________________
૪૪
કર્મગ્રંથ ભાગનીલવર્ણઃ જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે નીલ વર્ણ અથવા લીલી વર્ણ પ્રાપ્ત થાય તે નીલવર્ણ નામકર્મ કહેવાય છે.
લાલવર્ણ ઃ જે કર્મના ઉદયથી જીવના શરીરને વિષે લાલ વર્ણ પેદા થાય રક્ત વર્ણનામકર્મ કહેવાય છે.
પીળોવર્ણ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે પીળો વર્ણ પેદા થાય પીતવર્ણનામ કર્મ કહેવાય છે.
શ્વેતવર્ણઃ- જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે શ્વેતવર્ણ પેદા થાય તે મને વર્ણનામકર્મ કહેવાય છે.
સુગંધ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે પક્ષીની જેવી સુવાસ પે થાય તે સુગંધનામ કર્મ કહેવાય છે. | દુર્ગધ :- જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે લસણાદિ જેવી ગંધ પેજ થાય તે દુર્ગધ નામ કર્મ કહેવાય છે.
રસ :- (૧) તીખો : જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિશે તીખો એટ મરી-મરચી આદિ જેવો રસ પેદા થાય તે તિક્તરસ નામકર્મ કહેવાય છે.
(૨) કડવો રસ : જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે કડવા લીમડા જેવો કે દરિયાના જેવો રસ પેદા થાય તે કટ્ટ રસ નામકર્મ કહેવાય છે.
(૩) તરો રસ :- જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે ત્રિફળા જેવો તુ રસ પેદા થાય તે તરોરસ નામકર્મ કહેવાય છે.
(૪) ખાટો રસ :- જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે આમલી જેવો રસ પેદા થાય તે ખાટો રસ નામ કર્મ કહેવાય છે. (૫) મીઠો રસ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે શેરડી આદિ જેવો રસ પેદા થાય તે મધુર રસનામ કર્મ કહેવાય છે.
સ્પર્શ : (૧) ગુરુ સ્પર્શ : જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે ભા. ચામડી આદિ અર્થાત કઠોરતારૂપ સ્પર્શ પેદા થાય તે ગુરૂસ્પર્શનામકર્મ કહેવાય છે
(૨) લધુ સ્પર્શ : જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે કઠોર ચામડી વિગે ન રહેતાં હળવો સ્પર્શ લાગતો હોય તે લધુ સ્પર્શ નામકર્મ કહેવાય છે. | (૩) શીત સ્પર્શ : જે કર્મના ઉદયથી જીવોનું શરીર શીત એટલે કે ઠંડ હોય ? અર્થાત શીત સ્પર્શવાળું હોય તે શીત સ્પર્શનામ કર્મ કહેવાય છે.
(૪) ઉષ્ણ સ્પર્શ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે ઉષ્ણતા રહેવું હોય તે ઉષ્ણસ્પર્શનામકર્મ કહેવાય છે.
(૫) મૃદુ સ્પર્શ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોનું શરીર કોમળ હોય તે છે સ્પર્શનામ કર્મ કહેવાય છે.
(૬) કર્કશ સ્પર્શ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે કર્કશતા પ્રા. થયેલી હોય તે કર્કશ નામકર્મ કહેવાય છે. •
(૭) સ્નિગ્ધ સ્પર્શ - જે કર્મના ઉદયથી જીવોના શરીરને વિષે ચિકાશ પ્રાર
