________________
[ ૮૪ ]
ચાર સાધન એ જ્યારે માતાના ગર્ભમાં હતા ત્યારે એમને વિચાર આવ્યું કે, મારા અંગનાં હલનચલન અને વિકાસને લીધે માતાને વેદના થતી હશે.
એટલે તેમણે અંગે સંકેચવા માંડ્યાં.
આ બનાવથી માતા ત્રિશલાને ચિંતા થઈ કે મારા ઉદરનો ગર્ભ ગાયબ થઈ ગયો કે શું?
કશું નક્કી થઈ શક્યું નહિ. એટલે માતાએ વિષાદભર્યા કરુણ સ્વરે વિલાપ આદર્યો. ,
માતાને આ અપૂર્વ પ્રેમ જોઈ તેમણે પગને અંગૂઠે હલાવી પિતાના અસ્તિત્વને ખ્યાલ આવે અને માતાજી રાજી રાજી થઈ ગયાં. માતાની આવી મમતા જોઈ એ મહાપુરુષે ગર્ભમાં જ સંકલ્પ કર્યો કે આ દુનિયા પર હું અહિંસા અને ત્યાગને માર્ગ પ્રવર્તાવવા આવ્યા હોવા છતાં જ્યાં સુધી મારા માતા-પિતા આ દુનિયા પર જીવતાં હશે ત્યાં સુધી સંયમની દિશા નહિ લઉં.
આ પ્રસંગ માતાપિતા પ્રત્યેને ભક્તિભાવ અને વિનય સૂચવે છે.
એમના આગમન સાથે જ એમના કુળમાં બધી જ રીતે વૃદ્ધિ થવા લાગી. ધનધાન્ય, ઈજજત, આબરૂ, સુખશાંતિ વધવા લાગ્યાં. એટલે સિદ્ધાર્થ રાજા અને ત્રિશલારાણીએ પિતાનાં સ્વજનેને કહ્યું: “આ બાળકના આગમન સાથે અમારા ઘરમાં લક્ષ્મી અને શાન્તિ પણ વધવા લાગી છે એટલે અમે આનું નામ “વર્ધમાન રાખીશું.”