________________
૧૪
કર્મગ્રંથ ભાગી કરોડ, આઠ લાખ, છયાસી હજાર આઠસોને ચાલીસ) શ્લોક પ્રમાણ એક પદ છે
છે.
(૬) પદસમાસકૃત :- ઉપર જણાવેલ ૨૫દ-૩૫દ યાવત્ અધિક પદોનું જ્ઞાન તે પદસમાસશ્રુત કહેવાય છે.
(૭) સંધાતશ્રુત :- તત્વજ્ઞાનને વિષે જીવોના ભેદને વિશેષ રીતે જાણવા માં ૧૪ માર્ગણારુપે તથા તેના ઉત્તરભેદ ૬૨ માર્ગણારુપે વર્ણન આવે છે તે છે માર્ગણામાંથી કોઈપણ એક માર્ગણાનું સંપૂર્ણજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે સંધાતશ્રુત કહેવા
(૮) સંધાત સમાસશ્રુત - બે-ત્રણ ઈત્યાદિ વિશેષ માર્ગણાઓનું સંપૂર્ણજ્ઞા પ્રાપ્ત થાય તે સંધાત સમાસ શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
(૯) પ્રતિપત્તિશ્રુતજ્ઞાન :- ઉપર જણાવેલ મૂળ ૧૪ માર્ગણામાંથી કોઈપણ એક માર્ગણાનું સંપૂર્ણજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે પ્રતિપત્તિ શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
(૧૦) પ્રતિપત્તિ સમાસકૃત :- મૂળ ૧૪ માર્ગણાઓમાંથી ૨-૩ ઈત્યાદિ વિષે માર્ગણાઓનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તેને પ્રતિપતિ સમાસ શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
(૧૧) અનુયોગ શ્રુત :- મોક્ષપદનું સત પદ પ્રરૂપણા દ્રવ્ય પ્રમાણ ક્ષેત્ર કા વગેરે ૯ તારોથી એટલે કે ૯ અનુયોગ દ્વારના પદોથી જે વર્ણન કરાયેલું ! તેમાંના કોઈપણ એક પદનું સંપૂર્ણજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે અનુયોગ શ્રુત કહેવાય છે
(૧૨) અનુયોગ સમાસ શ્રુત :- મોક્ષમાર્ગનું પ્રરૂપણ કરનાર નવ દ્વારોમાં ૨-૩ ઇત્યાદિ દ્વારોનું વિશેષ જે સંપૂર્ણજ્ઞાન તે અનુયોગ સમાસ શ્રુત જ્ઞા કહેવાય.
શ્રુતજ્ઞાનના ભેદોનું વર્ણન આવે છે તે શ્રુતજ્ઞાન હાલ વિચ્છેદ પામેલું છે તે સમજવા માટે જ્ઞાની ભગવંતોએ અસત્ કલ્પનાથી સમજ આપેલી છે જેમકે રે વસ્તુના અધિકારરૂપ સમુદાય જે ભેગો થાય તેને ૧ પૂર્વજ્ઞાન કહેવાય છે.
૧૦૦ પ્રાભૃતના અધિકારરૂપ સમુદાય ભેગો થાય તેને ૧ વસ્તુશ્રુત કહેવાય છે સો પ્રાભૃત પ્રાભૃતના અધિકાર રૂપ શ્રુતજ્ઞાનનો સમુદાય ભેગો થાય તે પ્રભુ શ્રુતજ્ઞાનું કહેવાય છે.
(૧૩) પ્રાભૃત-પ્રાભૃત શ્રત - સોમાભૂત-પ્રાકૃત શ્રતના અધિકારમાંથી કોઈપણ એક પ્રાભૃત પ્રાભૃત શ્રુતજ્ઞાનનો ક્ષયોપશમ ભાવ પેદા થાય તેને પ્રાભૃત પ્રાભૂ શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
(૧૪) પ્રાભૂત-પ્રાભૃત સમાસત :-૨-૩ ઈત્યાદિ વિશેષ પ્રાભૃત પ્રાભૂ જ્ઞાનનો ક્ષયોપશમ પેદા થાય તે પ્રાભૃત-પ્રાભૃત સમાસ શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે..
(૧૫) પ્રાભૃત શ્રત - સો પ્રાભૃત શ્રુતજ્ઞાનના અધિકારમાંથી કોઈપણ એ પ્રાભૃતનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે પ્રાકૃત શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
(૧૬) પ્રાભૃત સમાસકૃત :- સો પ્રાભૂતના અધિકારમાંથી ૨-૩ ઈત્યાદિ વિષે પ્રાભૃતનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે પ્રાભૃત સમાસશ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
(૧૭) વસ્તુશ્રુત :- સો વસ્તુના અધિકારમાંથી કોઈપણ એક વસ્તુ અધિકારનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે વસ્તુ શ્રુતજ્ઞાન કહેવાય છે.
