________________
૧૪૦
વિવેકચૂડામણિ આશ્રય કરી બાળકની જેમ બીજાઓની ઈરછાથી મળેલા વિયેને ભગવે છે; એના કેઈ જાતનાં પ્રકટ ચિહ્નો હતાં નથી અને બહારના પદાર્થો ઉપર તે આસક્ત હેતે નથી. दिगम्बरो वापि च साम्बरो वा त्वगम्बरो वापि चिदम्बरस्थः। उन्मत्तवद्वापि च बालवद्वा पिशाचवद्वापि चरत्यवन्याम ॥५४१॥ - ચેતનરૂપ વસ્ત્રને જ ધારણ કરે એ પુરુષ (કેઈ વેળા) દિગંબર, વસ્ત્રધારી અથવા વકલધારી પણ હોય; એ તે ઉત્તિની પેઠે અથવા બાળકની પેઠે અથવા ભૂત-પ્રેતની પેઠે પૃથકી પર ફરે છે.
कामानिष्कामरूपी संश्वरत्येकचरो मुनिः। स्वात्मनैव सदा तुष्टः स्वयं सर्वात्मना स्थितः ॥५४२॥ .
સર્વને આત્મારૂપે રહેલ તે મુનિ સદા પિતાના આત્માથી જ સંતેષી રહી પિતે એકલે ફરે છે અને નિષ્કામ સ્વરૂપે વિષને ભેગવે છે.
क्वचिन्मूढो विद्वान्क्वचिदपि महाराजविभवः क्वचिद्भ्रान्तः सौम्यः क्वचिदजगराचारकलितः। क्वचित्पात्रीभूतः कचिवमतः क्वाप्यविदितઅચેવં પ્રાજ્ઞસતતમાનપુર્ણિતઃ વરૂ II
એ બ્રહ્મજ્ઞાની ક્યારેક મૂર્ખ, કયારેક વિદ્વાન, ક્યારેક મહારાજાના ઠાઠવાળે, કયારેક બ્રાંતિવાળે, ક્યારેક શાંત, કયારેક અજગર જેવા આચારવાળે, ક્યારેક પાત્ર જે જણાતે, ક્યારેક અપમાન પામેલે અને ક્યારેક અજાણે રહે છે. એમ નિત્ય પરમ આનંદથી સુખી થઈ ફર્યા કરે છે.
निर्धनोऽपि सदा तुष्टोऽप्यसहायो महाबलः । नित्यतृप्तोऽप्यभुञ्जानोऽप्यसमः समदर्शनः ॥ ५४४ ॥ એ મહાત્મા નિધન હોય તે પણ સદા સતેવી હેય
