________________
વાણી પરોપકાર માટે હે !
આજે આપણે ભાવાને વિચાર કરીએ છીએ. ભાષા, એ માનવીની અપૂર્વ સિદ્ધિ છે. માણસના મનના ભાવનું એ વાહન છે. ભક્તિ અને ભાવ; સ્નેહ અને સૌહાર્દ ભાષાના માધ્યમ દ્વારા વ્યક્ત થાય છે, અંદર ઘૂંટાતું તત્ત્વ, આ ભાષા દ્વારા બહાર પ્રગટ થાય છે.
આ ભાષા માણસ અને પશુ બંનેને મળી છે, પણ માણસની ભાષાને અનુવાદ બીજી ભાષામાં થઈ શકે છે. અંગ્રેજ અંગ્રેજીમાં બેલે, તે તેને અનુવાદ ગુજરાતીમાં થઈ શકે, ભારતવાસી હિન્દીમાં બોલે તે એને અનુવાદ અંગ્રેજીમાં થઈ શકે. પણ કૂતરાની ભાષાને અનુવાદ બિલાડાની ભાષામાં થાય? આ રીતે માણસની ભાષા, પશુની ભાષાથી વિશિષ્ટ છે. પણ એથી ય વધારે મહત્તા તે એ છે કે માણસની ભાષા, કોઈકના વિકાસ અને પ્રેરણાનું પ્રબળ સાધન બની શકે છે, અને આ જ ભાષાને વિવેક વિના ઉપયોગ થાય તે કંઈકના ઉદ્વેગ, પતન અને વિનાશનું નિમિત્ત પણ બની બેસે છે. માટે આપણે વિચાર કરવાને છે કે ભાષા કેમ વાપરવી?
તમે જાણે છે કે સારી અને કિંમતી વસ્તુ ઉપર ચોકી હોય, પહેરે હોય; આ ભાષા પર પણ તેમ જ છે. બત્રીશ