________________
'જૈન ધર્મ અને અન્ય પરંપરાઓમાં યોગ - વિશેષાંક છે. તે ઉપરાંત રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં પણ નોંધપાત્ર સુધારો એક કિંવદન્તી મુજબ - કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય એક જોવા મળે છે.
વાર વ્યાખ્યાનની વ્યાસપીઠ ઉપર બિરાજમાન હતા ત્યારે કુંભક સોડÉના નાદ - ધ્વનિ - ઉચ્ચારણ - Chanting દ્વારા સાધકોને ક્રિયા દ્વારા આકાશમાં અદ્ધર રહીને પ્રવચને ચાલુ રાખ્યું અને નીચેની સુદર્શનક્રિયા કરાવવામાં આવે છે. તે આપણા શ્વાસ અને પોટને ખસેડવામાં આવી હતી. શરીરતંત્રને સારી રીતે Effect કરે છે.
લેખના અંતે હું એટલું જ કહીશ કે પ્રાણ આધારિત કેટલીક (9) Levitation
પ્રાચીન, અર્વાચીન સાધના પદ્ધતિનો અત્રે સંક્ષિપ્ત પરિચય આપેલ
છે તેના અભ્યાસથી જીવનને સ્વસ્થ, સશક્ત અને ગતિશીલ (DyLevitate નો અર્થ ડીક્શનરીમાં હવામાં ઊંચે ચડવું એવો
_namic) બનાવી શકાય છે. કર્યો છે.
વૈદિક ઋષિઓ એ પ્રાણની પ્રતિષ્ઠા કરીને પ્રાર્થના પણ સ્વ. મહર્ષિ યોગીએ લેવીટેશનના પ્રયોગ દ્વારા આ સાધના -
કરી છે - પદ્ધતિ વિકસાવી છે. આના મૂળમાં તો શ્વાસોશ્વાસની જ વાત છે.
प्राणस्येदं वशे सर्व કુંભક પ્રાણાયામથી આ શક્ય છે.
त्रिदिवि यत् प्रतिष्ठितम्। જૈન ગ્રંથોમાં ૨૮ લબ્ધિઓ અને ૮ મહાસિધ્ધિઓનું વર્ણન
मातेव पुत्रान् रक्षस्व મળે છે. તે આ મુજબ છે.
શ્રીશ્ચપ્રજ્ઞાચ્યવિદ 7:II (પ્રશ્નોપનિષદ્ ૨/૧૩) અણિમા, મહિમા, લધિમા, ગરિમા, વશિતા, પ્રાક્રામ્ય, ઈશિતા અને પ્રાપ્તિ. તેના અંદર લધિમાનો ઉલ્લેખ છે. લધિમાનો
૪૦૫, મધુ એપા., શબ્દાર્થ છે હળવું - ભાર વગરનું થવું. તું બડું પાણીની સપાટી
જી.આઈ.ડી.સી. કોલોની, ઉપર તરે છે. ડૂબતું નથી કારણ લાવતા તેનો સ્વભાવ છે. આજના
ઉમરગામ (વેસ્ટ), જિ. વલસાડ વૈજ્ઞાનિક યુગમાં આ સિધ્ધાંતને સમજવો ઘણો સરળ છે.
સંપર્ક : ૯૯૨૦૩૭૨૧૫૬, ૯૯૦૪૫૮૯૦૫૨
પ્રબુદ્ધ જીવનના હમણાં-હમણાંના અંકોમાં વૈવિધ્ય ડોકાય છે, આનંદ થાય છે. સંગીતનો અનુભવ કરાવતો મારો એક નાનડો એવો લેખ મોકલું છું. યોગ્ય લાગે તો છાપજો.
રાગ “સોહની’ - 'So Honey!'
અજબ-ગજબની છે સંગીતની દુનિયા! મનમાં જેટલા વિચારો ઉભરાય એટલી રાગ-રાગિણી હોઈ શકે. સંગીતની આવી મસ્ત મહેફિલ જમાવવા કંઈ કેટલાયે કલાકારો પોતાના મનના વિચારોને વાચા આપે છે, સ્વર આપે છે. લય અને તાન આપે છે.
| ઉનાળાની આ કાળઝાળ ગરમીમાં પણ કોકિલાનો કંઠ વહેતો રહે છે, મનને શાતા આપે છે. ‘કુહું કહું બોલે કોયલીયા...’ આ મીઠું મધ જેવું ફિલ્મી ગીત રાગ ‘સોહની' માં ગવાયેલું છે. ગાયક કલાકાર પંડિત જસરાજ રાગની મસ્તીભરી રંગતને માણતાં એને નવાજે છે – 'So Honey!' કહીને! વળી કોઈએ આ રાગને “
બિન્દાસ' કહ્યો છે!
- પરોઢથીયે પહેલા, તાર સ્વરે ગવાતો અને ગાયકના ગળાની કસોટી કરતો ઉત્તરાંગ પ્રધાન રાગ સોહની અનન્ય તો છે જ. મધ જેવો મીઠો અને બિન્દાસ રાગ સોહની સંગીતના રસિયાઓને યાદ રહી જાય એવો છે. ફિલ્મ મોગલે આઝમ'ના ઉત્કટ પ્રણય દશ્યમાં સલીમ-અનાર પ્રેમ-મગ્ન હોય છે એ પળોને સંગીતકાર નૌશાદે સોહની રાગની હુમરીમાં આ ગીતથી મઢ્યું છે : “પ્રેમ જોગન બનકે...” ઢળતી રાતના આ રાગ વડે એ દશ્ય માદક બન્યું છે !
પ્રબુદ્ધ જીવન
ફેબ્રુઆરી - ૨૦૧૮)
