Agam Suttani Satikam Part 19 Bruhat kalpa

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 467

४६४
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -२-३/९४ [भा.४२७२] कोई तत्थ भणेज्जा, बाहिं खेत्तस्स कप्पती गहणं ।
गंतुंता पडिसिद्धं, कारण गमने बहुगुणं तु॥ वृ-कश्चिद् नोदकः तत्र' इति अनन्तरोक्तव्याख्याने इदं भणेत्-यदि पूर्वं प्रतिवृषभग्रामेषु ग्रहीतव्यं ततो मूलग्रामे, एवं तर्हि दूरत्वात् क्षेत्राद् बहिर्ग्रहणं सुतरां कल्पते । गुरुराह- क्षेत्राद् बहिर्वर्षासु गन्तुमपि ताव् प्रतिषिद्धं किं पुनर्वस्त्रग्रहणम् ? । अथ कारणे वर्षासु क्षेत्रबहिर्गमनं करोति तत्रगतश्च वर्षाकल्पादिना निमन्त्रयते तदा संयमस्य बहुगुणमितिकृत्वा तदपि ग्रहीतव्यम्।।
इदमेव व्याचिख्यासुः प्रथमतः परवचनं व्याख्याति[भा.४२७३] एवं नामं कप्पति, जं दूरे तेन बाहि गिण्हंतु।
एवं भणंति गुरुगा, गमने गुरुगा व लहुगावा ॥ वृ-यद् ‘दूरे ग्रामाबहिर्वस्त्र तयदि प्रथमं कल्पते तत एवं नाम क्षेत्रा बहि सुतरांप्रथमतरं गृह्णन्तु। सूरिराह-एवं भणतो भवतश्चतुर्गुरुकाः। अथ क्षेत्रा बहिर्गच्छति ततो गुरुका वा लघुका वा प्रायश्चित्तम् । तत्र नवप्रावृषि चत्वारो गुरवः, शेषे वर्षाकाले चत्वारो लघवः ।।
“कारण गमने बहुगुण"मिति पदं व्याचष्टे[भा.४२७४] संबद्ध-भाविएसू, कपतिजा पंच जोयणे कज्जे ।
जुने व वासकप्पं, गेण्हतिजं बहुगुणं चऽन्नं ।। वृ-यानि साधर्मिकसम्बन्धेन सम्बद्धानि परस्परं गमना-ऽऽगमनभावितानि च क्षेत्राणि तेषु वर्षासुकल्पते साधर्मिकाणामुदन्तवहनार्थं चत्वारि पञ्च योजनानि वा यावद् गन्तुंवस्तुंवा । एवं कार्ये गतस्य तस्यापान्तराले वर्षात्राणेन कश्चिद् निमन्त्रणां कुर्यात्, तस्य च प्राक्तनो वर्षाकल्पः परिजीर्ण, तच्च वर्षांत्राणंघन-मसृणमभिनवंच, ततो वर्षासुबहुगुणमिति कृत्वा गृह्णाति।कारणतः 'अन्यदपि' पटलकादिकंघन-मसृणादिगुणोपेतमाचार्यप्रायोग्यं वायद्वस्त्र लभ्यते तदपि भूयान् गुणोऽत्रगृहीतेभविष्यति' इति कृत्वा गृह्यते।एवं कारणेगमनंग्रहणंचोभयमपि दृष्टम्, कारणाभावे तुन कल्पते गन्तुंग्रहीतुंवा॥
अथ गृह्णाति ततोऽमून् षोडश दोषान् प्राप्नोति[भा.४२७५] आहाकम्मुद्देसिय, पूतीकम्मे य मीसजाए य।
ठवणा पाहुडियाए, पादोकर कीत पामिच्चे ।। [भा.४२७६] परियट्टिए अभिहडे, उब्मिन्ने मालोहडे इय।
अच्छिज्जे अणिसिढे, धोते रत्ते य घटे य॥ वृ-आधाकर्म १ औद्देशिकं २ पूतिकर्म ३मिश्रजातं ४स्थापना ५प्राभृतिका ६प्रादुष्करणं७ क्रीतं ८ प्रामित्यं ९ परिवर्तितम् १० अभ्याह्नतम् ११ उद्भिनं १२ मालापहृतम् १३आच्छेद्यम् १४ अनिसृष्टं चेति १५ पञ्चदश दोषाः । “धोए रत्ते य घटे य" त्ति साधूनामर्थाय मलिनवस्त्र 'धौतं चौखंकृतमित्यर्थः, एवं रक्तं प्रदत्तरागम्, 'घृष्टं मसृणपाषाणादिनोत्तेजितम्, एतेत्रयोऽप्येक एव दोष इति॥ [भा.४२७७] एते सव्वे दोसा, पढमोसरणे न वज्जिता होंति।
जिनदिटेहि अगहिते, जो गेण्हति तेहि सो पुट्ठो ।