________________
૩૦૦ ]
जैन साहित्य संशोधक
[खंड ३
લાદ ઉપરથી કલભ અને કલહ માટે gy + ર = સચદશરથ ૮-૧-૧૧ જૂઓ. ૮-૧
grf= રમાનાનાં જૈન તીર્ષ: ૧-ર-૧ પોત એટલે બાળક તથા વહાણ.
એનસ એટલે પાપ. “વતઃ શિશૌ પ્રવ”
“વૃવિન ઝિનનો ટુકૃતમ્' હેમ-અનેકાર્થ સં. ૨, ૧૭૮.
ધનંજયનામમાલા. ૧૩૨
સુહસ્થી ઉપરથી કુદરતી અને સુખાર્થી માટે રમા ઉપરથી સમનસ્ તથા શ્રમણ
જૂઓ-૮-૨–૫ સ્ત=થ grfર ઉપરથી + ગરિ ઉર અને
૮-૧-૧૮૭ હE૬ एनोऽरि एनस् + अरि = एणस् + अरि
८-२-७८ रेफलोप જૂઓ નો નઃ ૮-૧-૨૨૮
૮-૨-૮૮ “થને ઉદભવ परिणयवयं सुराऽऽवज्जियं पि संतावयं पि नयणसुहं ।
कह सत्तहत्यमाणं पि वहसि नवहत्थमप्पाणं ॥६॥ હે ભગવન ! તું સાત હાથના દેહને ધારણ કરે (શૌર્યથી આવર્જિત) છે તેથી જ તારા વ્રતમાં અને છે, એ દેહ કે છે? તો કહે છે કે,
વચનમાં પરિપકવતા છે. (અહીં “શર ' શબ્દ | ગુજssifકહ્યું fu fuથવાં –એ દેહ ભાવપરક-શૌર્યપરક ઘટાવ). સુરાથી (મદિરાથી) આવર્જિત છે છતાંય પરિપકવ સંતાપ,તથા તારે દેહ શાંતાપદ (આપત્તિવ્રતવાળો કે પરિપકવ વચનવાળો છે. ખરી રીતે તે એથી મુક્ત) છે એથી જ આંખોને પ્રિય લાગે છે. દારૂડિયાના દેહમાં નથી હોતું પરિપકવ વ્રત કે તેવું = વાર્થ agri-અને તું તારી જાતનો વચન. તું તે તે છતાંય વળી વ્રતમાં અને વચનમાં ઉપયોગ કોઈના વધ માટે નથી જ કરતો, એ પણ પરિપકવતા ધરાવે છે એ આશ્ચર્ય છે.
પ્રિયતાનું બીજું કારણ છે. સંસારં-વળી, તારે દેહ સંતાપક (સંતાપ ofજા ઉપરથી પરિણતત્રત અને પરિદેનારો) છતાંય નયનને સુખરૂપ લાગે છે.-જે ગતવચસવસ્તુ સંતાપ દેતી હોય તે આંખને સુખરૂપ કેમ સંતાવ ઉપરથી સંતાપક અને શાંતાપદ-- હોઈ શકે ?
सुराऽऽवजिय ५२था सुरा + आवर्जित સત્તાથમrt fપ નવરથમcurળ-વળી, એ
सुर + आवर्जित દેહ કેવો છે ? તે કહે છે કે, દેહ તો સાત હાથને
शर + आवजित છે છતાંય નવ હાથનો છે એ કેવી વાત ? જે સાત ર નું પ્રાકૃત “ઘૂર થાય છે. ભલેષ હાથ ઉંચું હોય તે નવ હાથ ઉંચું કેમ હોઈ શકે? કાવ્યોમાં સ્વદીર્ધન ભેદ નથી ગણાતો તેથી જ વિરોધને પરિહાર --
મૂલના હૃસ્વ “સુર”ને દીર્ધ “સૂર' માનીને પણ સુરજssafઉં,-હે ભગવન્! તારી આસપાસ અર્થયોજના કરેલી છે. સુરો (દિવ્યપુરૂષ, યોગીઓ, અનુભવીઓ અને નવદ0 ઉપરથી નવદૂત અને ર વષાર્થ. જ્ઞાનીઓ) વિંટળાઈ રહેલા છે તેથી જ એમ જણાય “નવત' સમજતી વખતે એ એક અખંડ છે કે, તારું વ્રત અને વચન પરિણુત-પરિપકવ-છે પદ છે અને “નાથાર્થ સમજતી વખતે એ બે અથવા હે ભગવન ! તારો આત્મા સુરાવજિય પદ છે–એક નિષેધાર્થક “ન' અને બીજું ધાર્થ.
Aho ! Shrutgyanam
