________________
[ ૮૮]
ચાર સાધન ઈન્દ્ર, મોક્ષને માર્ગ તે કંટકવાળો જ હોય....એ માર્ગે જનારાથી ચોકીદાર ન રખાય. ચોકીદારથી બીજું બધું મળે, પણ મેક્ષ ન મળે.”
આ હતું ભગવાન મહાવીરનું મહાવીરત્વ.
ત્રીજો પ્રસંગ એ છે કે એક દિવસ ઉનાળાના બળબળતા બપોરે વનવગડાના માગે તેઓ જતા હતા. ત્યાં એક ગેવાળે ક્યા અને કહ્યું, “આ રસ્તે ન જશે. કારણ કે આ રસ્તે બહુ ભયંકર છે. આગળ જતાં એક ચંડકૌશિક નામને સર્પ આવે છે. એની નજર તમારા પર પડતાં જ તમારે દેહ બળીને ખાક થઈ જશે. એટલે આ રસ્તે જવાનું માંડી વાળે.”
ફૂલને માગે તે સૌ સ્વીકારે. પણ આ તે મહાવીર ! કાંટા પર ચાલે, ઝેરને પચાવે છતાં એમની પ્રસન્નતા ન જાય. એ તે ચાલ્યા ઉજજડ માગે. માર્ગમાં એક રાફડો આવ્યું અને એ ત્યાં થંભ્યા.
માનવગંધ આવતાં ચંડકૌશિક રાફડામાંથી બહાર આવ્યું. એની દષ્ટિ ઝેરી હતી. નજર પડે ત્યાં માનવ હેય કે વૃક્ષ, પણ તે બળીને ભસ્મ થઈ જાય.
પિતાના રાફડા પાસે જ આસન જમાવનાર મહાવીરની હિંમત સામે એને ખૂબ ગુસ્સો આવ્યો અને એ ગુસ્સો ઝેરી આંખ વાટે ઉલેચાઈ રહ્યો.
સાગરનાં પાણીમાં સળગતે ફટાકડે નાખીએ તે સાગરને કશું ય ન થાય...પરંતુ ફટાકડે જ બુઝાઈ જાય તેવું બન્યું.