Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janatattvajJAna, sAhitya, kalA ane itihAsanA viSe carcAtu zrI jainadharma satyaprakAzaka samitinuM mAsika mukhapatra zrI jaina satya prakAza ta nI zAha cImanalAla gokaLadAsa ACHARYA SRI KALASSAGARSURI GYANMANDIR SHREE MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA Koba, Gandhinagar - 382 007. Ph. ( 079) 23276252, 2327626 Fax : (079) 23276 29. varSa 2 aMka 2 SOS &S&S&S&SS S SS SS SSS& For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * 45. : 57 zrI jaina satya prakAza (mAsika patra ) vi Sa ya-da za na 1. anekAntavAraH paM. zUrAnanI zamAM 2. zrI neminAthastotram : AcArya mahArAja zrI vijayapadmasUrijI : 46 3. digaMbarAnI utpatti H AcArya mahArAja zrI sAgarAnaMdasUrijI : 48 4. samIkSAtramAviSTakaraNa : AcArya mahArAja zrI vijayalAvaNyasUrijI ; para 5. digaMbara zAstra kaise baneM : munirAja zrI darzanavijayajI 6. AratI ane maMgaLadIvA : zrIyuta che , hIrAlAla rasikalAla kApaDIyA : 6 7 7, purAtana itihAsa ane sthApatya : (1) prAcIna lekhasaMgraha (8 lekhA): munirAja zrI jayaMtavijayajI : 6 5 8. sarasvatI-pUjA ane jaina : zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba 9, mUrtinI prAcInatAnA purAvA : zrIyuta ratilAla bhIkhAbhAI 10. sAdhumaryAdApaTTaka : munirAja zrI jayaMtavijayajI : 75 11. zrI staMbhana pArzvanAtha : AcArya mahArAja zrI vijayapatrasUrijI 12. caMdrAvatInA itihAsa : munirAja zrI nyAyavijayajI : 81 17. samAcAra : 84 nI sAme : 178 chuTaka nakala lavAjama sthAnika 1-8-0, bahAragAmanuM 2-00 o-3 -ha For Private And Personal use only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AjanA aMkano vadhAro daLadAra vizeSAMka !] "zrI naina satya prArA" [grAhakone bheTa ! zrI rAjanagara (amadAvAdamAM) maLela akhila bhAratavarSIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka munisa melana-saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitinA mAsika mukhapatra "zrI jaina satya prajAne AgAmI jJAnapaMcamI-kArtika zukalA paMcamI-no aMka zrI mahAvIra ni viro " ' tarIke pragaTa thaze e daLadAra aMkamAM paramAtmA mahAvIra deva saMbaMdhI, bhinna bhinna vidvAnonA ati mahattvapUrNa lekhane saMgraha ApavAmAM Avaze. A daLadAra aMka zrI jaina satya prakAza" nA grAhakone cAluM lavAjamamAM (je vArSika mAtra be ja rUpiyA che) bheTa ApavAmAM Avaze ! A aMkanuM chuTaka mUlya 0-12-0 (TapAla kharca juduM) rAkhavAmAM Avaze. jeo chuTaka grAhaka thavA IcchatA hoya temaNe dvitIya bhAdrapada zukalA paMcamI pahelAM potAnuM nAma lakhI jaNAvavuM jethI te mATe vyavasthA thaI zake. mAtra be rUpiyA jeTalI najIvI rakamamAM A daLadAra vizeSAMka uparAMta AkhA varSanA bIjA agIyAra aMkonuM lagabhaga 500 pAnA jeTaluM, vidvatAbharyuM vAcana meLavavuM hoya to grAhaka thavA mATe tarata ja lakhe - zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA amadAvAda (gujarAta) [pAchaLa juo ] For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainadharma satyaprakAzaka samitinA mAsika mukhapatra zrI naina nA pravAsanA "zrI mavIra nirvANa viroSavA" nI yojanA vidvAnAne lekho mokalavAnuM AmaMtraNa AgAmI kArtika zuklA paMcamI - jJAnapaMcamInA divase prakaTa thanAra "zrI jena satya prakAzano aMka "zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka" tarIke prakaTa karavAnuM samitie nizcita karyuM che. bhagavAna mahAvIranA, Aja sudhImAM aneka caritro prakAzita thayAM che, paraMtu paramAtmA mahAvIradevanA jIvananuM sAcuM mahatva samajAve evA ane arjuna vidvAna varganA hAthamAM mUkI zakAya evA aitihAsika daSTibiMduthI taiyAra thayela jIvanacaritranI khAmI to haju sudhI pUrNa nathI ja thaI. AvuM caritra lakhanAra vidvAnane upayogI thaI zake evI sAmagrIne saMgrahanA rUpamAM prakaTa karavAnI bhAvanA e A vizeSAMkanI yojanAno mukhya uddeza che. e uddezanI pUrti mATe, bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvanane lagatA judA judA viSayo saMbaMdhI lekho mokalI ApavAnuM, te te viSayamAM niSNAta, jaina ke ajaina, bhAratIya ke pAzcAtya abhyAsIone amAruM sAgraha AmaMtraNa che. - bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvanane lagatA keTalAka viSayonuM sUcIpatra nIce ApavAmAM AvyuM che. e viSayo paikI koI paNa viSaya upara, athavA mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI koI paNa bIjA viSaya upara lekha taiyAra karIne, meDAmAM moDe dvitIya bhAdrapada zukalA paMcamI pahelAM mekalI ApavA dareka vidvAna kRpA karaze evI AzA che. 1 bha. mahAvIranuM bauddha sAhitya mAM sthAna 17 bha. mahAvIranI paTTAvalI-paTTaparaMparA ane 2 bha. mahAvIranA caritrane jaina AgamAM zAkhAe. 18 bha, mahAvIranA jIvana para pUrvanA 27 3 bha. mahAvIranuM vihArakSetra bhavanI asara 4 bha. mahAvIranA bhakta rAjAo. 19 bha. mahAvIranI tapasyA ane tenuM mahatva. 5 bha. mahAvIranA samayanAM darzano. 20 bha. mahAvIranA gaNadhare. 6 bha. mahAvIranA samayanI saMdha vyavasthA. 21 bha. mahAvIrane thayela upasargonuM rahasya. 7 bha. mahAvIrano samaya-nirNaya. 22 bha. mahAvIranAM tIrtho. 8 bha. mahAvIranA jIvananI vizeSa ghaTanAo. 24 bha. mahAvIra saMbaMdhI prAcInatama zilAlekha. 9 bha, mahAvIra ane tatkAlIna samAja. 24 bha. mahAvIranA caritra saMbaMdha sAhitya 10 bha, mahAvIranA siddhAMto (syAdvAda, sapta (jena ajaina, bhAratIya, pAzcAtya ) bhaMgI, naca, kama vagere) 25 bha. mahAvIranA samayanI rAjakIya sthiti. 11 bha, mahAvIra yugaparvataka tarIke, 26 anyatra rahelAne tAravA : hAlika 12 bha. mahAvIranI zramaNa saMskRti ane mahAzatakane prasaMga, kuMDalikane bedha. brAhmaNa saMskRtinI tulanA. 27. devazarmAne pratibaMdha. 13 bha. mahAvIrano kula-paricaya (aitihAsika 28 avatAranI niyatatA. 29 devAdiAgamana AdinuM rahasya, tenI jarara. 14 bha, mahAvIra ane buddhanA vyaktitvanI tulanA. 30 tattvajJAna ane tenI mahattA. 15 bha. mahAvIranuM vaidika sAhityamAM sthAna. 31 gaNadharene dharmAtara karavAnI jarura. 16 bha. mahAvIra pahelAMne janadhama, 32 artha prarUpaNA ja kema? lekhe mokalavAnuM tathA te saMbaMdhI patravyavahAranuM saranAmuM- vyavasthApaka, "zrI jaina satya prakAza jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda (gujarAta) For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Namo tthu NaM bhagavao mahAvIrassa # siri rAyanayaramajhe saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM bhavvANa maggayaM visayaM // 1 // che ka thI jaina satya prakAza na mANaggahadosagatthamaiyA kuvaMti je dhammie, akgveve khala tesimAgamagayaM dAuM visiddhttN|| souM tithayarAgamanthavisae ce bhe'hilosA tayA, bAijA pavaraM pasiddhajaiNaM saccappayAsaM muyA // 2 // pustaka 2 vima saMvat 1992: vIra saMvata 2462 (prathama) bhAdrapada zuklA paMcamI zanivAra 42 :sana 181 eMgara 22 anekAntavAda hamAre vicAra meM to anekAntavAda kA siddhAnta bar3A hI suvyavasthita aura parimArjita siddhAnta hai / isakA svIkAra mAtra jainadarzana ne hI nahIM kiyA kintu anyAnya darzanazAstroM meM bhI isakA baDI prauDhatA se samarthana kiyA gayA hai / anekAntavAda vastutaH anizcita evaM saMdigdhavAda nahIM kintu vastusvarUpa ke anurUpa sarvAMgapUrNa eka sunizcita siddhAnta hai / / darzanazAstroM ke parizIlana se hamArA isa bAta para pUrNa vizvAsa ho gayA hai ki anekAntavAda kA siddhAnta, anubhavasiddha, svAbhAvika tathA paripUrNa siddhAnta hai| isakI svIkRti kA saubhAgya kisI na kisI rUpa meM sabhI dArzanika vidvAnoM ko prApta huA hai / anekAntavAda ke siddhAnta ko sarvatho abahelA karake koI bhI tAttvika siddhAnta paripUrNatA kA anubhava nahIM kara sakatA aisA hamArA vizvAsa hai / __ --paM. haMsarAjajI zarmA | "darzana aura anekAntavAda"se uddhRta | For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir HBHEEBERRIEDHEERRBEHARGHACHTERTE zrI girinAratIrthapati zrI neminAtha-stotram kartA-AcArya mahArAja zrIvijayapadmamUrijI WHETHEREIEHEREMIEREHEREFERTEREETHEREHEEEEEEEEE // AryAvRttam // siri sarimaMtasaraNaM-kicA guruNemimUripayaNamaNaM / / revayasAmitthavaNaM-karemi kallANavIyaghaNaM // 1 // vijjhApAhuDamajje-vRttaMtaM jassa revayaNagamsa // tayahIsaraNemipahaM-samudataNayaM sayA vaMde // 2 // avarAjiyasukkhaM jo-bhoccA cavio sivAi kukkhimmi // kattiyabhAse kiNhe-pakkhe varavArasIdiyahe // 3 // cittAcaMde jAo, jo sAvaNasukapaMcamIdiyahe // kaNNA rAsI taiyA-taM jemijiNesaraM vaMde // 4 // sAvaNasiyachaTTadiNe-chaTTeNa taveNa suddha bhAveNaM // chattasilAi samIve-pavaNadivavaM pahuM vaMde // 5 // sahasaMbavaNe jeNaM-assiNapajaMtavAsare siTTe / / / kevalanANaM laddhaM-taM mipahuM sayA vaMde // 6 // // zArdUlavikIDitavRttam // rukravajjhANasuyA taheva purisA cattAri siddhA suyA / bhAsAjAyasudhammavatthadulahA cattAri te koravA // saNNAkohanibaMdhaNAi paDimA cattAri NeyA tahA / evaMNimmaladesaNaM pathuNimo saMkhaMkaNemippahuM / / 7 / / sANuppehaNalakravaNAi cauhA''laMbA vi bheyA thaa| NAyanbo viNao gurUNa bhaviyA ! aTTAiyANaM ya bhe|| gejjhAiM caramAi doNi paDhamAI saMti ve No tahA / evaMNimmaladesaNaM pathuNimo saMkhaMkaNemippahuM // 8 // majjAyA cauhA surANa taha saMvAso vi saMbhAsio / dAriddAiduhappayANapavaNA NeyA kasAyA same // For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 1992 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI neminAtha-statram ThANehiM cauhiM siyA tibhuvaNe kohassa pAubbhavo / evaM nimmaladesaNaM pathuNimo saMkhaMkaNe mihuM // 9 // koho caiva cavviho caupadvANo tahA vaNNio / evaM bhAvajayaM kasAyatitayaM sesaM pi cAociyaM // tumbhe hoaha nimmalA ya cauro ciccA kasAe sayA / evaMNimmaladezaNaM pathuNimo saMkhaMkaNemippa huM // 10 // ThANehiM cauhi ciNi payaDIo pANiNo dukkhayA / evaM caiva ciNaMti daMDagapayaM taiyaM ciNissaMti ya // dhoraNa ve yajjarapayAI bhAsiyAI tahA / evaM madesaNaM pathuNimo kami huM || 11 | saMsArAmarasacamosa paNihANAI tahA bhAvaNA / pacchittaM vigahA surAiyasahA vo caiva saMdesaNA || kAlo duggayasuggayAya pariNAmo puggalANaM tahA / evaMNammaladesaNaM pathuNimo saMkhaMkaNemippahuM // 12 // sAro uttamadiTTivAyasugaIo duggaIo tahA / kAyavvA Na NarANa sukkhadalaNA jiMdA caupi ya // ThANehiM cahiM pacai musAvAo tti vANI varA / evaMNimmaladesaNaM pathuNimo saMkramituM // 13 // hojjA kevalamuttamaM bhaviyaNANaM ghAikammakkhayA / pujjA kammacaka mittha niyayaM veti saJcaSNuNo // cAujjAma videhamuNiNo dhammo sanhaM tahA / evaMNammadesaNaM paNimo saMkhaMkaNemiSpahuM // 14 // // AryAvRttam // AsADhe sikkhe-ahamadiya'valoa sihare || frag: payapatto jo- taM pihu~ sayA vaMde / / 15 / / jugmaNihANihiMdu- mie varise ya sAvaNe mAse // siMyapaMcamImudiyaheNe sirirAyanayaraMmi // 16 // zrutaM pahuNo- guruvara siriNe. manU risIseNaM || paumeNAyarieNaM - raiyaM pabhaNaMtu bhavvayaNA ! // 17 // rayaNa mimaM viSNato - akarissaM he jayaMtavijaeNaM // paDhaNA''yaNabhAvo - sirisaMgho lahau caraNapayaM // 18 // For Private And Personal Use Only 47
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbaronI utpatti lekhakaH AcArya mahArAja zrImat sAgarAnaMdasUrijI (gatAMkathI cAlu) sarvasaMghathI dUra thaI sAva ekAkIpaNe jyAre zivamUti na thaI pharatA hatA ane bIjAM kaI paNa strI ke puruSa tene sAtha ApavA taiyAra na thayAM te samaye potAnI bahena uttarAnuM A aMdha anukaraNa paNa zivabhUtine sarvathA anukala ja hatuM ane ghaNI rAhata ApanAruM hatuM, e vAta saheje samajI zakAya evI che. uttarAe je vastratyAganuM pagaluM lIdhuM hatuM tene aMdha anukaraNa ja kahevuM ucita che. A aMdha anukaraNane artha eTale ja levAne che ke zivabhUti pite kaI prakhara upadeza ApavAnI zakti dharAvatA na hatA temaja temaNe uttarAne nagna thavAno upadeza paNa karyo nahote chatAM potAnA bhAInI bahiskRta jevI ane jagatamAtrathI pratikUla evI paNa sthitine uttarAe svIkAra karyo. eTale A pramANe zivabhUti-bhAI IcchApUrvaka nA thayA hatA jyAre uttarabahena bhAInuM aMdha anukaraNa karIne nagna banI hatI. A pramANe zivabhUti ane uttarA ane nagna thayA hatAM chatAM ApaNe jagatamAM anubhavIe chIe ane dekhIe paNa chIe ke puruSanI jeTalI kAmadazA hoya che tenA karatAM strIonI kAmadazA cAragaNuM vadhAre hoya che. AnuM ja e pariNAma che ke tevI aparigrahIta strIonAM sthAne A jagatamAM ThekANe ThekANe jAhera rIte jovAmAM Ave che ane devalokamAM paNa evI aparigRhIta strIonAM-devIonAM sthAne eTale ke aparigRhIta devIo hoya che. bIjI tarapha ApaNe joIe chIe ke A jagatamAM ke devalekamAM kyAMya paNa aparigRhIta puruSanAM ke aparigrahIta devAnAM evAM jAhera sthAne bIlakula hotAM nathI ane tethI aparigrahIta puruSa ke aparigrahIta de kahevAtA nathI. strI ane puruSa saMbaMdhI A vAta lakSamAM rAkhavAthI, For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 digaMbaranI utpatti zrAvakanA cothA aNuvratamAM puruSane AzrIne strI-samAgamanI niyamitatAne aMge aparigRhItAgamana ane ItvaparigRhItAgamanane aticAra tarIke jaNAvyA che paNa strIonI apekSAe mukhyatAe te aparigrahItAgamana ane ItvaparigRhItAgamanane aticAra tarIke gaNAvyA nahi, e vastunI saMgatatA samajI zakAya che. vaLI puruSavarga kRSi, pazupAlana ke vANijya AdimAM rekAyelo raheto hovAthI ane strI jAtine evuM koI kAmakAja na hovAthInavarAzane lIdhe e strIvargamAM kAmanI sthiti ane kAmanA poSaNanA vicAro vadhAre pramANamAM hoya e asvAbhAvika nathI. A pramANe aneka kAraNosara strIvargane kAmavikAranI adhikatA hovAthI zAstrakAroe nagna dazAmAM pharatI zivabhUtinI bahena uttarAne aMge devadattA vezyAne je vicAra AvyAnuM jaNAvela che te yogya lAgyA vagara raheze nahi. e prasaMga A pramANe che - jo ke zAstrakAroe sAdhu tathA sAthvI ubhayane vezyAnA vAsamAM te zuM paNa jyAM vezyAone vasavATa hoya tenA najIkanA sthAnamAM paNa gocarI mATe javAnI manAI karI che chatAM keTalAka sthAnamAM vezyAnA vAsamAM thaIne ja praveza karavAnuM hoya che teve vakhate athavA te gecarI-pANInA prasaMge khuda vezyAvAsamAM to nahi parantu bIje sthaLe javA mATe vezyAvAsamAM thaIne pasAra thavuM paDe che. A pramANe zivabhUtinI uttarA nAmanI bahena, je, ApaNe AgaLa joyuM te pramANe, pitAnA bhAInuM aMdha anukaraNa karIne nagnAvasthAmAM dAkhala thaI hatI, te gocarI lAvavA mATe ekadA vezyAnA vAsamAMthI jatI hatI. pitAnI jAti-strI jAti-nI eka vyaktine A pramANe vastrarahita avasthAmAM paryaTana karatI joIne te uttarAne savastrA-vastrothI yukta karavAne vicAra eka vezyAne sUjhayo. A sthAne eka vastu samajI levI jarurI che ke rAgI thanAra strI ke puruSa kaI paNa eka vyakti vizeSane aMge rAgI thAya che ane pachI te viziSTa vyaktinI sAthe ja rAga AdinI kriyAo kare che. eTale ke rAgI thayela manuSya amuka vyaktine ne bIjI kaMI vyakti tarapha tevI rAgabharelI pravRtti karatuM nathI paraMtu je manuSyane vairAgya utpanna thayela hoya tene koI eka-viziSTa vyakti paratve ja vairAgya nathI thato parantu e to-jema eka mANasane amuka viziSTa rAka lIdhA pachI ulaTI thaI hoya chatAM te ulaTIne lIdhe tene kevaLa e viziSTa khorAka tarapha ja aruci utpanana nathI For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAdra5 50. zrI jaina satya prakAza thatI kintu sarva kherAka tarapha arucinI lAgaNI utpanna thAya che tema AkhAya varga tarapha vairAgyavAsita aMtaHkaraNavALe thAya che. A eka anubhavasiddha vAta che. vastusthiti A pramANe hevAthI ane vaLI kAmI puruSanuM strI pratyenuM AkarSaNa che ke kAmodayanA lIdhe ja hoya che chatAM temAM moTo bhAga vastrAbhUSaNa vagerenI sajAvaTa bhajave che, eTale ke e vastune samajAvanArA jaNAve che te pramANe kAmI maMDanapriya hovAthI, devadattA vezyAne vicAra Avyo ke - je A sAva vastrahIna dazAmAM vezyAvAsamAM pharatI uttarAne, kAmAMdha dazAmAM e sthaLe ghasaDAI AvelA puruSo najare jue ane kadAca e uttarAne jovAthI te puruSane tenA pratye ane pachI upara kahyuM te pramANe te verAgyanI-ghaNAnI lAgaNI samagra strIvarga tarapha utpanna thAya to tenA pitAnA dhaMdhAnI saMbhavita rIte ke zaMkitarIte pAyamAlI thAya e svAbhAvika che. ane AthI tene uttarAne savastrA karavAnuM vicAra AvyA. eka tarapha devadattAne AvA vicAro AvatA hatA ane uttarAte vastrA karavAnuM enA mATe anivArya banatuM jatuM hatuM tyAM bIjI tarapha bicArI uttarAne paNa bIje kaMI paNa mArga na hovAnA kAraNe gocarI mATe vezyAvAsamAMthI pasAra thavuM anivArya thaI paDyuM hatuM. Ama A bane strIo eka vezyA ane eka bhikSuNa-pitAnI anukULatA--pratikULatAnA kAraNe judA judA prakAranI anivAryatAmAM AvI paDI hatI. ApaNe jANIe chIe ke keI paNa sthAyI vastu bIjI cala vastu upara potAnuM Adhipatya meLavI dhe che. A pramANe vezyAvAsaNAM sthAyI rIte vasanArI devadattA vezyA cala evI uttarAnA vartanane palaTAve athavA te palaTAvavA prayatna kare e ja vadhu saMbhavita hatuM. ane vaLI vezyAone to kavioe sthAne sthAne caturAInAM sthAne tarIke varNavela che. Ama hovAthI devadattA pitAne vicAra pAra pADavA mATe eTale ke vastrahInadazAmAM pharatI uttarAnI sthitimAM palaTo lAvavA mATe vijJata-prArthanA ke balAtkAra vagereno upayoga karavAne vicAra karavAnA badale koI caturAIne ja upaga kare e vadhu baMdha besatuM gaNI zakAya. devadattAe eka caturAI kheALI kADhI. teNe potAnI agAsI uparathI eka vastra, pitAnA makAna nIcethI vastrahInadazAmAM pasAra thatI uttarA upara evI khUbIthI nAMkhyuM ke tethI uttarAnuM aMga barAbara DhaMkAI gayuM ane chatAMya tene e vAtanI bIlakula khabara na paDI ke e vastra keNe nAkhyuM, kayAMthI nAyuM For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 digambarAnI utpatti 51 ke kevI rIte nAMkhyuM. uttarA vimAsaNamAM paDI ane potAnA bhAI zivabhUti pAse pahoMcI. ApaNe mAnyuM hatuM. ane saMbhavita paNa ema ja hatuM ke zivabhUtie svIkArela nagnaparyuM, jenazAstrathI viruddha haiAvAnA kAraNe hA ke svAbhAvika rIte lAkamAnyatA pramANe saMbhave tevI rIte samajI ane aNasamaju anne prakAranA manuSyeA taraphathI tenA tiraskAranA kAraNe hA, paNa te nagnapaNAnuM aMdha anukaraNa karavA zrIjI keAi vyakti taiyAra thaI na hatI. TUMkI muddate kaheA ke lAMkhA gALA pachI kaheA paNa tenuM anukaraNa karanAra eka mAtra tenI haeNna uttarA ja nIkaLI hatI. paraMtu jagatamAM peAtAnA sAthIdAra thanArA manuSya jo sAcesAcA peAtAne bacAva karanAra thAya che te te te sAthIdArathI pArAvAra Anada thAya che ane te AnaMda TakI rahe che paNa kharA. paNa jyAre kAI paNa sAthIdAra vAstavika rIte khacAva karanAra nathI thatA tyAre eka sAthIdAra maLavAnA kAraNe je AnaMda eka vakhata thAya che te Anada esarI jAya che-ane pAchaLathI yAvat zUnyatAnA rUpamAM palaTAI jAya che. ane jyAre sAthIdArapaNAne AnaMda zUnyatAmAM pariName che tyAre - tevI upayAgahIna dazAmAM-sAthIdAranuM sAthIdArapaNe rahevuM e udAsInatAne pAme che. pariNAme e sAthIdAranA sAthIdArapaNAnI anAvazyakatA hRdayamAM etaprAta thaI jAya che. A te thaI jyAre sAthIdAra nirUpayegI thaI paDe che. te vakhatanI sthiti. parantu jayAre sAthIdAra sAthIdArapaNe bacAva karavAne nirupayeAgI nivaDavA uparAMta tenA macAvane mATe hareka sthAne kAyika ane vAcika mahAvyathAe bhegavavI paDatI hoya ane sAthe sAthe sAthidArane paNa evI vizama paristhitimAM mahAvyathAonA bhAga banavuM paDatuM DAya tyAre bannene mATe eka ja mA upasthita thAya che ane te parasparathI chUTA paDavAneeka-bIjAthI sAva aLagA thaI javAnA. vastusthiti AvI heAvAthI, peAtAnA sAthIdAra tarIke vasrahIna thayela uttarA, jyAre, upara kahyuM pramANe, devadattA vezyAnI caturAithI vastrAvRta thaI tyAre te uttarA ane tenA bhAi zivabhUti e bannenI sthiti vicAraNIya thai paDI. ( a pUNuM) For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DATE samIkSAbhramAviSkaraNa / yAne biga bagatAnuyAyI ajitakugAra zAstrIe " zvetAmbaramAnasamA "mAM Alekhela praznano pratyuttara leka AcArya mahArAja zrImad vijayalAvaNyamarijI ::: m : :: i li (gatAMkathI cAlu) sAdhu AhArapAna kitane vAra kare ? Agala jatA lekhaka lagve che "kisI 3. vaiyAvRtya karanAre 1nAra khAbAno munikI sevA karanevAlA sAdhu isa liye niyama toDIne be vAra khAvaM / apane ekavAra bhojana karaneke niyamako 4. tapasyA karatAM veyAvacca adhika nathI toDakara do bAra dinameM AhAra kare kyoMki evaM sUcana / tapa karanese vaiyAvRtya utkRSTa hai| yaha bhI have ApaNe A bAbatIno anukrame acche kautukakI bAta hai / isa taraha to vicAra kriie| sAdhuoMko tapasyA choDakara kevala vaiyAvRtyameM lagajAnA cAhiye kyoMki bhojana bhI do bAra prathama bAbatamAM jaNAvavAnuM je hamezA kara sakeMge aura phala bhI tapasthAse adhika eka ja vAra khAvu Avo niyama yAne pratijJA milegaa| dIkSA letI barakhate athavA pAlathI karala ja A lekhakanA lagvAga parathI nIce pramANe nthii| dIkSA samaye jema sAmAyika bageranA cAra bAbato tarI Ave che:---- AlAvA uccagavAmAM Ave che tema, hamezA eka 1. sAdhuone hamezA 1 bAra khAvAno ja bAra khAvu Avo koI AlAvo uccarAvelo niyama hoya che. ane be vAra vAparavAmAM te hotA nayI / tema pATalathI p| hareka sAdhuone niyamano bhaMga thAya che / eka ja vAra khAvU joIe e sambandhanA AlAvA 2. tapasyA karatAM veyAvaccagAM vadhAre uccarAvavAno ullekha paNa jovAmAM Avato lAgale mATe tapa choDI choTIne veyAvanagAMja nthii| mATe tamAga munirAjone hameMzA eka ja joDAvU joie| bAra bAparavAno niyama che, Aq kahevU te For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org samIkSAbhramAviSkaraNu 1992 mithyA che| ane jo niyama nathI to pachI kAraNa vizeSe ve vAra vAparavAmAM niyamabhaGganI je Apatti ApakI te pAyA vinAnA mahelanA jevI che 1 kadAca ema kahevAmAM Ave ke niyama eTale vyavasthA / munione eka vAra vAparakhu evI je vyavasthA teno bhaGga thAya che| AnA javAba mAM jagAvavAnuM je nirvAha cAlI zakato hoya to eka bAra vAparavaM evI vyavasthA che paraMtu game tene game tevA kAraNe eka ja vAra vApara evI vyavasthA nathI to pachI kAraNe be vAra vAparavAmAM vyavasthAbhaGganI vAta ja zAnI hoya ? bIjI bAtamI jaNAvavAnuM je tapasyA karatAM yAvaca adhika le e bAta amAre iSTa che, kAraNa ke veyAvaca e abhyantara tapasyA rUpa che, ane A bAta digambarazAstrAne paNa mAnavI paDe le je amo Agala batAvIzuM / arrar karanArA tapasyAne choDI devI AvuM to koI kahetuM ja nathI / veyAvacca ane tapasyA banne sAdhavAnAM che ane ghaNA mahAnubhAvo sAdhe paNa che / parantu koI prasaGgamA banne sAthe sAdhI zakAtAM na hoya ane eka eka sAdhI zakAya ema hoya tyAM zuM karavuM tapa chor3avo ke veyAvaca choDI devI ! tene mATe batAyuM je tapa karatAM veyAvacca adhika che mATe tapane te vakhate jAto karI veyAvacca sAdhavI / AvI sthiti hovA chatAM paNa lekhaka jagAve che je " tapa choDIne kevala Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 53 yAvacamAM ja lAgI javuM " e vAta kyAMthI kADhI haze te e pote ja jANe / trIjI bAbatamA lekhakanuM jaNAvavuM evaM hatuM ke veyAvaca karanAre ekavAra khAvAno niyama toDIne be vAra khAvuM / AnA javAba mAM jaNAvavAnuM je A kapolakalpanAo lekhake kayA graMthomAMthI kADhI che te jo jAhera kare to dunIyAne jANavAnuM maLe / amAre dilagIrI I sAthai kahevuM paDe che ke AvI managhaTata kalpanAmA lekhakanA haste keTalaM satya vastunuM khuna thaI rahyuM che / vAta evI che ke veyAvacca paNa karAya ane sAthe tapa athavA 1 vAra AhAra paNa levAya che, ane nirvAha na hoya tyAre ve vAra paNa AhAra laI zakAya che / have ApaNe cothI bAbata para AvIe / cothI bAbatamA upahAsa karIne lekhake sUcayuM hatuM je tapa karatAM yAvaca adhika nathI / AnA javAbamAM jaNAvavAnuM je tapasyA karatA veyAvaca adhika che ane veyAvaca e mahAn guNa che / A bAbatamAM digambarazAstrAne paNa sammata vuM paDe che / lekhake potAnA ja zAstra barAbara dekhyAM hota to paNa AvI gambhIra bhUlamAM utaravuM paData nahi / tapasyA - Ambela, ekAsaNu, upavAsa vagera bAhya tapa kahevAya che| veyAvaJca-abhyantara tapa kahevAmAM Ave che| A banne vAta zvetAmbara tathA digambara ubhaya sammata che / prathama bAhya tapa zAthI kahevAmAM Ave che ke For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 54 bAhya je zarIra tenA para tenI asara dekhAya che ane itara paNa karI zake che mATe / bIjAne abhyantara tapa zAthI kahevAya che ke abhyantara je karmasamudAya tenA para tenI vizeSa asara dekhAtI hovAthI te abhyantara tapa kahevAya che| A te bAhya ane abhyantara bhedanA svarUpathI paNa samajI sakAya tema che ke bAhya tapa karatAM abhyantara taparUpa je vaiyAvRtya te adhika che / abhyantara tapanI sAdhanA mATe jo ke bAhya tapanI jarUra che to paNa abhyantara tapanI jyAM ulaTI hAni thatI hoya tyAM to bAhya tapane bAju para rAkhI abhyantara tapano Adara karavo par3e che / zrI jaina satya prakAza veyAvacca guNa tIrthaGkara nAmakarmanA baMdhananuM kAraNa che, jemAM zvetAmbara saMpradAya ane digambara saMpradAya ubhaya saMmata che / zvetAmbara saMpradAyamAM juo : ---- veyAvacceNa bhaMte jIve kiM jaNayai : yAvacce titthayaranAmagoyaM kamma nibaMdhei / [ vaiyAvRtyena bhadanta jIvaH kiM janayati : vaiyAvRtyena tIrthaGkara nAmagotraM karma nibadhnAti ] - zrI uttarAdhyayanasUtra he bhagavan, veyAvaccathI jIva zuM kare che ! gautama, veyAvaccathI jIva tIrthaGkara nAmagotra karma bAMdhe che / vRttimAM digambara saMpradAyamA juo bodhaprAbhRta -- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAdrapada " vAtsalyaM bhojanaM pAnaM pAdamardanaM zuddha tailAdinAGgAbhyaJjanaM tatprakSAlanaM cetyAdikaM karma sarva tIrthaGkara nAmakarmopArjanahetubhRtaM vaiyAvRttyaM kuruta yUyaMm / " uktaM samantabhadreNa mahAmuninA - vyApattivyapanodaH padayoH saMvAhanaM ca guNarAgAt / vaiyAvRtyaM yAvAnupagraho'nyo'pi saMyaminAm // 1 // bhAvArtha - vAtsalya zabda vivaraNa karatAM TIkAkAra jagAve che ke vAtsalya ketAM bhojana, pAna, pAdamardana, zuddha tela vagairethI zarIre coLavu, tene dhoi nAkhavaM, ityAdi sakala kriyA tIrthaGkaranAmakarmanA bandhananI hetabhUta che ane veyAvaccarUpa che, tene tamo karo / A vAvatamAM samantabhadranuM pramANa Apela che / veyAvacca sivAya bIjA guNono samudAya TakI kavAno nathI tene mATe juo digambara zAstra bhAvaprAbhRtavRtti / "veyAvacce virahiu vayaniyaro vi Na ThAi / sukkasaraho kiha haMsara lujeta u dharaNaha jAi // 1 // bhAvArtha jema sukA sarovaramA haMsa rahI zakato nathI, tema veyAvacca rahita AtmAmAM guNa samudAya rahI zakato nathI / vetAmbara sampradAyamA juo aSTakavRtti-vRddhAdivaiyAvRtyaM hi sakalakalyANavallarIkalpakandakalpaM vartate / yadAha For Private And Personal Use Only veyAvacaM nicca kareha saMjamaguNe gharaMtANaM / savvaM kira paDivAi veyAvaccaM apaDivAi // 1 //
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 samIkSAzvamAviSkaraNa 55 [vaiyAvRttyaM nityaM kuruta saMyamaguNAn rIte AvRttinA abhAve zrutajJAna eTale zrutajJAdharatAm / sarva kila pratipAti vaiyAvRtyama najanita zubha karma paNa vipAkodayathI bhogavAyA pratipAti // 1 // ] sivAya pradezodayathI bhogavAIne nAza pAme ch| paDibhaggarasa mayassa va nAsai caraNaM parantu vayAvacca jAnata puNyakama vipAkodayathI suyaM aguNaNAe / na hu veyAvaccakayaM suho- bhogavAyA sivAya nAza pAmatuM nathI / dayaM nAsae kamma // veyAvaccanI vizeSa kartavyatA mATe dekho digambarazAstra--mUlAcAra :---- [ pratibhannasya mRtasya vA nazyati caraNaM zrutamaguNanayA / naiva vaiyAvRtyakRtaM zubhodayaM AiriyAdisu paMcasu sabAlavuDDAulesu gacchesu / nazyati karma // ] veyAvacaM vuttaM kAdatvaM savvasattIe // 192 // [AcAryAdiSu paJcasu sabAlavRddhAkuleSu gaccheSu / sAtAvedanIya devagati -- yaza:kIrti - tIrthakaranAmArgAtrAdi caraNazrutazabdena tatprabhA vaiyAvRttyamuktaM kartavyaM sarvazaktyA // 192 // ] vajanitaM zubhaM karma gRhyate / bhAvArtha AcArya, upAdhyAya, sthavira, pravartaka, gaNadhara ( gaNAvacchedaka ), A pAMcanuM bhAvArtha nizcaya karIne vRddhAdikanuM veyA tathA navadIkSita, vayovRddha, jJAnavRddha ane vacca che te sakala kalyANarUpa latAone utpanna tapovRddha sahita je gaccha tenuM tamAma zakti karavAmAM kalpavRkSanA kanda samAna che, jene vaDe karIne veyAvaca karavA lAyaka cha / mATe kayu che ke he bhavya AtmAo saMyamaguNane dhAraNa karanAra munimahAtmAogeM hamezA veyAvacca veyAvaccanI mahattA mATe juo zvetAmbara kro| cokasa bIjaM badhuM pratipAtI che, siddhAnta vyavahAra dazamo uddezoarthAt AvyuM thakuM cAlyuM paNa jAya paraMtu AyariyaveyAvacce karemANe samaNe niggaMthe veyAvacca che te apratipAtI guNa che. kAraNa mahAnijare mahApajjavasANe bhavai / [ AcAryake cAritrathI patita thayelAne athavA to vaiyAvRtyaM kurvan zramaNo nirgantho mahAnirjaro mRtyu pAmelAne tevA prakAranA liSTa kharAba mahAparyavasAno bhavati ] nimitto maLe to kadAca cAritra cAyuM vRtti- pratisamayamanantAnantakameparamANupaNa jAya--arthAt cAritrathI utpanna thayela nirjaraNAt , mhaaprthvsaansiddhigmnaat| zubha karma je sAtA vedanI, devagati, yazaH bhAvArtha- AcArya bhagavantanI veyAvacca kIrti, tIrthakaranAmakarma ucca gotra vagerarUpa karanAra zramaNa nirgrantha, kSaNe kSaNe anantAnanta hoya che te vipAkodayathI bhogavAyA sivAya karmANunI nirjarA thatI hovAthI, mahAnirjarIvALA pradezodayathI bhogavAIne nAza pAme che tevA thAya che, tathA jeno cheDo nathI evA mokSamAM For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir -- - - sound 56. zrI jaina satya prakAza bhAdrapada gamana thavAthI mahAparyavasAnavALA thAya ch| pradarzita thAya ch| A vagere aneka guNone AnA ja vizeSa vivecanamA bhASyakAra bhagavAn laIne te mokSaphalane ApanAra thAya che. nIce pramANe jaNAve che : __ jema koi vasantapura vagaire nagaramAM vavahAre dasamae dasavihaM sAhussa juttjogss| javAnA be rastA hoya che, temAM eka rasto to egaMtanijarA se na hu navari kayammi saJjhAe sundara phalaphulavALA vRkSanI ghaTAvaLo manohara // 137 // hoya ane bIjo mArga tenAthI viparIta hoya / [ vyavahAre dazamake dazavidhaM sAdhoyuktayogasya / tevI ja rIte mokSanagaramA javAnA be rastA chaH ekAntanirjarA tasya na khalu kevale kRte jemAM veyAvaJcayukta je mArga ne prathama mArgasamAna svAdhyAye // 137 // ] che, ane veyAvaccarahita potAnA kAmamAM parAyaNa jIvono bIjo mArga che / ___vyavahArasUtranA dazamA uddezAmAM kahela / je daza prakAranuM veyAvacca temA joDAyelA te tapasyA karatAM veyAvaJcaguNane adhika munine ekAnta karmanI nirjarA thAya che, je mAnavo paDe che te nIcenI vAtathI sUcita thAya karmanI nirj| kevala svAdhyAya karavAthI thaI che:-- zakato nthii| be munirAjo koI sthAne rahelA che, e paJcavastumAM paNa veyAvaccane mATe nIce bemAthI koI eka munirAjanI nimittavazAta pramANe pratipAdana kare che :-- tabIyata asAdhAraNa narama par3I gaI che, tenuM sArAMza----pUrva bhavanI andara bharatamahA tamAma kAma sAthai rahelA munirAjane karavAnuM che / rAje munirAjonI veyAvacca karI hatI, jene A tamAma kArya ane tapasyA e be sAthe banI laIne te cha khaNDanA adhipatipaNAne pAmyA, zake tema nthii| have ahIyA tapasyA chor3I rAjyasukha bhogavyA, uttama munipaNuM pALyu daIne glAnamuninI veyAvaca karavI ke mAndAne ane AThe karmano kSaya karIne yAvat mokSamA halavalato mukI tapasyA karIna besI jAvU ? gyaa| rAyadika to veyAvaJcanA AnuSaGgika AnA jabAbamA jaNAvayu paDaze ke tapa choDIne phala che, paramparAnuM phala to mokSa che, kAraNa veyAvadha krvii| koI puchaze ke zAthI veyAyaca ke veyAvacca karavAthI tIrthaGkaradevanI AjJAnuM karavI ane tapane choDavo ! to tenA javAbamAM ArAdhana thAya che; anyanI anukampA thAya che. jaNAva paDaze ke bhAI, tapa karatAM veyAvaJcamA jJAnAdika guNanA AdhAranI bhakti karavAthI vadhAra lAbha jaNAya che / tethI kabula thaI jJAnAdika guganI paNa bhakti thAya che. karmanI gayuM ke tapasyA karatAM veyAvaca adhika che. nirjarA thAya che ane potAnuM nirabhimAnapaNuM ( apUrNa) For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digambara zAstra kaise baneM? leMgvaka---munirAja zrI darzanavijayajI (gatAMka se kramazaH) prakaraNa 7-kundakundAcArya (cAla) (4) A0 kundakunda ke samaya ke bAre meM bhinna bhinna digaMvarIya mAnyatAeM 1. A0 kundakunda maurya candragupta ke ziSya haiM, ataH ApakA samaya vIranirvANa se dUsarI zatAbdi kA hai| 2. Apa A0 dvi0 bhadrabAhu ke ziSya haiM / A0vi0 bhadrabAhu kA svargavAsa vIra ni0 saM. 683 (vi. saM. 213) meM huA / DaoN. lyumana ke mata ke anusAra unakA svargavAsa vi. saM. 230 meM aura gro. hIrAlAlajI ke matAnusAra vi. saM. 4 meM huaa| 3. Apa A0 dvi0 bhadrabAhu ke ziSya ke ziSya candragupta ke ziSya haiM, ataH ApakA samaya vikrama kI tIsarI zatAbdI kA hai| 4. naMdIsaMgha kI paTTAvalI ke anusAra ApakA samaya vikrama kI pahalI yA dUsarI zatAbdI kA hai| 5. Apa AcArya bhUtabalI ke ziSya haiM / isa prakAra ApakA samaya saMdigdha dazAmeM hai , para zvetAMbarIya mAnyatA ke anusAra yadi zivabhUtijI aura bhUtabalIjI eka hI AcArya hoM to ApakA samaya vikrama kI dUsarI zatAbdI kA dUsarA yA tIsarA caraNa hai| 6. zra0 be0 zi0 naM0 55, 492 aura svA0 sa0 bha0 pRSTha-179 ke anusAra Apa mUlasaMdha ke saMsthApaka va pradhAna AcArya haiN| paM0 nAthurAmajI premIjI kA mata hai ki- " mUlasaMgha nAma sAtavIM AThavIM zatAbdI se pahile ke koi lekha meM pratIta nahIM hotA, mAne vo arvAcIna hai" -(tA0 21-10-30 harivaMzapurAga-prastAvanA) 7. kauNDakunda nAma kanaDI bhASA kA hai, aura lipI kA prArambhakAla vikrama kI 6 yA 7 vI zatAbdI hai| ---(zve0 ma0 sa0 di0 pRSTha 98 se 100) For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir %3 58 zrI jena satya prakAza bhAdrapada 8. Apa nandIgaNa ke-dezI gaNa ke AcArya haiM [ zra0 be0 zi0 naM0 42, 43, 47, 50; svAmIsamaMtabhadra, pRSTha 15, 136] nandI gaNa ke saMsthApaka AcArya arhabalI athavA A0 akalaMka haiM (zra0 be0 zi0 naM0 108, zloka 21) A0 akalaMka karIba vikrama kI 8 vIM zatAbdI ke AcArya haiM / aura A0 arhabalI kA samayakAla vI. ni. 700 ke bAda kA hai ---(vidvadratnamAlA pRSTha-5) 9. zra0 be0 zi0 naM0 108 ke anusAra kundakundAcArya vikrama kI chaThI zatAbdI ke AcArya haiN| 10. pratibodhacintAmaNi meM kundakundAcArya kA samaya vi. saM. 753 diyA hai| 11. bAbU jugalakizora mukhtAra likhate haiM ki A0 kundakunda kA saMgayakAla vikrama kI pahalI yA tIsarI zatAbdI hai / 12. nyAyazAstrI, di0 paM0 gajAdharajI kA mata hai ki ApakA janma vi. saM. 213 se pahale mAnanA galata hai, ataH ApakA sattA samaya zivamRgezavarma kA hI samaya yAnI zaka saM0 450 (vi. saM. 585) hai| _ --(satAtana jaina graMthamAlA mudrita kundakundakRta 'samayasAraprAmRta' kI prastAvanA) 13. di0 paM0 pannAlAlajI sonI likhate haiM ki-ata eva kundakunda kA samaya unase 150 varSa pUrva arthAt zakasaMvat 450 (vi0 saM0 585) hI siddha hai| -(mANikyacaMdra di0 jaina graMthamAlA prakAzita graM0 17, gaTaprAbhUtAdisaMgrahabhUmikA, pRSTa-5) kundakundAcArya digambara samAja ke pradhAna AcArya haiM, mUlasaMdha ke sthApaka haiM aura digambara muni ke liye Avazyaka gRddhapicchikA ityAdi bAhya liMga ke vyavasthApaka haiM itanA hI nahIM kintu ve navIna mArga ke prakAzaka haiM evaM digambarasammata zAstroM ke sarva prathama praNetA haiN| bhagavAn mahAvIra se jo mata cala rahA thA usameM A0 kundakunda ne divya jJAna pAkara krAMti kI aura navIna patha btaayaa| loga usa rAha meM calane lge| "mUlasaMdha" usa patha meM calanevAloM kA hI nAmAMtara hai| AcArya devasena isake liye pharamAte haiM ki A0 pAnaMdI ne bhagavad sImaMdhara svAmI se divya jJAna prApta kara nayA mArga prakAzA. ----zrIyut premIjI saMpAdita "darzanasAra," gAthA 43, prathama saMskaraNa For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 digambara zAstra kese bane ? 59 divya jJAna se jo nayA mata calAyA, usake anukUla zAstroM kI AvazyakatA thI A0 kundakundane naye zAstra bhI banAye / zra0 be0 zi0 naM0 105 meM likhA hai ki (zaka saM. 1320) zabde zrI pUjyapAdaH sakalavimatajit tarkataMtreSu devaH / siddhAMte satyarUpe jinavinigadite gautamaH kauNDakundaH // 40 // arthAt A0 kundakunda tIrthaMkara ke siddhAMta ke avataraNa karane meM zrI gautama gaNadhara ke samAna the, arthAt gautama svAmIne kahA thA vahI kaI zatAbdI ke bItane ke bAda A0 kundakunda ne kahA / bIca ke AcArya aise satya-siddhAMta-dezaka nahIM the| zrI gautamasvAmI ke pazcAt ye hI mahAn siddhAMtavedI haiM / upara ke lekha kA isa prakAra kA bhAva hai| zra0 be0 zi0 naM0 54 zloka 5 ke "cake zrutasya bharate prayataH pratiSThAm " caraNa se bhI siddha hotA hai ki A0 kundakunda ne baDA parizrama uThAkara bharata kSetra meM digambara zAstroM kI nIva ddaalii| __parantu prazna yaha upasthita hotA hai ki-vIra ni0saM0 683 meM jinavANI kA sarvathA lopa ho cukA thA, bAda ke di0 AcArya jinavANI ke abhAva meM yatheccha dharma-paMtha calAte the / na kisIko zrutajJAna thA na kisIko pratyakSa jJAna thA / aise yuga meM A0 kundakunda hue| Apako bhI na avadhi yA manaHparyava jJAna thA, na pUrvakA jJAna thA, na aMga jJAna thA, na AcArAMga kA jJAna thA / aisI paristhiti meM Apane naye zAstra kaise banAye ? digambara AcArya isakA uttara dete haiM ki--A0 kundakunda ko cAraNa- Rddhi prApta huI thii| jaise "zrIkoNDakundanAmAbhUccaturaMgulacAraNaH / " __-zra0be0zi0naM0 139, zloka-2, zaka saM0 1041 // ityAdi aneka pramANoM se ve cAraNa-RddhivAle mAne jAte haiN| Apane cAraNaRddhi se bhagavAn sImaMdhara svAmI ke pAsa jA kara divya jJAna prApta kiyA aura naye zAstra banavAye, nayA mata prakAzita kiyA evaM gRddha-picchikA bhI svIkAra kii| bhalA zrI sImaMdhara svAmI tIrthaMkara kI AjJAnusAra jo kucha kiyA gayA ho usameM tanIka bhI visaMvAda kaise ho sakatA hai ?" pAThaka samaja gaye hoMge ki " A0 kundakundane cAra aMgula pramANa cAraNalabdhi se mahAvideha kSetra meM gamana kiyA, baDe baDe pahADa-kSetroM kA ullaMdhana kiyA, tIrthaMkara se divya jJAna pAyA aura yahAM Akara jo purANA dharma thA usako uThAkara nayA mata calAyA, nayA liMga banAyA aura nayA siddhAMta sthApita kiyA / " ye saba bAteM khudA se kharItA lAnevAle payagaMbara kI ghaTanAoM se milatI julatI so pratIta hotI haiM / For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mu tane D 60 zrI jaina satya prakAza bhAdrapada nayA mata calAnevAlA Izvara ke nAma se nayI nayI bAteM banAtA hai / ___ aura yahAM vAstava meM aisA hI huA hai| phira bhI yaha nirapavAda mAnanA paDatA hai ki---A0 kundakunda kA siddhAMta hI digambara--samAja ke lie tIrthaMkaravANo yAnI Apta vacana hai| Apane jo kucha racA hai usameM adhikAMza bhagavAn sudharma gagadhara praNIta, upalabdha asalI jinAgama ke avataraNa haiM, aura sirpha sAdhu ke vastra, pAtra va strImukti vagairaha ke pATa uDA diye haiM / bastra ke liye to yahAM taka likha diyA hai ki usako par3ha kara koI bhI vidvAna grantharacanA ke uddeza ko pahicAna letA hai| eka do pramANa dekheM --pAMcave mahAvrata " aparigraha-amUrchA" ke anusAra " nirgranthatA" sAdhu kA lakSaNa mAnA jAtA hai / A0 kundakanda ne rAmasavRtti se darzanaprAbhRta vagairaha granthoM meM " vastrarahitatA " ko hI sAdhu kA lakSaNa likha diyA / 51 - zrI AcArAMgasUtra meM jaina zramaNoM ke liye 5 prakAra ke vastra ko AjJA hai / sabhI sAdhu usa AjJA kI tAmIla karate the-karate haiN| A0 kundakanda ne ligaprAbhUta meM usake prativAda meM pAMca prakAra ke vastrA kA hI niSedha kiyaa| sAmAnyarUpa se vastroM ke niSedha ke bajAya vizeSarUpa se pAMca prakAra ke hI vastroM kA nipedha karanA, isase grantha nirmAtA kA mAnasa pratyakSa hotA hai / yahI mAnasa navIna mata ko jar3a hai| 51 zramaNa bhagavAn mahAvIra ke samaya ke bauddha granthoM meM janasAdhu nintha nAma se saMketita kiye gaye haiM, jaina nimranthoM ke vastra evaM pAtra ke bhI ullekha kiye haiM, ataH vi0 saM0 139 taka jaina zramaNa-nirgrantha, vastravAle va pAtra sahita the -- Abarasahita-sAMbara the / vi. saM. 139 meM digambara sampradAya--dizA ko hI aMbara mAnanevAlA nikalA / nirgrantha ke bajAya "digambara" zabda meM abhimAna liyA jAya, aura nAma meM bhI "aMbara" zabda ko pradhAna rakhakara usakA niSedha batAyA jAya, yaha sArA svarUpa pUrva ke janamaharSiyoM kI sAmbara dazA kA ( khAsa karake zvetAMbara dazA kA ) sUcaka hai| bAda ke jainetara granthakAroM ne jainasAdhuoM kA samudAya dekhakara "ninanya" zabda ke sthAna para " digambara", "namnATa" ityAdi likhanA zurU kara diyA / jainetara grantha vi0 saM0 139 se pahale ke jana sAdhuoM ko " nirgrantha" batAte haiM, aura bAda ke sAdhuoM ko "vivasana" batAte haiN| sArAMza yaha hai ki vi0 saM0 139 paryaMta jaina zramaNa vastra pahane yA na pahane, isakA koI ekAMta Agraha nahIM thA / muni zivabhUti aura A0 kundakunda ne bha0 sImaMdhara svAmI kI gavAhI batAkara vastra kA ekAMta niSedha kiyA, nagnapanA svIkArA aura " nirgrantha" ke bajAya " dIgamvara' upAdhi svIkAra kI / taba se ve nigrantha nahIM kintu digambara kahe jAte hai / pIcchI aura kamaNDalu kA svIkAra zivabhUti ne nahIM kintu A0 kundakunda ne hI kiyA hai / For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 61 1992 digambara zAstra kese baneM? isake atirikta zrI gautamasvAmI gaNadharakRta pratikramaNa batalAyA aura usa pATha meM bhI pAMca prakAra ke vastra kA niSedha likhA / zrutAvatAra meM "A0 padmanaMdi (kundakunda) ne SakhaMDAgama aura kaSAyaprAmRta kI parikarma-TIkA racI" aisA ullekha hai / yadyapi vaha parikarma Aja anupalabdha hai ataH usake liye kucha vicAra nahIM kiyA jA sakatA / kintu zra0 be0 zi0 naM. 105, zloka 23.25 ko pramANabhUta mAnakara SaTkhaMDAgama ke vidhAtA A0 puSpadaMta aura A0 bhUtaballI ko A0 gugabhadra, jinheni vi0 saM0 955 meM uttarapurANa samApta kiyA hai, unake ziSya mAne jAya to parikama racanA kA ullekha bilakula nirAdhAra ho jAtA hai| yoM to upara likhita saba bAteM saMdigdha haiM, phira bhI zilAlekhoM se upalabdha pramANoM kI ora gaja--nimilikA na batAkara usa para vicAravinimaya karanA anivArya hotA hai| yahAM eka bAta jarura khaTakatI hai :--- agvaMyo, zrutAvatAra aura dvitIya zrutAvatAra meM digambara sammata jinAgama ke lopa ke pazcAta bane hue digambara zAstroM kA prAmANika itihAsa diyA hai / isameM vIrani0 saM0 1343 yAnI mahAdhavalA kI samAzi taka kA itihAsa milatA hai / yadi isa samaya taka kundakunda kA koI bhI grantha hotA to jarUra usa grantha kA nAma likha liyA jAtA / kintu Azcarya hai ki zruta ke itihAsa meM Apake grantha kA nAma taka nahIM hai / kyA aisI sthiti meM ve grantha Apa kI kRti mAne jAya ? kyA ve itihAsavidhAtA aise mahattvapUrNa puruSa--di0 AcArya ke grnthe| se anabhijJa hoMge? yA Apake ye grantha zAstrAnusAra nahIM mAne jAte hoMge ? TIkA-vRttikAroM ne bhI Apake granthoM para itanI hI lAparavAI batAI hai| aise gautamambAmI ke samAna granthakatA ke graMthoM para saba se pahale TIkAyeM ho jAnI cAhiye thii| parantu dekhane se patA lagatA hai ki prAcIna se prAcIna A0 amRtacandra ne vikrama kI 11 vI zatAbdI meM Apake granthapara TIkA kI, unake kaI grantha binA TIkA ho vidyamAna haiN| ApakI tArIpha meM jo jo zilAlekha milate haiM ve sabhI vikramakI 11 vI zatAbdI se pIche ke haiN| paTTAvalIyAM bhI usa samaya ke bAda kI haiM / na mAlUma ina sabhI pramANoM se kyA samajhanA ? vAstava meM A0 kundakunda digambara samAja meM vikrama kI 11 vI zatAbdI se Ajataka sarvazreSTha AcArya mAne jAte haiM, isa meM kisIkA bhI matabheda na hogaa| ApakI grantha--sRSTi vistRta saMkhyA meM upalabdha hai / magara unameM Apane banAye For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir %3 zrI jaina satya prakAza bhAdrapada hue graMtha kitane haiM usakA nirNaya honA muzkila hai| Apake nAma kA kundakundazrAvakAcAra upalabdha hai jisakA vizeSa paricaya grantha-vibhAga meM diyA jAyagA / isakI jAMca kara ke paM0 jugalakizora mukhtAra bhramasphoTa karate haiN| vaha nImna prakAra hai " isase niHsaMdeha kahanA par3atA hai ki yaha graMtha zvetAmbara saMpradAya kA hI hai| digambaroM kA isase koI sambandha nahIM hai / aura zvetAMbara saMpradAya kA bhI yaha koI siddhAnta grantha nahIM hai, balki mAtra viveka-vilAsa hai, jo ki e mantrisuta kI prasannatA ke liye banAyA gayA thaa| vivekavilAsa kI saMdhiyA~ aura usake uparyullikhita do padyoM ( 3-9 ) meM kucha graMthanAmAdika kA parivartana karake aisI kisI vyaktine, jise itanA bhI jJAna nahIM thA ki, digambara aura zvetAmbara dvArA mAne hue aThAraha doSo meM kitanA bheda hai, vivekavilAsa kA nAma 'kundakunda-zrAvakAcAra' rakkhA hai / aura isa taraha isa nakalI zrAvakAcAra ke dvArA apane kisI vizeSa prayojana ko siddha karane kI ceSTA kI hai / astu / __isameM koI sandeha nahIM hai ki jisa vyakti ne yaha parivartana kArya kiyA hai vaha baDAhI dhUrta aura digambara jaina samAja kA zatru thA / parivartana kA yaha kArya kaba aura kahAM para huA hai isakA mujhe abhItaka ThIka nizcaya nahIM huaa| parantu, jahAMtaka maiM samajhatA hUM, isa parivartana ko kucha jyAdaha samaya nahIM huA hai aura isakA vidhAtA jayapura nagara hai| jisa bhaNDAra meM yaha graMtha maujUda hoM usa grantha para likha diyA jAya ki " yaha grantha bhagavad kundakunda svAmI kA banAyA huA nahIM hai / valki vAstava meM yaha zvetAmbara jainiyoM kA vivekavilAsa grantha hai| kisI dhUrta ne gnantha kI saMdhiyoM aura tImara va nauveM padya meM granthanAmAdi kA parivartana karake isakA nAma kundakundra -zrAvakAcAra rakha diyA hai"| paM0 mukhtArajIne upara ke nivedana se eka satya svarUpa kA AviSkAra kiyA hai / isI se di0granthakArAMkI nIti kA Thoka khyAla A jAtA hai| ___ sArAMza yaha hai ki A0 kundakunda ne upalabdha jaina Agama se kaI zAstra banAye aura bhagavad sImandhara svAmI ke nAma para caDhA diye / aura isI taraha kisI anya digambara vidvAna ne kaI grantha banavAye aura unako A0 kundakunda ke nAma para caDhA diye / isase digambara graMthakAroM kI graMthanirmANa kI nIti bhalIbhAMtI spaSTa hotI hai| ( apUrNa) For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AratI ane maMgaLadI lekhaka --zrIyuta pro. hIrAlAla rasikadAsa kApaDIyA, ema. e. AratI AratI " zabdanI niSpatti- "AratI" zabda zenA uparathI banyo haze ene vicAra karatAM jaNAya che ke e "Arattiya'nuM rUpAMtara hovuM joIe. "Attiya' e prAkRta zabdane badale saMskRtamAM "ArAtrika' zabda che. prAcIna gujarAtI gadyasaMdarbha (pR. 189)mAM paNa ArAtrika'nA rUpAMtara tarIke "AratI" zabda nedhAyelo che. AvI paristhitimAM AratIne saMskRta zabda "Arti' uparathI niSpanna thayelo mAnavo vAstavika nathI ema saheje samajAze. AratIne artha- AtrikamAMno 'A' upasarga maryAdAsUcaka gaNAya che. ethI sAmAnya rIte rAta paDI jAya te pUrve karAtuM vidhAna evo "ArAtrika' ne artha karAya che. AthI samajAze ke sUrya lagabhaga asta thavAnI taiyArImAM hoya teve samaye AratI utAravI joIe. Aje A niyamanuM bahudhA pAlana thatuM jovAtuM nathI. AratInI racanA - AratI banAvavA mATe moTe bhAge pittaLa ane keTalIka vAra jamanasikavara ane cAMdI paNa kAmamAM levAya che. AratInA be bhAga pADI zakAya : (1) hAtha ane (2) cAtuM. temAM cADAmAM pAMca sAta dIvIo joDelI hoya che. emAM leke ghI pUre che. emAM dIveTa mUkIne pachI te saLagAvAya che. pachI hAtha pakaDIne prabhunI mUrti sAme e AratI utArAyA che. keTalIka vAra AratIne badale 'maMgaLadIpaka" paNa utArAya che. AratIno upayoga- paramAtmAnI bhakti karavAnAM aneka sAdhana che. temAMnuM eka sAdhana AratI paNa che. jeo mUrtipUjaka che teo devAlayomAM AratI utAravI ene eka pitAnuM kartavya samaje che. A pramANe devAlo sAthe saMbaMdha dharAvatI AratIne narezvaranA bahumAna karavA artha paNa upayoga thato hato ema ApaNe prAcIna sAhitya uparathI jANI zakIe chIe. AthI prazna e upasthita thAya che ke AratInI prathA cAlu thavAmAM paramAtmAnI bhakita e mukhya kAraNarUpa haze ke narezvarAdinuM bahumAna? Ane uttara ApA mATe huM tajanAne vinavuM chuM. AratI rAMbaMdhI ulekho- jema vaidika hiMduone moTo bhAga mUrtipUjaka che ane AryasamAjI vagere thoDeka bhAga amRtipUjaka che tema jainomAM paNa moTo bhAga mUrtipUjAnI tarapheNamAM che ane sthAnakavAsI vagere keTalAka nA bhAga enI viruddhamAM che. zvetAMbara mUrtipUjaka jaina sAhitya tarapha daSTipAta karatAM prabhunI bhaktine sUcaka 1. AhaMta jIvana jyotino abhyAsa karAvanArA vargane uddezIne eka graMtha racatI veLA meM A TUMkI noMdha lakhI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAdrapada zrI jaina satya prakAza "ArAtrika' zabda yogazAsa (pra. 3, . 124) nA svapana vivaraNanA 211 mA patramAM temaja pravacanasAroddhAra (ThA. 1, . 69 ) nI vRttinA 13 mA patramAM najare paDe che. ArAtrinA prAkRtarUpa "Attiya no vicAra karIzuM to jaNAze ke e zabda ceIyavaMdanamahAbhAsa (gA. 205)mAM, prAkRta duvyAzraya (sa. 2, le. 78, 82)mAM, surasuMdarI cariyA (pa. 10)mAM ane AcAradinakara (pR. 58 ) mAM paNa jovAya che. narezvaranA bahumAnArthe utArAtI AratI viSeno ullekha paNa jaina graMthomAM maLI Ave che. jema ke tilaka-maMjarI, prAkRtaHvAzraya (sa. 6, lo. 32) vagere. AvA prasaMgamAM utArAtI AratI viSeno ullekha ajaina sAhityamAM paNa jovAya che. dAkhalA tarIke kAdaMbarI, vAsavadattA, harSAkhyAyikA vagere. maMgaLadIvo paryAya- ApaNe jene gujarAtImAM maMgaLa dIvo " kahIe chIe tene saMskRtamAM mAMgalika dIpa' ane prAkRtamAM "maMgaladIva' kahevAmAM Ave che. maMdiramAM AratI utaryA pachI A dIvo utArAya che. prAcInatA- zrI haribhadrasUrikRta paMcAzaka (8, 23)mAM "maMgaLadavA" viSe ullekha che. A uparathI e vAta nakkI thAya che ke maMgaLadIvo utAravAnI prathA ochAmAM-chI lagabhaga bAra saikA jeTalI to prAcIna che ja. aSTaprakArI pUjAmAM je dIpapUjA gaNAvAya che temAM maMgaLadIvAne sthAne apAyeluM che. eTale je dIpaka pUjAnA svarUpane lagate prAcInamAM prAcIna ullekha maMgaLadIvAno nirdezAtmaka maLI Ave to A dizAmAM vizeSa prakAza paDe. udbhava- sauthI prathama maMgaLadIvo utarAto haze ane pachIthI AratIne janma thayo haze ke ethI viparIta krama he joIe ke baMnenI utpatti samakAlIna hovI joIe, ema judA judA traNa prazna udbhave che. maMgaLadIvAne prakAza AratInA jeTalo jhagajhagato hoto nathI eTale bhaktinA AvegamAM maMgaLadIvAmAMthI AratIno uddabhava thayo haze ema manAya. jeo AratImAMthI maMgaLadIvAnI utpatti thaI haze ema mAne temanuM kahevuM e hoI zake ke AratI utAravA mATe joite samaya na hoya tyAre te maMgaLadIvo utArIne calAvI le. A baMne mAnyatAne samarthanamAM koI aitihAsika ke Amika pramANa maLI AvatuM jaNAtuM nathI. AthI ema paNa mAnavAnuM kAraNa rahe che ke maMgaLadIvo ane AratI e baMnene janma sAthe ja thayuM hoya. - 2. ajaino paikI vaiSNave to pitAnA vividha dazana paikI ekane "AratInA darzana evA nAmathI oLakhAve che. 3. Ahata jIvana jyotine abhyAsa karAvanArA vargane uddezIne eka graMtha racatI veLA A TUMkI noMdha karavAmAM AvI hatI, For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir purAtana itihAsa ane sthApatya (1) prAcIna lekha sa Mgraha (8 lekhA) (8)` saMpAdakaHmunirAja zrI jayantavijayajI .........omava mAryA gauma........thoDa........mUrimi pAmadevanI bhAryA maNu.........kalyANa mATe......... (9) OM saMvat 1304 dvitIya jyeSTa su0 9 some sA0 dhaNacandra suta sA0 varddhamAna tatsuta sA0 lohadeva sA0 Asaghara sA0 thehaDa suta sA0 bhuvanacandra candra prabhRti kuTuMba samudAyazreyorthaM zrI ajitanAthabiMbaM kAritaM / pratiSThitaM vAdI zrI dharmmaghoSasUripaTTakramAgataiH zrI jinacaMdrasUriziSyai: bhuvanacaMdrasUribhiH // cha jhIyAt // (10) varddhamAna suta sA0 lohadeva OM // saM0 1305 ASADha vadi 7 zukre sA0 sA0 Asaghara tathA sA0 haDasuta sA0 bhuvanacaMdra padmacaMdra : samasta kuTuMba zreyorthaM zrI ajitanAthavitraM ( biMbaM ) kAritaM / pratiSThitaM vAdaha zrI dharmaghoSasUripapratiSThita zrI devendrasUripakramAyAta zrI jinacaMdrasUriziSyaiH zrI bhuvanacaMdrasUribhiH // na. 9 ane 10 vALA banne lekhA; tAraMgAjImAM mRlanAyaka zrIajitanAtha bhagavAnanI jamaNI tathA DAbI bAjunI eka eka mUrtinA parikaranA gAdIemAM mAdAyelA che. A banne lekhe eka ja dhaNInA che. temAMye naM. 9 vALA lekha sa 1304nA khInna je di huM e sAmavArane tathA na. 10 vALA lekha sa. 1305nA aSADa vide che te zukravAra che. khInna lekhamAM vAdIthI dharmadhasUrinA paTTadhara zrI For Private And Personal Use Only 5. naMbara 8 thI 14 sudhInA lekho zrItAra`gAjI uparanA zrIajitanAtha bhagavAnanA ma MdiramAMnA che; temAMne A lekha, khAsa mULanAyaka zrI ajitanAtha bhagavAnanI palAMDI nIcenI gAdI para khodelA che. paraMtu A lekhanA prAraMbhanA savo bhAga tathA khInne paNa ghaNAkharA bhAga ghasAI gayA ha|AthI pUrA vAMcI zakAya tema nathI. tyAMnA mANasA pAsethI sAMbhaLavAmAM AvyuM hatuM ke thoDAMka varSo upara mULanAyakane navA lepa karAvavAne hAvAthI jUtA lepa utarAvatAM lepa karanAra kArIgare A lekhanA ghaNA bhAgane ghasI nAMkhyA. A vAta sAcI hai|vAnuM mAnI zakAya tema che. lepa karAvanArA kAryavAhaMkAe mUtiparanA lekhone jarA paNa nukazAna na thAya-te barAbara sacavAI rahe, te mATe pUratuM dhyAna ApavAnI jarura che,
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - zrI jana satya prakAza bhAdrapada devendrasUrinuM nAma vadhAre che. bAkInI banne lekhanI hakIkata lagabhaga sarakhI che ane te A pramANe che. zAha dhanacaMdanA putra zAha vardhamAnanA putro 1 zAha lehadeva, 2 zAha Asadhara, 3 zAha che. temAMnA zAha cehaDanA putro 1 zAha bhuvanacaMdra ane 2 padmacaMdra. e banee potAnA kuTuMba samudAyanA kalyANa mATe zrI ajitanAtha bhagavAnanI mUrti bharAvI, ane tenI vAdI zrIdharmaSasUrinA paTadhara zrIdevendrasUrinI pATaparaMparAmAM thayelA zrIjinacaMdrasUrijInA ziSya zrIbhuvanacaMdrasUrijIe pratiSThA karI hatI. vizeSatA -A bane lekho parathI jaNAya che ke ahIM mULanAyaka zrI ajitanAtha bhagavAnanI baMne bAjue paNa ukta kuTuMba parikara sahita zrI ajitanAtha bhagavAnanI ja mUrtio bharAvI hatI. OM // svasti zrI koTakagacche zrI pArzvanAthacaitye saMvat 1354 varSe vaizASa (kha) zudi 2 some prAgvATajJAti (tIya ) vya0 lakSmaNAnvaye vya0 yazorAja pautreNa vya0 cAvIra putra nAsIra noTAnu [ na phevasiMha sahitasaMghapati cApane ]........yortha zrI mahAvIramukhyadvAdazabiMbapaTTakaM kAritaM pratiSThitaM. (12) OM // svasti zrIkoraMTakagacche zrIpArzvanAthacaityai saMvat 1354 varSe vaizASa (kha) zudi 2 some prAgvATajJAti (tIya) vya0 lakSmaNa / yazorAjapautreNa yazovIraputreNa jagasIha korAnunena revatI....... vya. saMdhapati zApanena mAnI dIsTa evortha zrImatinAthadAtA [vivAda vArita pratiSThita ]........ naM. 11 ane 12 nA banne le; mULa gabhArAmAM mULanAyakanI banne bAjue nIcenA bhAgamAM virAjita banne kAusaggIyAnI nIce dAyelA che. A bane te paNa eka ja dhaNInA che. bannemAM mULanAyakanAM nAma bhinna bhinna che ane jenA zreya mATe te karAvavAmAM AvyA che te vyaktio judA judA nAma hovAnuM jaNAya che, (pahelA lekhamAMthI vaccenA thoDA akSaro ghasAI gayA che) bAkInI badhI hakIkata lagabhaga sarakhI ja che, te A pramANe - vi. saM. 1354 nA vaizAkha zudi 2 ne somavAre; zrIkaraMTakagacchIya zrI pArzvanAtha lAgavAnanA maMdiramAM birAjamAna karavA mATe; poravADajJAtIya vyApArI lamaNanI saMtatimAM thayelA vyApArI yazarAjanA putra vyA. yazovaranA putro 1 jagasIMha, 2 jelA, saM. yApana, devasiMha. temAMnA saMghavI yApane, zrI mahAvIra svAmI mULanAyakavALo 12 6. zivagaMja (sirohI sTeTa)thI cha mAIlanI dUrI para Avela keraTa tIrthanA nAma parathI zrIkoreTaka ga7 nikaLyo che. For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 purAtana itihAsa ane sthApatya 67 jinaneA paTTa potAnA kuTuMbanA kAI mAsanA zreya mATe tathA zrIAdinAtha mULanAyakavALA khAra jinanA padma pAtAnI bahena hInA kalyANa mATe karAvela che ane tenI pratiSThA......... ( lekha adhurA che) A banne lekhAnA nIcenA thADA ceDA bhAga cUnAmAM ke ArasamAM daTAyelA hAvAthI vAMcI zakAye! nathI. A banne kAussaggIyA, kherAla ane pAlanapuranI vacce ( pAlaNapurathI 145 mAila ane kherAluthI 10nA mAIla dUra) Avela salamakATa nAmanA gAmathI kA mAIla dUra AnA salamakeTa athavA tenI AsapAsanI jamInamAMthI the!DAM varSo pahelAM nIkaLyA hatA. tyAMthI ahIM lAvIne padharAvavAmAM AvyA che, vizeSatA:--A banne kAussaggIyAmAM vacce vacce mULanAyakanA sthAne eka eka moTI UbhI jinamUrti banelI che, ane te bannemAM mULa mUrtinI a-ne bAjue tathA upara thaI te khIjI nAnI nAnI agIAra agIAra jinamUrtie banelI hAvAthI A bannene mUrtipa? kahI zakAya. ane tethI ja banne mULa lekhAmAM " dvAcivaTTa ' Ave ullekha karelA che. (13) OM // svasti zrIvikrama saMvat 1284 varSe phAguNa zuddhi 2 khau zrImadaNahilapura vAstavya prAgvATAnvayaprabhU (sU) ta Tha0 zrIcaMDapAtmaja Tha0 zrIcaMDaprasAdAMgaja Tha0 zrIsomatanuja Tha0 zrI AzArAjanaMdanena Tha0 zrIkumAradevIkukSisaMbhUtena mahaM zrIlUNiga mahaM zrI mAladevayoranujena mahaM0 zrIteja: pAlAgrajanmanA saMghapatimahAmAtya zrIvastupAlena AtmanaH puNyAbhivRddhaye iha zrItAraMgakaparvata zrIajitasvAmIdevacaitye zrIAdinAthadevajinabiMbAlaMkRta khattakamidaM kArita || pratiSTitaM zrInAgendragacche bhaTTAraka zrIvijayasenasUribhiH // (14) zrI'manAtha bhagavAnanA nAma sivAya bAkInA badhA lekha akSarazaH upara pramANe che. na. 13 ane 14 vALA ane lekhA zrIajitanAtha bhagavAnanA maMdiranA sabhAmaMDapanI bahAranI cha cAkIemAMnA madiranA praveza dvAranI banne bAjunA e meTA gokhalAmAMnA padmAsaneAnI nIce khAdAyelA che. A banne lekhA eka ja dhaNInA ane bhagavAnanA bhinna bhinna nAma sivAya badhI kharAkhara sarakhI ja hakIkatavALA che. banne lekhAne sArAMza A pramANe cheH svasti zrI vi. saM 1284 nA phAgaNa zudi 2 ne ravivAre; aNahilla pura For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 zrI jaina satya prakAza bhAdrapada pATaNanA rahevAsI ane poravADa jJAtimAM utpanna thayela chaThakakara caMDapanA putra Tha0 caMDaprasAdanA putra Tha0 somanA putra Tha0 AzArAjanI bhAryA ThakurANI kumAradevInI kukSithI utpanna thayela maMtrI lagi tathA maMtrI mAladevanA nAnA bhAI ane mahAmAtya tejapAlanA moTA bhAI saMdhapati mahAmAtya vastupAle potAnA puNyanI abhivRddhi mATe ahIM zrI tAraMgA parvata uparanA zrI ajitanAtha devanA maMdiramAM zrI AdinAtha devanA bibathI alaMkRta (bIjo zrI neminAthadeva jinabiMbathI alaMkRta) A gokhale karAvyuM, ane te bannenI zrInAgendrIya bhaTTAraka zrIvijyasenasUrijIe pratiSThA karI hatI. A bane te uparathI jaNAya che ke A baMne gelAe mAM pahelAM lAgavAnanI mUrtio sthApana karelI hatI. pAchaLathI koI kAraNathI utthApana karI lIdhI haze. hAla e banne gelAomAM yakSa ane yakSiNInI eka eka mUrti sthApita che. ___ saMvat 1822 nA jyeSTa zudra 11 vAra budha zrIrISabhasvAmi pAdukA sthApita (tA) zrItapAgacche bhaTTAraka zrIvijayavarmasUrIzvara sAjJAya zrImAlaganche saMghavi torAcaMda jocaMdra pra.............. A lekha zrI tAraMgAjInI upara Avela keDazilAnI nIcenI bAbarI derImAMnI pAdukA para de che. saM. 1822 nA jeTha sudi 11 ne budhavAre zrI AdinAtha bhagavAnanI pAdukA joDI sthApanA karI. tenI pratiSThA tapAgaraNIya bhaTTAraka zrIvijayadharmasUrIzvarI AgAthI zrImAlagaNa (sAti)nA saMdhavI tArAcaMda phatehacaMde karI che. vizeSatAH-jo ke A lekha thoDo azuddha che tethI pAkI khAtrI thatI nathI to paNuM ghaNuM karIne A pagalAMnI pratiSThA zrAvake karyAnuM jaNAya che. A lekhamAM "mArA' lakhyuM che. tyAM ghaNuM karIne zrImAlajJAnI" samajavuM joIe. che. AgaLanA samayamAM, mANasa game te vAtano hovA chatAM je te jAgIradAra-gAma ghaNuM hoya to tene "kapura-DAkAra' ane tenI strIne "pharANI" evA upanAmathI saMbodhavAmAM AvatA. 8. zrImAna vijayasenasUrijI, mahAmAtya vastupAla-tejapAlanA pitRpakSanA guru hatA. AbukelavADAnA maMtejapAle baMdhAvelA zrI neminAtha cityanI pratiSThA paNa emaNe ja karI hatI. 9.kaDazilAnA mukhya sthAnamAM zvetAMbara saMpradAyanI moTI devakulikA che. temAM vacce caumukhajI tarIke cAra jina mUrtio ane tenI nIcenA bhAgamAM cAre tarapha thaIne pagalAM joDI ra0 che. lagabhaga A dareka pAdukAo upara saM0 18rara nA jeTha zudi 11 ne budhavAranA TuMkA TuMkA le che. paraMtu te badhA A lekhane lagabhaga maLatA ja hovAthI ahIM ApavAmAM AvyA nathI. For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarasvatI - 5 jA ane jaina lekhaka-zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba (Arkiyolejikala DIpArTamenTa, vaDodarA) (gatAMkathI cAlu) vibhAga 2 - bhAga bIje kapaDAM paranAM ci, citra 6. A citranI AkRti mATe "jainacitrakalpama" granthanA "lekhanakaLA" vibhAgamAM chApelAM citra naM. 7nI pratikRti juo. pATaNanA saMdhanA phephalIyAvADAnA bhaMDAramAM AvelA kapaDAM upara lakhAelA dharmavidhiprakaraNa ane kachalIrAsa" nAmanA granthanA prathama pAnA upara sarasvatI devInI AkRti mAtra cItarelI che. A citravALI pratano ullekha karavAnuM mUkhya kAraNa to e che ke Aja sudhImAM duniyAbharamAM maLI AvelA kapaDAM uparanA granthamAM A grantha A eka ja che, te ja tenI viziSTatA che. A grantha vi. saM. 1410 mAM agara 1408 mAM lakhAelA che. citra che. A citranI pratikRti I. sa. 1913 mAM laMDanathI prasiddha thaelA The Journal of Indian Art and Industry nAmanA patranA 127 mAM naMbaramAM amerikAnA baeNsTina myujhiyamanA hiMdIkalA vibhAganA kayureTara zrIyuta De. AnaMdakumArasvAmIe lakhelA Notes on Jaina Art nAmanA nibaMdhanI sAthe pAelI citra pleTa naM. 12 mAM citra naM. pa7 tarIke chapAelA eka kapaDAM uparanA lagabhaga paMdaramA saikAnA jainacitrapaTanA vacalA vibhAganI jamaNI bAjue rupAelI che. uparyukta citramAM sarasvatI devIne cAra hAtha che. uparanA jamaNA hAthamAM kamalanuM phUla tathA DAbA hAthamAM pustaka che, ane nIcenA jamaNA hAthamAM vINuM tathA DAbe hAtha varada mudrAmAM chedevI bhadrAsananI beThake beThelAM che, beThakanI nIce barAbara madhyamAM teNIne vAhana tarIke sAmasAmAM e haMsa pakSIonI AkRti cItarelI che. A citrapaTamAM devInA vastrAbhUSaNo vagerethI A citrapaTa paMdaramA saikAno ja che tema turata ja jaNAI Ave che. citra. 8. pAlanapuranA rahIza ane purAtana saMzodhananA viSayamAM rasa dharAvatA zrIyuta nAthAlAla chaganalAla zAhanA saMgrahamAM vi. saM. 15 04nI sAlane kapaDAM upara cItarAe eka vijayapatAkA yaMtra che. te yaMtranA uparanA mathALAnA bhAgamAM sonAnI zAhIthI cItareluM sarasvatI devInuM eka suMdara citra che je haju sudhI aprasiddha che. temAM paNa devIne cAra ja hAtha che tenA Ayudho vagerenuM varNana barAbara hAlamAM mane yAda nathI ane temAM kAMI viziSTatA nahi hovAthI teno ullekha huM atre karI zakato nathI. citra 9. A citranI pratikRti mATe mArA taraphathI have pachI prasiddha thanAra 'maMtrAdhirAja-ciMtAmaNi" nAmanA pustakamAM chapAyela yaMtra naMbara 64nuM citra jevA bhalAmaNa che. For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 70 zrI jaina satya prakAza bhAdrapada vi. saM. 1987mAM amadAvAda mukAme zrI dezaviratidharmArAdhaka samAja' taraphathI bharavAmAM AvelA "jaina sAhitya pradarzana" nA citrakalA vibhAganA AnararI sekreTarI tarIke huM kArya upara hatA te samaye raju thaela 'saMtikara stotra yaMtra' nA kapaDAM uparanA rAjaputa samayanI eka suMdara citrapaTa uparathI lIdhelA citramAM aSTalakamalanI racanA che. jemAM madhyakaNikAmAM keNiyaMtranI racanAmAM solamAM tIrthakara zrI zAMtinAtha bhagavAna siMhAsana upara birAjamAna che. teonI AjubAju be cAmara dharanAra idro cAmara vIMjhe che ane teonI cAre bAjue je kANu yaMtranI AkRti che temAM maMtra che tenI AjubAju goLAkRtimAM saMtikara stavanI pahelI gAthA lakhelI che ane cAre bAju aSTadalakamalanI racanA che jemAM cAra dizAonA cAra dalamAM anukrame sarasvatIdevI, tribhuvana vAminIdevI, yakSAdhirAja ane lakSmIdevInA suMdara citro che; ane cora vidizAemAM bAkInI "saMtikara stavanI bAra gAthAomAMnI traNa traNa gAthAo anukrame lakhelI che. A citrapaTa upara eka svataMtra lekha avakAze lakhavA mATe vicAra che. A citramAM sarasvatI devI siMhAsana upara padmAsananI beThe beThelAM che. devInA cAra hAtha paikI uparanA jamaNA hAthamAM pustaka tathA DAbA hAthamAM akSatra (mALA) che ane nIcenA baMne hAthamAM vINA che. siMhAsananI nIce haMsapakSInI AkRti vAhana tarIke cItarelI che. devInI baMne bAjue be cAmaradhArI devA cAmara vIMjhatA dekhAya che. A sivAya kapaDAM uparanAM sarasvatI devInA citro seMkaDonI saMkhyAmAM maLI Ave che. pratyeka AcArya mahArAja pAse rimaMtra"nA 5DAMnA paTa hoya che ane sUrimaMtranI pAMca pITha pachI bIjI pIH sarasvatI devInI sthApanA hovAthI dareka paTamAM teNInuM citra hoya che. vibhAga 2 -bhAga trIje-kAgaLaparanAM citro vetAMbara saMpradAyanA kAgaLa paranA sacitra dhArmika granthomAM maLI AvelAM devI sarasvatInAM citro paikInuM sauthI prAcIna citra svargastha upAdhyAyajI zrI hanavijayajInA saMgrahanI paMdaramA saikAnI ka95sUtranI suMdara citrAvALI pratamAMthI maLI AveluM che. citra 10. A citranI pratikRti jovA IcchanArane mArA taraphathI prasiddha thaela jainacitraka956ma' nAmanA granthamAM leITa naM. 7pa mAM chapAeluM citra - 234 jevA bhalAmaNa che. lAkaDAnA bArIka nakazIvALA bhadrAsananI vacce cAra hAthavALI sarasvatInI suMdara mUti virAjamAna che. teNInA uparanA jamaNA hAthamAM pustaka tathA DAbA hAthamAM kamaLa che, jyAre nIcenA jamaNA hAthamAM kamaMDalu ane DAbA hAthamAM vINA che. vastrAbhUSaNathI susajijatA teNInI suDoLa pratikRti bIjA koI paNa citramAM AvI rIte cItarelI mArA jovAmAM AvI nathI. bhadrAsananA AgaLanA bhAgamAM teNanA caraNakamaLa pAse apakSInI AkRti citrakAre raju karelI che. teNInA AsananI upara baMne bAju eka mera mukhamAM kulanI mALA sahita cItarelo che. A citranI citrakaLA UMcI kakSAnI kahI zakAya. citra 11. zrI hemacaMdrasUrikRta zabdAnuzAsanavRtti uparanI TIkAnI Oxford | Bodelian Library nA saMskRta vibhAganI 102 naMbaranI pratanA pAnA 1 uparathI For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 71 sarasvatI-pUjA ane jene A citra mi. brAune lakhelA "kalika kathA' nAmanA aMgrejI pustakanA pAnA 122 nI sAme citra na. 12 tarIke sauthI prathama chapAveluM, tenA uparathI mi. brAunanI paravAnagI laIne "jenacitrakalpadrumamAM pleITa naM. 79 mAM citra naM. 248 mAM chapAveluM che. zikharabaddha daherInI aMdara che akSara (sarasvatI bIja) nI madhyamAM devI sarasvatI vastrAbhUSaNothI susajijata thaelI virAjamAna che. devInA uparanA baMne hAthamAM pustaka tathA kamala che ane nIcenA baMne hAthamAM anukrame akSasUtra ane vINA che. vaLI devInA AsanamAM tathA paikAra akSaranI bahAra paNa baMne ThekANe haMsa cItarelA che. mi. brAune A che akSarane 24 akSara tarIke oLakhAvyuM che.' sararavatInuM maMtrIbIja kAra che te vAta jainamaMtrazAstranA abhyAsIone suvidita che, ane A akSara paNa che che. mi. brAuna A akSarane 3 tarIke kaI rIte oLakhAve che tenI samajaNa kAMI paDatI nathI. A bhUla thavAnuM vAstavika kAraNa te mane teonuM jainamaMtrazAstranA viSayanuM ajJAnapaNuM ja lAge che, paraMtu temanA jevA InTaranezanala repyuTezanavALA vidvAne barAbara tapAsa karyA vinA jematema lakhI nAkhavuM te vyAjabI te nathI ja. citra. 12. "saptazatI' nAmanI hiMdu tAMtrika pratanuM A citra hovA chatAM jaina pratAmAM cItarAelAM devI sarasvatInA svarUpone lagatuM ja hovAthI tenuM varNana atre karavAmAM AvyuM che. A citranI pratikRti jovA IcchanAra mahAzayane paNa jainacitrakalapakrama"nI leITa naM. 99 mAM citra naM. 250 jovA bhalAmaNa che. citra 10-11 nI mAphaka ja A citramAM paNa devIne cAra hAtha che. vaLI uparanA jamaNA hAthamAM pustaka tathA DAbA hAthamAM kamala ane nIcenA jamaNA hAthamAM akSasUtra ane DAbA hAthamAM vINA che. Asana kamalanuM ane vAhana haMsanuM ja che. A traNe citro naMbara 10-11 ane 12 vALI pratA madhyenI koI paNa prata upara te lakhAyAnI tArIkha nodhelI nathI chatAM temAM raju karelA devInA AbhuSaNo tathA vastronI rajuAna uparathI A traNe prati paMdaramA saikAnI ja che ema nirvivAda kahI zakAya tema che. A citra uparAMta paMdaramA saikAmAM cItarAelI kalpasUtranI pratimAM ghaNI moTI saMkhyAmAM devI sarasvatInAM citro maLI AvatAM hovA chatAM judA judA viSayenI traNa pratonAM citranAM varNana namuno dAkhala atre raju karavAmAM AvelAM che. citra 13, A citranI pratikRti mATe Do. anindakumArasvAmIe saMpAdana karelA Catalogue of the Indian collections in the Museum of Fine Arts, Boston" nAmanA pustakanA cothA bhAgamAMnI citra leITa 38 mAM chapAeluM sarasvatI devInuM citra jevA bhalAmaNa che. sattaramA agara aDhAramA saikAnI eka jainapratanA pAnA uparanA A citramAM devI sarasvatI haMsapakSI upara svAra thaelI che ane teNInA cAra hAtha paikI eka jamaNA hAthamAM pustaka pakaDeluM che ane DAbA hAtha varadamudrAe hovo joIe tenA badale 1. Fig. 12. The Goddess Sarasvati in the Omkara symbol. From same MS. and same page. -The Story of Kalak P. 122 For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 72 zrI jana satya prakAza bhAdrapada citrakAre judI ja rIte koI paNa jAtanA cihna vagara khAlI raju karelo che, jyAre bIjA be hAthathI vINa pakaDelI che. haMsapakSInA paga nIce pANInI tathA pANImAM ugatAM kamalanI rajuAta karIne devIne sarovaranI aMdara haMsapakSInI pITha upara beThelI batAvavA prayatna karelo che. sAmenI bAjue eka bhaktapuruSa che je pitAne DAbo hAtha uMco karIne temAM pakaDela cAmara vIMjhato dekhAya che. jyAre tenA jamaNA hAthamAM eka dhAtunuM vAsaNa pakaDeluM che jemAM haMsapakSInA mukhamAM rahelI motInI mALAno nIceno bhAga aMdara paDato dekhAya che. bhakata puSpanI pAchaLanA bhAgamAM vaLI eka choDa ugelo che. A citramAM devIno paheraveza sattaramA saikA tathA aDhAramA saikAnA citromAM raju karelA paheravezane Abehuba maLato Ave che. citra 14. zrI vinayavijayajI upAdhyAya viracita zrIpAla-rAsanI ogaNIsamI sadInI eka pratimAnuM A citra haju sudhI koI paNa ThekANe prasiddha thaela nathI, A citramAM paNa citra 13 nI mAphaka devI haMsapakSInI upara svAra thaelI che, teNIne cAra hAtha che te paikI be hAthathI vINA pakaDelI ane be hAthamAM pustaka rAkhelAM che, A citramAM devIne sarovaranA badale lIlI hariyALI bhUmimAM vihAra karatI citrakAre raju karelI che, devIne vastrAbhUSaNothI evI rIte susajita karavAmAM AvI che ke, citra jotAM ja jonArane koI divyazaktidhAriNI devIne khyAla AvI zake che, A citro sivAyanA paNa seMkaDonI saMkhyAmAM kAgaLanI pratonA pAnAo upara cItarAelAM citro maLI Ave che, paraMtu ahIMyAM to mAtra judAM judAM svarUpanuM ja varNana ApavuM yaMgya dhAryuM che. A pramANe mArI jANamAM AvyAM teTalAM devI sarasvatInAM svarUpono khyAla ApavAno meM prayatna karelo che, temAM thavA pAmelAM khalana tarapha vidvAno mAruM dhyAna kheMcIne mane upakRta karaze evI AzA rAkhuM chuM. pAzcAtya dezonA sAhityamAM ane dharma graMthomAM paNa sarasvatInI kalpanA che. tyAM judI judI kaLAnI judI judI adhiSThAtrI devI ka2vAmAM AvI che. A sarvane sAmAnyataH myujhanA nAmathI oLakhavAmAM Ave che. paraMtu ApaNe tyAM te kalpanA je rIte vikAsa pAmI che ane prajA mAnasamAM sarasvatI-pUjA je rIte pratiSThA pAmI che temAMnuM tyAM kazuM e nathI. jJAnanuM sauthI vizeSa bahumAna jainoe kareluM che. ane tethI ja jaina sAhityamAM sarasvatInAM judA judA svarUpa jeTalAM varNavAmAM AvyAM che teTalAM Itara sAhityamAM nathI varNavAmAM AvyAM. jJAnanuM je prAdhAnya ane jJAnapUjAnuM je mahattva jainazAstroe gAyuM che te Itara sAhityamAM nathI jovAmAM AvatuM. tenuM kAraNa jainazAstrone mULa pAyo jJAna che. satya barAbara samajavuM ane tathA prakAre AcaraNa karI AtmotkarSa sAdhavo e jaina. darzananuM parama dhyeya che. pUrvakALamAM vijJAnaviyAramAM sauthI vadhAre mahattvano phALo jainoe Ave che. dareka jainanuM dhyeya kevaLajJAnI banavAnuM che ane kevaLajJAna eTale dizA ane kALathI abAdhita evuM saMpUrNa jJAna. "paheluM jJAna ane pachI kriyA" e jaina darzananuM dhyeya che. jJAnacAkhyAM mokSa e paNa A ja dRSTinuM nirUpaNa kare che. jaina zAstromAM paNa kahyuM che ke paDhane nAbe to thA ! " prathama jJAna ane pachI dayA." For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 sarasvatI-pUjA ane jeno 73 jJAnanI azAtanA na karAya" e jena mAtrano khyAla che. azAnatA eTale avagaNanA . jevI rIte deva-devInI mUrtio tarapha ke moTA rAjAo pratye vatIe tevI ja rIte jJAna ane jJAnanA sAhityo pratye paNa ApaNe bahumAnathI vartavuM joIe. Aja kAraNathI sva. raNajItarAma vAvAbhAIe eka vakhata kaheluM ke sarasvatInuM piyara brAhmaNa che; sAsaruM jaino che. kuMvArI chokarI pitAne ghera phAve tema phare - vALa ke vastranI paNa maryAdA na hoya - evI ja rIte brAhmaNonAM gharamAM pustaka-pAnAM rakhaDatAM hoya, tene vyavasthita rIte rAkhavAnI sAdhAraNa rIte brAhmaNa ciMtA na kare. te ja chokarI egya umara thatAM sAsare jAya ke tenAmAM badhI maryAdA Ave. e sarakhI rIte vastro paheravAnI - aMga upAMge DhAMkavAnI maryAdAo jema svIkAre tevI ja rIte jene jaina zAstragraMthonI rakSA kare - kare che. jeno e tethI ja prAcIna samayamAM jinamaMdiromAM sarasvatInI mUrtio bharAvI haze. jayArathI jainadharmanA anuyAyioe sarasvatI upAsanA mUkIne lakSmInI upAsanAne mahatvanuM sthAna ApyuM, tyArathI jinamaMdiromAM sarasvatInI mUrtio bharAvavI baMdha thaI sarasvatinI upAsanA paNa baMdha thaI jainoe pitAnuM bhUtakAlIna sthAna pAchuM meLavavA mATe lakSmInI upAsanAnI sAthe sAthe visAre mUkelI sarasvatInI upAsanA - jJAnanI upAsanA pharIthI karyuM ja chuTako che. jaina mata pramANe AtmA jJAnasvabhAvI che. koI paNa jJAna bahArathI AvatuM ja nathI. aMdara anaMta jJAna bhareluM che. jevI rIte melathI kharaDAyeluM darpaNa aMdaranA tejane darzAvI zakatuM nathI tevI rIte jJAnAvaraNIya karmanA AvaraNane aMge AmAM potAnI aMdara rahelA jJAnano anubhava karI zakato nathI. jJAnAvaraNIya karmanuM AvaraNa jo dUra thaI jAya to aMdara raheluM jJAna jAgrata thAya. A karmo dUra karavAnAM aneka sAdhano paikI mukhya tapa che. tapa karmone bALavAnuM ane sAdhana che tethI tapa karatAM AtmA zuddha bane che ane temAM aMdara raheluM jJAna grata thAya che. jJAna ane tapano A prakArano saMbaMdha pAzcAtya tattvajJAnamAM koI paNa ThekANe darzAvavAmAM Avyo hoya tevuM jANamAM nathI. jainetara darzanamAM tene sAmAnyapaNe ullekha che; paNa saLaMga vicArasaraNapura sara jJAnanI mImAMsA ane tathA prakAre dhAmika jIvananI ghaTanA jaina zAstroe ja karelI che. tethI dareka varSanI jJAnapaMcamI (kArataka sudI 5) nA divase jaino jJAnapUjananI sAthe sAthe upavAsa kare che, pauSadha vrata le che, jJAnanA jApa jape che ane jJAnane vaMdanA paNa kare che. jaina vaLI jJAnanuM udyApana athavA to cAlu bhASAmAM ujamaNuM paNa kare che, je jainonI jJAna viSayaka utkaTa bhAvanAnuM sUcana kare che. A prakAre jainamAM sarasvatI pUjAnuM - jJAnapUjAnuM vidhAna che. bhagavatI sarasvatInuM prabhutva trikALamAM abAdhita che. te dharma, artha, kAma ane mokSa e puruSArthanI sAdhaka che, ajJAnarUpI aMdhakAranI aMjanazalAkA che ane samasta jIva mAtranI unnata gAminI preraNa zakti che. e aMdhakArane ajavALanArI, jJAnAdhiSThAtrI bhagavatI paramazaktine ApaNuM sadAkALa vaMdana hai ! vaMdana hai! vaMdana he saMpUrNa For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mUrtinI prAcInatAnA purAvA lekhakazrIcuta ratilAla bhIkhAbhAi (gatAMkathI pUrNa ) (17) I. sa. nA chaThThA saikA pahelAM grIka deza sAhitya, tattvajJAna, nATyakaLA, nRtyakaLA, jJAna vagere mATe jagamazara hatA. A samaya ane paramAtmA mahAvIra devanA samaya lagabhaga sarakhA ja gaNI zakAya. (14) I. sa. nA para0 varSa pahelAM eka hagAI nAmanA bhaviSya bhAkhanAre (jUnA TesTAmeTanA ullekha pramANe) cAra bhaviSya kahyAM hatAM. temAMnu eka (1) ekbAbela ane tenA mitrAne jerUsalemanuM maMdira pharIthI bAMdhavAnI salAha hatI. (15) prAraMbhanA kALamAM krizciyana devaLAmAM citra ane mUrtinI pUrjA pracalita hatI. I. sa. nA ceAthA saikAmAM AmAM parivartana thayuM ane smRtie sAme virodha uThayo. A vakhate vAdavivAda paNa khUba cAlyA. pRdezanA sattAdhIsa rAtna lI trIjAe I. sa. 726 mAM vyavasthita rIte smRti-vireAdhI caLavaLa zarU karI. vaLI sattaramAM sakAmAM iMgleDanA pyurITana nAmanA pakSe devaLeAnA ghaNA bhAgAnAnAya karyA hatA. AvA mUrti virodhI pakSane Ai kAnelAsTa eTale mUrti bhujaka pakSa tarIke eLakhavAmAM Ave che. (16) rAmana ketholika matanA krizciyana devaLAmAM, IzunI smRti, citra 6 kvIna merInI smRtika citra ane sAdhupuruSonI mUrti ke citranuM pUjana thAya che. (17) greTesTanTa leAkeA kalAnI daSTie kRtine mAnavA taiyAra che. (18) krAisTa pahelAM 937thI 915 varSa upara jerusalemanI virUddhamAM jese beAma nAmanA rAjAe DAna ane bethelamAM seAnAnA vAcharaDAnI pULanI sthApanA karI hatI. (19) krAsTa pahelAM 8 36 varSa upara jeheyADA nAmanA jesalemanA vaDA pAdarIe ijharAselanI gAdI pacAvI pADI. A vakhate tenI bahena jehArAlAe peAtAnA jesA nAmanA bhatrIjAne eka maMdiramAM saMtADI rAkhyA hatA ane tyAM tene cha varSa sudhI gupta rAkhIne pachI gAdI upara besADayA hatA. mAsI che. A iMglIza (2) junA TesTAmeMTanI chevaTanI copaDInuM nAma bAIbalanA jInA TesTAmeTanI chellI copaDI che ane te krAiTa pahelAMnA chaThThA saikAnu maMdira karIthI baMdhAyA pachI lakhAyela che ane temAM pAdarIonA naitika patana ane samAjanA durguNe! viSe lakhANa che. (21) TrAisTa pahelAM 420 varSa upara banelu ketunuM maMdira junA grIka zaheramAM hatuM. atyAre enA avazeSa pesTA nAmanA gAmamAM che. A jagyA atyAre melerIyAnA tAvanI bImArI tarIke jANItI che. (22) i. sa. 1748 mAM zarU thayela zampA zaheranA khAdakAmamAMthI ghaNA madirA, rastAo, dukAno tathA khIjI ghaNI vastuo maLI AvI che. (tue pAnuM cha7) For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImAna hIravijayasUrIzvarajI mahArAja nirmita sAdhumaryAdApadaka saMpAdaka:-munirAja zrI jayanavijyajI hamaNAM thoDA ja samaya pahelAM zrI jainadharma prasAraka sabhA-bhAvanagara taraphathI "sAdhumaryAdApaTTaka " nAmanuM eka nAnakaDuM pustaka prakAzita thayuM che. temAM judA judA AcAryoe pravatovelA cAra pAkonuM atyAranI cAluM zuddha gujarAtI bhASAmAM bhASAMtara ApavAmAM Avela che. prastuta paTaka paNa temAM ApavAmAM AvyuM che. A paTaka nI. itihAsa ane bhASAnI dRSTie, khAsa mahattA hoI akSaraza: mULa--14nI gujarAtI bhASAmAM e ahIM ApavAmAM Ave che. jethI vidvAnane e upayogI thaI paDe. A maryAdApakanuM asala prAcIna patra (pAnuM), zrImAna vayevRddha paMnyAsajI zrI hitavijayajI mahArAjanA ghANerAva (mAravADa ) nA jJAnabhaMDAramAMthI temanA ziSya zrImAna paMnyAsajI zrI himatavijayajI gaNIdvArA mane prAM thayuM che, tethI A sthaLe temano AbhAra mAno yogya samaju chuM. vidvAno ane anubhavione A pAnAnI bhASA-lakhAvaTa vagere uparathI tenA prAcInapaNAnI khAtrI thaze. - saspAdaka | zrI . // parda0 // zrIhIravijayasUribhiH sAmAnyayatInAmabhigrahaTippA likhyate : // (1) la yAgi deva juhAravA dinaprati | (2) dinaprati karavAlI 1 guNavI (3) dinaprati vaDAnI visAmaNa karavI che (Da) ti zakti dinaprati gAthA 1 athavA pada piNa bhaNavuM che (5) paDikamANe hAyA pachIM IcachAma aNahiM A lagi che tathA AhAra karatAM upadhi sIkI paDilehatAM mArge hIDatA bolavuM nahI ! (6) dinapratiM sajajhAya sahasa 1 guNavuM che (7) pAtra che uparAMta rAkhavA nahI (8) jaghanyapadi mAzaprati upavAsa 6 karavA ! (9) prathama dine pAraNAnI yatini vigi 2 bIjani vigi 1 bIje dine vigi 2 uparAMta na kahyuM che (10) mAMdya-mArgIdi kAraNa vinA jaghanya padi trivihAra bIAsaNuM karavuM (11) moTakA kAraNa vinA divazi titho] pirasImAMhi na sUvuM che (12) dinaprati cAM 3 uparAMta na kalpaI vAdhatuM khaDiuM guru Api tenI jayaNA che (13) aTavyAdi kAraNa vinA mArgAtIta kSetratIta kAlAtIna (1) vAra (ri) vinA na ka9pa (14) navA jenA kapaDA sAta, kAMbalI 1, caloTA che. saMthAriu 1, uttaraNuM 1 uparAMta ne rAkhavo || For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir najara taLe kaLa4' + zrI jaina satya prakAza bhAdrapada (15) gItArtha mAMDaliM biThA vinA taka 1, Adina 2, khAruM cu 3 vAri ja e ora dravya uparAMta na levuM meTike kAraNe gItArthani puchI levuM (16) gucha pArivaNiA vinA sIkI AghAI tene gItArtha (rthi) AMbila karAvavuM che (17) cha ghaDImAMhiM IMDilAdi kAraNe bAhira na jAvuM kadAcita jAI tuM gItathi tehani AMbila karAvavuM athavA Agale rAkhI sajhAya sahasa 1 guNAvavuM che (18) akAla saMjJA AMbila karavuM che (19) caumAzAnuM chaThTha, saMvacharInuM akrama moTakA kAraNa vinA na mukavuM che (20) pADihArI kAMbala vastra sarvathA na levuM (21) nIkhArIo vastra varNa parAvarta karI vAvaravuM (22) kriyAnichAMnuSThAnavidhi karavAnuM khapa vizeSathI karavuM (23) aNapaDilehiuM vastra na vAparavuM gharuM ! (24) gItAthe paNi pUrvokta maryAdA pALavI! anaI saMdhADIyAI palAvavI na pAke tu guruneM jaNAvavuM che (25) tathA trivihAra ekAsaNuM karavuM (26) petrIza bova pAlavA. pAMtrI belanuM puTha 1, bAra belanuM puru 1, jJAnanuM pu6 1 trihuM caumAza saMbhalAvavuM (27) nagara traNya tathA nagarani purai sarva thaIniM mAza 3 rahavuM che (28) ane ce gItArtha pATI bimeM teNi mArAka-pAdi maryAdA palAvI ane koI na pAlaI tuM guruni jaNAvavuM tathA pATII bIju gItArtha Avi tivAraI potAnA mazakalpamAMhi jene jetalA dina thayA daI te zarva navA gItArthanaI likhi ApIneM kahi evI maryAdA tumhI palAyo che evI maryAdA pAlI palAvI saki teNi pATII bizavuM kaI thatI mAzalpAdi maryAdA pazi tu pATIAnA bisanArani badhuM Avaza (29) milita cegiM kadAcit aMdha ke vastra pAtra rAkhatuM (6) sAdhAraNa rAkhavuM paNa kuNanI nizrAI nahIM ! (30) paMcAza vazamAMhini gItArtha che zrAvikAnI (na) AloyaNa na devI ! e saghalI maryAdA AthI sAraNuM vAraNAdika zrI vijayasenasurI ! u zrI vimalaharSa ga. | u . zrI zAMticaMdra ga. ukalyANavijaya ga. ! u . zrI zAmavijaya ga.! vizeSathI karavI sakala gaNa mathe paNa jAMnei upekSA na karavI che iti bhadram | zrIraratuM . saMvata 1646 varSe pivAzita 13 zu zrIpattananagare ! zrI DhovijJarimi&iAte | samasta sAdhu-sAdhvI | zrAvaka-zrAvikA yogye zrI vijayadAnasUriprasAdIkRta sAta belanuM artha AzrI vivAda TAlAna kAji teja sAta belanuM artha vivarIne likhI chaI ! tathA bIna piNa keTalAeka bola likhI chaI ! tathA -- (1) parapakSInaI kuNe kizi kiDIna vacana na kahivuM ! For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 77 192 sAdhumaryAdA paTTaka (2) tathA parapakSIkRta dharmakArya sarvathA anumodavA yogya nahI ima pUrNa na kahivuM che ye mATei dAnarUciMpaNuM svabhAvi vinItapaNuM. a5 kapAIpaNuM dayApaNuM ! paropakArIpaNuM ! bhavyapaNuM daSi(kSiNAlupaNuM priyabhASIpaNuM ItyAdika ye the mArgAnusArI dhamakavyAM teM jinazAsanathakI anerAM samasta jIva samadhio zAstrani anusAri anumadivA yogya jaNAI cha tu jainanuM parapakSI sabaMdhI mArgAnusArI dharmakartavya anudavA huA e vAta sio kahivuM che (3) tathA gacchanAyakatni pUchiA vinA zAstra saMbaMdhinI kisI navI prarUpaNuM na karavI che (4) tathA digaMbara saMbaMdhi caitya 1, kevala zrAddhapratiSThita caitya 2, dravyaliMgIni dravya niSpanna caitya che, e traNya-ceya vinA bIjAM saghalAI citya vAMdavA pUjavA jegya jANavAM e vAtanI zaMkA na karavI che (5) tathA svapakSInA gharani viSaI tribhunI avaMdanika pratimA huI te sAdhu vAsakSe vAMdavA pUjavA thAI (6) tathA sAdhunI pratiSThA zAstri chaI che (7) tathA sAdharmikavAtsalya karatAM svajanAdika saMbaMdha bhaNI kadAcita para pakSIni jimavA teDi tu temAhiM sAtamIvAtsalya pheka ne thAI (8) tathA zAstrokta dezavisaMvAdI nidbhava sAta, sarvavisaMsAdI nidava eka, e TAlI vIlA kuNani niva na kahivA che (9) tathA parapakSI saMghAti carcAnI udIraNA na karavI, parapakSI koI udIraNa kari tu zAstra anusAra uttara devuM paNi kaleza vidhi tima na karavuM (10) tathA zrI vijayadAnasUri bahujanasamakSa jalazaraNa kIdhuM ye "usUtrakaMdakuddAla" graMtha te tathA temAMTiluM asaMmata artha bIjA koI zAstramAMhi AMNAu huI tu tihAM te artha apramANa jANavuM (11) tathA svapakSIya sArthani agi parapakSI sArthi yAtrA karyA mATe yAtrA pheka na thAI che (12) tathA pUrvAcAryani vAri ve para pakSIkRta stutistotrAdika kahavAto te kahetAM kuNani nA na kahaIvI che chA e belathI koI anyathA prarUpaI tehane gurune tathA saMghanU Thabaka sahI che 3 che iti bhadrama : zrI zrIstu che kalyANamastu | || zrI ! - - (74mAM pAnAnuM anusaMdhAna) (23) ITAlInA rema zaherano pAyo krAIsTanA, 753 varSa pahelAM naMkhAyo hato. ahIMyA ogasTasa nAmanA rAjAe ane tethI pachInA bIjA rAjAoe kalAmaya maMdire vagere baMdhAvyAM hatAM. upara kahelA A badhA dAkhalAothI ApaNe spaSTa rIte samajIe chIe ke AtmasAdhanA mATe mUti ane maMdira e bahu ja jarUrI vastu che ane koI paNa AtmaulyANane IcchatI prajA enA vagara na ja calAvI zake. (saMpUrNa) For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAprabhAvazAlI puSAdAnIya zrI staMbha na pArzva nA thA ka lekhaka-AcArya mahArAja zrI vijayapaghrasUrijI che zrI abhayadevasUrijI mahArAjAnA svargavAsanA saMbaMdhamAM prabhAvakacatrimAM kahyuM che ke- sUrijI mahArAja pATaNamAM karNa rAjAnA rAjyamAM devaloka pAmyA. A vAkyane artha ema paNa saMbhave che ke- karNanA rAjyakolamAM teo pATaNamAM svargavAsa pAmyA. bIjAo A bAbatamAM ema paNa vicAra jaNAve che ke, je samaye karNa rAjA pATaNamAM rAjya karatA hatA, te vakhate sUrijI svarge gayA. paraMtu paTTAvalionA lekha pramANe to ghaNAkharA ema mAne che ke, kapaDavaMjamAM sUrijI svarge gayA, saMvatano vicAra e che ke paTTAvalimAM saM. 1535 mAM svarge gayA, ema kahyuM, tyAre bIjo mata e paNa che ke 1139 mAM svarge gayA. upara jaNAvelA vRttAMtamAMno keTaloka vRttAMta zrI giranAranA lekhane anusAre jaNAvela che. vi. saM. 1368 nI sAlamAM A biMbane upadravanA kAraNe khaMbhAtamAM lAvavAmAM AvyuM. ethI ema jaNAya che ke- kalikAla sarvajJa AcArya zrI hemacaMdrasUrijI ane maMtri vastupAlanA samayamAM A pratimAjI thAMbhaNa gAmamAM hatAM. te sUrijI mahArAjanI dIkSA A ja staMbhatIrtha (khaMbhAta)mAM thaI che. ahIMnA rahIza mahAzrAvaka rASabhadAsa kavie hitazikSAno rAsa banAve che. mahAcamatkAri nIlamamaNimaya zrI staMbhana pArzvanAthanI pratimAnI vartamAna bInA A biMbanAM darzanAdi karavAthI keDha vagere nAza pAme che. maMtri pethaDanA pitA zrI deda sAdhunAM beDanAM baMdhana A pratimAnA dhyAna mAtrathI tatkAla tUTI gayAM. tethI jema A biMbanI bhakti karavAthI vine nAza pAme che tema azAtanA karanAra jIva mahAduHkhI bane te vAta niHsaMdeDa che. staMbhatIrtha (khaMbhAta) nA rahIza, dAnavIra zeTha amaracaMda premacaMdanA suputra zeTha popaTabhAInA vakhatamAM A nIlamamaNimaya camatkAra biba kArNamaya maMdiramAM mUlanAyaka tarIke birAjamAna hatuM. eka vakhata A ratnamaya pratimAne joIne eka sonInI dAnata bagaDI rabane te e pratimAne kayAMka upADI gayo. paraMtu zeTha zrI popaTabhAInA mAtAjInA, e pratimAjInAM darzana 1. ANaMda sTezananI najIkamAM A gAma che. enuM jUnuM nAma staMbhanapura hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1992 zrI staMbhana pArzvanAtha karyA pachI ja bheAjana karavAnA, abhigraharUpa tapanA prabhAvathI e pratimAjInI jaldI bhALa lAgI. A pachI zrI sathe pharIne kAInI dAnata na magare ane AvA prasaMga na banavA pAme e AzayathI e ratnamaya pratimAjI upara zyAma lepa karAvyeA. tethIja nIlamaNimaya chatAM atyAre te pratimA zyAma dekhAya che. zrI saMghanA prayAsathI vi. saM. 1984 mAM navIna daherUM taiyAra thayuM. ane temAM mUlanAyaka tarIke A bhikhanI pratiSThA karAvavA mATe zrI saMghe tapAgacchAdhipati, zAsanasamrAT, guruva, AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjane mAtara tIrthamAM padhAravAnI vinati karI. jethI saparivAra sUrijI mahArAja tyAM padhAryA ane vi. sa0 1984 nA phAgaNa suda trIje zubha murtta zrI saMghe zrI gurumahArAjanA hAthe mahAtsava pUrvaka pratiSThA karAvI. A pratiSThAnA zubha prasa Mge ahIMnA zrI saMghe tathA mahAragAmanA bhAvika bhavya jIvAe paNa sAre| bhAga lIdhA hatA. For Private And Personal Use Only 79 mUlanAyaka zrI pArzvanAthanI pratimAnA paDakhenA bhAgamAM rahela meTAM zyAma pratimAjI pAchaLanA bhAgamAM peAlA che, je peAlANumAM mUlanAyakajI rahI zake che. ethI upadravanA prasaMge mUlanAyakanA rakSaNa mATe tema karyuM hAya ema anubhava gItA purUSaSa kahe che. chevaTe e khInA jaNAvavI khAkI rahe che ke - vividhatIrthaMkalpamAM AcArya zrI jinaprabhasUrijIe A khInA jaNAvatAM kahyuM che ke- AcArya zrI abhayasUrie prakaTa karyA bAda A pratimAjI kAMtipurImAM pharI pazu amuka TAima sudhI rahyAM, pachI keTalAka samaya sudhI samudramAM rahyAM. tyAra bAda ghaNA nagaromAM paNa rahyAM hatAM. (ethI ema paNa saMbhave che ke tyAra Ada vi. sa0 1368 mAM khaMbhAtamAM AvyAM haze. ) mATe bhUtakAlamAM A pratimAjI kace kace sthAne rahyAM ane bhaviSyamAM raheze e khInA kahevAne mAnava samatha nathI. pAvApurI, caMpApurI, aSTApada, sametazikhara, kAzI, nAsika, mithilA nagarI, rAjagRhI Adi tIrghAmAM pUjA, cAtrA, dAnAdi karavAthI je puNyAnubaMdhipuNya, madha, nirjarA Adi lAbha maLe, te lAbha ahIM zrI sta Mbhana pArzvaprabhunA phakta bhAva-vidhipUrvaka darzana karavAthI maLI zake che. A prabhune vaMdana karavAnA vicArathI, mAsakhamaNu tapanuM ane ucchvAsa pUrvaka vidhi sAcavIne prabhu khikhane jovAthI chamAsI tapanuM phela male che, te pachI dravya-bhAva-bhede pUjadi bhakti karavAthI vadhAre lAbha maLe temAM navAI zI? A leAka saMdhi ane paraleAka saMbaMdhi sakala manAvAMchitA tatkAla pUravAne A khaba samartha che. A miane haMmezA trikAla namaskAra karanArA jIvA parabhavamAM vidyAvata, addIna ane uttama rUpava'ta thAya che ane uttama
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza 80 bhAdrapada kulamAM janma pAmI kuputra, kalatrAdinAM duHkheA haThAvI viziSTa saMpadA pAme che. vaLI je bhavya jIva, parama sAttvika bhAve, A prabhunI eka phUlathI paNa pUjA kare, te bhaviSyamAM ghaNA rAjAone namavA lAyaka cakravartI thAya che; je bhavya jIva aSTaprakArI pUjA kare, tene bhaviSyamAM IMdrAdinI padavI jarura maLe che ane je bhavya jIva ghareNAM Adi caDhAvI pUjA kare te jIva traNe bhuvanamAM mukuTa jevA thaI ne alpa kAle muktipadane pAme che. 6 e pramANe, zrI saghadAsa nAmanA munIzvare A zrI staMbhana pArzvanAthanI khInA ghaNA vistArathI kahI hatI. tene sakSepamAM zrI padmAvatInI ArAdhanA karIne zrI sImaMdharasvAmIne pUchAvIne TheTha sudhI zAsanarakSaka tapAgacchanI maryAdA kAyama raheze ' evA satya nirNaya meLavI, zrI saMghane kahI sabhaLAvanArA zrI jinaprabhasUrijIe prAkRta gadya-padya racanAmAM jaNAvI che. tene anusAre, bIjA prabhAvakacaritrAdi graMthAne anusAre tathA prAcIna aitihAsika zilAlekha Adi sAdhanene anusAre TukAmAM zrI staMbhana pArzvanAthanuM caritra meM manAvyuM che. krutinA duHkhAne dUra karanAruM ane hAthI, samudra, agni, siMha, cAra, sarpa, zatru, graha, bhUta, pretAdinA tamAma upadraveAme nAza karanAruM A zrI staMbhana pArzvanAthanuM caritra hai bhanya jIvA, tame jarura vAMcA, vicAra, sAMbhaLeA ane saMbhaLAvA ! jethI bhaviSyamAM cirasthAyi kalyANamAlA tamane jarura maLaze. jyAMnA maMdiramAM zAsanAdhIzvara zrI jIvasvAmi mahAvIra mahArAjAnI alaukika pratimA ke je prabhunA vaDIla baMdhu rAjA zrI naDhIvane prabhunI hayAtImAM bharAvI hatI, ane 1985 nI sAlamAM je biMbanI pratiSThA thaI hatI, te khima mUlanAyaka tarIke che, jyAM zAsana prabhAvaka jagaDuzAhe, jAvaDazAha Adi mahAzrAvakA thayA che ane je mArA guruvanI janmabhUmi che, te zrI madhumati (mahuvA) nAmanI prAcIna nagarImAM gurU mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA pasAyathI vikrama saMvat 1992 nA kArtika suda paMcamIne divase pUrve khanAvelA sa MskRta zlAkabaddha caritranA krama pramANe A caritra khanAkhyuM. A caritra banAvavAthI utpanna thayelA puNyavaDe huM e ja cAhuM chu ke sarva jIve zrI staMbhana pArzvanAthanI sAttvika bhakti karI mukti pada pAme. gujarAti padyamAM (pAMca DhALa rUpe ) A caritrane TuMkAmAM jANavAnI icchAvALA jIvAe zrI mahAvIra paMcakalyANaka pUjAdi soMgrahamAM staMbhapradIpa chapAyeA che te joi levA. sapU 1. A buka, zeTha mANekalAla manasukhabhAI saMdhavIe 1979 nI sAlamAM chapAvI che. khapI jIve. tyAMthI melavI zakaze, For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caMdrAvatIno ItihAsa lekhakaH--munirAja zrI nyAyavijyajI ApaNe caMdrAvatInI vartamAna paristhitinuM avalokana karI gayA. have tene bhUtakAlIna ItihAsa ane jaineno saMbaMdha vagerenuM avalokana karIe ! rAjavaMza-caMdrAvatIne bhUtakAlIna ItihAsa ghaNe ujajavala che. tenA rAjAo mukhyatayA paramAra vaMzIo hatA, ane teo gujarAtanA sAmaMta kahevAtA. paramAra vaMzano pahelo rAjA dhumarAja thayo, ema maLe che. paraMtu ene samaya kayo hato te adyAvadhi anizcita ja che. tenI pachI utpalarAja, tene putra araNyarAja, teno putra kRSNarAja jenuM bIjuM nAma kAnhaDade paNa maLe che ane tene putra dharaNuvAha thayA. A dharaNIvAha upara gujarAtanA prathama solaMkI rAjA mULarAjadeve caDhAI karI; gharaNIvAha ghaNI vAra tenAthI hArI ane nATho ane hathuMDImAM dhavalarAjano Azraya lIdho. paraMtu pratApI ane AgrahI mUlarAje anta tene harAvyo ane pitAnA tAbe karyo. tyArathI AbunA paramAre gujarAtanA tAbedAra sAmaMta thayA. dharaNIvAhano putra mahIpAla che jenuM bIjuM nAma devarAja che, ema zilAlekhomAM maLe che. enuM eka tAmrapatra vi. saM. 1059 nuM upalabdha thayuM che jemAM enuM nAma devarAja maLe che. tene uttarAdhikArI dhaMdhuka thayA. dhaMdhukane gurjarezvaronuM Adhipatya svIkAravAmAM apamAna ane mAnabhaMga bhAsyAM, jethI tene tenA samakAlIna pratApI gujarezvara bhImadeva (bhImabANAvALI, jene prathama bhImadeva paNa kahe che) sAthe virodha thayo hate. evAmAM mahamada gajanIe hinda upara caDhAI karI ane hinduonuM prasiddha tIrtha somanAtha paNa luMTavuM. bhImadeva temAM hAryo ane nAsIne kaMthakeTanA killAmAM bharAye. A paristhitino lAbha laI caMdrAvatInA paramArae svataMtra rAjavIno jhaMDo pharakAvyo. paranta mahamada gajanInA gayA pachI TuMka samayamAM ja gurjarezvare punaH gujarAta kabaje karI pitAno pratApa jamAvyuM. emAM prasiddha mahAmaMtrI vimala paNa hato. gujarAta TharIne ThAma thayuM ke gujarazvare caMdrAvatI tarapha najara mAMDI ane mahAmaMtrI vimalane sainya 1. kAnhaDade prabaMdha gujarAtanA eka kavie banAvela che. kadAca te Aja hoya. tenI zodhakhoLa thavAnI jarUra che. 2. A saMbaMdhIno ullekha mAravADane goDavADa jIllAnA vijApuranI pAsenA hathuMDInAM rAjA dhavalano eka zilAlekha je vi. saM. 1053 no che temAM maLe che. A hathuMDI ke jene haritakunDI tIrtha kahe che te prasiddha jainatIrtha rAtA mahAvIra tarIke paNa kahevAya che. hastikunDIne meTo zilAlekha ajameranA myujhIyamamAM che. je ame hamaNAM ja najare joye che. jenI nakala epIgrAphikA InDikAmAM chapAyela che ane te uparathI prasiddha ItihAsavita zrImAna jinavijayajIe potAnA lekhasaMgraha bhAga - bIjAmAM e lekha ane tenuM vistRta vivecana paNa pragaTa karyuM che. banI zakaze te zrI rAtA mahAvIrajInA itihAsamAM A lekha pragaTa karIza. For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 82 zrI jaina satya prakAza bhAdrapada laI caMdrAvatI jItavA mokalyA. vimalano pratApa, dhAka, raNakuzalatA ane mutsaddIpaNAno. te vakhate gujarAtamAM sikko beTho hato. caMdrAvatInA paramArae sAMbhaLyuM ke vimala sainya laI Ave che eTale yuddha to thayuM paraMtu dhaMdhuka hArIne nATho ane dhArAnagarInA prasiddha bhejarAja ke je paramAra hatA ane A vakhate cittoDanA killAmAM rahetA tenI zaraNe pahoMcI gaye. vimale caMdrAvatI kabaje karyuM, paramArane vaza karyA ane temane gujarAtanA sAmaMta banAvyA eTaluM ja nahi paraMtu cittoDanA killAmAM bharAI beThelA caMdrAvatInareza dhaMdhukarAjane samajAvI, punaH pAcho bolAvI tenI gAdI tene soMpI ane gujarAta ane gurjarezvaranI AjJA manAvI. bhImadeve vimalane tyAM daMDanAyaka banAvyo. vimale tyAM jaI Abu girirAjanI mahattAnuM mApa karI tyAM suMdara kArIgarIvALAM jainamaMdira banAvavAno nizcaya karyo ane jinavarendro upara parama bhakti ane daDha anurAgathI prerAI udAratAthI karoDo rUpiyA kharcA vimalavasahI nAmanuM AdinAtha bhagavAnanuM prasiddha maMdira banAvyuM. 3. A maMdiranI mahattA samajavA mATe nIcenA traNa abhiprAyo upayogI thaI paDaze. (1) bhAratanA prasiddha purAtattvavid ane ItihAsakAra zrImAna gaurIzaMkara ojhA lakhe che - bhImadeva ne vimalazAha ko, jo poravADa jAti kA mahAjana thA apanI tarapha se daMDanAyaka (senApati ) niyata kara Abupara bheja diyA, jisane dhaMdhuka ko cittoDa se bulAyA aura usIke dvArA bhIma ko prasanna karavA diyaa| phira usa (vimalazAha ) ne AbUpara vi. saM. 1088 (i. sa. 1031) meM vimalavasahI nAmaka AdinAtha kA janamaMdira karoDoM rupaye lagAkara banavAyA. -"risoTIAthe I nA" (2) maMtrIzvara vimalazAhanA A adbhUta jagaprasiddha mandiranI anupama kalA, racanA-bAMdhaNuM ane sumacitrakAma joI karnala ToDa mugdha thayA hatA. temanA uddagAro A pramANe che - hindustAnabhara meM yaha mandira sarvottama hai, aura tAjamahala ke sivAya koI dusarA sthAna isakI samAnatA nahIM kara sktaa| isake pAsa hI luNavasahI nAmaka nemanAtha kA mandira hai jisako loga vastupAla-tejapAla kA mandira kahate haiM / yaha mandira prasiddha maMtrI vastupAla ke choTe bhAI tejapAlane apane putra luNasiMha tathA apanI rANI anupamAdevI ke kalyANa ke nimitta karoDoM rupaye lagAkara vi. saM. 1287 (i. sa. 1231) meM banavAyA thaa| yahI eka dusarA mandira hai jo kArigarI meM uparyukta vimalazAhake mandira kI samatA kara sakatA hai| (3) prasiddha itihAsavidda vinezvaranAtha re "Abu ke paramAra" nAmaka lekhamAM lakhe che ke:-- ___ x x x vikrama saMvat 1088 meM isI vimalazAha ne delavADe meM AdinAtha kA prasiddha mandira banavAyA / mandira bahuta hI sundara hai| vaha bhArata ke prAcIna zIlpa kA acchA namunA hai| usake banavAne meM karor3oM rupaye lage hoMge / -sarasvatI, mA. 16. kAMva , vR0 286, For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir na kAma na ka ra na 1 - - - - - 1 + + + + + + + + * * caMdrAvatIne ItihAsa dhaMdhukane uttarAdhikArI tene mATe putra pUNapAla vi. saM. 1099 sudhI caMdrAvanIne rAjA hatA. tenI pachI tene nAno bhAI kRSNarAja rAjA thayo. eNe gurjarezvarothI svataMtra thavA prayatna karelo, paraMtu bhImadeve tene jIvatA keda pakaDyo hate. ane tene nADalanA rAjA bAlaprasAde choDAvyo hato.' ahIM sudhI paramAranI vaMzAvaLI pRkhalAbaddha maLI Ave che. have pachInI vaMzAvaLI barAbara maLatI nathI. gujarAtanA prasiddha mahAmaMtrIzvara vastupAla ane tejapAle baMdhAvelA Abu uparanA suprasiddha maMdiramAMnA 1287 nA lekhamAM tathA acalezvara mahAdevanA maMdiranA lekhamAM paNa paramAranI vaMzAvalI male che. A lekha paramAra rAjA somasiMhanA samayane che. temAM AbunA paramAra rAjAonI pAchaLanI vaMzAvaLI maLI che. temAM uparyukta rAjAonI nAmAvalImAM dhaMdhuka pachI dhruva bhaTa Adi rAjAo thayAno ullekha che. ane tyArapachI rAmadevanuM nAma maLe che. ahIM Adi zabdathI ema samajAya che ke pravaTa pachI bIjA rAjA thayA che paNa temane ullekha nathI karyo. AvI ja rIte kerADanA vi. saM. 1218 ne eka lekha maLyo che jemAM kRSNarAja pachI sacharAja, udayarAja ane somezvara rAjA thayAnuM jaNAvyuM che. A uparathI ema anumAna thAya che ke kRSNarAja pachI paramAranI be zAkhAo thaI haze, jemAMnI mukhya zAkhA - AbunI zAkhAmAM dhruvabhaTa, rAmadeva Adi rAjAo thayA haze-thayA che ane bIjI zAkhA (kerAnI)mAM charAja, udayarAja ane somezvara vagere thayA haze- thayA che5 AbunA vastupAlanA maMdiramAM dhaMdhUka pachI dhruva bhaTa ane rAmadevanuM nAma maLe che. jemane ApaNe kRSNarAjanI pachI thayAnuM mAnavuM paDe che. temane ane kRSNarAjana zo saMbaMdha hato te hajI jaNAyuM nathI. rAmadeva pachI teno putra yazodhavala gAdI para Avyo. tenA samaya vi. saM. 1202 ne ajArI gAmane eka lekha sabhyo che, jemAM tene mahAmaMDalezvara ( sAmaMta) tarIkenA vizeSaNathI navAjela che. tenI paTarANI solaMkI vaMzanI hatI ane enuM nAma sAbhAgyadevI hatuM. 4. Avo ullekha cauhANa rAjA bAlaprasAdanA vaMzaja cAcigadevanA samayane vi. 1319 no lekha je suMdhA pahADa (jodhapura rAjyanA jasavaMtapurA IlAkAmAM A pahADa che) upara mAtAnA maMdiramAM che temAM maLe che. A sivAya enA samayane jaNAvanArA vi. 1217 ane 1113 nA ema be zilAlekho bhinnamAlamAMthI paNa maLyA che. pa. paramAronI eka trIjI zAkhAno ullekha jAloranA vi. saM. 1174 nA ASADha zudi 5 no lekha maLyo che temAM jaNAya che. jemAM paramAra vaMzamAM vApatirAjanI pachI kramazaH caMdana, devarAja, aparAjita, vijajala, dhArAvarSa ane vIsala thayA. 6. mAravADamAM AbuthI ajamera lAInamAM piMDavADA-sajajanaroDa sTezanathI be mAIla dUra ajArI che, jyAM prasiddha suMdara jaina maMdira che, ane nAnI paMcatIrthInuM eka yAtrA dhAma che. ahIM bhagavatI sarasvatInI suMdara mUrtio che. For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 84 zrI jaina satya prakAza A sAmate mAlavAnA rAjA ahlAla sAmenI kumArapAlanI kumArapAlanI saradArI nIce tenI sAthe laDhAImAM hAjarI ApI hatI. ullekha vi. sa'. 1287 (I. sa. 1290) nA eka lekhamAM maLe che. gujarAtane zrRMkhalAbahu prAmANika tihAsa AlekhanAra gujarAtanA suputra AcA zrI hemacaMdrasUrivarajI potAnA prasiddha mahAkAvya dvAzrayamAM lakhe che ke "gujarezvara kumArapAle ajameranA cauhANa rAjA AnA ( aErAja ) upara caDhAI karI ( vikrama saM. 1207, I. sa. 1150 ) tyAre Abune sAma ta vikramasiMha kumArapAlanI sAthe AbuthI joDAI jAya che ane aNNarAjanI sAme laDhe che, ' jyAre jinama`Dana upAdhyAya pAtAnA kumArapAlaprabaMdhamAM lakhe che ke Ayune sAmaMta vikramasiMha kumArapAlanI aNNarAja sAmenI caDhAI vakhate vidrohIone maLI gayelA hatA. ane kumArapAlane pakaDavAnuM kAvatru paNa racyuM hatuM, paraMtu mahApratApI ane kuzala rAjanitijJa kumArapAlane vikramasiMhanA kAvatrAnI gaMdha AvI gaI ane Ayu AvatAM prathama ja tene keda pakaDI yazeAdhavalane soMpyA. yazeAdhavala 1202 mAM mahAmaDaledhara hatA ema te AyunA lekhathI siddha thAya che ja. parantu kumArapAla jyAre 1207 mAM aNNarAja para caDhAI kare che tyAre vikramasiMha caMdrAvatIne-ANune rAjA hatA, A viSayamAM te zrI hemacaMdrasUrijI ane jinamaMDana upAdhyAyajI eka mata che. A uparathI ema lAge che ke 1202 pahelAM yazeAdhavala gAdIe beThA haze parantu vikramasiMhe tenuM rAjya paDAvI laI te pAte rAjA banI beThe! haze ane emAM ene ajameranA rAjA arNorAje madada paNa karI heAya, jethI kumArapAla jyAre aIrAja upara caDhAI laI jAya che tyAre vikramasiMha kumArapAlane madada karavAne badale tenAthI pratikUla bane che. pariNAme kumArapAle tene keda pakaDI caMdrAvatInA siMhAsanathI padabhraSTa karI mUla mAlika yoAdhavalane tyAMnA rAjA nimyA ane vikramasiMhane paNa ene ja soMpI dIdhA. pachI te| yazodhavala ajameranI laDhAImAM kumArapAlanI sAthe rahe che ane gujarezvarAnI AjJA mAnya rAkhe che.cha Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir apUrNa 7. kumArapAla aNahilavADa ke solaMkIoM meM saba se pratApI rAjA huA hai, parantu rAjya pAne se pahile kA samaya isane baDI hI Apatti meM vyatIta kIyA, kyoMkI solaMkI siddharAja jayasiMha isako maravAnA cAhatA thA, jisase yaha bheSa badalakara prANa bacAtA phiratA thA / isane ajamera ke cauhAna rAjA arNorAja (AnA) para caDhAI kara vijaya prApta kI, mAlavA ke rAjA ballAla ko mArA aura koMkaNa ke zilArAvaMzI rAjA ( mallIkArjuna ) para dobAra caDhAI kI, aura dusarI caDhAI meM isako vijaya prApta huI / yaha rAjA baDA hI pratApI, deza vijayI aura rAjanItinipuNa thA / isake rAjya kI sImA dUra dUra taka phailI huI thI / aura mAlavA tathA rAjaputAnA ke kitaneka hissoMpara bhI isakA adhikAra thA / isane hemAcArya ke upadeza se jainadharma svIkAra kara lIyA thA / vi0 saM0 1199 se 1230 ( i. sa. 1143 se 1174 ) taka isane rAjya kIyA / 33 bhAdrapada caDhAI vakhate A laDhAI ne sirohI rAjya kA itihAsa rR. 1307, sela- rA. 1. gaurIzaMvara lonnA, For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che to sa mA cA paramapUjya munimahArAja zrI darzanavijayajI tihAsanA viSaye carcAtu' ajameramAM kesaragajamAM rahelA 30-40 ghAnA pallIvAH | janadha mane svIkAra karyo che. A navA banela jaina bhAI sI motane zuklA pUrNimAnA divase eka jinamaMdiranI pratiSThA karavI amarAvatI (varADamAM ) mAM thoDA divasa pahelAM the . 'kAmI hullaDa daramyAna eka jaina upAzraya upara hallo karavAmAM A- A pAlIsanI veLAsaranI takedArIthI kaMI aniSTa pariNAma AvyuM nathI. jodhapura rAjyamAM pahelAM saMvatsarInA divama jAhera tahevAra tarIke rajAnI che tarIke manAtA hatA. A praNAlikA chellA traNeka varSathI baMdha karavAmAM AvI hova to te karIne jArI karavA mATe keTalAka jaina sajajanA taraphathI hIlacAla karavAmAM AvI che. zrI kaTArIyA tIrthanA uddhAraka munirAja zrI kanakavijayajI mahArAja kaTArIyAmAM zrAvaNa sudI sAtamanA divase kAladharma pAmyA. devagaNA ( kAThIAvADa ) nA derAsaramAMthI keTalAka khamAsA tALAM vagere batADI kaTaleka cAMdI-senAno sAmAna vagere uThAvI gayA che. rUpAnAM bAraNAM paNa teo laI gayA che. A mATe polIsa taraphathI tapAsa cAlu che, paraMtu enuM pariNAma haju sudhI jaNAyuM nathI. AvatA aMka adha A varSa mAM adhika mAsa hovAnA kAraNe 8 zrI jaina satya prakAza " ne eka aMka baMdha rAkhavAne hovAthI AgAmI-dvitIya bhAdrapada zukalA-paMcamInA aMka baMdha raheze. eTale bIjA varSane trIjo aMka Azvina zuklA paMcamInA divase bahAra paDaze. mudraka ane prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha, maNi mudraNAlaya, kALupura, khajurInI pALa, amadAvAda, prakAzanasthAna : zrI jainadhama satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jezi"gabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda, For Private And Personal use only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A sAmate mAlavAnA kumArapAlanI saradArI nIce tenI kAza !" nuM bIjuM varSa ullekha vi. saM. 1287 ( I. sa gujarAtano jhaMkhalAbaddha prA khAsa lAbha ! zrI hemacaMdrasUrivarajI potAna kumArapAle ajameranA cauhANa zrI sAva najIvI rakamamAM 1207, I. sa. 11 50 ) tyAre joDAI jAya che para thatA AkSe pAnA cogya uttara uparAMta te jyAre ki . sAmati vina, itihAsa, sAhitya ane kalA AdinA viSayonuM - pele ra lagabhaga 500 pAnAnuM vAcana ! - temaja AgAmI kArtika zuklA paMcamI-jJAna paMcamInA divase bahAra paDanAra zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka " koI paNa jAtano mUlya vagara cAlu lavAjamamAM ja bheTa ! grAhaka thavA mATe Aje ja lakho:- zrI janadhama satyaprakAzaka samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda, . = For Private And Personal Use Only