________________
ખાવામાં-પીવામાં-પહેરવામાં ભાંગવવામાં, સર્વત્ર હું બેફામ બન્યો છું. ભોગસુખોના આ બેફામપણા પ્રત્યે મને નફરત પેદા થાય; તેમ હું ઈચ્છું છું. કારણ કે ભોગસુખોના આ બેફામપણામાં માનવીય સભ્યતા ય પેદા થવાની શક્યતા નથી તો આત્મિક વિકાસની તો ક્યાં આશા રાખું?
મને નથી ભૂખ્યા-તરસ્યા ગરીબો દેખાતાં કે નથી કતલ કરાતાં અબોલ પશુઓની તીણી ચીસો સંભળાતી ! મને દુઃખી પાડોશીઓના દુઃખો નથી દેખાતા તો નથી મને મારા નોકર-ચાકરોની તકલીફો દેખાતી! હું તો બસ મારામાં મસ્ત છું. મારા ભોગસુખોમાં ગળાડૂબ લીન છું.
મારું આ ભોગસુખોનું બેફામપણું મને સુખોમાં લીન બનાવે છે તો ક્યારેક આવી પડતાં દુઃખોમાં દીન બનાવે છે. પીપોમાં પીન (તગડો) બનાવે છે તો ધર્મમાં ક્ષીણ કરે છે. વળી, હું બુદ્ધિનો હીન બન્યા વિના રહેતો નથી.
પણ પ્રભો ! હવે મને સાચું ભાન થવા લાગ્યું છે. મારા વાનરવેડાનો નાશ કરવા આ ભોગસુખો પ્રત્યેના કારમાં બેફામપણાને દૂર કર્યા સિવાય છૂટકો નથી. તેથી તારી પાસે પ્રથમ પ્રાર્થના એ જ કરું છું કે સંસારના ભોગસુખોના બેફામપણામાં મને નફરત પેદા કર. હું સંતોષી બનું. બધામાં મર્યાદા લાવું. સંસારમાં રહું તોય મારામાં સંસાર ન રાખું.
હે પ્રભો ! જયારે કર્મના ઉદયે જીવનમાં દુઃખો આવી પડે છે ત્યારે આ સંસાર પ્રત્યે મને કંટાળો આવે છે ખરો, પુષ્કળ વૈરાગ્ય પણ પેદા થાય છે, પણ તે તો પેલા સ્મશાન વૈરાગ્ય જેવો નીવડે છે, કારણ કે મારામાં સુખો પ્રત્યેની જે કારમી આસક્તિ પડેલી છે, તે નવા નવા સુખના આગમનની કલ્પના કરાવીને મારા તે વૈરાગ્યને દૂર કરી દે છે. માટે પ્રભો ! સુખમય સંસાર પ્રત્યે જવૈરાગ્ય પેદા થાય તેવું ઈચ્છી રહ્યો છું. મારી સુખ પ્રત્યેની આસક્તિ જ તમે ખતમ કરી દો.
ભવનિમ્બેઓ પદ દ્વારા માંગું છું કે હે પરમાત્મા ! સંસાર પ્રત્યે મને નિર્વેદકંટાળો-વૈરાગ્ય પેદા કરાવો. સંસાર પ્રત્યેની મારી આસક્તિને આપ ખતમ કરો.
(૨) મગ્ગાણુસારિઆ : હે પરમાત્મા ! મારું જીવન તારા બતાડેલા માર્ગને અનુસરનારું બને તેવી મારી ત્રીજી પ્રાર્થના છે.
હૃદયની સરળતા એ મોક્ષનો માર્ગ છે. જે આત્મા કદાગ્રહી હોય, પોતાની માન્યતાની ખોટી પક્કડવાળો હોય, તે આત્મા તારા માર્ગે હોઈ શકતો નથી, તેવી
૫૯ સૂત્રોના રહસ્યોભાગ-ર પર
