Agam Suttani Satikam Part 19 Bruhat kalpa

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 464

४६१
उद्देशकः ३, मूलं-९४, [भा. ४२५८] ग्लानत्वमुपजायते॥ [भा.४२५९] तम्हा उ गेण्हियव्वं, बितियपदम्मिं जहा न गेण्हेज्जा ।
अद्धाणे गेलन्ने, अहवा वि भवेज असतीए॥ . वृ-यत एवं तस्मात् कारणादात्मनो द्विगुणप्रत्यवतारादतिरिक्तंग्रहीतव्यम् । द्वितीयपदे यथा न गृह्णीयुस्तथाऽभिधीयते-अध्वनि वहमानानां ग्लानत्वे वा द्विविधायामसत्तायां वा वर्तमानानामग्रहणं भवेत्।
इदमेव व्याख्याति[भा.४२६०] कालेनेवदिएणं, पाविस्सामंतरेण वाघातो ।
गेलन्ने वाऽऽत-परे, दुविधा पुन होति असती उ ।। वृ-ग्रीष्मस्य चरमे मासि केचिदध्वानं प्रतिपन्नाश्चिन्तितवन्तश्च-यावदाषाढपूर्णिमा नोपैति तावदेतावता कालेन वर्षाक्षेत्रं प्राप्स्यामः,अन्तराच नद्यादिव्याघातो भवेद्अत आषाढपूर्णिमाकाले अतिक्रान्ते प्राप्ताः ततो द्विगुणोऽतिरिक्तो वा उपधिर्न गृहीतः । __ अथवा आत्मनो ग्लानत्वेन परस्य वा-ग्लानस्य व्यावृततया नातिरिक्तो गृहीतः । असत्ता पुनर्द्विविधा भवति-सदसत्ता असदसत्ताच ।सदसत्तायामनेषणीयं लभ्यते, अथवा बहवः साधवो वस्त्रग्रहणस्याकल्पिका एकः कल्पिकः अतः सर्वेषां योग्योऽतिरिक्तोपधिगृहीतेऽपि शुद्धः।। [भा.४२६१] गहिए व अगहिए वा, अप्पत्ताणंतु होति अतिगमनं ।
उवही-संथारग-पादपुंछणादीण गहणट्ठा ।। वृ-एवं गृहीतेऽगृहीतेवा वर्षावासप्रायोग्ये उपधौ कालतोऽप्राप्तोनामाषाढपूर्णिमायाअर्वाक् पञ्चभिर्दिवसैर्वपक्षेित्रे 'अतिगमनं' प्रवेशो भवति । किमर्थम् ? इत्याह-उपधिः-वर्षाकल्पादिकः संस्तारकः-काष्ठमयःकम्बिकामयोवा पादप्रोञ्छनं-रजोहरणम्आदिशब्दात्तृण-डगलादिपरिग्रहः, एतेषां ग्रहणार्थमप्राप्ते काले प्रवेष्टव्यम् ।।
इदमेव व्यक्तिकरोति[भा.४२६२] कालेण अपत्ताणं, पत्ता-ऽपत्ताण खेत्तओ गहणं ।
वासाजोगोवधिणो, खेत्तम्मि तुडगलमादीनि ॥ वृ- कालतो नियमादप्राप्तानां क्षेत्रतः प्राप्तानामप्राप्तानां वा वर्षावासयोग्यपटलकपात्रबन्धादेरुपधेर्ग्रहणं भवति, एतेन प्रथम-चरमभङ्गौ सूचितौ । कालतः प्राप्तैरप्राप्तैर्वा क्षेत्रतो नियमात् प्राप्तैर्डगलादीनि ग्रहीतव्यानि, अनेन तु द्वितीय-तृतीयभङ्गौ गृहीताविति ॥
तान्येव डगलादीनि दर्शयति[भा.४२६३] डगल-ससरक्ख-कुडमुह-मत्तगतिग-लेव-पादलेहनिया ।
संथार-पीढ-फलगा, निज्जोगो चेव दुगुणो तु॥ . वृ- इष्टका-चीरादिमयानि डगलानि पुतप्रोञ्छनार्थं गृह्यन्ते । सरजस्कः-क्षारः, स संत्राखेलादिनिसर्जनार्थम् । कुटमुखं-घटकण्ठकः, तत्र ग्लानयोग्यमौषधंकायिकीमात्रकं वास्थाप्यते। मात्रकत्रिकं-खेलमात्रकं कायिकीमात्रकं संज्ञामात्रकं चेति । लेपः-प्रतीतः, स विनष्टभाजन• संस्थापनार्थम् । पादलेखनिका वर्षासु कर्दमानर्लेखनार्थम् । संस्तारकः परिशाटी अपरिशाटी