________________
વિવેચૂડામણિ
૧૩૯ न खिद्यते नो विषयैः प्रमोदते न सजते नापि विरज्यते च । स्वस्मिन्सदा क्रीडति नन्दति स्वयं निरन्तरानन्दरसेन तृप्तः ॥५३७
એ મહાત્મા વિષયેથી આનંદ પામતું નથી કે ખેદ પામતે નથી; તેઓમાં આસક્ત થતું નથી કે તેઓથી કંટાળતો નથી; એ તે હમેશાં આત્મામાં જ રમે છે, આનંદ પામે છે અને નિરંતર આનંદરસથી તૃપ્ત રહે છે.
क्षुधां देहध्या त्यक्त्वा बालः क्रीडति वस्तुनि । तथैव विद्वान् रमते निर्ममो निरहं सुखी ॥५३८ ॥
જેમ બાળક ભૂખ અને શરીરનું દુઃખ ભૂલી જઈ રમવાની વસ્તુમાં રમે છે, એમ જ્ઞાની અહંકાર અને મમતાથી રહિત તથા સુખી થઈને આત્મામાં જ રમણ કરે છે.
चिन्ताशून्यमदैन्यभैक्षमशनं पानं सरिद्वारिषु । स्वातन्त्र्येण निरस्कुशा स्थितिरभीनिंद्रा श्मशाने वने ।
वस्त्रं झालनशोषणादिरहितं दिग्वास्तु शय्या मही · सञ्चारो निगमान्तवीथिषु विदा क्रीडा परे ब्रह्मणि ॥५३९॥
- બ્રહ્મજ્ઞાનીઓનું ભજન ચિંતા અને દીનતા વગરનું ભિક્ષાનું અન્ન જ હોય છે તેઓ નદીઓનાં પાણી પીએ છે, સ્વતંત્ર રીતે કેઈની રકટેક વિના ગમે ત્યાં રહે છે એમને કેઈ પણ જાતની બીક હતી નથી; જંગલમાં કે સ્મશાનમાં તેઓ ઊંઘે છે, તેઓનાં કપડાં ધોવા-સૂકવવાની જરૂર વિનાનાં ઝાડની છાલે જ હેય છે, દિશાઓ એમનું ઘર છે, જમીન - શય્યા છે, વેદાંતરૂપી ગલીઓમાં તેઓ ફરે છે અને માત્ર
પરબ્રહ્મમાં જ તેઓની રમત હેય છે. विमानमालम्ब्य शरीरमेतद् भुनक्त्यशेषान्विषयानुपस्थितान् । परेच्छया बालवदात्मवेत्ता योऽध्यक्तलिङ्गोऽननुषक्तबाह्यः ॥५४०॥
જે આત્મજ્ઞાની હેય, તે અભિમાનરહિત શરીરને
