________________
પારસમણિ પ્રેમને સંદેશો લઈ, વસંતનું પ્રભાત આકાશના ક્રિીડાંગણમાં આવ્યું હતું. ઉષાના મુખ પરથી અંધકારનો બુરખો ઊચકાઈ ગયો હતો. ઉપવનમાં વસંત ઋતુ નૃત્ય કરી રહી હતી; પણ આ નગરના ધર્મવીર શેઠનો દિવસ આજ વસંતતો નહતો, પાનખરનો હતો. લક્ષ્મીદેવીનાં પૂર આજ ઊલટાં વહેતાં હતાં.
પિતાની હવેલીને ઓટલે બેસી શેઠ દાતણ કરતા કરતા સંપત્તિના આહલાદક પ્રકાશને જોયા પછી, નિર્ધનતાના ઓળાનું પણ સ્વાગત કરી રહ્યા હતા. વિચારતા હતા કે રથના પૈડાના આરાની જેમ સુખ-દુઃખ ઉપર-નીચે થયા જ કરે છે. એમાં શોક કઈ વાતને!
એ દિવસ બદલાયે, ઘડી પલટાઈ. સંપત્તિની વસંતઋતુ ગઈ અને પાનખરના દિવસો દેખાઈ રહ્યા હતા, એ તે દિવસ પછી રાતની જેમ રવાભાવિક જ છે ! એમાં મુંઝાવું શાને?
સૂર્યાસ્ત થઈ ગયું હતું. પંખીઓ માળામાં સંતાઈ ગયાં હતાં. પૂનમની રાત હતી. ચાંદની સૌ પર અમીધારા વર્ષોવી રહી હતી. એને મન ઉચ્ચ કે નીચ, શ્રીમંત કે ગરીબને ભેદ નહોતે ! આ વરસની ચાંદનીમાં ગરીબના વાસમાં, દુઃખિયારા ગરીબો ટોળે મળી, પિતાનાં સુખદુ:ખની વાત કરી રહ્યાં હતાં. ૧૦]
