________________
૧૨૯
વિવેચૂડામણિ द्रष्टुः श्रोतुर्वक्तुः कर्तु क्तुविभिन्न एवाहम् । नित्यनिरन्तरनिष्क्रियनिःसीमासङ्गपूर्णवोधात्मा ॥ ४९२ ॥
જેનાર, સાંભળનાર, બેલનાર, કરનાર અને ભેગવનાર એ બધાથી હું જુદે જ છું. હું તે નિત્ય, અંતર વિનાને, ક્રિયા વિનાને, હદ વગરને, સંગ વિનાને અને પૂર્ણ જ્ઞાનરૂપ છું.
नाहमिदं नाहमदोऽप्युभयोरवभासकं परं शुद्धम् । बाह्याभ्यन्तरशून्यं पूर्ण ब्रह्माद्वितीयमेवाहम् ॥४९३ ॥
હું આ નથી કે પેલું નથી; પણ એ બ(સ્થૂલ અને સૂક્ષમ)ને પ્રકાશ આપનાર, અંદર અને બહાર એવા ભેદ વિનાને, પૂર્ણ, એક જ અને શુદ્ધ પરબ્રહ્મ છું.
निरुपममनादितत्त्वं त्वमहमिदमद इति कल्पनादूरम् । नित्यानन्दैकरसं सत्यं ब्रह्माद्वितीयमेवाहम् ॥४९४ ॥
ઉપમારહિત જે અનાદિ તત્વ છે, અને જે “તું, હું, આ, તે” વગેરે કલ્પનાથી દૂર, નિત્ય આનંદના જ રસરૂપ, સત્ય અને એક જ છે, તે બ્રહ્મ હું છું. नारायणोऽहं नरकान्तकोऽहं पुरान्तकोऽहं पुरुषोऽहमीशः। भखण्डबोधोऽहमशेषसाक्षी निरीश्वरोऽहं निरहं च निर्ममः ॥४९५
નરકાસુરને મારનાર નારાયણ હું છું; ત્રિપુરાસુરને નાશ કરનાર શંકર હું છું; હું પરમ પુરુષ છું અને હું જ ઈશ્વર છું. હું અખંડ જ્ઞાનસ્વરૂપ, સૌને સાક્ષી, સ્વતંત્ર અને અહંતા–મમતા વગરને છું. सर्वेषु भूतेष्वहमेव संस्थितो शानात्मनान्तर्बहिराश्रयः सन् । भोक्ता च भोग्यं स्वयमेव सर्वं यद्यत्पृथग्दृष्टमिदन्तया पुरा ॥४९॥
જ આશ્રયરૂપ હેઈ દરેક પ્રાણમાં અંદર અને બહાર રહેલો છું; પહેલાં જે જે પદાર્થો જુદા જુદા રૂપે
