________________
(
૧૫) ભાવના ભવનાશિની અર્થાત્ આવી ઉત્તમ ભાવનાથી ભવ સંતતિને ક્ષય થઈ જાય છે, અને શાંતરસની વૃદ્ધિથી ચિત્તની શાંતિ–પ્રસન્નતા થાય છે. માટે મોક્ષાથી જનેએ અવશ્ય ઉક્ત ભાવનાઓને અભ્યાસ કર્યા કરે યુક્ત છે.
(૧૮૬) ગમે તેટલી કળા પ્રાપ્ત થાય, ગમે તેવે આકરે તપ તપાય, અથવા નિર્મળ કાતિ પ્રસરે પરંતુ અંતરમાં વિવકકળા જે ન પ્રગટે તે તે સર્વ નિષ્ફળ જ છે. વિવેકકળાથી ત સર્વની સફળતા છે.
(૧૮૭) વિવેક એ એક અભિનવ સૂર્ય યા અભિનવ નેત્ર છે. જેથી અંતરમાં વસ્તુ તત્વનું યથાર્થ દર્શન થાય એવું અને જવાનું થાય છે. માટે બીજી બધી જંજાળ તજીને કેવળ વિ. વિકકળા માટેજ ઉદ્યમ કરવો યુક્ત છે.
(૧૮૮) સસમાગમ ગે હિતેપદેશ સાંભળવાથી યાતે આમ પ્રતિ શાસ્ત્રના ચિર પરિચયથી વિવેક પ્રગટે છે.
(૧૮૯) વિવેકવડે સત્યાસત્યને નિર્ણય કરી શકાય છે. તે વિના હિતાહિત કૃત્યાકૃત્ય, ભક્ષ્યાભફ્ટ, પેયાપેય, ઉચિતાનુચિત કે ગુણદોષની ખાત્રી થઈ શકતી નથી. વિવેક વડેજ અસવસ્તુને ત્યાગ કરીને સદ્ વસ્તુને સ્વીકાર કરી શકાય છે. ' (૧૯૦) જેમ નિર્મળ આરિસામાં સામી વસ્તુનું બરાબર પ્રતિબિંબ પડી રહે છે, તેમ નિર્મળ વિવેકયુક્ત હૃદયમાં વસ્તનું યથાર્થ ભાન થાય છે. જેમ સૂક્ષ્મદર્શક યંત્રથી સુક્ષ્મ વસ્તુ સહેલાઇથી દેખી શકાય છે, તેમ વિવેકના અધિકાધિક અભ્યાસથી સુમમાં સુમિ ને દુરમાં દુર રહેલા પદાર્થનું યથાર્થ ભાન થઈ શકે છે માટે જ્ઞાની પુરૂષો વિવેક રહીતને પશુ માને છે.
