________________
પરિમલ વિનાના પુષ્પ જેવી જ ગણાય. વસ્તુ દેખાય ઘણી પણ એમાં સત્ત્વ કાંઈ ન હેાય.
એટલે જ વિવેકી માણસે દુનિયામાં ધમાલ ભરેલા શબ્દો કરતાં, અ ભરેલા કા" તરફ વધારે લક્ષ આપતા હેાય છે. એ જેમ કા કરતા જાય તેમ એમાંથી સુવાસ પ્રગટતી જાય, અને કાર્યની સુવાસ જ્યારે ખાલે છે ત્યારે એની આગળ માણસની વાચા સાવ પામર લાગે છે. .
પણ અવિવેકી માણસા તે ખેલવાને બહુ મહત્ત્વ આપતા હાય છે. એ તેા એમ જ માનતા હોય છે કે વાચાળતાથી જ આ જગતના રથ અવિરતપણે ચાલે છે, પણ અહીન અને વિવેકહીન વાચાથી અનની હારમાળા ઊભી થાય છે, એ એમના ધ્યાનમાં નથી આવતું.
આજ જ્યારે વિવેકની ચર્ચા ઊપડી છે, ત્યારે મુંબઈ ના એક પ્રસંગ મને યાદ આવે છે.
નવેક વાગ્યાના સમય હતેા. ગુમાસ્તાધારા પ્રમાણે સમયસર દુકાન અધ કરી, હરીલાલને માથે ચોપડા ઉપડાવી રમણલાલ ઘેર જઈ રહ્યા હતા..
એમનું ઘર ત્રીજા ભાઈવાડામાં હતું, એટલે ગલીના વળાંક પાસે જ રસિકલાલના ભેટા થયા. રસિકલાલ રમણલાલનેા હરીફ હતા, અને ગુંડા પણ. ખરે.. એના મનમાં ધી વખતની દાઝ હતી. એ તક જોતા હતા. લાગ મળે તે અપમાનના બદલા તમાચાથી વાળવાની એતે ધૂન ચઢી હતી.
આજના પ્રસંગ રસિકને ઠીક લાગ્યા. મામાં ખાસ કાઈની અવર-જવર પણ નહેાતી. ગલીને એક વળાંક હતા. બત્તી જરા દૂર હતી, એટલે લાગ જોઈ એણે રમણલાલને એક ધેાલ મારી એની પાઘડી ધૂળ ભેગી કરી, શ્રુ થઇ ગયો.
રમણલાલ શાણા, ચકાર અને સમયન હતા. એણે પાછું વાળી જોયું પણ રસિકલાલ કયારનાય અદશ્ય થઈ ગયા હતા. એટલે કાંઈ
[ ૩૨
3
