________________
भावार्थ-जे वस्तु जेमा प्रथम नहोती अने वर्तमानकाळे तेमा देखाय ते उत्पाद, तेथी जे विपरीत ते तेनो नाश; वर्तमानकाळे अने भविष्यकाळे जे जेनो संबंधी छे तेनी साथे तेनो वियोग न थाय ते तेवा नित्यसंबंधथी नित्य-ध्रुव छ. २०५-६
विवेचन-उत्पाद व्यय ने ध्रौव्यनुं स्वरुप मृत्पिडना दृष्टांतवडे वधारे स्पष्ट करी बतावे छः-जे जे पदार्थ जेमा सांप्रतकाळे न देखातो होय ते तेमांथी उत्पन्न थतो देखाय तेनुं नाम उत्पाद कहीए, एटले माटीना पिंडमां घडो देखातो
नथी पण ते माटीनो पिंड कुलालचक्रपर चडवाथी तेमाथी घडो जे उत्पन्न थाय ते घटाकारे उत्पाद कहीए. अने * प्रथम जे माटीनो पिंड देखातो हतो ते हवे देखातो नथी ते तदाकारनो विनाश कहीए. हवे वर्तमानकाळे, भविष्य E काळे अने अतीतकाळे जे माटीपणाने तजवापणुं नथी ते ध्रौव्य कहीए. माटीनो पिंड हतो त्यारे, घडो थयो त्यारे
अने घडो फुटी जइने तेना ठीकरा थइ जाय त्यारे पण तेमांथी माटीपणुं नाश पामतुं नथी तेथी ते ध्रुव समजवु एटले जे पदार्थ अस्तिपणे होय ते सर्व उत्पाद व्यय ध्रौव्यवाळा ज होय. तथा ध्रुवपणा विना उत्पाद ने व्यय होय ज नहीं. आ प्रमाणे ते त्रिपुटी सर्व छता (सत् ) द्रव्यमां समजवी. आत्मद्रव्य ए त्रिपुटीवाळु होवाथी सत् छे. एम श्रा कथनवडे सिद्ध करेलुं छे. २०५-२०६. इति जीवस्वरुपम्.
अजीव स्वरूप. धर्माधर्माकाशानि पुद्गलाः काल एव चाजीवाः । पुद्गलवर्जमरूपं तु रूपिणः पुद्गलाः प्रोक्ताः ॥ २०७ ।। द्वयादिप्रदेशवन्तो यावदनन्तप्रदेशिका स्कन्धाः । परमाणुरप्रदेशो वर्णादिगुणेषु भजनीयः ॥ २० ॥
For Personal Private Use Only