________________
દ્વાર ૭ સુ ( એ મૂળ ભાંગા-૧૪૭ ઉત્તરભ’ગ). ૨૩૭
તે) કરવું કરાવવું-કરવું અનુમાવું-અને કરાવવું અનુમાઢવું-તથા (ત્રિસ યાગી ૧ ભાંગા એટલે) કરવું કરાવવું અનુમાનવું એ સાત ભાંગા ત્રણ કર્ણના થાય (તે સાથે ગણતાં—ગુણતાં સાત સપ્તકના ૪૯ ભાંગા થાય અને) તેને ત્રણ કાળ સાથે ગણતાં ૧૪૭ ભાંગા
થાય ॥ ૪૨ ॥
માવાર્થ:—અહિં પચ્ચખ્ખાણ લેનાર જૂદી જાદી રીતે ૪૯ પ્રકારે અથવા ૧૪૭ પ્રકારે એમ મન્ને રીતે લઇ શકે છે, તે ભાંગા ત્રણ ચોગ ત્રણ કરણ અને ત્રણ કાળના સબંધથી જૂદી જૂદી રીતે થાય છે તે આ પ્રમાણે—
ભગણિતની રીતિ પ્રમાણે ત્રણ યાગના અચાગી ભાંગા ૩, દ્વિચાગી ભાંગા ૩ અને ત્રિયાગી ભાંગા ? થાય છે, એ પ્રમાણે ત્રણ ચોગના ૭ ભાંગા થાય છે, તથા ત્રણ કરણના પણ અચાગી ભાંગા ૭, દ્વિગી ૩ અને ત્રિયાણી ૧ ભાંગા મળી ૭ ભાગા થાય છે. તે સાત સપ્તકના ૪૯ ભાંગા થાય. અને તેને ણ કાળ સાથે ગણતાં (૪૯×૩=) ૧૪૭ ભાંગા થાય છે, જેથી એકજ પચ્ચખ્ખાણ લેનાર ૪૯ જણ અથવા ૧૪૭ જણ હાય તેા તે દરેકને જૂદી જૂદા રીતે આપી શકાય છે. અહિ ચાગના તથા કરણના ૭–૭ ભાંગા આ પ્રમાણે—
ત્રણ ચેાગના ૭ ૧ મનથી
સ્ વચનથી
૩ કાયાથી ૪ મન-વચનથી
૫ મન-કાયાથી
ભાંગા
£_love ahe € llcle.my
ત્રણ કરણના સાત ભાંગા
૧ કરવું
૨ કરાવવું
૩ અનુમાદવું
૪ કરવું-કરાવવું
૫ કરવું-અનુમે૦
€ ]caçate & leat
૬ વચન-કાયાથી
૭ ૨૦ ૧૦ કાયાથી (એ અસ યાગી ૧)
* આ સક્ષકને પરસ્પર ગણતાં જે ૪૯ ભાંગા થાય તેનેા ક્રમ આપ્રમાણે
૬ કરાવવું-અનુમા
૭ કરવું કરા૦ અનુમા (એ ત્રિસ’ચેાગી ૧)
