________________
[ ૧૪૪ ]
ચાર સાધન સંકેતનો અર્થ તમારે સમજવાનો છે. માણસ ભલે મેટે હોય પણ એનું સૈન્ય નાના માણસોનું બનેલું હેય-નાને માણસે મોટાના વિચારોનું વાહન હોય. ખૂણામાં અને ગલીઓમાં રહેલી વ્યથા અને કથાને પણ એ લાવી શકે અને નેતાના વિચારને એ નીચલા થર સુધી પણ પહોંચાડી શકે. આ કામ નાના માણસો વિના કોણ કરે?
એટલે અગ્રણી નાનામાં નાની વ્યક્તિને પણ માન આપે. નાના માણસોની બહુમતિથી ચૂંટાઈને ઉપર ગયા પછી એ પ્રજાને ભૂલી ન જાય, નાના માણસે કરેલાં ત્યાગ અને અર્પણને એ વિસરી ન જાય. છે નાનાને નાને ન સમજતાં નાનામાં રહેલી મોટાઈને પણ એ જોતાં શીખે. એ ભૂલી ન જવાય કે નાના અને સામાન્ય દેખાતા નયસારમાં પણ ભગવાન મહાવીરને આત્મા છુપાયે છે અને ભિક્ષુકમાં સમ્રાટ સંપ્રતિને આત્મા વસેલે છે. માટે નાની વ્યક્તિને પણ આદર અને માન આપવાની ભાવના કેળવવાની છે.
આ રીતે વિચાર અને વિવેકથી વિચારશો તે જણાશે કે ગણેશ એટલે સમાજ-નેતૃત્વનું પ્રતીક. આ સદગુણે તમને જડે તે જ તમારે શ્રમ સફળ થાય.
તા. ૧૮-૮-૬૪ ના રોજ સિક્કાનગર સદાશિવ સ્ટ્રીટના ગણેશોત્સવ સમિતિના આશ્રયે આપેલું પ્રવચન