________________
ગુએ હાક મારી; “વત્સ યુધિષ્ઠિર ! પાઠ આવડ્યો કે?”
તુષારધવલ સ્મિત કરી યુધિષ્ઠિરે કહ્યું : “ના ગુરુદેવ, પાઠ હજી નથી આવડ્યો.”
મીઠો ઠપકે આપતાં ગુરુદેવે કહ્યું : “આટલું નાનું સૂત્ર પણ નથી આવડતું ? જા, જલદી કરી લાવ.”
સૂર્ય તે આગળ વધી રહ્યો હતો. મધ્યાહન થવા આવ્યો પણ યુધિષ્ઠિર તો સૂત્રને રટે જ જાય છે. ગુરુએ ફરી પૂછ્યું:
કેમ, યુધિષ્ઠિર ! હજી કેટલી વાર છે?”
અતિ નમ્રતાથી નમન કરી યુધિષ્ઠિરે જવાબ વાળ્યો: “ના, ગુરુદેવ, પાઠને પ્રયોગ હજુ પૂરેપ થયો નથી.
આ સાંભળી ગુરુ કંટાળી ગયાં રે! આવો તેજસ્વી વિદ્યાથી આ જડ કેમ? સૌથી મોખરે રહેનાર સૌથી પાછળ કેમ ? આચાWથી ન રહેવાયું. સાંજ પડવા આવી હતી, એટલે યુધિષ્ઠિરને કાન પકડી એક હળવો તમાચો મારતાં કહ્યું?
“પાઠ હજી નથી આવડ્યો ?” ”
તે જ પળે, એવી જ નમ્રતાથી યુધિષ્ઠિરે કહ્યું : “ગુરુદેવ, પાઠ આવડી ગયો. પ્રયોગ પૂરો થયો.”
દુર્યોધન દૂર ઊભે ઊભે મનમાં મલકાતે વિચાર કરી રહ્યો હતો ? સોટી વાગે ચમચમ, વિદ્યા આવે ધમધમ.
સંધ્યાનો રંગ ગુરુની ઉજજવળ દાઢીએ ગુલાબી રંગે રંગી રહ્યો હતા, ત્યારે યુધિષ્ઠિરનાં નયનોમાંથી ક્ષમા નીતરી રહી હતી.
વાત્સલ્યથી યુધિકિરના મસ્તક પર હાથ ફેરવતાં ગુરુએ પૂછયું : વત્સ, થેડા વખત પહેલાં તે પાઠ નહી આવડત અને હવે એકદમ કેવી રીતે આવડી ગયો ?” * યુધિષ્ઠિરે કહ્યું: ‘ગુરુદેવ, આપે કહ્યું કે “ક્રેપં મા કુરુ, ક્ષમાં કુરુ
