________________
चिंतववा योग्य छे. १८६
विवेचन-यथासंभव प्राणने धारण करे ते प्राणी-जीव कह्या छे. ते प्राण वे प्रकारना छे. द्रव्य अने भाव. पांच इन्द्रियो, कायबल, वचनबळ अने मनबळ, उश्वास निःश्वास अने आयुष् ए दश द्रव्यप्राण कहेवाय छे. तथा ज्ञान दर्शन उपयोग ए भावप्राण कहेवाय छे. उक्त यथासंभव प्राणवडे जेभो जीवित धारे ते जीव. तेथी विपरीत लक्षणवाळा अजीव. सातादि ४२ कर्मप्रकृतिरूप पुन्य अने तेथी विपरीत ८२ कर्मप्रकृतिरूप पाप. मन, वचन, कायावडे आत्माने कर्म संबंध थाय ते आश्रव. ए आश्रवोनो जे निरोध करवो ते संवर. आश्रवद्वारनो निरोध कर्ये छते पांच समिति, त्रण गुप्ति, क्षमादि दशविध धर्म, अनित्यादि द्वादश भावना, तुधादिक २२ परीषहोनो जय अने सामायक प्रमुख पंचविध चारित्रयुक्त महात्माओ द्वादशविध तपोनुष्ठानथी कर्मनु शाटन करे ते निर्जरा. मिथ्यात्वादिक जे कर्मबंधना हेतुओ तेना योगसंबंधथी आत्मा कषाययुक्त थयो छतो कर्मने योग्य दळीयां ग्रहण करे ते बंध. बन्ध हेतुभोनो अभाव भने पूर्वकर्म निर्जरावडे समस्त कर्मनो क्षय थाय ते मोक्ष. ए रीते मा नव पदार्थों तत्त्वजिज्ञासुओए सम्यग् बुद्धिबळ वापरीने भालोचवा अने अन्य योग्यजनोने समजाववा योग्य छे. अत्र कोइ आशंका करे छे के • अन्य शास्त्रमा सात पदार्थों कया छे अने अहीं नव कह्या तेनुं शुं कारण ? ' तेनुं समाधान करे के के 'अन्य शास्त्रमा बन्ध ग्रहण करवावडे ज पुन्य पापर्नु ग्रहण कर्याथी संख्याए सात पदार्थ कह्या छ, भने भहीं पुन्य तथा पाप प्रकृतिनुं पृथक् प्रतिपादन करवा माटे तेना जूदा भेदो कही नव पदार्थों गणान्या छे.' १८९
Jain Education in
For Personal Private Use Only
•TAllow.jainelibrary.org
