Apbhramsa Vyakarana Hindi

Author(s): H C Bhayani
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 171

छाया
शान्तिना तीथेश्वरेण विना सकलम् धराम् जेतुम् त्यक्तुम् च, तपःः
स्वीकर्तुम् पालयितुम् च, (त्रि)भुवने अपि कः शक्नोति ? अनुवाद (एक) शान्तिनाथ तीर्थकर के अतिरिक्त जगतभर कौन (ऐसा है जो)
समस्त पृथ्वी को जीत कर (फिर) त्याग सकता है, (और) तप (करने
का) स्वीकार करके उसका पालन कर सकता है ? 442
गमेरेप्पिण्वेप्प्योरेलुंग वा ॥ वृत्ति अपभ्रंशे गमेर्धातोः परयोरेपिणु एषि इत्यादेशयोरेकारस्य लुग .
भवति वा । अपभ्रंश में, 'गम्' धातु के परवर्ती 'एप्पिणु', 'एप्पि' इन आदेशों के
'ए' कार का विकल्प में लोप होता है । उदा० गंपिणु वाणारसिहि नर अह उज्जेणिहि* गंपि ।
मुआ पगवहि पाम-पउ दिव्वंतरइँ म जंपि ॥ शब्दार्थ (१) गंपिणु-गत्वा । वाणारसिहि-वाराणस्याम् ( = वाराणमीम)। नर-नरः ।
अह-अथ | उज्जेणिहि-उज्जयिन्याम् (उज्जयिनी म्) | गंपि-गत्वा । मुआ-मृताः । परावहि-प्राप्नुवन्ति । परम-पउ-परम-पदम् । दिव्वंतरइँदिव्यान्तराणि । म-मा । जंपि-कथय ।
छाया नरा वाराणसीम् गत्वा, अथ उञ्जयिनीम् गत्वा मृताः परम-पदम् प्राप्नु
वन्ति । (अतः) दिव्यान्तरागि ( = तीर्थान्तगणि) मा कथय । अनुवाद लोग वाराणसी जाकर अथवा उज्जयिनी लाकर मरने से परमपद पाते
हैं । (इसलिये) अन्य तीर्थों की बात मत कर । वृत्ति पक्षे । अन्य पक्ष में : उदा० (२) गंग गमेप्पिणु जो मुअइ जो सिव-तित्थु गमेप्पि ।
कोलदि तिदसावास-गउ सो जम-लोउ जिप्पि ॥ शब्दार्थ गंग-गङ्गाम् । गमेप्पिणु-गत्वा । जो-यः । मु भइ-म्रियते । जो-यः ।
सिव-तिथु-तीर्थम् । गमेप्पि-गत्वा । कीलदि-क्रीडति । तिदसावासगउ-त्रिदशावास-गतः । सो-सः । जम-लोउ-यम-लोकम् । जिणेप्पिजित्वा ।