Vivek Chudamani Gujarati Saral Arth Sahit

Author(s): Devshankar Dave
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay Mumbai

Page 77

વિવેકચૂડામણિ, લેકેને અનુસરવાનું છોડી, શરીરને અનુસરવાનું તજી, શાસ્ત્રોને અનુસરવાનું પણ છેડીને પછી દેહ વગેરે જડ પદાર્થો ઉપર “હુંપણું, મારાપણું” એવું જે મિથ્યા જ્ઞાન છે, તેને દૂર કર.
लोकवासनया जन्तोः शास्त्रवासनयापि च । देहवासनया ज्ञानं यथावन्नैव जायते ॥ २७२ ॥
લેકે પરની, શાસ્ત્રો પરની તથા દેહ પરની વાસનાથી જીવને સત્ય જ્ઞાન થતું જ નથી. संसारकारागृहमोक्षमिच्छिोरयोमयं पादनिबद्धशृंखलम् । .. वदन्ति तज्ज्ञाः पटुवासनात्रयं योऽस्माद्विमुक्तः समुपैति मुक्तिम् ॥२७३
જે માણસ આ સંસારરૂપી કેદમાંથી છૂટવા ઈચ્છે છે, તેને ઉપર કહેલી ત્રણ વાસનાઓ પગમાં બાંધેલી લેઢાની સાંકળ જેવી છે, એમ બ્રહ્મને જાણનારા કહે છે. જે મનુષ્ય એ ત્રણે વાસનાઓથી છૂટે છે તે મુક્તિને પામે છે. जलादिसंपर्कवशात्प्रभूतदुर्गधधूतागुरुदिध्यवासना। 21३.. सङ्घर्षणेनैव विभाति सम्यग्विधूयमाने सति बाह्यगन्धे ॥ २७४॥ अन्तःश्रितानन्तदुरन्तवासनाधूलीविलिप्ता परमात्मवासना । प्रशातिसङ्घर्षणतो विशुद्धा प्रतीयते चन्दनगन्धवत्स्फुटा ॥ २७५ ॥
જેમ સુખડ ઉપર જળ વગેરેના સંબંધથી ઉત્પન્ન થયેલી દુધથી તેની દિવ્ય સુગંધ આવતી નથી, પણ જ્યારે એ સુખડને ખૂબ ઘસીને બહારની દુર્ગધને સારી રીતે દૂર કરવામાં આવે છે, ત્યારે જ સુગંધ આવવા લાગે છે તેમ અંતરમાં રહેલા પરમાત્મા પરની વાસના, હદયમાં રહેલી અનંત દુરંત વાસનારૂપી ધૂળથી દટાઈ ગઈ છે; તેને ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનરૂપી ઘર્ષણથી જ્યારે સારી રીતે દૂર કરવામાં