakArano pramAda, avirati-niyamano abhAva, mithyAtva, ArtadhyAna ane raudradhyAna badhAM azubha karmanA hetuo che. (72) 8. saMvara bhAvanA sarveSAmAzravANAM tu nirodhaH saMvaraH smRtaH / sa punarbhidyate dvedhA dravyabhAvavibhedataH // 73 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85) ********************************************** upara kahelA badhA Agnavono nirodha karavAno upAya saMvara kahevAya che. tenA dravyasaMvara ane bhAvasaMvara ema be bhedo che. (73) yaH karmapudgalAdAnacchedaH sa dravyasaMvaraH / bhavahetukiyAtyAgaH sa punarbhAvasaMvaraH // 74 // vaLI karmapudgalanA Asrava dvArA thatA pravezane rokavo te dravyasaMvara ane saMsAranA kAraNabhUta kriyAno tyAga te bhAvasaMvara. (74) yena yena hyupAyena rudhyate yo ya AzravaH / . tasya tasya nirodhAya na sa yojyo manISibhiH // 5 // je je upAyathI je je Asrava rokI zakAya, te te AmravanA nirodha mATe buddhimAna puruSoe te te upAya yojavo. (75) kSamayA mRdubhAvena rUjutvenApyanIhayA / kodhaM mAnaM tathA mAyAM lobhaM rundhyAdyathAkamam // 6 // jema ke kSamAthI krodhane rokavo, namratAthI mAnane rokavuM, saraLatAthI mAyAne rokavI ane saMtoSathI lobhane rokavo. (76) asaMyamakRtotsekAn viSayAn viSasaMnibhAn / nirAkuryAdakhaNDena saMyamena mahAmatiH // 77 // buddhimAna puruSe indriyonA asaMyama-unmAdathI prabaLa banelA viSa jevA viSayone indriyonA akhaMDa saMyamathI naSTa karavA joIe. (77) 'tisRbhirguptibhiryogAn pramAdaM cApramAdataH / sAvadyayogahAnenAviratiM cApi sAdhayet // 78 // saddarzanena mithyAtvaM zubhasthairyeNa cetasaH / . vijayetArtaude ca saMvarArthaM katodyamaH // 79 // saMvara mATe prayatna karatA yogIe traNa guti(yoganigraha)thI manavacana-kAyAnA vyApArone sAdhavA joIe, apramAdathI pramAdane rokavo, badhI sadoSa pravRttinA tyAgathI aviratine rokavI, samyagadarzana vaDe Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (86) *** **************************************** mithyAtvane rokavuM tathA zubhadhyAnarUpa cittanI sthiratA vaDe Arta tathA raudra dhyAna para vijaya prApta karavo joIe. (78-79) rAjamArgamAM rahelA aneka dvAravALA gharanAM bAraNAM ughADAM hoya to temAM raja dAkhala thAya che ane dAkhala thaIne cIkAzanA yoge tyAM coMTI jAya che. paraMtu bArI-bAraNAM baMdha karyA hoya to raja praveza thavA pAmatI nathI ane tyAM coMTI paNa jatI nathI. koI sarovaramAM pANI AvavAnA badhA mArgo ughADA hoya to te dvArA pANI Ave che, paraMtu te badhA mArgo baMdha karyA hoya to thoDuM paNa pANI sarovaramAM dAkhala thaI zakatuM nathI koI vahANanI aMdara chidro hoya to te dvArA temAM pANI dAkhala thAya che, paraMtu te chidro baMdha karyA hoya to thoDuM paNa pANI vahANanI aMdara praveza karatuM nathI tema mithyAtvAdi AnnavadvAro ughADAM hoya to jIvamAM karma dAkhala thAya che ane te dvArA baMdha thAya to saMvarayukta jIvamAM karmano praveza thato nathI. saMvarathI AzravanAM dvAra baMdha thAya che. te saMvara kSamA vagere bhedothI aneka prakArano che. mithyAtvanA udayane rokavAthI avirati samyaguSTi guNasthAne mithyAtvano saMvara hoya che, dezavirati guNasthAne aviratino saMvara hoya che. apramatta saMyata guNasthAnake pramAdano saMvara hoya che, upazAntamoha ane kSINa moha guNasthAnake kaSAyano saMvara hoya che ane ayogI kevaLI guNasthAne saMpUrNa yogasaMvara hoya che. 9. nirjarA bhAvanA saMsArabIjabhUtAnAM karmaNAM jaraNAdiha / / nirjarA sA smRtA dvaidhA sakAmA kAmavarjitA // 80 // saMsAranA kAraNabhUta karmane kheravI nAMkhavAM tene nirjarA kahe che. te sakAma nirjarA ane akAma nirjarA ema be prakAranI che. (80) jJeyA sakAmA yaminAmakAmA tvanyadehinAm / karmaNAM phalavatpAko yadupAyAt svato'pi hi // 81 // saMyamI puruSone irAdApUrvaka tapa vagere upAya dvArA karmano kSaya karavA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************************************** rUpa sakAma nirjarA jANavI ane asaMyamIne te sivAya vipAkathI (karmane bhogavIne kSaya karavArUpa) akAma nirjarA jANavI. kAraNa ke karmono pAkanirjarA phaLanA pAkanI peThe upAyothI ane svAbhAvika rIte thAya che. (81) sadoSamapi dIptena suvarNa vahninA yathA / tapo'gninA tapyamAnastathA jIvo vizudhyati // 82 // jema azuddha sonuM prajavalita thayelA agni vaDe zuddha thAya che, tema taparUpI agni dvArA tapAvavAmAM Avato jIva vizuddha thAya che. (82) anazanamaunodaryaM vRtteH saMkSepaNaM tathA / rasatyAgastanuklezo lInateti bahistapaH // 83 // (1) anazana - jIvana paryata ke amuka kAla paryata AhArano tyAga karavo. (2) aunodarya (uNodarI) - svAbhAvika AhArathI alpa AhAra levo. (3) vRttisaMkSepa - potAne khAvA pIvA vagere upayogamAM AvatI vastuono vRttithI saMkSepa karavo. (4) rasaparityAga - dUdha, dahIM, ghI, tela, goLa ane pakavAna vagere vikAravardhaka padArthono tyAga karavo. (5) kAyakleza - TADha, taDakAmAM ke Asano vagerethI zarIrane kasavuM. (6) lInatA - bAdhA vinAnA ekAMta sthAnamAM vasavuM, athavA mana, - vacana, kAyA, kaSAya ane indriyono saMkoca karavo e cha prakAranuM bAhya tapa che. (83) prAyazcittaM vaiyAvRttyaM svAdhyAyo vinayo'pi ca / / . vyutsargo'tha zubhaM dhyAnaM SoDhetyAbhyantaraM tapaH // 84 // (1) prAyazcita-vratAdimAM lAgelA doSanI zuddhi mATe je anuSThAna karavAmAM Ave che. (2) vaiyAvRtya-sevA, zukrUSA. (3) svAdhyAya. (4) Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (88) . ****************************************** *** vinaya. (5) vyutsarga-sadoSa ane jaju sahita annapAnAdi ane kaSAyono tyAga karavo. (6) dhyAna. ema cha prakAranuM Abhyantara tapa che. (84). dIpyamAne tapovhanau vAhye cAbhyantare'pi ca / / yamI jarati karmANi durjarANyapi tatkSaNAt // 85 // saMyamI puruSa bALa ane atyaMtarama tArUpI prajavalita agnimAM kaSTathI kSaya thAya evAM tIvra karmono paNa te kSaNe ja nAza karI nAkhe che. (5) 10. dharmasvAkhyAta bhAvanA svAkhyAtaH khalu dharmo'yaM bhagavadbhirjinottamaiH / yaM samAlambamAno hi na majjed bhavasAgare // 86 // .. phevaLajJAnI bhagavaMta jinezvaroe A dharma uttama rIte kahelo che. jenuM AlaMbana lenAra prANI bhavasAgaramAM DUbato nathI (ema vicAravuM) te dharmasvAkhyAta bhAvanA che. (86) saMyamaH sUnRtaM zaucaM brahmAkiJcanatA tapaH / kSAntirdivamRjutA muktizca dazadhA sa tu // 87 // saMyama (ahiMsA), satya, zauca (caurya tyAga), brahmacarya, akiMcanatA (aparigraha), tapa, kSamA, mRdutA-namratA, RjutA-saraLatA ane muktinirlobhatA ema (yati) dharma daza prakArano che. (87) apAre vyasanAbhmodhau patantaM pAti dehinam / sadA savidhava] kabandhurdharmo'tivatsalaH // 88 // sadA samIpavartI advitIya baMdhu samAna ativatsala dharma ja apAra du:kha samudramAM paDatAM prANIne bacAve che. (88). abandhUnAmasau bandhurasakhInAmasau sakhA / anAthAnAmasau nAtho dharmo vizcaikavatsalaH // 89 // baMdharahitano baMdhu, mitrarahitano mitra, anAthono nAtha ane jagata upara vatsalatA rAkhanAra dharma ja che. (89) Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ******************************************** 11. loka bhAvanA kaTisthakaravaizAkhasthAnakasthanarAkRtim / dravyaiH pUrNa smarellokaM sthityutpattivyayAtmakaiH // 10 // keDe hAtha mUkIne pahoLA paga rAkhI UbhelA puruSa jevI AkRtivALA tathA sthiti, utpatti ane vinAzasvarUpavALA dravyothI paripUrNa lokanA svarUpanuM ciMtana karavuM. (90) 12. bodhidurlabha bhAvanA akAmanirjarArUpAt puNyAjjantoH prajAyate / sthAvaratvAtrAsatvaM vA tiryaktvaM vA kathaMcana // 11 // mAnuSyamAryadezazca jAtiH sarvAkSapATavam / Ayuzca prApyate tatra kathaJcitkarmalAghavAt // 12 // prApteSu puNyataH zraddhA kathakazravaNeSvapi / tattvanizcayakhyaM tad bodhiratnaM sudurlabham // 13 // yathApravRttikaraNathI mokSanI abhilASA sivAya karmano kSaya thatAM sthAvara yonimAMthI nIkaLI trasayoni ke pazupaNuM pAme che. temAM paNa azubhakarmano kSaya thavAthI puNyanA yoge manuSyapaNuM, Aryadeza, uttamajAti, pAMce indriyonI pUrNatA ane dIrgha AyuSya prApta thAya che, temAM paNa puNyathI dharmanI abhilASA, dharmopadezaka guru ane temanA vacananuM zravaNa prApta thavA chatAM tattvanizcayarUpa bodhiratna prApta thavuM atidurlabha che. - rAjya, cakravartIpaNuM ke iMdrapaNuM prApta thavuM durlabha nathI, paNa bodhinI prApti atyaMta durlabha che ema jina pravacanamAM kahyuM che. sarva jIvoe badhA bhAvo pUrve anaMtavAra prApta karyA che, paraMtu tene kadApi bodhinI prApti thaI nathI, tethI ja saMsAramAM paribhramaNa kare che. sarve jIvone anaMta pudgala parAvarta vyatIta thayA, paraMtu jayAre kaMIka nyUna ardha pudgala - parAvarta bAkI rahetAM Ayu sivAyanAM badhAM karmanI sthiti antaHkoTAkoTI sAgaropamanI bAkI rahe tyAre koIka jIva graMthibhedathI uttama bodhiratna Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (90) ********************************************** pAme che ane bIjA jIvo yathApravRttikaraNathI graMthinI maryAdAmAM AvelA chatAM pAchA paDe che ane punaH saMsAramAM bhame che. kuzAstrAzravaNa, mithyASTino saMga, kuvAsanA ane pramAdazIlatA e badhA bodhinA virodhI che. jo ke cAritranI prApti durlabha che, to paNa bodhi prApta thaye cAritranI saphaLatA che, anyathA niSphaLatA che. abhavyo paNa cAritra prApta karIne raiveyakAdi svargamAM jAya che, paNa bodhi sivAya nirvANa prApta karI zakatA nathI. jene bodhiratna prApta thayuM nathI, te cakravartI hovA chatAM paNa raMka jevo che, paraMtu jeNe bodhiratna prApta karyuM che te raMka paNa cakravartI karatAM adhika che. jemane bodhi prApta thayela che te jIvo saMsAramAM kyAMya Asakta thatA nathI, paraMtu mamatvarahita thaIne ekamAtra mukti mArganI upAsanA kare che. jeo parama pada pAmyA che, pAmaze ane pAme che te badhA bodhi pAmIne ja tema karI zake che mATe bodhinI ja upAsanA karo. (91-92-93). bhAvanAbhiravizrAntamiti bhAvitamAnasaH / nirmamaH sarvabhAveSu samyaktvamavalambate // 14 // Ama A bAra bhAvanAo vaDe niraMtara manane suvAsita karato, mamatvarahita thaIne badhA padArthomAM samyakatva-samatvane pAme che. (94) viSayebhyo viraktAnAM sAmyavAsitacetasAm / upazAmyet kaSAyAgnirbodhidIpaH samunmiSet // 15 // viSayothI virakta thayelA, samabhAvathI suvAsita cittavALA puruSono kaSAyarUpI agni zAMta thAya che ane bodhirUpI dipaka pragaTe che. (5) samatvamavalambyAtha dhyAnaM yogI samAzrayeta / vinA samatvamArabdhe dhyAne svAtmA viDambyate // 16 // samatvanuM avalaMbana karIne yogI (dhyAna karI zake che.) samatva dhyAnAzrita thAya che. prApta karyA vinA jo dhyAnano prAraMbha kare to te potAnA AtmAnamI viDaMbanA kare che. (96) Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (91) ********************************************** indriyo vaza karI nathI, mana zuddha karyuM nathI, rAgadveSa jItyA nathI, nirmamatva karyuM nathI, samatAnI sAdhanA karI nathI, paraMtu gatAnugatikapaNe ubhaya lokanA mArgathI bhraSTa thaI mUDha puruSo dhyAnano AraMbha kare che te potAnA AtmAne chetare che. mokSaH karmakSayAdeva sa cAtmajJAnato bhavet / dhyAnasAdhyaM mataM tacca taddhyAnaM hitamAtmanaH // 17 // mokSa karmonA kSayathI ja prApta thAya che; karmano kSaya AtmajJAnathI thAya che, ane AtmajJAna dhyAnathI sadhAya che; tethI dhyAna AtmAnuM hitakArI che. (97) dhyAna ane samabhAvamAM koNa vadhAre mahattvanuM che tevI zaMkAno uttara AcArya nIcenA zlokamAM Ape che. na sAmyena vinA dhyAnaM na dhyAnaM vinA ca tat / niSkampaM jAyate tasmAd dvayamanyonyakAraNam // 18 // samabhAva vinA dhyAna saMbhavatuM nathI ane dhyAna vinA niSkapa samabhAva prApta thato nathI, tethI banne ekabIjAnAM kAraNarUpa che. (98) muhUrtanazairya dhyAne chAyoginAm | - dhana' zuklaM ca tad dvedhA yogarodhastvayoginAm // 19 // eka AlaMbanamAM aMtarmuhUrta paryata cittanI sthiratA te dhyAna. tenA be bheda che. dharmadhyAna ane zukladhyAna. te banne prakAranA dhyAna kevaLajJAna rahita sayogIne hoya che ane ayogIne yoganA nirodharUpa dhyAna hoya che: sayogI kevaLIne mAtra yoga nirodha karavAnA samaye eka zukla dhyAna : hoya che. (99) muhUrtAt paratazcintA yadvA dhyAnAntaraM bhavet / bahvarthasaMkrame tu syAd dIrghA'pi dhyAnasaMtatiH // 10 // dhyAna eka AlaMbanamAM muhUrta sudhI saMbhave che, tyArabAda cintA hoya Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (92) ******************************************* mobAi athavA bIjuM AlaMbana levAmAM Ave to bIjuM dhyAna hoya. ema judA judA viSayanA AlaMbanathI dhyAnano pravAha laMbAvI zakAya. (100) maitrIpramodakAruNyamAdhyasthyAni niyojayet / dharmyadhyAnamupaskartuM taddhi tasya rasAyanam // 101 // dharmadhyAnano pravAha cAlu rAkhavA mATe tUTatA dhyAnane dhyAnAntaranI sAthe anusaMdhAna karavA maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyastha e cAra bhAvanAone AtmAmAM joDavI, kAraNa ke maitrI Adi bhAvanA tUTatA dhyAna mATe rasAyana rUpa che. (101). mAkArSIt ko'pi pApAni mA ca bhUt ko'pi duHkhitH| mucyatAM jagadapyeSA matimaitrI nigadyate // 102 // koI prANI pApa na karo, koI duHkhI na thAo, jagata paNa mukta thAo AvI buddhi te maitrI bhAvanA kahevAya che. (100) apAstAzeSadoSANAM, vastutattvAvalokinAm / guNeSu pakSapAto yaH sa pramodaH prakIrtitaH // 103 // - jemanA doSo dUra thaI gayA che, ane jeo vastusvarUpanuM avalokana karanArA che, tevA munionA guNomAM pakSapAta te pramoda bhAvanA kahevAya che. (103) dIneSvArteSu bhIteSu yAcamAneSu jIvitam / pratI yuddhi thamamithI te mArA dIna, pIDita, bhIta (bhayathI AkrAMta) ane jIvita yAcatAM prANIonI dInatA vagere dUra karavAnI buddhi te karuNAbhAvanA kahevAya che. (10) kakarmasu niHzaGkaM devatAgurunindiSu / AtmazaMsiSu yopekSA tanmAdhyasthyamudIritam // 105 // niHzaMkapaNe krUra karmo karanArA, devagurunI niMdA karanArA tathA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmaprasaMzA karanArA loko pratye upekSAbuddhi te mAdhyasthya bhAvanA kahevAya che. (185) AtmAnaM bhAvayannAbhirbhAvanAbhirmahAmatiH / truTitAmapi saMdhatte vizuddha dhyAnasaMtatim // 106 // A bhAvanAo vaDe AtmAne bhAvita karato buddhimAna puruSa tUTela vizuddha dhyAnanA pravAhane paNa sAMdhI zake che. tIrthaM vA svasthatAhetu yattadvA dhyAnasiddhaye / kRtAsanajayo yogI viviktaM sthAnamAzrayet // 107 // (93) **** dhyAnanI siddhi mATe jeNe Asanono abhyAsa karyo che; teoe tIrthaMkaronAM janmasthAna, dIkSAsthAna, jJAnasthAna ke nirvANasthAnamAMnuM koI tIrthasthAna athavA cittanI svasthatAnuM kAraNa parvatanI guphA vagere koI ekAMta sthAnano Azraya karavo joIe. jAyate yena yeneha vihitena sthiraM manaH / tattadeva vidhAtavyamAsanaM dhyAnasAdhanam // 108 // je je Asana karavAthI mana sthira thAya te te Asanane ja dhyAnanuM sAdhana gaNI te Asana sAthe dhyAna karavuM. (108) sukhAsanasamAsInaH suzliSTAdharapallavaH / nAsAgranyastadRgdvandvo dantairdantAnasaMspRzan // 109 // prasannavadanaH pUrvAbhimukho vApyudaGmukhaH / apramattaH susaMsthAno dhyAtA dhyAnodyato bhavet // 110 // sukhakara Asana karI beThelo, hoTha bIDI, nAsikAnA agrabhAga para banne AMkho sthira karI, dAMtone dAMto sAthe aDakavA nahi deto, prasanna mukhavALo pUrva ke uttara dizAmAM moDhuM rAkhI sArI rIte TaTTAra besanAra apramAdI dhyAnI e dhyAna karavAno prayatna karavo joIe. (109-110) Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( : noMdha :) ********************************************** * (2) Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( : noMdha ) ********************************************** (95) Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (96) ********************************************* (noMdha : ) Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudraka : naiSadha prinTarsa, amadAvAda. phona : 274916 27