Jain Darshan me Nayvad

Author(s): Sukhnandan Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith

Page 192

185. तन्नांशिन्यपिनिःशेषधर्माणां गुणतागतौ । द्रव्याधिकनयस्यैव व्यापारान्मुख्यरूपतः धर्मधर्मिसमूहस्य प्राधान्यार्पणया विदः ।
प्रमाणत्वेन निर्णीतेः प्रमाणादपरो नयः । - त. श्लो. वा. 1/6, का. 8-9
186. नाप्रमाणं प्रमाणं वा नयो ज्ञानात्मको मतः । स्यात्प्रमाणैकदेशस्तु सर्वथाप्यविरोधितः ।त. श्लो. वा. 1/6, का. 10
187. प्रमाणमेव नयः इति केचिदाचक्षते, तन्न घटते, नयानामभावप्रसंगात् ।... किं च न प्रमाणं नय.....अवस्तुनि वस्त्वर्पणाभावात् । - ध. पु. 9, पृ. 163
188. प्रमाणपरिगृहीतार्थैकदेशेवस्त्वध्यवसायो न ज्ञानम् । किंच. न नयः प्रमाणम्; प्रमाणव्यपक्षियस्य...... प्रति भिन्नकार्यदृष्टेर्वा न नयः प्रमाणम् । - ज. ध., पु. 1, पृ: 184 189. किंच्, न नयः प्रमाणम्, एकान्तरूपत्वात् प्रमाणं चानेकान्त रूपसन्दर्शनात् । -ज. ध. पु. 1, पृ. 207
190. अनेकान्तोऽप्यनेकान्तः प्रमाणनयसाधनः ।
अनेकान्तः प्रमाणात्ते तदेकान्तोऽर्पितान्नयात् । । - वृ. स्व. स्तो., श्लोक 103 191. ज्ञान विशेषो नय इति, ज्ञान विशेष: प्रमाणमिति नियमात्
उभयोरन्तर्भेदो विषयविशेषान्न वस्तुतो भेदः ।।
सयथा विषय विशेषो द्रव्यैकांशो नयस्य योऽन्यतमः ।
सोऽप्यपरस्तदपर इह निखिलं विषयं प्रमाणजातस्य । – पंचा., श्लो. 679-80 192. विवक्षितो मुख्य इतीष्यतेऽन्योगुणोऽविवक्षो न निरात्मकस्ते !
तथारिमित्रानुभयादिशक्ति द्वयावधेः कार्यकरं हि वस्तु । । - वृ. स्व. स्तो., श्लो. 53 193. '....न विषयी कृत..... न च नयोऽनेकान्तः ।' - ज. ध., पु. 1, पृ. 190 194. विधिर्विषक्तप्रतिषेधरूपः प्रमाणमत्रान्यतरत्प्रधानम् ।
मुख्य नियामकहेतुर्नयः स दृष्टान्तसमर्थनस्ते । । - वृ. स्व. स्तोत्र, श्लो, 52 । 195. उपयोगो लक्षणम् । - त. सू., 2/8
196. अर्थस्यानेकरूपस्य धीः प्रमाणं तदंशधीः ।
नयो धर्मान्तरापेक्षी दुर्नयस्तन्निराकृतिः । । - अ. श., पृ. 2901 197. धर्मान्तरादानोपेक्षाहानिलक्षणत्वात् प्रमाणनयदुर्नयानां प्रकारान्तरासम्भवाच्च, प्रमाणात् तदतत्स्वभावप्रतिपत्तेः तत्प्रतिपत्तेः तदन्य निराकृतेश्च । - अ. स., पृ. 290 198. निरपेक्षा नया मिथ्या सापेक्षा वस्तु तेऽर्थकृत । । - आ. मी., का 108 199. तम्हा सव्वेवि गया मिच्छादिट्ठी सपक्खपडिबद्धा ।
अण्णोणणिस्सिया उण हवंति सम्मत्तसव्भावा ।। - स. प्र. 1/21 200. वही, गा. । 1/22-25
201. जे वयणिज्जवियप्पा संजज्जन्तेसु होन्ति एएसु ।
सा ससमयपण्णवणा तित्थयराऽऽसायणा अण्णा ।। - वही, गा. 1/53
202. दोण्ह वि णयाणभणियं जाणइ णवरं तु समयपडिबद्धो ।
ण दु णयपक्खं गिण्हदि किंचि वि णयपक्खपरिहीणो ।। - स. सा., गा. 143 203. सदेव सत् स्यात् सदिति त्रिधार्थो मीयेत दुर्नीति नयप्रमाणैः । । - अन्य. व्य. का. 28
190 :: जैनदर्शन में नयवाद