Book Title: Vidyarthi Jain Dharm Shiksha
Author(s): Shitalprasad
Publisher: Shitalprasad

View full book text
Previous | Next

Page 270
________________ २५० ] विद्यार्थी जैनधर्म शिक्षा | तत्रैकाय्यं मनः कृत्वा यतचित्तेन्द्रियक्रियः । उपविश्यासने युंज्याद्योगमात्मविशुद्धये ॥ १२-६ ॥ समं कायशिरोग्रीवं धारयन्नचलं स्थिरः । संप्रेक्ष्य नासिकाग्रं स्वं दिशश्वानवलोकयन् ॥ १३-६ ॥ प्रशांतात्मा विगतभीर्ब्रह्मचारित्रते स्थितः । मनः संयम्य मच्चित्तो युक्त आसीत मत्परः ॥ १४-६॥ युंजनेवं सदाऽऽत्मानं योगी नियतमानसः । शांति निर्वाणपरमां मत्संस्थामधिगच्छति ॥ १५-६ ॥ भा०-- योगी मनका विजयी वासनारहित व परिग्रहरहित एकातमे अकेला ही बैठा हुआ निरंतर आत्माका ध्यान करे । वहा मनको एकाग्र करके इन्द्रियोंको व मनको वश रखता हुआ आसनपर बैठकर आत्माकी शुद्धिके लिये योगका अभ्यास करे । काय, मस्तक व गलेको समान व निश्चल धारकर, दृढ़ होकर अपने नाकके अग्रभागको देखता हुआ, अन्य दिशाएं न देखता हुआ - - शातचित्त हो, भयरहित हो, ब्रह्मचर्यत्रतमे स्थित हो, मनको संयम करके आत्मा मे उसे जोड़कर आत्मामें लीन रक्खे । इस तरह योगी मनको निश्चल रखता हुआ सदा अपने आत्माका ध्यान करे । जिससे वह आत्मामें स्थितिरूप निर्वाणकी उत्कृष्ट शातिको प्राप्त करेगा । सुखमात्यन्तिकं यत्तद् बुद्धिग्राह्यमतींद्रियं । वेत्ति यत्र न चैवायं स्थितश्चलति तत्त्वतः ॥ २१-६ ॥ भा० - जहा वह योगी इन्द्रियोंसे परे ज्ञानगम्य परम सुखको अनुभव करता है, फिर वह निजतत्वमे स्थित हुआ उससे चलायमान नहीं होता है ।

Loading...

Page Navigation
1 ... 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317