Book Title: Tirthankar Mahavira aur Unki Acharya Parampara Part 2
Author(s): Nemichandra Shastri
Publisher: Shantisagar Chhani Granthamala

View full book text
Previous | Next

Page 414
________________ संस्कृतपंचसंग्रहमें एक ही पद्यमें उसी तथ्यमें सन्निविष्ट कर दिया गया है और जहाँ एक पद्य तथ्य कहा गया है उसे दो या अधिक पद्योंमें भी कहा गया है । अमितगतिको यह रचना अत्यन्त सरल और मधुर है । कहीं-कहीं अन्य ग्रन्थोंसे आधार ग्रहणकर नये पद्य भी लिखे गये हैं । अतः प्राकृतपंचसंग्रहको अपेक्षा यह संस्कृत पंचसंग्रह किन्हीं रूपोंमें विशिष्ट है । प्राकृतपंचसंग्रहके प्रथम प्रकरणमें वेदमागंणाके अन्तर्गत द्रव्यवेद और भाववेदको अपेक्षासे जीवोंकी सदशता और विसदशताका वर्णन करनेवाली दो गाथाएं आयी हैं। इनके स्थानपर अमितगतिने संस्कृतपद्यसंग्रहमें एक ही पद्य रचा है । यथाप्राकृतपंचसंग्रह तिब्वेद एव सब्वे वि जीवा दिट्ठा हु दन्वभावादो । ते चेव हु विवरीया संभवंति जहाफम सब्वे ॥१०२॥ इत्थी पुरसि संसय क्या खलु दव-भावदो होति ।। ते चेव य विवरीया हति सब्वे जहाकमसो ॥१०४॥ संस्कृतपंचसंग्रह स्त्रीपुन्नपुंसका जीवा: सदृशाः द्रव्य-भावतः । जायन्ते विसदृक्षाश्च कर्मपाकनियन्त्रिताः ॥१९२॥ प्राकृतपञ्चसंग्रह छहब्ब-णवपयत्थे दवाइचन्विहेण जाणते । वंदिता अरहते जीवस्स परूवणं वोच्छं ।। १॥ संस्कृतपश्चसंग्रह ये षट् द्रव्याणि बुध्यते द्रव्यक्षेत्रादिभेदतः । जिनेशास्तास्त्रिया नत्वा करिष्ये जीवरूपणम् ॥ ३ ॥ प्राकृतपंचसंग्रह गुण जीवा पज्जत्ती पाणा सण्णा य मग्गणाओ य । उवओगो वि य कमसो वीसं तु परूवणा भणिया ।। २ ।। संस्कृतपंचसंग्रह विज्ञातव्या गुणा जीवाः प्राणपर्याप्तिमार्गणाः । उपयोगा बुधैः संज्ञा विशतिर्जीवरूपणाः ॥ ११ ॥ प्राकृतपंचसंग्रह बेहिं दु लक्खिज्जते उदयादिसु संभवेहिं भावहिं । जीवा ते गुणसण्णा णिहिट्ठा सव्वदरिसीहिं ॥ ३ ।। ३९६ : तीर्थकर महाबीर और उनकी प्राचार्य-परम्परा

Loading...

Page Navigation
1 ... 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471