________________
२७
ઘટ
છે અને દંડ કરણ છે. બીજા ખધાં નિમિત્ત કારણા છે. જેમ કુંભાર દંડ વિગેરે કરણની સહાયતાદ્વારા કા માં સફળતા મેળવે છે, તેમજ જીવપણુ શરીર બનાવવામાં કરૂપ કરણની સહાયતા રાખે છે, કારણ કે તે સિવાય શરીર મળી શકેજ નહિ. જો ક સિવાય પણ શરીર બનતુ હોય તા મેાક્ષના જીવાને પણ મળવુ' જોઇએ; માટે ખાસ ધ્યાન રાખવુ' જોઇએ કે કર્મ સિવાય શરીર અનેજ નહિ. અને જ્યારે કમ પેદા કરવુ... હાય ત્યારે શરીરની સહાયતાની જરૂર પડે છે. જો શરીર વિના પણ કર્મ પેદા થાય છે એમ માનવામાં આવે તે અશરીરી સિધ્ધના જીવાને પણ કર્યાં પેદા થવુ જોઇએ; માટે ક પણ શરીરિવના પેદ્દા થતું નથી એ વાત પણ ભૂલવી ન જોઇએ. પ્રસ્તુતમાં જેમ ઘડાને મનાવવાવાળા કુંભાર છે, તેમ આ ઠેકાણે શરીરને બનાવવાવાળા જીવ છે.
પ્ર૦ અતીન્દ્રિય કર્મોંની અંદર કરણપણું કેવી રીતે માની શકાય?
૬૦ કાર્ય દ્વારા કર્મોમાં પણુ કરણપણું માનવામાં લગાર માત્ર અડચણુ જેવું નથી. કાઇ પણ કાર્યકર્તા અને કરણ સિવાય અની શકેજ નહિ. જેમ લાકડુ કાપવામાં સુથાર કર્તા છે, વાંસલેા કરણ છે, તેમજ શરીર કા ના કર્તા જ્યારે જીવ છે ત્યારે કરણ પણ હાવું જોઇએ, અને જે કરણ છે તેનુ નામજ આ ઠેકાણે કર્મ સમજવુ. અથવા દાન દેવું વિગેરે જે જે ક્રિયાઓ છે તે તમામ ફળવાળી છે—જીવે કરેલી હાવાથી—કૃષિ વિગેરે ક્રિયાની માફક—અને જે તે ક્રિયાનું ફળ છે તેનુ' નામજ કર્મ સમજવું. આ તમામ કથનથી એ સમજવાનું છે કે શરીર
