________________
“હું! શું કહ્યું? સાવ સહેલો રસ્તો છે !!! મારા મગજમાં તો કાંઈ બેસતું જ નથી.'
“ “ભાઈ ! ધીરજ રાખીને મારી વાત પૂરી સાંભળો, જુઓ ! મારા આ આશ્રમમાં તમને “મોરલા દેખાય છે. તેની તાકાત ગજબની છે! તેનો એક ટહુકો થાય તો પેલા નાગ ઊભા ન રહી શકે ! મોરલો તો છે નાગનો જનમોજનમનો દુશ્મન ! તેના અસ્તિત્વ માત્રથી પેલા નાગો ફફડી ઊઠે, માટે તું એક મોરલાને લઈને ચંદનના વનમાં જા. જેવો મોરલો ટહુકા કરવા લાગશે તેની સાથે જ બધા નાગો દૂમ દબાવીને નાસી જશે. તું કોઈપણ ભય રાખ્યા વિના, તારી ઇચ્છા મુજબ ચંદન મેળવી શકીશ. તને ચંદનની સુવાસ તો મળશે, સાથે સાથે તેના વેચાણ વડે સારામાં સારી સંપત્તિ પણ મળશે.”
સંન્યાસીની યુક્તિસંગત વાત સાંભળીને યુવાન તો આનંદિત બની ગયો. અહોભાવથી મસ્તક સંન્યાસીના ચરણોમાં ઝૂકી ગયું. તેમના આશિષ અને મોરલાને લઈને તે ફરી પહોંચ્યો તે જંગલમાં.
જ્યાં મોરલાએ પોતાના ટહુકા શરુ કર્યા ત્યાં તો પેલા નાગો સડસડાટ નાસભાગ કરવા લાગ્યા. નાગરહિત તે વનમાંથી તે યુવાને પુષ્કળ પ્રમાણમાં સુખડના લાકડા પ્રાપ્ત કર્યા. તેના વેચાણ દ્વારા તે પુષ્કળ સમૃદ્ધિ પણ પામ્યો.
બસ, આ યુવાન જેવી આપણી હાલત છે. આત્મા રૂપી સુખડના વનમાં કામ, ક્રોધ, નિંદા, ઈર્ષા, લાલસા, અહંકાર, આસક્તિ વગેરે અનંતા દોષો રૂપી નાગો ફર્યા કરે છે.
આત્મામાં રહેલી અનંતજ્ઞાનાદિની સમૃદ્ધિને પામવી છે. પણ તે શે પમાય? દોષ રૂપી નાગો જ્યાં મોટી અટકાયત કરતા હોય ત્યાં!
આત્મામાં રહેલાં અનંતા દોષોમાંથી એકેક દોષ ઊંચકીને કાઢવા જઈએ તો ય નીકળતો નથી. અરે ! ક્યારેક તો દોષને દૂર કરવાની જેમ વધુ ને વધુ મહેનત કરતા જઈએ તેમ તેમ તે દોષ વધુ ને વધુ મજબૂત થતો જણાય છે !
એકાદ દોષ ક્યારેક શાંત થયેલો જ્યાં જણાય ત્યાં જ અન્ય કોઈ દોષ મજબૂતાઈથી પોતાની કાતિલ દેખા દે છે!
આવી પરિસ્થિતિમાં શી રીતે દોષમુક્ત બનવું? શી રીતે વાસનામુક્ત બનવું? શી રીતે આત્મારૂપી વનમાંથી ગુણો રૂપી સુખડને પ્રાપ્ત કરવું? મનમાં પેદા થયેલી આ મુંઝવણનો ઉકેલ આપણને આપે છે પૂર્વના
૮૩ સૂત્રો રહોભાગ-૨ -
