________________
ચિંતન એ પરમ તત્વના વિનિશ્ચય માટે છે
[૩૯] કવિને ખ્યાલ આવી ગયું. એ ઊભા થયા. ડાહ્યાભાઈને ભેટી પડયા. આંખ ભીની થઈ તેના મોઢામાંથી શબ્દો સરી પડયા-તમે કેટલા મહાન ! ક્ષમા માગવા માટે મારા દ્વારે આવ્યા? ખરેખર, તમે જીવનને સાચા નાટ્યકાર છે !”
શત્રુ મટી ક્ષણમાં બેઉ મિત્ર બન્યા. એ જ કલમ જે વર્ષો સુધી વિરુદ્ધ લખતી હતી, તે હવે સારું લખવા લાગી. પછી તે જીવ્યા ત્યાં સુધી એકબીજા, એકબીજા માટે સારું જ લખતા ગયા. આનું કારણ-ચિંતા થા વિનિશ્ચયાયા.
દ્રષ્ટિ પલટાઈ જાય તે જીવન પલટાયું સમજે. સમાજમાં પણ દ્રષ્ટિ પલટાઈ જાય તે નવ્ય દ્રષ્ટિ આવે. એટલે વસ્તુનું હાર્દ સમજવા માટે સાચું જ્ઞાન જોઈએ. આમ પહેલે વિચાર દર્શન, બીજે જ્ઞાન અને ત્રીજે ચારિત્ર.
કાળચકનો વિચાર કરે તે આ જીવન, બિન્દુ સમાન લાગશે. મોક્ષ-સુખને વિચાર કરે તે દૈવી સુખ પણ તૃણ સમાન લાગશે. મનનપૂર્ણ સદ્દવિચાર, માનવીના આચારને સુધારે છે. આ ચાર જીવનમાં રહેલા અનાચારને દૂર કરે છે. .
માટે જ ચિન્તન કરે તે પરબ્રહ્મનું કરે. કારણ, આ આત્માને પરબ્રહ્મનું પદ પ્રાપ્ત કર્યા વિના ક્યાંય સુખ મળનાર નથી !