________________
ચિંતન એ પરમ તત્વના વિનિશ્ચય માટે છે
[૩૧] ખસતાં, જ્યાં સુખ દેખાય છે, ત્યાં જ દુઃખ દેખાશે. ઊંડાણથી વિચારશે તે જણાશે કે આ બહારનું સુખ જ દુઃખને
જનક છે.”
પાણીની ટાંકી જેટલી ઊંચી હોય, એટલું ઊંચે પાણી ચઢે છે, એ તમે અનુભવ્યું છે. તેમ મનને, ઊંચા વિચારે વડે ઊંચું બનાવીએ તે મગજ સુધી સવિચાર પહોંચે. તન માટે નળનાં પાણી છે, જ્યારે મને માટે જ્ઞાનનાં પાણી છે. વાણી અને પાણી વિના કોઈ દિવસ પવિત્ર થવાતું નથી. . દરેક ગામમાં જવા માટે રાજમાર્ગ–સડકે હેાય છે. તેમ મેક્ષની સડક કઈ? મેક્ષની સડક છે-સમ્યગ-દર્શન, -જ્ઞાન ને ચારિત્ર. "
દર્શન એટલે તત્ત્વને પ્રથમ દ્રષ્ટિએ સ્પશે. સ્પર્શની, સાથે આત્મામાં દિવ્ય ઝણઝણાટી થાય છે. એવા આનંદને અનુભવ થાય. એ પછી જ્ઞાન. જ્ઞાન એટલે તત્વનું આખ્તર દર્શન. વસ્તુના બધા પાસાઓનું જ્ઞાન. એ જ્ઞાનના આનંદના અનુભવ પછી, એ તત્વનું આનંદ-સ્વરૂપે વ્યક્તિમાં સંક્રમણ થવું, તેનું નામ ચારિત્ર. '. નયસારની વાત ખૂબ પ્રસિદ્ધ છે. એ જંગલમાં લાકડાં કાપવાને ગયો હતો. બાર વાગ્યાના સમયે ખાવા માટે
ટલે કાઢે છે. ભૂખ તે એવી લાગી છે કે પથ્થર પણ પચી જાય. - ખાવાની વાત કરે તે બધાને ખાતાં આવડે છે. પણ એ જમાનાના માણસ ખાતાં પહેલા કંઈક વિચારતા હતા. શું વિચારતા હતા તે જુઓ. નયસારે વિચાર્યું – આ
