________________
ભાનમાં એક સાથે જ
જાગરજી મહારાજની જુબાની રજા પોતાના ૧૧૭ જે તે વ્યક્તિઓએ
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૯-૯૧ ભકિતનો અતિરેક એટલી હદ સુધી વધી ગયો કે તેઓ તેમને તીર્થંકર તરીકે વર્ષગાંઠ, રથયાત્રા, તીર્થંકર પરમાત્માના લ્યાણકોની તથા અન્ય પર્વોની માનતા. એકદિવસ લાલન મહારાજની એમના ભકતોએ સિદ્ધગિરિ– રાત્રેયની ઊજવણી, ઈત્યાદિ પ્રકારના ઉત્સવો સતત યોજાતા રહ્યા હતા. એમને પગલે તળેટીમાં પચીસમાં તીર્થકર તરીકે આરતી ઉતારી. આ ઘટનાએ જૈન સમાજમાં પગલે ઉત્સવ થતો હતો. એમની પ્રેરણાથી સંઘ અને શાસનનાં ઘણાં મહત્વનાં ઘણો ખળભળાટ મચાવી દીધો. તે સમયે આગમોદ્ધારક શ્રી સાગરાનંદજી કાર્યો સ્થળે સ્થળે થયાં છે. પોતાના સુદીર્ધ જીવનકાળ દરમિયાન એમના મહારાજે આ ઘટનાનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. પૂ. રામવિજયજી મહારાજે હાથે અંજનશલકા, પ્રતિષ્ઠા કે દીક્ષાના પ્રસંગો વર્તમાન સમયમાં જેટલા થયા પણ આ ઘટના સામે આદિલન જગાવ્યું હતું. એમણે પૂ. સાગરજી મહારાજ છે એટલા અન્ય કોઈથી થયાનું જાણ્યું નથી. ખંભાતમાં એક સાથે ૨૪ સાથે વિચાર વિનિમય કરીને આ બાબતમાં કંઇક કરવું જોઈએ તેવો નિર્ણય અને અમલનેરમાં એક સાથે ૨૬ વ્યક્તિઓએ એમની પાસે લીધી હતી. ર્યો હતો. એ સમયે સાગરનંદજી મહારાજના ભકતોએ લાલન-શિવજી સામે એમના પોતાના ૧૧૭ જેટલા શિષ્યો હતા. પ્રશિષ્યો મળીને એમને હાથે આ બાબત અંગે અદાલતમાં કેસ દાખલ કર્યો હતો. અદાલતમાં જુબાની ૨૫૦ થી વધુ મુનિઓને અને ૫૦૦ થી વધુ સાધ્વીઓને દીક્ષા અપાઈ છે. આપવા માટે છાણીથી ઉગ્ર વિહાર કરીને પૂ સાગરજી મહારાજ સુરત આવી એ ઘટના જૈન શાસનના ઇતિહાસમાં ઘણી મોટી ગણાશે. શાતાધિક શિષ્ય-શિષ્યાઓ પહોંચ્યા હતા. શાસ્ત્રોના આધારે એમણે આપેલી સમર્થ જુબાનીને કારણે સાથે વિચરતા આચાર્ય ભગવંત તરીકે એમનું પુણ્યશ્લોક નામ સુદીર્ઘ કાળ અદાલતનો ચૂકાદો લાલન-શિવજીની વિરુદ્ધ આવ્યો હતો.
સુધી ગુંજતું રહેશે. એમ કહેવાય છે કે પંડિત લાલનને પોતાને તીર્થકર તરીકે ઓળખાવવાની પૂ. આચાર્ય ભગવંત પોતાના સાધુ સમુદાયમાં આચાર પાલન માટે કોઈ ઈચ્છા નહોતી, પરંતુ ભકતોના આગ્રહને તેઓ વશ થઈ ગયા હતા. બહુ જ ચુસ્ત રહ્યાા છે. જરા સરખી શિથિલતાને પણ તેઓ ચલાવી લેતા એ માટે એમને પશ્ચાત્તાપ થયો હતો. ત્યાર પછી તો પંડિતું લાલન અમદાવાદમાં નહિ. પરંતુ પોતાના દીક્ષિત સાધુઓને તેઓ પોતાની પ્રેરક વાણીથી અને પૂ. રામવિજયજી મહારાજના વ્યાખ્યાનમાં આવતા અને એ સાંભળીને તેમણે વાત્સલ્યભાવથી એવા તો આત્માભિમુખ બનાવી દેતા કે જેથી એમના સાધુઓ પોતાની ભૂલ માટે પોતાનો પ્રશ્ચાત્તાપ વ્યક્ત ર્યો હતો અને તેમના હૃદયનું સાંસારિક પ્રલોભનોકેલોકેષણાથી ચલિત થતા નહિ. એકંદરે ફોટા પાડવા-પડવવાનું પરિવર્તન થયું હતું.
પણ એમના સમુદાયમાં નિષિદ્ધ રહ્યાં છે. (અજાણતાં કોઈ પાડી લે તે જુદી દેવ દ્રવ્ય, બાળદીક્ષા, વ્યવહાર કેળવણી, સમાજસુધારો, તિથિચર્ચા વગેરે વાત છે.) વિવિધ યોજનાઓ માટે ટ્રસ્ટો કરાવી, ધન એકત્રિત કરાવવાનું 'વિષયોમાં પૂ. રામવિજયજી મહારાજ પોતાના વિચારો મોક્ષના લક્ષ્યની દૃષ્ટિથી લક્ષ્ય પણ એમના સમુદાયમાં રખાયું નથી. તત્વદર્શન અને શાસ્ત્રના આધારે સચોટ રીતે રજૂ કરતા, પરંતુ ફકત વર્તમાન પૂ. આચાર્ય ભગવંત શાસનના કાર્યો માટે કે અનુકંપા જેવા વિષયો વ્યવહારું ઉપયોગી દૃષ્ટિથી જ વિચારતા લોકો સાથે આવા વિષયોમાં વૈચારિક માટે પોતાની પ્રેરક વાણી વહાવતા, પરંતુ દાન આપવા માટે સીધી અપીલ સંઘર્ષ થાય અને તેના આઘાત-પ્રત્યાઘાત પડે એ સ્વાભાવિક છે. પોતાના કે વ્યક્તિગત દબાણ તેઓ કયારેય કરતા કે કરાવતા નહિ. પરંતુ એમના જીવનકાળ દરમિયાન પૂ. રામચંદ્રસૂરિજી મહારાજે આવા ઘણા ઝંઝાવાતો વકતવ્યની અસર જ એવી થતી કે લોકો સામેથી દાન આપવા માટે હંમેશાં જોયા હતા અને તે દરેક પ્રસંગે તેઓ જરાપણ ચલાયમાન થયા નહોતા. તત્પર રહેતા. એને પરિણામે એમની કોઈ પણ વાત ઉપર ધનની રેલમછેલ પોતાના વિચારો અને પોતાના નિર્ણયમાં તેઓ હંમેશાં અડગ રહ્યા હતા. થઈ જતી. એમની આ એક વિશિષ્ટ લબ્ધિ હતી. એમના કાળધર્મ પ્રસંગે એમની આવી નીડરતાને કારણે એમને કેટલીક્વાર સહન પણ કરવું પડતું એક કરોડ કરતાં અધિક રકમ ઉછામણીમાં બોલાઈ તે એમના પ્રભાવક પુણ્યની પરંતુ તે તેઓ નિર્ભયતાથી સહન કરતા. એમના ઉપર ખૂન કરવાની ધમકીના પ્રતીતિ કરાવે છે. પત્રો પણ ક્યારેક આવતા અને એથી એમના ગુરુ મહારાજ શ્રી પ્રેમવિજયજી સંસાર ભંડો, દુખમય અને એડવા જેવો છે, લેવા જેવો સંયમ છે રાત્રે ઉપાશ્રયમાં રામવિજયજીના સંથારાનું સ્થાન બદલાવી નાખતા. એમની અને મેળવવા જેવો મોક્ષ છે એ વાતનું નિરંતર લક્ષ' રાખનાર અને રખાવનાર . વહોરવા માટેની ગોચરીમાં ઝેર ભેળવી દેવાશે એવી અફવાઓ પણ ઉડતી. પરમ ગીતાર્થ પૂજયપાદ સ્વ. શ્રી રામચન્દ્રસૂરીશ્ર્વરજીને કોટિ કોટિ ભાવભરી એટલા માટે એમના એક શિષ્ય ચારિત્રવિજયજી ભક્તિભાવપૂર્વક સ્વેચ્છાએ વંદના |
રમણલાલ ચી. શાહ પહેલાં પોતે ગોચરી વાપરી પછી જ એમને વાપરવા આપતા. રામવિજયજી મહારાજની યુવાન વયે આવી કેટલીક કનડગત થોડો સમય ચાલેલી.
શ્રી મુંબઇ જૈન યુવક સંઘ , . પૂ. આચાર્ય ભગવંતે ગુજરાત અને રાજસ્થાન ઉપરાંત દિલ્હી, ઉત્તરપ્રદેશ, - વાર્ષિક સામાન્ય સભા બિહાર, બંગાળ, કલકત્તા, સમેત શિખર, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક જેવા વિસ્તારોમાં સ્થળે સ્થળે વિહાર કરી પોતાની પ્રભાવકવાણીનો લાભ અનેક
સંઘની વાર્ષિક સામાન્ય સભા શનિવાર, તા. ૧૨–૧૦–૧૯૧
ના રોજ સાંજના ૪-૩૦ કલાકે પરમાનંદ કાપડિયા સભાગૃહમાં લોકોને આપ્યો હતો. અમદાવાદના પ્રેમાભાઈ હોલમાં “ સમાયણમાં સંસ્કૃતિનો આદ” ઉપરના તેમનાં વ્યાખ્યાનો, પાવાપુરીમાં ભગવાન મહાવીર સ્વામીના
મળો, જે વખતે નીચે પ્રમાણે કામકાજ હાથ ધરવામાં આવશે :
(૧) ગત વર્ષના વૃત્તાંત તથા સંઘ તેમજ શ્રી મણિલાલ મોકમચંદ જીવનચરિત્ર પરનાં વ્યાખ્યાનો, રાજગૃહીમાં આગમસૂત્ર ઉપરની વાર્ચના અને
શાહ સાર્વજિક વાચનાલય અને પુસ્તકાલયના ઓડિટ થયેલા વ્યાખ્યાનો વગેરેએ અનેક લોકોને આકર્ષિત કર્યા હતા. એમના વ્યાખ્યાન
હિસાબો મંજૂર કરવા.
' દરમિયાન કોઈ પણ વ્યક્તિને કોઇપણ વિષય ઉપર પ્રશ્ન પૂછવાની છૂટ રહેતી
,
(૨) નવા વર્ષના અંદાજપત્રો મંજૂર કરવા. અને ક્ટલીયવાર તો આખું વ્યાખ્યાન પ્રશ્નોત્તરીરૂપબની જતું.તેઓ વ્યાખ્યાનમાં
પદાધિકારીઓ તેમજ કાર્યવાહક સમિતિના ૧૫ સભ્યોની ચૂંટણી. કયારેય માઇક વાપરતા નહિ. યુવાનવયે એમનો અવાજ ઘણો બુલંદ હતો
સંઘ તેમજ વાચનાલય-પુસ્તકાલયના ઓડિટર્સની નિમણૂંક. અને હજારોની મેદની તેમનું વ્યાખ્યાન શાંતિપૂર્વક સાંભળતી. વૃદ્ધાવસ્થામાં
(૫) સંઘના આજીવન સભ્યનું લવાજમ રૂ. ૭૫૦/- કરવા માટે જીવનના અંત સુધી એમણે ક્યારેય વ્યાખ્યાન આપવાની બાબતમાં પ્રમાદ
સમિતિની ભલામણ અંગે નિર્ણય. સેવ્યો નથી. અશક્તિ હોય, નાદુરસ્ત તબિયત હોય તો પણ તેઓ પાટ
' ઉપર જણાવેલી વાર્ષિક સામાન્ય સભાના અનુસંધાનમાં જણાવવાનું ઉપર બિરાજમાન થઈ અચૂક વ્યાખ્યાન આપતા. છેલ્લાં કેટલાક વર્ષોમાં
કે સંઘનો વૃત્તાંત તથા સંઘ તેમજ વાચનાલય અને પુસ્તકાલયના તો એમનો અવાજ બધા શ્રોતાઓ સુધી પહોંચતો નહિ તો પણ શ્રોતાઓ
ઓડિટ થયેલા હિસાબો સંધના કાર્યાલયમાં રાખવામાં આવ્યો છે. સંપૂર્ણ શાંતિ જાળવીને એમના શબ્દોને પકડવા પ્રયત્ન કરતા. કેટલાય લોકોને !!
તા. ૧–૧૦–૧થી તા. ૧૦-૧૦૯૧ સુધીના દિવસોમાં બપોરના ૧ એમના પ્રત્યે શ્રદ્ધાપૂર્વકનો એવો દેઢ ભક્તિભાવ રહેતો કે પોતાને વ્યાખ્યાનમાં
થી ૫ સુધીમાં કોઈ પણ સભ્ય તેનું નિરીક્ષણ કરી રાકશે. કોઈને પ્રશ્ન કરાં સ્પષ્ટ સાંભળવા ન મળે તો પણ એમના પવિત્ર મુખારવિંદના દર્શન || પૂછવાની ઈચ્છા હોય તો બે દિવસ અગાઉ લેખિત મોક્લી આપવા કરીને પણ તેઓ અનેરો ઉત્સાહ અનુભવતા. !
વિનંતી. - પૂ. આચાર્ય ભગવંત જયાં જયાં વિચર્યા ત્યાં ત્યાં એમના પગલે પગલે વાર્ષિક સામાન્ય સભામાં સર્વ સભ્યોને ઉપસ્થિત રહેવા વિનંતી છે. અંજનશલાકા, પ્રતિષ્ઠા, દીક્ષા, વડી દીક્ષા, પદવીપ્રદાન, ઉપધાન, જિનમંદિરની
નિરુબહેન એસ. શાહ - પ્રવીણચંદ્ર કે. શાહ મંત્રીઓ
II