________________
જીવનમાં અનેક દોષો સતામણી કરી રહ્યા છે. આ દોષ જાત મહેનતથી તો કાંઈ દૂર થઈ શકે તેમ લાગતું નથી. તે તો પરમાત્મા રુપી મોરલો જ્યારે આત્મમંદિરમાં પ્રવેશે ત્યારે જ દૂર થઈ શકે. માટે પ્રભો ! પ્રત્યેક ભવમાં તારા ચરણોની સેવાને ઝંખું છું.
પેલા વસ્તુપાળ ! તેમના રોમરોમમાં તું કેવો વસી ગયો હશે ! તારા ચરણોની સેવાનું મહત્ત્વ તેમને કેવું સમજાવ્યું હશે કે જેથી પ્રાર્થના કરતા તેમણે કહેલું કે, પ્રભો ! તારા દર્શન સતત મળે તેવો તારો ભક્ત મને બનાવજે. પણ જો મારું તેવું પુણ્ય ન હોય તો હે ભગવંત! તારા મંદિરમાં, તારી સામે રહેલા ગોખલામાં બેસનારું કબૂતર પણ છેવટે મને બનાવજે, જેથી તારા દર્શન તો મને સતત થયા કરે !
એક ભક્ત તને પ્રાર્થના કરતાં કહેલું કે, “હે ભગવંત ! આવતા ભવમાં મને તારો ભક્ત બનાવજે. અરે ભૂલ્યો! તારો ભક્ત બનવાનું તો મારું સૌભાગ્ય ક્યાંથી હોય? તો પ્રભો ! મને તારા ભક્તના ઘરમાં ગાય બનાવજે કે જેથી તે ભક્ત દ્વારા ગવાતા તારા ભજનો સતત મને સાંભળવા તો મળે ! અરે ! ભક્તના ઘરની ગાય બનવાનું પણ મારું સર્નસીબ ન હોય તો મને ભક્તના ઘરની ગાયના શરીર ઉપર બેસનારી બગાઈ બનાવજે. તો ય હું તારા ભજનો સાંભળીને સંતોષ માનીશ.”
ઉપરોક્ત શબ્દોમાં ભક્તના હૃદયમાં રહેલો ભગવાન પ્રત્યેનો અહોભાવ વ્યક્ત થાય છે.
નરસિંહ મહેતા જેવા તો કહે છે કે,
“હરિના ભક્તો મોક્ષ ન માંગે, માંગે જનમોજનમ અવતાર તો.” મારે મોક્ષ નથી જોઈતો. કારણ કે મને મોક્ષ મળી જાય તો ભગવાનની ભક્તિ મારી પાસેથી ઝૂંટવાઈ જાય. ના, એ તો મારાથી સહન થાય તેવી વાત નથી. તેથી હું તો જનમોજનમ અવતારો માંગું છું, જેથી દરેક અવતારમાં મને તારી ભક્તિ કરવા તો મળે!”
આ જ વાત ધનપાળ કવિ પણ પોતે રચેલાં ઋષભ પંચાશિકા નામના ગ્રંથમાં કરે છે. તે કહે છે કે, “પ્રભો ! તારી ભક્તિ કરતાં કરતાં એક વાર મારું મોહનીય કર્મ સંપૂર્ણ નષ્ટ થશે, મોહ દૂર થશે, મોક્ષ મળશે, તે વિચાર આવતાં મારાં રૂવાડા ખડાં થઈ જાય છે. આનંદનો પાર નથી રહેતો.
પણ જયાં મને ખ્યાલ આવે છે કે મોલમાં પહોંચતાં જ તું અને હું, બંને સમાન બનવાના. પછી તે સ્વામી ને હું સેવક, તું ભગવાન ને હું તારો ભક્ત, કાકી ૭૩ ન સૂત્રોના રહસ્યોભાગ-ર પર
