________________
વાત જાણીને મેં નક્કી કર્યું છે કે ઘણા ભવો હું વાંકો ચાલ્યો, મન ફાવે તેમ વર્યો, કોઈનું કાંઈ સાંભળ્યું નહિ, સ્વચ્છંદતાઓને જ માત્ર પોષી, પણ ના, હવે મારે તેવી વાંકાઈઓ સાથે નથી જીવવું. હવે સંપૂર્ણ સરળ બની જવું છે.
પેલો સાપ ! રસ્તામાં ભલે ને વાંકોચૂકો જતો હોય, પણ દરમાં તો ત્યારે જ પ્રવેશી શકે કે જ્યારે તે સીધો ચાલે. જો સાપ પણ સીધો ચાલ્યા વિના પોતાના દરમાં પ્રવેશી શકતો ન હોય તો હું પણ સીધો ચાલ્યા વિના શી રીતે મારા ઘરમાંમોક્ષમાં પ્રવેશ મેળવી શકું?
કદાગ્રહી વ્યક્તિ ઉપદેશ માટે અપાત્ર છે. તે કદી સાચી શુદ્ધિ કરી શકતો નથી. સરળ હૃદયની વ્યક્તિ જ પોતાના પાપોની સાચી શુદ્ધિ કરી શકે છે અને આત્મકલ્યાણ સાધી શકે છે, એવું જાણ્યા પછી હે પરમાત્મા! હૈયાના સરળ બનવાની મારી તાલાવેલી વધી ગઈ છે. કદાહો, પૂર્વગ્રહો, હઠાગ્રહ, દુરાગ્રહો વગેરે બધું જ છોડીને મારે અનાગ્રહી બનવું છે. મારે સત્યાગ્રહી નહિ પણ સત્યાગ્રાહી બનવું છે.
ક્યારે મારો એ પરમપાવન દિવસ આવશે કે જ્યારે હું નિર્દભતા, નાના બાળક જેવી નિર્દોષતા અને હૈયાની સરળતાને પામીશ? પ્રભો! મારા પુરુષાર્થથી આ શક્ય નથી. આ તો માત્ર તારા પ્રભાવે જ શક્ય છે. માટે કહું છું કે, હે દેવાધિદેવ ! તારા પ્રભાવથી મને હૈયાની સરળતા રૂપ માર્ગાનુસારીપણું પ્રાપ્ત થાઓ.
(૩) ઈઠફલસિદ્ધિઃ પ્રભો! “ભવનિÒઓ” અને “મગ્ગાણસારીઆ પદો વડે મેં તારી પાસે સારો માણસ બનવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી, પણ સારો બનેલો હું જો સદા અસ્વસ્થ હોઉં તો તારી બતાડેલી સાધના શી રીતે કરી શકું?
કર્મોના ઉદયે આ સંસારમાં ડગલેને પગલે દુઃખો આવ્યા કરે છે. સંસારનું સ્વરૂપ જ એવું છે કે અહીં દુઃખો ન આવે તો આશ્ચર્ય ! ભૂતકાળના ભવમાં ને આ ભવમાં ય જુવાની કે શ્રીમંતાઈના નશામાં એટલા બધા પાપો કર્યા છે ને હજુય કરી રહ્યો છું કે તેના ઉદયે મારા જીવનમાં પુષ્કળ દુઃખો આવવાના જ.
પણ મારી કમનસીબી એ છે કે દુઃખો લાવનારા પાપો જાતે કર્યા હોવા છતાં ય મેં દુઃખોને સહન કરવાની શક્તિ પેદા કરી નથી. પરિણામે આવેલા દુ:ખોમાં મારી સમાધિ ઝુંટવાઈ જાય છે. સ્વસ્થતા ટકતી નથી. દુઃખોને દૂર કરવાની તીવ્ર ઇચ્છાઓ પેદા થાય છે. સમજાતું નથી કે શું કરું? ક્યાં જાઉં? સમાધિ શી રીતે ટકાવું? સ્વસ્થતા પ્રાપ્ત કરવાનો શું ઉપાય ?
કોઈ કહે છે મીરાદાતાર પાસે જા ! કોઈ કહે છે હનુમાનજીની માનતા બીજ
૬૦ કિસૂત્રોનારહસ્યોભાગ-૨ -
