________________
વતને સત (સાચા) ચારિત્રરાજ કહેવામાં કંઈ પણ બાધ આવતું નથી. પણ જેઓ વીતરાગ વચનથી વિરૂદ્ધ વર્તન ચલાવીને દંભવૃત્તિથી સ્વદેષ રોપવવા માટે. લેકમાં પૂજાવા મનાવા માટે તથા સ્વૈરવ વધારવા માટે અહેનિશ મથન કરી જગતમાં ચારિત્રવંત કહેવડાવવાને દાવ રાખે છે તેઓ તે કેવળ નામનાજ મહારાજા કહેવાય છે. એવા દંભી ચારિ. ત્રરાજને હળીના રાજા ઈલેજની ઉપમા ઘટી શકે છે. આવી હલકી પાયરીએ પિતાની કુટિલતાથી ઉતરવા કરતાં સરલતાથી સત્ ચારિત્રરાજના સેવક થઈ રહેવામાં જ ખરી મજા છે. કેમકે સિદ્ધિ સ્યાદ્ રૂજુભૂતસ્ય એવાં આગમ વચનથી સર્વત્ર દંભરહિત-રજુ-સરલ પુરૂષની જ સિદ્ધિ થાય છે. આવી સિદ્ધાંતની વાતને ખાસ લક્ષમાં રાખીને જગત પ્રસિદ્ધ સ્વ. સ્વામી ચારિ. વરાજની આગળ ઉપર વિડંબના ન થાય એવા પવિત્ર ઉદ્દેશથી સુમતિ, ચારિત્રરાજને સંબોધન કહે છે.
સુમતિ–સ્વામીનાથ! હું આપને લજજાથી કંઈ હિતકારી વાત પણ કહી શક્તી નથી, તે પણ આજે નમ્રપણે કંઈક કહેવા ધારું છું તેથી આ૫ ખોટું નહિ લગાડતાં સાર ગ્રહી મને ઉપકૃત કરશે, એવી મારા અંતરની ઈચ્છા પૂર્વક કરેલી પ્રાર્થના સ્વીકારી અને પ્રસંગોપાત બે બેલ બેલવાની રજા આપશે?
ચારિત્ર–અહીં સુમતિ ! મારાથી આટલે અંતર રાખવાનું કંઈ કારણ નથી, તારે કહેવું હોય તે સુખેથી કહે, સાચી અને હિતકારી વાત કહેતાં કેને દિવસ ફર્યો છે કે ઉલટી રીસ ચઢાવશે ?