________________
ભક્તિનું–માધુર્ય
- -
-
[વૈષ્ણવ-મંદિર દરિયાસ્થાનમાં આપેલ પ્રવચન]
મનુષ્ય જન્મનું ફળ, તે મેક્ષ છે. જન્મ શા માટે મળે? મોક્ષની પ્રાપ્તિ માટે. બધે બધું જ પ્રાપ્ત થાય છે, પણ મેક્ષ તે ફક્ત મનુષ્યજન્મ દ્વારા જ થાય છે ! તે પ્રાપ્ત કરવાનાં સાધને શાં, અને ક્યા માર્ગે જઈએ તો મેક્ષ મળે, તે વિચારવાનું છે. મેક્ષને ઉપાય અને યોગ્ય સાધન ન મળે, તે અહીં જ ભટકવું પડે, જન્મ વ્યર્થ જાય.
મહાપુરુષોએ એના ઉપાય અને સાધનને જ્ઞાન, એકાંતનું ચિંતન અને ધ્યાન દ્વારા શોધી કાઢ્યાં છે. જેવી પ્રકૃતિ તેવાં સાધન.
ધર્મ એક છતાં ઉપાસના જુદી જુદી હોય, ગામ એક છતાં રસ્તા જુદા જુદા હોય. પણ અંતે એક ઠેકાણે ભેગા થાય છે. કર્મ, ભક્તિ અને જ્ઞાન. આ ત્રણે પંથ આમ જુદા દેખાય છે, પણ એ મેક્ષનાં જ સાધન છે. જીવન એટલે જ્ઞાન, ભક્તિ અને કર્મ. ત્રિવેણી સંગમ. આ ત્રણના મિલનથી સંગમનું તીર્થ બને છે. ગંગા-યમુના અને સરસ્વતી જુદી નદી કહેવાય, પણ સંગમ થાય ત્યાં ત્રિવેણુ તીર્થ બને છે.
