________________
(૧૧૩) ગિક છે, એવો અભિપ્રાય કઈ બીજા દર્શનને સમુદાય સ્વીકારે છે; “આત્મા દેહસ્થિતિરૂપ છે, દેહની રિથતિ પછી નથી,' એવો અભિપ્રાય કેઈ બીજા દર્શનને છે. “આત્મા અણુ છે, “આત્મા સર્વવ્યાપક છે,” “આત્મા શૂન્ય છે,” “આત્મા સાકાર છે,” “આત્મા પ્રકાશરૂપ છે, “આત્મા સ્વતંત્ર નથી, “આત્મા કર્તા નથી,” “આત્મા કર્તા છે, ભક્તા નથી,” “આત્મા કર્તા નથી, ભક્તા છે,” આત્મા કર્તા નથી, ભક્તા નથી.” “આત્મા જડ છે, “આત્મા કૃત્રિમ છે,” એ આદિ અનંત નય જેના થઈ શકે છે એવા અભિપ્રાયની ભ્રાંતિનું કારણ એવું અસત્કર્શન તે આરાધવાથી પૂર્વે આ જીવે પોતાનું સ્વરૂપ તે જેમ છે તેમ જાણ્યું નથી. તે તે ઉપર જણાવ્યાં એકાંત–અયથાર્થ પદે જાણી આત્માને વિષે અથવા આત્માને નામે ઈશ્વરાદિ વિષે પૂર્વે જીવે આગ્રહ કર્યો છે, એવું જે અસત્સંગ, નિજેચ્છાપણું, અને મિથ્યાદર્શનનું પરિણામ તે જ્યાં સુધી મટે નહીં, ત્યાં સુધી આ જીવ કલેશરહિત એવો શુદ્ધ અસંખ્ય પ્રદેશાત્મક મુક્ત થવા ઘટતો નથી, અને તે અસત્સંગાદિટાળવાને અર્થે સત્સંગ, જ્ઞાનીની
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org