Jain Dharma Vigyanni Kasotie Ke Vigyana Jain Dharmni Kasotie

Author(s): Nandighoshvijay
Publisher: Bharatiya Prachin Sahitya Vaigyanik Rahasya Shodh Sanstha

Page 10

જૈનધર્મ વિજ્ઞાનની કસોટીએ?
વિજ્ઞાન જૈનધર્મની કસોટીએ?
શ્રમણ ભગવાન મહાવીર : એક વૈશ્વિક વિજ્ઞાની
શ્રમણ ભગવાન મહાવીરનો જન્મ ઈ. સ. પૂર્વે 599માં તે સમયના મગધ દેશ આજના બિહારની રાજધાની ક્ષત્રિયકુંડનગરમાં ચૈત્ર સુદ-13ની મધ્યરાત્રિએ થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ સિદ્ધાર્થ રાજા અને માતાનું નામ ત્રિશલા રાણી હતું. તેમનું બાલ્યાવસ્થાનું નામ વર્ધમાન હતું. તેમની 28 વર્ષની ઉમર થતાં તેમના માતા પિતા સ્વર્ગવાસી થયાં. ત્યાર પછી બે વર્ષ બાદ 30 વર્ષની ઉંમરે કાર્તિક વદ-10ના દિવસે તેઓએ પ્રવ્રજ્યા ગ્રહણ કરી આત્મસાધનાનો માર્ગ અપનાવ્યો.
સાડા બાર વર્ષની ઘોર તપશ્ચર્યા અને આત્મસાધનાના અંતે વૈશાખ સુદ-10ના દિવસે તેમને પરમ આત્મજ્ઞાન અર્થાતુ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. તે કેવળજ્ઞાન દ્વારા જગતના સઘળાંય દ્રવ્યોનાં સઘળા પર્યાય અર્થાત્ દરેક પદાર્થના ભૂત-ભવિષ્ય અને વર્તમાનકાળને પ્રત્યક્ષ કરતા તેઓ તીર્થકર તરીકે પ્રસિદ્ધ થયા. છેવટે આસો વદ-30 [O))] દિવાળીની શુભ રાત્રિએ તેઓ આ શરીરનો ત્યાગ કરી મોક્ષે ગયા.
જૈન પરંપરામાં તીર્થંકરપણાના ભાવને આહત્ય કહે છે. આ આઈન્ય એક પ્રકારની આત્મિક અને પૌલિક શક્તિ છે. આત્મિક એટલા માટે કે તીર્થંકર થનાર આત્માએ પૂર્વ ભવમાં ભાવેલ સકળ જીવરાશિનું કલ્યાણ કરવાની ઉત્કૃષ્ટ ભાવનાનું એ પરિણામ છે, અને પૌગલિક એટલા માટે કે સકળ જીવરાશિનું કલ્યાણ કરવાની ઉત્કૃષ્ટ ભાવના દ્વારા પ્રાપ્ત કરેલ તીર્થકર નામ કર્મની પુણ્યાઈનું એ પરિણામ છે. કોઈપણ કર્મ પૌદ્ગલિક છે. પુદ્ગલ એટલે પરમાણુ. તીર્થકર નામકર્મની કાર્મણ વર્ગણામાં રહેલ પરમાણુઓમાં ઉત્કૃષ્ટ પ્રકારનાં વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ હોય છે. ઉત્કૃષ્ટ આત્મસાધના દ્વારા પ્રાપ્ત આત્મશક્તિ અને તીર્થંકર નામકર્મની પુણ્યાઈ દ્વારા પ્રાપ્ત પદ્ગલિક શક્તિના સમાગમ દ્વારા એક પ્રચંડ ઊર્જાનો પ્રાદુર્ભાવ થાય છે જેને આઈજ્ય કહેવામાં આવે છે. આધુનિક વિજ્ઞાનની પરિભાષામાં આ શક્તિને જૈવિક વીજચુંબકીય શક્તિ કહી શકાય.
તીર્થંકર પરમાત્માની આ શક્તિનો અનુભવ જગતના પ્રત્યેક જીવને તીર્થંકર